21.5.2009 |
MT |
Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea |
C 116/6 |
GĦALL-KOOPERAZZJONI BEJN IL-KOOPERAZZJONI EWROPEA GĦALL-AKKREDITAMENT U L-KUMMISSJONI EWROPEA, L-ASSOĊJAZZJONI EWROPEA TAL-KUMMERĊ ĦIELES U L-AWTORITAJIET KOMPETENTI NAZZJONALI
2009/C 116/04
1. ĠENERALI
Ir-Regolament (KE) Nru 765/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi r-rekwiżiti għall-akkreditament u għas-sorveljanza tas-suq relatati mal-kummerċjalizzazzjoni ta’ prodotti (minn hawn ’il quddiem imsejjaħ “ir-Regolament dwar l-akkreditament”) jipproteġi l-politika Komunitarja fil-qasam tal-akkreditament. Hu jintroduċi qafas legali komprensiv għall-akkreditament li jistabbilixxi fil-livell Komunitarju l-prinċipji għall-operat u l-organizzazzjoni tiegħu. Dan jimponi obbligi fuq l-entitajiet nazzjonali ta’ akkreditament, l-Istati Membri u l-Kummissjoni Ewropea u jiddefinixxi kemm ir-responsabbiltajiet rispettivi kif ukoll l-irwol ta’ koordinazzjoni tal-kooperazzjoni Ewropea għall-Akkreditament (EA).
Il-linji gwida attwali jippreżentaw l-impenn tal-politika tal-EA, tal-Kummissjoni Ewropea, tal-Assoċjazzjoni Ewropea tal-Kummerċ Ħieles (EFTA) u tal-awtoritajiet kompetenti nazzjonali. Dawn huma intenzjonati biex iwessgħu u jsaħħu l-kooperazzjoni biex jiġu riflessi l-iżviluppi fil-politika u l-leġiżlazzjoni, bħall-adozzjoni tar-Regolament dwar l-akkreditament, u biex tiġi stabbilizzata l-pożizzjoni tal-akkreditament, l-entitajiet ta’ akkreditament fl-UE u l-Istati Membri tal-EFTA u l-EA bl-għan li tiġi ppreparata implimentazzjoni b’suċċess tal-imsemmi Regolament. Il-linji gwida attwali ma jintroduċu bl-ebda mod obbligi legali jew finanzjarji jew kundizzjonijiet. Dawn huma stabbiliti fir-Regolament (KE) Nru 765/2008 u fil-Qafas tal-ftehim ta’ sħubija bejn il-Kummissjoni Ewropea u l-EA.
Dawn il-linji gwida għandhom jagħmlu possibbli t-tranżizzjoni mingħajr xkiel għall-ambjent il-ġdid li għandu jinħoloq wara l-adozzjoni tar-Regolament dwar l-akkreditament. L-adozzjoni tiegħu kienet attivata minħabba n-nuqqas ta’ bażi legali komuni għall-akkreditament, li wassal għal approċċi differenti u għal sistemi li jvarjaw li kkawżaw livell mhux l-istess ta’ severità fl-Istati Membri tal-UE/EFTA. Il-proposta, li l-adozzjoni tagħha kienet ukoll inkuraġġuta mir-Riżoluzzjoni tal-Kunsill tal-10 ta’ Novembru 2003 dwar il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea “It-Tisħiħ tal-Implimentazzjoni tad-Direttivi bil-Metodu l-Ġdid”, għandha tirriżulta fl-iżvilupp ta’ qafas komprensiv għall-akkreditament li jiżgura aktar koerenza, trasparenza u kooperazzjoni ta’ servizzi ta’ akkreditament fl-UE u l-EFTA.
Il-kooperazzjoni Ewropea għall-Akkreditament (EA) fuq naħa u l-Kummissjoni Ewropea, l-Assoċjazzjoni Ewropea tal-Kummerċ Ħieles (EFTA) u l-awtoritajiet kompetenti nazzjonali fuq in-naħa l-oħra, jikkonfermaw li l-akkreditament hu attestazzjoni indipendenti u awtoritattiv, mogħti minn entitajiet ta’ akkreditament, dwar il-kompetenza, l-imparzjalità u l-integrità tal-entitajiet għall-valutazzjoni tal-konformità (CABs) u, għalhekk, dwar il-valur u l-kredibilità tar-rapport dwar l-ittestjar u l-ispezzjonijiet, iċ-ċertifikati ta’ kalibru, is-sistema ta’ ġestjoni, il-prodott u ċ-ċertifikati tal-istaff u attestazzjonijiet oħra maħruġin skont l-istandards armonizzati.
L-EA, il-Kummissjoni Ewropea, l-EFTA u l-awtoritajiet kompetenti nazzjonali jagħrfu li l-akkreditament iservi bħala kredenzjali għall-entitajiet li joperaw fil-livell tal-valutazzjoni tal-konformità u hu għalhekk mezz li bih tinbena l-fiduċja tal-utenti tagħhom. Dan għalhekk jikkontribwixxi biex tissaħħaħ il-fiduċja reċiproka bejn l-Istati Membri fil-kompetenza tal-entitajiet għall-valutazzjoni tal-konformità u konsegwentement fl-attestazzjonijiet ta’ konformità maħruġin minnhom. L-akkreditament jiżgura li l-entitajiet involuti fl-attivitajiet ta’ valutazzjoni tal-konformità jkollhom il-kompetenzi meħtieġa u hu għalhekk essenzjali għat-twettiq ta’ livell aktar konsistenti ta’ prestazzjoni.
