Voedseletikettering

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EU) nr. 1169/2011 betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

• Deze heeft als doel consumenten hun recht op informatie te garanderen door algemene beginselen, voorschriften en verantwoordelijkheden vast te stellen voor de etikettering van de levensmiddelen die zij consumeren.
• De verordening biedt voldoende ruimte om op toekomstige ontwikkelingen in de levensmiddelensector te kunnen inspelen.
• Het verenigt de vorige wetgeving, Richtlijn 2000/13/EG inzake de etikettering van levensmiddelen en Richtlijn 90/496/EEG inzake de voedingswaarde-etikettering.

KERNPUNTEN

Toepassingsgebied

• De wetgeving is van toepassing op bedrijven in alle schakels van de voedselketen en op alle voor de eindverbruiker bestemde levensmiddelen. Dit geldt ook voor door grote cateraars geleverde levensmiddelen, en voor levering aan grote cateraars bestemde levensmiddelen.

Verantwoordelijkheid informatie te verschaffen

• De verantwoordelijkheid voor het verstrekken van de benodigde informatie en de juistheid ervan ligt bij de producent die het levensmiddel onder zijn naam op de markt brengt. Als de producent buiten de Europese Unie (EU) is gevestigd, ligt de verantwoordelijkheid bij de importeur.

Verplichte informatie

• Bepaalde informatie is verplicht. Dit omvat onder meer:
  • de naam van het levensmiddel;
  • een lijst van ingrediënten;
  • de nettohoeveelheid;
  • een uiterste consumptiedatum;
  • gebruiksvoorwaarden, indien van toepassing;
  • de naam en het adres van het bedrijf;
  • een voedingswaardevermelding.
• Als algemene regel geldt dat de vermelding van het land van oorsprong of de plaats van herkomst van een levensmiddel is vereist wanneer de afwezigheid daarvan de consumenten zou kunnen misleiden wat het werkelijke land van oorsprong of de werkelijke plaats van herkomst van dat levensmiddel betreft. Dit is in het bijzonder het geval als de bij het levensmiddel gevoegde informatie of het etiket in zijn geheel anders zou impliceren dat het levensmiddel een ander land van oorsprong of een andere plaats van herkomst heeft.
• In oorsprongsetikettering moet worden voorzien voor vlees van varkens, schapen, geiten en pluimvee, vers, gekoeld of bevroren. Afzonderlijke verplichte oorsprongsregels op EU-niveau zijn van toepassing voor levensmiddelen zoals honing (Richtlijn 2001/110/EG), groenten en fruit en olijfolie (Verordening (EU) nr. 1308/2013), vis (Verordening (EU) nr. 1379/2013) en rundvlees en rundvleesproducten (Verordening (EG) nr. 1760/2000).
• De verplichte informatie moet kosteloos beschikbaar zijn voor consumenten die gebruikmaken van verkoop op afstand om levensmiddelen te kopen voordat de aankoop plaatsvindt.
• Het effectieve alcoholvolumegehalte moet vermeld worden voor dranken met een alcoholvolumegehalte van meer dan 1,2 %.
• Er moet aanvullende informatie worden verstrekt voor bepaalde soorten levensmiddelen, bijvoorbeeld voor levensmiddelen die zoetstoffen, ammoniumzout of een hoog cafeïnegehalte bevatten.
• De nettohoeveelheid van een levensmiddel of vloeistof moet worden uitgedrukt in liter, centiliter, milliliter, kilogram of gram.
• Bepaalde levensmiddelen, waaronder kruiden en specerijen, aroma’s en kruidenthee, worden vrijgesteld van de verplichte voedingswaardevermelding.
• Op andere levensmiddelen, voornamelijk verse groenten en fruit, koolzuurhoudend water, azijn en zuivelproducten als kaas, boter, room en gezuurde melk, hoeft geen lijst van ingrediënten te worden vermeld.
• Voedselinformatie mag het publiek niet misleiden, met name door bepaalde kenmerken of effecten te suggereren die het product niet heeft. Voedselinformatie moet nauwkeurig, duidelijk en voor de consument gemakkelijk te begrijpen zijn.

De Europese Commissie heeft haar goedkeuring gegeven aan Uitvoeringsverordening (EU) 2018/775, die voortbouwt op artikel 26, lid 3 van Verordening (EU) nr. 1169/2011 middels vastlegging van gedetailleerde regels voor de aanduiding van het land van oorsprong of de plaats van herkomst van het primaire ingrediënt van een levensmiddel. De verordening is van kracht sinds 1 april 2020 en vereist vermelding van het land van oorsprong of de plaats van herkomst van het primaire ingrediënt op het etiket wanneer dit niet hetzelfde of dezelfde is als het vermelde land van oorsprong of de vermelde plaats van herkomst van een levensmiddel. In de verordening zijn regels vastgesteld betreffende de minimumlettergrootte en de plaatsing van dit etiket.

