De besluitvorming in de Europese Unie wordt gekenmerkt door verschillende uiteenlopende procedures. Naargelang van het betrokken gebied kan aldus de rol van de institutionele actoren variëren. Doorgaans worden de besluiten vooral genomen binnen de institutionele driehoek die door het Europees Parlement, de Raad en de Commissie wordt gevormd, maar instellingen en organen zoals de Rekenkamer, de Europese Centrale Bank, het Economisch en Financieel Comité, het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's spelen op bepaalde specifieke terreinen ook een rol. De actoren treden op binnen de grenzen van de bevoegdheden die zij op grond van de Verdragen hebben.

De onderstaande beschrijving behelst de bepalingen van het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap. Zij heeft een thematische grondslag overeenkomstig de verschillende titels en hoofdstukken van deze verdragen. De vetgedrukte-cursieve letters en cijfers duiden op een wijziging die werd ingevoerd door het Verdrag van Amsterdam (nieuwe bepaling of wijziging van een besluitvormingsprocedure).

VERDRAG BETREFFENDE DE EUROPESE UNIE

Rechten van de mens en fundamentele vrijheden

Vaststelling van een ernstige en voortdurende schending van de beginselen waarop de Europese Unie is gebaseerd (artikel 7, punt 1) ) :

voorstel van een derde van de lidstaten of de Commissie - instemming van het Europees Parlement met een meerderheid van twee derde der uitgebrachte stemmen en tevens bij meerderheid van zijn leden - Raad, in de samenstelling van de staatshoofden en regeringsleiders, met eenparigheid van stemmen (zonder rekening te houden met de lidstaat in kwestie).

Besluit tot schorsing van bepaalde rechten die uit de toepassing van het Verdrag op de lidstaat in kwestie voortvloeien (artikel 7, punt 2) ) :

Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen (zonder rekening te houden met de lidstaat in kwestie).

Opheffing, of wijziging van de voorwaarden, van de schorsing van een lidstaat (artikel 7, punt 3) ) :

Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen (zonder rekening te houden met de lidstaat in kwestie).

Gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (GBVB)

Goedkeuring van een gemeenschappelijke strategie waarin de doelstellingen en de duur ervan worden omschreven naast de middelen die door de Unie en de lidstaten beschikbaar moeten worden gesteld (artikel 13) :

besluit van de Europese Raad.

Besluiten uit hoofde van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (artikel 23, punt 1) :

Raad met eenparigheid van stemmen (onthouding van stemming door een lidstaat vormt geen beletsel voor de eenparigheid).

Aanneming van gemeenschappelijke optredens en gemeenschappelijke standpunten op basis van een gemeenschappelijke strategie (artikel 23, punt 2, eerste alinea, eerste streepje) :

Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen (waarbij ten minste tien leden voorstemmen).

Aanneming van elk besluit waarmee uitvoering wordt gegeven aan een gemeenschappelijk optreden of een gemeenschappelijk standpunt (artikel 23, punt 2, eerste alinea, tweede streepje) :

Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen (waarbij ten minste tien leden voorstemmen).

Verwijzing van een besluit naar de Europese Raad wanneer een lid van de Raad verklaart dat het zich om belangrijke redenen van nationaal beleid verzet tegen de aanneming met gekwalificeerde meerderheid van stemmen van bedoeld besluit (artikel 23, punt 2, tweede alinea) :

Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen (waarbij ten minste tien leden voorstemmen).

Procedure voor de sluiting van een overeenkomst met een of meer staten of internationale organisaties (artikel 24) :

Raad machtigt, met eenparigheid van stemmen, het voorzitterschap om, bijgestaan door de Commissie, onderhandelingen te openen - aanbeveling van het voorzitterschap - sluiting van de overeenkomst door de Raad met eenparigheid van stemmen.

Besluit om bepaalde uitgaven niet ten laste van de communautaire begroting te doen komen (artikel 28) :

Raad met eenparigheid van stemmen.

Politiële en justitiële samenwerking in strafzaken

Aanneming van gemeenschappelijke standpunten, van kaderbesluiten en besluiten (artikel 34, punt 2, sub a), b) en c) ) :

initiatief van de Commissie of van een lidstaat - Raad met eenparigheid van stemmen.

Aanneming van de maatregelen die nodig zijn voor de uitvoering van een besluit (artikel 34, punt 2, sub c) ) :

Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen (waarbij ten minste tien leden voorstemmen).

Aanneming van een overeenkomst (artikel 34, punt 2, sub d), eerste alinea, ex artikel K.6) :

initiatief van de Commissie of van een lidstaat - Raad met eenparigheid van stemmen - ratificatie door de lidstaten overeenkomstig hun onderscheiden grondwettelijke bepalingen - inwerkingtreding in de lidstaten die tot ratificatie zijn overgegaan wanneer ten minste de helft van de lidstaten deze procedure heeft voltooid.

Aanneming van de maatregelen ter uitvoering van een overeenkomst (artikel 34, punt 2, sub d), tweede alinea, ex artikel K.6) :

in de Raad met een meerderheid van twee derde van de Verdragsluitende partijen.

Instelling van een nauwere samenwerking in het kader van titel VI (artikel 40, punt 2, eerste alinea) :

verzoek van de betrokken lidstaten - raadpleging van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen (waarbij ten minste tien leden voorstemmen).

Verwijzing naar de Europese Raad wanneer een lidstaat belangrijke redenen van nationaal beleid aanvoert om zich te verzetten tegen de instelling van nauwere samenwerking (artikel 40, punt 2, tweede alinea) :

Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen (waarbij ten minste tien leden voorstemmen).

Besluit om bepaalde uitgaven niet ten laste van de communautaire begroting te doen komen (artikel 41) :

Raad met eenparigheid van stemmen.

