29.4.2014   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

L 127/51


DIRETTIVA 2014/45/UE TAL-PARLAMENT EWROPEW U TAL-KUNSILL

tat-3 ta’ April 2014

dwar testijiet perjodiċi tal-affidabbiltà stradali għal vetturi bil-mutur u t-trejlers tagħhom u li tħassar id-Direttiva 2009/40/KE

(Test b’relevanza għaż-ŻEE)

IL-PARLAMENT EWROPEW U L-KUNSILL TAL-UNJONI EWROPEA,

Wara li kkunsidraw it-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, u b’mod partikolari l-Artikolu 91 tiegħu,

Wara li kkunsidraw il-proposta mill-Kummissjoni Ewropea,

Wara li l-abbozz tal-att leġislattiv intbagħat lill-parlamenti nazzjonali,

Wara li kkunsidraw l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew (1),

Wara li kkonsultaw mal-Kumitat tar-Reġjuni,

Filwaqt li jaġixxu skont il-proċedura leġislattiva ordinarja (2),

Billi:

(1)

Fil-White Paper tagħha tat-28 ta’ Marzu 2011 intitolata “Pjan direzzjonali għal Żona Unika Ewropea tat-Trasport – Lejn sistema tat-trasport kompetittiva u li tuża r-riżorsi b’mod effiċjenti”, l-Kummissjoni stipulat għan ta’ “viżjoni żero” li fih l-Unjoni għandha tersaq qrib lejn żero fatalitajiet fit-trasport stradali sal-2050. Bil-ħsieb li jintlaħaq dan il-għan, it-teknoloġija tal-vetturi hija mistennija tikkontribwixxi ħafna lejn it-titjib tar-rekord ta’ sikurezza tat-trasport tat-triq.

(2)

Il-Kummissjoni fil-Komunikazzjoni intitolata “Lejn Żona Ewropea ta’ sikurezza tat-triq: orjentazzjonijiet ta’ politika dwar is-sikurezza tat-triq 2011-2020”, il-Kummissjoni proponiet li tnaqqas l-għadd ġenerali tal-fatalitajiet stradali fl-Unjoni bin-nofs sal-2020 mill-2010. Bil-ħsieb li tilħaq dan l-iskop, il-Kummissjoni ddefiniet seba’ għanijiet strateġiċi u identifikat azzjonijiet għal vetturi aktar sikuri, strateġija biex jitnaqqas l-għadd ta’ nies feruti u miżuri biex titjieb is-sikurezza tal-utenti vulnerabli stradali, b’mod partikolari l-motoċiklisti.

(3)

L-ittestjar tal-affidabilità stradali huwa parti minn reġim usa’ mfassal biex jiżgura li l-vetturi jinżammu f’kondizzjoni sikura u aċċettabli ambjentalment matul l-użu tagħhom. Dik is-sistema għandha tkopri l-ittestjar perjodiku tal-affidabilità stradali għall-vetturi kollha u l-ispezzjonijiet tekniċi waqt it-traġitt għall-vetturi użati għal attivitajiet kummerċjali tat-trasport bit-triq kif ukoll tipprovdi dispożizzjonijiet dwar proċedura għar-reġistrazzjoni tal-vetturi biex tkun tista’ tintuża s-sospensjoni ta’ awtorizzazzjoni ta’ vettura milli tintuża fit-traffiku stradali fejn il-vettura tikkostitwixxi riskju immedjat għas-sikurezza stradali. L-ittestjar perjodiku għandu jkun l-għodda ewlenija biex tiġi żgurata l-affibabilità stradali. L-ispezzjonijiet tekniċi waqt it-traġitt tal-vetturi kummerċjali għandhom ikunu kumplimentari biss għat-testijiet perjodiċi.

(4)

L-Istati Membri għandhom ikunu awtorizzati jistabbilixxu standards ogħla ta’ ttestjar minn dawk mitluba minn din id-Direttiva.

(5)

L-infurzar tal-miżuri ta’ affidabilità stradali jistgħu jinkludu kampanji ta’ sensibilizzazzjoni li jiffokaw fuq is-sidien tal-vetturi u bil-għan li jiġu żviluppati prattiki u drawwiet li jirriżultaw mill-kontrolli bażiċi fuq il-vetturi tagħhom.

(6)

Il-vetturi b’sistemi tekniċi li ma jaħdmux tajjeb għandhom impatt fuq is-sikurezza stradali, u jistgħu jikkontribwixxu għal inċidenti fit-toroq li jinvolvu korrimenti u mwiet. Dak l-impatt jista’ jitnaqqas jekk jitwettaq titjib adegwat fis-sistema tal-ittestjar tal-affidabilità stradali. L-iżvelar kmieni ta’ nuqqas fl-affidabilità stradali ta’ vettura għandu jgħin biex dak in-nuqqas jiġi rimedjat u b’hekk jiġu evitati l-inċidenti.

