RAPPORT TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI ibbażat fuq l-Artikolu 29 (2) tad-Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill tas-27 ta' Novembru 2008 dwar il-protezzjoni ta’ dejta personali pproċessata fil-qafas tal-kooperazzjoni tal-pulizija u dik ġudizzjarja f’materji kriminali /* COM/2012/012 final */
RAPPORT TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT
EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U
LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI ibbażat fuq l-Artikolu 29 (2)
tad-Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill tas-27 ta' Novembru 2008
dwar il-protezzjoni ta’ dejta personali pproċessata fil-qafas
tal-kooperazzjoni tal-pulizija u dik ġudizzjarja f’materji kriminali
1.
INTRODUZZJONI
1.1.
Sfond
Id-Deċiżjoni Qafas
tal-Kunsill 2008/977/ĠAI tas-27 ta’ Novembru 2008[1] (minn issa 'l quddiem
‘id-Deċiżjoni Qafas’) dwar il-protezzjoni ta' dejta personali
pproċessata fil-qafas tal-kooperazzjoni tal-pulizija u dik
ġudizzjarja f’materji kriminali tistabbilixxi qafas ġenerali
legiżlattiv għall-protezzjoni tad-dejta fil-kooperazzjoni
tal-pulizija u dik ġudizzjarja f’materji kriminali. Daħlet fis-seħħ
fid-19 ta’ Jannar 2009[2]. Id-Deċiżjoni Qafas kienet
meħtieġa peress li f’dak iż-żmien ma kien hemm l-ebda
strument ġenerali fil-livell Ewropew li jkopri l-ipproċessar
tad-dejta fl-oqsma tal-kooperazzjoni tal-pulizija u dik ġudizzjarja f’materji
kriminali[3].
L-Artikolu 3 tad-Direttiva 95/46/KE dwar il-protezzjoni ta' dejta
personali u dwar il-moviment liberu ta' dik id-dejta jiddikjara li ma japplikax
“għall-ipproċessar tad-dejta personali fil-kors ta' attività li ma
tkunx skont il-finijiet ta’ liġi tal-Komunità, bħal ma huma dawk
provduti fit-Titolu VI tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea, u fi kwalunkwe
każ għal operazzjonijiet ta' pproċessar dwar sigurtà pubblika,
difiża, sigurtà tal-Istat jew l-attivitajiet tal-Istat fl-oqsma
tal-liġi kriminali”. L-għan tad-Deċiżjoni Qafas huwa
li tipprovdi livell għoli ta' protezzjoni tad-drittijiet fundamentali u
tal-libertajiet ta’ persuni fiżiċi fil-livell tal-UE meta tiġi
pproċessata d-dejta personali fil-qafas tal-kooperazzjoni tal-pulizija u
dik ġudizzjarja f’materji kriminali. Fl-istess ħin, għandu
jiġu garantit livell għoli ta’ sigurtà pubblika[4]. Dan ma jipprekludix
lill-Istati Membri milli jipprovdu salvagwardji ogħla biex jipproteġu
d-dejta personali li tinġabar jew tiġi pproċessata fil-livell
nazzjonali[5]. Il-kamp ta’ applikazzjoni[6] tad-Deċiżjoni Qafas
huwa limitat għall-ipproċessar tad-dejta personali għall-iskop
ta’ prevenzjoni, investigazzjoni, kxif jew teħid ta’ passi fir-rigward ta’
reati kriminali jew l-eżekuzzjoni ta’ pieni kriminali ta' dejta li hija
trażmessa jew ġiet trażmessa jew saret disponibbli: - bejn l-Istati Membri, - mill-Istati Membri lill-awtoritajiet jew lil
sistemi ta’ informazzjoni stabbiliti fuq il-bażi tat-Titolu VI
tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (‘Kooperazzjoni tal-pulizija u dik
ġudizzjarja f'materji kriminali’); jew - lill-awtoritajiet kompetenti tal-Istati
Membri minn awtoritajiet jew sistemi ta' informazzjoni stabbiliti fuq
il-bażi tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea jew it-Trattat li jistabbilixxi
l-Komunità Ewropea. Dejta personali li tkun ġiet trasferita
minn Stat Membru għal ieħor tista' wkoll tiġi trasferita lil
Stati terzi jew korpi internazzjonali, sakemm jiġu sodisfatti ċerti
rekwiżiti[7]. Id-Deċiżjoni Qafas tapplika
bis-sħiħ għar-Renju Unit u l-Irlanda, għax hija
żvilupp tal-acquis ta' Schengen. Ir-Renju Unit u l-Irlanda huma
parti mid-Deċiżjoni Qafas skont l-Artikolu 5 tal-Protokoll li
jintegra l-acquis ta' Schengen fil-qafas tal-Unjoni Ewropea anness
mat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea u t-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità
Ewropea, u d-Deċiżjonijiet tal-Kunsill 2000/365/KE u
2002/192/KE. Fir-rigward tal-Islanda, in-Norveġja,
l-Isvizzera u l-Liechtenstein, id-Deċiżjoni Qafas tikkostitwixxi
żvilupp tal-acquis ta’ Schengen skont it-tifsira tal-Ftehim u
l-Protokolli konklużi mill-Kunsill tal-Unjoni Ewropea jew mill-Unjoni
Ewropea mal-Islanda u man-Norveġja, mal-Konfederazzjoni Svizzera u
mal-Liechtenstein, u d-deċiżjonijiet tal-Kunsill 1999/437/KE,
2008/149/ĠAI u 2008/262/ĠAI.