Communautarisering van bepaalde gebieden die vallen onder titel VI van het Verdrag betreffende de Europese Unie (naar titel IV van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap (artikel 42, ex artikel K.14) :

initiatief van de Commissie of van een lidstaat - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen - ratificatie door de lidstaten overeenkomstig hun onderscheiden grondwettelijke bepalingen.

Slotbepalingen

Herziening van de Verdragen waarop de Europese Unie is gebaseerd (artikel 48, ex artikel N) :

ontwerp van een lidstaat of van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement en in voorkomend geval van de Commissie (tevens raadpleging van de Europese Centrale Bank ingeval de wijzigingen op monetair gebied liggen) - gunstig advies van de Raad - bijeenroeping door de voorzitter van de Raad van een conferentie van vertegenwoordigers van de regeringen der lidstaten teneinde in onderlinge overeenstemming de in de Verdragen aan te brengen wijzigingen vast te stellen - ratificatie door de lidstaten overeenkomstig hun onderscheiden grondwettelijke bepalingen.

Toetreding tot de Europese Unie van een Europese staat (artikel 49, ex artikel O) :

verzoek van de kandidaat-staat - raadpleging van de Commissie - instemming van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen - ratificatie door alle overeenkomstsluitende staten overeenkomstig hun onderscheiden grondwettelijke bepalingen.

VERDRAG TOT OPRICHTING VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAP

Nauwere samenwerking

Machtiging daartoe (artikel 11, punt 2), eerste alinea) :

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Verwijzing naar de Raad in de samenstelling van staatshoofden en regeringsleiders wanneer een lidstaat belangrijke redenen van nationaal beleid aanvoert om zich te verzetten tegen een nauwere samenwerking (artikel 11, punt 2), tweede alinea):

Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen (waarbij ten minste tien leden voorstemmen).

Machtiging tot nauwere samenwerking door de Raad in de samenstelling van de staatshoofden en regeringsleiders (artikel 11, punt 2), tweede alinea) :

Raad met eenparigheid van stemmen.

Discriminatie op grond van de nationaliteit

Regelingen met het oog op het verbod van bedoelde discriminaties (artikel 12, ex artikel 6):

medebeslissingsprocedure.

Discriminatie op grond van geslacht, ras of etnische afstamming, godsdienst of overtuiging, handicap, leeftijd of seksuele geaardheid

Maatregelen welke nodig zijn om elke discriminatie te bestrijden (artikel 13) :

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen.

Totstandbrenging van de interne markt (zie ook punten 6, 8, 9, 10, 11 en 16)

Vaststelling van de noodzakelijke beleidslijnen en voorwaarden om een evenwichtige vooruitgang in de betrokken sectoren door de vier vrijheden te garanderen (artikel 14, punt 3 , ex artikel 7 A):

voorstel van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Burgerschap van de Unie

Bepalingen ter vergemakkelijking van de uitoefening van de met het burgerschap samenhangende rechten (artikel 18, ex artikel 8 A):

medebeslissingsprocedure met eenparigheid van stemmen in de Raad.

Nadere regelingen voor de uitoefening van het actief en passief kiesrecht bij gemeenteraadsverkiezingen (artikel 19, punt 1, ex artikel 8 B):

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen.

Nadere regelingen voor de uitoefening van het actief en passief kiesrecht bij de verkiezingen voor het Europees Parlement (artikel 19, punt 2, ex artikel 8 B):

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen.

Bepalingen ter aanvulling van de met het burgerschap van de Unie samenhangende rechten (artikel 22, ex artikel 8 E):

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen.

Vrij verkeer van goederen

Vaststelling van de rechten van het gemeenschappelijk douanetarief (artikel 26, ex artikel 28):

voorstel van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Landbouw

Vaststelling van verordeningen, richtlijnen en beschikkingen, en gemeenschappelijke ordening der markten (artikel 37, punten 2 en 3, ex artikel 43):

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Vrij verkeer van werknemers

Vaststelling van de maatregelen welke nodig zijn om het vrije verkeer van werknemers te verwezenlijken (artikel 40, ex artikel 49):

medebeslissingsprocedure met raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité.

Vaststelling op het gebied van de sociale zekerheid van de maatregelen welke nodig zijn voor de totstandkoming van het vrije verkeer van werknemers (artikel 42, ex artikel 51):

medebeslissingsprocedure met eenparigheid van stemmen in de Raad.

Recht van vestiging

Verwezenlijking van het recht van vestiging door middel van richtlijnen (artikel 44, ex artikel 54):

medebeslissingsprocedure met raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité.

Uitzondering voor bepaalde werkzaamheden bij de toepassing van de bepalingen van het hoofdstuk "Recht van vestiging" (artikel 45, ex artikel 55):

voorstel van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Richtlijnen voor de coördinatie van de bepalingen waarbij een bijzondere regeling is vastgesteld voor vreemdelingen, en die uit hoofde van de openbare orde, de openbare veiligheid en de volksgezondheid gerechtvaardigd zijn (artikel 46, ex artikel 56):

medebeslissingsprocedure.

Richtlijnen inzake de onderlinge erkenning van diploma's, certificaten en andere titels (artikel 47, lid 1, ex artikel 57):

medebeslissingsprocedure.

Richtlijnen voor de coördinatie van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen der lidstaten betreffende de toegang tot werkzaamheden anders dan in loondienst, en de uitoefening daarvan (artikel 47, punt 2, ex artikel 57):

medebeslissingsprocedure (met eenparigheid van stemmen in de Raad indien de uitvoering in een lidstaat een wijziging van de in de wetgeving neergelegde beginselen betreffende de regeling van beroepen met zich meebrengt voor wat betreft opleiding en voorwaarden voor toegang van natuurlijke personen).

