EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Grensoverschrijdende handel in elektriciteit

 

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EG) nr. 714/2009 — Voorwaarden voor toegang tot het net voor grensoverschrijdende handel in elektriciteit

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

Het doel is om regels vast te stellen voor de grensoverschrijdende handel in elektriciteit teneinde de concurrentie en de harmonisatie op de interne elektriciteitsmarkt van de Europese Unie (EU) te verbeteren.

KERNPUNTEN

Certificering van transmissiesysteembeheerders (TSB’s)

De nationale regelgevende instanties sturen de Europese Commissie een kennisgeving van besluiten betreffende de certificering van een transmissiesysteembeheerder (TSB)*. De Commissie heeft twee maanden de tijd om advies uit te brengen aan de nationale regelgevende instantie. De autoriteit neemt dan de eindbeslissing betreffende de certificering van de TSB.

Europees netwerk van transmissiesysteembeheerders voor elektriciteit (ENTSB)

Het ENTSB is verantwoordelijk voor het beheer van het elektriciteitstransmissiesysteem en voor het toestaan van de grensoverschrijdende handel in en levering van elektriciteit in de EU.

Taken van het ENTSB

Het ENTSB is verantwoordelijk voor het opstellen en/of aannemen van:

  • netcodes*, op verzoek van de Commissie en op basis van richtsnoeren opgesteld door het Agentschap voor de samenwerking tussen energieregulators (ACER) van de Commissie;
  • gemeenschappelijke instrumenten voor netbeheer;
  • een tienjarig netontwikkelingsplan;
  • aanbevelingen inzake de coördinatie van technische samenwerking tussen de TSB’s van de EU;
  • een jaarlijks werkprogramma;
  • een jaarverslag;
  • jaarlijkse zomer- en wintervooruitzichten inzake elektriciteitsopwekking.

ACER beoordeelt alle door het ENTSB ontwikkelde netcodes. Indien ACER ervan overtuigd is dat het aan de richtsnoeren voldoet, legt ACER deze voor aan de Commissie, om goedkeuring aan te bevelen.

Regionale samenwerking tussen transmissiesysteembeheerders

TSB’s moeten regionale samenwerking tot stand brengen en om de twee jaar een regionaal investeringsplan publiceren waarop investeringen kunnen worden gebaseerd.

Vergoedingsmechanisme voor elektriciteitsstromen tussen transmissiesysteembeheerders en tarieven voor de toegang tot het net

TSB’s ontvangen een vergoeding voor kosten die worden veroorzaakt door op hun net optredende grensoverschrijdende elektriciteitsstromen. De vergoeding is verschuldigd door de beheerders van nationale transmissiesystemen waar de grensoverschrijdende stromen hun oorsprong vinden. De kosten worden vastgesteld op basis van de voorspelde kosten. Tarieven voor de toegang tot het net worden ook door de netbeheerders gehanteerd.

Algemene beginselen inzake congestiebeheer

Netcongestieproblemen* moeten worden aangepakt met niet-discriminerende oplossingen op basis van mechanismen die economische signalen geven aan de marktspelers en de TSB’s. Zodra de capaciteit is toegewezen, kan deze in noodsituaties alleen door een TSB worden „beperkt” wanneer alle andere redelijke alternatieven om het probleem op te lossen, zijn uitgeput. In geval van beperking van de toegewezen capaciteit moet, behoudens in geval van overmacht, aan de marktspelers een compensatie worden betaald.

Regels voor nieuwe interconnectoren

Nieuwe interconnectoren* kunnen om een tijdelijke vrijstelling verzoeken van de algemene regels voor het gebruik van inkomsten uit congestie, de ontvlechting* van distributiesystemen en TSB’s, en toegang van derden. Vrijstelling wordt verleend op voorwaarde dat:

  • de investering mededinging op het gebied van de elektriciteitsvoorziening bevordert;
  • de investering zonder de vrijstelling niet zou worden gedaan;
  • de interconnectie eigendom is van een natuurlijke of rechtspersoon die gescheiden is van de betrokken TSB’s;
  • er tarieven in rekening worden gebracht bij de gebruikers van die interconnectie;
  • de vrijstelling de mededinging of de efficiënte werking van de interne markt, of de efficiënte werking van het gereguleerde systeem waarmee de interconnector verbonden is, niet nadelig beïnvloedt.

Er bestaat een algemene verplichting om marktspelers een maximale capaciteit van de interconnectoren voor grensoverschrijdende stromen ter beschikking te stellen, met inachtneming van de veiligheidsnormen in verband met de veilige exploitatie van het netwerk.

De nationale regulerende instanties doen de Commissie ontwerpbesluiten toekomen betreffende de vrijstelling van een nieuwe interconnector van alle of een deel van de onderstaande regels:

  • eigendomsontvlechting,
  • tariefregulering,
  • toegang voor derden,
  • gebruik van inkomsten uit congestie.

De Commissie heeft twee maanden de tijd om de nationale regulerende instantie te verzoeken de ontheffing te wijzigen of in te trekken. De autoriteit neemt dan de eindbeslissing betreffende de vrijstelling.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De verordening is van toepassing sinds 3 maart 2011. Verordening (EG) nr. 1228/2003 wordt hierdoor met ingang van 2 maart 2011 ingetrokken.

KERNBEGRIPPEN

Transmissiesysteembeheerder (TSB): een bedrijf dat verantwoordelijk is voor de netwerken die worden gebruikt voor het transporteren van elektriciteit.
Netcodes:
  • Daartoe behoren regels en procedures met betrekking tot, bijvoorbeeld:
    • veiligheid en betrouwbaarheid van het net;
    • uitwisseling van gegevens;
    • capaciteitstoewijzing en congestiebeheer;
    • handel in verband met nettoegang en systeembalancering;
    • transparantie;
    • geharmoniseerde transmissietariefstructuren;
    • energie-efficiëntie met betrekking tot elektriciteitsnetten.
  • Netcodes worden vastgesteld via comitologie. Deze hebben de vorm van bindende verordeningen van de Commissie.
Congestie: knelpunten die kunnen ontstaan wanneer een interconnectie tussen nationale transmissienetwerken niet alle fysieke stromen kan verwerken die voortvloeien uit internationale handel op verzoek van marktspelers. Dit kan te wijten zijn aan een gebrek aan capaciteit van de betrokken interconnectoren en/of nationale transmissiesystemen. Prijsmechanismen worden gebruikt om congestie op te lossen.
Interconnector: een transmissielijn die de grens tussen twee EU-landen overspant en hun nationale transmissiesystemen onderling koppelt.
Ontvlechting: ontvlechting is de scheiding van eigendom van de energietransport- en –distributienetwerken. Dit garandeert dat zij qua organisatie en besluitvorming onafhankelijk zijn.

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EG) nr. 714/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 13 juli 2009 betreffende de voorwaarden voor toegang tot het net voor grensoverschrijdende handel in elektriciteit en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1228/2003 (PB L 211 van 14.8.2009, blz. 15–35)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Verordening (EG) nr. 714/2009 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EU) nr. 838/2010 van de Commissie van 23 september 2010 betreffende de vaststelling van richtsnoeren met betrekking tot het vergoedingsmechanisme voor elektriciteitsstromen tussen transmissienetbeheerders en een gemeenschappelijke regelgevingsaanpak voor de transmissietarifering (PB L 250 van 24.9.2010, blz. 5–11)

Laatste bijwerking 08.05.2018

Top