(7)

Il-vetturi b’sistemi tal-kontroll tal-emissjoni li ma jaħdmux sew għandhom impatt ambjentali ikbar mill-vetturi b’manutenzjoni adegwata. Għalhekk, sistema perjodika tal-ittestjar tal-affidabilità stradali għandha tikkontribwixxi għal titjib fl-ambjent permezz ta’ tnaqqis tal-emissjonijiet medji tal-vetturi.

(8)

L-Istati Membri għandhom iqisu miżuri xierqa biex jevitaw il-manipulazzjoni ħażina jew it-tbagħbis ta’ partijiet u komponenti li jista’ jkollhom effett negattiv fuq il-karatteristiċi ta’ sikurezza u dawk ambjentali tal-vettura, b’mod partikolari permezz ta’ ttestjar perjodiku tal-affidabilità stradali, inklużi peanlitajiet effettivi, proporzjonati, dissważivi u mhux diskriminatorji.

(9)

Matul l-aħħar għoxrin sena, ir-rekwiżiti fir-rigward tal-emissjonijiet tal-vetturi għall-approvazzjoni tat-tip issaħħu kontinwament. Madankollu, il-kwalità tal-arja ma tjebitx daqs kemm kien previst bħala riżultat tal-issikkar tal-istandards tal-emissjonijiet għall-vetturi, speċjalment fir-rigward tal-ossidu tan-nitroġenu (NOx) u partikoli fini. Il-possibilitajiet li jitjiebu ċ-ċikli tal-ittestjar biex dawn jaqblu mal-kondizzjonijiet fit-toroq għandhom jiġu eżaminati mill-qrib sabiex jiġu żviluppati soluzzjonijiet futuri, inkluż l-istabbiliment ta’ metodi ta’ ttestjar għat-tkejjil tal-livelli tal-NOx u l-valuri ta’ limitu għall-emissjonijiet tal-NOx.

(10)

Għall-vetturi li josservaw il-klassijiet ta’ emissjonijiet Euro 6 u Euro VI fuq is-sistemi dijanjostiċi abbord (OBD) qed isiru iktar effettivi biex jivvalutaw l-emissjonijiet filwaqt li jiġġustifikaw l-użu tagħhom bħala ekwivalenti għall-ittestjar standard għall-emissjonijiet għall-iskopijiet ta’ ttestjar tal-affidabilità stradali. Sabiex l-użu tal-OBD jkun previst għall-ittestjar għall-affidabilità stradali għall-vetturi sal-klassijiet ta’ emissjonijiet Euro 5 u Euro V, l-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jippermettu dan il-metodu ta’ ttestjar skont ir-rakkomandazzjonijiet tal-manifattur u rekwiżiti oħra għal tali vetturi meta l-ekwivalenza, b’kunsiderazzjoni tal-leġislazzjoni relevanti dwar l-approvazzjoni tat-tip, meta jkun xieraq, tkun ġiet verifikata indipendentement.

(11)

Fl-Unjoni ġew adottati għadd ta’ standards u rekwiżiti tekniċi fir-rigward tas-sikurezza tal-vetturi. Huwa meħtieġ li jkun żgurat, permezz ta’ sistema ta’ testijiet perjodiċi tal-affidabilità stradali, li l-vetturi jkomplu jissodisfaw l-istandards ta’ sikurezza. Dik is-sistema għandha tapplika għal ċerti kategoriji ta’ vetturi kif definit fid-Direttivi 2002/24/KE (3), 2003/37/KE (4) u 2007/46/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (5).

(12)

It-tratturi bir-roti b’veloċità massima skont id-disinn ogħla minn 40 km/siegħa qed jintużaw dejjem aktar minflok it-trakkijiet f’attivitajiet tat-trasport lokali u għal skopijiet kummerċjali ta’ trasport tal-merkanzija bit-triq. Il-potenzjal ta’ riskju tagħhom huwa komparabbli ma’ dak tat-trakkijiet u għalhekk il-vetturi f’dik il-kategorija, li jintużaw prinċipalment fit-toroq pubbliċi, għandhom għalhekk ikunu soġġetti għall-ittestjar tal-affidabilità stradali.

(13)

Suppost li l-vetturi ta’ interess storiku jikkonservaw il-wirt tal-epoka li nbnew fiha u huma meqjusa bħala li ftit li xejn jintużaw fit-toroq pubbliċi. Għandu jitħalla f’idejn l-Istati Membri biex jiddeterminaw il-perjodiċità tal-ittestjar tal-affidabilità stradali għal vetturi bħal dawn. Għandu jitħalla wkoll f’idejn l-Istati Membri biex jirregolaw l-ittestjar tal-affidabilità stradali għal tipi oħra ta’ vetturi speċjalizzati.

