EU-actieplan voor de bossen

Dit actieplan heeft ten doel een samenhangend kader te scheppen voor Europese maatregelen ten behoeve van bossen. Het plan is tevens een instrument dat de maatregelen op Europees niveau en het bosbouwbeleid van de lidstaten op elkaar afstemt. Het omvat 18 kernacties, die in een periode van vijf jaar worden uitgevoerd (2007-2011).

BESLUIT

Mededeling van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement van 15 juni 2006 betreffende een EU-actieplan voor de bossen [COM(2006) 302 definitief – Niet bekendgemaakt in het Publicatieblad].

SAMENVATTING

Bossen zijn zeer belangrijk voor de Europese Unie (EU): 37,8 % van het Europese grondgebied bestaat uit bossen en zij zorgen voor het levensonderhoud van 3,4 miljoen mensen (bosbouw en afgeleide sectoren). De EU is bovendien, na de Verenigde Staten, de tweede producent van industrieel rondhout en is goed voor 80 % van de wereldwijde kurkproductie. Bossen spelen ook een belangrijke rol binnen de context van de klimaatverandering, niet alleen voor de opslag van koolstof, maar ook voor de productie van biomassa * en wegens hun potentieel in termen van hernieuwbare energie. Ten slotte zijn bossen belangrijk uit sociaal en cultureel oogpunt: enerzijds bieden ze stadsbewoners een aantrekkelijke omgeving voor recreatie en lichaamsbeweging en anderzijds zijn bossen een belangrijk element van ons cultureel erfgoed.

De Commissie heeft daarom vier belangrijke doelstellingen gedefinieerd die moeten worden gerealiseerd om het duurzame beheer en het multifunctionele karakter van bossen te verbeteren:

• versterking van het concurrentievermogen op lange termijn;
• verbetering en bescherming van het milieu;
• bijdragen tot de levenskwaliteit;
• bevordering van coördinatie en communicatie met het oog op een betere coherentie en samenwerking op de verschillende niveaus.

Deze doelstellingen worden vertaald in 18 kernacties die de Europese Commissie en de lidstaten samen zullen ondernemen. Voorts kunnen de lidstaten in het kader van dit plan een aantal extra initiatieven ontwikkelen naar gelang van hun specifieke behoeften en prioriteiten. In sommige gevallen kunnen ze hiervoor financiële steun krijgen via een van de bestaande communautaire instrumenten.

Versterking van het concurrentievermogen op lange termijn

Het concurrentievermogen van de bosbouwsector is van vitaal belang. De bosbouwsector biedt aanzienlijke mogelijkheden voor de ontwikkeling van hoogwaardige producten en diensten die tegemoet komen aan de stijgende vraag naar milieuvriendelijke en hernieuwbare grondstoffen. Om deze doelstelling te bereiken stelt de Commissie vijf kernacties voor:

• kernactie 1: de Commissie zal een studie uitvoeren over de effecten van de mondialisering op de concurrentiekracht van de bosbouwsector in de EU om de belangrijkste factoren die de ontwikkelingen in deze sector bepalen, in kaart te brengen. De resultaten van die studie zullen de basis vormen voor een debat over de verdere acties die moeten worden ondernomen om het concurrentievermogen en de economische levensvatbaarheid van de bosbouw te versterken;
• kernactie 2: onderzoek en technologische ontwikkeling stimuleren om de concurrentiekracht van de bosbouwsector te vergroten (met name via het 7e kaderprogramma voor onderzoek);
• kernactie 3: uitwisseling en evaluatie van ervaringen op het stuk van de waardebepaling en marketing van andere door de bossen geleverde goederen en diensten dan hout: het is de bedoeling de totale waarde van de bossen en de functies die ze vervullen te kwantificeren om instrumenten te ontwikkelen om de waarde van de niet-vermarktbare goederen en diensten te compenseren;
• kernactie 4: het gebruik van door bossen geproduceerd biomassa voor de opwekking van energie bevorderen;
• kernactie 5: de samenwerking tussen boseigenaren bevorderen en de opleiding en educatie met betrekking tot de bosbouw versterken.

