Kwaliteit in het hoger onderwijs

Europa is een wereldleider in onderwijs. Om deze toonaangevende positie te behouden, hebben Europese ministers van Onderwijs een aanbeveling gedaan inzake de invoering van mechanismen voor kwaliteitsbeoordeling en -bewaking in systemen van het hoger onderwijs (HO).

BESLUIT

Aanbeveling 98/561/EG van de Raad van 24 september 1998 betreffende Europese samenwerking ter waarborging van kwaliteit in het hoger onderwijs.

SAMENVATTING

In 1998 kwamen de lidstaten van de Europese Unie overeen om transparante systemen voor kwaliteitsbeoordeling en -bewaking op het gebied van HO in te stellen. Om de kwaliteit van het hoger onderwijs te garanderen en te verbeteren met inachtneming van nationale voorwaarden, de Europese dimensie en internationale eisen moesten deze systemen de volgende elementen bevatten:

• autonomie en onafhankelijkheid van de met de kwaliteitsbeoordeling en -bewaking belaste organen;
• gerelateerde beoordelingsprocedures voor de manier waarop instellingen zichzelf zien;
• interne en externe beoordeling;
• betrokkenheid van alle actoren (docenten, beheerders, studenten, oud-studenten, sociale partners, beroepsverenigingen, buitenlandse deskundigen);
• publicatie van beoordelingen.

In 2006 werd middels een gezamenlijke aanbeveling van het Europees Parlement en de Raad opgeroepen tot de invoering van interne systemen voor kwaliteitsborging in overeenstemming met normen en richtlijnen die aangenomen waren in Bergen in het kader van het proces van Bologna, alsmede voor de vorming van het Europese register van nationale organisaties van kwaliteitsborging (EQAR). In de aanbeveling werd een beroep gedaan op de lidstaten om hun instellingen voor hoger onderwijs in staat te stellen om een organisatie van kwaliteitsborging of accreditering uit de EQAR-lijst te selecteren die voldeed aan hun behoeften en profiel, vooropgesteld dat dit in overeenstemming was met hun nationale wetgeving of toegestaan was door hun nationale autoriteiten.

Driejaarlijkse rapporten

Er zijn rapporten opgesteld om vooruitgang van kwaliteitsborging in het hoger onderwijs te bewaken. Hoewel de vooruitgang goed was, zijn er enkele tekortkomingen geconstateerd. In het rapport van 2014 worden er lacunes in hoe kwaliteitsborging hervormingen in het HO ondersteunt, aangehaald waaronder verbreding van toegang, verbetering van inzetbaarheid en internationalisering of verbetering van de doctoraalopleiding en strategieën voor menselijke hulpbronnen. Om dit te overbruggen, moet kwaliteitsborging een drager worden om een interne kwaliteitscultuur in HO-instellingen te creëren in plaats van een afvinkprocedure.

Er is een behoefte aan een sectorgebaseerde aanpak van kwaliteitsborging en om te ontdekken of het mogelijk is om bepaalde basisprincipes en richtlijnen te identificeren die geldig zijn voor alle sectoren en van toepassing zijn op alle kwalificaties.

Geplande acties

Acties om Europese samenwerking in kwaliteitsborging te verbeteren voor levenslang leren omvatten:

• advies geven over de noodzaak en haalbaarheid van het verbeteren van samenhang tussen kwaliteitsborging in verschillende subsectoren van het onderwijs;
• hervorming van de Europese standaarden en richtsnoeren met de nadruk op de verhoging van kwaliteitsnormen in plaats van procedurele benaderingen, alsook een verbreding van het toepassingsgebied;
• synergieën tussen bestaande middelen: verder gaan met de bevordering van transparante middelen die kwaliteitsborging ondersteunen, zoals EQF, ECTS, Eqavet en Europass;
• werken met lidstaten om meer organisaties van kwaliteitsborging aan te moedigen om EQAR-registratie aan te vragen en om EQAR-geregistreerde agentschappen in het buitenland in staat te stellen binnen hun HO-systeem te werken;
• bevordering van samenwerking in kwaliteitsborging op internationaal niveau, door beleidsdialogen met partners en als een basis voor partnerschappen met HO-instellingen in de hele wereld (via Erasmus+).

GERELATEERDE BESLUITEN

Aanbeveling 2006/143/EG van het Europees Parlement en de Raad van 15 februari 2006 over verdere Europese samenwerking op het gebied van de kwaliteitsborging in het hoger onderwijs (PB L 64 van 4.3.2006).

Verslag van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s - Verslag over de vorderingen op het gebied van kwaliteitsborging in het hoger onderwijs (COM(2009) 487 def. van 21.9.2009).

Verslag van de Europese Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s - Verslag over de vorderingen op het gebied van kwaliteitsborging in het hoger onderwijs (COM(2014) 29 final van 28.1.2014 - niet bekendgemaakt in het Publicatieblad).

Conclusies van de Raad van 20 mei 2014 over kwaliteitsborging in onderwijs en opleiding (PB C 183 van 14.6.2014).

Laatste wijziging: 06.07.2014