1.2.
Il-Kontenut tad-Deċiżjoni
Qafas 2008/977/ĠAI
Il-kamp ta’ applikazzjoni
tad-Deċiżjoni Qafas ma jkoprix l-ipproċessar domestiku tad-dejta
personali mill-awtoritajiet kompetenti ġudizzjarji jew tal-pulizija
fl-Istati Membri (Artikolu 1 (2)). B’mod ġenerali, l-istrumenti
leġiżlattivi speċifiċi għas-settur għall-kooperazzjoni
tal-pulizija u dik ġudizzjarja f'materji kriminali li fihom
dispożizzjonijiet dwar il-protezzjoni ta' dejta personali u li kienu
ġew adottati qabel id-data tad-dħul fis-seħħ
tad-Deċiżjoni Qafas jingħataw preċedenza fuq dawn
tal-aħħar (l-Artikolu 28). L-istrumenti meqjusa li jistabbilixxu
“sett ta’ regoli komplet u koerenti” fir-rigward tal-protezzjoni tad-dejta
mhumiex affettwati mid-Deċiżjoni Qafas (il-premessa 39).
Miżuri oħrajn speċifiċi għas-settur li fihom regoli
għall-protezzjoni tad-dejta b'kamp ta’ applikazzjoni aktar limitat
jingħataw preċedenza fuq id-Deċiżjoni Qafas biss jekk dawn
ir-regoli jkunu aktar restrittivi minn din tal-aħħar. F’kull każ
ieħor tapplika d-Deċiżjoni Qafas (il-premessa 40). Id-Deċiżjoni Qafas tispeċifika
l-għanijiet tal-protezzjoni tad-dejta fi ħdan il-qafas ta’
attivitajiet tal-pulizija u dawk ġudizzjarji. Tistipula regoli dwar
il-legalità tal-ipproċessar ta' dejta personali biex tiżgura li
kwalunkwe informazzjoni li tista’ tiġi skambjata tiġi
pproċessata legalment u skont il-prinċipji fundamentali tal-kwalità
tad-dejta. Tiddefinixxi wkoll id-drittijiet
tas-suġġetti tad-dejta biex tiżgura l-protezzjoni tad-dejta
personali mingħajr ma tipperikola l-interessi tal-investigazzjonijiet
kriminali. Għal dan il-għan, is-suġġetti tad-dejta jridu
jkunu infurmati u jrid ikollhom aċċess għad-dejta personali
tagħhom. L-awtoritajiet ta’ superviżjoni
nazzjonali, li jaġixxu b’indipendenza sħiħa
fl-eżerċizzju tal-funzjonijiet fdati lilhom, iridu jagħtu parir
u jissorveljaw l-applikazzjoni tal-miżuri adottati mill-Istati Membri biex
jittrasponu d-Deċiżjoni Qafas.
1.3.
L-obbligu tal-Kummissjoni li tirraporta dwar
l-implimentazzjoni
Skont l-Artikolu 29(1)
tad-Deċiżjoni Qafas, l-Istati Membri jridu jieħdu miżuri
biex jikkonformaw ma’ din id-Deċiżjoni qabel
is-27 ta' Novembru 2010. Skont l-Artikolu 29(2) għandhom
jittrażmettu lis-Segretarjat Ġenerali tal-Kunsill u lill-Kummissjoni
t-test tad-dispożizzjonijiet li jittrasponu fil-liġi nazzjonali
tagħhom l-obbligi imposti fuqhom, kif ukoll informazzjoni dwar
l-awtoritajiet ta’ superviżjoni msemmija fl-Artikolu 25
tad-Deċiżjoni Qafas. Il-Kummissjoni għandha tipprepara rapport
bl-użu tal-informazzjoni li tkun intbagħtet mill-Istati Membri.
Il-Kunsill għandu, qabel is-27 ta’ Novembru 2011, jivvaluta
safejn l-Istati Membri kkonformaw ma’ din id-Deċiżjoni Qafas.
1.4.