Diensten

Uitbreiding van de bepalingen van het hoofdstuk "Diensten" tot dienstverleners die onderdaan van een derde land zijn en binnen de Gemeenschap zijn gevestigd (artikel 49, ex artikel 59):

voorstel van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Richtlijnen ter verwezenlijking van de vrijheid tot het verrichten van een bepaalde dienst (artikel 52, ex artikel 63):

voorstel van de Commissie - raadpleging van de Raad en van het Economisch en Sociaal Comité - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Kapitaal en betalingsverkeer

Maatregelen betreffende het kapitaalverkeer naar of uit derde landen in verband met directe investeringen, met inbegrip van investeringen in onroerende goederen, vestiging, verrichten van financiële diensten of toelating van waardepapieren tot de kapitaalmarkten (artikel 57, ex artikel 73 C):

voorstel van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen (eenparigheid van stemmen wanneer de beoogde maatregel een achteruitgang op het gebied van de liberalisatie van het kapitaalverkeer vormt).

Vrijwaringsmaatregelen wanneer in uitzonderlijke omstandigheden het kapitaalverkeer naar of uit derde landen ernstige moeilijkheden dreigt te veroorzaken voor de werking van de Economische en Monetaire Unie (artikel 59, ex artikel 73 F):

voorstel van de Commissie - raadpleging van de Europese Centrale Bank - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Urgente maatregelen ten aanzien van een derde land in aansluiting op de onderbreking of de vermindering van de economische betrekkingen tussen de Europese Unie en bedoeld derde land (artikel 60, punt 1, ex artikel 73 G):

voorstel van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen

Wijziging of intrekking van eenzijdige maatregelen van een lidstaat tegen een derde land (artikel 60, punt 2, ex artikel 73 G):

voorstel van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Visa, asiel, immigratie en andere beleidsterreinen die verband houden met het vrije verkeer van personen

Maatregelen om te waarborgen dat personen bij het overschrijden van de binnengrenzen van de Unie niet worden gecontroleerd (artikel 62, punt 1) ):

voorstel van de Commissie of initiatief van een lidstaat - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen (voor een overgangsperiode van vijf jaar na de inwerkingtreding van het Verdrag van Amsterdam)/voorstel van de Commissie - Raad met eenparigheid van stemmen ter beslissing over de toepassingsprocedure (na de overgangsperiode).

Maatregelen inzake het overschrijden van de buitengrenzen tot vaststelling van normen en procedures die de lidstaten bij personencontroles aan die grenzen in acht moeten nemen (artikel 62, punt 2, sub a) ):

voorstel van de Commissie of initiatief van een lidstaat - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen (voor een overgangsperiode van vijf jaar na de inwerkingtreding van het Verdrag van Amsterdam)/voorstel van de Commissie - Raad met eenparigheid van stemmen ter beslissing over de toepassingsprocedure (na de overgangsperiode).

Goedkeuring van een uniform visummodel en van de lijst van derde landen waarvan de onderdanen in het bezit van een visum moeten zijn (artikel 62, punt 2, sub b), i) en iii) ):

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Totstandbrenging van de procedures en voorwaarden voor de afgifte van visa door de lidstaten alsook de voorschriften betreffende een uniform visum ( artikel 62, punt 2), sub b), ii) en iv) ):

voorstel van de Commissie of initiatief van een lidstaat - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen (voor een overgangsperiode van vijf jaar na de inwerkingtreding van het Verdrag van Amsterdam)/medebeslissing (na de overgangsperiode).

Maatregelen tot vaststelling van de voorwaarden waaronder onderdanen van derde landen vrij kunnen reizen op het grondgebied van de lidstaten gedurende een periode van ten hoogste drie maanden (artikel 62, punt 3) ):

voorstel van de Commissie of initiatief van een lidstaat - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen (voor een overgangsperiode van vijf jaar na de inwerkingtreding van het Verdrag van Amsterdam)/voorstel van de Commissie - Raad met eenparigheid van stemmen ter beslissing over de toepassingsprocedure (na de overgangsperiode).

Maatregelen inzake asiel (lidstaat die verantwoordelijk is voor de behandeling van een asielverzoek, minimumnormen voor de opvang, voorwaarden om op het statuut van vluchteling aanspraak te kunnen maken, procedure voor toekenning of intrekking van de vluchtelingenstatus (artikel 63, punt 1) ):

voorstel van de Commissie of initiatief van een lidstaat - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen (voor een overgangsperiode van vijf jaar na de inwerkingtreding van het Verdrag van Amsterdam)/voorstel van de Commissie - Raad met eenparigheid van stemmen ter beslissing over de toepassingsprocedure (na de overgangsperiode).

Maatregelen inzake vluchtelingen en ontheemden (verlening van tijdelijke bescherming) (artikel 63, punt 2), sub a) ):

voorstel van de Commissie of initiatief van een lidstaat - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen (voor een overgangsperiode van vijf jaar na de inwerkingtreding van het Verdrag van Amsterdam)/voorstel van de Commissie - Raad met eenparigheid van stemmen ter beslissing over de toepassingsprocedure (na de overgangsperiode).

Maatregelen inzake vluchtelingen en ontheemden (evenwicht tussen de inspanningen van de lidstaten) (artikel 63, punt 2), sub b) ):

voorstel van de Commissie of initiatief van een lidstaat - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen.

Maatregelen inzake het immigratiebeleid (voorwaarden voor toegang en verblijf, procedures voor de afgifte van langlopende visa en verblijfstitels (artikel 63, punt 3, sub a) ):

voorstel van de Commissie of initiatief van een lidstaat - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen.

