Reglementering van de wapenhandel

De Europese Unie wil mee helpen zorgen voor een betere reglementering van de internationale wapenhandel. Het doel is de uitwerking van een wapenhandelsverdrag te ondersteunen en de controlesystemen voor dit type van handel te verbeteren.

BESLUIT

Besluit 2010/336/GBVB van de Raad van 14 juni 2010 betreffende activiteiten van de Europese Unie ter ondersteuning van het Wapenhandelsverdrag in het kader van de Europese veiligheidsstrategie [Publicatieblad L 152 van 18.6.2010].

SAMENVATTING

Dit besluit zet het door de Europese Unie uitgewerkte project uiteen met het oog op een verbetering van de reglementering van de wapenhandel. Dit project moet tot een betere controle van de invoer, uitvoer en overdracht van conventionele wapens op wereldschaal leiden.

Het project streeft twee doelstellingen na:

• bijdragen tot het voorbereidende werk dat geleverd wordt met het oog op de opstelling van een wapenhandelsverdrag in het kader van de Verenigde Naties (EN);
• verbeteren van de controlesystemen voor de wapenhandel tussen de lidstaten van de Verenigde Naties.

Het door de Raad voorgestelde project omvat de organisatie van internationale seminars. Aan deze seminars zullen politieke vertegenwoordigers en deskundigen op het vlak van wapenhandel deelnemen. Ze zullen tot de uitwisseling van standpunten en concrete voorstellen leiden.

Internationale seminars

De seminars zullen in verschillende regio's in de wereld georganiseerd worden. Ze zullen meerdere dagen duren en verschillende soorten deelnemers samenbrengen:

• diplomatieke en militaire vertegenwoordigers en vertegenwoordigers van defensie van de deelnemende landen;
• vertegenwoordigers van de Verenigde Naties;
• vertegenwoordigers van internationale en niet-gouvernementele organisaties;
• technisch personeel en wetshandhavingspersoneel dat gespecialiseerd is in wapenhandel (grenscontrole-instanties, nationale en internationale deskundigen, vertegenwoordigers van de industrie).

De organisatie van de seminars zal toevertrouwd worden aan het VN-Instituut voor ontwapeningsonderzoek (UNIDIR). UNIDIR zal zijn opdracht echter uitvoeren onder de verantwoordelijkheid van de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid. Bovendien zal de hoge vertegenwoordiger regelmatig verslag moeten uitbrengen aan de Raad over de uitvoering van dit besluit. De begroting voor de uitvoering van dit besluit bedraagt 1 520 000 euro.

Wapenhandelsverdrag

De seminars zullen de voorbereiding van de opstelling van een internationaal wapenhandelsverdrag tot doel hebben. Aan dit verdrag wordt volop gewerkt in het kader van de Verenigde Naties. Het zal een juridisch bindend effect hebben op de ondertekenende landen. Zo zal het meer bepaald internationale normen vastleggen voor de invoer, uitvoer en overdracht van wapens.

Met de door de EU georganiseerde seminars zal dan ook gestreefd worden naar een bespoediging van de onderhandelingen tussen de landen die tot het verdrag willen toetreden. In die optiek zullen deze seminars in het bijzonder helpen om een balans op te maken van de internationale situatie op het vlak van de wapenhandel. Ze zullen het bevorderen van de deelname van zo veel mogelijk lidstaten van de Verenigde Naties beogen. Daarnaast zullen er dankzij de seminars concrete voorstellen geformuleerd kunnen worden over de inhoud van het toekomstige wapenhandelsverdrag.

Controle van de internationale wapenhandel

De door de EU georganiseerde seminars zullen nog een tweede doelstelling nastreven: bijdragen tot de invoering van doeltreffende en coherente controlesystemen tussen de deelnemende landen.

Zodoende zouden de seminars:

• moeten helpen met het opzetten en handhaven van vergunningenstelsels voor de wapenhandel;
• het verbeteren van de controle aan de grenzen en het toezicht op de overdracht van wapens;
• en het verbeteren van de transparantie van de wapenhandel door de invoering van een VN-register voor de overdracht van conventionele wapens;
• alsook de nationale inspanningen voor het markeren en traceren van handvuurwapens en lichte wapens moeten ondersteunen.

GERELATEERDE BESLUITEN

Besluit 2013/269/GBVB van de Raad van 27 mei 2013 waarbij de lidstaten worden gemachtigd, in het belang van de Europese Unie, het Wapenhandelsverdrag te ondertekenen.

Met dit besluit werden de lidstaten aangemoedigd om het wapenhandelsverdrag tijdens de plechtige ceremonie in New York op 3 juni 2013 of zo spoedig mogelijk te ondertekenen.

Laatste wijziging: 28.02.2014