14.6.2014   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 183/36

Konklużjonijiet tal-Kunsill tal-21 ta' Mejju 2014 dwar il-wirt kulturali bħala riżorsa strateġika għal Ewropa sostenibbli

2014/C 183/08

IL-KUNSILL TAL-UNJONI EWROPEA,

WAQT LI JAGĦRAF LI:

1.

it-Trattat jistipula li l-Unjoni għandha tiżgura li l-wirt kulturali tal-Ewropa jkun salvagwardat u mtejjeb;

2.

il-wirt kulturali jikkonsisti mir-riżorsi li ntirtu mill-imgħoddi fil-forom u l-aspetti kollha - tanġibbli, mhux tanġibbli,u diġitali (imwielda diġitali u diġitalizzati), inklużi monumenti, siti, pajsaġġi, ħiliet, prattiki, għarfien u espressjonijiet ta' kreattività umana, kif ukoll kollezzjonijiet ikkonservati u amministrati minn korpi pubbliċi u privati bħal mużewijiet, libreriji u arkivji. Dan joriġina mill-interazzjoni bejn in-nies u l-postijiet matul iż-żmien u dan qiegħed dejjem jevolvi. Dawn ir-riżorsi huma ta' valur kbir għas-soċjetà minn perspettiva kulturali, ambjentali, soċjali u ekonomika u b'hekk il-ġestjoni sostenibbli tagħhom tikkostitwixxi għażla strateġika għall-21 seklu;

3.

il-wirt kulturali huwa ass maġġuri għall-Ewropa u element importanti tal-proġett Ewropew;

4.

il-wirt kulturali bħala riżorsa li ma tiġġeddidx li hi unika, li ma tistax tiġi sostitwita jew skambjata għandha quddiem wiċċha sfidi importanti marbuta mat-trasformazzjonijiet kulturali, ambjentali, soċjali, ekonomiċi u teknoloġiċi li jaffettwaw l-aspetti kollha tal-ħajja kontemporanja.

WAQT LI JENFASIZZA LI:

5.

il-wirt kulturali għandu rwol importanti fil-ħolqien u t-titjib tal-kapital soċjali għax għandu l-kapaċità li:

a)

jispira u jrawwem is-sehem taċ-ċittadini fil-ħajja pubblika;

b)

itejjeb il-kwalità tal-ħajja u l-benesseri tal-individwi u l-komunitajiet tagħhom;

c)

jippromwovi d-diversità u d-djalogu interkulturali bil-kontribuzzjoni għal sens aktar b'saħħtu ta' “appartenenza” għal komunità usa' u biex il-popli jifhmu u jirrispettaw aħjar lil xulxin;

d)

jgħin biex jitnaqqsu d-disparitajiet soċjali, jiffaċilita l-inklużjoni soċjali, il-parteċipazzjoni kulturali u soċjali u jippromwovi d-djalogu interġenerazzjonali u l-koeżjoni soċjali;

e)

joffri possibbiltajiet ta' żvilupp ta' ħiliet, għarfien, kreattività u innovazzjoni;

f)

ikun għodda edukattiva effettiva għal edukazzjoni formali, mhux formali u informali, tat-tagħlim u t-taħriġ tul il-ħajja.

6.

il-wirt kulturali għandu impatt ekonomiku importanti, inkluż bħala parti integrali mis-setturi kulturali u kreattivi, għax, fost ħwejjeġ oħra:

a)

jikkostitwixxi mutur b'saħħtu ta' żvilupp lokali u reġjonali inklużiv u joħloq esternalitajiet konsiderevoli, b'mod partikolari permezz tat-titjib tat-turiżmu kulturali sostenibbli;

b)

jappoġġa l-iżvilupp u r-riġenerazzjoni rurali u urbana sostenibbli kif intwera b'inizjattivi minn bosta reġjuni u bliet Ewropej;

c)

jiġġenera diversi tipi ta' impjieg.

