(1)

De douane-unie is een hoeksteen van de Europese Unie, een van de grootste handelsblokken ter wereld. De douane-unie is van essentieel belang voor een geslaagde integratie van de Unie en voor de goede werking van de interne markt, ten behoeve van bedrijven en consumenten.

(2)

Op de internationale handel van de Unie is zowel douanewetgeving als andere wetgeving dan douanewetgeving van toepassing. Laatstgenoemde is van toepassing op specifieke goederen op beleidsterreinen zoals gezondheid en veiligheid, milieu, landbouw, visserij, cultureel erfgoed en markttoezicht. Een van de belangrijkste taken die uit hoofde van Verordening (EU) nr. 952/2013 van het Europees Parlement en van de Raad (3) aan de douaneautoriteiten is toegewezen, is het garanderen van de veiligheid van de Unie en haar ingezetenen, en van de bescherming van het milieu, in voorkomend geval in nauwe samenwerking met andere autoriteiten. Het gebrek aan afstemming tussen niet-douaneformaliteiten en douaneformaliteiten van de Unie leidt tot complexe en omslachtige rapportageverplichtingen voor handelaren, inefficiënte processen voor het in- en uitklaren van goederen, die fouten en fraude in de hand werken, en extra kosten voor marktdeelnemers. Het gebrek aan interoperabiliteit van de systemen die door die douaneautoriteiten en andere autoriteiten worden gebruikt, vormt een grote belemmering om vooruitgang te kunnen boeken bij de voltooiing van de digitale eengemaakte markt wat douanecontroles betreft. Om de versnipperde interoperabiliteit tussen de douaneautoriteiten en geassocieerde bevoegde autoriteiten bij het beheer van de processen voor het in- en uitklaren van goederen aan te pakken en de maatregelen op dit gebied te coördineren, zijn de Commissie en de lidstaten in de loop van de tijd een aantal verbintenissen aangegaan om voor het in- en uitklaren van goederen éénloketinitiatieven te ontwikkelen.

(3)

Overeenkomstig Beschikking nr. 70/2008/EG van het Europees Parlement en de Raad (4) moeten de lidstaten en de Commissie trachten te bewerkstelligen dat er een kader van éénloketdiensten bestaat en operationeel is dat in de gehele Unie voorziet in een naadloze gegevensstroom tussen marktdeelnemers en douaneautoriteiten, tussen douaneautoriteiten en de Commissie, tussen douaneautoriteiten en andere diensten of instanties en tussen het ene douanesysteem en het andere. Bepaalde elementen van die beschikking zijn ofwel vervangen ofwel niet concreet genoeg om verdere vooruitgang, met name met betrekking tot het éénloketinitiatief, te stimuleren. In aansluiting daarop, en in overeenstemming met het eindverslag van de Commissie van 21 januari 2015 over de evaluatie van de invoering van de elektronische douanediensten in de EU, heeft de Raad met zijn conclusies van 17 december 2014 inzake de invoering van elektronische douanediensten en éénloketdiensten in de Europese Unie de Verklaring van Venetië van 15 oktober 2014 bekrachtigd en de Commissie verzocht een voorstel in te dienen voor de herziening van Beschikking nr. 70/2008/EG.

(4)

Op 1 oktober 2015 heeft de Raad Besluit (EU) 2015/1947 (5) vastgesteld tot sluiting, namens de Unie, van de Overeenkomst inzake handelsfacilitatie, die op 22 februari 2017 in werking is getreden. Met die overeenkomst zijn de meest omvangrijke inspanningen op het gebied van handelsfacilitatie en douanehervorming in het kader van de Wereldhandelsorganisatie verricht. De overeenkomst bevat bepalingen die gericht zijn op een aanzienlijke verbetering van het in- en uitklaren van goederen en de doeltreffende samenwerking tussen douaneautoriteiten en andere regelgevende instanties op het gebied van handelsfacilitatie en kwesties inzake de naleving van douaneregels. Overeenkomstig artikel 10, lid 4, van die overeenkomst streven de leden ernaar één loket op te zetten of te handhaven, waardoor het voor handelaren mogelijk is de voor de invoer, uitvoer of doorvoer van goederen vereiste documenten en/of gegevens via één toegangspunt bij de deelnemende autoriteiten of instanties in te dienen. Indien zulks passend wordt geacht en indien hierin is voorzien in andere Uniewetgeving dan de douanewetgeving, moeten de lidstaten handelaren ook de mogelijkheid kunnen bieden om via dat ene toegangspunt de vereiste documenten en/of gegevens voor goederen in tijdelijke opslag in te dienen.

(5)

Handelsfacilitatie en veiligheid zijn van belang voor alle autoriteiten die betrokken zijn bij het proces voor het in- en uitklaren van goederen over de grenzen van de Unie heen. De snelle toename van de internationale handel en elektronische handel heeft de behoefte aan betere samenwerking en coördinatie tussen deze autoriteiten vergroot. Dankzij het voortdurende digitaliseringsproces kan deze situatie doeltreffender worden aangepakt door de systemen van de douaneautoriteiten en geassocieerde bevoegde autoriteiten met elkaar te verbinden en een geïntegreerde, toegankelijke en systematische geautomatiseerde uitwisseling van informatie tussen deze systemen te realiseren, met als doel de samenwerking inzake douaneprocedures te versterken. Het huidige kader voor het naleven van de regelgeving is als zodanig ontoereikend om ondersteuning te bieden aan een doeltreffende interactie tussen de douaneautoriteiten en geassocieerde bevoegde autoriteiten, wier systemen en procedures door versnippering en redundantie worden gekenmerkt. Voor een volledig gecoördineerd en efficiënt proces voor het in- en uitklaren van goederen heeft de internationale handel een gestroomlijnd regelgevingskader van de Unie nodig, dat de Unie en haar ingezetenen op alle beleidsterreinen langetermijnvoordelen biedt, de doeltreffendheid en de goede werking van de interne markt ondersteunt en de bescherming van de consument waarborgt.