L-EA, il-Kummissjoni Ewropea, l-EFTA u l-awtoritajiet kompetenti nazzjonali jagħrfu li l-akkreditament għandu effett fuq l-għadd ta’ oqsma ta’ preokkupazzjoni pubblika, bħas-saħħa u s-sikurezza, l-ambjent, il-kompetittività tal-industrija u ħwejjeġ oħra. Dan jikkontribwixxi għas-sikurezza tal-post tas-suq u għalhekk jiżgura l-fiduċja tal-utenti fil-post tas-suq Ewropew li hi kruċjali għat-tħaddim sew tas-Suq Intern. L-akkreditament intuża bħala għodda ta’ għarfien ta’ kompetenza teknika f’diversi oqsma: is-sistemi tal-ġestjoni ambjentali, il-ġestjoni ekoloġika u l-iskemi ta’ awditjar (EMAS) u l-ittestjar fl-analiżi tal-ikel jagħmlu parti mill-eżempji. L-akkreditament jista’ jkollu rwol importanti fil-politika pubblika u jista’ jservi bħala għodda vitali li tappoġġa l-leġiżlazzjoni u b’mod partikolari biex tappoġġa l-proċess ta’ notifika tal-entitajiet għall-valutazzjoni tal-konformità fl-Istati Membri fil-qafas tad-Direttivi tal-Metodu l-Ġdid tal-UE. Għalhekk l-akkreditament jipprovdi l-mezz biex jiġi żgurat li l-entitajiet kollha notifikati joperaw bl-istess standards.
L-EA, il-Kummissjoni Ewropea, l-EFTA u l-awtoritajiet kompetenti nazzjonali jagħrfu li sabiex l-akkreditament ikollu valur miżjud bħala livell awtoritattiv ta’ kontroll, jinħtieġlu li jitħaddem bħala attività ta’ awtorità pubblika, li jrid jitwettaq b’konformità sħiħa mar-rekwiżiti applikabbli, tekniċi li qed jevolvu, f’kundizzjonijiet ta’ indipendenza u akkontabilità lejn il-partijiet interessati kollha, mingħajr interess uniku li jippredomina, ħieles minn kull pressjoni kummerċjali u mingħajr kompetitizzjoni bejn l-entitajiet ta’ akkreditament u l-entitajiet għall-valutazzjoni tal-konformità kif ukoll fost l-entitajiet ta’ akkreditament infushom, kemm fl-oqsma (immexxija mis-suq) regolati u mhux regolati għall-valutazzjoni tal-konformità.
L-EA, il-Kummissjoni Ewropea, l-EFTA u l-awtoritajiet kompetenti nazzjonali jagħrfu li l-effettività tas-servizzi ta’ akkreditament fil-qasam tal-valutazzjoni tal-konformità hi korrelatata mal-konsistenza tal-mudell Ewropew ta’ akkreditament irrispettivament mill-qasam tal-politika. Il-mudell għandu jinbena fuq prinċipji komuni u jiġi implimentat bl-istess mod fiż-ŻEE kollha permezz ta’ kriterji tekniċi armonizzati adattati speċifikament għas-settur u l-istrument tal-politika.
Dawn il-linji gwida għandhom l-għan li jkomplu jibnu fuq ir-relazzjonijiet stabbiliti permezz tal-Memorandum ta’ Ftehim dwar il-kooperazzjoni bejn il-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej u l-kooperazzjoni Ewropea għall-akkreditament fil-qasam tal-valutazzjoni tal-konformità ffirmat fl-1999 kif ukoll l-Arranġament ta’ Kooperazzjoni bejn iċ-Ċentru għar-Riċerka Konġunta, li hu Direttorat Ġenerali tal-Kummissjoni Ewropea, u l-Kooperazzjoni Ewropea għall-Akkreditament dwar it-turija ta’ affidabilità u ta’ komparabilità tal-miżuri kimiċi ffirmat fl-2005.
Billi s-sitwazzjoni li tirrigwarda l-akkreditament żviluppat matul dawn l-aħħar snin, l-EA, il-Kummissjoni Ewropea, l-EFTA u l-awtoritajiet kompetenti nazzjonali ftiehmu li dawn il-linji gwida għandhom jikkostitwixxu aġġornament fir-rigward tad-dokumenti eżistenti dwar il-kooperazzjoni msemmija hawn fuq biex jiġi kkunsidrat dan l-iżvilupp.
