Vereenvoudiging van de regelgeving

De Europese ondernemingen en burgers beschouwen de door de regelgeving veroorzaakte bureaucratie als een zware last. De wetgeving brengt soms extra kosten met zich mee en kan de innovatie, de productiviteit en de groei afremmen. Deze mededeling wil deze nadelige effecten aanpakken en stelt de nieuwe Europese strategie voor de vereenvoudiging van de regelgeving vast.

BESLUIT

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's van 25 oktober 2005 "Uitvoering van het Lissabonprogramma van de Gemeenschap: een strategie voor de vereenvoudiging van de regelgeving" [COM(2005) 535 def. - Niet in het Publicatieblad verschenen].

SAMENVATTING

Voor de uitvoering van de strategie van Lissabon is de vereenvoudiging van de regelgeving een prioriteit van de Europese Unie. De regelgeving mag niet verder gaan dan wat nodig is om de nagestreefde doelstellingen te verwezenlijken. Sommige bepalingen zijn inderdaad overdreven normatief en te duur. Andere zijn onsamenhangend, onduidelijk of verouderd. De kleine en middelgrote ondernemingen van Europa hebben in verhouding veel meer hinder van juridische en administratieve lasten en aan hen moet bijzondere aandacht worden besteed. De regelgeving moet eenvoudiger en doeltreffender worden. De Commissie wijst erop dat vereenvoudiging geen deregulering betekent: zij heeft tot doel de burgers en de economische actoren te helpen hun weg te vinden in de regelgeving.

Deze mededeling sluit aan bij de mededeling van maart 2005 over betere regelgeving voor meer groei en banen.

Een nieuwe vereenvoudigingsstrategie op EU-niveau

Om haar strategie uit te voeren heeft de Commissie een lopend vereenvoudigingsprogramma opgesteld. Daarin worden de wetsteksten aangegeven die de Commissie de volgende drie jaar wil vereenvoudigen. De Commissie houdt rekening met de mening van de lidstaten, het bedrijfsleven en het publiek dankzij een raadpleging op internet. Het vereenvoudigingsprogramma heeft betrekking op bepaalde gebieden die van groot belang zijn voor het concurrentievermogen van de ondernemingen, zoals vennootschapsrecht, financiële diensten, transport, consumentenbescherming en afval. Het zal systematisch worden herzien en bijgewerkt. De Commissie zal ook de belangrijkste wetgevingsinitiatieven voor vereenvoudiging in haar jaarlijks wetgevingsprogramma opnemen. Een aantal aanvullende mededelingen zal betrekking hebben op de sectoren landbouw, milieu, gezondheid en veiligheid op het werk, visserij, belastingen, douane, statistiek en arbeidsrecht. Het lopend programma bestaat uit alomvattende vereenvoudigingsinitiatieven, sectorspecifieke bepalingen en horizontale bepalingen naargelang het gebied.

De Commissie stoelt haar vereenvoudigingsaanpak op een sectorspecifieke evaluatie. Zij wil het effect van de algemene wetgeving en het effect van de sectorspecifieke wetgeving, met name de economische, milieu- en sociale aspecten, op alle belanghebbenden van elke in aanmerking genomen sector meten. Deze evaluatie zal bestaan uit een analyse van de kosten en baten, administratieve en andere, van de betreffende wetgeving. In eerste instantie zullen drie sectoren onder de loep worden genomen: automobielsector, bouw en afval. De Commissie zal haar aanpak geleidelijk uitbreiden tot andere sectoren van de industrie, zoals de farmaceutische sector, werktuigbouw, informatie- en communicatietechnologieën en energie-intensieve sectoren. Ten slotte zal de Commissie zich buigen over de dienstensector die goed is voor meer dan 70% van het BBP van de EU om het concurrentievermogen daarvan te verbeteren.

Vereenvoudiging: de aanpak van de Commissie

De Commissie is van plan om voor de vereenvoudiging verscheidene methoden te gebruiken, waaronder:

