BIJLAGE

Steunactie van de Europese Unie voor de Afrikaanse Unie op het gebied van terrorismebestrijding

Omschrijving van de maatregel

Het verdrag over terreurpreventie en -bestrijding, door de lidstaten van de Organisatie voor Afrikaanse Eenheid (OAE) op 14 juli 1999 in Algiers ondertekend, is het eerste specifieke terrorismebestrijdingsinstrument voor het gehele Afrikaanse continent.

Het verdrag bevat een definitie van terrorisme (1), de verplichting om terreurdaden in het nationale recht als delict te omschrijven, de verbintenis geen steun te verlenen aan terrorisme, een verplichting tot interstatelijke samenwerking door middel van informatie-uitwisseling, bepalingen over de uitlevering van terroristen en het vergemakkelijken van gerechtelijk onderzoek door buitenlandse autoriteiten op het nationale grondgebied.

Op die grondslag heeft de Afrikaanse Unie (AU), die de OAE in 2001 is opgevolgd, op 14 september 2002 in Algiers een actieplan voor terreurpreventie en -bestrijding in Afrika goedgekeurd, dat beoogt om met concrete maatregelen uitvoering te geven aan het verdrag van de OAE.

Met name is in punt H van het actieplan bepaald dat er een Afrikaans Centrum voor studie en onderzoek inzake het terrorisme (Centre africain d'Etudes et de Recherche sur le Terrorisme (CAERT)) wordt opgericht, dat opleidingen verstrekt, onderzoek verricht op het gebied van terrorisme, een databanksysteem voor het verzamelen, uitwisselen en analyseren van informatie opzet, en een bewakings- en alarmfunctie op het gebied van terrorisme vervult. Het Centrum heeft in elke staat een zogenoemd „knooppunt”, dat als correspondent fungeert.

Inhoud van het project

De steun van de Europese Unie (EU) aan de AU bij de bestrijding van het terrorisme past in een geleidelijk proces, dat het mogelijk maakt te bepalen welke samenwerking geboden is en wat de meerwaarde ervan is.

In de tweede helft van 2007 wordt door het CAERT in Addis Abeba een gemeenschappelijke studiebijeenkomst belegd, waar aan de Afrikaanse landen een Europees aanbod inzake evaluatie van hun nationale terreurbestrijdingsapparaat en inzake reorganisatieadvies wordt voorgelegd. Tijdens die bijeenkomst wordt een actieplan voorgesteld. De landen die wensen deel te nemen aan de uitvoering ervan kunnen dit dan te kennen geven, en ontvangen een controlemissie op hun grondgebied. Het plan houdt in dat controlemissies worden uitgevoerd om de organisatie van de terreurbestrijding in Afrika te verbeteren.

Vervolgens vinden in de AU-landen die hier na afloop van de studiebijeenkomst om hebben verzocht, missies plaats die hun plaatselijke terreurbestrijdingscapaciteit evalueren. De controleteams ter plaatse evalueren de terreurbestrijdingscapaciteit en stellen verbeteringen voor in een verslag dat het CAERT van het missiehoofd ontvangt en vervolgens toezendt aan de Raad, die het ter informatie onder de lidstaten verspreidt.

De derde stap is dat het CAERT (met instemming van de EU) op basis van de evaluatie adviesmaatregelen voorstelt aan de gecontroleerde landen, die ermee worden belast de conclusies uit te voeren.

Regelingen voor de uitvoering van het gemeenschappelijk optreden

Het CAERT ontvangt financiële middelen in het kader van het GBVB en krijgt een centrale rol bij de uitvoering van het gemeenschappelijk optreden toebedeeld. Het CAERT belast zich met de organisatie van de studiebijeenkomst in Addis Abeba, onderhoudt met de staten die het actieplan hebben aanvaard permanent contact om de controlemissies te regelen, neemt het operationele en financiële beheer van de missies waar en treedt als coördinator op. De lidstaten worden regelmatig op de hoogte gehouden van de vorderingen met het gemeenschappelijk optreden, dat een looptijd van 18 maanden heeft.

In de tweede helft van 2007 vindt in Addis Abeba een studiebijeenkomst plaats, waaraan de 53 landen van de AU, Marokko, het UNODC, het CAERT en de verschillende lidstaten van de EU elk met twee vertegenwoordigers, alsmede de coördinator voor terrorismebestrijding van de EU, deelnemen. De vertegenwoordigers zijn hooggekwalificeerde deskundigen en hoge ambtenaren.

De bijeenkomst wordt geopend door een vertegenwoordiger van de AU en omvat toespraken van:

Tot slot van de bijeenkomst wordt een vooraf door de EU opgesteld actieplan gepresenteerd, waarbij de landen die dit wensen missies voor controle van het nationale terreurbestrijdingsapparaat en voor reorganisatieadvies kunnen ontvangen.

De kostenraming voor de bijeenkomst omvat de reis- en verblijfskosten van de vertegenwoordigers van de 53 landen van de AU en van Marokko, de Europese vertegenwoordigers en de vertegenwoordigers van de internationale organisaties, alsmede de kosten van een voorbereidingsmissie en een logistieke missie. Tijdens de bijeenkomst gelden de werktalen van de AU: Engels, Frans, Arabisch en Portugees.

Na afloop van de bijeenkomst geven de Afrikaanse staten te kennen of zij al dan niet een controlemissie wensen te ontvangen. De controleteams bestaan uit twee specialisten van de lidstaten van de EU en een medewerker van het CAERT. Zij moeten vrije toegang hebben tot alle belangrijke informatie en hebben als opdracht het terreurbestrijdingsapparaat van elke staat te evalueren. Na afloop van hun missie redigeren zij een verslag met aanbevelingen die, indien door de autoriteiten van het gecontroleerde land aanvaard, door deze onder toezicht van het CAERT worden opgevolgd.

(1)  In artikel 1, derde lid, wordt „terreurdaad” gedefinieerd als „elke daad of bedreiging daarmee die tegen de strafwet van de verdragsstaat indruist en die het leven, de fysieke integriteit, de vrijheden van een persoon of groep van personen in gevaar kan brengen, alsmede schade toebrengt of kan toebrengen aan openbare of particuliere goederen, natuurlijke hulpbronnen, het leefmilieu of het cultureel erfgoed, en die wordt gepleegd met de bedoeling:

Onder de definitie valt met name ook de financiering van terrorisme, immers: „het bevorderen, financieren, meewerken, bevelen, helpen, aanzetten, aansporen, pogen, bedreigen, samenzweren, organiseren, equiperen, met de bedoeling een in [het voorgaande] lid genoemde daad te plegen.”.