Maatregelen inzake het immigratiebeleid (illegale immigratie en illegaal verblijf) (artikel 63, punt 3, sub b) ):

voorstel van de Commissie of initiatief van een lidstaat - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen (voor een overgangsperiode van vijf jaar na de inwerkingtreding van het Verdrag van Amsterdam)/voorstel van de Commissie - Raad met eenparigheid van stemmen ter beslissing over de toepassingsprocedure (na de overgangsperiode).

Maatregelen waarin de rechten en voorwaarden worden omschreven volgens welke onderdanen van derde landen die legaal in een lidstaat verblijven, in andere lidstaten mogen verblijven (artikel 63, punt 4) ):

voorstel van de Commissie of initiatief van een lidstaat - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen.

Voorlopige maatregelen in een noodsituatie die wordt gekenmerkt door een plotselinge toevloed van onderdanen van derde landen (artikel 64):

voorstel van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Maatregelen op het gebied van samenwerking n burgelijke zaken met grensoverschrijdende gevolgen (artikel 65) :

voorstel van de Commissie of initiatief van een lidstaat - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen (voor een overgangsperiode van vijf jaar na de inwerkingtreding van het Verdrag van Amsterdam)/voorstel van de Commissie - Raad met eenparigheid van stemmen ter beslissing over de toepassingsprocedure (na de overgangsperiode).

Maatregelen om samenwerking te waarborgen tussen de bevoegde overheidsdiensten van de lidstaten alsook tussen deze diensten en de Commissie (artikel 66) :

voorstel van de Commissie of initiatief van een lidstaat - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen (voor een overgangsperiode van vijf jaar na de inwerkingtreding van het Verdrag van Amsterdam)/voorstel van de Commissie - Raad met eenparigheid van stemmen ter beslissing over de toepassingsprocedure (na de overgangsperiode).

Besluit om de medebeslissingsprocedure na het einde van de overgangsperiode toe te passen op alle of bepaalde terreinen van titel IV en de bepalingen betreffende de bevoegdheden van het Hof van Justitie aan te passen ( artikel 67, punt 2, tweede streepje ):

raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen.

Vervoer

Gemeenschappelijke regels, voorwaarden voor toelating van niet in de lidstaat woonachtige vervoerondernemers, veiligheid en overige dienstige bepalingen (artikel 71, punt 1), ex artikel 75 ) :

medebeslissingsprocedure met raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's .

Bepalingen betreffende de beginselen van het vervoerbestel waarvan de toepassing zowel de levensstandaard en de werkgelegenheid in bepaalde streken als het gebruik van het vervoerapparaat ernstig zou kunnen aantasten (artikel 71, punt 2), ex artikel 75):

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement en het Economisch en Sociaal Comité - Raad met eenparigheid van stemmen.

Voorschriften inzake de opheffing van discriminaties met betrekking tot vrachtprijzen en vervoervoorwaarden (artikel 75, ex artikel 79):

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité - Raad met eenparigheid van stemmen.

In hoeverre en volgens welke procedure kunnen bepalingen worden vastgesteld voor zeevaart en luchtvaart (artikel 80, ex artikel 84):

Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Regels betreffende de mededinging

Vaststelling van de verordeningen of richtlijnen dienstig voor de toepassing van de beginselen neergelegd in de artikelen 81 en 82 (artikel 83, ex artikel 87):

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Afwijking waarbij in uitzonderlijke omstandigheden staatssteun die a priori met het Gemeenschapsrecht in strijd is, moet worden beschouwd als verenigbaar met de gemeenschappelijke markt:

verzoek van een lidstaat - Raad met eenparigheid van stemmen.

Vaststelling van alle verordeningen dienstig voor de toepassing van de artikelen 87 en 88 betreffende de door de staten verleende steun (artikel 89, ex artikel 94):

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Bepalingen betreffende belastingen

Vrijstellingen en teruggaven, voor een beperkte periode, bij uitvoer naar de andere lidstaten (artikel 92, ex artikel 98):

voorstel van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Harmonisatie van de wetgevingen inzake de omzetbelasting, de accijnzen en de andere indirecte belastingen (artikel 93, ex artikel 99):

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement en het Economisch en Sociaal Comité - Raad met eenparigheid van stemmen.

Aanpassing van de wetgevingen

Richtlijnen voor de onderlinge aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen welke rechtstreeks van invloed zijn op de gemeenschappelijke markt (artikel 94, ex artikel 100):

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement en van het Economisch en Sociaal Comité - Raad met eenparigheid van stemmen.

Instelling en werking van de interne markt (artikel 95, ex artikel 100A):

medebeslissingsprocedure met raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité.

Bijzonder geval waarbij een distortie van de mededinging moet worden opgeheven (artikel 96, ex artikel 101):

voorstel van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Economisch beleid

Aanneming van een aanbeveling waarin de globale richtsnoeren voor het economisch beleid zijn vastgelegd (artikel 99, punt 2), ex artikel 103):

aanbeveling van de Commissie - door de Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen opgesteld ontwerp - verslag aan de Europese Raad - conclusie van de Europese Raad - op basis van de conclusie van de Europese Raad neemt de Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen de aanbeveling aan.

Aanbeveling tot een lidstaat waarvan het economisch beleid niet overeenkomt met de globale richtsnoeren voor het economisch beleid (artikel 99, punt 4), ex artikel 103):

aanbeveling van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Besluit om de aanbevelingen van de Raad openbaar te maken (artikel 99, punt 4), ex artikel 103):

voorstel van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Mogelijkheid om de nadere bepalingen voor de multilaterale toezichtprocedure voor het economisch beleid vast te stellen (artikel 99, punt 5), ex artikel 103):

samenwerkingsprocedure.

