32002D0314

Beschikking van de Commissie

van 25 april 2002

tot uitvoering van Beschikking nr. 507/2001/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende een aantal maatregelen met betrekking tot een trans-Europees netwerk voor het verzamelen, produceren en verspreiden van statistieken over het intra- en extracommunautaire goederenverkeer (Edicom)

(kennisgeving geschied onder nummer C(2002) 1282)

(2002/314/EG)

DE COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN,

Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap,

Gelet op Beschikking nr. 507/2001/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 maart 2001 betreffende een aantal maatregelen met betrekking tot een trans-Europees netwerk voor het verzamelen, produceren en verspreiden van statistieken over het intra- en extracommunautaire goederenverkeer (Edicom)(1), en met name op artikel 3,

Overwegende hetgeen volgt:

(1) Beschikking nr. 507/2001/EG verschaft het referentiekader voor een informatienetwerk voor het verzamelen, produceren en verspreiden van statistieken over het intra- en extracommunautaire goederenverkeer en belast de Commissie met de tenuitvoerlegging ervan.

(2) De in deze beschikking vervatte maatregelen zijn in overeenstemming met de in Beschikking nr. 507/2001/EG bepaalde doelstellingen en voorwaarden en komen bijgevolg in aanmerking voor communautaire financiering.

(3) Daarom moet de Commissie haar goedkeuring aan het jaarlijks werkprogramma inclusief de verdeling van de jaarlijkse uitgaven verlenen.

(4) De in deze beschikking vervatte maatregelen zijn in overeenstemming met het advies van het bij Verordeningen (EEG) nr. 3330/91 van de Raad(2) en (EEG) nr. 1172/95 van de Raad(3) opgerichte Comité voor de statistiek van het goederenverkeer tussen lidstaten en het Comité voor de statistiek van het goederenverkeer met derde landen,

HEEFT DE VOLGENDE BESCHIKKING GEGEVEN:

Artikel 1

Uit hoofde van het werkprogramma voor het jaar 2002 komen de in bijlage I bij deze beschikking vermelde maatregelen in aanmerking voor communautaire financiering binnen de beperkingen van de in bijlage II bij deze beschikking genoemde bedragen.

Artikel 2

Deze beschikking is gericht tot de lidstaten.

Gedaan te Brussel, 25 april 2002.

Voor de Commissie

Pedro Solbes Mira

Lid van de Commissie

(1) PB L 76 van 16.3.2001, blz. 1.

(2) PB L 316 van 16.11.1991, blz. 1.

(3) PB L 118 van 25.5.1995, blz. 10.

BIJLAGE I

EDICOM-MAATREGELEN - ALGEMEEN WERKPROGRAMMA

Maatregelen met betrekking tot het opzetten van een netwerk met betere, goedkopere en sneller beschikbare informatie conform de eisen van het communautaire beleid

DOELSTELLINGEN VAN HET WERKPROGRAMMA VOOR 2002

1. Ontwerpen van geavanceerde schattingsmethoden

Doel van de voorgestelde maatregelen is het produceren van voorlopige resultaten op Europees niveau (EU en eurozone) die aan de voor hun aggregatieniveau geldende minimumkwaliteitseisen voldoen. Door vergelijking van de maandstatistieken (die welke aanvankelijk zijn gepubliceerd en die welke het resultaat zijn van latere herzieningen) zullen aan de hand van een toepasselijk econometrisch model of door middel van andere geschikte methoden de eindwaarden van regelmatig herziene gegevens kunnen worden geëxtrapoleerd.

2. Verbetering van de kwaliteit van de basisstatistieken van de buitenlandse handel

De voorgestelde maatregelen hebben tot doel de kwaliteit van de statistieken te verbeteren en beogen tevens de analyse en de verbetering van de methoden die de lidstaten hebben ontwikkeld voor het controleren van de door de bedrijven verstrekte gegevens, alsmede van de methoden die de lidstaten en de Commissie (Eurostat) hebben ontwikkeld voor het controleren van gegevens op een hoger aggregatieniveau. Verwacht wordt dat dit tot een grondige evaluatie van de momenteel in gebruik zijnde methoden leidt en een indicatie biedt voor de haalbaarheid van een gemeenschappelijk platform op EU-niveau.

