3.7.2007   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 173/19

(1)

In het Verdrag is bepaald dat bij de omschrijving en de uitvoering van elk beleid en elk optreden van de Gemeenschap een hoog niveau van bescherming van de menselijke gezondheid moet worden verzekerd. In artikel 3, lid 1, onder p), van het Verdrag is bepaald dat het optreden van de Gemeenschap een bijdrage tot het verwezenlijken van een hoog niveau van bescherming van de gezondheid omvat.

(2)

Het optreden van de Gemeenschap moet een aanvulling vormen op nationale beleidsmaatregelen die gericht zijn op de verbetering van de volksgezondheid en het wegnemen van bronnen van gevaar voor de menselijke gezondheid.

(3)

Fysiek, seksueel en psychologisch geweld tegen kinderen, jongeren en vrouwen of dreiging daarmee, dwang of willekeurige vrijheidsberoving, zowel in het openbare leven als in de privésfeer, vormen een inbreuk op hun recht op leven, veiligheid, vrijheid, waardigheid en lichamelijke en emotionele integriteit en een ernstige bedreiging voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid van de slachtoffers van dergelijk geweld. Dergelijk geweld doet zich zo erg gevoelen in de gehele Gemeenschap dat het een echte schending van de grondrechten betekent, een echte plaag voor de gezondheid is en een beletsel voor veilig, vrij en rechtvaardig burgerschap vormt.

(4)

Volgens de definitie van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is gezondheid een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welbevinden en niet de loutere afwezigheid van ziekte of handicap. Volgens een resolutie die tijdens de Algemene Vergadering van de WHO in 1996 is aangenomen, is geweld een van de belangrijkste mondiale problemen op het gebied van de volksgezondheid. In haar verslag over geweld en gezondheid van 3 oktober 2002 beveelt de WHO aan elementaire preventieve acties te bevorderen, meer maatregelen te nemen ten behoeve van slachtoffers van geweld en de samenwerking en uitwisseling van informatie over het voorkomen van geweld te intensiveren.

(5)

Deze beginselen worden erkend in talrijke overeenkomsten, verklaringen en protocollen van belangrijke internationale organisaties en instellingen zoals de Verenigde Naties, de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO), de Wereldvrouwenconferentie en het Wereldcongres tegen de seksuele uitbuiting van kinderen voor commerciële doeleinden.

(6)

De bestrijding van geweld moet worden geplaatst in de context van de bescherming van de grondrechten (4) zoals die zijn erkend in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, alsmede de begeleidende toelichtingen, met inachtneming van de status ervan, waarin onder andere het recht op menselijke waardigheid, gelijkheid en solidariteit wordt erkend. Het omvat een aantal specifieke artikelen betreffende de bescherming en de bevordering van lichamelijke en geestelijke integriteit, gelijke behandeling van mannen en vrouwen, de rechten van het kind en non-discriminatie alsmede artikelen waarbij het verbod van onmenselijke of vernederende behandelingen, slavernij, dwangarbeid en kinderarbeid wordt erkend. In het Handvest wordt erkend dat bij de bepaling en uitvoering van elk beleid en elk optreden van de Gemeenschap een hoog niveau van bescherming van de menselijke gezondheid noodzakelijk

(7)

De Commissie is door het Europees Parlement verzocht om actieprogramma’s ter bestrijding van dergelijk geweld op te stellen en uit te voeren, onder andere in de resoluties van het Europees Parlement van 19 mei 2000 over de mededeling van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement over nieuwe maatregelen ter bestrijding van de vrouwenhandel (5), van 20 september 2001 over genitale verminking van vrouwen (6), van 17 januari 2006 over strategieën voor de strijd tegen de handel in vrouwen en tegen seksuele uitbuiting van kwetsbare kinderen (7), en van 2 februari 2006 over de huidige situatie ten aanzien van de bestrijding van geweld tegen vrouwen en mogelijke toekomstige acties (8).

(8)

Het communautaire actieprogramma dat is opgezet bij Besluit nr. 293/2000/EG van het Europees Parlement en de Raad van 24 januari 2000 tot vaststelling van een communautair actieprogramma (het Daphne-programma) (2000-2003) betreffende preventieve maatregelen ter bestrijding van geweld tegen kinderen, jongeren en vrouwen (9), heeft bijgedragen tot een grotere bewustwording van deze problematiek in de Europese Unie en heeft geleid tot een grotere en hechtere samenwerking tussen de organisaties die in de lidstaten actief zijn op het gebied van geweldbestrijding.