7.

il-wirt kulturali għandu rwol speċifiku fil-kisba tal-għanijiet strateġiċi ta' Ewropa 2020 għal “tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklużiv” minħabba li għandu impatt soċjali u ekonomiku u jikkontribwixxi għas-sostenibbiltà ambjentali;

8.

il-wirt kulturali jinvolvi diversi politiki pubbliċi lil hinn minn dik kulturali, bħal dawk relatati mal-iżvilupp reġjonali, il-koeżjoni soċjali, l-agrikoltura, l-affarijiet marittimi, l-ambjent, it-turiżmu, l-edukazzjoni, l-aġenda diġitali, ir-riċerka u l-innovazzjoni. Dawn il-politiki għandhom impatt dirett jew indirett fuq il-wirt kulturali u fl-istess ħin il-wirt kulturali joffri potenzjal qawwi għall-kisba tal-objettivi tagħhom. Għaldaqstant, dan il-potenzjal għandu jiġi rikonoxxut u żviluppat bis-sħiħ.

JISTIEDEN LILL-ISTATI MEMBRI U LILL-KUMMISSJONI SABIEX, FIL-QAFAS TAL-KOMPETENZI RISPETTIVI TAGĦHOM U FIR-RISPETT TAL-PRINĊIPJU TAS-SUSSIDJARJETÀ:

9.

jirrikonoxxu l-valur intrinsiku tal-wirt kulturali u jimplimentaw il-potenzjal tal-kultura u l-wirt kulturali bħala riżorsa strateġika komuni għall-iżvilupp ta' soċjetà bbażata fuq valuri demokratiċi, etiċi, estetiċi u ekoloġiċi, b'mod partikolari f'mument ta' kriżi;

10.

isaħħu d-djalogu mal-partijiet interessati fil-wirt kulturali biex jidentifikaw u jimplimentaw politiki u azzjonijiet koordinati għall-iżvilupp u l-ġestjoni sostenibbli tal-wirt kulturali, kif ukoll jippromwovu l-kollaborazzjoni ma' organizzazzjonijiet internazzjonali u intergovernattivi, b'mod partikolari mal-Kunsill tal-Ewropa;

11.

jimmobilizzaw ir-riżorsi disponibbli għall-appoġġ, it-tisħiħ u l-promozzjoni tal-wirt kulturali permezz ta' approċċ integrat u olistiku, filwaqt li jqisu l-komponenti kulturali, ekonomiċi, soċjali, ambjentali u xjentifiċi tiegħu;

12.

jikkontribwixxu għall-integrazzjoni tal-wirt kulturali fil-politiki nazzjonali u Ewropej;

13.

jidentifikaw u jibnu fuq is-sinerġiji maħluqa bejn il-politiki pubbliċi tal-UE u dawk nazzjonali lil hinn mill-politika kulturali, bħalma huma l-iżvilupp reġjonali, il-koeżjoni, l-agrikoltura, l-affarijiet marittimi, l-ambjent, l-enerġija u t-tibdil fil-klima, it-turiżmu, l-edukazzjoni, ir-riċerka u l-innovazzjoni bil-għan li jinħoloq valur miżjud;

14.

fejn ikun possibbli, itejbu l-aċċess għal fondi, jagħmlu użu sħiħ tal-programmi disponibbli għas-settur pubbliku u privat, u jħeġġu l-investiment fil-wirt kulturali bħala parti minn strateġiji integrati għall-iżvilupp lokali u reġjonali sostenibbli fil-programmi nazzjonali u tal-UE disponibbli, kif ukoll fil-Fondi Strutturali tal-UE f'konformità mal-ftehimiet ta' sħubija;

15.

ikomplu jappoġġaw l-azzjoni tal-UE għaċ-Ċertifikat tal-Patrimonju Ewropew (1);

16.

ikomplu jippromwovu l-edukazzjoni dwar il-wirt kulturali, iqajmu kuxjenza pubblika dwar il-potenzjal tal-wirt kulturali għall-iżvilupp sostenibbli u jinkoraġġixxu l-parteċipazzjoni tal-pubbliku, b'mod partikolari tat-tfal u ż-żgħażagħ, f'kooperazzjoni mas-soċjetà ċivili;