(14)

Il-vetturi użati esklużivament f’territorji remoti tal-Istati Membri, partikolarment fuq gżejjer żgħar b’inqas minn 5 000 abitant jew f’żoni b’popolazzjoni mifruxa b’densità ta’ popolazzjoni ta’ inqas minn ħames persuni kull kilometru kwadru, jiġu użati taħt kondizzjonijiet li jistgħu jirrikjedu reġim ta’ testijiet tal-affidabbiltà stradali speċifiku. Għaldaqstant, l-Istati Membri għandhom jingħataw is-setgħa li jeżentaw tali vetturi mill-applikazzjoni ta’ din id-Direttiva.

(15)

L-ittestjar tal-affidabilità stradali hija attività sovrana u għalhekk, għandha ssir mill-Istati Membri jew minn korpi pubbliċi jew privati fdati bit-twettiq ta’ tali ttestjar taħt is-superviżjoni tagħhom. L-Istati Membri għandhom jibqgħu invarjabbli responsabbli għall-ittestjar tal-affidabilità stradali fil-każijiet kollha anke meta s-sistema nazzjonali tippermetti l-awtorizzazzjoni ta’ korpi privati, inklużi dawk li jtwettqu wkoll it-tiswija tal-vetturi.

(16)

L-Istati Membri għandu jkollhom is-setgħa li jawtorizzaw ċentri tal-ittestjar li jinsabu barra mit-territorju tagħhom biex iwettqu testijiet tal-affidabilità stradali għal vetturi rreġistrati fit-territorju tagħhom, jekk dawk iċ-ċentri tal-ittestjar ikunu diġà ġew awtorizzati mill-Istat Membri li fih huma jinsabu li jwettqu testijiet fuq vetturi.

(17)

Għall-ispezzjoni tal-vetturi u speċjalment għall-komponenti ta’ sikurezza elettroniċi tagħhom huwa kruċjali li jkun hemm aċċess għall-ispeċifikazzjonijiet tekniċi ta’ kull vettura individwali. Konsegwentement, il-manifatturi tal-vetturi għandhom jipprovdu d-dejta meħtieġa għall-verifika tal-funzjonalità tal-komponenti relatati mas-sikurezza u mal-ambjent. Id-dispożizzjonijiet li jikkonċernaw l-aċċess għall-informazzjoni dwar it-tiswija u l-manutenzjoni għandhom jiġu applikati b’mod simili għal dak il-fini, u jippermettu li ċ-ċentri ta’ spezzjoni jkollhom aċċess għal dawk l-elementi ta’ informazzjoni meħtieġa għall-ittestjar tal-affidabilità stradali. Id-dejta għandha tinkludi d-dettalji li jippermettu li l-funzjonalità tas-sistemi ta’ sikurezza tal-vettura tkun ikkontrollata b’mod li tali sistemi jistgħu jiġu ttestjati f’ambjent ta’ spezzjoni teknika perjodika. Dan huwa ta’ importanza kruċjali fil-qasam ta’ sistemi kkontrollati elettronikament u għandu jkopri l-elementi kollha li ġew installati mill-manifattur.

(18)

Il-vetturi użati fit-toroq pubbliċi jridu jkunu affidabbli stradalment meta jintużaw. Id-detentur taċ-ċertifikat ta’ reġistrazzjoni u, meta applikabbli, l-operatur tal-vettura għandhom ikunu responsabbli li jżommu l-vettura f’kondizzjoni ta’ affidabbiltà stradali.

(19)

Hu importanti għas-sikurezza stradali u għall-impatt fuq is-soċjetà li l-vetturi li jintużaw fit-toroq jkunu f’kondizzjoni teknika tajba. Għalhekk, l-Istati Membri m’għandhomx ma jitħallewx jawtorizzaw, fuq bażi volontarja, testijiet addizzjonali tal-affidabilità stradali.

(20)

Sabiex ikun permess grad ta’ flessibbiltà għad-detenturi ta’ ċertifikat ta’ reġistrazzjoni u l-operaturi, l-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jispeċifikaw perjodu ta’ diversi ġimgħat li fih jrid jitwettaq it-test perjodiku tal-affidabilità stradali.

(21)

L-ittestjar tul iċ-ċiklu ta’ ħajja tal-vettura għandu jkun relattivament sempliċi, ta’ malajr u mhux għali, u fl-istess ħin effettiv biex jintlaħqu l-objettivi ta’ din id-Direttiva.

(22)

It-testijiet tal-affidabilità stradali għandhom ikopru l-elementi kollha rilevanti għad-diżinn, il-kostruzzjoni u t-tagħmir speċifiku tal-vettura ttestjata. Il-kompatibilità bejn il-partijiet u l-komponenti, bħal bejn ir-roti u l-buttuni tar-roti, għandha tiġi trattata bħala punt kritiku ta’ sikurezza u għandha tiġi ċċekkjata fit-testijiet tal-affidabilità stradali. Fil-kuntest ta’ dawk l-elementi, u b’qies tal-istat attwali tat-teknoloġija tal-vetturi, is-sistemi elettroniċi moderni għandhom jiġu inklużi fil-lista tal-elementi ttestjati. Bil-ħsieb li tinkiseb armonizzazzjoni fl-ittestjar tal-affidabilità stradali, għandhom jiġu stabbiliti metodi ta’ ttestjar rakkomandati għal kull wieħed mill-elementi tat-test. Dawk l-elementi għandhom jiġu aġġornati biex iqisu r-riċerka li qed tevolvi u l-progress tekniku fil-qasam tas-sikurezza tal-vetturi.