Għejun ta’ informazzjoni li fuqhom huwa
bbażat dan ir-rapport
Sad-9 ta’ Novembru 2011,
26 minn 27 Stat Membru, kif ukoll il-Liechtenstein, in-Norveġja, l-Islanda
u l-Isvizzera, kienu bagħtu informazzjoni lill-Kummissjoni dwar
l-implimentazzjoni tad-Deċiżjoni Qafas. Minn dawn is-26 Stat Membru, 14-il
Stat Membru indika li l-leġiżlazzjoni fis-seħħ tagħhom
timplimenta d-Deċiżjoni Qafas (il-Belġju, ir-Repubblika
Ċeka, id-Danimarka, il-Ġermanja, l-Estonja, l-Irlanda, l-Ungerija,
il-Latvja, il-Litwanja, il-Lussemburgu, l-Awstrija, is-Slovakkja, l-Isvezja, u
r-Renju Unit). Il-Ġermanja, l-Irlanda, l-Estonja u l-Isvezja ddikjaraw li
kienu għadhom qed jinvestigaw jekk kienx hemmx bżonn ta’ iżjed
miżuri ta' implimentazzjoni. 9 Stati Membri
jistgħu jiġu kkunsidrati li implimentaw parzjalment
id-Deċiżjoni Qafas, peress li huma jirrapportaw li
l-leġiżlazzjoni implimentattiva għadha trid tiġi adottata. 4 Stati Membri ma
rreaġixxewx għat-talba tal-Kummissjoni għal informazzjoni
(ir-Rumanija) jew indikaw li huma ma implimentawx id-Deċiżjoni Qafas
(il-Greċja, l-Italja[8],
Ċipru). Il-kontenut
tal-informazzjoni, b’mod partikulari l-livell ta’ dettall, mogħti
mill-Istati Membri b'risposta għall-kwestjonarju tal-Kummissjoni jvarja.
It-Tabella 1 tagħti ħarsa ġenerali tat-tweġibiet:
tirrifletti l-valutazzjoni min-naħa tal-Istati Membri dwar l-istat ta’
implimentazzjoni tad-Deċiżjoni Qafas.
2.
TRASPOŻIZZJONI TAD-DEĊIŻJONI QAFAS
2.1.
Deċiżjoni Qafas ex-Artikolu 34(2)(b)
tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea
Din
id-Deċiżjoni Qafas hija bbażata fuq it-Trattat li jistabbilixxi
l-Unjoni Ewropea (TUE), u b’mod partikulari l-Artikoli 30, 31(e) u
l-Artikolu 34(2)(b) tiegħu. Id-Deċiżjonijiet
Qafas bħala strumenti legali jistgħu jiġu pparagunati
l-aħjar ma' direttiva, peress li huma vinkolanti fuq l-Istati Membri
fir-rigward tar-riżultat li għandu jinkiseb iżda jħallu
f'idejn l-awtoritajiet nazzjonali l-għażla tal-forma u l-metodi.
Madankollu, deċiżjonijiet qafas m'għandhomx effett dirett[9]. Skont l-Artikolu 10
tal-Protokoll dwar id-dispożizzjonijiet tranżitorji dwar l-atti
adottati abbażi tat-Titoli V u VI tat-TUE qabel id-dħul
fis-seħħ tat-Trattat ta' Lisbona (Nru 36), anness mat-Trattati,
is-setgħat tal-Kummissjoni skont l-Artikolu 258 tat-TFUE mhumiex applikabbli
(u dawk tal-ECJ jibqgħu limitati) fir-rigward tal-atti ta’ ‘dak li kien
it-tielet pilastru’ għal perjodu ta’ tranżizzjoni ta' ħames snin
mid-dħul fis-seħħ tat-Trattat ta' Lisbona (jiġifieri
sal-1 ta’ Diċembru 2014). Hawn taħt
hawn xi dettalji dwar l-implimentazzjoni ta’ erba’ dispożizzjonijiet
ewlenin tad-Deċiżjoni Qafas kif irrappurtat mill-Istati Membri bi
tweġiba għat-talba tal-Kummissjoni
tad-9 ta' Diċembru 2010.
2.1.1.
Il-kamp ta’ applikazzjoni tal-miżuri
ta’ implimentazzjoni nazzjonali
Id-Deċiżjoni
Qafas tapplika biss għall-ipproċessar ta' dejta personali
trażmessa jew li ssir disponibbli bejn l-Istati Membri
(l-Artikolu 1(2)). L-ipproċessar tad-dejta personali mill-pulizija u
l-ġustizzja f'materji kriminali fil-livell nazzjonali ma jaqax fil-kamp ta’
applikazzjoni tad-Deċiżjoni Qafas. It-Tabella 2
tal-Anness tipprovdi ħarsa ġenerali tal-miżuri implimentattivi
fl-Istati Membri. Ħafna mill-Istati Membri rreferew
għal-leġiżlazzjoni ġenerali dwar il-protezzjoni tad-dejta
bħala waħda mill-miżuri implimentattivi tad-Deċiżjoni
Qafas u żiedu referenza għal leġiżlazzjoni settorjali
applikabbli għall-awtoritajiet tal-pulizija, tal-ġustizzja, tad-dwana
u tat-taxxa. Xi Stati Membi ddeċidew li ma jadottawx strumenti leġiżlattivi,
iżda li jimplimentaw id-Deċiżjoni billi joħorġu
ċirkulari amministrattivi (pereżempju l-Ġermanja u r-Renju
Unit). Ħafna
mill-Istati Membri indikaw li l-leġiżlazzjoni ġenerali
tal-protezzjoni tad-dejta tapplika għall-ipproċessar tad-dejta
personali mill-pulizija u l-ġustizzja kemm fil-livell nazzjonali kif ukoll
f’kuntest transkonfinali[10],
madankollu ta’ spiss flimkien mal-Atti dwar il-Proċedura Kriminali u
l-Atti (dwar id-Dejta) tal-Pulizija[11].