3. Verbetering van de meting en controle van de kwaliteit van de statistieken van de buitenlandse handel

Van oudsher behoort de meting van het buitenlandsehandelsverkeer tot de bevoegdheid van de douane, die een specifieke cultuur heeft. Deze blijkt met name uit de boekhoudkundige aanpak, met een ogenschijnlijk strikt onderscheid tussen reële waarden en fouten, die door de douane, als onderdeel van de belastingadministratie, wordt gehanteerd. Ook kennen veel lidstaten geen traditie van kwaliteitscontrole en foutenmeting en doen zij geen mededelingen over de betrouwbaarheid van de statistieken van de buitenlandse handel.

Met de voorgestelde maatregelen wordt beoogd de bovenbeschreven onbevredigende situatie ten goede te keren door verbetering van de meting, de controle en de waarborging van kwaliteit.

4. Verbetering van de bijwerking van statistische resultaten

De voorgestelde maatregelen hebben tot doel een geharmoniseerde bijwerkingsprocedure vast te stellen om het effect van factoren die de kwaliteit van de statistieken schaden, af te zwakken. Wanneer de manieren waarop maandelijkse gegevens worden bijgewerkt, teveel uiteenlopen, vermindert dat de samenhang van de statistieken van de buitenlandse handel. Daarom moet naar de beste methoden worden gezocht door eerst de methodologie en het bekendmakingsbeleid (frequentie, periode enz.) van de bijwerkingsprocedures in de afzonderlijke lidstaten onder de loep te nemen. Vervolgens zal een op communautair niveau geharmoniseerde procedure of aanpak (hetzij een "beste" werkwijze die in een of meer lidstaten wordt gehanteerd, hetzij een totaal nieuwe aanpak) worden voorgesteld.

5. Verbetering van de methoden voor de correctie van statistische resultaten

Zowel voor Intrastat als Extrastat hanteren de lidstaten drempels voor de verzameling van gegevens om de verstrekkers ervan niet te overbelasten. De methoden of hulpmiddelen voor de uitvoering van door de hantering van drempels noodzakelijke correcties zijn nog niet geharmoniseerd. Met de voorgestelde maatregelen wordt beoogd te zoeken naar de beste correctiemethoden en een gebruiksvriendelijke en overdraagbare toepassing te ontwikkelen voor het testen van de in de lidstaten gebruikte alternatieve methoden.

6. Aanpak van asymmetrieën in Intrastat

De statistieken die door middel van Intrastat, het systeem voor de verzameling van statistieken over de intracommunautaire handel, worden geproduceerd, vertonen inconsistenties. De belangrijkste oorzaken daarvan zijn bekend. Asymmetrieën vormen een groot probleem, omdat ze hun weerslag hebben op de betrouwbaarheid van de handelsbalans in de eurozone, de betalingsbalans en de nationale rekeningen. Asymmetrieën hebben niet alleen betrekking op de intracommunautaire handel, maar doen zich ook voor bij handel met partners buiten de EU.

Om het hierboven uiteengezette probleem te verhelpen en beter in te spelen op de behoeften van de gebruikers op EU-niveau (EU, eurozone), wordt met de voorgestelde maatregelen beoogd op basis van meerdere methoden specifieke modellen te vergelijken en uit te werken om discrepanties tussen gegevens te verminderen. Daarnaast zullen sommige lidstaten verder vergelijkingen maken door middel van spiegelstatistieken op een gedetailleerd niveau, teneinde eventuele anomalieën te corrigeren.

7. Afstemming van statistieken van de buitenlandse handel

De statistieken van de buitenlandse handel vormen een bijzonder statistisch gebied omdat twee handelspartners corresponderende gegevensreeksen samenstellen. De verschillen worden in eerste instantie vastgesteld door de statistieken van de in- en uitvoerstroom met elkaar te vergelijken. Vervolgens moeten de verschillen worden verklaard en moeten de statistieken zo mogelijk op deze punten worden gecorrigeerd.