(23)

Sabiex tkun iffaċilitata l-armonizzazzjoni u biex tkun żgurata l-konsistenza tal-istandards, għandha tiġi pprovduta lista eżawrenti tar-raġunijiet prinċipali fir-rigward tal-elementi ttestjati li ma jgħaddux mit-test. Sabiex jintlaħaq livell ta’ konsistenza fil-ġudizzju tal-kondizzjoni tal-vettura ttestjata, in-nuqqasijiet skoperti għandhom jiġu vvalutati ma’ standard komuni.

(24)

Bil-għan li jiġi applikat aħjar il-prinċipju tal-moviment liberu fl-Unjoni, għall-iskopijiet ta’ reġistrazzjoni mill-ġidd ta’ vettura, Istati Membri għandhom jirrikonoxxu ċ-ċertifikati ta’ affidabilità stradali li jinħarġu minn Stati Membri oħra. Dan ma għandux jaffettwa id-dritt ta’ Stat Membru li jivverifika ċ-ċertifikat ta’ affidabilità stradali u l-identifikazzjoni tal-vettura waqt ir-reġistrazzjoni mill-ġdid u li jintalab test ġdid ta’ affidabilità stradalili għandu jitwettaq b’ċerti kondizzjonijiet stipulati f’din id-Direttiva.

(25)

Il-frodi tal-odometru għandu jitqies bħala reat li jista’ jiġi pernalizzat għax il-manipulazzjoni ta’ odometru tista’ twassal għal evalwazzjoni mhux korretta tal-kondizzjoni tal-affidabilità stradali ta’ vettura. Ir-reġistrazzjoni tal-kilometraġġ fiċ-ċertifikat tal-affidabilità stradali u aċċess għall-ispetturi għal dik l-informazzjoni għandhom jiffaċilitaw l-iskoperta tat-tbagħbis jew tal-manipulazzjoni tal-odometru. L-iskambju ta’ informazzjoni dwar il-qari tal-odometru bejn l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri għandu jiġi eżaminat mill-Kummissjoni.

(26)

Għandu jinħareġ ċertifikat tal-affidabilità stradali wara kull test. Dan għandu jinkludi, fost l-oħrajn, informazzjoni li tikkonċerna l-identità tal-vettura u informazzjoni dwar ir-riżultati tat-test. Ir-riżultati tat-test tal-affidabilità stradali għandu jkun disponibbli eletronikament. Bil-ħsieb li jkun żgurat segwitu xieraq tat-testijiet tal-affidabilità stradali, l-Istati Membri għandhom jiġbru u jżommu informazzjoni bħal din f’bażi tad-dejta, b’mod partikolari, għall-iskopjiet ta’ analiżi tar-riżultati tat-testijiet perjodiċi ta’ affidabilità stradali.

(27)

Id-detentur taċ-ċertifikat ta’ reġistrazzjoni u, meta jkun applikabbli, l-operatur ta’ vettura suġġetta għal test tal-affidabilità stradali li matulu jiġu skoperti n-nuqqasijiet, b’mod partikolari dawk li jirrappreżentaw riskju għas-sikurezza stradali, għandhom jirranġaw dawn in-nuqqasijiet mingħajr dewmien. Fil-każ ta’ nuqqasijiet perikolużi, jista’ jkun neċessarju li l-użu tal-vettura jiġi ristress sakemm jitranġaw dawk in-nuqqasijiet kollha.

(28)

Meta vettura ttestjata tappartjeni għal kategorija ta’ vetturi li mhijiex soġġetta għar-reġistrazzjoni fl-Istat Membru fejn bdiet tintuża, dak l-Istat Membru għandu jkun jista’ jirrikjedi li l-prova tat-test tintwera b’mod viżibbli fuq il-vettura.

(29)

Biex jintlaħaq livell għoli ta’ kwalità fl-ittestjar mal-Unjoni kollha, it-tagħmir għall-ittestjar użat waqt l-ittestjar, kif ukoll il-manutenzjoni u l-kalibrazzjoni tiegħu għandhom jiġu verifikati b’referenza għall-ispeċifikazzjonijet provduti mill-Istati Membri jew mill-manifatturi..

(30)

Għandu jkun possibbli li jintuża tagħmir alternattiv li jirrifletti l-progress u l-innovazzjoni teknoloġiċi sakemm jiġi żgurat livell ta’ kwalità għolja ekwivalenti tal-ittestjar.

