Il-ġlieda kontra l-frodi: verifiki fil-pajjiżi tal-UE

Jeħtieġ li ċ-ċittadini tal-Unjoni Ewropea (UE) ikunu kunfidenti li l-baġit tal-UE qiegħed jintuża kif suppost. Fl-1995, l-UE introduċiet regoli (ir-Regolament tal-Kunsill (KE, Euratom) Nru 2988/95 tat-18 ta' Diċembru 1995) li jkopru l-verifiki fil-pajjiżi tal-UE u l-impożizzjoni ta’ penali f’każ ta’ irregolaritajiet*.

ATT

Ir-Regolament tal-Kunsill (KE, Euratom) Nru 2988/95 tat-18 ta' Diċembru 1995 dwar il-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Komunità Ewropea

SOMMARJU

X’JAGĦMEL DAN IR-REGOLAMENT?

—	Huwa jfittex li jiġġieled il-frodi kontra l-interessi finanzjarji tal-UE (il-baġit tal-UE - kontribuzzjonijiet tal-kontribwenti).

—	Huwa jistabbilixxi sett komuni ta’ regoli legali għall-oqsma kollha koperti mill-politiki tal-UE.

—	B’mod partikolari, huwa jipprevedi verifiki u miżuri u penali amministrattivi meta ma jiġux irrispettati r-regoli tal-finanzjament tal-UE.

PUNTI EWLENIN

Aktar minn nofs in-nefqa tal-UE titħallas lill-benefiċjarji permezz tal-gvernijiet tal-pajjiżi tal-UE u tal-aġenziji tagħhom. Kemm din is-sistema ta’ amministrazzjoni deċentralizzata kif ukoll il-monitoraġġ tal-użu tan-nefqa huma rregolati minn regoli dettaljati. Dawn ir-regoli jvarjaw skont il-qasam politiku kkonċernat.

Il-pajjiżi tal-UE huma responsabbli sabiex jieħdu l-miżuri meħtieġa bil-għan li jiżguraw li t-tranżazzjonijiet li jinvolvu l-interessi finanzjarji tal-UE jkunu korretti u regolari. Il-miżuri li jirrigwardjaw il-verifiki għandhom ikunu proporzjonati għall-objettivi segwiti sabiex b’hekk ma jinvolvux limitazzjonijiet ekonomiċi jew spejjeż amministrattivi eċċessivi. Huma għandhom jieħdu f’kunsiderazzjoni wkoll il-prattiki u l-istrutturi amministrattivi tal-pajjiżi tal-UE.

Il-Kummissjoni Ewropea hija responsabbli sabiex tivverifika li:

—	il-prattiki amministrattivi jkunu konformi mar-regoli tal-UE;

—	jeżistu d-dokumenti meħtieġa li jissostanzjaw u li dawn ikunu jaqblu mad-dħul u l-infiq tal-UE;

—	it-tranżazzjonijiet finanzjarji jitwettqu u jiġu vverifikati f’ċirkostanzi adegwati.

Barra minn hekk, skont ir-Regolament (Euratom, KE) Nru 2185/96, il-Kummissjoni Ewropea tista’ twettaq verifiki u spezzjonijiet fuq il-post.

L-irtirar tal-vantaġġ miksub b’mod skorrett

B’mod ġenerali, jekk tinstab irregolarità, il-vantaġġ miksub b’mod skorrett għandu jitħallas lura u jista’ jiġi kkalkolat ammont li jakkumpanja l-imgħax abbażi ta’ rata fissa. Il-miżura li tirtira l-vantaġġ tista’ tkun tikkonsisti minn:

—	obbligu li jitħallsu jew jitħallsu lura l-ammonti dovuti jew riċevuti b’mod skorrett;

—	it-telf parzjali jew totali ta’ kwalunkwe garanziji finanzjarji jew avvanzi riċevuti mill-parti inkwistjoni.

Irregolaritajiet intenzjonali jew irregolaritajiet ikkawżati minn negliġenza jistgħu jwasslu għal penali amministrattivi, bħal:

—	ħlas ta’ multa amministrattiva;

—	ħlas ta’ somma addizzjonali; madankollu, dan ma għandux jaqbeż livell li huwa strettament neċessarju sabiex jikkostitwixxi deterrent;

—	tneħħija parzjali jew totali ta’ vantaġġ mogħti, anki jekk il-parti bbenifikat biss b’mod skorrett mill-vantaġġ, jew inkella esklużjoni minn jew irtirar tal-vantaġġ, għal perjodu limitat wara li sseħħ l-irregolarità;

—	penali oħrajn ta’ tip purament ekonomiku previsti mil-liġi tal-UE.

Prinċipji ġenerali

Il-verifiki, il-miżuri u l-penali amministrattivi għandhom ikunu

—	effettivi,

—	proporzjonati u

—	dissważivi.

Huma għandhom jieħdu f’kunsiderazzjoni n-natura u s-serjetà tal-irregolarità, il-vantaġġ mogħti jew riċevut u l-grad ta’ responsabbiltà.

Penali amministrattiv jista’ jiġi impost biss jekk, qabel ma tkun seħħet l-irregolarità, dan ikun speċifikament permess minn att jew liġi tal-UE.

Il-perjodu ta’ limitazzjoni għall-proċedimenti huwa ta’ 4 snin, li jibda mid-data li fiha tkun seħħet l-irregolarità. Għal irregolaritajiet kontinwi jew ripetuti, il-perjodu ta’ limitazzjoni jibda jiddekorri mid-data li fiha tieqaf l-irregolarità. Fil-każ ta’ programmi li jitwettqu fuq medda ta’ diversi snin (jiġifieri multiannwali), il-perjodu ta’ limitazzjoni jdum sakemm jiġi fi tmiemu l-programm.

TERMINI EWLENIN

* Irregolarità : kwalunkwe att jew ommissjoni minn benefiċjarju ta’ finanzjament tal-UE, li jwassal jew twassal biex jippreġudika jew tippreġudika l-baġit ġenerali tal-UE, permezz tat-tnaqqis jew it-telf tad-dħul li jakkumula mir-riżorsi proprji miġbura direttament f’isem l-UE, jew permezz ta’ nefqa mhux ġustifikata.

REFERENZI

Att	Dħul fis-seħħ	Terminu għat-traspożizzjoni fl-Istati Membri	Il-Ġurnal Uffiċjali
Ir-Regolament (KE, Euratom) Nru 2988/95	26.12.1995	-	ĠU L 312, 23.12.1995, p. 1-4

ATTI RELATATI

Ir-Regolament tal-Kunsill (Euratom, KE) Nru 2185/96 tal-11 ta' Novembru 1996 dwar il-verifiki u l-ispezzjonijiet fuq il-post imwettqa mill-Kummissjoni sabiex tipproteġi l-interessi finanzjarji tal-Komunità Ewropea kontra l-frodi u irregolaritajiet oħra (ĠU L 292, 15.11.1996, p. 2-5)

l-aħħar aġġornament 08.09.2015