2. ŻVILUPP TAL-AKKREDITAMENT EWROPEW
L-EA, il-Kummissjoni Ewropea u l-EFTA jqisu li dawn il-linji gwida għandhom jikkunsidraw l-elementi li ġejjin:
— |
L-akkreditament minħabba n-natura tiegħu hu attività ta’ awtorità pubblika. Din l-istess natura ġiet ikkonfermata permezz ta’ diversi tipi ta’ konnessjonijiet mal-Gvernijiet nazzjonali mingħajr ma nbidel, madankollu, il-karattru bażiku tal-awtorità pubblika u tar-responsabbiltà ta’ akkreditament. Matul dawn l-aħħar snin sar evidenti li jinħtieġ li jissaħħaħ l-aspett ta’ awtorità pubblika tal-akkreditament u li tiġi kkonsolidata l-pożizzjoni tal-entitajiet ta’ akkreditament fl-Istati Membri tal-UE/EFTA u r-relazzjoni tagħhom mal-awtoritajiet nazzjonali rilevanti. |
— |
Ir-relazzjoni tal-awtorità pubblika fil-livell nazzjonali hi stabbilita permezz ta’ soluzzjonijiet legali differenti fil-każ ta’ kull entità ta’ akkreditament. Is-sistemi huma differenti kif inhuma wkoll il-livelli ta’ responsabbiltà u l-ambitu tal-mandati mogħtija. Illum il-ġurnata hu ċar li l-entitajiet ta’ akkreditament għandhom igawdu status li bih huma jkunu jistgħu jiġu kkunsidrati bħala awtorità pubblika. |
— |
Mis-snin 70 meta l-akkreditament beda jintuża mill-awtoritajiet nazzjonali biex jiġu implimentati l-mezzi li jkejlu l-kompetenza tal-entitajiet għall-valutazzjoni tal-konformità, approċċi differenti u sistemi differenti żviluppaw fl-Ewropa u mad-dinja kollha. L-ewwel inizjattiva biex id-diversi servizzi ta’ akkreditament javviċinaw aktar lejn xulxin fil-livell reġjonali u internazzjonali kien it-twaqqif, fl-1976 tad-WECC – Kooperazzjoni tal-Punent Ewropew dwar il-Kalibru, segwita bil-ħolqien tal-Kooperazzjoni Internazzjonali dwar l-Akkreditazzjoni tal-Laboratorji (ILAC) fl-1977. Imbagħad fl-1987 ġiet stabbilita d-WELAC – il-Kooperazzjoni tal-Punent tal-Ewropa dwar l-Akkreditament tal-Laboratorji. Id-WECC u d-WELAC ingħaqdu fl-1994 biex jifformaw il-kooperazzjoni għall-Akkreditament Ewropew tal-Laboratorji (EAL). Sadattant kien ifformat, fl-1991, l-Akkreditament Ewropew ta’ Ċertifikazzjoni (EAC). Fil-livell internazzjonali twaqqaf ukoll il-Forum Internazzjonali tal-Akkreditament (IAF) fil-qasam taċ-ċertifikazzjoni li jkopri l-akkreditament ta’ entitajiet ta’ ċertifikazzjoni u ta’ spezzjoni. Fl-1997 l-EAL u l-EAC ingħaqdu biex ħolqu l-EA, li aktar tard fl-2000 kienet stabbilita bħala entità legali. L-EA hi rreġistrata taħt il-liġi Olandiża bħala assoċjazzjoni mingħajr profitt li tiġbor l-entitajiet nazzjonali ta’ akkreditament li jaġixxu bħala awtorità pubblika fil-qasam tal-akkreditament tal-attivitajiet kollha dwar il-valutazzjoni tal-konformità. |
— |
Il-kooperazzjoni fil-livell Ewropew (u internazzjonali) bejn l-entitajiet ta’ akkreditament – li għandhom l-għan li jarmonizzaw ir-regoli, il-proċeduri u l-prattiki ta’ akkreditament biex jiġi promoss u ffaċilitat il-kummerċ ħieles dinji - jinħtiġilha li tkun akkumpanjata u appoġġata minn ambjent leġiżlattiv pożittiv. L-imsemmi Memorandum ta’ Ftehim kien l-ewwel għarfien pubbliku tal-EA. |
— |
Bil-Ftehim taż-ŻEE, l-Istati tal-EFTA li jagħmlu parti mill-Ftehim impenjaw lilhom infushom li jipparteċipaw fis-Suq Uniku, bl-istess drittijiet u obbligi bħall-Istati Membri tal-UE. Billi r-Regolament propost dwar l-akkreditament għandu jkun test b’rilevanza għaż-ŻEE, dan għandu joħloq l-istess bażi legali għall-użu ta’ akkreditament fl-Istati tal-EFTA ŻEE bħall-UE. |
— |
Il-politika ta’ akkreditament konsistenti ma’ dawn il-linji gwida u l-iżvilupp ta’ infrastruttura ta’ kwalità għandha tkun ta’ importanza primarja fit-Turkija bħala aspett intrinsiku tal-unjoni doganali bejn l-UE u t-Turkija u t-tħaddim xieraq tagħha. |
Minħabba l-fatti mfissra hawn fuq, l-EA, il-Kummissjoni Ewropea, l-EFTA u l-awtoritajiet kompetenti nazzjonali jixtiequ jikkonfermaw il-qbil reċiproku tagħhom dwar għadd ta’ għanijiet ta’ politiki u dwar l-irwol tal-akkreditament f’dan il-kuntest, dwar il-prinċipji tar-relazzjonijiet tagħhom u tal-kooperazzjoni u dwar l-intenzjonijiet attwali tagħhom għall-ksib ta’ dawn l-għanijiet.
