Wijn

Deze verordening voert een grondige hervorming door in de gemeenschappelijke ordening van de wijnmarkt. Zij heeft tot doel het concurrentievermogen en de duurzaamheid van de wijnsector te waarborgen. Ze is van kracht geworden op 1 augustus 2008.

BESLUIT

Verordening (EG) nr. 479/2008 van de Raad van 29 april 2008 houdende een gemeenschappelijke ordening van de wijnmarkt, tot wijziging van de Verordeningen (EG) nr. 1493/1999, (EG) nr. 1782/2003, (EG) nr. 1290/2005, (EG) nr. 3/2008 en tot intrekking van de Verordeningen (EEG) nr. 2392/86 en (EG) nr. 1493/1999 [Zie wijzigingsbesluiten].

SAMENVATTING

De gemeenschappelijke marktordening die deze verordening instelt, betreft de wijnsector die zal worden opgenomen in de unieke gemeenschappelijke ordening van de landbouwmarkten. De verordening betreffende de gemeenschappelijke ordening van de wijnmarkt heeft met name tot doel duidelijke en efficiënte regels vast te leggen om vraag en aanbod in evenwicht te brengen en de sector te leiden naar een duurzame en competitieve ontwikkeling. Zij heeft tevens tot doel de beste tradities voor wijnproductie in Europa te vrijwaren, het sociale weefsel in talrijke landbouwgebieden te versterken en een milieuvriendelijke productie te garanderen.

Ondersteunende maatregelen

De lidstaten kunnen een beroep doen op communautaire middelen voor specifieke maatregelen die de wijnsector in het kader van nationale steunprogramma's ondersteunen. De lidstaten hadden tot 30 juni 2008 de tijd om hun ontwerp van een vijfjarig steunprogramma bij de Commissie in te dienen. Dat ontwerp diende een gedetailleerde beschrijving te bevatten van de voorgestelde maatregelen alsook evaluatie- en controle-elementen. Daarbij mogen regionale specificiteiten in aanmerking worden genomen.

In het kader van deze steunprogramma's zijn de volgende maatregelen toegestaan:

• steun uit hoofde van de bedrijfstoeslagregeling ;
• afzetbevordering op markten van derde landen ten gunste van de Europese wijnen;
• herstructurering en omschakeling van wijngaarden. De deelname mag niet meer bedragen dan 50% van de totale kostprijs, behalve in de "convergentieregio's", waar ze tot 75% van de werkelijke kostprijs mag bedragen;
• groen oogsten om het aanbod op de markt te beperken;
• onderlinge fondsen om zich te wapenen tegen marktschommelingen;
• oogstverzekeringen om de inkomsten van producenten te waarborgen in geval van natuurrampen, ongunstige weersomstandigheden, ziekten of plagen;
• materiële of immateriële investeringen om het concurrentievermogen te verbeteren;
• distillatie van bijproducten van de wijnbereiding;
• distillatie van drinkalcohol (tot 31 juli 2012);
• crisisdistillatie om wijnoverschotten weg te werken (tot 31 juli 2012);
• gebruik van geconcentreerde druivenmost ter verhoging van het natuurlijke alcoholgehalte van producten (tot 31 juli 2012).

De lidstaten mogen bovenop de communautaire steun ook nog aanvullende nationale steun toewijzen overeenkomstig de communautaire regelgeving die van toepassing is op overheidssteun. Deze aanvullende steun is echter enkel toegelaten voor maatregelen inzake afzetbevordering op markten van derde landen, oogstverzekeringen en investeringen.

Bepaalde fondsen worden overgedragen naar de maatregelen voor plattelandsontwikkeling en zijn strikt voorbehouden aan de wijnbouwgebieden.

Regelgevingsmaatregelen

De lidstaten bepalen welke wijndruivenrassen op hun grondgebied toegelaten zijn voor de productie van wijn, op voorwaarde dat die rassen behoren tot de soort Vitis vinifera of een kruising zijn tussen voornoemde soort en een andere soort van het geslacht Vitis.

De benamingen van wijncategorieën (wijn *, mousserende wijn *, wijnazijn *, enz.) zijn vastgelegd en mogen binnen de Gemeenschap niet worden gebruikt voor producten die niet aan de vastgestelde voorwaarden voldoen.