• intrekking: de Commissie zal haar inspanningen voortzetten om irrelevante of achterhaalde besluiten in te trekken. De lidstaten moeten ook de nationale bepalingen die overeenkomen met de ingetrokken communautaire besluiten intrekken. De Commissie is voornemens om in haar wetgevingsvoorstellen een herzieningsclausule of een beëindigingsclausule op te nemen;
• codificatie: zij vergemakkelijkt de transparantie en de handhaving van de wetgeving. De Commissie is voornemens de codificatie in 2007 af te ronden;
• herschikking: de herschikking wijzigt en codificeert tegelijkertijd de betreffende wetsteksten en draagt aldus bij tot een voor de economische actoren duidelijker en vereenvoudigde regelgeving. De Commissie is voornemens om deze methode toe te passen voor de voorstellen tot wijziging van bestaande besluiten, met name voor de meest doeltreffende wijzigingen in termen van vereenvoudiging;
• wijziging van de regelgevingsaanpak: om te beginnen is de Commissie voornemens minder een beroep te doen op de wetgever dankzij methoden zoals de coregulering en de vaststelling van essentiële eisen in het kader van de harmonisatie. Normalisatie is een voorbeeld van coregulering dat de Commissie actief aanmoedigt. Wat de technische harmonisatie betreft, wil de Commissie de inhoud van de communautaire wetgeving tot essentiële eisen beperken. Voor de gedetailleerde technische specificaties verwijst de Commissie de ondernemingen naar geharmoniseerde Europese normen. De Commissie wil eenvoudige en lichte procedures voor de conformiteitsbeoordeling. Deze methoden maken het mogelijk dat de overheid minder maatregelen neemt. De Commissie wil deze aanpak uitbreiden tot zoveel mogelijk industriële sectoren, en ook tot de dienstensector. De wijziging van de regelgevingsaanpak omvat ook het beter kiezen van het passende rechtsinstrument. In sommige gevallen kan de vervanging van richtlijnen door verordeningen de vereenvoudiging bevorderen, omdat daardoor kan worden vermeden dat bepalingen op uiteenlopende wijze in het nationaal recht worden omgezet;
• intensivering van het gebruik van informatietechnologie: de e-overheid kan bijdragen aan de vermindering van de administratieve lasten en zal door de Commissie worden bevorderd.

Steun van de instellingen en de lidstaten

Vereenvoudiging betekent dat niet alleen een gemeenschappelijke aanpak moet worden ontwikkeld, maar ook een gemeenschappelijke denkwijze. Alle instellingen en lidstaten moeten inspanningen leveren om de regelgeving te vereenvoudigen. De Commissie zal van haar kant vereenvoudigingsvoorstellen opstellen, gebaseerd op ex post-evaluaties, raadplegingen van belanghebbenden en zorgvuldige afwegingen van verschillende opties. Zij zal passende interne maatregelen nemen om toe te zien op de voortgang van de werkzaamheden. Het Europees Parlement en de Raad moeten ook de vereenvoudiging bevorderen, met name door de integrale uitvoering van het interinstitutioneel akkoord "Beter wetgeven" van 2003 [PDF] of door de goedkeuring van een gemeenschappelijke aanpak voor effectbeoordeling vóór eind 2005. Ten slotte moeten de lidstaten de op het niveau van de Europese Unie ondernomen acties aanvullen met even ambitieuze nationale programma's.

De Commissie is vastbesloten om deze vereenvoudigingsstrategie tot een goed einde te brengen. Zij zal daarvoor haar programma regelmatig bijwerken, rekening houdend met de mening van de betrokken partijen.

GERELATEERDE BESLUITEN

Mededeling van de Commissie van 14 november 2006 "Werkdocument - Eerste voortgangsrapport inzake de strategie voor de vereenvoudiging van de regelgeving" [COM(2006) 690 def. - Niet in het Publicatieblad verschenen]. Deze mededeling beoogt de evaluatie van de op het gebied van de vereenvoudiging sinds oktober 2005 geboekte vooruitgang. De Commissie constateert dat haar vereenvoudigingsstrategie enige vertraging heeft opgelopen. In 2005-2006 heeft de Commissie 27 van de 71 geplande initiatieven goedgekeurd. Alle initiatieven die vertraging hebben opgelopen, zullen echter in 2007 worden uitgevoerd. De Commissie heeft voorstellen goedgekeurd op voor de ondernemingen en de burgers zeer belangrijke gebieden, zoals de modernisering van het douanewetboek, het milieu of het vrije verkeer van werknemers. Zij voegt voor de periode 2006-2009 43 nieuwe initiatieven aan het programma toe. Wat de codificatie betreft, zijn 52 van de 500 in het programma van de Commissie opgenomen besluiten gecodificeerd. De Commissie geeft vervolgens de belangrijkste succesfactoren aan die de uitvoering van de vereenvoudigingsstrategie bevorderen, zoals de methodologie, de samenwerking tussen de instellingen, het toegenomen gebruik van coregulering en zelfregulering en tenslotte de vereenvoudiging op nationaal niveau.

Mededeling van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's van 11 februari 2003 "Modernisering en vereenvoudiging van het acquis communautaire" [COM(2003) 71 def. - Niet in het Publicatieblad verschenen]. Deze mededeling is een vervolg op het actieplan "Vereenvoudiging en verbetering van de regelgeving". Sinds de oprichting van de Gemeenschap is het acquis communautaire nooit volledig herzien. De Commissie stelt een actiekader voor om het acquis communautaire te vereenvoudigen en stelt de volgende zes doelstellingen vast:

• het acquis vereenvoudigen;
• de consolidatie van het acquis afronden en nauwgezet up-to-date houden;
• het acquis codificeren;
• herziening van de organisatie en presentatie van het acquis;
• transparantie en effectieve monitoring op politiek en technisch niveau;
• vaststelling van een effectieve uitvoeringsstrategie.

Mededeling van de Commissie van 5 juni 2002 - Actieplan "Vereenvoudiging en verbetering van de regelgeving" [COM(2002) 278 def. - Niet in het Publicatieblad verschenen].

Laatste wijziging: 28.02.2007