Staatssteun: onderzoek, ontwikkeling en innovatie

 

SAMENVATTING VAN:

Mededeling van de Commissie — Regels over staatssteun voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie

WAT IS HET DOEL VAN DE MEDEDELING?

De mededeling is bedoeld ter verduidelijking van de regels en voorwaarden waaronder de lidstaten van de Europese Unie (EU) staatssteun kunnen verlenen aan ondernemingen om activiteiten op het gebied van onderzoek, ontwikkeling en innovatie (O&O&I) te verrichten.

KERNPUNTEN

De regels betreffende staatssteun voor O&O&I-activiteiten bestaan uit twee elkaar aanvullende delen.

• In Verordening (EU) nr. 651/2014, de algemene groepsvrijstellingsverordening (AGVV, zie samenvatting), worden de voorwaarden uiteengezet waaronder O&O&I-steun (onder andere categorieën staatssteun) vrijgesteld is van de verplichte voorafgaande aanmelding bij de Europese Commissie (d.w.z. valt onder de groepsvrijstelling).
• De regeling voor staatssteun inzake onderzoek, ontwikkeling en innovatie (de “kaderregeling O&O&I”) bevat regels voor de Commissie om O&O&I-steun die niet voor een groepsvrijstelling in aanmerking komt, te beoordelen.

Versnellen van het proces van toekenning van staatssteun

• Met de AGVV zijn de bedragen waaronder steun vrijgesteld is van aanmelding voor goedkeuring door de Commissie aanzienlijk verhoogd. De lidstaten kunnen bijvoorbeeld steun toekennen voor experimentele ontwikkeling tot 15 miljoen euro per project en per begunstigde zonder voorafgaande goedkeuring door de Commissie. Volgens de vorige regels was dit 7,5 miljoen euro.
• Deze regeling geeft de lidstaten meer flexibiliteit en versnelt het proces voor de implementatie van O&O&I-steun.

Uitbreiding van vrijstellingen

Van aanmelding vrijgestelde steun omvat:

• fundamenteel onderzoek;
• industrieel onderzoek;
• experimentele ontwikkeling, met inbegrip van proefprojecten en prototypen;
• haalbaarheidsstudies;
• onderzoeksinfrastructuren;
• innovatieclusters;
• steun voor proces- en organisatie-innovatie.

Potentieel hogere percentages staatssteun

• Om de industrie te helpen financieringstekorten op te vullen, staat de kaderregeling O&O&I voor afzonderlijk aangemelde maatregelen steun toe tot 70 % van de in aanmerking komende kosten voor grote ondernemingen en tot 90 % voor kleine ondernemingen die zich toeleggen op toegepast wetenschappelijk onderzoek, inclusief de kosten van prototyping en demonstratie.
• De hogere steunpercentages zijn beschikbaar als er daadwerkelijke sprake is van een financieringstekort. De Commissie voert een gedetailleerde analyse uit, gebaseerd op de criteria in de kaderregeling, om de noodzaak voor toekenning van deze hogere percentages te bevestigen, teneinde ongerechtvaardigde concurrentievervalsing op de interne EU-markt te voorkomen.

Combinatie van staatssteun voor O&O&I met EU-middelen uit hoofde van Horizon Europa of met projecten met het excellentiekeurmerk

Ter vereenvoudiging van de beoordeling van grote steunbedragen voor projecten die duidelijk van gemeenschappelijk EU-belang zijn, zijn specifieke regels aan de AGVV toegevoegd en vastgesteld krachtens Verordening (EU) 2021/1237 van de Commissie. Deze betreffen steun:

• aan projecten die het excellentiekeurmerk hebben gekregen;
• aan Marie Skłodowska-Curieacties en de acties in het kader van de Proof of concept van de Europese Onderzoeksraad;
• die is vervat in gecofinancierde onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten;
• voor teamvormingsacties (maatregelen voor institutionele opbouw).

Toepassing

De lidstaten moesten ervoor zorgen dat hun bestaande O&O&I-steunregelingen tegen 1 januari 2015 in overeenstemming waren met deze kaderregeling.

ACHTERGROND

O&O&I-activiteiten zijn erop gericht om de doelstelling te helpen verwezenlijken dat 3 % van het bruto binnenlands product van de EU aan O&O&I wordt besteed en dus om:

• te zorgen voor intelligente en duurzame economische groei;
• verstoringen van de concurrentie als gevolg van O&O&I-steun te beperken.

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Mededeling van de Commissie — Kaderregeling betreffende staatssteun voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie (PB C 198 van 27.6.2014, blz. 1–29)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EU) nr. 651/2014 van de Commissie van 17 juni 2014 waarbij bepaalde categorieën steun op grond van de artikelen 107 en 108 van het Verdrag met de interne markt verenigbaar worden verklaard (PB L 187 van 26.6.2014, blz. 1–78)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Verordening (EU) nr. 651/2014 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Mededeling van de Commissie — Criteria voor de beoordeling van de verenigbaarheid met de interne markt van staatssteun ter bevordering van de verwezenlijking van belangrijke projecten van gemeenschappelijk Europees belang (PB C 188 van 20.6.2014, blz. 4–12)

Laatste bijwerking 28.09.2021