3. GĦANIJIET TA’ POLITIKA KOMUNI
L-EA, il-Kummissjoni Ewropea, l-EFTA u l-awtoritajiet kompetenti nazzjonali jaqblu li l-akkreditament għandu rwol importanti fis-suq internazzjonali u l-kwalità tal-ħajja taċ-ċittadini Ewropej u li hu jikkostitwixxi strument importanti ta’ appoġġ għall-politika u l-leġiżlazzjoni Ewropea li jirriflettu l-interess pubbliku, notevolment fl-implimentazzjoni ta’ leġiżlazzjoni Komunitarja armonizzata. L-għanijiet Ewropej tal-politika ta’ akkreditament huma, għalhekk, kif ġej:
— |
Li jkollhom sehem fit-tħaddim xieraq tas-suq intern, li jiffaċilitaw il-moviment ħieles tal-prodotti u s-servizzi billi jiżguraw l-abbiltà tagħhom li jissodisfaw il-ħtiġijiet tal-ekonomija u s-soċjetà Ewropea billi jiġu kkunsidrati l-aspetti kollha ekonomiċi, soċjali, ambjentali u oħrajn ta’ interess pubbliku u b’mod partikolari jippermettu livell għoli ta’ protezzjoni għas-saħħa, is-sikurezza, l-ambjent u l-konsumaturi. |
— |
Jikkontribwixxu biex jitneħħew l-ostakoli tekniċi tal-kummerċ billi tinħoloq fiduċja fis-servizzi akkreditati għall-valutazzjoni tal-konformità u fir-riżultati korrispondenti, biex b’hekk tiġi eliminata l-ħtieġa ta’ ħafna akkreditamenti u ta’ ħafna valutazzjonijiet għall-prodotti, is-sistemi jew servizzi f’kull pajjiż fejn prodotti u servizzi ta’ din ix-xorta jitqiegħdu fis-suq u, b’dan il-mod, jikkontribwixxu għall-kompetitittività tal-ekonomija Ewropea. |
— |
Jifirxu u jippromwovu l-mudell Ewropew ta’ akkreditament ibbażat fuq il-prinċipji li entitajiet ta’ akkreditament jaġixxu b’awtorità pubblika u li l-akkreditament jitwettaq mingħajr motivazzjoni kummerċjali u jevita l-kompetizzjoni, kemm bejn l-entitajiet ta’ akkreditament u l-entitajiet għall-valutazzjoni tal-konformità u anki fost l-entitajiet ta’ akkreditament infushom. |
— |
Iżommu l-irwol ta’ akkreditament bħala l-pilastru ċentrali ta’ trasparenza u ta’ fiduċja li l-awtoritajiet pubbliċi u l-post tas-suq jistgħu jkollhom fl-entitajiet għall-valutazzjoni tal-konformità kemm jekk joperaw fil-qasm regolat jew mhux regolat. |
— |
Iservu bħala l-aħħar livell awtoritattiv ta’ kontroll tal-attivitajiet tal-valutazzjoni tal-konformità fir-rigward tal-kompetenza teknika u tal-integrità professjonali tal-entitajiet għall-valutazzjoni tal-konformità, biex tinħoloq fiduċja reċiproka. |
— |
Ikunu flessibbli fl-adattament u jwieġbu għall-ħtiġijiet tas-suq kif ukoll għall-ħtiġijiet tal-awtoritajiet pubbliċi nazzjonali u biex iservu f’dan ir-rigward bħala għodda essenzjali għall-appoġġ tad-deċiżjoni tal-awtoritajiet pubbliċi nazzjonali, prinċipalment meta jintuża l-akkreditament bħala appoġġ għal-leġiżlazzjoni Komunitarja, bħal dik ta’ għażla ġġustifikata ta’ entitajiet għall-valutazzjoni tal-konformità li għandhom jiġu nnotifikati li huma kapaċi jwettqu inkarigi skont il-leġiżlazzjoni Komunitarja. |
— |
Ikomplu jsaħħu livell aktar sostanzjali u l-istess ta’ rigorożità tas-servizzi ta’ akkreditament fl-Istati Membri tal-UE/EFTA permezz tal-iżvilupp ta’ qafas komprensiv għall-akkreditament bl-għan li tiżdied il-koerenza, l-ekwivalenza, it-trasparenza u l-kooperazzjoni tas-servizzi ta’ akkreditament, kemm fl-oqsma regolati u mhux regolati, filwaqt li titqies il-libertà tal-operaturi fil-qasam voluntarju biex jużawhom. |
— |
Jippromwovu kontribuzzjoni ffokata, prestazzjoni mmexxija mill-kwalità u armonizzata tal-entitajiet ta’ akkreditament billi jqisu kemm dawk li jagħmlu possibbli s-sistema u r-riżultat tas-sistema, żgurati permezz ta’ sistema b’saħħitha, effettiva u li tiffunzjona tajjeb ta’ valutazzjoni bejn il-pari bejn dawn l-entitajiet, permezz ta’ kriterji u proċeduri ta’ valutazzjoni tajba u trasparenti. |
— |
Jiżviluppaw b’mod kontinwu u jżidu l-għerf, il-kompetenza u l-mezzi rilevanti li l-entitajiet ta’ akkreditament għandhom sabiex ikunu jistgħu jivvalutaw b’mod xieraq il-kompetenza ta’ entità għall-valutazzjoni tal-konformità billi jiddeterminaw l-għerf teknoloġiku u l-kompetenza u l-kapaċità tagħha li twettaq valutazzjoni skont ir-rekwiżiti applikabbli, kemm orjentati għas-settur speċifiku u għall-istrument legiżlattiv. |