(6)

Bij de uitvoering van deze verordening moet rekening worden gehouden met Speciaal verslag nr. 4/2021 van de Europese Rekenkamer, getiteld “Douanecontroles: onvoldoende harmonisatie schaadt de financiële belangen van de EU”, en met de conclusies van de Raad van 28 juni 2021 over dat speciaal verslag, aangezien de goede werking van de interne markt en de douane-unie voldoende middelen en personeel vereist.

(7)

Het EU-actieplan inzake e-overheid 2016-2020, zoals uiteengezet in de mededeling van de Commissie van 19 april 2016, beoogt de efficiëntie van de openbare dienstverlening te vergroten door bestaande digitale knelpunten uit de weg te ruimen, de administratieve lasten te beperken en de kwaliteit van de interactie tussen nationale overheden te verbeteren. In dat actieplan zijn met name beginselen verankerd zoals het beginsel van de “standaard digitaal”-norm voor diensten, het eenmaligheidsbeginsel voor rapportage en het “standaard grensoverschrijdend”-beginsel, die tot doel hebben mobiliteit binnen de digitale eengemaakte markt te faciliteren. Ook het beginsel van “standaard interoperabiliteit”, dat tot doel heeft te waarborgen dat openbare diensten over de hele interne markt probleemloos kunnen werken, en de betrouwbaarheid van persoonsgegevens en IT-beveiliging zijn verankerd in dat actieplan.

(8)

In overeenstemming met de visie vervat in het EU-actieplan inzake e-overheid 2016-2020 en de bredere inspanningen om de rapportageprocessen voor de internationale handel in goederen te vereenvoudigen en te digitaliseren, heeft de Commissie een vrijwillig proefproject ontwikkeld: het douane-éénloketsysteem van de Europese Unie voor de uitwisseling van certificaten. Dat project stelt douaneautoriteiten in staat om de naleving van een beperkt aantal niet-douaneformaliteiten automatisch te controleren, zodat informatie kan worden uitgewisseld tussen de douanesystemen van de deelnemende lidstaten en de respectievelijke niet-douanesystemen van de Unie voor het beheer van niet-douaneformaliteiten. Hoewel de procedures voor het in- en uitklaren dankzij het project zijn verbeterd, is het duidelijk dat het vrijwillige karakter ervan een belemmering vormt om echte voordelen voor douaneautoriteiten, geassocieerde bevoegde autoriteiten en marktdeelnemers te genereren. De potentiële voordelen van het project zijn beperkt, met name vanwege het ontbreken van een volledig overzicht van alle invoer naar en uitvoer uit de Unie en vanwege het beperkte effect ervan op de vermindering van de administratieve lasten voor marktdeelnemers.

(9)

Om een volledig digitale omgeving en een efficiënt proces voor het in- en uitklaren van goederen te realiseren voor alle partijen die bij de internationale handel zijn betrokken, moeten er gemeenschappelijke regels voor een geharmoniseerde en geïntegreerde éénloketomgeving van de Europese Unie voor de douane (EU-éénloketomgeving voor de douane) worden vastgesteld. Die omgeving moet een reeks volledig geïntegreerde elektronische diensten omvatten die op Unieniveau en nationaal niveau worden geleverd, om het delen van informatie en de digitale samenwerking tussen douaneautoriteiten en geassocieerde bevoegde autoriteiten te faciliteren en de processen voor het in- en uitklaren van goederen voor marktdeelnemers te stroomlijnen. De EU-éénloketomgeving voor de douane moet worden ontwikkeld conform de mogelijkheden voor betrouwbare identificatie en authenticatie die door Verordening (EU) nr. 910/2014 van het Europees Parlement en de Raad (6) worden geboden en, waar van toepassing, het eenmaligheidsbeginsel, zoals bevestigd in Verordening (EU) 2018/1724 van het Europees Parlement en de Raad (7). Om de EU-éénloketomgeving voor de douane in te voeren, moet op basis van het proefproject een systeem voor de uitwisseling van certificaten worden vastgesteld, namelijk het elektronisch douane-éénloketsysteem van de Europese Unie voor de uitwisseling van certificaten (European Union Customs Single Window Certificates Exchange System — “EU-CSW-CERTEX”), dat een verbinding legt tussen nationale éénloketomgevingen voor de douane en niet-douanesystemen van de Unie voor het beheer van specifieke niet-douaneformaliteiten. Daarnaast moeten de nationale éénloketomgevingen voor de douane worden geharmoniseerd en in de EU-éénloketomgeving voor de douane worden geïntegreerd, en moeten regels over de digitale administratieve samenwerking binnen de EU-éénloketomgeving voor de douane worden vastgesteld.

(10)

De EU-éénloketomgeving voor de douane moet zo veel mogelijk worden afgestemd op en zo interoperabel mogelijk zijn met andere bestaande of toekomstige douanesystemen, zoals de gecentraliseerde vrijmaking uit hoofde van Verordening (EU) nr. 952/2013. Waar relevant moet naar synergieën worden gestreefd tussen het bij Verordening (EU) 2019/1239 van het Europees Parlement en de Raad (8) ingestelde Europees maritiem éénloketsysteem en de EU-éénloketomgeving voor de douane.

(11)

Deze verordening moet met name leiden tot een betere bescherming van burgers en tot een vermindering van de administratieve lasten voor marktdeelnemers en douaneautoriteiten.

(12)

Het is noodzakelijk dat de EU-éénloketomgeving voor de douane oplossingen met een hoog niveau van cyberbeveiliging omvat om voor zover mogelijk aanvallen te voorkomen die de douane- en niet-douanesystemen kunnen verstoren, de veiligheid van de handel kunnen schaden of schade kunnen toebrengen aan de economie van de Unie. De cyberbeveiligingsnormen moeten zo worden ontworpen dat zij zich in hetzelfde tempo ontwikkelen als de regelgevingsvereisten voor netwerk- en informatiebeveiliging. Bij het ontwikkelen, exploiteren en onderhouden van de EU-éénloketomgeving voor de douane moeten de Commissie en de lidstaten passende richtsnoeren inzake cyberbeveiliging van het Agentschap van de Europese Unie voor cyberbeveiliging (“Enisa”) volgen.