17.

itejbu l-ġbir u l-analiżi ta' evidenza kwalitattiva u data kwantitattiva, inkluż statistika, dwar il-wirt kulturali;

18.

jinkoraġġixxu l-finanzjament, l-iżvilupp u t-tixrid ta’ kontenut kulturali diġitali kif ukoll id-disponibbiltà ta' servizzi innovattivi b'rabta mal-wirt kulturali u edukattiv ta’ valur għaċ-ċittadini, u jippromwovu l-aċċess pubbliku għal dawk ir-riżorsi u servizzi diġitali tal-wirt, inkluż permezz tal-Europeana.

JISTIEDEN LILL-ISTATI MEMBRI BIEX:

19.

jippromwovu mudelli ta' politika għal żmien fit-tul dwar il-wirt ibbażati fuq l-evidenza u xprunati mis-soċjetà u miċ-ċittadin;

20.

isaħħu r-rwol tal-wirt kulturali fl-iżvilupp sostenibbli, b'konċentrazzjoni fuq proġetti urbani u rurali ta' ppjanar, żvilupp mill-ġdid, u riabilitazzjoni;

21.

jinkoraġġixxu netwerking u sħubijiet bejn il-wirt kulturali u oqsma oħra ta' politika, bejn atturi pubbliċi u privati fl-isferi kollha rilevanti u fuq livelli differenti ta' governanza;

22.

jikkunsidraw l-inklużjoni tal-wirt kulturali fil-qafas tal-Pjan ta' Ħidma tal-Kunsill għall-Kultura li ser jiġi implimentat mill-2015 'il quddiem;

23.

itejbu l-kooperazzjoni transkonfinali, interreġjonali u transnazzjonali dwar kwistjonijiet ta' wirt kulturali mal-partijiet interessati rilevanti,

24.

irawmu għarfien u ħiliet tradizzjonali li huma meħtieġa għas-salvagwardja, il-ġestjoni sostenibbli u l-iżvilupp tal-wirt kulturali u li għandhom jingħaddu lill-ġenerazzjonijiet futuri, biex itejbu l-kapital uman u jiżguraw il-ħarsien kontinwu u l-aċċess għall-assi kulturali Ewropej;

25.

ikomplu jikkooperaw fuq aġenda ta' riċerka għall-wirt kulturali u jsaħħu l-appoġġ għall-inizjattivi ta' riċerka tal-wirt kulturali fil-programm qafas tal-UE għar-riċerka u l-innovazzjoni Orizzont 2020 bħalma hi l-Inizjattiva għall-Ipprogrammar Konġunt fil-Qasam tar-Riċerka dwar il-Wirt Kulturali u t-Tibdil Dinji.

JISTIEDEN LILL-KUMMISSJONI BIEX:

26.

tissokta bl-analiżi tal-impatt ekonomiku u soċjali tal-wirt kulturali fl-UE u tikkontribwixxi għal żvilupp ta' approċċ strateġiku għall-wirt kulturali;

27.

tqis, fir-rieżami tal-istrateġija Ewropa 2020, il-kontribuzzjoni tal-wirt kulturali fil-kisba tal-għanijiet tal-istrateġija;

28.

tqis in-natura speċifika tal-wirt kulturali meta tapplika r-regoli dwar l-għajnuna mill-istat;

29.

tippromwovi l-iskambju u l-użu ta' prattiki tajba li jirriżultaw minn proġetti ffinanzjati fil-kuntesti tal-programmi tal-Unjoni li għandhom l-għan li jrawmu użu u ġestjoni sostenibbli tal-wirt kulturali;

30.

tkompli tappoġġa, fil-livell tal-UE, in-netwerking u l-ġbir tar-riżorsi tal-esperti u l-prattikanti fil-wirt kulturali fis-settur pubbliku u dak privat kif ukoll l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili.

(1)  ĠU L 303, 22.11.2011, p. 1.