Tlettax-il Stat Membru (il-Belġju, ir-Repubblika Ċeka,
il-Ġermanja, l-Estonja, l-Italja, il-Lussemburgu, l-Ungerija, Malta,
il-Pajjiżi l-Baxxi, is-Slovenja, is-Slovakkja, il-Finlandja u l-Isvezja)
irreferew għall-Atti dwar il-Proċedura Kriminali jew
leġiżlazzjoni simili. Seba’ Stati Membri (ir-Repubblika Ċeka,
il-Ġermanja, l-Ungerija, il-Pajjiżi l-Baxxi, is-Slovenja,
il-Finlandja u l-Isvezja) irrapurtaw l-eżistenza ta’ Att (dwar id-Dejta)
tal-Pulizija[12].
Tliet Stati Membri (pereżempju l-Bulgarija, il-Portugall, il-Litwanja)
żiedu li huma adottaw ukoll leġiżlazzjoni speċifika biex
jimplimentaw ċerti dispożizzjonijiet tad-Deċiżjoni Qafas
mhux koperti mil-leġiżlazzjoni ġenerali, li japplikaw biss
għall-ipproċessar transkonfinali tad-dejta personali[13]. Tliet Stati Membri
kkunsidraw il-kamp ta’applikazzjoni limitat tad-Deċiżjoni Qafas
bħala problema. L-Italja u l-Pajjiżi l-Baxxi rrapurtaw diffikultajiet
biex jiddistingwu fil-prattika bejn l-ipproċessar transkonfinali tad-dejta
skont id-Deċiżjoni Qafas 2008/977 u l-ipproċessar
fil-livell nazzjonali, u l-kumplessità relatata biex l-awtoritajiet
tal-infurzar tal-liġi fl-Istati Membri jaħdmu b’regoli ta’
pproċessar differenti fir-rigward tal-istess dejta personali. Il-Polonja
identifikat il-punti dgħajfa fid-Deċiżjoni Qafas b’mod
ġenerali u, b’mod partikulari, enfasizzat l-appoġġ tagħha
għall-għan tal-Kummissjoni biex twaqqaf qafas komprensiv u
l-estensjoni tar-regoli ġenerali tal-protezzjoni tad-dejta fil-qasam
tal-kooperazzjoni tal-pulizija u dik ġudizzjarja f’materji kriminali[14].
2.1.2.
Informazzjoni tas-suġġetti
tad-dejta (l-Artikolu 16, il-premessi 26-27)
Skont
id-Deċiżjoni Qafas, l-Istati Membri għandhom jiżguraw li
l-awtoritajiet kompetenti tagħhom jinfurmaw lis-suġġetti
tad-dejta, li d-dejta tagħhom qed tiġi proċessata jew
trażmessa lil Stat Membru ieħor għall-iskop ta’ prevenzjoni,
investigazzjoni, kxif u prosekuzzjoni ta' reati kriminali jew eżekuzzjoni
ta' pieni kriminali. Il-forma, il-kontenut, il-metodu u
l-eċċezzjonijiet (jiġifieri l-ebda għoti jew għoti
limitat ta’ informazzjoni) użati għal dan l-iskop għandhom ikunu
determinati skont il-liġi nazzjonali. Din tista’ tieħu forma
ġenerali, billi tingħadda liġi jew tiġi ppubblikata lista
ta’ operazzjonijiet tal-ipproċessar. Jekk id-dejta tkun trasferita lil
Stat Membru ieħor, kull Stat Membru jista’ jitlob lill-Istat Membru l-ieħor
biex ma jinfurmax lis-suġġett tad-dejta. It-Tabella 3
turi li kważi l-Istati Membri kollha indikaw li huma
jipprovdu lis-suġġetti tad-dejta b’xi informazzjoni dwar
l-ipproċessar tad-dejta personali tagħhom. Franza indikat li
ma tipprovdix informazzjoni. Lanqas id-Danimarka ma tagħti dan
id-dritt, iżda rraportat li l-kontrollur għandu l-obbligu li
jżomm reġistru u li jinforma lill-pubbliku. Id-dritt
għall-informazzjoni huwa suġġett għal limitazzjonijiet
fil-maġġoranza kbira tal-Istati Membri.