(13)

De uitwisseling van digitale informatie via EU-CSW-CERTEX moet betrekking hebben op niet-douaneformaliteiten van de Unie die zijn vastgesteld in de door de douaneautoriteiten te handhaven andere Uniewetgeving dan douanewetgeving. Niet-douaneformaliteiten van de Unie omvatten alle handelingen die moeten worden verricht door een natuurlijke persoon, een marktdeelnemer of een geassocieerde bevoegde autoriteit voor het internationale verkeer van goederen, met inbegrip van het onderdeel van de overbrenging tussen de lidstaten, indien vereist. Met die formaliteiten worden verschillende verplichtingen opgelegd voor de invoer, uitvoer of doorvoer van bepaalde goederen, en de verificatie ervan door middel van douanecontroles is van fundamenteel belang voor de doeltreffende werking van de EU-éénloketomgeving voor de douane. EU-CSW-CERTEX moet betrekking hebben op gedigitaliseerde formaliteiten die in de Uniewetgeving zijn vastgelegd en die door geassocieerde bevoegde autoriteiten worden beheerd in elektronische niet-douanesystemen van de Unie, waarin de voor het in- en uitklaren van goederen vereiste relevante informatie van alle lidstaten wordt opgeslagen. Het is dan ook dienstig te bepalen voor welke niet-douaneformaliteiten van de Unie respectievelijk niet-douanesystemen van de Unie digitale samenwerking via EU-CSW-CERTEX nodig is. Het is met name van belang dat de definitie van niet-douanesystemen van de Unie ruim is en betrekking heeft op de verschillende situaties en juridische formuleringen in de rechtshandelingen die het opzetten en het gebruik van die systemen mogelijk maken of mogelijk zullen maken. Bovendien is het passend de data te specificeren waarop het specifieke niet-douanesysteem van de Unie voor een niet-douaneformaliteit van de Unie en de nationale éénloketomgevingen voor de douane moeten worden verbonden met EU-CSW-CERTEX.

Die data dienen de data te weerspiegelen die in andere Uniewetgeving dan douanewetgeving zijn vastgesteld voor de vervulling van de specifieke niet-douaneformaliteit van de Unie, teneinde naleving via de EU-éénloketomgeving voor de douane mogelijk te maken. EU-CSW-CERTEX moet in eerste instantie met name betrekking hebben op sanitaire en fytosanitaire voorschriften, regels voor de invoer van biologische producten, milieuvoorschriften betreffende gefluoreerde broeikasgassen en ozonafbrekende stoffen, en formaliteiten in verband met de invoer van cultuurgoederen.

(14)

EU-CSW-CERTEX moet de uitwisseling van informatie tussen de nationale éénloketomgevingen voor de douane en niet-douanesystemen van de Unie faciliteren. Dit houdt in dat wanneer een marktdeelnemer een douaneaangifte of aangifte tot wederuitvoer indient waarvoor de naleving van niet-douaneformaliteiten van de Unie is vereist, de douaneautoriteiten en geassocieerde bevoegde autoriteiten de voor het douaneafhandelingsproces benodigde informatie automatisch en doeltreffend moeten kunnen uitwisselen en verifiëren. Een betere digitale samenwerking en coördinatie tussen douaneautoriteiten en geassocieerde bevoegde autoriteiten moet zorgen voor meer geïntegreerde, snellere en eenvoudigere papierloze processen voor het in- en uitklaren van goederen en een betere handhaving en naleving van niet-douaneformaliteiten van de Unie.

(15)

De Commissie moet EU-CSW-CERTEX samen met de lidstaten ontwikkelen, integreren en exploiteren, waarbij passende opleiding over de werking en uitvoering ervan aan de lidstaten wordt verstrekt. Om passende, geharmoniseerde en gestandaardiseerde éénloketdiensten voor niet-douaneformaliteiten van de Unie aan te bieden op Unieniveau, moet de Commissie alle afzonderlijke niet-douanesystemen van de Unie met EU-CSW-CERTEX verbinden. De lidstaten hebben de verantwoordelijkheid om hun nationale éénloketomgevingen voor de douane met EU-CSW-CERTEX te verbinden, indien nodig met hulp van de Commissie.

(16)

De verwerking van persoonsgegevens en niet-persoonsgebonden gegevens in EU-CSW-CERTEX moet plaatsvinden overeenkomstig Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad (9) (de “algemene verordening gegevensbescherming”) en Verordening (EU) 2018/1725 van het Europees Parlement en de Raad (10) (de “interne verordening gegevensbescherming”), en laat Verordening (EU) 2018/1807 van het Europees Parlement en de Raad (11) (de “verordening betreffende het vrije verkeer van niet-persoonsgebonden gegevens”) onverlet. De verwerking moet plaatsvinden binnen een veilige en beveiligde omgeving die beschermd is tegen cyberdreigingen. Daartoe moeten passende organisatorische en technische cyberbeveiligingsmaatregelen, zoals versleuteling, worden gebruikt. Voorts moet bij de verwerking informatie kunnen worden uitgewisseld tussen de nationale éénloketomgevingen voor de douane en niet-douanesystemen van de Unie zonder dat hierbij persoonsgegevens worden opgeslagen, met uitzondering van technische logbestanden die nodig zijn om de naar een bepaald systeem verzonden gegevens te identificeren. Tevens moeten gegevens, waar nodig, worden getransformeerd om de uitwisseling van informatie tussen beide digitale domeinen mogelijk te maken. De informatietechnologische infrastructuur die voor gegevenstransformatie wordt gebruikt, moet zich in de Unie bevinden.