Vanaf 1 augustus 2009 is de Commissie, bijgestaan door de lidstaten die zijn vertegenwoordigd in een regelgevend comité, verantwoordelijk voor de goedkeuring van de oenologische procedés * die zijn toegelaten in de Europese Unie. Daarbij baseert zij zich met name op de door de Internationale Organisatie voor wijnbouw en wijnbereiding (OIV) aanbevolen procedés. De lidstaten mogen voor de op hun grondgebied geproduceerde wijn strengere beperkingen opleggen voor het behoud van de wezenlijke kenmerken van wijn met een beschermde oorsprongsbenaming of geografische aanduiding, mousserende wijn en likeurwijn.

De regelgeving betreffende oorsprongsbenamingen *, geografische aanduidingen * en traditionele aanduidingen * worden van kracht op 1 augustus 2009 om de belangen van de consumenten en de producenten te beschermen en de productie van kwaliteitsproducten te bevorderen.

Vanaf 1 augustus 2009 gelden eenvoudiger etiketteringsregels. Het etiket van wijn zonder geografische aanduiding of oorsprongsbenaming mag het wijndruivenras en het wijnoogstjaar vermelden.

Onder bepaalde voorwaarden kunnen de lidstaten producentenorganisaties en brancheorganisaties erkennen. Hun gemeenschappelijk doel bestaat erin het aanbod af te stemmen op de vraag alsook milieuvriendelijke teeltmethoden en productietechnieken te bevorderen.

Handel met derde landen

Bij de handel met derde landen kan worden bepaald dat aan alle belanghebbenden die daarom verzoeken, en ongeacht hun vestigingsplaats in de Gemeenschap, een door de lidstaat afgeleverd invoer- of uitvoercertificaat moet worden overgelegd. Die certificaten worden slechts afgegeven indien daarvoor een zekerheid wordt gesteld die er borg voor moet staan dat de producten tijdens de geldigheidsperiode van het certificaat worden in- of uitgevoerd. De certificaten zijn in de hele Gemeenschap geldig.

Tenzij anders wordt bepaald (bijvoorbeeld aanvullende invoerrechten in het kader van vrijwaringsmaatregelen), gelden de rechten van het gemeenschappelijk douanetarief voor wijnstokproducten; of het gemeenschappelijk douanetarief wordt toegepast op druivensap * en druivenmost * hangt af van de invoerprijs.

Productiepotentieel

Onrechtmatige aanplanten na 31 augustus 1998 moeten worden gerooid op kosten van de producent. De oppervlakten die onrechtmatig werden beplant vóór 1 september 1998 moeten worden geregulariseerd. De producenten hebben tot 31 december 2009 de tijd om die onrechtmatige aanplanten tegen de betaling van een vergoeding te regulariseren. De druiven van onrechtmatig aangeplante oppervlakten evenals de met die druiven bereide producten mogen enkel voor distillatie en uitsluitend op kosten van de producent in het verkeer worden gebracht. Deze producten worden gebruikt voor de bereiding van alcohol met een effectief alcoholvolumegehalte van minstens 80 % vol.

Het verbod op de aanplant van wijnstokken van wijndruivenrassen blijft van kracht tot 31 december 2015. De lidstaten kunnen evenwel beslissen het verbod op hun grondgebied of een deel daarvan ten laatste tot 31 december 2018 te handhaven. De regeling van de rechtenreserves blijft behouden. Die regeling put uit de herbeplantingsrechten die niet zijn gebruikt binnen de voorgeschreven termijn: deze rechten kunnen worden toegewezen aan jonge landbouwers en, mits een vergoeding, aan andere producenten.

De nieuweaanplantrechten worden door de lidstaten aan de producenten toegekend in het kader van ruilverkavelingen of onteigeningen, voor experimentele doeleinden, voor het kweken van entstokken of voor consumptie door de wijnbouwer en zijn gezin.

De herbeplantingsrechten worden door de lidstaten toegekend aan de producenten die binnen een termijn van drie wijnoogstjaren een met wijnstokken beplante oppervlakte hebben gerooid of zich daartoe hebben verbonden. In beginsel worden deze herbeplantingsrechten uitgeoefend door het bedrijf waaraan ze werden toegekend. Er worden geen herbeplantingsrechten toegekend voor oppervlakten waarvoor een rooipremie is toegekend.

