De socialezekerheidsstelsels en het vrije verkeer van personen: basisverordening

Deze verordening coördineert de nationale wetgevingen inzake sociale zekerheid ter bescherming van de socialezekerheidsrechten van personen die zich binnen de Europese Unie verplaatsen.

Verordening (EEG) nr. 1408/71 van de Raad van 14 juni 1971 betreffende de toepassing van de socialezekerheidsregelingen op loontrekkenden en hun gezinnen, die zich binnen de Gemeenschap verplaatsen [Zie wijzigingsbesluiten].

Deze verordening gaat vergezeld van Verordening (EEG) nr. 574/72 die er de praktische toepassing (bevoegde nationale autoriteiten, administratieve formaliteiten enz.) van beschrijft.

De verordening is van toepassing op werknemers en zelfstandigen die onder de wetgeving van een of meer lidstaten vallen en die onderdanen van een lidstaat of derde land dan wel op het grondgebied van een lidstaat wonende staatlozen of vluchtelingen zijn, alsmede op hun gezinsleden en op hun nagelaten betrekkingen, ongeacht hun nationaliteit, en tevens op personen in overheidsdienst en volgens de toepasselijke wetgeving met hen gelijkgesteld personeel. Zij is eveneens van toepassing op personen die een studie of beroepsopleiding volgen en hun gezinsleden.

Personen die op het grondgebied van een lidstaat wonen en op wie de bepalingen van de verordening van toepassing zijn, hebben de rechten en verplichtingen voortvloeiende uit de wetgeving van elke lidstaat onder dezelfde voorwaarden als de onderdanen van die staat.

De verordening betreft alle wettelijke regelingen inzake de takken van sociale zekerheid die betrekking hebben op prestaties bij ziekte en moederschap, prestaties bij invaliditeit, uitkeringen bij ouderdom, uitkeringen aan nagelaten betrekkingen, prestaties bij arbeidsongevallen en beroepsziekten, werkloosheidsuitkeringen, gezinsbijslagen en uitkeringen bij overlijden. Zij is van toepassing op de algemene en bijzondere stelsels van sociale zekerheid, die al dan niet op premie- of bijdragebetaling berusten, alsmede op de regelingen betreffende de verplichtingen van de werkgever of reder. De verordening is niet van toepassing op de sociale en medische bijstand, noch op de regelingen betreffende prestaties aan slachtoffers van oorlogshandelingen of de gevolgen daarvan.

De uitkeringen bij invaliditeit, bij ouderdom of aan nagelaten betrekkingen, de renten bij arbeidsongevallen of beroepsziekten en de uitkeringen bij overlijden, verkregen op grond van een wettelijke regeling van een of meer lidstaten, kunnen op generlei wijze worden verminderd, gewijzigd, geschorst, ingetrokken of verbeurd verklaard op grond van het feit dat de rechthebbende op het grondgebied van een andere lidstaat woont.

De bepalingen inzake vermindering, schorsing of intrekking waarin de wetgeving van een lidstaat voorziet in geval van samenloop van een uitkering met andere uitkeringen van sociale zekerheid of met andere inkomsten, zijn op de rechthebbenden van toepassing, ook al gaat het om uitkeringen die op grond van de wetgeving van een andere lidstaat zijn verkregen of om inkomsten die op het grondgebied van een andere lidstaat zijn verworven. Deze regel is echter niet van toepassing indien de betrokkene gelijksoortige uitkeringen bij invaliditeit, ouderdom, overlijden (pensioenen) of beroepsziekte geniet, die door de organen van twee of meer lidstaten overeenkomstig de communautaire bepalingen worden vastgesteld.

De werknemer of zelfstandige is onderworpen aan de wetgeving van een enkele lidstaat.

Wat uitkeringen bij invaliditeit, ouderdom en overlijden (pensioenen) betreft, hebben de betrokkenen in principe recht op alle uitkeringen die hun in de verschillende lidstaten zijn toegekend.