— |
Jinkuraġġixxu l-entitajiet akkreditati għall-valutazzjoni tal-konformità biex jiżviluppaw u jżidu b’mod kontinwu l-għerf, il-kompetenza u l-mezzi rilevanti tagħhom sabiex ikunu jistgħu jipprovdu servizzi ta’ valutazzjoni tal-konformità b’fiduċja u b’għarfien. |
— |
Jappoġġaw livell għoli ta’ kwalità għall-attivitajiet kollha ta’ valutazzjoni tal-konformità kemm jekk dawn iseħħu fl-implimentazzjoni ta’ leġiżlazzjoni jew le u jsaħħu t-trasparenza bi tkomplija ta’ dawn l-attivitajiet. Għal dan l-għan, l-involviment ta’ partijiet interessati rilevanti fl-iżvilupp tal-politika ta’ akkreditament hu essenzjali sabiex jiżguraw l-aċċettazzjoni ġenerali u approċċ koerenti. |
— |
Jippromwovu, b’kooperazzjoni mill-qrib mal-awtoritajiet nazzjonali pubbliċi tal-Istati Membri tal-UE/EFTA, l-użu ta’ akkreditament f’setturi ġodda u f’oqsma ta’ attività fejn il-potenzjal tal-akkreditament għandu ma ġiex esplojtjat b’mod sħiħ, b’mod partikolari fl-oqsma regolati. |
— |
Jikkontribwixxu għall-iżvilupp ta’ akkreditament fil-livell internazzjonali, speċjalment bl-għan li jissaħħu l-aspetti tal-interess pubbliku ta’ akkreditament u jippromwovu aċċettazzjoni u għarfien reċiproku ta’ ċertifikati ta’ akkreditament u ta’ riżultati korrispondenti ta’ valutazzjoni tal-konformità mad-dinja kollha. |
— |
Jippromwovu għarfien reċiproku tar-rapporti ta’ ttestjar u ta’ spezzjonijiet, taċ-ċertifikati u ta’ attestazzjonijiet maħruġa minn entitajiet akkreditati għall-valutazzjoni tal-konformità fl-Istati Membri tal-UE/EFTA sabiex ikunu jistgħu joffru s-servizzi tagħhom fl-Ewropa u mad-dinja kollha mingħajr restrizzjonijiet mhux iġġustifikati għall-attivitajiet tagħhom. |
— |
Jipprovdu l-pajjiżi kandidati, pajjiżi kandidati potenzjali u pajjiżi ġirien b’għodda prinċipali biex jirrinforzaw l-addattament tal-ekonomiji tagħhom għas-suq tal-Komunità u biex jippromwovu kooperazzjoni teknika, assistenza u Ftehimiet ta’ Għarfien Reċiproku (MRAs) ma’ pajjiżi terzi. |
— |
Jippromwovu r-riċerka u l-iżvilupp li jirriflettu l-iżvilupp mgħaġġel ta’ proċessi teknoloġiċi, industrijali u ta’ servizzi, fl-oqsma kollha tal-valutazzjoni tal-konformità, u jrewmu l-użu tal-attivitajiet inter-komparattivi u ta’ ttestjar ta’ profiċjenza billi jipprovdu indikazzjoni effettiva tal-kwalità tal-kontribuzzjonijiet tal-attivitajiet akkreditati tal-valutazzjoni tal-konformità. |
4. PRINĊIPJI TA’ RELAZZJONI U TA’ KOOPERAZZJONI
Biex jintlaħqu dawn l-għanijiet, l-EA, il-Kummissjoni Ewropea, l-EFTA u l-awtoritajiet kompetenti nazzjonali għandhom ftehim komuni li:
— |
Ir-relazzjonijiet bejn l-EA u l-awtoritajiet pubbliċi f’livell Ewropew, kif ukoll mal-awtoritajiet nazzjonali pubbliċi, għandhom ikunu bbażati fuq l-għarfien tal-għanijiet komuni ddefiniti fit-taqsima 3 hawn fuq, filwaqt li jinżammu preżenti r-responsabbiltajiet distinti u l-kompetenzi tagħhom. Dawn jenfasizzaw li djalogu permanenti, miftuħ u trasparenti bejnhom ikun ta’ bażi fundamentali għall-kooperazzjoni. |
— |
L-entitajiet nazzjonali membri tal-EA għandhom rwol vitali fil-kooperazzjoni bejn l-EA, il-Kummissjoni Ewropea, l-EFTA u l-awtoritajiet kompetenti nazzjonali tal-Istati Membri. Il-kooperazzjoni bejn l-entitajiet rilevanti kollha u l-komprensjoni komuni tal-għanijiet iddefiniti fit-taqsima 3 hawn fuq huma essenzjali biex jirnexxu dawn il-linji gwida. |
— |
Ir-regoli interni tal-EA għandhom jiżguraw li, kemm fl-oqsma regolati u mhux regolati, il-partijiet interessati fl-akkreditament huma rrappreżentati b’mod adegwat, sabiex jittieħed kont tal-usa’ firxa ta’ ideat possibbli fit-tfassil tal-linji gwida ta’ akkreditament u ta’ dokumenti oħra u li l-proċeduri huma miftuħa u trasparenti. |
— |