Passende maatregelen in geval van ernstige moeilijkheden bij de voorziening van bepaalde producten (artikel 100, punt 1), ex artikel 103 A):

voorstel van de Commissie - Raad met eenparigheid van stemmen.

Communautaire financiële bijstand aan een lidstaat met grote moeilijkheden door gebeurtenissen die hij niet kan beheersen (artikel 100, punt 2), ex artikel 103 A):

voorstel van de Commissie - eenparigheid in de Raad (gekwalificeerde meerderheid wanneer de grote moeilijkheden door natuurrampen worden veroorzaakt).

Toepassing van het verbod om verbintenissen over te nemen en voorschotten te verlenen (artikel 103, ex artikel 104 B):

samenwerkingsprocedure.

Vaststelling van een buitengewoon tekort (artikel 104, punt 6), ex artikel 104 C):

aanbeveling van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Procedure bij buitensporig tekort (artikel 104, punt 7 tot en met 9, 11 en 12, ex artikel 104 C):

aanbeveling van de Commissie - Raad met een meerderheid van twee derde van de gewogen stemmen van zijn leden, met uitsluiting van de stemmen van de vertegenwoordiger van de betrokken lidstaat.

Wijziging van het protocol inzake de procedure die geldt in geval van buitensporig tekort (artikel 104, punt 14, ex artikel 104 C):

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement en de Europese Centrale Bank - Raad met eenparigheid van stemmen.

Monetair beleid

Besluit om de Europese Centrale Bank specifieke taken op te dragen betreffende het beleid op het gebied van het bedrijfseconomisch toezicht op kredietinstellingen en andere financiële instellingen (met uitzondering van verzekeringsondernemingen) (artikel 105):

voorstel van de Commissie - raadpleging van de Europese Centrale Bank - instemming van het Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen.

Maatregelen om de nominale waarden en technische specificaties te harmoniseren van voor circulatie binnen de Gemeenschap bestemde munten (artikel 106, ex artikel 105 A):

samenwerkingsprocedure met raadpleging van de Europese Centrale Bank.

Wijziging van de statuten van het Europees Stelsel van Centrale Banken (ESCB) (artikel 107, punt 5), ex artikel 106):

eerste mogelijkheid: aanbeveling van de Europese Centrale Bank - raadpleging van de Commissie - instemming van het Europees Parlement - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen;
tweede mogelijkheid: voorstel van de Commissie - raadpleging van de Europese Centrale Bank - instemming van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen.

Aanneming van een aantal bepalingen bedoeld in de statuten van het Europees Stelsel van Centrale Banken (ESCB) (artikel 107, punt 6), ex artikel 107):

eerste mogelijkheid: voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement en de Europese Centrale Bank - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen;
tweede mogelijkheid: aanbeveling van de Europese Centrale Bank - raadpleging van de Commissie en het Europees Parlement - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Sluiting van formele overeenkomsten over een wisselkoerssysteem voor de euro ten opzichte van niet-Gemeenschapsvaluta's (artikel 111, punt 1), ex artikel 109):

aanbeveling van de Commissie of de Europese Centrale Bank - Raad met eenparigheid van stemmen.

Invoering, wijziging of afschaffing van de spilkoersen van de euro (artikel 111, punt 1), ex artikel 109):

eerste mogelijkheid: aanbeveling van de Europese Centrale Bank - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen;
tweede mogelijkheid: aanbeveling van de Commissie - raadpleging van de Europese Centrale Bank - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Vaststelling van algemene oriëntaties bij gebreke van een wisselkoerssysteem ten opzichte van niet-Gemeenschapsvaluta's (artikel 111, punt 2), ex artikel 109):

eerste mogelijkheid: aanbeveling van de Europese Centrale Bank - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen;
tweede mogelijkheid: aanbeveling van de Commissie - raadpleging van de Europese Centrale Bank - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Regelingen voor de onderhandelingen over en de sluiting van overeenkomsten over aangelegenheden betreffende het monetaire of wisselkoersregime (artikel 111, punt 3), ex artikel 109):

aanbeveling van de Commissie - raadpleging van de Europese Centrale Bank - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Institutionele bepalingen in het kader van het economisch en monetair beleid

Vaststelling van de nadere bepalingen betreffende de samenstelling van het Economisch en Financieel Comité (artikel 114, ex artikel 109 C):

voorstel van de Commissie - raadpleging van de Europese Centrale Bank en van het Economisch en Financieel Comité - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Overgangsbepalingen in het kader van het economisch en monetair beleid

Einde van de derogaties betreffende een lidstaat die niet in staat was om de ene munt aan te nemen (Griekenland en Zweden) vanaf het begin van de derde fase (artikel 122, ex-artikel 109 K) :

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement - Raad in de samenstelling van de staatshoofden en regeringsleiders met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Vaststelling op 1 januari 1999 van de omrekeningskoersen die voor de nationale munteenheden onherroepelijk gelden, en van de onherroepelijke koers waartegen deze munteenheden door de euro worden vervangen (artikel 123, ex-artikel 109 L):

voorstel van de Commissie - raadpleging van de Europese Centrale Bank - Raad met eenparigheid van stemmen van de lidstaten zonder derogatie.