Verbetering en bescherming van het milieu

De algemene doelstelling is de biodiversiteit, koolstofopslagfunctie, integriteit, gezondheid en veerkracht van de bosecosystemen op uiteenlopende geografische schaal in stand te houden en op passende wijze te vergroten. De Commissie stelt op dit gebied de volgende kernacties voor:

• kernactie 6: de naleving van de EU-verplichtingen inzake bestrijding van de klimaatverandering krachtens het UNFCCC (VN- Raamverdrag inzake klimaatverandering) en het Kyoto-protocol vergemakkelijken en aanpassing aan de effecten van de klimaatverandering bevorderen;
• kernactie 7: bijdragen tot het bereiken van de bijgestelde communautaire biodiversiteitsdoelstellingen voor 2010 en de periode daarna;
• kernactie 8: werk maken van een Europees bosbewakingssysteem, als vervolg op het "Forest Focus"-initiatief;
• kernactie 9: de bescherming van de bossen in de EU verbeteren.

De lidstaten kunnen voorts - met steun uit het ELFPO en het Life+ instrument - maatregelen ten behoeve van bossen (Natura 2000) en agrobosbouwsystemen stimuleren, het herstel van door natuurrampen en branden beschadigde bossen ondersteunen en steun verlenen voor onderzoek naar de oorzaken van bosbranden en voor bewustmakingscampagnes.

Bijdragen tot de levenskwaliteit

De Commissie vindt het belangrijk de culturele en sociale dimensie van bossen in stand te houden en te ondersteunen. Hiertoe schuift zij de volgende acties naar voren:

• kernactie 10: milieueducatie en -informatie aanmoedigen;
• kernactie 11: de beschermende functies van bossen in stand houden en versterken;
• kernactie 12: de mogelijkheden met betrekking tot stedelijke en randstedelijke bossen verkennen.

Bovendien kunnen lidstaten steun krijgen uit het EFRO om hun investeringen op te voeren en te zorgen voor een duurzaam beheer van bossen met het oog op de preventie van natuurrampen.

Bevordering van coördinatie en communicatie

Hoewel bosbeleid tot de bevoegdheid van de lidstaten behoort, worden talrijke beleidsinitiatieven die gevolgen hebben voor de bosbouwsector, ontwikkeld op Europees niveau. Derhalve moeten de coherentie en de sectoroverschrijdende samenwerking worden verbeterd teneinde op de diverse organisatorische en institutionele niveaus te komen tot een goed evenwicht tussen economische, sociaal-culturele en milieudoelstellingen.

• kernactie 13: de rol van het Permanent Comité voor de bosbouw versterken *;
• kernactie 14: de coördinatie tussen beleidsterreinen met betrekking tot kwesties die voor de bossen relevant zijn, versterken;
• kernactie 15: de open coördinatiemethode toepassen op de nationale bosprogramma's;
• Kernactie 16: het profiel van de EU in internationale processen met betrekking tot de bossen versterken;
• Kernactie 17: het gebruik van hout en andere bosproducten uit duurzaam beheerde bossen aanmoedigen;
• Kernactie 18: informatie-uitwisseling en communicatie verbeteren. De Commissie zal op haar Europa-website een speciale "bosbouwwebsite" opzetten.

Voorts worden de lidstaten aangemoedigd om profileringsevenementen - zoals een "week van het bos" of "dag van het bos" - te organiseren om het publiek nog beter bewust te maken van de voordelen van duurzaam bosbeheer.

De Commissie voert een tussentijdse evaluatie van dit actieplan uit in 2009 en een algemene evaluatie in 2012.

Context

In december 1998 heeft de Europese Raad een resolutie aangenomen over een bosbouwstrategie voor de Europese Unie. De Commissie heeft vervolgens een rapport opgesteld over de tenuitvoerlegging van deze strategie over een periode van vijf jaar, waarin zij onder meer voorstelde een Europees actieplan te ontwikkelen voor de ondersteuning van duurzaam bosbeheer. In mei 2005 heeft de Raad voor landbouw en visserij de Commissie gevraagd een dergelijk actieplan op te stellen.

GERELATEERDE BESLUITEN

Mededeling van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement van 10 maart 2005: "Verslag over de tenuitvoerlegging van de bosbouwstrategie van de EU" [COM(2005) 84 definitief - Niet bekendgemaakt in het Publicatieblad].

See also

• De site van het directoraat-generaal Milieu over bossen (EN)

Laatste wijziging: 27.10.2011