(17)

Afhankelijk van het soort niet-douaneformaliteit, bevat de via EU-CSW-CERTEX uit te wisselen elektronische informatie mogelijk verschillende categorieën betrokkenen alsook hun persoonsgegevens die vereist zijn om de douaneaangifte of aangifte tot wederuitvoer in te dienen of om bewijsstukken te verzoeken. Douaneaangiften of aangiften tot wederuitvoer kunnen persoonsgegevens bevatten van verschillende categorieën betrokkenen, zoals exporteurs, importeurs, geadresseerden en extra actoren in de toeleveringsketen. Bewijsstukken kunnen dezelfde informatie bevatten voor verschillende categorieën betrokkenen, zoals afzenders, exporteurs, geadresseerden, importeurs en vergunninghouders. Een derde categorie betrokkenen van wie persoonsgegevens in EU-CSW-CERTEX kunnen worden verwerkt, bestaat uit bevoegd personeel van douaneautoriteiten, geassocieerde bevoegde autoriteiten of andere gecertificeerde instanties, alsmede personeel van de Commissie en eventuele namens de Commissie optredende derde dienstverleners die bij de exploitatie en het onderhoud van EU-CSW-CERTEX betrokken zijn.

(18)

Wanneer persoonsgegevens worden verwerkt door twee of meer entiteiten die gezamenlijk het doel en de middelen van de verwerking bepalen, moeten die entiteiten gezamenlijke verwerkingsverantwoordelijken zijn. Aangezien de Commissie en de douaneautoriteiten en geassocieerde bevoegde autoriteiten van de lidstaten verantwoordelijk zijn voor de werking van EU-CSW-CERTEX, moeten zij gezamenlijke verwerkingsverantwoordelijken zijn voor de verwerking van persoonsgegevens in EU-CSW-CERTEX overeenkomstig de Verordeningen (EU) 2016/679 en (EU) 2018/1725.

(19)

De EU-éénloketomgeving voor de douane moet storingsveilige instrumenten omvatten en moet zo worden ontworpen dat zij bijdraagt aan de capaciteiten van de douaneautoriteiten op het gebied van gegevensanalyse en die capaciteiten bevordert, onder meer door het gebruik van door kunstmatige intelligentie ondersteunde instrumenten voor het opsporen van inbreuken die onderworpen zijn aan douanecontroles of die door douaneautoriteiten worden onderzocht, onder meer wat de veiligheid van goederen en de bescherming van de financiële belangen van de Unie betreft.

(20)

Door de toegenomen digitalisering van douaneformaliteiten en niet-douaneformaliteiten van de Unie die van toepassing zijn op de internationale handel, hebben de lidstaten nieuwe mogelijkheden gekregen om de digitale samenwerking tussen de douaneautoriteiten en geassocieerde bevoegde autoriteiten te verbeteren. Om die mogelijkheden en prioriteiten te realiseren, zijn meerdere lidstaten begonnen met het ontwikkelen van kaders voor nationale éénloketomgevingen voor de douane. Die initiatieven verschillen aanzienlijk, afhankelijk van het niveau van de bestaande informatietechnologiedouanearchitectuur, prioriteiten en kostenstructuren. Daarom moeten de lidstaten worden verplicht nationale éénloketomgevingen voor de douane in te stellen en te exploiteren voor niet-douaneformaliteiten van de Unie die onder EU-CSW-CERTEX vallen, met een minimale reeks van functionaliteiten waarmee alle gegevens die aanwezig zijn in niet-douanesystemen van de Unie die door geassocieerde bevoegde autoriteiten worden gebruikt, kunnen worden benut. Die nationale éénloketomgevingen moeten de nationale componenten vormen van de EU-éénloketomgeving voor de douane, en de uitwisseling van informatie en samenwerking langs elektronische weg tussen de douaneautoriteiten, geassocieerde bevoegde autoriteiten en marktdeelnemers mogelijk maken, om de naleving en efficiënte handhaving te garanderen van douanewetgeving en niet-douaneformaliteiten van de Unie die onder EU-CSW-CERTEX vallen. In lijn met die doelstelling moeten de nationale éénloketomgevingen voor de douane het mogelijk maken dat de douaneautoriteiten geautomatiseerd formaliteiten verifiëren waarvoor gegevens vanuit het niet-douanesysteem van de Unie via EU-CSW-CERTEX zijn doorgegeven. De nationale éénloketomgevingen voor de douane moeten er ook voor zorgen dat de geassocieerde bevoegde autoriteiten de hoeveelheden toegelaten goederen die door de douaneautoriteiten via de Unie zijn vrijgegeven, kunnen monitoren en controleren (“kwantiteitsbeheer”).

Dit moet worden gewaarborgd door de niet-douanesystemen van de Unie via EU-CSW-CERTEX van de nodige informatie over het in- en uitklaren te voorzien. In de praktijk is kwantiteitsbeheer op Unieniveau noodzakelijk om niet-douaneformaliteiten beter te kunnen handhaven door middel van een automatische en consequente monitoring van het gebruik van toegelaten hoeveelheden voor de vrijgave van goederen, hetgeen een te hoog of verkeerd gebruik voorkomt. Door de verbinding van de nationale éénloketomgevingen voor de douane met EU-CSW-CERTEX zou een efficiënt kwantiteitsbeheer op het niveau van de Unie worden vergemakkelijkt.

(21)

Teneinde de processen voor het in- en uitklaren van goederen verder te vereenvoudigen voor marktdeelnemers, moeten de nationale éénloketomgevingen voor de douane één kanaal worden dat, onverminderd het gebruik van andere bestaande communicatiekanalen, door marktdeelnemers zou kunnen worden gebruikt om met de douaneautoriteiten en geassocieerde bevoegde autoriteiten te communiceren. Die omgevingen mogen echter geen andere vormen van samenwerking tussen douaneautoriteiten en geassocieerde bevoegde autoriteiten beperken of belemmeren. De niet-douaneformaliteiten van de Unie waarop die aanvullende faciliterende maatregel van toepassing is, maken deel uit van de overkoepelende formaliteiten die onder EU-CSW-CERTEX vallen. De Commissie moet die formaliteiten geleidelijk vaststellen door na te gaan of is voldaan aan een reeks voor de handelsfacilitatie relevante criteria, rekening houdend met de juridische en technische haalbaarheid ervan. Om de handelsfacilitatie verder te verbeteren en de efficiëntie van de controles te verhogen, moet het mogelijk zijn de nationale éénloketomgevingen voor de douane als een platform te gebruiken voor de coördinatie van controles tussen douaneautoriteiten en geassocieerde bevoegde autoriteiten overeenkomstig artikel 47, lid 1, van Verordening (EU) nr. 952/2013.