Afstemming tussen partnerlanden is dus een doeltreffende manier om de kwaliteit van de handelsstatistieken te controleren en te verbeteren. De voorgestelde maatregelen op dit punt zijn gericht op de ontwikkeling van een statistische methode en een informaticahulpmiddel die kunnen worden gebruikt bij de afstemming van handelsgegevens tussen twee of meer partners. Het hulpmiddel zal worden getest bij de afstemming tussen de EU en twee van haar voornaamste handelspartners.

Maatregelen met betrekking tot het opzetten van een netwerk met relevante en op de ontwikkeling van de behoeften van de gebruikers in het kader van de Economische en Monetaire Unie en van de internationale economische omgeving afgestemde informatie

DOELSTELLINGEN VAN HET WERKPROGRAMMA VOOR 2002

1. Verbetering van de geheimhouding van statistieken van de buitenlandse handel

Statistieken van de buitenlandse handel worden in een zeer gedetailleerde uitsplitsing verzameld en verspreid. In veel gevallen is deze gedetailleerdheid onverenigbaar met de geheimhoudingsregels ter bescherming van de door bedrijven verstrekte individuele gegevens. Ter verhulling van gegevens passen de lidstaten op nationaal niveau hun eigen regels toe wanneer dat nodig is, en sturen de Commissie (Eurostat) de oorspronkelijke gegevens toe met aanduiding van de niveaus waarop deze gegevens mogen worden bekendgemaakt. De huidige verhullingstechnieken worden op het niveau van de lidstaten vastgesteld en rechtstreeks op de aggregaten van de EU en de EMU toegepast.

Naast de door Eurostat voorgestelde maatregelen met het oog op de harmonisatie van de methoden die de lidstaten en de Commissie (Eurostat) hanteren, worden maatregelen ter verbetering van de nationale praktijken overwogen.

2. Analyse van de kwaliteit van de seizoencorrectie

Eurostat produceert en verspreidt maandelijkse indicatoren van de buitenlandse handel die voor seizoenschommelingen en werkdagen zijn gecorrigeerd.

Er zijn echter verschillende methoden voor seizoencorrectie en voor correctie voor werkdagen en tevens talrijke manieren om de modellen te specificeren. Het kwaliteitsniveau van de geproduceerde indicatoren moet worden gemeten met inachtneming van de parameters voor de kwaliteit. De voorgestelde maatregelen hebben dan ook tot doel:

- kwaliteitsindicatoren betreffende de seizoengecorrigeerde gegevens te definiëren en te evalueren, en daarbij de algemene indicatoren te onderscheiden van degene die specifiek kunnen zijn voor de gegevens van de buitenlandse handel;

- op basis van reële gegevens het effect te testen en te evalueren van de voornaamste bij de berekening van de seizoencorrectie gehanteerde hypothesen op de in de voorgaande fase gedefinieerde kwaliteitsindicatoren;

- een gedetailleerde balans en aanbevelingen te verstrekken.

3. Verbetering van de informatie over de indexcijfers van de buitenlandse handel

Eurostat en de meeste lidstaten publiceren zogeheten "unit value"-indexcijfers. Eurostat heeft met name een toepassing voor de nieuwe indexcijfers voor de buitenlandse handel (NICE) ontwikkeld waarmee maandelijks de "unit value"-indexcijfers kunnen worden berekend. Dankzij deze toepassing kunnen de "unit value"-indexcijfers zo worden berekend dat tevens kan worden ingespeeld op de veranderingen in de samenstelling van de eurozone en van de Europese Unie en op de nieuwe gebruikersbehoeften.

De voorgestelde maatregelen hebben tot doel:

- de informaticaontwikkelingen van de NICE-toepassing tot stand te brengen;

- de inhoud van de toegankelijke informatie te vergroten door er geretropoleerde en seizoengecorrigeerde gegevens aan toe te voegen;

- in sommige lidstaten de vergelijkende analyse van de "unit value"-indexcijfers en van de prijsindexcijfers voort te zetten.

