Radjazzjoni — il-prevenzjoni tal-esponiment minn sorsi ssiġillati (sal-2018)
SOMMARJU TAD-DOKUMENT:
Direttiva 2003/122/Euratom — standards ta’ sikurezza għall-protezzjoni kontra r-radjazzjoni
SOMMARJU
X’TAGĦMEL ID-DIRETTIVA?
Din tintroduċi regoli aktar stretti biex jiġu trattati “sorsi radjuattivi siġillati”. Tarmonizza wkoll l-approċċ integrat fl-UE kollha.
“Sorsi radjuattivi siġillati” huma ammonti żgħar ta’ materjal radjuattiv li huma:
|
— |
ssiġillati b’mod permanenti f’kapsula, jew
|
|
— |
magħqudin ma’ materjal mhux radjuattiv
|
biex jiġu evitati tnixxijiet/kontaminazzjoni.
Dawn għandhom ħafna użi (eż. fil-mediċina, ir-riċerka u l-industrija).
Id-direttiva tapplika għal sorsi radjuattivi ssiġillati ta’ attività għolja (HASS).
PUNTI EWLENIN
Sorsi abbandunati, mitlufin jew mhux f’posthom (jew sorsi mċaqalqa mingħajr awtorizzazzjoni) jissejħu “sorsi orfni”.
Is-sorsi orfni jistgħu jkunu ta’ theddida għas-saħħa. Id-direttiva għandha l-għan li tnaqqas dan ir-riskju.
Din titlob ukoll lill-pajjiżi tal-UE:
|
— |
jiċċaraw min huwa responsabbli għall-irkuprar ta’ sorsi orfni,
|
|
— |
jistabbilixxu sistemi biex jiskopru sorsi orfni (eż. spazji kbar fejn jinżammu bċejjeċ tal-metall),
|
|
— |
iniedu kampanji biex jirkupraw sorsi orfni,
|
|
— |
iħarrġu ħaddiema biex jimmaniġġaw is-sorsi b’mod sikur.
|
Regoli għal sidien tas-sorsi
Is-sidien iridu jżommu rekords tas-sorsi kollha li huma responsabbli għalihom. Ir-rekords iridu jinkludu:
|
— |
il-post,
|
|
— |
dettalji tat-trasferiment (tal-post u/jew responsabbiltà),
|
|
— |
markar ta’ identifikazzjoni.
|
Dawn iridu wkoll:
|
— |
jiċċekkjaw il-kundizzjoni tas-sors regolarment,
|
|
— |
iwettqu testijiet (eż. testijiet ta’ tnixxija) skont standards internazzjonali,
|
|
— |
jipprevjenu telf, serq u użu mhux awtorizzat (u jgħidu lill-awtoritajiet jekk dan iseħħ),
|
|
— |
jipprovdu taħriġ għall-protezzjoni mir-radjazzjoni għall-ħaddiema,
|
|
— |
jinfurmaw lil-awtoritajiet jekk il-persuni huma esposti għar-radjazzjoni.
|
Il-pajjiżi tal-UE jridu:
|
— |
jaħtru awtorità kompetenti sabiex timplimenta d-direttiva,
|
|
— |
jistabbilixxu skema ta’ awtorizzazzjoni minn qabel għal tagħmir li juża sorsi ta’ attività għolja,
|
|
— |
jiżgura li s-sidien ikollhom regoli ta’ sikurezza stabbiliti u jistgħu jħallsu għall-użu mill-ġdid jew ir-rimi,
|
|
— |
joħolqu sistema ta’ traċċar tat-trasferiment,
|
|
— |
jiżguraw li huwa disponibbli finanzjament biex jiġu rkuprati sorsi orfni,
|
|
— |
jikkooperaw ma’ pajjiżi oħrajn tal-UE fil-każ ta’ telf, tneħħija jew serq – jew l-iskoperta ta’ sorsi orfni.
|
META TAPPLIKA D-DIRETTIVA?
Mill-31 ta’ Diċembru 2003.
Din ġiet issostitwita mid-Direttiva 2013/59/Euratom, li inkorporat id-dispożizzjonijiet ewlenin tagħha. Id-Direttiva 2013/59/Euratom se tidħol fis-seħħ fis-6 ta’ Frar 2014.
ATT
Id-Direttiva tal-Kunsill 2003/122/Euratom tat-22 ta’ Diċembru 2003 dwar il-kontroll ta’ sorsi radjoattivi siġillati ta’ attività għolja
REFERENZI
|
Att |
Dħul fis-seħħ |
Terminu għat-traspożizzjoni fl-Istati Membri |
Il-Ġurnal Uffiċjali |
|
Direttiva 2003/122/Euratom |
31.12.2003 |
31.12.2005 |
ATTI RELATATI
Direttiva tal-Kunsill 2013/59/Euratom tal-5 ta’ Diċembru 2013 li tistabbilixxi standards bażiċi ta’ sikurezza għal protezzjoni kontra l-perikli li jirriżultaw minn esponiment għal radjazzjoni jonizzanti, u li tħassar id-Direttivi 89/618/Euratom, 90/641/Euratom, 96/29/Euratom, 97/43/Euratom u 2003/122/Euratom (ĠU L 13, 17.1.2014, p. 1–73)
Rapport tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill u lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew: L-esperjenza miksuba fl-implimentazzjoni tad-Direttiva 2003/122/Euratom dwar il-kontroll ta’ sorsi radjuattivi siġillati ta’ attività għolja (COM(2015) 158 final tas-16.4.2015)
l-aħħar aġġornament 15.10.2015