(31)

Meta jawtorizzaw iċ-ċentri tal-ittestjar fuq it-territorju tagħhom, l-Istati Membri għandhom jieħdu kont tal-fatt li d-Direttiva 2006/123/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (6) teskludi mill-kamp ta’ applikazzjoni tagħha, is-servizzi ta’ interess ġenerali fil-qasam tat-trasport.

(32)

Iċ-ċentri tal-ittestjar għandhom jiżguraw l-oġġettività u l-kwalità għolja tal-ittestjar tal-vetturi sabiex jintlaħqu r-rekwiżiti minimi fir-rigward tal-ġestjoni tal-kwalità, iċ-ċentri tal-ittestjar għandhom ikunu konformi mar-rekwiżiti imposti mill-Istat Membru li jawtorizza.

(33)

Standards għoljin tal-ittestjar tal-affidabilità stradali jeħtieġu li l-persunal tal-ittestjar ikollu livell għoli ta’ ħiliet u kompetenzi. Għandha tiġi introdotta sistema tat-taħriġ inkluż taħriġ inizjali u korsijiet ta’ taħriġ ta’ aġġornament perjodiku jew eżami xieraq. Għandu jkun dispożizzjoni għal perjodu tranżitorju biex jippermetti t-traniżizzjoni bla tfixkil tal-persunal tal-ittestjar eżistenti f’sistema ta’ taħriġ jew eżami perjodiku. Sabiex jiġu żgurati standards għolja ta’ taħriġ, kompetenzi u ttestjar, l-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jistabbilixxu rekwiżiti ta’ kompetenza u taħriġ korrispondenti addizzjonali.

(34)

Meta jkunu qed iwettqu t-testijiet tal-affidabilità stradali, l-ispetturi għandhom jaġixxu b’mod indipendenti u l-ġudizzju tagħhom m’għandhomx ikunu affettwati minn kunflitti ta’ interess, inklużi dawk ta’ natura ekonomika u personali. Għalhekk ma għandux ikun hemm korrelazzjoni diretta bejn il-gwadann tal-ispetturi u r-riżultati tat-testijiet tal-affidabilità stradali. Għandu jkun possibbli wkoll li l-Istat Membri jippreskrivu rekwiżiti fir-rigward tas-separazzjoni tal-attività jew jawtorizzaw korp privat biex iwettaq kemm it-testjiet tal-affidabilità stradali kif ukoll it-tiswijiet tal-vetturi, anke fuq l-istess vettura f’każijiet meta l-korp superviżorju jkun sodisfatt li nlaħaq livell għoli ta’ oġġettività.

(35)

Ir-riżultati ta’ test tal-affidabilità stradali ma għandhomx jiġu mibdula għal finijiet kummerċjali. Il-korp superviżorju għandu jkun jista’ jimmodifika r-riżultati ta’ dak it-test tal-affidabilità stradali biss jekk ikun ċar li s-sejbiet tat-test tal-affidabilità stradali mwettaq minn spettur ma jkunux korretti.

(36)

Bil-ħsieb li jkun żgurat li jinżamm l-ogħla livell ta’ kwalità tal-ittestjar maż-żmien, l-Istati Membri għandhom jistabbilixxu sistemi li jiżguraw il-kwalità li jkopru l-proċessi ta’ awtorizzazzjoni, is-superviżjoni u l-irtirar, is-sospensjoni jew il-kanċellazzjoni tal-awtorizzazzjoni għat-twettiq ta’ testijiet tal-affidabilità stradali.

(37)

L-akkreditazzjoni taċ-ċentri tal-ittestjar, skont ir-Regolament (KE) Nru 765/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (7) m’għandhiex tikkostitwixxi obbligu għall-Istati Membri.

(38)

F’diversi Stati Membri għadd għoli ta’ ċentri tal-ittestjar privati awtorizzatti jwettqu testijiet tal-affidabilità stradali. Sabiex ikun żgurat li l-iskambju tal-informazzjoni fost l-Istati Membri f’dan ir-rigward ikun effiċjenti, għandhom jiġu nnominati punti ta’ kuntatt nazzjonali.

(39)