4. Verbetering van de informatie over de waarde van de handel

Voor de statistieken over het goederenverkeer wordt de waarde bepaald op fob-basis voor verzendingen/uitvoer en op cif-basis voor aankomsten/invoer. De publicatie van statistieken op fob-basis voor aankomsten en invoer zou, ten minste voor de geaggregeerde resultaten, de gebruikers zeer relevante gegevens opleveren. Dit concept wordt overigens aangewend voor de betalingsbalans en de productie van gegevens op een dubbele cif/fob-basis wordt door de Verenigde Naties aanbevolen. In 2002 zullen in sommige lidstaten met het oog op de beschikbaarstelling van deze gegevens proefprojecten worden opgezet.

Maatregelen met betrekking tot het opzetten van een netwerk met beter in het algemene statistische systeem geïntegreerde en aan de ontwikkeling van het administratieve kader aangepaste informatie

DOELSTELLINGEN VAN HET WERKPROGRAMMA VOOR 2002

1. Ontwikkeling van handelsregisters en inaanmerkingneming van de mondialisering van de handel

In de open economieën van de EU vormen statistieken van de buitenlandse handel een belangrijke bron van informatie, waaruit met name door economen, politieke besluitvormers en brancheverenigingen wordt geput. Voor een optimaal gebruik ervan is het voor de meeste gebruikers nodig dat de gegevens aan bedrijfsstatistieken worden gekoppeld, waarvoor reeds een volledige verzameling variabelen op communautair niveau beschikbaar is. Voorts moeten gebruikers ter bepaling van de invloed van internationale concerns op de handelsstatistieken over aanvullende gegevens kunnen beschikken. Met deze doelstellingen voor ogen werd een actieprogramma voorgesteld dat twee grote thema's omvat: handelsregisters en mondialisering van de handel.

- Handelsregisters

De voorgestelde maatregelen hebben tot doel handelsregisters en ondernemingsregisters te koppelen om zo een scala aan nieuwe statistische analyses van de buitenlandse handel mogelijk te maken. Zo wordt het mogelijk om per economische sector het aandeel in de buitenlandse handel te meten en ook verbanden tussen handelsstatistieken en structurele bedrijfsstatistieken, bijvoorbeeld het effect van de handel op de werkgelegenheid, te analyseren.

- Mondialisering van de handel

Door de mondialisering van de handel is het van fundamenteel belang de activiteiten van bedrijven zowel in nationaal als in mondiaal verband te analyseren en te meten. Statistische gegevens hebben van oudsher hoofdzakelijk betrekking op de internationale handel, terwijl aan andere belangrijke grensoverschrijdende betrekkingen, zoals de activiteiten van multinationals en handelsstromen binnen concerns, minder aandacht wordt besteed. Hierdoor bestaat het gevaar dat grensoverschrijdende economische activiteiten niet volledig door de statistieken worden gedekt.

Met de voorgestelde maatregelen wordt beoogd na te gaan in hoever deze informatie kan worden verzameld aan de hand van de bestaande statistieken van de buitenlandse handel, en te bepalen hoe de huidige systemen technisch kunnen worden aangepast om het verzamelen van deze informatie te vergemakkelijken.

2. Verbetering van de toegang van de gebruikers van statistieken tot douanegegevens

Eurostat heeft een toepassing (Taristat) ontwikkeld die toegang biedt tot bepaalde gegevens in de douanedatabank Taric. Met dit hulpmiddel kunnen specifieke en losse gegevens worden weergegeven. Er kan evenwel worden overwogen de statistieken van de buitenlandse handel te combineren met de douanegegevens en ook om laatstgenoemde gegevens als referentie te gebruiken bij de verwerking van de gegevens over de buitenlandse handel. Deze gegevens zouden zeer relevant zijn voor degenen die de statistieken voor analysedoeleinden gebruiken, met name in het kader van handelsonderhandelingen.

Doel van de maatregel is dan ook de gebruikers van de Comext-databank gemakkelijk toegang te bieden tot basisgegevens over tariefmaatregelen en douanerechten.

