EU-agentschap voor samenwerking op het gebied van rechtshandhaving — Europol

 

SAMENVATTING VAN:

Besluit 2009/371/JBZ tot oprichting van de Europese Politiedienst (Europol)

WAT IS HET DOEL VAN DIT BESLUIT?

Met dit besluit wordt Europol opgericht als het agentschap van de Europese Unie (EU) dat verantwoordelijk is voor de samenwerking tussen EU-landen op het gebied van rechtshandhaving.

KERNPUNTEN

• Europol is gevestigd in Den Haag, Nederland.
• De dienst heeft verantwoordelijkheid in gevallen waarin EU-landen ondersteuning nodig hebben voor de aanpak van ernstige en grensoverschrijdende gevallen van misdaad, terrorisme en andere vormen van misdaad die de belangen van de EU schaden.
• De belangrijkste taken van Europol zijn:
  • het verzamelen, opslaan, verwerken, analyseren en uitwisselen van informatie;
  • EU-landen van informatie voorzien over verbanden tussen strafbare feiten die voor hen van belang zijn;
  • EU-landen bijstaan, inlichtingen verstrekken en analytische ondersteuning te bieden;
  • het coördineren, organiseren en verrichten van onderzoeken en activiteiten ter ondersteuning of versterking van het werk van de rechtshandhavingsautoriteiten van EU-landen;
  • EU-landen in specifieke gevallen verzoeken om onderzoek in te stellen, te verrichten of te coördineren en voorstellen om gemeenschappelijke onderzoeksteams op te richten;
  • EU-landen ondersteunen bij het voorkomen en bestrijden van vormen van misdaad die mogelijk zijn gemaakt, zijn bevorderd of zijn gepleegd door of met behulp van internet;
  • dreigingsbeelden en andere rapporten opstellen.
• Europol is, op basis van Besluit 2005/511/JBZ, ook het centrale bureau voor de bestrijding van vervalsingen van de euro.
• In zaken waar Europol verantwoordelijkheid heeft, kunnen personeelsleden deel uitmaken van gemeenschappelijke onderzoeksteams. Maar Europol kan alleen in ondersteunende zin handelen en mag niet deelnemen aan dwangmaatregelen.
• Contact tussen Europol en de bevoegde autoriteiten van EU-landen vindt plaats via een aangewezen nationale eenheid. Onder door een EU-land te stellen voorwaarden kan het desbetreffende EU-land echter direct contact met diens nationale autoriteiten toestaan.
• Europol mag informatie en inlichtingen, waaronder ook persoonsgegevens, verwerken als dat voor de vervulling van de taken van de dienst nodig is. Hiertoe zijn een Europol-informatiesysteem en analysebestanden aangelegd. Nationale eenheden, contactmedewerkers en personeel van Europol kunnen rechtstreeks gegevens in dit systeem invoeren of daaruit opvragen. De aangewezen bevoegde autoriteiten van EU-landen mogen het systeem alleen doorzoeken om zich ervan te vergewissen dat de gegevens waar zij om verzoeken beschikbaar zijn.
• Europol mag met andere EU-organen samenwerken om zijn taken uit te voeren, in het bijzonder met Eurojust en met het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF).
• Europol mag ook samenwerken met derde landen en niet-EU-organisaties, zoals de Internationale Criminele Politieorganisatie (Interpol).

VANAF WANNEER IS HET BESLUIT VAN TOEPASSING?

• Het besluit is vanaf 1 januari 2010 van toepassing.

ACHTERGROND

• Europol werd oorspronkelijk opgericht op basis van de Europol-overeenkomst van 1995, die werd vervangen door Besluit 2009/371/JBZ van de Raad. Op zijn beurt wordt dit besluit per 1 mei 2017 ingetrokken en vervangen door de Europolverordening (Verordening (EU) 2016/794). De Europolverordening brengt Europol in overeenstemming met de vereisten van het Verdrag van Lissabon en versterkt de verantwoordingsplicht van Europol doordat deze onder andere voorziet in toezicht op Europolactiviteiten door het Europees Parlement samen met nationale parlementen.
• Met de verordening wordt Europol ook een echt centrum voor informatie over criminaliteit voor de autoriteiten voor wetshandhaving in de EU en wordt de beveiliging van gegevens nog krachtiger gegarandeerd. De nieuwe voorschriften voor de verwerking van gegevens zullen Europol in staat stellen om trends en patronen op alle criminele gebieden sneller te ontdekken en om meer complete en relevante inlichtingenrapporten op te stellen voor de ondersteuning van de autoriteiten voor rechtshandhaving in de EU-landen.
• Zie voor meer informatie:
  • „Politiesamenwerking” op de website van de Europese Commissie;
  • De website van Europol.

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Besluit 2009/371/JBZ van de Raad van 6 april 2009 tot oprichting van de Europese politiedienst (Europol) (PB L 121 van 15.5.2009, blz. 37-66)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EU) 2016/794 van het Europees Parlement en de Raad van 11 mei 2016 betreffende het Agentschap van de Europese Unie voor samenwerking op het gebied van rechtshandhaving (Europol) en tot vervanging en intrekking van de Besluiten 2009/371/JBZ, 2009/934/JBZ, 2009/935/JBZ en 2009/968/JBZ van de Raad (PB L 135 van 24.5.2016, blz. 53-114)

Laatste bijwerking 14.11.2016