Il-leġiżlazzjoni nazzjonali tillimita dan id-dritt għall-għan
ta’ prevenzjoni, investigazzjoni, kxif u prosekuzzjoni ta' reati kriminali jew
tipprovdi li l-ipproċessar tad-dejta minn kontrolluri tad-dejta
speċifiċi (pulizija u/jew ġudikatura) jiġi eżentat
mill-applikazzjoni ta' dan id-dritt. F’xi każijiet, huma previsti
limitazzjonijiet/eżenzjonijiet mingħajr ma jiġi speċifikat
għal liema attivitajiet huma maħsuba. Għadd konsiderevoli ta’
Stati Membri jirraportaw li hemm limitazzjonijiet bħal dawn
għall-pulizija, għall-pulizija militari, għall-qrati,
għad-dwana u għall-awtoritajiet tat-taxxa. Il-Pajjiżi
l-Baxxi stqarrew li obbligu ġenerali li jinfurmaw
lis-suġġett tad-dejta mhuwiex konsistenti bis-sħiħ
man-natura tax-xogħol tal-pulizija u l-ġudikatura, iżda li hemm
fis-seħħ ċerti arranġamenti biex issir dispożizzjoni
suffiċjenti biex is-suġġett tad-dejta jiġi infurmat kif
mitlub rigward l-ipproċessar tad-dejta mill-awtoritajiet tal-pulizija u
dawk ġudizzjarji (jiġifieri l-liġijiet jinfurmaw dwar
każijiet u kundizzjonijiet tal-ipproċessar tad-dejta; il-prosekutur
pubbliku jinforma lis-suġġett tad-dejta dwar l-eżerċizzju
ta’ setgħat investigattivi speċjali, jekk l-interessi
tal-investigazzjoni jkunu jippermettu). Il-Pajjiżi l-Baxxi indikaw ukoll
li ma hemmx il-ħtieġa li din id-dispożizzjoni tkun implimentata
għax l-Artikolu 16(1) sempliċement jirreferi
għal-liġijiet nazzjonali tal-Istati Membri. Id-Deċiżjoni
Qafas tistabbilixxi d-dritt tas-suġġetti tad-dejta
għall-informazzjoni iżda ma fiha l-ebda dettalji dwar il-metodi jew
dwar eżenzjonijiet possibbli. Anke jekk, skont l-Istati Membri, id-dritt
għall-informazzjoni huwa ġeneralment mogħti, l-implimentazzjoni
tvarja b’mod konsiderevoli.
2.1.3.
Id-dritt għall-aċċess
tas-suġġetti tad-dejta (l-Artikolu 17)
Id-Deċiżjoni Qafas tipprovdi li
suġġett tad-dejta għandu d-dritt li jikseb, mingħajr
tfixkil, dewmien jew spejjeż eċċessivi, jew: (a) mill-inqas konferma mill-kontrollur
jew mill-awtorità ta' superviżjoni nazzjonali dwar jekk dejta relatata
miegħu ġietx trażmessa jew magħmula disponibbli jew le u
informazzjoni dwar id-destinatarji jew kategoriji ta’ destinatarji li lilhom
ġiet żvelata d-dejta u komunikazzjoni tad-dejta għaddejja minn
ipproċessar; (b) mill-inqas konferma mill-awtorità
ta’ superviżjoni nazzjonali li saru l-verifiki applikabbli kollha. L-Istati Membri jistgħu jilleġiżlaw
restrizzjonijiet għal dan id-dritt ta’ aċċess, sabiex jevitaw li
jkun hemm xkiel f’inkjesti uffiċjali jew legali, f’investigazzjonijiet jew
fi proċeduri legali; li jippreġudikaw il-prevenzjoni, il-kxif,
l-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni ta' reati kriminali jew l-eżekuzzjoni
ta' pieni kriminali; jipproteġu s-sigurtà pubblika; jipproteġu
s-sigurtà nazzjonali; u jipproteġu s-suġġett tad-dejta jew
id-drittijiet u l-libertajiet tal-oħrajn (Artikolu 17(2)). Kwalunkwe
rifjut mill-kontrollur li jipprovdi din l-informazzjoni għandha ssir
bil-miktub (Artikolu 17(3)). L-informazzjoni pprovduta mill-Istati Membri u
kkumpilata fit-Tabella 4 dwar id-dritt tal-aċċess
tirrifletti s-sitwazzjoni fir-rigward tal-għoti ta’ informazzjoni
lis-suġġett tad-dejta. Jista’ jiġi konkluż li l-Istati
Membri kollha[15]
jagħtu xi forma ta' dritt għal aċċess
lis-suġġetti tad-dejta. Dan id-dritt huwa ġeneralment minqux
fil-leġiżlazzjoni ġenerali tal-pajjiż dwar il-protezzjoni
tad-dejta. Bosta Stati Membru jirregolaw ukoll dettalji tad-dritt ta’
aċċess f’leġiżlazzjoni speċifika għas-settur
(bħall-Atti tal-Pulizija). Bl-istess mod,
l-Istati Membri kollha jipprovdu għal eżenzjonijiet mid-dritt ta’
aċċess. Ir-raġunijiet li l-aktar jissemmew ta’ spiss
għar-rifjut tad-dritt li jingħata aċċess huma: –
- il-prevenzjoni, l-investigazzjoni u
l-prosekuzzjoni ta’ reati kriminali; –
- is-sigurtà nazzjonali, id-difiża u s-sigurtà
pubblika; –
- l-interessi ekonomiċi u finanzjarji ta’ Stat