3. Analysewerkzaamheden in het kader van de aanpassing van het Intrastatsysteem

Als aanvulling op de vereenvoudigingsmaatregelen die de laatste jaren zijn goedgekeurd, heeft Eurostat een project tot aanpassing van het Intrastatsysteem (statistieken van het goederenverkeer tussen lidstaten) voorgesteld om de regels doorzichtiger en begrijpelijker te maken, meer rekening te houden met de ontwikkeling van de nationale praktijken op bepaalde gebieden (o.a. aanpassingen, termijnen, kwaliteit) en het systeem van parameters te voorzien met het oog op de verstrekking van resultaten die beantwoorden aan de communautaire behoeften, overeenkomstig de kwaliteitseisen inzake dekking, betrouwbaarheid en beschikbaarheid.

In dit kader worden twee maatregelen voorgesteld die het volgende beogen:

- enerzijds aanvulling van de enquête onder de aangifteplichtigen die tijdens het eerste jaar van het programma werd uitgevoerd om na te gaan welke belasting de verstrekking van Intrastatgegevens vormt;

- anderzijds een nieuwe evaluatie van de behoeften aan informatie over de handel tussen lidstaten.

4. Verbetering van de informatie over het goederenvervoer

Voor het opstellen van statistieken over het vervoer van goederen in het kader van het handelsverkeer met derde landen en tussen de lidstaten worden momenteel diverse gegevens verzameld. Om de dienstverlening aan de gebruikers van deze statistieken te verbeteren, wordt voorgesteld de waarde van de bestaande informatie te vergroten en deze informatie te completeren door deze te kruisen met andere beschikbare bronnen (vervoerstatistieken enz.). Op deze wijze zou tevens de kwaliteit van de verzamelde gegevens kunnen worden beoordeeld en deze werkwijze zou eventueel kunnen leiden tot nieuwe statistische producten en/of voorstellen om het verzamelen van gedetailleerde gegevens te optimaliseren.

Maatregelen met betrekking tot het opzetten van een netwerk ter verbetering van de statistische dienstverlening aan overheidsdiensten en gebruikers en verstrekkers van gegevens

DOELSTELLINGEN VAN HET WERKPROGRAMMA VOOR 2002

1. Uitbreiding van de verspreidingsmogelijkheden

De gebruikers van de statistieken van de buitenlandse handel moeten snel toegang krijgen tot de gegevens waaraan zij behoefte hebben. Gegevens over de intra- en extracommunautaire handel van de EU en de eurozone zullen bij voorkeur worden doorgegeven via het Europees statistisch systeem, omdat dit systeem snel de meest recente, op de behoeften van verschillende gebruikers toegesneden gegevens kan verspreiden. Om dit doel te bereiken zullen een aantal projecten worden voortgezet of gestart, waaronder:

- een enquête naar de informatiebehoeften van de particuliere en publieke gebruikers van de door Eurostat gepubliceerde statistieken;

- de ontwikkeling en de convergentie van de hulpmiddelen voor de toezending van gegevens aan Eurostat.

2. Ontwikkeling van een hulpmiddel voor de indeling van goederen

Daar de statistische aangiften zijn opgesteld op basis van gecodeerde informatie en daar de productclassificatie in ieder geval de ingewikkeldste informatie is om te verstrekken, wordt overwogen exporterende bedrijven een hulpmiddel voor de indeling van goederen ter beschikking te stellen.

De voorgestelde maatregelen hebben tot doel de activiteiten voort te zetten die erop gericht zijn een gemeenschappelijk softwareproduct voor de automatische indeling van goederen te ontwikkelen.

Dit product zou modulair en interoperabel op Gemeenschapsniveau moeten kunnen functioneren en aan de reeds bestaande hulpmiddelen voor informatieverzameling moeten kunnen worden aangepast. Op termijn zou het hulpmiddel ook on line op internet gebruikt moeten kunnen worden.

