Europees Waarnemingscentrum voor drugs en drugsverslaving

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EG) nr. 1920/2006 over het Europees Waarnemingscentrum voor drugs en drugsverslaving

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

Met de verordening wordt Verordening (EEG) nr. 302/93, waarbij het Europees Waarnemingscentrum voor drugs en drugsverslaving (EWDD) in eerste instantie werd opgezet, herzien en ingetrokken.

Met de verordening wordt de functie van het centrum uitgebreid met monitoring van nieuwe trends in drugsgebruik, met name polydruggebruik, waarbij illegale drugs samen met legale drugs of geneesmiddelen worden gebruikt.

De verordening is bij Verordening (EU) 2017/2101 gewijzigd voor wat betreft de uitwisseling van informatie over nieuwe psychoactieve stoffen* (NPS’en), en een systeem voor vroegtijdige waarschuwing en een risicobeoordelingsprocedure voor dergelijke stoffen.

KERNPUNTEN

Het centrum:

voorziet de EU-instellingen en EU-landen van objectieve, betrouwbare en vergelijkbare gegevens over drugs en drugsverslaving;
biedt beleidsmakers de gegevens die ze nodig hebben om op geïnformeerde wijze drugswetten en -strategieën op te stellen;
voorziet deskundigen en beroepsbeoefenaars van
- voorbeelden van goede praktijken;
- nieuwe researchgebieden over drugs en de gevolgen van drugsverslaving.

De belangrijkste doelen van het centrum zijn:

het verzamelen en analyseren van bestaande gegevens over drugs en drugsverslaving in de EU en samenwerkende niet-EU-landen;
het vergelijken van gegevens om nationaal drugsbeleid en EU-drugsbeleid te helpen evalueren;
het verspreiden van gegevens en informatie over de stand van de drugsproblematiek, waaronder gegevens over opkomende trends;
het samenwerken met EU-instellingen als Europol en Eurojust of met gespecialiseerde instellingen van de Verenigde Naties, zoals het Bureau van de Verenigde Naties voor drugs- en misdaadbestrijding (UNODC), en met niet-EU-landen;
het uitwisselen van informatie over nieuwe psychoactieve stoffen en het ondersteunen van het systeem voor vroegtijdige waarschuwing voor en het uitvoeren van risicobeoordelingen van dergelijke stoffen.

Prioritaire werkterreinen

Het centrum richt zich vooral op:

het monitoren van de stand van de drugsproblematiek en opkomende trends, met name die waarbij sprake is van polydruggebruik;
het monitoren van de oplossingen die op drugsgerelateerde problemen worden toegepast en het vergemakkelijken van de onderlinge uitwisseling van beste praktijken tussen EU-landen;
het onderhouden van een systeem voor vroegtijdige waarschuwing en het beoordelen van de risico’s van nieuwe psychoactieve stoffen;
het ontwikkelen van instrumenten om de Europese Commissie en de EU-landen te helpen hun respectieve drugsbeleid te monitoren en te evalueren.

Reitox-netwerk

Voor het uitvoeren van zijn kerntaak — het verschaffen van correcte en vergelijkbare informatie over drugs — heeft het EWDD een instrument ontwikkeld om op een geharmoniseerde wijze gegevens over landen te verzamelen: het Reitox-netwerk.

Reitox verbindt nationale drugsinformatiesystemen en is het belangrijkste middel voor het EWDD om gegevens en methodologische informatie uit te wisselen over drugs en drugsverslaving in de EU.

Gegevens die door het Reitox-netwerk worden verzameld, worden ook gebruikt om:

de uitvoering te monitoren van de EU-drugsactieplannen, waarmee de EU-drugsstrategie wordt ingevoerd;
te helpen bij het ontwikkelen van aanbevelingen voor gepaste nationale reacties voor het organiseren van activiteiten voor behandeling, preventie en schadebeperking.

Het netwerk bestaat uit een nationaal knooppunt voor elk EU-land dat deelneemt aan het EWDD en een knooppunt voor de Commissie.

Procedure voor uitgebreider toezicht en uitgebreidere risicobeoordeling

Met Verordening (EU) 2017/2101 worden EU-landen verplicht gesteld om ervoor te zorgen dat hun nationale knooppunten en de nationale eenheden van Europol het centrum voorzien van de informatie die ze over NPS verzamelen.

Het EWDD werkt nauw samen met Europol bij het verzamelen, vergelijken, analyseren en evalueren van de informatie en stuurt deze snel naar de nationale knooppunten, naar de nationale Europol-eenheden en naar de Commissie. Hierdoor krijgen alle partijen de informatie zo snel mogelijk en kunnen ze deze gebruiken voor vroegtijdige waarschuwing. Ook kan het centrum hierdoor een eerste verslag over een NPS opstellen wanneer er bezorgdheid heerst dat de stof gepaard kan gaan met gezondheidsrisico’s of sociale risico’s in de hele EU.