De rooipremie is van toepassing tot het einde van het wijnoogstjaar 2010/2011 voor een maximumoppervlakte van 175 000 hectare. Het precieze bedrag van de premie wordt vastgesteld door de lidstaten met inachtneming van de communautaire niveaus. De lidstaten kunnen het rooien stopzetten indien de betrokken oppervlakte 8% bedraagt van de met wijnstokken beplante oppervlakte of 10% van de oppervlakte van een bepaald gebied. De Commissie kan het rooien ook opschorten wanneer de oppervlakte meer dan 15% bedraagt van de totale aangeplante oppervlakte van een lidstaat of wanneer in een bepaald jaar meer dan 6% van die totale oppervlakte wordt gerooid. Een lidstaat mag uitsluiten dat met wijnstokken beplante oppervlakten worden gerooid in berggebieden of gebieden met steile hellingen alsook in geval van gerechtvaardigd gevaar voor het milieu. Er mag bijkomende nationale steun worden toegekend. Deze mag evenwel niet meer dan 75% van de rooipremie bedragen.

Controle en toezicht

De producten waarop deze verordening van toepassing is, mogen binnen de Gemeenschap slechts in het verkeer worden gebracht indien zij vergezeld gaan van een door de overheid gecontroleerd document.

De lidstaten stellen een of meerdere instanties aan die belast zijn met de controle van de naleving van de communautaire regelgeving in de wijnsector.

Na de goedkeuring van de unieke gemeenschappelijke marktordening van de landbouwproducten wordt de Commissie bijgestaan door het beheerscomité van de gemeenschappelijke ordening van de landbouwmarkten.

Context

Deze verordening is een voortzetting van het evaluatie- en raadplegingsproces dat tot doel had de behoeften van de wijnbouwsector beter in kaart te brengen en gerichter aan te pakken. Zij staat ook in het verlengde van de mededeling van 22 juni 2006 "Naar een duurzame Europese wijnsector", die een aantal hervormingsmogelijkheden voor de wijnsector aanreikt.

GERELATEERDE BESLUITEN

Uitvoeringsbepalingen

Verordening (EG) nr. 607/2009 van de Commissie van 14 juli 2009 tot vaststelling van uitvoeringsbepalingen voor Verordening (EG) nr. 479/2008 van de Raad wat betreft beschermde oorsprongsbenamingen en geografische aanduidingen, traditionele aanduidingen, etikettering en presentatie van bepaalde wijnbouwproducten [Publicatieblad L 193 van 24.7.2009].

Verordening (EG) nr. 606/2009 van de Commissie van 10 juli 2009 tot vaststelling van uitvoeringsbepalingen voor Verordening (EG) nr. 479/2008 van de Raad, wat betreft de wijncategorieën, de oenologische procedés en de daarvoor geldende beperkingen [Publicatieblad L 193 van 24.7.2009].

Verordening (EG) nr. 436/2009 van de Commissie van 26 mei 2009 houdende uitvoeringsbepalingen van Verordening (EG) nr. 479/2008 van de Raad met betrekking tot het wijnbouwkadaster, de verplichte opgaven en de samenstelling van gegevens voor het volgen van de markt, de begeleidende documenten voor het vervoer van producten en de bij te houden registers in de wijnsector [Publicatieblad L 128 van 27.5.2009].

Verordening (EG) nr. 555/2008 van de Commissie van 27 juni 2008 tot vaststelling van de uitvoeringsbepalingen voor Verordening (EG) nr. 479/2008 van de Raad houdende een gemeenschappelijke ordening van de wijnmarkt, wat betreft de steunprogramma’s, de handel met derde landen, het productiepotentieel en de controles in de wijnsector [Publicatieblad L 170 van 30.6.2008].Zie geconsolideerde versie (pdf).

Rooipremie

Verordening (EG) nr. 1123/2008 van de Commissie van 12 november 2008 tot vaststelling van een percentage voor aanvaarding van de door de lidstaten aan de Commissie gemelde bedragen waarop de aanvragen voor de rooipremie betrekking hebben [Publicatieblad L 303 van 14.11.2008].

See also

• Lijsten – wijnbouwsector
• Databank met beschermde geografische aanduidingen

Laatste wijziging: 22.07.2009