Een volledig werkloze werknemer die voldoet aan de in de wettelijke regeling van een lidstaat gestelde voorwaarden voor het recht op uitkering en die zich naar het grondgebied van een andere lidstaat begeeft om daar werk te zoeken, behoudt onder bepaalde strikte voorwaarden het recht op deze uitkeringen.

Een loontrekkende op wie de wettelijke regeling van een lidstaat van toepassing is, heeft voor zijn gezinsleden die op het grondgebied van een andere lidstaat wonen, recht op de gezinsbijslagen waarin de wettelijke regeling van de eerste staat voorziet, alsof die gezinsleden op het grondgebied van die staat woonden.

Wat de prestaties bij ziekte en moederschap betreft, hebben de Europese burgers krachtens de verordening onder bepaalde voorwaarden en volgens duidelijk vastgestelde uitvoeringsmodaliteiten recht op medische verstrekkingen wanneer zij in een andere lidstaat wonen dan die waarin zij verzekerd zijn, wanneer zij in het buitenland verblijven of wanneer zij zich in een andere lidstaat willen laten behandelen.

De Administratieve Commissie voor de sociale zekerheid van migrerende werknemers, ook wel Administratieve Commissie of CA.SS.TM. genoemd, is samengesteld uit een regeringsvertegenwoordiger van elke lidstaat.

Zij heeft tot taak alle vraagstukken van administratieve of interpretatieve aard, voortvloeiende uit de bepalingen van deze verordening te behandelen en de samenwerking tussen de lidstaten op het gebied van sociale zekerheid te bevorderen en uit te breiden door de procedures voor gegevensuitwisseling te moderniseren.

Het Raadgevend Comité is samengesteld uit vertegenwoordigers van de nationale regeringen en van de werknemers- en werkgeversorganisaties van elke lidstaat. Het heeft tot taak aan de Administratieve Commissie adviezen uit te brengen en voorstellen te doen met het oog op een eventuele herziening van de verordeningen.

Referenties

Besluit	Inwerkingtreding	Uiterste datum voor omzetting in nationaal recht	Publicatieblad
Verordening (EEG) nr. 1408/71	1.10.1972	-	L 149 van 5.7.1971

De opeenvolgende wijzigingen en rectificaties van Verordening (EEG) nr. 1408/71 zijn in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie heeft slechts informatieve waarde.

Verordening (EG) nr. 883/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels [Publicatieblad L 166 van 30.4.2004]. Om de communautaire regels betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels van de lidstaten te vereenvoudigen en te verduidelijken hebben het Europees Parlement en de Raad Verordening (EG) nr. 883/2004 goedgekeurd. Zij vormt het nieuwe referentiepunt wat de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels van de lidstaten betreft. Zij vergemakkelijkt aanzienlijk het leven van de Europese burgers, die hun recht op vrij verkeer in de Europese Unie gemakkelijker kunnen uitoefenen. Ten slotte versterkt zij de verplichtingen tot samenwerking tussen de socialezekerheidsdiensten. Zij trekt Verordening (EEG) nr. 1408/71 in met ingang van de datum van inwerkingtreding van de uitvoeringsverordening daarvan (eind 2009). Bovendien worden de bijlagen van Verordening (EEG) nr. 1408/71 gewijzigd door Verordening (EG) nr. 592/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 17 juni 2008 betreffende de toepassing van de regelingen, teneinde rekening te houden met de ontwikkelingen in de nationale wetgevingen.

Verordening (EEG) nr. 1408/71 blijft echter van kracht en de juridische gevolgen daarvan blijven gelden voor de volgende besluiten:

Ingevolge Verordening (EG) nr. 883/2004 is ook de elektronische uitwisseling van de gegevens tussen de overheidsdiensten vanaf de datum van inwerkingtreding van de uitvoeringsverordening daarvan verplicht. Het secretariaat van de technische commissie (bedoeld in Verordening (EG) nr. 1290/97 van 27 juni 1997 tot wijziging van Verordening (EEG) nr. 1408/71) bereidt een dergelijke elektronische uitwisseling voor op grond van een gemeenschappelijke Europese architectuur, onder gebruikmaking van de XML-norm (eXtended markup language).

See also