Bewaking, rapportage en verificatie van emissies van schepen

KERNPUNTEN

Toepassingsgebied

• De verordening geldt voor alle vracht- en passagiersschepen van 5 000 bruto ton (GT) en meer die EU-havens aandoen.
• In het kader van de Europese Green Deal (zie samenvatting) en na een wijziging bij Verordening (EU) 2023/957, die voorziet in de bewaking van extra broeikasgassen en emissies van extra scheepstypen, zal de verordening vanaf 2025 ook van toepassing zijn op:
  • algemene vrachtschepen van minder dan 5 000 GT maar niet minder dan 400 GT;
  • offshore schepen van 400 GT en meer.
• De Europese Commissie zal vóór 31 december 2024 beoordelen of er nog meer schepen van minder dan 5 000 GT maar niet minder dan 400 GT moeten worden opgenomen.
• De MRV-regels zijn van toepassing op CO₂-emissies, maar niet-CO₂-emissies (namelijk methaan en lachgas) worden vanaf 2024 ook meegenomen.
• Ze hebben betrekking op emissies van schepen op zee en op hun ligplaats.

Follow-up

• Elk jaar moeten bedrijven de emissies en andere relevante informatie controleren voor elk van hun schepen die onder de verordening vallen.
• Om ervoor te zorgen dat de monitoring consistent en vergelijkbaar is, moeten bedrijven hun toe te passen methodologie documenteren in een monitoringplan. Methoden voor de monitoring van broeikasgasemissies en andere relevante informatie worden beschreven in bijlagen I en II van Verordening (EU) 2015/757.
• Het monitoringplan moet volledige en transparante documentatie bevatten over zaken als de verschillende emissiebronnen op het schip en de procedures voor het bepalen van activiteitsgegevens per reis (d.w.z. afgelegde afstand, aantal passagiers, details van de vervoerde lading, op zee doorgebrachte tijd, enz.).
• Bedrijven moeten een monitoringplan opstellen voor elk van hun schepen die onder de verordening vallen.

Rapportage

• Elk jaar moeten bedrijven een extern geverifieerd emissieverslag indienen bij de Commissie en de autoriteiten van de betrokken vlaggenstaten¹.
• Schepen die tijdens een vorige rapportageperiode EU-havens hebben aangedaan, moeten een geldig document aan boord hebben waaruit blijkt dat ze voldoen aan de MRV-verplichtingen.
• Vanaf 2025 moeten bedrijven voor 31 maart van elk jaar voor elk schip dat onder hun verantwoordelijkheid valt een geverifieerd rapport over de gehele rapportageperiode van het voorgaande jaar indienen bij:
  • de verantwoordelijke administratieve instantie;
  • de autoriteiten van de betrokken vlaggenstaten voor schepen die onder de vlag van een EU-lidstaat varen; en
  • de Commissie.
• Vanaf 2025 moeten bedrijven ook elk jaar uiterlijk op 31 maart de geaggregeerde emissiegegevens op bedrijfsniveau indienen bij de verantwoordelijke administratieve instantie. Dit laatste moet betrekking hebben op de emissies van alle schepen die onder hun verantwoordelijkheid vallen in de rapportageperiode van het voorgaande jaar en waarover gerapporteerd moet worden in het kader van de EU-richtlijn betreffende het emissiehandelssysteem (ETS) (Richtlijn 2003/87/EG — zie samenvatting) met betrekking tot zeevervoersactiviteiten.

Opname van emissies van zeevervoer in het EU-ETS

• In het kader van de Europese Green Deal en na een wijziging van de EU-ETS-richtlijn door Richtlijn (EU) 2023/959, zullen de emissies van zeevervoer vanaf 2024 worden opgenomen in de werkingssfeer van het EU-ETS.
• Het EU-ETS zal vanaf 2024 gelden voor vracht- en passagiersschepen van 5 000 GT en meer, en vanaf 2027 voor offshore schepen van 5 000 GT en meer.
• Het EU-ETS zal in eerste instantie betrekking hebben op de CO₂-uitstoot van schepen. Het zal vanaf 2026 ook betrekking hebben op de uitstoot van methaan en lachgas ervan.
• Om een soepele overgang te garanderen, is er een overgangsperiode. Rederijen betalen voor 40 % van hun emissies die zijn gerapporteerd voor 2024, voor 70 % van de emissies die zijn gerapporteerd voor 2025 en voor 100 % van de emissies die zijn gerapporteerd voor 2026.
• Alle emissies van reizen binnen de EU en emissies die worden uitgestoten binnen een EU-haven zullen worden gedekt, terwijl slechts de helft van de emissies van reizen van of naar een niet-EU-land zullen worden gedekt.

Uitvoeringshandelingen en gedelegeerde handelingen

De Commissie heeft verschillende uitvoerings- en gedelegeerde handelingen aangenomen tot vaststelling van regels voor de toepassing van Verordening (EU) 2015/75 inzake onderwerpen als het beheer van scheepvaartmaatschappijen door lidstaten, de indiening van geaggregeerde emissiegegevens op het niveau van scheepvaartmaatschappijen of de regels voor het toezicht op de uitstoot van broeikasgassen (zie de lijst van uitvoerings- en gedelegeerde handelingen).

Beoordeling en herziening

• De Commissie moet jaarlijks een verslag publiceren over de broeikasgasemissies en andere relevante informatie van het zeevervoer, met inbegrip van geaggregeerde resultaten die door bedrijven worden gerapporteerd.
• De Commissie zal om de twee jaar het algehele effect van scheepvaartactiviteiten op het mondiale klimaat beoordelen, onder andere door emissies of effecten van andere broeikasgassen dan CO₂ en deeltjes met een aardopwarmingsvermogen die niet onder de verordening vallen.
• Ze moet de verordening ook uiterlijk op 31 december 2024 herzien.