(22)

Elke lidstaat moet een of meer bevoegde autoriteiten aanwijzen om te fungeren als de verwerkingsverantwoordelijke voor de gegevensverwerkende handelingen die plaatsvinden binnen zijn nationale éénloketomgeving voor de douane. Die gegevensverwerkende handelingen moeten overeenkomstig Verordening (EU) 2016/679 worden verricht. Aangezien sommige gegevens uit de nationale éénloketomgevingen voor de douane moeten worden uitgewisseld met niet-douanesystemen van de Unie via EU-CSW-CERTEX, moet elke lidstaat worden verplicht de Commissie onverwijld in kennis te stellen van inbreuken in verband met persoonsgegevens die de beveiliging, vertrouwelijkheid, beschikbaarheid of integriteit van de in zijn nationale éénloketomgeving voor de douane verwerkte en via EU-CSW-CERTEX uitgewisselde persoonsgegevens in gevaar brengen.

(23)

Voor een volledig gecoördineerd proces voor het in- en uitklaren van goederen zijn procedures nodig die de digitale samenwerking en het delen van informatie tussen douaneautoriteiten, geassocieerde bevoegde autoriteiten en marktdeelnemers ondersteunen, om niet-douaneformaliteiten van de Unie die onder EU-CSW-CERTEX vallen te vervullen en te handhaven. In dat verband betekent interoperabiliteit het vermogen om dergelijke processen vloeiend te laten verlopen tussen douane- en niet-douanesystemen en domeinen, zonder de context of betekenis van de uitgewisselde gegevens te verliezen. Om de volledig geautomatiseerde verificatie van niet-douaneformaliteiten van de Unie mogelijk te maken, moet EU-CSW-CERTEX technische interoperabiliteit waarborgen en garanderen dat de betekenis van de desbetreffende gegevens consistent is. Het is belangrijk douane- en niet-douaneterminologie met elkaar in overeenstemming te brengen om ervoor te zorgen dat de uitgewisselde gegevens en informatie worden bewaard en worden begrepen in alle uitwisselingen tussen niet-douanesystemen van de Unie en nationale éénloketomgevingen voor de douane. Om de geharmoniseerde handhaving van niet-douaneformaliteiten van de Unie in de hele Unie te waarborgen, moet in EU-CSW-CERTEX bovendien de douaneregeling of de wederuitvoer worden vastgesteld waarvoor het bewijsstuk kan worden gebruikt op basis van het administratieve besluit dat door de geassocieerde bevoegde autoriteit in het bewijsstuk is vermeld. Vanuit technisch oogpunt moet EU-CSW-CERTEX douane- en niet-douanegegevens compatibel maken door waar nodig het formaat of de structuur ervan te transformeren, zonder de inhoud ervan te veranderen.

(24)

Gezien de niet-douaneformaliteiten van de Unie die worden gedekt, moet EU-CSW-CERTEX verschillende doeleinden dienen. Het moet de douaneautoriteiten de relevante gegevens ter beschikking stellen zodat zij niet-douaneregelgevingsbeleid van de Unie beter kunnen handhaven via de geautomatiseerde verificatie van die formaliteiten. Het moet ook de relevante gegevens aan geassocieerde bevoegde autoriteiten verstrekken zodat zij de resterende hoeveelheid toegelaten goederen die de douane bij het in- en uitklaren van andere zendingen niet heeft afgeschreven, kunnen monitoren en vaststellen. Voorts moet het de toepassing van het “one-stop-shop-beginsel” voor het verrichten van de controles bedoeld in artikel 47, lid 1, van Verordening (EU) nr. 952/2013 ondersteunen, door de integratie van douaneregelingen en niet-douaneregelingen van de Unie voor een volledig geautomatiseerd proces voor het in- en uitklaren van goederen te vergemakkelijken.

Sommige rechtshandelingen van de Unie vereisen de doorgifte van gegevens tussen nationale douanesystemen en het bij de desbetreffende handeling ingestelde informatie- en communicatiesysteem. EU-CSW-CERTEX moet daarom de geautomatiseerde uitwisseling van informatie tussen douaneautoriteiten en geassocieerde bevoegde autoriteiten mogelijk maken, wanneer die handelingen zulks vereisen, zonder dat de samenwerking uitsluitend beperkt blijft tot die gegevensuitwisseling. Voor zover het Unierecht daar niet in voorziet, bepalen de lidstaten het operationele aspect van de samenwerking tussen douaneautoriteiten en andere autoriteiten dan douaneautoriteiten op nationaal niveau. De lidstaten kunnen dus alle EU-CSW-CERTEX-functionaliteiten gebruiken voor een volledig geautomatiseerde vervulling van formaliteiten en andere geautomatiseerde gegevensoverdracht tussen douaneautoriteiten en de relevante geassocieerde bevoegde autoriteiten die vereist zijn op grond van Uniewetgeving tot vaststelling van niet-douaneformaliteiten van de Unie.

(25)

Om één enkel communicatiekanaal tot stand te brengen met de autoriteiten die bij het in- en uitklaren van goederen betrokken zijn, moeten de nationale éénloketomgevingen voor de douane marktdeelnemers in staat stellen de door de douanewetgeving en door andere Uniewetgeving dan douanewetgeving vereiste gegevens bij één punt in te dienen en de elektronische terugkoppeling met alle daarmee verband houdende informatie rechtstreeks vanuit dat punt van de betrokken autoriteiten te ontvangen. Die terugkoppeling kan ook kennisgevingen van douanebeschikkingen omvatten. Het moet ook mogelijk zijn dat ene communicatiekanaal alleen te gebruiken voor de niet-douaneformaliteiten van de Unie die onder EU-CSW-CERTEX vallen en geschikt zijn bevonden voor aanvullende faciliterende maatregelen.