(9)

In het communautaire actieprogramma dat is opgezet bij Besluit nr. 803/2004/EG van het Europees Parlement en de Raad van 21 april 2004 tot vaststelling van een communautair actieprogramma (2004-2008) ter voorkoming en bestrijding van geweld tegen kinderen, jongeren en vrouwen en ter bescherming van slachtoffers en risicogroepen (Daphne II-programma) (10), is voortgebouwd op de resultaten die reeds in het kader van het Daphne-programma zijn bereikt. Op grond van artikel 8, lid 2, van Besluit nr. 803/2004/EG treft de Commissie de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat de jaarlijkse kredieten stroken met het nieuwe financiële kader.

(10)

Het is wenselijk te zorgen voor continuïteit voor de projecten die in het kader van de Daphne en Daphne II-programma’s werden ondersteund.

(11)

Het is belangrijk en noodzakelijk om de ernstige onmiddellijke en langetermijngevolgen te erkennen van geweld tegen kinderen, jongeren en vrouwen voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid, de psychologische en sociale ontwikkeling, de gelijke kansen van de betrokkenen en voor personen, gezinnen en gemeenschappen, alsook om de hoge sociale en economische kosten ervan voor de maatschappij in haar geheel te erkennen.

(12)

Geweld tegen vrouwen kent vele vormen, gaande van huiselijk geweld, dat in alle lagen van de maatschappij heerst, tot schadelijke traditionele praktijken, zoals genitale verminking en eermisdrijven, die met uitoefening van geweld tegen vrouwen gepaard gaan en een bijzondere categorie van geweld tegen vrouwen vormen.

(13)

Kinderen, jongeren of vrouwen die er getuige van zijn dat een naast familielid geweld wordt aangedaan, moeten als slachtoffers van geweld in de zin van het bij dit besluit vastgestelde programma („het programma”) worden beschouwd.

(14)

Op het gebied van de preventie van geweld, met inbegrip van misbruik en seksuele uitbuiting van kinderen, jongeren en vrouwen en de bescherming van slachtoffers en risicogroepen, kan de Europese Unie een meerwaarde geven aan de acties die hoofdzakelijk door de lidstaten worden ondernomen door de volgende maatregelen te nemen: de verspreiding en uitwisseling van gegevens, ervaring en beproefde methoden; de bevordering van een innoverende benadering; de gezamenlijke vaststelling van prioriteiten; de ontwikkeling van de nodige netwerken; de selectie van projecten in de gehele Gemeenschap, zoals projecten voor gratis telefonische hulpdiensten voor kinderen en een alarmnummer voor vermiste en seksueel uitgebuite kinderen; het motiveren en mobiliseren van alle betrokken partijen, en Europabrede bewustmakingscampagnes tegen geweld. Deze acties moeten ook ondersteuning omvatten van kinderen, jongeren en vrouwen die het slachtoffer zijn van mensenhandel.

(15)

Aangezien de oorzaken en gevolgen van geweld vaak door regionale organisaties, in samenwerking met hun tegenhangers in andere lidstaten, op doeltreffende wijze kunnen worden aangepakt, moet in het programma het nodige gewicht worden toegekend aan preventieve maatregelen en acties ter ondersteuning van slachtoffers op lokaal en regionaal niveau.

(16)

Daar de doelstellingen van het besluit, namelijk het voorkomen en bestrijden van alle vormen van geweld tegen kinderen, jongeren en vrouwen, niet voldoende door de lidstaten kunnen worden verwezenlijkt en derhalve wegens de behoefte aan gegevensuitwisseling op communautair niveau en aan verspreiding van beproefde methoden in de gehele Gemeenschap beter door de Gemeenschap kunnen worden verwezenlijkt, aangezien een gecoördineerde en multidisciplinaire aanpak noodzakelijk is en rekening houdende met de omvang of de gevolgen van het programma, kan de Gemeenschap overeenkomstig het in artikel 5 van het Verdrag neergelegde subsidiariteitsbeginsel, maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat dit besluit niet verder dan nodig is om deze doelstellingen te verwezenlijken.

(17)

Dit besluit stelt voor de gehele looptijd van het programma de financiële middelen vast die in het kader van de jaarlijkse begrotingsprocedure voor de begrotingsautoriteit het voornaamste referentiepunt vormen in de zin van punt 37 van het Interinstitutioneel Akkoord van 17 mei 2006 tussen het Europees Parlement, de Raad en de Commissie betreffende de begrotingsdiscipline en een goed financieel beheer (11).

