Maritieme veiligheid: Europees Agentschap voor maritieme veiligheid

 

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EG) nr. 1406/2002 tot oprichting van een Europees Agentschap voor maritieme veiligheid

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

• Bij deze verordening wordt het Europees Agentschap voor maritieme veiligheid (EMSA) opgericht, dat tot doel heeft in de Europese Unie (EU) een hoog, uniform en efficiënt niveau van maritieme veiligheid en maritieme beveiliging te waarborgen, en dat gevestigd is in Lissabon.
• Het EMSA streeft er ook naar om verontreiniging te voorkomen en verontreiniging door schepen of door olie- en gaswinningsinstallaties te bestrijden, en verstrekt de Europese Commissie en de lidstaten van de EU technische bijstand en ondersteuning bij de ontwikkeling, toepassing en beoordeling van de EU-wetgeving inzake maritieme veiligheid, beveiliging en verontreiniging.

KERNPUNTEN

Het EMSA heeft kerntaken en ondersteunende taken.

Kerntaken

• Ondersteuning bij de voorbereidende werkzaamheden voor de bijwerking en ontwikkeling van EU-wetgeving.
• Inspectiebezoeken aan de lidstaten met het oog op de effectieve uitvoering van de relevante bindende EU-rechtshandelingen.
• Opleidingsactiviteiten en technische bijstand voor nationale overheden.
• Bijstand bij acties ter bestrijding van verontreiniging in geval van verontreiniging door schepen en olie- en gaswinninginstallaties (het EMSA biedt alleen operationele bijstand op verzoek van het getroffen land).

Daarnaast beheert het EMSA het datacentrum van de Europese Unie voor de identificatie en het volgen van schepen op lange afstand en het EU-systeem voor de uitwisseling van maritieme informatie (SafeSeaNet). Het agentschap kan ook operationele ondersteuning bieden bij onderzoek in geval van overlijden of ernstige ongevallen.

Ondersteunende taken

Het EMSA aanvaardt deze taken alleen als deze een aanzienlijke toegevoegde waarde kunnen creëren, als dubbel werk wordt vermeden en er geen inbreuk wordt gemaakt op de rechten en verplichtingen van de lidstaten. Deze taken houden verband met milieuaangelegenheden, de wereldwijde monitoring voor milieu en veiligheid (nu Copernicus), en binnenwateren.

EMSA-inspectiebezoeken

Het EMSA brengt inspectiebezoeken aan de lidstaten om de Commissie en de nationale overheden bijstand te verlenen bij:

• het controleren van de doeltreffende uitvoering van de EU-voorschriften;
• het waarborgen van een hoog en uniform niveau van veiligheid. Het agentschap voert samen met classificatiemaatschappijen ook inspecties uit in derde landen met betrekking tot opleiding en diplomering van zeevarenden.

Structuur

• Het EMSA is een EU-orgaan en heeft rechtspersoonlijkheid. Het personeel van het agentschap bestaat uit personeelsleden die door het agentschap worden aangeworven en uit ambtenaren die door de EU of de lidstaten tijdelijk worden toegewezen of gedetacheerd. Het wordt geleid door een uitvoerend directeur die volledig onafhankelijk is bij de uitoefening van zijn/haar taken.
• De raad van bestuur bestaat uit vertegenwoordigers van de Commissie en van iedere lidstaat; de vertegenwoordigers hebben allemaal een stem. Er zitten ook vertegenwoordigers uit Noorwegen en IJsland in de raad, samen met beroepsbeoefenaren uit vier maritieme sectoren; zij mogen niet stemmen. De ambtstermijn bedraagt vijf jaar en kan eenmaal worden verlengd.

Relatie tussen het EMSA en de Europese grens- en kustwacht

• Bij Verordening (EU) 2016/1624, die later is vervangen door en ingetrokken bij Verordening (EU) 2019/1896 (zie samenvatting), is een Europese grens- en kustwacht opgericht met het oog op de doeltreffende uitvoering van het geïntegreerd grensbeheer aan de buitengrenzen van de EU en die van de met Schengen geassocieerde landen (IJsland, Noorwegen en Zwitserland).
• Verordening (EU) 2016/1625 strekt tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1406/2002 om de samenwerking te intensiveren tussen het EMSA, het Europees grens- en kustwachtagentschap, het Europees Bureau voor visserijcontrole (opgericht krachtens Verordening (EU) 2019/473) en de nationale autoriteiten die kustwachttaken uitvoeren, teneinde de maritieme situatiekennis te versterken en samenhangende en kostenefficiënte maatregelen te ondersteunen. Het gaat hierbij om:
  • het delen van informatie die beschikbaar is in systemen voor de rapportage van vaartuigen en in andere informatiesystemen;
  • het verstrekken van bewakings- en communicatiediensten;
  • capaciteitsopbouw en het instellen van beste praktijken, alsook het verstrekken van opleiding en uitwisseling van personeel;
  • informatie-uitwisseling en samenwerking op het gebied van kustwachttaken, onder meer door operationele problemen en nieuwe risico’s op maritiem gebied te analyseren;
  • capaciteitsdeling door planning en uitvoering van operaties met meerdere doeleinden en door het delen van middelen en andere vermogens.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De verordening is sinds 25 augustus 2002 van toepassing.

ACHTERGROND

• Twee ongevallen (de Erika in 1999 en de Prestige in 2002) hebben geleid tot ernstige olieverontreiniging in Europese wateren. Beide hebben zware ecologische en economische schade veroorzaakt aan de Franse en Spaanse kust. Dit heeft geleid tot de oprichting van het EMSA in 2003, zodat Europa voorbereid is op grote olierampen.
• Zie voor meer informatie:
  • Directeurs van het EMSA en Frontex overleggen over samenwerking met betrekking tot Europese kustwachttaken — Newsroom (EMSA).

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EG) nr. 1406/2002 van het Europees Parlement en de Raad van 27 juni 2002 tot oprichting van een Europees Agentschap voor maritieme veiligheid (PB L 208 van 5.8.2002, blz. 1-9).

Achtereenvolgende wijzigingen aan Verordening (EG) nr. 1406/2002 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EU) 2019/1896 van het Europees Parlement en de Raad van 13 november 2019 betreffende de Europese grens- en kustwacht en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 1052/2013 en Verordening (EU) 2016/1624 (PB L 295 van 14.11.2019, blz. 1-131).

Verordening (EU) 2019/473 van het Europees Parlement en de Raad van 19 maart 2019 betreffende het Europees Bureau voor visserijcontrole (PB L 83 van 25.3.2019, blz. 18-37).

Richtlijn 2009/16/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 april 2009 betreffende havenstaatcontrole (PB L 131 van 28.5.2009, blz. 57-100).

Zie de geconsolideerde versie.

Richtlijn 2005/35/EG van het Europees Parlement en de Raad van 7 september 2005 inzake verontreiniging vanaf schepen en invoering van sancties voor inbreuken (PB L 255 van 30.9.2005, blz. 11-21).

Zie de geconsolideerde versie.

Richtlijn 2002/59/EG van het Europees Parlement en de Raad van 27 juni 2002 betreffende de invoering van een communautair monitoring- en informatiesysteem voor de zeescheepvaart en tot intrekking van Richtlijn 93/75/EEG van de Raad (PB L 208 van 5.8.2002, blz. 10-27).

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 03.11.2021