Membru u tal-UE (inklużi kwistjonijiet monetarji, baġitarji jew ta'
tassazzjoni)[16]; –
- il-protezzjoni tad-drittijiet u l-libertajiet
tas-suġġett tad-dejta jew ta’ persuni oħrajn. Rigward il-mod
li bih jingħata l-aċċess għad-dejta personali, xi Stati
Membri indirizzaw din il-kwistjoni b’mod espliċitu, oħrajn le. Xi
Stati Membri indikaw li huma jagħtu lis-suġġetti tad-dejta
d-dritt li jibagħtu talba għal aċċess għad-dejta
tagħhom direttament lill-awtorità kompetenti (jiġifieri l-Awstrija,
il-Ġermanja, il-Bulgarija, il-Finlandja, l-Irlanda, il-Latvja, Malta,
il-Pajjiżi l-Baxxi, il-Polonja, is-Slovakkja, l-Isvezja, ir-Renju Unit)
filwaqt li oħrajn jippermettu biss aċċess ‘indirett’
(il-Belġju, Franza). Fil-każ tal-aħħar, hija l-awtorità ta’
superviżjoni nazzjonali u mhux is-suġġett tad-dejta li jkollu
aċċess għad-dejta personali kollha relatata
mas-suġġett tad-dejta. Fil-Finlandja u fil-Litwanja,
is-suġġetti tad-dejta jingħataw għażla. Fil-Portugall,
jingħata aċċess dirett bħala regola ġenerali,
iżda jingħata aċċess indirett f'każijiet fejn
l-ipproċessar tad-dejta personali jkollu impatt fuq is-sigurtà tal-Istat
jew fuq il-prevenzjoni jew l-investigazzjoni tal-kriminalità . Is-sitwazzjoni
hija simili fil-Lussemburgu, fejn ġeneralment l-aċċess
jingħata direttament, iżda jekk tkun tapplika eżenzjoni, it-talba
għall-aċċess għandha tiġi indirizzata lill-awtorità
ta’ superviżjoni tal-protezzjoni tad-dejta. Id-Deċiżjoni
Qafas fiha regoli ġenerali li jagħtu lis-suġġetti tad-dejta
d-dritt li jiksbu aċċess għad-dejta tagħhom. Ma
tispeċifikax fid-dettall x'tip ta' informazzjoni trid tingħata
lis-suġġett tad-dejta. Tħalli wkoll f’idejn l-Istati Membri biex
jiddeċiedu jekk is-suġġetti tad-dejta jistgħux
jeżerċitaw id-dritt ta’ aċċess tagħhom direttament jew
jekk għandhomx jużaw il-mezz indirett.
2.1.4.
L-Awtoritajiet ta’ Superviżjoni
nazzjonali (l-Artikolu 25)
Id-Deċiżjoni
Qafas 2008/977 tirrikonoxxi li t-twaqqif fl-Istati Membri ta’ awtoritajiet
ta’ superviżjoni, li jeżerċitaw il-funzjonijiet tagħhom
b’indipendenza sħiħa, huwa “komponent essenzjali tal-protezzjoni
tad-dejta personali pproċessata fil-qafas tal-kooperazzjoni tal-pulizija u
ġudizzjarja bejn l-Istati Membri” (il-premessa 33).
Id-Deċiżjoni tipprovdi wkoll li l-awtoritajiet ta’ superviżjoni
diġà stabbiliti fl-Istati Membri skont id-Direttiva "għandhom
ikunu jistgħu wkoll" jassumu din ir-responsabbiltà
(il-premessa 34). L-Artikolu 25 tad-Deċiżjoni
Qafas 2008/977 jirrifletti parti importanti tad-dispożizzjoni dwar
l-awtoritajiet ta’ superviżjoni tal-Artikolu 28 (pararafi 1-4,
7) fid-Direttiva 95/46/KE dwar is-setgħat tal-awtorità, l-obbligazzjoni
tagħha li taġixxi b’indipendenza sħiħa u d-dmir ta'
segretezza professjonali. Kull awtorità jrid ikollha numru ta’ setgħat, li
jinkludu setgħat investigattivi (inkluż aċċess
għad-dejta u l-ġbir ta’ informazzjoni meħtieġa),
setgħat effettivi ta’ intervent (bħall-ħruġ u l-ippubblikar
ta’ opinjonijiet qabel l-ipproċessar ta’ operazzjonijiet; l-ordni ta’
twaqqif, tħassir jew qerda ta’ dejta; impożizzjoni ta’ projbizzjoni
temporanja jew definittiva fuq l-ipproċessar; theddida jew twissija
lill-kontrollur; referenza tal-kwistjoni lill-parlamenti nazzjonali jew lil
istituzzjonijiet politiċi oħrajn) u s-setgħa li tidher fi
proċedimenti legali.
It-Tabella 5
turi li, f’ħafna każijiet, l-awtoritajiet ta’ superviżjoni
nazzjonali inkarigati biex jissorveljaw l-implimentazzjoni u l-applikazzjoni
tar-regoli ġenerali dwar il-protezzjoni tad-dejta huma wkoll responsabbli
għas-superviżjoni tal-implimentazzjoni u l-applikazzjoni
tad-Deċiżjoni Qafas 2008/977. L-Isvezja tindika
li l-Bord tal-Ispezzjoni tad-Dejta tagħha għad irid jinħatar
bħala awtorità ta’ superviżjoni kompetenti skont l-Artikolu 25
tad-Deċiżjoni Qafas. Xi Stati Membri
qajmu espressament il-kwistjoni tas-superviżjoni tal-ipproċessar
tad-dejta mill-ġudikatura[17].