(18)

Verordening (EG, Euratom) nr. 1605/2002 van de Raad van 25 juni 2002 houdende het Financieel Reglement van toepassing op de algemene begroting van de Europese Gemeenschappen (12) (hierna „het Financieel Reglement” genoemd) en Verordening (EG, Euratom) nr. 2342/2002 van de Commissie van 23 december 2002 tot vaststelling van uitvoeringsvoorschriften van Verordening (EG, Euratom) nr. 1605/2002 van de Raad houdende het Financieel Reglement van toepassing op de algemene begroting van de Europese Gemeenschappen (13), die de financiële belangen van de Europese Gemeenschap beschermen, moeten worden toegepast, waarbij moet worden gestreefd naar eenvoud en samenhang bij de keuze van de begrotingsinstrumenten, beperking van het aantal gevallen waarin de Commissie rechtstreeks verantwoordelijk is voor de uitvoering en het beheer van de begrotingsinstrumenten, en evenredigheid tussen de hoogte van de middelen en de administratieve lasten voor de besteding ervan.

(19)

Tevens moeten passende maatregelen worden getroffen om onregelmatigheden en fraude te voorkomen en moeten de nodige stappen worden gezet om verloren gegane, ten onrechte betaalde of verkeerd bestede middelen terug te vorderen overeenkomstig de Verordening van de Raad (EG, Euratom) nr. 2988/95 van 18 december 1995 betreffende de bescherming van de financiële belangen van de Europese Gemeenschappen (14), Verordening (Euratom, EG) nr. 2185/96 van de Raad van 11 november 1996 betreffende de controles en verificaties ter plaatse die door de Commissie worden uitgevoerd ter bescherming van de financiële belangen van de Europese Gemeenschappen tegen fraudes en andere onregelmatigheden (15), en Verordening (EG) nr. 1073/1999 van het Europees Parlement en de Raad van 25 mei 1999 betreffende onderzoeken door het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) (16).

(20)

Krachtens het Financieel Reglement is voor exploitatiesubsidies een basisbesluit vereist.

(21)

De voor de uitvoering van dit besluit vereiste maatregelen moeten worden vastgesteld overeenkomstig Besluit 1999/468/EG van de Raad van 28 juni 1999 tot vaststelling van de voorwaarden voor de uitoefening van de aan de Commissie (17) verleende uitvoeringsbevoegdheden.

(22)

Een evenwichtige participatie van mannen en vrouwen in het besluitvormingsproces is een sleutelelement in de totstandbrenging van materiële gelijkheid tussen vrouwen en mannen. De lidstaten moeten daarom bij de samenstelling van het comité, bedoeld in artikel 10, in de mate van het mogelijke een evenwicht tussen mannen en vrouwen nastreven,

a)

op dit gebied actieve niet-gouvernementele organisaties (ngo’s) en andere organisaties bijstaan en aanmoedigen, in de zin van artikel 7;

b)

acties ontwikkelen en uitvoeren om specifieke doelgroepen, zoals bepaalde beroepen, bevoegde autoriteiten, bepaalde delen van het grote publiek en risicogroepen, meer bewust te maken van geweld, met als doel, enerzijds, het inzicht in geweld te verbeteren en de toepassing van nultolerantie tegenover geweld beter ingang te doen vinden, en anderzijds, de ondersteuning van slachtoffers en de melding van gevallen van geweld bij de bevoegde autoriteiten aan te moedigen;

c)

de in het kader van de Daphne- en Daphne II-programma’s verkregen resultaten verspreiden, met inbegrip van hun aanpassing, overdracht en gebruik door andere begunstigden of in andere geografische gebieden;

d)

acties vaststellen en versterken die bijdragen tot een positieve behandeling van mensen die het risico lopen slachtoffer te worden van geweld, namelijk door te kiezen voor een aanpak die zowel tot respect voor deze personen aanzet als hun welbevinden en persoonlijke ontplooiing bevordert;

e)

multidisciplinaire netwerken uitbouwen en ondersteunen, met het oog op een versterkte samenwerking tussen ngo’s en andere organisaties die op dit gebied actief zijn;

f)

de verdere ontwikkeling garanderen van wetenschappelijk onderbouwde informatie en van de kennisbasis, de uitwisseling van informatie en de vaststelling en verspreiding van beproefde methoden, met name door onderzoek, opleiding, studiebezoeken en uitwisseling van personeel;

g)