Ittestjar tal-affidabilità stradali jagħmel parti minn skema regolatorja usa’, li tirregola l-vetturi matul il-ħajja tagħhom mill-approvazzjoni permezz tar-reġistrazzjonijiet u l-ispezzjonijiet sal-iskreppjar. Il-kondiviżjoni tal-informazzjoni li tinsab fil-bażijiet tad-dejta elettroniċi nazzjonali dwar il-vetturi u tal-manifatturi għandhom, fil-prinċipju, tgħin sabiex titjieb l-effiċjenza tal-katina kollha amminstrattiva tal-vetturi u jitnaqqsu l-ispejjeż u għandha tgħin biex jitnaqqsu l-piżijiet amministrattivi. Il-Kummissjoni għandha teżamina l-fattibilità, l-ispejjeż u l-benefiċċji tal-istabbiliment ta’ pjattaforma elettronika tal-informazzjoni dwar il-vetturi billi tibbenefika mis-soluzzjonijiet tal-IT eżistenti u li huma diġà implimentati fir-rigward tal-iskambju internazzjonali tad-dejta sabiex jitnaqqsu kemm jista’ jkun l-ispejjeż u biex jiġu evitati id-duplikazzjonijiet. Hi u twettaq l-eżami ta’ dan, il-Kummisjoni għandha tqis l-aktar mod adatt biex isir kollegament bejn is-sistemi nazzjonali eżistenti bil-ħsieb li tiġi skambjata informazzjoni dwar dejta relatata mal-ittestjar tal-affidabbiltà stradali u l-qari tal-odometru bejn l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri responsabbli għall-ittestjar, ir-reġistrazzjoni u l-approvazzjoni tal-vetturi, iċ-ċentri tal-ittestjar, il-manifatturi tat-tagħmir tal-ittestjar u l-manifatturi tal-vetturi. Il-Kummissjoni għandha teżamina wkoll il-fattibilità, l-ispejjeż u l-benefiċċji tal-ġbir u l-ħżin tal-informazzjoni disponibbli rigward il-komponenti prinċipali tal-vetturi relatati mas-sikurezza li jkunu ġew involuti f’inċidenti serji kif ukoll il-possibilità li tagħmel l-informazzjoni dwar l-istorja tal-inċidenti u l-qari tal-odometri disponibbli, f’sura anonimizzata, għall-ispetturi tal-vettura, id-detenturi taċ-ċertifikati tar-reġistrazzjoni u r-riċerkaturi tal-inċidenti.

(40)

Biex ikunu żgurati kondizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta’ din id-Direttiva, il-Kummissjoni għandha tiġi kkonferita setgħat ta’ implimentazzjoni. Is-setgħat ta’ implimentazzjoni għandhom jiġu eżerċitati skont ir-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (8).

(41)

Il-Kummissjoni għandha tadotta atti ta’ implimentazzjoni relatati mal-informazzjoni li għandha ssir aċċessibbli mill-manifatturi tal-vetturi għall-ittestjar tal-affidabilità stradali m’għandhomx jiġu adottati mill-Kummissjoni meta l-kumitat stabbilit skont din id-Direttiva ma jagħti ebda opinjoni dwar l-abbozz ta’ att ta’ implimentazzjoni preżentat mill-Kummissjoni.

(42)

Sabiex tiġi aġġornata l-għażla tal-kategorija ta’ vetturi fl-Artikolu 2(1) u l-Artikolu 5(1) u (2), jiġi aġġornat il-punt 3 tal-Anness I fir-rigward tal-metodi; u biex jiġi adattat il-punt 3 tal-Anness I, fir-rigward tal-lista tal-elementi, il-metodi u l-valutazzjoni is-setgħa li tadotta atti skont l-Artikolu 290 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea għandha tiġi ddelegata lill-Kummissjoni. Huwa partikolarment importanti li l-Kummissjoni twettaq konsultazzjonijiet xierqa matul ix-xogħol tagħha ta’ tħejjija, anke fil-livell ta’ esperti. Il-Kummissjoni, meta tħejji u tfassal atti delegati, għandha tiżgura t-trasmissjoni simultanja, f’waqtha u xierqa ta’ dokumenti rilevanti lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill.

(43)

L-affidabilità stradali għandha impatt dirett fuq is-sikurezza fit-toroq u, għalhekk, għandha tiġi reveduta perjodikament. Il-Kummissjoni għandha tirraporta dwar l-effettività tad-dispożizzjonijiet ta’ din id-Direttiva, inklużi dawk relatati mal-kamp ta’ applikazzjoni, il-frekwenza tal-ittestjar, iktar titjib tas-sistema affidabilità stradali permezz tal-iskambju elettroniku ta’ informazzjoni, u r-rikonoxximent reċiproku potenzjali futur taċ-ċertifikati tal-affidabbiltà stradali.

(44)

Il-faċilitajiet u t-tagħmir tal-ittestjar użati fiċ-ċentri tal-ittestjar għandhom jissodisfaw ir-rekwiżiti stipulati għat-twettiq tat-testijiet tal-affidabilità stradali. Peress li jeħtieġ li jkun hemm investiment sostanzjali u adattamenti li jista’ ma jkunx possibbli li jitwettqu immedjatament, għandu jingħata perjodu ta’ ħames snin sabiex ikun hemm il-konformità ma’ dawk ir-rekwiżiti. Għandu jingħata perjodu ta’ ħames snin lill-korpi superviżorji li jagħtihom ċans jissodisfaw il-kriterji u r-rekwiżiti kollha fir-rigward tal-awtorizzazzjoni u s-superviżjoni taċ-ċentri tal-ittestjar.