Il-koerenza u l-uniformità, kemm fil-livell Ewropew u nazzjonali, għandhom jiġu żgurati fl-iżvilupp u fl-implimentazzjoni ta’ politika ta’ akkreditament, ibbażata fuq it-twaqqif ta’ kanali effettivi ta’ komunikazzjoni u l-impenn biex tiġi skambjata b’mod attiv l-informazzjoni. |
— |
Hu essenzjali li jsir sforz biex issir tweġiba mill-ewwel u b’mod xieraq għall-ħtiġijiet li jvarjaw tas-suq f’setturi differenti u għall-ħtiġijiet tal-awtoritajiet pubbliċi nazzjonali li r-rikors għall-akkreditament tagħhom hu mistenni li jkun fl-ogħla livell possibbli, b’mod partikolari fl-appoġġ għal-leġiżlazzjoni Komunitarja. |
5. L-IMPLIMENTAZZJONI
B’kuntrast mal-isfond tat-taqsimiet preċedenti, l-EA tistenna li l-Kummissjoni Ewropea, l-EFTA u l-awtoritajiet kompetenti nazzjonali li:
— |
Iżommu qafas legali u politiku trasparenti għall-akkreditament bħala għodda biex jiġu żviluppati s-sedqa u l-fiduċja fil-valutazzjoni tal-konformità u tal-għarfien reċiproku fir-riżultati korrispondenti. |
— |
Jużaw l-akkreditament fejn dan hu xieraq fl-appoġġ tal-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni u l-politiki Komunitarji, u jippromwovu r-rikors għalih għal dawn l-għanijiet. |
— |
Jippromwovu, fir-relazzjonijiet tiegħu, il-mudell Ewropew ta’ akkreditament ibbażat fuq il-prinċipji li entitajiet ta’ akkreditament jaġixxu b’awtorità pubblika u li l-akkreditament jitwettaq b’mod ħieles minn motivazzjoni kummerċjali u b’evitar ta’ kompetizzjoni. |
— |
Jikkonsultaw u jikkooperaw mal-EA dwar, u jinvolvu l-EA fi kwistjonijiet tekniċi relatati mal-implimentazzjoni u l-operat uniformi tal-leġiżlazzjoni u l-politika Komunitarji fil-qasam tal-valutazzjoni tal-konformità u tal-akkreditament, b’mod partikolari bl-għan li tiġi promossa l-armonizzazzjoni, l-applikazzjoni konsistenti u kredibbli ta’ standards rilevanti fir-rigward tal-politika u tal-leġiżlazzjoni Komunitarji. |
— |
Jitolbu l-EA biex twieġeb kwistjonijiet tekniċi jew tipprovdi l-kompetenza meħtieġa fuq bażi ad hoc biex jiġu żviluppati arrangamenti speċifiċi biex jingħata appoġġ lill-inizjattivi Komunitarji. |
— |
Jiżguraw il-possibbiltà ta’ kontribuzzjoni effettiva tal-EA lill-gruppi settorjali u differenti ta’ ħidma responsabbli għall-iżvilupp u l-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni Komunitarja fir-rigward tal-akkreditament u jitolbu l-EA biex tiżviluppa u tirrivedi skemi settorjali ta’ akkreditament li għandhom jissodisfaw rekwiżiti speċifiċi u ddettaljati relatati mat-teknoloġija jew is-saħħa u s-sikurezza jew l-ambjent fl-oqsma koperti mil-leġiżlazzjoni Komunitarja. |
— |
Jagħmlu aċċessibbli għall-EA – meta meħtieġ – il-kompetenza disponibbli taċ-Ċentru għar-Riċerka Konġunta, b’mod partikolari fl-Istitut għar-Referenza dwar il-Materjali u l-Qisien (IRMM) tiegħu bl-għan li tittejjeb il-kwalità tar-riżultati tal-valutazzjoni tal-konformità. |
— |
Jikkunsidraw rikors sistematiku għall-EA fid-diskussjonijiet internazzjonali tagħhom ma’ pajjiżi terzi jew ma’ organizzazzjonijiet internazzjonali kif ukoll fl-implimentazzjoni ta’ ftehimiet kummerċjali ma’ pajjiżi terzi, meta kwistjonijiet relatati mal-valutazzjoni tal-konformità, il-kwalità, il-kompetenza tal-entitajiet għall-valutazzjoni tal-konformità u l-akkreditament jinħoloq dubju dwarhom. |
— |
Ifittxu, fejn xieraq, il-parir u l-kooperazzjoni attiva tal-EA fit-twaqqif u l-implimentazzjoni tal-programmi Ewropej ta’ assistenza teknika, u kooperazzjoni, ma’ pajjiżi terzi fl-oqsma tal-akkreditament u tal-valutazzjoni tal-konformità. |
— |
Jiffaċilitaw, safejn hu possibbli, approċċ kkoordinat lejn akkreditament bejn l-EA u l-entitajiet membri tagħha u l-awtoritajiet pubbliċi nazzjonali rilevanti, b’mod partikolari għall-appoġġ tal-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni Komunitarja. |
— |
Jippromwovu l-propagazzjoni ta’ tagħrif dwar l-akkreditament u l-potenzjal tiegħu fis-servizzi tiegħu. |
— |
Jappoġġaw l-EA fl-irwol tagħha biex jiġi promoss il-mudell Ewropew ta’ akkreditament f’fora internazzjonali ta’ akkreditament bħall-ILAC u l-IAF u f’kooperazzjonijiet oħra reġjonali ta’ akkreditament. |