Id-Danimarka indikat li l-Qorti Amministrattiva hija responsabbli
għas-superviżjoni tal-ipproċessar tad-dejta mill-ġudikatura
u l-Awstrija innutat li l-awtorità ta’ superviżjoni tal-protezzjoni
tad-dejta mhijiex kompetenti biex tiddeċiedi dwar ilmenti ta' ksur ta'
regoli dwar il-protezzjoni ta' dejta mill-ġudikatura. Fil-Lussemburgu
s-superviżjoni tal-ipproċessar tad-dejta hija ġeneralment
il-kompetenza tal-Kummissjoni għall-Protezzjoni tad-Dejta. L-attivitajiet
ta’ pproċessar imwettqa fil-qafas ta’ dispożizzjoni nazzjonali li
timplimenta konvenzjoni internazzjonali huma sorveljati minn awtorità li hija
komposta minn Procureur Général d'Etat jew id-delegat tiegħu u
żewġ membri tal-Kummissjoni għall-Protezzjoni tad-Dejta li jkunu
ġew proposti minnu u nnominati mill-Ministru.
2.1.5.
Kwistjonijiet oħrajn li tqajmu mill-Istati
Membri
Mis-26 Stat
Membru, 20 – li 8 minnhom ma weġbux għal din il-mistoqsija
(il-Belġju, id-Danimarka, l-Estonja, il-Greċja, l-Ungerija,
il-Lussemburgu, Ċipru u l-Awstrija) – ma rrapurtawx li sabu xi problemi
partikulari bid-Deċiżjoni Qafas. .. Kif jidher fit-Tabella 6,
6 Stati Membri kkummentaw dwar kwistjonijiet li huma preokkupanti
għalihom, bħall-kwistjonijiet li ġejjin: - il-Polonja kkunsidrat li
d-Deċiżjoni Qafas kien fiha diversi punti dgħajfa li
għandhom jiġu rimedjati, u esprimiet l-appoġġ tagħha
għal riforma sabiex titwaqqaf sistema tad-dejta komprensiva u koerenti
fil-livell tal-UE; - l-Italja u l-Pajjiżi l-Baxxi sabu
diffikultà biex jiddistingwu fil-prattika bejn l-ipproċessar
transkonfinali tad-dejta skont id-Deċiżjoni Qafas 2008/977 u
l-ipproċessar fil-livell nazzjonali, u d-diffikultà relatata biex
l-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi fl-Istati Membri jaħdmu b’regoli
ta’ pproċessar differenti fir-rigward tal-istess dejta personali; - l-Italja,
ir-Repubblika Ċeka u l-Pajjiżi l-Baxxi ikkritikaw ir-regoli dwar
it-trasferimenti internazzjonali inklużi fid-Deċiżjoni Qafas.
B’mod partikulari, l-Italja qalet li kien meħtieġ li jiġi
pprovdut livell xieraq u aktar uniformi ta’ protezzjoni ta’ dejta fit-trasferimenti
tad-dejta lil pajjiżi terzi. Il-Pajjiżi l-Baxxi kkunsidraw bħala
problema n-nuqqas ta’ kriterji fid-Deċiżjoni Qafas biex jiġi
determinat il-livell ta’ protezzjoni xieraq ta’ pajjiż terz, li wassal
għal implementazzjoni varjabbli mill-Istati Membri. Fl-aħħar
nett, ir-Repubblika Ċeka kkunsidrat li r-regoli dwar it-trasferimenti
internazzjonali fid-Deċiżjoni Qafas “mhumiex realistiċi”;
- Franza rreferiet
għal problema speċifika fil-livell nazzjonali fir-rigward tal-perjodi
ta’ ħażna ta’ dejta personali trażmessa lil pajjiż terz u
rċevuta mingħandu meta dan il-pajjiż terz ikollu rekwiżiti
differenti f’dak ir-rigward; - is-Slovakkja qalet li kien meħtieġ li
ssir aktar distinzjoni bejn l-ipproċessar tad-dejta mill-pulizija u
mill-ġudikatura (proċedimenti tal-qorti). - Kemm
ir-Repubblika Ċeka kif ukoll il-Pajjiżi l-Baxxi indikaw li seta’ jkun
hemm konfużjoni fl-infurzar tal-liġi minħabba l-ħtieġa
li jkun hemm konformità ma’ regoli ta’ protezzjoni tad-dejta multipli
fil-livell internazzjonali (bħall-Kunsill tal-Ewropa), fil-livell tal-UE u
fil-livell nazzjonali.
3.
IX-XOGĦOL
LI GĦAD IRID ISIR
Dan ir-rapport jevalwa l-istat
tal-implimentazzjoni u l-funzjonament tad-Deċiżjoni Qafas dwar
il-protezzjoni tad-dejta personali pproċessata fil-qafas tal-kooperazzjoni
tal-pulizija u dik ġudizzjarja f’materji kriminali. Id-diffikultajiet
prattiċi li jiltaqgħu magħhom għadd ta’ Stati Membri biex
jiddistingwu bejn ir-regoli għall-ipproċessar domestiku u dawk
għall-ipproċessar transkonfinali ta’ dejta jistgħu jiġu
solvuti permezz ta’ sett uniku ta’ regoli li jkopri l-ipproċessar
tad-dejta kemm fil-livell nazzjonali kif ukoll f’kuntest transkonfinali.