(45)

Ladarba l-għan ta’ din id-Direttiva, jiġifieri li titjieb is-sikurezza stradali billi jiġu stipulati rekwiżiti komuni minimi u regoli armonizzati li jikkonċernaw testijiet tal-affidabilità stradali tal-vetturi fl-Unjoni, iżda li jista’ jinkiseb b’mod suffiċjenti mill-Istati Membri iżda iktarx jista’, minħabba l-iskala tal-azzjoni, jinkiseb aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri, b’konformità mal-prinċipju tas-sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea. F’konformità mal-prinċipju tal-proporzjonalità, kif inhu stabbilit f’dan l-Artikolu, din id-Direttiva ma tmurx lil hinn minn dak meħtieġ biex jintlaħaq dak il-għan.

(46)

Din id-Direttiva tirrispetta d-drittijiet fundamentali u tosserva l-prinċipji rikonoxxuti partikolarment mill-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea, kif imsemmi fl-Artikolu 6 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea.

(47)

Din id-Direttiva tintegra u taġġorna r-regoli li jinsabu fir-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni 2010/378/UE (9) bil-ħsieb li jirregolaw aħjar ir-riżultati tal-ittestjar tal-affidabilità stradali.

(48)

Din id-Direttiva taġġorna r-rekwiżiti tekniċi stipulati fid-Direttiva 2009/40/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (10) u tkabbar il-kamp ta’ applikazzjoni tagħha biex jinkludi, b’mod partikolari, dispożizzjonijiet li jikkonċernaw l-istabbiliment ta’ ċentri tal-ittestjar u tal-korpi superviżorji tagħhom kif ukoll il-ħatra ta’ spetturi li jkunu fdati bl-inkarigu li jwettqu t-testijiet tal-affidabilità stradali. Għalhekk, dik id-Direttiva għandha titħassar.

ADOTTAW DIN ID-DIRETTIVA:

KAPITOLU I

SUĠĠETT, DEFINIZZJONIJIET U KAMP TA’ APPLIKAZZJONI

Artikolu 1

Suġġett

Din id-Direttiva tistabbilixxi rekwiżiti minimi għal sistema ta’ testijiet perjodiċi tal-affidabbiltà stradali tal-vetturi użati f’toroq pubbliċi.

Artikolu 2

Kamp ta’ Applikazzjoni

1.   Din id-Direttiva għandha tapplika għal vetturi b’veloċità skont id-disinn li taqbeż il-25 km/siegħa tal-kategoriji li ġejjin, kif imsemmi fid-Direttiva 2002/24/KE, id-Direttiva 2003/37/KE u d-Direttiva 2007/46/KE:

vetturi bil-mutur iddisinjati u mibnija primarjament għall-ġarr ta’ persuni u l-bagalji tagħhom, li jkunu magħmula minn mhux aktar minn tmien pożizzjonijiet bil-qiegħda minbarra minbarra l-pożizzjoni bil-qiegħda tax-xufier – kategorija tal-vetturi M1;

vetturi bil-magna ddisinjati u mibnija primarjament għall-ġarr tal-persuni u l-bagalji tagħhom li jkunu magħmula minn mhux aktar minn tmien pożizzjonijiet bil-qiegħda, minbarra l-pożizzjoni bil-qiegħda tax-xufier – kategoriji tal-vetturi M2 u M3;

vetturi bil-mutur imfassla u mibnija prinċipalment għall-ġarr ta’ oġġetti li għandhom massa massima li ma taqbiżx it-3,5 tunnellati – kategorija tal-vetturi N1;

vetturi bil-mutur iddisinjati u mibnija prinċipalment għall-ġarr ta’ oġġetti b’massa massima li taqbeż it-3,5 tunnellati – kategoriji tal-vetturi N2 u N3;

trejlers iddisinjati u mibnijin primarjament għall-ġarr ta’ merkanzija jew ta’ persuni, kif ukoll għall-akkomodazzjoni ta’ persuni, b’massa massima li taqbeż it-3,5 tunellati – kategorija tal-vetturi O3 u O4;

mill-1 ta’ Jannar 2022, vetturi b’żewġ jew tliet roti – kategoriji tal-vetturi L3e, L4e, L5e u L7e, bi spostar tal-magna ta’ iktar minn 125 cm3;

tratturi bir-roti tal-kategorija T5, li l-użu tagħhom hu l-aktar f’toroq pubbliċi b’veloċità massima skont id-disinn li ma taqbiżx il-40 km/h.

