Servizzi Postali fl-UE

SOMMARJU TA’:

Id-Direttiva 97/67/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar regoli komuni għall-iżvilupp tas-suq intern tas-servizzi postali tal-Komunità u t-titjib fil-kwalità tas-servizz

X’INHU L-GĦAN TAD-DIRETTIVA?

L-għanijiet ewlenin tad-Direttiva dwar is-servizzi postali huma li:

• jistabbilixxu suq intern għas-servizzi postali;
• jiftħu s-suq postali għall-kompetizzjoni;
• jiggarantixxu servizz postali universali sostenibbli għall-utenti kollha fl-Unjoni Ewropea;
• jarmonizzaw l-istandards tekniċi.

Id-direttiva oriġinali ġiet emendata diversi drabi, b’uħud mill-aktar emendi importanti fid-Direttiva 2008/6/KE.

PUNTI EWLENIN

Id-direttiva tistabbilixxi regoli komuni dwar:

• il-kundizzjonijiet li jirregolaw il-provvista tas-servizzi postali;
• l-istandards minimi għas-servizz postali universali, b’mod partikolari:
  • l-iffissar ta’ standards ta’ kwalità fir-rigward taż-żmien tal-konsenja;
  • il-konformità mal-prinċipji tariffarji (prezzar abbażi tal-kost, nondiskriminazzjoni, trasparenza) u trasparenza tal-kontijiet għas-servizz postali universali;
  • il-finanzjament tas-servizz postali universali skont kundizzjonijiet li jistgħu jiggarantixxu l-permanenza tiegħu (sostenibilità);
• l-armonizzazzjoni tal-istandards tekniċi (il-Kumitat Tekniku 331 tal-Kumitat Ewropew għall-Istandardizzazzjoni (magħruf bħala s-CEN) wara talbiet għal standardizzazzjoni mill-Kummissjoni Ewropea);
• it-twaqqif ta’ awtoritajiet nazzjonali indipendenti.

L-obbligu ta’ servizz postali universali

Il-pajjiżi tal-UE huma obbligati jiggarantixxu servizz postali universali permanenti u affordabbli fi kwalunkwe post fit-territorju tagħhom, jiġifieri għandhom jiggarantixxu bħala minimu dawn li ġejjin:

• servizz (ġbir minn punti ta’ aċċess u konsenja) minn tal-inqas ħamest ijiem ta’ xogħol fil-ġimgħa (b’eċċezzjonijiet);
• il-ġbir, l-issortjar, it-trasport u l-konsenja ta’ oġġetti postali ta’ mhux aktar minn 10 kg;
• servizzi għal oġġetti reġistrati u assigurati.

Il-pajjiżi tal-UE jistgħu jaħtru kumpanija waħda jew aktar bħala fornituri tas-servizz universali sabiex it-territorju kollu jkun kopert. Din il-ħatra hija soġġetta għal reviżjoni regolari.

Finanzjament tas-servizz postali universali

Il-pajjiżi tal-UE mhumiex permessi jagħtu drittijiet esklussivi jew speċjali għall-provvista ta’ servizzi postali. Madankollu, huma jistgħu jikkumpensaw lill-fornitur tas-servizz universali f’każ li jiġi stabbilit kost nett u dan jirrappreżenta piż finanzjarju inġust skont it-trattati tal-UE (eż. għajnuna mill-Istat, akkwist pubbliku, mekkaniżmu tal-qsim tal-ispejjeż*).

Tariffi

It-tariffi tas-servizz universali għandhom jikkonformaw b’mod partikolari mal-prinċipji li ġejjin.

• Huma għandhom
  • ikun affordabbli għall-utenti kollha;
  • ikunu trasparenti u nondiskriminatorji;
  • ikunu pprezzati abbażi tal-kost u jagħtu inċentivi għall-provvista ta’ servizz universali effiċjenti.
• Tariffi uniformi jistgħu jinżammu għal raġunijiet ta’ ordni pubbliku.
• Jekk ikun hemm tariffi speċjali (eż. għan-negozji), dawn għandhom ikunu nondiskriminatorji u trasparenti.

Il-pajjiżi tal-UE jistgħu jipprovdu servizz postali b’xejn lill-persuni għomja u lil dawk b’vista batuta.

Kwalità tas-servizz

• Il-pajjiżi tal-UE għandhom ifasslu standards ta’ kwalità għas-servizz postali universali domestiku tagħhom (jiġifieri żminijiet ta’ konsenja minn tarf sa tarf).
• L-istandards ta’ kwalità għas-servizzi intra-UE huma stabbiliti fl-Anness II tad-Direttiva.
• Monitoraġġ indipendenti tal-prestazzjoni għandu jsir tal-anqas darba fis-sena.