(26)

De gegevens in de douaneaangifte of aangifte tot wederuitvoer en de gegevens in de bewijsstukken die vereist zijn voor de in de bijlage vermelde niet-douaneformaliteiten van de Unie, overlappen aanzienlijk. Om het hergebruik van gegevens mogelijk te maken, zodat marktdeelnemers dezelfde gegevens niet meer dan eens hoeven te verstrekken, moeten de gegevensvereisten voor de douaneformaliteiten en voor de niet-douaneformaliteiten van de Unie die onder EU-CSW-CERTEX vallen met elkaar in overeenstemming worden gebracht en worden gerationaliseerd. De Commissie moet daarom de gegevenselementen vaststellen die zowel in de douaneaangifte of aangifte tot wederuitvoer als in de bewijsstukken die vereist zijn voor de in de bijlage vermelde niet-douaneformaliteiten van de Unie zijn vervat (“gemeenschappelijke gegevensset”). De Commissie moet daarnaast de gegevenselementen vaststellen die uitsluitend op grond van andere Uniewetgeving dan douanewetgeving zijn vereist (“gegevensset van de geassocieerde bevoegde autoriteit”). De gemeenschappelijke gegevensset, de gegevensset van de geassocieerde bevoegde autoriteit en de gegevensset die uitsluitend door de douane wordt vereist, moeten een geïntegreerde gegevensset vormen, die alle met het in- en uitklaren verband houdende informatie bevat die nodig is om de douaneformaliteiten en niet-douaneformaliteiten van de Unie die onder EU-CSW-CERTEX vallen, te vervullen.

(27)

Om de vervulling van douane- en niet-douaneformaliteiten die van invloed zijn op dezelfde goederenoverbrengingen mogelijk te maken, moeten de nationale éénloketomgevingen voor de douane in het geval van verplichte niet-douanesystemen van de Unie, of kunnen zij in het geval van vrijwillige niet-douanesystemen van de Unie, ervoor zorgen dat marktdeelnemers alle gegevens die door meerdere regelgevende instanties zijn vereist om de goederen onder douaneregelingen te plaatsen of weder uit te voeren, via een geïntegreerde gegevensset kunnen indienen. Afhankelijk van de specifieke niet-douaneformaliteit van de Unie moet het mogelijk zijn die gegevens op verschillende tijdstippen in te dienen, samen met de douaneaangifte of de aangifte tot wederuitvoer die is ingediend vóór het tijdstip waarop de goederen naar verwachting bij de douaneautoriteiten zullen worden aangebracht, overeenkomstig artikel 171 van Verordening (EU) nr. 952/2013. Bij een dergelijke indiening zou het mogelijk zijn het eenmaligheidsbeginsel te hanteren. De nationale éénloketomgevingen voor de douane moeten de geïntegreerde gegevensset gebruiken om de gemeenschappelijke gegevensset en de gegevensset van de geassocieerde bevoegde autoriteit door te geven aan EU-CSW-CERTEX, en de door de douane vereiste gemeenschappelijke en specifieke gegevens door te geven aan de douaneautoriteiten.

(28)

Om de informatie die de marktdeelnemers via de nationale éénloketomgevingen voor de douane hebben verstrekt, aan alle betrokken autoriteiten door te geven, moet EU-CSW-CERTEX de noodzakelijke uitwisseling van informatie tussen de douanedomeinen en niet-douanedomeinen mogelijk maken. EU-CSW-CERTEX moet van de nationale éénloketomgevingen voor de douane met name de gegevens ontvangen die vereist zijn om de toepasselijke niet-douaneformaliteiten van de Unie te vervullen, en deze gegevens aan het respectievelijke niet-douanesysteem van de Unie doorgeven. Deze uitwisseling moet de geassocieerde bevoegde autoriteiten in staat stellen de informatie te evalueren die aan de respectievelijke niet-douanesystemen van de Unie is doorgegeven, en hun besluiten over het in- en uitklaren te nemen die via EU-CSW-CERTEX aan de douaneautoriteiten moeten worden doorgegeven. De douaneautoriteiten moeten deze informatie op hun beurt doorgeven aan de marktdeelnemers via de nationale éénloketomgevingen voor de douane. Als identificator voor het delen en de kruiscontrole van de informatie over die uitwisselingen moet het registratie- en identificatienummer van marktdeelnemer (“EORI-nummer”) worden gebruikt.

(29)

Overeenkomstig artikel 9 van Verordening (EU) nr. 952/2013 krijgt elke marktdeelnemer die zich met douaneverrichtingen bezighoudt, voor alle handelingen en formaliteiten met de douaneautoriteiten in de Unie als identificator een EORI-nummer toegewezen. De Commissie onderhoudt een centraal EORI-systeem om EORI-gerelateerde gegevens op te slaan en te behandelen. Om de samenwerking tussen de verschillende autoriteiten die betrokken zijn bij het proces voor het in- en uitklaren van goederen te vergemakkelijken, moeten geassocieerde bevoegde autoriteiten toegang hebben tot het EORI-systeem om het EORI-nummer te valideren dat zij kunnen opvragen van marktdeelnemers in het kader van hun formaliteiten.

(30)

Nauwe samenwerking tussen de Commissie en de lidstaten is van essentieel belang om alle activiteiten die verband houden met de doeltreffende werking van de EU-éénloketomgeving voor de douane te coördineren. Dit zal ook helpen om de kloof tussen uiteenlopende niveaus van digitalisering en digitale paraatheid te dichten, waardoor mogelijke verstoringen worden voorkomen. Gezien de brede en verschillende reikwijdte van die activiteiten moet elke lidstaat een bevoegde autoriteit benoemen als nationale coördinator. Onverminderd de interne organisatie van de nationale overheden, moet de nationale coördinator het contactpunt voor de Commissie zijn en de samenwerking op nationaal niveau bevorderen, met waarborging van de interoperabiliteit van het systeem. De Commissie moet waar nodig coördineren en bijdragen aan de efficiënte handhaving van niet-douaneformaliteiten van de Unie.