— |
Jappoġġaw l-EA fl-isforzi li jittieħdu biex jiżdiedu l-effiċjenza u l-effettività tal-operat tagħha, billi tkun organizzazzjoni li kontinwament ittejjeb u tagħmel lilha nnifisha anki aktar professjonali. |
Min-naħa tagħhom, il-Kummissjoni Ewropea, l-EFTA u l-awtoritajiet kompetenti nazzjonali jistennew l-EA li:
— |
Tkompli sservi bħala netwerk kooperattiv ta’ entitajiet nazzjonali Ewropej ta’ akkreditament għaż-żamma ta’ ekwivalenza, trasparenza, konsistenza u effikaċja tal-akkreditament imħaddem fl-UE/EFTA kollha u lilhinn minnhom. |
— |
Isservi l-missjoni pubblika li tiġġenera u żżomm il-fiduċja fl-entitajiet għall-valutazzjoni tal-konformità u fir-riżultati tagħhom biex tavvanza sistema mmexxija b’mod trasparenti u bi kwalità biex tivvaluta l-kompetenza tagħhom. |
— |
Tħaddem sistema rigoruża, trasparenti u uniformi ta’ valutazzjoni Ewropea bejn il-pari u tkompli ttejjeb is-sistema. Tingħata assigurazzjoni li tiggarantixxi li l-entitajiet akkreditati li b’suċċess għaddew mill-valutazzjoni tal-pari għandhom il-kompetenza u l-kapaċitajiet tekniċi meħtieġa biex jivvalutaw, jiċċertifikaw u jimmonitorjaw b’mod regolari l-kompetenza teknika tal-entitajiet għall-valutazzjoni tal-konformità, b’mod partikolari, fejn il-membri tal-infrastruttura Ewropea tal-akkreditament iħaddmu l-akkreditament b’appoġġ għall-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni Komunitarja. |
— |
Tiżgura li l-valutazzjoni tal-pari bejn il-membri tagħha titħaddem b’tali mod li r-riżultati jista’ jkunu ekwivalenti fl-UE/EFTA kollha u jsiru pubbliċi u jistgħu jiġu ġġustifikati abbażi ta’ kriterji u proċeduri sodi u trasparenti, inklużi proċeduri xierqa ta’ appell. Il-valutazzjoni tal-pari għandha sservi wkoll bħala għodda ta’ referenza sabiex jiġi stimulat aktar titjib. |
— |
Timplimenta sistema ta’ taħriġ xieraq għall-evalwaturi biex jiżguraw valutazzjonijiet li wieħed jista’ joqgħod fuqhom, li jkunu l-istess u koerenti fil-proċess tal-valutazzjoni tal-pari. |
— |
Tiżgura li l-entitajiet membri tagħha jagħtu rendikont sħiħ tagħhom innifishom lill-partijiet kollha interessati, iħaddmu l-akkreditament bħala attività ta’ distribuzzjoni mingħajr profitt, ma jipprovdu ebda attivitajiet li jwettqu l-entitajiet għall-valutazzjoni tal-konformità, ma jikkompetux ma’ entitajiet oħra ta’ akkreditament. Permezz tal-membri tagħha, l-EA għandha wkoll tiżgura li piżijiet mhux meħtieġa ma jiġux imposti fuq operaturi minn entitajiet għall-valutazzjoni tal-konformità li huma jakkreditaw. Barra minn hekk, l-entitajiet għall-valutazzjoni tal-konformità li huma jakkreditaw għandhom, fl-attivitajiet tagħhom, jikkunsidraw, id-diversità tal-kumpaniji, id-daqs u n-natura tal-attivitajiet tagħhom, mingħajr ma jnaqqsu l-livell neċessarju tal-protezzjoni jew kwalità meħtieġa. Għandhom jiġu wkoll żgurati r-rekwiżiti meħtieġa relatati mal-konfidenzjalità. Bl-istess mod, l-entitajiet membri tal-EA mistennija jużaw il-kompetenza u l-kapaċitajiet tekniċi meħtieġa biex jivvalutaw u jiċċertifikaw il-kompetenza teknika tal-entitajiet għall-valutazzjoni tal-konformità kif ukoll biex jimmonitorjaw b’mod regolari l-entitajiet akkreditati. Fejn dan hu relatat ma’ entitajiet li joperaw b’appoġġ għall-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni Komunitarja, għandha tkun żgurata koordinazzjoni meħtieġa mal-awtoritajiet nazzjonali tal-Istati Membri tal-EU/EFTA, filwaqt li tiġi kkunsidrata s-separazzjoni tar-responsabbilitajiet u tal-impenji tal-entitajiet membri tal-EA minn dawk ta’ awtoritajiet nazzjonali oħra. |
— |