Il-kamp ta’ applikazzjoni u l-eżenzjonijiet possibbli fil-livell tal-UE
fir-rigward tad-dritt tas-suġġetti tad-dejta għall-informazzjoni
jistħoqqilhom aktar kjarifiki. Permezz ta’ kriterji armonizzati minimi
fir-rigward tad-dritt ta’ aċċess tas-suġġetti tad-dejta
għandhom jissaħħu d-drittijiet tas-suġġetti tad-dejta
filwaqt li jipprovdu wkoll eżenzjonijiet sabiex jippermettu lill-pulizija
u lill-ġustizzja li jagħmlu xogħolhom sewwa. Skont l-Artikolu
16 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, li jiżgura d-dritt
għall-protezzjoni tad-dejta personali, issa hemm il-possibbiltà li
jitwaqqaf qafas komprensiv tal-protezzjoni tad-dejta li jiżgura kemm
livell għoli ta' protezzjoni tad-dejta tal-individwi fil-qasam
tal-kooperazzjoni tal-pulizija u dik ġudizzjarja f’materji kriminali, kif
ukoll skambju bla xkiel tad-dejta personali bejn l-awtoritajiet tal-pulizija u
l-awtoritajiet ġudizzjarji tal-Istati Membri, biex b’hekk jiġi
rispettat bis-sħiħ il-prinċipju tas-sussidjarjetà. [1] ĠU L 350, 30.12.2008, p. 60. [2] Artikolu 30. [3] Il-Premessa 5 tad-Direttiva 95/46/KE
tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-24 ta' Ottubru 1995 dwar
il-protezzjoni ta’ individwi fir-rigward tal-ipproċessar ta' dejta
personali u dwar il-moviment liberu ta' dik id-dejta, ĠU L 281,
23.11.1995, p. 31. [4] Artikolu 1. [5] Artikolu 1(5). [6] Artikolu 1(2). [7] Artikolu 13. [8] L-Italja infurmat lill-Kummissjoni li
għadhom ma ġewx adottati formalment strumenti implimentattivi
speċifiċi. Hi tirreferi għall-Kodiċi ta’ Protezzjoni ta’
Dejta Personali, il-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali u atti oħra
li jinkludu diżpozzjonijiet applikabbli għall-ipproċessar
f’oqsma oħra. Stati Membri oħrajn ħadu approċċ
differenti u indikaw li r-regoli tal-protezzjoni tad-dejta fis-seħħ
japplikaw ukoll għall-ipproċessar ta' dejta personali mill-Pulizija u
l-Ġustizzja fil-livell nazzjonali kif ukoll għall-ipproċessar
transkonfinali mill-Pulizija u l-Ġustizzja f’materji kriminali. Barra minn
hekk, infurmaw lill-Kummissjoni dwar miżuri implimentattivi addizzjonali
li attwalment qed jiġu ppreparati. [9] Ara l-Kawża C-105/03, Pupino,
sentenza tas-16.5.2005, para. 34, 43-45, 47, 61, li fiha l-ECJ ikkonkludiet li
fl-interpretar tal-liġijiet nazzjonali, il-qrati nazzjonali huma obbligati
jistinkaw biex jiksbu interpretazzjoni konsistenti, anke ma'
deċiżjonijiet qafas. [10] Dan diġà kien il-każ qabel l-adozzjoni
tad-Deċiżjoni Qafas (ara d-Dokument ta' Ħidma tal-Persunal
tal-Kummissjoni, Valutazzjoni tal-Impatt, SEC(2005) 1241 tal-4.10.2005,
punt 5.1.2.). [11] Ara t-Tabella 2. [12] Ara t-Tabella 2. [13] Ara l-kummenti min-naħa tal-Pajjiżi l-Baxxi. [14] Ara wkoll il-kontribut tal-Polonja (il-Ministeru
tal-Intern) għall-konsultazzjoni pubblika li nediet il-Kummissjoni
fl-aħħar tal-2010 (li ssir referenza għaliha fit-tweġiba
tagħhom għall-kwestjonarju): http://ec.europa.eu/justice/news/consulting_public/0006/contributions/public_authorities/pl_min_pl.pdf. [15] Wieħed jista’ jasal għal din il-konklużjoni
din il-konklużjoni minkejja li xi Stati Membri ma pprovdewx
speċifikazzjonijiet (ara d-dettalji fit-Tabella 3). [16] Din mhix eżenzjoni li hija msemmija espressament
fl-Artikolu 17 tad-Deċiżjoni Qafas 2008/977. Madankollu,
tirrifletti eżenzjoni elenkata fl-Artikolu 13(1)
tad-Direttiva 95/46/KE. [17] Ara l-premessa 35, l-aħħar sentenza,
tad-Deċiżjoni Qafas, li tistqarr li s-setgħat ta' awtoritajiet
superviżorji "m'għandhomx jinterferixxu ma’ regoli
speċifiċi stipulati għall-proċedimenti kriminali jew
għall-indipendenza tal-ġudikatura".