(31)

De ontwikkeling van de EU-éénloketomgeving voor de douane brengt diverse uitvoeringskosten met zich mee. Het is belangrijk die kosten op de meest geschikte manier tussen de Commissie en de lidstaten te verdelen, afhankelijk van het soort diensten dat wordt geleverd. De Commissie moet de kosten dragen die verband houden met de ontwikkeling, het onderhoud en de werking van EU-CSW-CERTEX — de centrale component van de EU-éénloketomgeving voor de douane — evenals de kosten voor het waarborgen van de interfaces ervan met niet-douanesystemen van de Unie. De lidstaten moeten de kosten dragen die verband houden met hun rol bij het waarborgen van interfaces met EU-CSW-CERTEX en de ontwikkeling, het onderhoud en de werking van de nationale éénloketomgevingen voor de douane.

(32)

Er is een gedetailleerde planning nodig om verschillende niet-douaneformaliteiten van de Unie van diverse beleidsterreinen geleidelijk in EU-CSW-CERTEX te integreren. De Commissie moet daartoe een werkprogramma opstellen om die formaliteiten in EU-CSW-CERTEX op te nemen en verbindingen te leggen tussen de niet-douanesystemen van de Unie die die formaliteiten verwerken en EU-CSW-CERTEX. De belangrijkste doelstelling van het werkprogramma moet de ondersteuning zijn van de operationele vereisten en het tijdschema voor de uitvoering van die activiteiten, met bijzondere aandacht voor de vereiste IT-ontwikkelingen van onder meer de nationale éénloketomgevingen voor de douane. Het werkprogramma moet regelmatig worden geëvalueerd om de algemene vooruitgang bij het toepassen van deze verordening te beoordelen en moet minstens om de drie jaar worden geactualiseerd.

(33)

De Commissie moet regelmatig de stand van de ontwikkeling van de EU-éénloketomgeving voor de douane monitoren, evenals het potentieel om het gebruik ervan verder uit te breiden. Daartoe moet de Commissie jaarlijks een verslag opstellen over de stand van de uitvoering van de EU-éénloketomgeving voor de douane en de nationale éénloketomgevingen voor de douane, onder verwijzing naar het werkprogramma. Bovendien moet dat verslag tevens een gedetailleerd overzicht bevatten van de bestaande niet-douaneformaliteiten van de Unie en van die welke zijn opgenomen in de wetgevingsvoorstellen van de Commissie, met het oog op een duidelijk overzicht van de stand van zaken met betrekking tot de digitalisering van formaliteiten aan de grens. Bovendien moet dat verslag ten minste om de drie jaar de resultaten bevatten van de regelmatige monitoring van de werking van de EU-éénloketomgeving voor de douane. Naast de monitoring moet de Commissie ook de prestaties van EU-CSW-CERTEX evalueren om de efficiënte handhaving te garanderen van niet-douaneformaliteiten van de Unie die onder EU-CSW-CERTEX vallen. De Commissie moet regelmatig beoordelingsverslagen over de werking van de EU-éénloketomgeving voor de douane indienen bij het Europees Parlement en de Raad. Die verslagen moeten de vorderingen inventariseren, gebieden vaststellen die voor verbetering vatbaar zijn en aanbevelingen voor de toekomst doen, in het licht van de vooruitgang die is geboekt op weg naar verbeterde digitale samenwerking tussen de douaneautoriteiten en geassocieerde bevoegde autoriteiten die bij het in- en uitklaren van goederen betrokken zijn, teneinde vereenvoudigde processen voor marktdeelnemers en de efficiënte handhaving van de niet-douaneformaliteiten van de Unie te waarborgen. In die verslagen moet ook rekening worden gehouden met de door de lidstaten verstrekte relevante informatie over onder meer hun nationale éénloketomgevingen voor de douane. Met het oog op monitoring en verslaglegging moet de Commissie een permanente dialoog organiseren en onderhouden met de lidstaten, betrokken marktdeelnemers en andere relevante partijen.

(34)

De ontwikkeling van nieuwe IT-systemen en de actualisering van de bestaande IT-systemen vergen aanzienlijke inspanningen op het gebied van financiële en menselijke investeringen, met name in IT zelf. Met deze verordening wordt de kloof tussen douaneautoriteiten en geassocieerde bevoegde autoriteiten overbrugd en wordt een kader voor digitale samenwerking geboden dat in de hele Unie moet worden uitgevoerd. Om te zorgen voor een passende planning en passende tijdschema’s worden de lidstaten er derhalve toe aangespoord effectbeoordelingen van hun nationale systemen, processen en planning uit te voeren en tijdig de nodige informatie te verstrekken aan de Commissie, ter bevordering van beter wetgeven, en met name met betrekking tot gedelegeerde handelingen en uitvoeringshandelingen, overeenkomstig de doelstellingen van het Interinstitutioneel Akkoord van 13 april 2016 over beter wetgeven (12).

(35)

Teneinde de efficiënte en doeltreffende werking van de EU-éénloketomgeving voor de douane te garanderen, moet aan de Commissie de bevoegdheid worden overgedragen om overeenkomstig artikel 290 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie handelingen vast te stellen tot wijziging van de in de bijlage opgenomen lijst van niet-douaneformaliteiten van de Unie die onder EU-CSW-CERTEX vallen, tot aanvulling van deze verordening door de gegevenselementen die via EU-CSW-CERTEX worden uitgewisseld nader te bepalen, en tot aanvulling van deze verordening door voor elke relevante handeling van de Unie die op de in EU-CSW-CERTEX geïntegreerde niet-douaneformaliteiten van de Unie van toepassing is, samen met de gegevensset van de geassocieerde bevoegde autoriteit de gemeenschappelijke gegevensset vast te stellen. Bij wijziging van de lijst van niet-douaneformaliteiten van de Unie die onder EU-CSW-CERTEX vallen, moet de Commissie ook de uiterste data vaststellen waarop de respectievelijke niet-douanesystemen van de Unie en de nationale éénloketomgevingen voor de douane met EU-CSW-CERTEX verbonden moeten zijn. Bij de vaststelling van die data moet rekening worden gehouden met twee elementen: ten eerste, de data waarop aan bepaalde verplichtingen uit hoofde van de Uniewetgeving moet zijn voldaan, om ervoor te zorgen dat de EU-éénloketomgeving voor de douane daartoe kan worden gebruikt, en ten tweede, de uitroltermijnen die gangbaar zijn voor douanesystemen.