Werkgelegenheid

Opstelling van jaarlijkse richtsnoeren waarmee de lidstaten in hun werkgelegenheidsbeleid rekening houden ( artikel 128, punt 2 )):

conclusies van de Europese Raad - voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement, het Economisch en Sociaal Comité, het Comité van de Regio's en het Comité voor de werkgelegenheid - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Aanbeveling voor de lidstaten betreffende het werkgelegenheidsbeleid ( artikel 128, punt 4) ):

aanbeveling van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Aanneming van stimuleringsmaatregelen die erop zijn gericht de samenwerking tussen de lidstaten aan te moedigen en hun werkgelegenheidsbeleid te ondersteunen ( artikel 129) :

medebeslissingsprocedure met raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's.

Gemeenschappelijke handelspolitiek

Aanneming van de richtlijnen tot harmonisatie van de steunregelingen die door de lidstaten bij uitvoer naar derde landen worden toegepast (artikel 132, ex-artikel 112) :

voorstel van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Uitoefening van de bevoegdheden welke aan de Raad zijn verleend door artikel 133 (artikel 133, ex-artikel 113) :

gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Uitbreiding van artikel 133 tot de internationale onderhandelingen en overeenkomsten betreffende diensten en intellectuele eigendom (artikel 133, punt 5 ), ex-artikel 113) :

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen.

Douanesamenwerking

Maatregelen ter versterking van de douanesamenwerking tussen de lidstaten onderling en tussen de lidstaten en de Commissie ( artikel 135 ):

medebeslissingsprocedure

Sociale bepalingen

Vaststelling van richtlijnen houdende minimumvoorschriften op sociaal gebied alsook maatregelen ter aanmoediging van de samenwerking tussen de lidstaten (artikel 137, punt 2 ), ex-artikel 118) :

medebeslissingsprocedure met raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's.

Aanneming van maatregelen betreffende de sociale zekerheid en de sociale bescherming van werknemers, bescherming van werknemers bij beëindiging van de arbeidsovereenkomst, de vertegenwoordiging en de collectieve verdediging van de belangen van de werknemers en werkgevers, de werkgelegenheidsvoorwaarden voor onderdanen van derde landen en de financiële bijdragen ter bevordering van de werkgelegenheid en het scheppen van arbeidsplaatsen (onverminderd de bepalingen van het Europees Sociaal Fonds) (artikel 137, punt 3 ), ex-artikel 118) :

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement, het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's - eenparigheid van stemmen in de Raad.

Besluit inzake de tenuitvoerlegging van bepaalde overeenkomsten die tussen de sociale partners op Europees niveau zijn gesloten (artikel 139, punt 2 ), ex-artikel 118 B) :

voorstel van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen (eenparigheid van stemmen indien het besluit betrekking heeft op een van de in lid 3 van artikel 137 genoemde gebieden).

Aanneming van maatregelen om de toepassing te waarborgen van het beginsel van gelijke kansen en gelijke behandeling van mannen en vrouwen in werkgelegenheid en beroep (artikel 141, punt 3 ), ex-artikel 119) :

medebeslissingsprocedure met raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité.

Toekenning aan de Commissie van taken betreffende de uitvoering van gemeenschappelijke maatregelen, met name inzake de sociale zekerheid van migrerende werknemers (artikel 144, ex-artikel 121) :

Raad met eenparigheid van stemmen na raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité.

Europees Sociaal Fonds

Vaststelling van de uitvoeringsbesluiten betreffende het Europees Sociaal Fonds (artikel 148, ex-artikel 125) :

medebeslissingsprocedure met raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité en het Comité der regio's .

Onderwijs, beroepsopleiding en jeugd

Aanneming van stimuleringsmaatregelen om bij te dragen tot de verwezenlijking van de doelstellingen van de Gemeenschap op onderwijsgebied (artikel 149, punt 4), eerste streepje, ex-artikel 126) :

medebeslissingsprocedure met raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité en het Comité der regio's.

Aanneming van aanbevelingen om bij te dragen tot de verwezenlijking van de doelstellingen van de Gemeenschap op onderwijsgebied (artikel 149, punt 4), tweede streepje, ex-artikel 126) :

voorstel van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Aanneming van maatregelen om bij te dragen tot de verwezenlijking van de doelstellingen van de Gemeenschap op het gebied van beroepsopleiding (artikel 150, ex-artikel 127) :

medebeslissingsprocedure met raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité en het Comité der regio's .

Cultuur

Aanneming van stimuleringsmaatregelen om bij te dragen tot de verwezenlijking van de doelstellingen van de Gemeenschap op het gebied van cultuur (artikel 151, punt 5), eerste streepje, ex-artikel 128) :

medebeslissingsprocedure met raadpleging van het Comité van de regio's (Raad met eenparigheid van stemmen gedurende de gehele procedure).

Aanneming van aanbevelingen om bij te dragen tot de verwezenlijking van de doelstellingen van de Gemeenschap op het gebied van cultuur (artikel 151, punt 5), tweede streepje, ex-artikel 128) :

voorstel van de Commissie - Raad met eenparigheid van stemmen.

Volksgezondheid

Aanneming van maatregelen en stimuleringsmaatregelen om bij te dragen tot de verwezenlijking van de doelstellingen van de Gemeenschap op het gebied van volksgezondheid (inclusief op veterinair en fytosanitair gebied) (artikel 152, punt 4 ), ex-artikel 129) :

medebeslissingsprocedure met raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de regio's.

Aanneming van aanbevelingen om bij te dragen tot de verwezenlijking van de doelstellingen van de Gemeenschap op het gebied van volksgezondheid (artikel 152, ex-artikel 129) :

voorstel van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Consumentenbescherming

Aanneming van maatregelen om het beleid van de lidstaten te ondersteunen, aan te vullen en te controleren (artikel 153, punt 4 , ex-artikel 129 A) :

medebeslissingsprocedure met raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité.