Tippermetti skambju ta’ informazzjoni dwar kwistjonijiet rilevanti ta’ akkreditament b’mod partikolari għar-riċerka u l-iżvilupp tat-temi. L-EA għandha tassisti liċ-Ċentri għar-Riċerka Konġunta - l-IRMM tal-Kummissjoni Ewropea fl-identifikazzjoni ta’ prijoritajiet u ta’ arranġamenti prattiċi ta’ attivitajiet pan-Ewropej ta’ tqabbil bejn il-laboratorji u t-taħriġ. Fejn xieraq, l-EA mistennija tinkuraġġixxi l-iżvilupp ta’ tekniki u forniment ta’ ttestjar dwar il-profiċjenza. Barra minn hekk, l-EA għandha tikkoopera, kull meta jkun meħtieġ u adatt, mal-IRMM - taċ-Ċentru għar-Riċerka Konġunta f’każ ta’ inizjattivi li għandhom l-għan li jifirxu l-prattiki u l-kulturi metroloġiċi permezz tal-akkreditament u tas-servizzi akkreditati għall-valutazzjoni tal-konformità. |
— |
Twieġeb għall-Kummissjoni Ewropea u l-EFTA kif ukoll għall-awtoritajiet nazzjonali tal-Istati Membri fir-rigward tal-attivitajiet relatati mal-kompetenzi Komunitarji. |
— |
Twieġeb malajr u b’mod xieraq għall-ħtiġijiet differenti tas-suq f’setturi differenti u għall-ħtiġijiet tal-awtoritajiet nazzjonali pubbliċi, b’mod partikolari safejn huma kkonċernati l-implimentazzjoni u l-iżvilupp tal-leġiżlazzjoni Komunitarja. L-EA għandha tidentifika u tqajjem għarfien għall-għodod nieqsa għall-attivitajiet konnessi mal-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni Komunitarja u fejn hu possibbli, tipparteċipa, fuq talba, fl-iżvilupp tagħhom. |
— |
Tikkunsidra b’mod xieraq il-parir u l-gwida offruti mill-Kummissjoni Ewropea u l-EFTA, wara konsultazzjoni mal-awtoritajiet nazzjonali tal-Istati Membri, dwar il-kwistjonijiet dwar il-politiki relatati mal-akkreditament. |
— |
Tinforma lill-Kummissjoni Ewropea u l-EFTA dwar il-politiki u l-attivitajiet li jkunu qed jiġu żviluppati li jkunu ta’ interess reċiproku u tirrapporta b’mod regolari dwar l-istrateġija tal-EA u l-politika tal-iżvilupp. |
— |
Tikkoopera mal-partijiet interessati u l-partijiet ikkonċernati u tistabbilixxi u żżomm mekkaniżmu adatt għalihom biex twassal l-opinjonijiet tagħhom. |
— |
Tiżgura l-ftuħ, it-trasparenza, l-ekwivalenza u l-kompetenza fl-operat tal-proċeduri tagħha. B’mod partikolari, il-proċess għall-preparazzjoni tal-linji gwida għandhom ikunu miftuħa għall-opinjonijiet u l-kontribuzzjonijiet tal-entitajiet kollha li jirrappreżentaw il-partijiet interessati. Għoti regolari ta’ informazzjoni lill-awtoritajiet nazzjonali u lill-entitajiet għall-valutazzjoni tal-konformità għandu jkun iggarantit flimkien ma’ koerenza żgurata ma’ livell internazzjonali, kull fejn hu xieraq. |
— |
Tkun impenjata li twassal akkreditament effiċjenti u ta’ kwalità għolja li jwassal valur miżjud lis-suq sħiħ tal-valutazzjoni tal-konformità. B’mod partikolari, l-EA u l-membri tagħha mistennija li jiżviluppaw u li jimplimentaw strateġiji u proċeduri xierqa għal titjib kontinwu kemm f’termini ta’ effikaċja u ta’ kompetenza. |
— |
Tipparteċipa b’mod attiv fl-attivitajiet ta’ organizzazzjonijiet internazzjonali fil-qasam tal-akkreditament u tirrapport dwar l-attivitajiet tal-Kummissjoni Ewropea u tal-EFTA. |
— |
Tkun impenjata fil-livell Ewropew u internazzjonali biex taġġusta r-regoli eżistenti għal valutazzjoni mill-pari li tkun ta’ suċċess sabiex tiftaħ il-proċess tal-valutazzjoni mill-pari għall-entitajiet nazzjonali rikonoxxuti kollha fl-oqsma tekniċi kollha, indipendenti mid-daqs jew l-għadd tal-entitajiet akkreditati għall-valutazzjoni tal-konformità. |
— |
Twettaq u tappoġġa azzjonijiet biex ittejjeb il-viżibilità tal-akkreditament Ewropew u biex tippromwovi l-mudell Ewropew ta’ akkreditament. |
— |
Tipprovdi inkuraġġiment għall-progress tal-entitajiet ta’ akkreditament fil-pajjiżi li applikaw għas-sħubija fl-UE jew fl-EFTA, minħabba l-parteċipazzjoni u t-twettiq sħiħ tas-sħubija tagħhom tal-EA. Tagħti sħubija sħiħa meta l-kundizzjonijiet xierqa u approvati jkunu ġew issodisfatti. Tagħmel minn kollox biex tinkuraġġixxi l-iżvilupp tal-infrastrutturi ta’ kwalità ta’ dawn il-pajjjiżi. |
— |
Tikkoopera mal-Kummissjoni Ewropea, l-EFTA u l-awtoritajiet nazzjonali kompetenti fl-iżvilupp u l-implimentazzjoni tal-programmi Komunitarji u tal-EFTA ta’ assistenza u kooperazzjoni teknika ma’ pajjiżi terzi. |