bewustmakings- en onderwijsmateriaal inzake het voorkomen van geweld tegen kinderen, jongeren en vrouwen ontwikkelen en testen, en het reeds voor gebruik beschikbare materiaal aanvullen en aanpassen ten behoeve van andere geografische gebieden of andere doelgroepen;

h)

vraagstukken in verband met geweld en de gevolgen daarvan, zowel voor de slachtoffers als voor de maatschappij in haar geheel, bestuderen, ook met betrekking tot de kosten voor de gezondheidszorg, de maatschappij en de economie, teneinde de onderliggende oorzaken van geweld op alle niveaus van de maatschappij te bestrijden;

i)

ondersteuningsprogramma’s voor slachtoffers en potentiële slachtoffers ontwikkelen en uitvoeren, alsmede interventieprogramma’s voor daders, waarbij de veiligheid van de slachtoffers moet worden gewaarborgd.

a)

specifieke acties van de Commissie zoals studies en onderzoek; opiniepeilingen en enquêtes; ontwikkeling van indicatoren en methodologieën; verzameling, ontwikkeling en verspreiding van gegevens en statistieken; seminars, conferenties en vergaderingen van deskundigen; op het publiek gerichte campagnes en evenementen; ontwikkeling en onderhoud van een helpdesk en websites; opstelling en verspreiding van voorlichtingsmateriaal (met inbegrip van computertoepassingen en de ontwikkeling van pedagogische instrumenten); instelling en facilitering van een denktank van rechtstreeks betrokkenen, voor deskundigenadvies inzake geweld ondersteuning van andere netwerken van nationale deskundigen en analyse, monitoring en evaluatiewerkzaamheden;

b)

specifieke transnationale projecten in het belang van de Gemeenschap waarbij ten minste twee lidstaten zijn betrokken, volgens de in de jaarlijkse werkprogramma’s uiteengezette voorwaarden;

c)

activiteiten van ngo’s of andere organisaties die overeenkomstig de in lid 2 vermelde algemene doelstellingen van het programma een doel van algemeen Europees belang nastreven, volgens de in de jaarlijkse werkprogramma’s gestelde voorwaarden.

a)

landen waarmee de Europese Unie een Toetredingsverdrag heeft ondertekend;

b)

de kandidaat-lidstaten die onder een pretoetredingsstrategie vallen, overeenkomstig de algemene beginselen en de algemene voorwaarden voor deelname van deze landen aan communautaire programma’s, die respectievelijk in de kaderovereenkomst en het besluit van de associatieraden zijn vastgesteld;

c)

EVA-staten die partij zijn bij de EER-overeenkomst, overeenkomstig de bepalingen van die overeenkomst;

d)

de landen van de westelijke Balkan, overeenkomstig de regelingen die met die landen moeten worden vastgesteld in het kader van de kaderovereenkomsten over de algemene beginselen voor hun deelname aan communautaire programma’s.

—

subsidies;

—

overheidsopdrachten.

a)

de in de artikelen 2 en 3 uiteengezette doelstellingen en de maatregelen op de in artikel 3 bedoelde gebieden, alsmede conformiteit met het jaarlijkse werkprogramma;

b)

de kwaliteit van de voorgestelde actie qua opzet, organisatie, presentatie en verwachte resultaten;

c)

het bedrag van de gevraagde communautaire financiering en de kosteneffectiviteit ervan ten opzichte van de verwachte resultaten;

d)

het effect van de verwachte resultaten op de in de artikelen 2 en 3 omschreven doelstellingen en op de maatregelen op de in artikel 3 bedoelde gebieden;

e)

innovatie.

a)

de mate van overeenstemming met de doelstellingen van het programma;

b)

de kwaliteit van de geplande activiteiten;

c)

het van deze activiteiten te verwachten multiplicatoreffect op de burgers;

d)

de geografische uitstraling van de activiteiten;

e)

de rol van de burgers in de structuren van de desbetreffende organen;

f)

de verhouding tussen de kosten en de baten van de voorgestelde activiteiten.

a)

uiterlijk op 31 maart 2011, een tussentijds evaluatieverslag over de behaalde resultaten en de kwalitatieve en kwantitatieve aspecten van de uitvoering van dit programma, vergezeld van een lijst van de gefinancierde projecten en maatregelen;

b)

uiterlijk op 31 mei 2012, een mededeling over de voortzetting van dit programma;

c)

uiterlijk op 31 december 2014, een verslag over de evaluatie achteraf van de uitvoering en de resultaten van het programma.