Trans-Europese netwerken

Vaststelling van de richtsnoeren en maatregelen ter verwezenlijking van de doelstelling van de Gemeenschap op het gebied van Trans-Europese netwerken (artikel 156, ex-artikel 129 D) :

medebeslissings procedure met raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité en met Comité van de Regio's (voor richtsnoeren en projecten van gemeenschappelijk belang die betrekking hebben op het grondgebied van een lidstaat, is de goedkeuring van de betrokken lidstaat vereist).

Industrie

Vaststelling van specifieke maatregelen ter ondersteuning van de activiteiten die in de lidstaten worden ondernomen om de doelstellingen van de Gemeenschap en van de lidstaten op industriegebied te verwezenlijken (artikel 157, ex-artikel 130) :

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement en het Economisch en Sociaal Comité - Raad met eenparigheid van stemmen.

Economische en sociale samenhang

Specifieke maatregelen die buiten de Structuurfondsen noodzakelijk blijken (artikel 159, ex-artikel 130 B) :

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement, het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de regio's - Raad met eenparigheid van stemmen.

Vaststelling van de taken, de prioritaire doelstellingen en de organisatie van de Structuurfondsen alsook van de algemene regels die voor deze fondsen gelden, naast bepalingen die nodig zijn voor de doeltreffende werking van de fondsen en de coördinatie tussen de fondsen onderling en met de andere bestaande financieringsinstrumenten (artikel 161, ex-artikel 130 D) :

voorstel van de Commissie - instemming van het Europees Parlement - raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de regio's - Raad met eenparigheid van stemmen.

Toepassingsbesluiten met betrekking tot het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (artikel 162, ex-artikel 130 E) :

medebeslissingsprocedure met raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de regio's.

Onderzoek en technologische ontwikkeling

Vaststelling van het meerjarenkaderprogramma (artikel 166, punt 1), ex-artikel 130 I) :

medebeslissingsprocedure na raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité ( Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen gedurende de gehele procedure ).

Vaststelling van de specifieke programma's voor de tenuitvoerlegging van het meerjarenkaderprogramma (artikel 166, punt 4), ex-artikel 130 I) :

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement en het Economisch en Sociaal Comité - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Onderhandelen over en sluiten van overeenkomsten inzake onderzoek en technologische ontwikkeling met derde landen en internationale organisaties (artikel 170, ex-artikel 130 M) :

procedure van artikel 300 (ex-artikel 228) : aanbevelingen van de Commissie aan de Raad - de Raad machtigt de Commissie om de nodige onderhandelingen te openen en te voeren in overleg met door de Raad aangewezen bijzondere comités alsook in het kader van de door de Raad vastgestelde richtsnoeren - sluiting van de overeenkomst door de Raad (met gekwalificeerde meerderheid of met eenparigheid van stemmen overeenkomstig de voor de goedkeuring van interne voorschriften vereiste procedure).

Schepping van gemeenschappelijke ondernemingen of andere structuren die noodzakelijk zijn voor de goede uitvoering van programma's inzake onderzoek, technologische ontwikkeling en demonstratie van de Gemeenschap (artikel 172, eerste alinea, ex-artikel 130 O) :

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement en het Economisch en Sociaal Comité - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Besluiten betreffende de wijze van tenuitvoerlegging van het meerjarenkaderprogramma en de regels die van toepassing zijn op de aanvullende programma's (artikel 172, tweede alinea, ex-artikel 130 O) :

medebeslissingsprocedure met raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité (voor de goedkeuring van de aanvullende programma's is de goedkeuring van de betrokken lidstaten vereist).

Milieu

Onderhandelingen over en sluiting van overeenkomsten tussen de Gemeenschap en derde landen of internationale organisaties (artikel 174, ex-artikel 130 R) :

procedure van artikel 300 (ex-artikel 228) : aanbevelingen van de Commissie aan de Raad - de Raad machtigt de Commissie om de nodige onderhandelingen te openen en te voeren in overleg met door de Raad aangewezen bijzondere comités alsook in het kader van de door de Raad vastgestelde richtsnoeren - sluiting van de overeenkomst door de Raad (met gekwalificeerde meerderheid of met eenparigheid van stemmen overeenkomstig de voor de goedkeuring van interne voorschriften vereiste procedure).

Acties die moeten worden ondernomen om de doelstellingen van de Gemeenschap op milieugebied te verwezenlijken (artikel 175, punt 1), ex-artikel 130 S) :

medebeslissingsprocedure met raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de regio's .

Aanneming, in afwijking van artikel 175, punt 1, van maatregelen van fiscale aard, of betreffende ruimtelijke ordening, bodembestemming, kwantitatief waterbeheer en energievoorziening (artikel 175, punt 2, eerste alinea, ex-artikel 130 S) :

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement , het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de regio's - Raad met eenparigheid van stemmen.

Bepalen over welke in artikel 175, punt 2, bedoelde aangelegenheden met gekwalificeerde meerderheid van stemmen moet worden besloten (artikel 175, punt 2, tweede alinea, ex-artikel 130 S) :

voorstel van de Commissie met raadpleging van het Europees Parlement en het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de regio's - Raad met eenparigheid van stemmen.

Vaststelling van algemene actieprogramma's waarin de te verwezenlijken prioritaire doelstellingen worden vastgelegd (artikel 175, punt 3, ex-artikel 130 S) :

medebeslissingsprocedure met raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de regio's .

Tenuitvoerlegging van de in artikel 175, punt 3, bedoelde actieprogramma's (artikel 175, punt 4, ex-artikel 130 S) :

eerste mogelijkheid (naargelang van het geval): medebeslissingsprocedure met raadpleging van het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de regio's ;
tweede mogelijkheid (naargelang van het geval): voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement, het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de regio's - Raad met eenparigheid van stemmen.