3. Verspreiding van metagegevens

Ter verbetering van de statistische dienstverlening aan overheidsdiensten en aan verstrekkers en gebruikers van gegevens, wordt ernaar gestreefd de toegang te bevorderen tot alle basisgegevens over de buitenlandse handel, en met name tot metagegevens zoals nomenclaturen en indelingen, alsook tot de bijbehorende producten (toelichtingen, trefwoorden, alfabetische registers, schakelschema's enz.).

De voorgestelde maatregelen hebben tot doel de maatregelen voort te zetten die erop gericht zijn de toegang tot gegevens over nomenclaturen van het goederenverkeer te verbeteren.

Maatregelen met betrekking tot het opzetten van een netwerk gebaseerd op hulpmiddelen voor het verzamelen van informatie volgens de laatste stand van de techniek om de verstrekkers van gegevens betere voorzieningen te bieden

WERKPROGRAMMA VOOR 2002: ONTWIKKELING VAN HULPMIDDELEN VOOR HET VERZAMELEN VAN STATISTISCHE INFORMATIE

Het verzamelen van gegevens bij bedrijven en de verwerking ervan is een cruciaal onderdeel van het statistisch systeem voor de buitenlandse handel. Een van de successen van Edicom-1 was de ontwikkeling en ingebruikneming van hulpmiddelen voor het verzamelen van gegevens voor het Intrastatsysteem, dat door een groot aantal bedrijven wordt gebruikt (elektronische formulieren IDEP/CN8 en IRIS, internetformulieren). Vanwege de ontwikkelingen op technisch en methodologisch gebied en de opgedane ervaring, wordt met de voorgestelde maatregelen beoogd:

- de continuïteit en de ontwikkeling van deze hulpmiddelen te waarborgen door het aanbrengen van de nodige technische en functionele aanpassingen;

- rekening te houden met de nieuwe eisen op methodologisch gebied;

- ontwikkelingen in de standaardisering van boodschappen in aanmerking te nemen; en

- de bevordering van moderne hulpmiddelen voor het verzamelen van gegevens en met name de internetformulieren te waarborgen.

Maatregelen met betrekking tot het opzetten van een geïntegreerd en interoperabel netwerk

DOELSTELLINGEN VAN HET WERKPROGRAMMA VOOR 2002

Het programma Edicom bestaat uit verschillende elementen op methodologisch, organisatorisch, wetgevend en informaticagebied die een samenhangende, geïntegreerde en synergetische aanpak vereisen. In deze context worden de volgende maatregelen voorgesteld.

1. Modernisering van het netwerk

Er zullen maatregelen worden genomen met het oog op de modernisering van de diverse elementen van het trans-Europese netwerk voor het verzamelen, produceren en verspreiden van statistieken over het intra- en extracommunautaire goederenverkeer. Deze maatregelen zullen voornamelijk gericht zijn op de hulpmiddelen en methoden die worden gebruikt voor:

- de verwerking en validering van de gegevens;

- de communicatiemiddelen tussen de nationale overheidsdiensten en Eurostat;

- de toegang voor de gebruikers tot de statistische gegevens en de metagegevens, onder andere door meer gebruikmaking van internet en door een verbetering van de functies van de software voor de verspreiding van statistieken over het goederenverkeer (Comext).

2. Ontwikkeling van een informatiesysteem over de methodiek

Alle voorgestelde maatregelen met betrekking tot de methodiek zullen moeten worden gecoördineerd teneinde hun samenhang te waarborgen en te zorgen voor een betere integratie van de statistieken over het handelsverkeer in het Europees statistisch systeem. Deze maatregelen zullen eveneens moeten worden gerelateerd aan de bestaande methodiek (met inbegrip van het acquis communautaire) en worden aangevuld met handleidingen.

In dit verband wordt voorgesteld de ontwikkeling voort te zetten van een volledige en samenhangende documentaire databank ter ondersteuning van het gehele project die vervolgens de verspreiding van de methodologische gegevens op een gebruiksvriendelijke en interactieve manier, onder gebruikmaking van de modernste technologieën, mogelijk maakt.

BIJLAGE II

EDICOM-MAATREGELEN - INDICATIEVE UITSPLITSING VAN DE KOSTEN

>RUIMTE VOOR DE TABEL>