De lidstaten kunnen bepaalde niet-douanesystemen van de Unie en de nationale éénloketomgeving voor de douane vóór de in de bijlage vastgestelde data met EU-CSW-CERTEX verbinden. Het is van bijzonder belang dat de Commissie bij haar voorbereidende werkzaamheden tot passende raadplegingen overgaat, onder meer op deskundigenniveau, en dat die raadplegingen gebeuren in overeenstemming met de beginselen die zijn vastgelegd in het Interinstitutioneel Akkoord van 13 april 2016 over beter wetgeven. Met name om te zorgen voor gelijke deelname aan de voorbereiding van gedelegeerde handelingen, ontvangen het Europees Parlement en de Raad alle documenten op hetzelfde tijdstip als de deskundigen van de lidstaten, en hebben hun deskundigen systematisch toegang tot de vergaderingen van de deskundigengroepen van de Commissie die zich bezighouden met de voorbereiding van gedelegeerde handelingen.

(36)

Om eenvormige voorwaarden te waarborgen voor de uitvoering van deze verordening, moeten aan de Commissie uitvoeringsbevoegdheden worden toegekend met betrekking tot het vaststellen van de respectievelijke verantwoordelijkheden van de gezamenlijke verwerkingsverantwoordelijken voor de naleving van de verplichtingen op grond van Verordeningen (EU) 2016/679 en (EU) 2018/1725; het vaststellen van specifieke regels voor de uitwisseling van informatie die via EU-CSW-CERTEX moet worden verwerkt, met inbegrip van, in voorkomend geval, specifieke regels om de bescherming van persoonsgegevens te waarborgen; het identificeren van de in EU-CSW-CERTEX geïntegreerde niet-douaneformaliteiten van de Unie waarop aanvullende digitale samenwerking van toepassing kan zijn; het vaststellen van procedurele regelingen voor de aanvullende uitwisselingen van via EU-CSW-CERTEX verwerkte informatie, in voorkomend geval met inbegrip van specifieke regels inzake de bescherming van persoonsgegevens en de vaststelling van een werkprogramma ter ondersteuning van de uitvoering van de bepalingen over de verbinding van de relevante niet-douanesystemen van de Unie met EU-CSW-CERTEX en de integratie van de respectievelijke niet-douaneformaliteiten van de Unie. Die bevoegdheden moeten worden uitgeoefend overeenkomstig Verordening (EU) nr. 182/2011 van het Europees Parlement en de Raad (13).

(37)

Aangezien met deze verordening een mechanisme voor douaneautoriteiten wordt gecreëerd om formaliteiten te handhaven die van invloed zijn op het proces voor het in- en uitklaren van goederen, is het noodzakelijk om dit mechanisme en de aanvullende en uitvoeringsbepalingen ervan op te nemen in de definitie van douanewetgeving in artikel 5, punt 2), van Verordening (EU) nr. 952/2013. Deze aanpak is in overeenstemming met artikel 3 van die verordening, waarbij de douaneautoriteiten met de taak zijn belast om de veiligheid van de Unie en haar ingezetenen te garanderen, in voorkomend geval in nauwe samenwerking met andere autoriteiten, en de handel te faciliteren. Daarom moet Verordening (EU) nr. 952/2013 worden gewijzigd om de EU-éénloketomgeving voor de douane op te nemen in de daarin vermelde lijst van douanewetgeving. In artikel 163, lid 1, van Verordening (EU) nr. 952/2013 is bepaald dat de bewijsstukken die nodig zijn voor de toepassing van de bepalingen die gelden voor de betrokken douaneregeling of de wederuitvoer, in het bezit moeten zijn van de aangever en ter beschikking moeten staan van de douaneautoriteiten op het tijdstip waarop de douaneaangifte of de aangifte tot wederuitvoer wordt ingediend. Aangezien douaneautoriteiten de nodige gegevens in verband met niet-douaneformaliteiten van de Unie via EU-CSW-CERTEX zullen kunnen verkrijgen, moet deze verplichting worden geacht te zijn vervuld. Om douaneregelingen en niet-douaneregelingen van de Unie beter te integreren, waardoor deze kunnen gelijklopen, moet artikel 163, lid 1, van Verordening (EU) nr. 952/2013 dienovereenkomstig worden gewijzigd.

(38)

Overeenkomstig artikel 42, lid 1, van Verordening (EU) 2018/1725 is de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming geraadpleegd, en op 20 november 2020 heeft hij een advies uitgebracht.

(39)

Voor de integratie van niet-douaneformaliteiten van de Unie in EU-CSW-CERTEX is het nodig nieuwe informatietechnologie-infrastructuur te implementeren om verbindingen tussen de nationale éénloketomgevingen voor de douane en niet-douanesystemen van de Unie te leggen, de uit te wisselen gegevens te bepalen en technische en functionele specificaties te ontwikkelen. Daarom moet bij de toepassing van deze verordening rekening worden gehouden met de tijd die nodig is om deze ontwikkelingen op Unieniveau en nationaal niveau te bevorderen. Bovendien zal de uitvoering van aanvullende maatregelen voor digitale samenwerking naar verwachting aanzienlijk langer duren, omdat eerst de betreffende niet-douaneformaliteiten van de Unie en de relevante technische ontwikkelingen moeten worden vastgesteld. Daarom moet de toepassing van sommige bepalingen van deze verordening worden uitgesteld.

(40)

Daar de doelstelling van deze verordening, te weten een betere handhaving van de regelgevingsvereisten van de Unie over de grenzen van de Unie heen en facilitatie van de internationale handel, niet voldoende door de lidstaten kan worden verwezenlijkt vanwege de inherent transnationale aard van het grensoverschrijdende verkeer van goederen en de complexiteit daarvan, maar vanwege de omvang en de gevolgen van het optreden beter door de Unie kan worden verwezenlijkt, kan de Unie, overeenkomstig het in artikel 5 van het Verdrag betreffende de Europese Unie neergelegde subsidiariteitsbeginsel, maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze verordening niet verder dan nodig is om die doelstelling te verwezenlijken,