Ontwikkelingssamenwerking

Maatregelen die noodzakelijk zijn om de doelstellingen van de Gemeenschap op het gebied van ontwikkelingssamenwerking te verwezenlijken (bijvoorbeeld meerjarenprogramma's) (artikel 179, ex-artikel 130 W) :

medebeslissingsprocedure

Onderhandelen over en sluiten van overeenkomsten tussen de Gemeenschap en derde landen of internationale organisaties (artikel 181, ex-artikel 130 Y) :

procedure van artikel 300 (ex-artikel 228) : aanbevelingen van de Commissie aan de Raad - de Raad machtigt de Commissie om de nodige onderhandelingen te openen en te voeren in overleg met door de Raad aangewezen bijzondere comités alsook in het kader van de door de Raad vastgestelde richtsnoeren - sluiting van de overeenkomst door de Raad (met gekwalificeerde meerderheid of met eenparigheid van stemmen overeenkomstig de voor de goedkeuring van interne voorschriften vereiste procedure).

Associatie van de landen en gebieden overzee

Opstelling van de bepalingen inzake de nadere regeling en de procedure voor de associatie tussen de landen en gebieden en de Gemeenschap (artikel 187, ex-artikel 136) :

Raad met eenparigheid van stemmen.

Bepalingen inzake de instellingen (niet-volledige lijst)

Vaststelling van een eenvormige procedure voor de rechtstreekse algemene verkiezingen voor het Europees Parlement (artikel 190, punt 4 ), ex-artikel 138) :

Raad met eenparigheid van stemmen na instemming van het Europees Parlement dat met meerderheid van stemmen van zijn leden een besluit neemt - bekrachtiging door de lidstaten overeenkomstig hun onderscheiden grondwettelijke bepalingen.

Uitwerking van de beginselen en regels voor de door de Raad verleende uitvoeringsbevoegdheden (artikel 202, ex-artikel 145) :

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen.

Bepaling van de volgorde voor de uitoefening van het voorzitterschap van de Raad door de lidstaten (artikel 203, tweede alinea , ex-artikel 146) :

Raad met eenparigheid van stemmen.

Financiële bepalingen (niet-volledige lijst)

Vaststelling van de bepalingen betreffende het stelsel van eigen middelen van de Gemeenschap (artikel 269, ex-artikel 201) :

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met eenparigheid van stemmen - bekrachtiging door de lidstaten overeenkomstig hun onderscheiden grondwettelijke bepalingen.

Goedkeuring van de communautaire begroting (artikel 272, ex-artikel 203) :

voorontwerp van begroting vóór 1 september door de Commissie bij de Raad in te dienen - goedkeuring van de ontwerp-begroting door de Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen en voorlegging aan het Europees Parlement vóór 5 oktober - binnen een termijn van 45 dagen na de voorlegging kan het Europees Parlement het ontwerp amenderen met betrekking tot de niet-verplichte uitgaven of wijzigingen met betrekking tot de verplichte uitgaven voorstellen - de ontwerp-begroting wordt gewijzigd overeenkomstig de amendementen en wijzigingen die door de Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen worden aanvaard of verworpen, waarna zij aan het Europees Parlement wordt voorgelegd - gedurende een termijn van 15 dagen na de voorlegging kan het Europees Parlement met meerderheid van de stemmen van zijn leden en drie vijfde van het aantal uitgebrachte stemmen de door de Raad in zijn amendementen aangebrachte wijzigingen amenderen of afwijzen (niet-verplichte uitgaven) en dienovereenkomstig de begroting vaststellen; het Europees Parlement kan ook met meerderheid van de stemmen van zijn leden en met twee derde van het aantal uitgebrachte stemmen de ontwerp-begroting afwijzen en verzoeken dat hem een nieuw ontwerp wordt voorgelegd - de vaststelling van de begroting wordt geconstateerd door de voorzitter van het Europees Parlement.

Vaststelling van de nodige maatregelen op het gebied van de preventie en bestrijding van fraude waardoor de financiële belangen van de Gemeenschap worden geschaad, om in de lidstaten een doeltreffende en gelijkwaardige bescherming te bieden (deze maatregelen laten de toepassing van het nationale strafrecht of de nationale rechtsbedeling onverlet) (artikel 280, punt 4 ), ex-artikel 209 A) :

medebeslissingsprocedure met raadpleging van de Rekenkamer.

Algemene en slotbepalingen (niet-volledige lijst)

Vaststelling van het statuut van de ambtenaren van de Europese Gemeenschappen alsmede van de regeling welke van toepassing is op de andere personeelsleden van deze Gemeenschappen (artikel 283, ex-artikel 212) :

voorstel van de Commissie - raadpleging van de betrokken instellingen - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Aanbrenging van wijzigingen in de lijst van producten die betrekking hebben op de productie van of de handel in wapens, munitie en oorlogsmateriaal (artikel 296, ex-artikel 223) :

voorstel van de Commissie - Raad met eenparigheid van stemmen.

Aanneming van specifieke maatregelen die er met name op gericht zijn de voorwaarden voor de toepassing van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap op de ultraperifere gebieden vast te stellen (artikel 299, punt 2 ), ex-artikel 227) :

voorstel van de Commissie - raadpleging van het Europees Parlement - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.

Aanneming van de nodige urgente maatregelen wanneer een gemeenschappelijk optreden of een gemeenschappelijk standpunt die in het kader van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid zijn vastgesteld, meebrengen dat de Gemeenschap haar economische betrekkingen met een of meer derde landen onderbreekt of beperkt (artikel 301, ex-artikel 228 A) :

voorstel van de Commissie - Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.