In 2018 heeft de Commissie een mededeling gepubliceerd betreffende vragen en antwoorden over de toepassing van Verordening (EU) nr. 1169/2011 om exploitanten van levensmiddelenbedrijven en nationale autoriteiten te helpen bij de toepassing van de verordening.

In 2020 heeft de Commissie een mededeling gepubliceerd met richtsnoeren voor exploitanten van levensmiddelenbedrijven en nationale autoriteiten voor de toepassing van de bepalingen betreffende etikettering wanneer het land van oorsprong of de plaats van herkomst van een levensmiddel wordt vermeld en niet hetzelfde of dezelfde is als voor het primaire ingrediënt, het land van oorsprong of de plaats van herkomst.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

Deze is van toepassing sinds 13 december 2014, met uitzondering van de invoering van de voedingswaardevermelding (vanaf 13 december 2016) en de specifieke voorschriften betreffende de aanduiding van “gehakt vlees” (1 januari 2014), en de aanduiding van een primair ingrediënt (1 april 2020).

ACHTERGROND

Het vrije verkeer van veilig en gezond voedsel in de EU is een groot voordeel voor volksgezondheid en welzijn en vormt een essentieel onderdeel van de interne markt. Naast het waarborgen van een hoog niveau van bescherming van de gezondheid zorgt EU-wetgeving ervoor dat consumenten de nodige informatie hebben om doordachte keuzes te maken ten aanzien van de levensmiddelen die zij kopen en consumeren.

Zie voor meer informatie:

• Voedselinformatie voor de consument (Europese Commissie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EU) nr. 1169/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2011 betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten, tot wijziging van Verordeningen (EG) nr. 1924/2006 en (EG) nr. 1925/2006 van het Europees Parlement en de Raad en tot intrekking van Richtlijn 87/250/EEG van de Commissie, Richtlijn 90/496/EEG van de Raad, Richtlijn 1999/10/EG van de Commissie, Richtlijn 2000/13/EG van het Europees Parlement en de Raad, Richtlijnen 2002/67/EG en 2008/5/EG van de Commissie en Verordening (EG) nr. 608/2004 (PB L 304 van 22.11.2011, blz. 18-63).

Achtereenvolgende wijzigingen in Verordening (EC) nr. 1169/2011 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Mededeling van de Commissie over de toepassing van de bepalingen van artikel 26, lid 3, van Verordening (EU) nr. 1169/2011 (PB L 32 van 31.1.2020, blz. 1-8).

Mededeling van de Commissie betreffende vragen en antwoorden over de toepassing van Verordening (EU) nr. 1169/2011 van het Europees Parlement en de Raad betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten (PB C 196 van 8.6.2018, blz. 1-14).

Uitvoeringsverordening (EU) 2018/775 van de Commissie van 28 mei 2018 tot vaststelling van voorschriften voor de toepassing van artikel 26, lid 3, van Verordening (EU) nr. 1169/2011 van het Europees Parlement en de Raad betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten, wat betreft de voorschriften voor de vermelding van het land van oorsprong of de plaats van herkomst van het primaire ingrediënt van een levensmiddel (PB L 131 van 29.5.2018, blz. 8-11).

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) nr. 1308/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 17 december 2013 tot vaststelling van een gemeenschappelijke ordening van de markten voor landbouwproducten en tot intrekking van de Verordeningen (EEG) nr. 922/72, (EEG) nr. 234/79, (EG) nr. 1037/2001 en (EG) nr. 1234/2007 van de Raad (PB L 347 van 20.12.2013, blz. 671–854).

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) nr. 1379/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2013 houdende een gemeenschappelijke marktordening voor visserijproducten en aquacultuurproducten, tot wijziging van Verordeningen (EG) nr. 1184/2006 en (EG) nr. 1224/2009 van de Raad en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 104/2000 van de Raad (PB L 354 van 28.12.2013, blz. 1-21).

Zie de geconsolideerde versie.

Richtlijn 2001/110/EG van de Raad van 20 december 2001 inzake honing (PB L 10 van 12.1.2002, blz. 47-52).

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EG) nr. 1760/2000 van het Europees Parlement en de Raad van 17 juli 2000 tot vaststelling van een identificatie- en registratieregeling voor runderen en inzake de etikettering van rundvlees en rundvleesproducten en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 820/97 van de Raad (PB L 204 van 11.8.2000, blz. 1-10).

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 24.11.2021