De Commissie kan het centrum binnen twee weken na ontvangst van een eerste verslag vragen om de potentiële risico’s te evalueren die het NPS met zich kan brengen en om een risicobeoordelingsverslag voor te bereiden. Het centrum moet het risicobeoordelingsverslag binnen zes weken na het verzoek van de Commissie indienen. De Commissie besluit op basis van de risicobeoordelingsprocedure of de desbetreffende NPS moet worden opgenomen in de definitie van „drug” in overeenstemming met de procedure uit Kaderbesluit 2004/757/JBZ — Strafbare feiten en de bijbehorende straffen — illegale drugshandel.

Organisatie en werking

Het centrum werd in 1993 opgericht in Lissabon (Portugal). Het is een van de gedecentraliseerde agentschappen van de EU en bestaat uit een raad van bestuur die wordt bijgestaan door:

een begrotingscomité;
een uitvoerend comité, en
een wetenschappelijk comité, dat advies uitbrengt over wetenschappelijke aspecten van de activiteiten van het centrum.

Het centrum onderhoudt nauwe banden met de nationale knooppunten van het Reitox-netwerk en met andere partnerorganisaties. Het voert zijn taken uit volgens zijn strategie, waarin de belangrijkste doelstellingen van de werkzaamheden van het centrum voor een specifieke periode zijn gedefinieerd. De strategie die tot 2025 loopt en het programma voor 2018-2020 hebben tot doel om bij te dragen aan een veiliger en gezonder Europa. Het programma is gericht op:

het herzien en verbeteren van de bestaande instrumenten voor het monitoren van drugs (aangevuld met het toenemend gebruik van vernieuwende benaderingen voor het identificeren, volgen en monitoren van nieuwe trends);
de doorgaande implementatie van Verordening (EU) 2017/2101 over NPS;
het verbeteren van de indeling en inhoud van het jaarlijkse Europese verslag over drugs, en
het uitbrengen van de volgende edities van het EU-verslag van het EWDD en Europol over drugsmarkten (2019) en de Europese richtlijnen voor gezondheidsmaatregelen en sociale maatregelen in reactie op drugsgebruik (2020).

Het centrum schaalt ook zijn ondersteuning op voor de Europese studie naar de consumptie van alcohol en andere drugs (ESPAD) en is van plan om gedurende drie jaar:

een nieuw Reitox-ontwikkelingskader en een nieuw EWDD-kader voor internationale samenwerking te implementeren;
zijn werkzaamheden met niet-EU-landen met prioriteit te verbeteren door middel van implementatie van door de Commissie gefinancierde projecten voor technische hulp voor respectievelijk kandidaat-lidstaten en potentiële kandidaat-lidstaten (IPA 6- en IPA 7-projecten) en voor buurlanden (het project „EU4 Monitoring Drugs”), om meer inzicht te krijgen in de globale afmetingen van het drugsfenomeen.

VANAF WANNEER IS DEZE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De verordening is sinds 16 januari 2007 van toepassing. Met Verordening (EG) nr. 1920/2006 werd Verordening (EEG) nr. 302/93 (en latere wijzigingen daarvan) herzien en vervangen.

ACHTERGROND

Voor meer informatie zie:

EWDD, het referentiepunt over drugs in Europa (EWDD).

KERNBEGRIPPEN

Nieuwe psychoactieve stof: een stof, in zuivere vorm of in een preparaat, die niet valt onder het Enkelvoudig Verdrag van de Verenigde Naties van 1961 inzake verdovende middelen, zoals gewijzigd door het Protocol van 1972, en ook niet onder het Verdrag van de Verenigde Naties inzake psychotrope stoffen van 1971, maar die gepaard kan gaan met gezondheids- of sociale risico’s die vergelijkbaar zijn met de risico’s die de stoffen die onder die verdragen vallen, met zich kunnen brengen. Dit zijn stoffen die de geest beïnvloeden wanneer ze worden ingenomen.

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EG) nr. 1920/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 betreffende het Europees Waarnemingscentrum voor drugs en drugsverslaving (herschikking) (PB L 376 van 27.12.2006, blz. 1-13)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Verordening (EG) nr. 1920/2006 zijn opgenomen in het originele document. Deze geconsolideerde versie heeft slechts informatieve waarde.

GERELATEERD DOCUMENT

Kaderbesluit 2004/757/JBZ van de Raad van 25 oktober 2004 betreffende de vaststelling van minimumvoorschriften met betrekking tot de bestanddelen van strafbare feiten en met betrekking tot straffen op het gebied van de illegale drugshandel (PB L 335 van 11.11.2004, blz. 8-11)

Zie geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 11.01.2019