Illegale immigratie — Sancties voor werkgevers

SAMENVATTING VAN:

Sancties en maatregelen tegen werkgevers van illegaal verblijvende onderdanen van derde landen — Richtlijn 2009/52/EG

SAMENVATTING

WAT DOET DEZE RICHTLIJN?

Ter bestrijding van illegale immigratie vereist de richtlijn van EU-landen dat zij de tewerkstelling van onderdanen van derde landen die geen recht op verblijf in de EU hebben, verbieden.

De richtlijn zet de EU-brede minimumnormen uiteen met betrekking tot de sancties en andere maatregelen die kunnen worden toegepast tegen werkgevers die dit verbod schenden.

Deze richtlijn is niet van toepassing op alle EU-landen — Denemarken, Ierland en het Verenigd Koninkrijk (1) hebben deze richtlijn niet aangenomen.

KERNPUNTEN

Verplichtingen van werkgevers

Werkgevers moeten:

• van onderdanen van derde landen eisen dat zij voor de aanvang van hun werkzaamheden een verblijfsvergunning of andere machtiging tot verblijf overleggen;
• voor de duur van de tewerkstelling afschriften van de verblijfsvergunning of andere verblijfsmachtiging beschikbaar houden voor eventuele inspectie door de nationale instanties;
• de instanties in kennis stellen binnen de door ieder EU-land bepaalde termijn van de aanvang van de tewerkstelling van onderdanen van derde landen.

EU-landen kunnen ook:

• een vereenvoudigde procedure van kennisgeving toepassen indien de werkgever een natuurlijke persoon is en de tewerkstelling persoonlijke doelen dient;
• bepalen dat kennisgeving niet vereist is indien aan de onderdaan van een derde land een vergunning voor langdurig verblijf is verleend.

Sancties

EU-landen moeten ervoor zorgen dat werkgevers die deze regels schenden, worden onderworpen aan doeltreffende, evenredige en afschrikwekkende sancties, waaronder:

• financiële sancties waarvan het bedrag stijgt naargelang het aantal illegaal tewerkgestelde onderdanen van derde landen;
• betaling van de terugkeerkosten van deze onderdanen naar hun land van oorsprong.

EU-landen moeten ook:

• ervoor zorgen dat werkgevers aansprakelijk worden gehouden voor nabetalingen, zoals verschuldigd loon en socialezekerheidsbijdragen;
• systemen invoeren om illegaal tewerkgestelde onderdanen van derde landen in staat te stellen eventueel achterstallig loon van hun werkgevers te vorderen;
• ervoor zorgen dat werkgevers tevens — indien van toepassing — worden bestraft met andere sancties, waaronder:
  • uitsluiting van het recht op bepaalde of alle overheidsuitkeringen (met inbegrip van EU-financiering) tot maximaal vijf jaar,
  • terugbetaling van enige uitkeringen die zijn ontvangen in de twaalf maanden voordat de tewerkstelling werd ontdekt,
  • uitsluiting van overheidsopdrachten tot maximaal vijf jaar,
  • tijdelijke of definitieve sluiting van hun vestigingen.

Strafbare feiten

Een opzettelijke inbreuk wordt als strafbaar feit aangemerkt wanneer de werkgever:

• de regels blijft schenden;
• een aanzienlijk aantal illegaal verblijvende onderdanen van derde landen tewerkstelt;
• deze onderdanen tewerkstelt onder bijzonder grove uitbuiting op de werkplek;
• slachtoffers van mensenhandel tewerkstelt;
• illegaal minderjarigen tewerkstelt.

Klachten en inspecties

Illegaal tewerkgestelde onderdanen van derde landen moeten rechtstreeks of middels derden een klacht tegen hun werkgever kunnen indienen. De EU-landen moeten ervoor zorgen dat inspecties, gebaseerd op regelmatige risicobeoordelingen, worden verricht met het oog op het controleren van de tewerkstelling van illegaal verblijvende onderdanen van derde landen.

Uitvoering

De twee belangrijkste bevindingen van een verslag van 2014 inzake de toepassing van de richtlijn waren dat:

• er verschillen zijn in de ernst van de bestraffing in de verschillende EU-landen;
• er ruimte is voor verbetering op alle gebieden waarbij bescherming wordt geboden aan illegale immigranten.

VANAF WANNEER IS DE RICHTLIJN VAN TOEPASSING?

De richtlijn is vanaf 20 juli 2009 van toepassing. De EU-landen moesten de richtlijn voor 20 juli 2011 in nationaal recht omzetten.

ACHTERGROND

Illegale migratie — EU-beleid.

BESLUIT

Richtlijn 2009/52/EG van het Europees Parlement en de Raad van 18 juni 2009 tot vaststelling van minimumnormen inzake sancties en maatregelen tegen werkgevers van illegaal verblijvende onderdanen van derde landen (PB L 168 van 30.6.2009, blz. 24–32)

Correcties op Richtlijn 2009/52/EG zijn opgenomen in de originele tekst. Deze geconsolideerde versie heeft uitsluitend documentaire waarde.

GERELATEERDE BESLUITEN

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad over de toepassing van Richtlijn 2009/52/EG van 18 juni 2009 tot vaststelling van minimumnormen inzake sancties en maatregelen tegen werkgevers van illegaal verblijvende onderdanen van derde landen (COM(2014) 286 final van 22.5.2014)

Laatste bijwerking 21.03.2016

---

(1) Vanaf 1 februari 2020 is het Verenigd Koninkrijk geen EU-lid meer.