Għall-posta transfruntiera fl-UE, l-Anness II tad-direttiva jitlob li:

• 85 % tal-posta transfruntiera fil-kategorija standard l-aktar rapida tiġi kkonsenjata fi żmien tlett ijiem ta’ xogħol; u
• 97 % tiġi kkonsenjata fi żmien ħamest ijiem ta’ xogħol.

Proċeduri ta’ lment

Għandu jkun hemm proċedura trasparenti, sempliċi u mhux għalja disponibbli biex jiġu ttrattati l-ilmenti tal-utenti, u t-tilwim għandu jiġi riżolt b’mod ġust u malajr.

Armonizzazzjoni teknika

L-armonizzazzjoni teknika qed issir abbażi ta’ talba għal standardizzazzjoni mill-Kummissjoni permezz tal-Kumitat Tekniku 331 tas-CEN.

Awtoritajiet regolatorji

Il-pajjiżi tal-UE għandhom jistabbilixxu awtoritajiet regolatorji nazzjonali indipendenti li għandhom jingħataw ir-riżorsi kollha meħtieġa f’termini ta’ persunal, għarfien espert u mezzi finanzjarji, u jwettqu l-kompiti li bihom ikunu ġew fdati skont id-direttiva, b’mod partikolari dwar:

• is-servizz universali;
• il-proċeduri ta’ awtorizzazzjoni;
• il-kontroll tat-tariffi u l-kontijiet;
• il-kwalità tas-servizz;
• l-għoti ta’ informazzjoni u ta’ statistika.

Għoti ta’ informazzjoni

Il-pajjiżi tal-UE għandhom jiżguraw li l-fornituri tas-servizz jipprovdu informazzjoni lill-awtoritajiet regolatorji nazzjonali, inkluża informazzjoni finanzjarja u informazzjoni relatata mas-servizz universali, b’mod partikolari għal żewġ skopijiet:

• biex tiġi żgurata l-konformità ma’ din id-direttiva; u
• għal raġunijiet statistiċi definiti b’mod ċar.

Servizzi ta’ konsenja ta’ pakketti transfruntiera

Fl-2018, ġie adottat ir-Regolament (UE) 2018/644 dwar servizzi tal-konsenja tal-pakketti transkonfini. Dan ir-regolament jikkomplementa r-regoli stabbiliti fid-Direttiva 97/67/KE, li jiffoka prinċipalment, iżda mhux esklussivament fuq is-servizzi universali, sabiex jindirizza:

• is-sorveljanza regolatorja;
• it-trasparenza tat-tariffi transfruntiera; u
• il-valutazzjoni tat-tariffi transfruntiera għal pakketti individwali.

MINN META TAPPLIKA D-DIRETTIVA?

Id-Direttiva 97/67/KE ilha tapplika mill-10 ta’ Frar 1998. Din kellha ssir liġi fil-pajjiżi tal-UE sal-14 ta’ Frar 1999.

Id-Direttiva emendatorja 2008/6/UE ilha tapplika mis-27 ta’ Frar 2008. Kellha ssir liġi f’16-il pajjiż tal-UE sal-31 ta’ Diċembru 2010 u fil-11-il pajjiż li kien fadal sal-31 ta’ Diċembru 2012.

SFOND

Għal aktar informazzjoni, ara:

• Servizzi postali (Il-Kummissjoni Ewropea).

TERMINI EWLENIN

DOKUMENT EWLIENI

Id-Direttiva 97/67/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-15 ta’ Diċembru 1997 dwar regoli komuni għall-iżvilupp tas-suq intern tas-servizzi postali tal-Komunità u t-titjib fil-kwalità tas-servizz (ĠU L 15, 21.1.1998, pp. 14-25)

Emendi suċċessivi għad-Direttiva 97/67/KE ġew inkorporati fit-test oriġinali. Din il-verżjoni konsolidata għandha valur dokumentarju biss.

DOKUMENTI RELATATI

Ir-Regolament (UE) 2018/644 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta’ April 2018 dwar servizzi tal-konsenja tal-pakketti transkonfini (ĠU L 112, 2.5.2018, pp. 19-28)

Id-Deċiżjoni tal-Kummissjoni tal- 10 ta’ Awwissu 2010 li tistabbilixxi l-Grupp ta’ Regolaturi Ewropej għas-Servizzi tal-Posta (ĠU C 217, 11.8.2010, pp. 7-9)

l-aħħar aġġornament 10.12.2018