2.   L-Istati Membri jistgħu jeskludu il-vetturi li ġejjin reġistrati fit-territorju tagħhom mill-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva:

vetturi operati jew użati f’kondizzjonijiet eċċezzjonali jew vetturi li ma jintużaw qatt, jew ftit li xejn, fit-toroq pubbliċi, bħal vetturi ta’ interess storiku jew vetturi ta’ kompetizzjoni,

vetturi koperti b’immunità diplomatika,

vetturi użati mill-forzi armati, forzi responsabbli mid-dritt u l-ordni, servizzi tat-tifi tan-nar, is-servizz tal-protezzjoni ċivili, servizzi tal-emerġenzi jew ta’ salvataġġ,

vetturi użati għall-agrikoltura, l-ortikoltura, il-forestija, il-biedja jew tas-sajd bi skopijiet biss fit-territorju tal-Istat Membru kkonċernat u prinċipalment fit-territorju fejn titwettaq tali attività, inklużi t-toroq agrikoli, it-toroq tal-forestija jew l-għelieqi agrikoli,

vetturi użati esklużivament fi gżejjer żgħar jew f’żoni b’popolazzjoni mifruxa,

vetturi speċjalizzati li jittrasportaw tagħmir għaċ-ċirku u għall-fieri tad-divertiment b’veloċità massima skont id-disinn li ma taqbiżx l-40 km/h u li joperaw biss fit-territorju tal-Istat Membru kkonċernat,

kategoriji tal-vetturi L3e, L4e, L5e u L7e, bi spostar tal-magna ta’ iktar minn 125 cm3, meta l-Istat Membru jkun implimenta miżuri alternattivi effettivi għas-sikurezza stradali għall-vetturi b’żewġ jew tliet roti, b’kunsiderazzjoni b’mod partikolari tal-istatistika relevanti dwar is-sikurezza stradali li tkopri l-aħħar ħames snin. L-Istati Membri għandhom jinnotifikaw dawn ir-regoli lill-Kummissjoni.

3.   L-Istati Membri jistgħu jintroduċu rekwiżiti nazzjonali dwar it-testijiet tal-affidabbiltà stradali għal vetturi rreġistrati fit-territorju tagħhom li mhumiex koperti mill-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva jew għal vetturi elenkati fil-paragrafu 2.

Artikolu 3

Definizzjonijiet

Id-definizzjonijiet li ġejjin għandhom japplikaw biss għall-fini ta’ din id-Direttiva:

(1)

“vettura” tfisser kull vettura bil-mutur li ma timxix fuq il-linji ferrovjarji jew it-trejler tagħha;

(2)

“vettura bil-mutur” tfisser kull vettura bil-mutur bir-roti li tiċċaqlaq bis-saħħa tal-mezzi tagħha stess b’veloċità massima skont id-disinn li taqbeż il-25 km/h;

(3)

“trejler” tfisser kwalunkwe vettura bir-roti li m’għandhiex propulsjoni tagħha stess iddisinjat u mibnija biex tiġi rmunkata minn vettura bil-mutur;

(4)

“semitrejler” tfisser kwalunkwe trejler iddisinjat biex jingħaqad ma’ vettura bil-mutur b’mod li parti minnu jistrieħ fuq il-vettura bil-mutur u li parti sostanzjali tal-massa tiegħu u tal-massa tat-tagħbija tiegħu tinġarr mill-vettura bil-mutur;

(5)

“vetturi b’żewġ jew tliet roti” tfisser kull vettura bil-mutur fuq żewġ roti b’sidecar jew mingħajrha, u kwalunkwe triċikli jew kwadriċikli;

(6)

“vettura rreġistrata fi Stat Membru” tfisser vettura li hija rreġistrata jew li daħlet fis-servizz fi Stat Membru;

(7)

“vettura ta’ interess storiku” tfisser kwalunkwe vettura li titqies bħala storika mill-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni jew minn wieħed mill-korpi ta’ awtorizzazzjoni maħturin tiegħu u li tissodisfa l-kondizzjonijiet kollha li ġejjin:

kienet ġiet manifatturata jew irreġistrata għall-ewwel darba tal-inqas 30 sena ilu;

it-tip speċifiku tagħha, kif definit fil-liġi rilevanti tal-Unjoni jew nazzjonali, m’għadux jiġi prodott;

qed tiġi preservata jew tinżamm fl-istat oriġinali tagħha u ma ġarrbet ebda tibdil sostanzjali fil-karatteristiċi tekniċi tal-komponenti prinċipali tagħha;

(8)

“detentur ta’ ċertifikat tar-reġistrazzjoni” tfisser il-persuna ġuridika jew fiżika li l-vettura hija rreġistrata f’isimha;

(9)

“test tal-affidabilità stradali” tfisser spezzjoni, skont l-Anness I mfassal biex jiġi żgurat li vettura ma tkunx perikoluża biex tintuża fit-toroq pubbliċi u li tikkonforma mal-karatteristiċi ambjentali u ta’ sigurtà li huma meħtieġa u mandatorji;

(10)

“approvazzjoni” tfisser proċedura li permezz tagħha Stat Membru jiċċertifika li vettura tissodisfa d-dispożizzjonijiet amministrattivi u r-rekwiżiti tekniċi rilevanti msemmijin fid-Direttiva 2002/24/KE, id-Direttiva 2003/37/KE u d-Direttiva 2007/46/KE;

(11)

“nuqqasijiet” tfisser difetti tekniċi u istanzi oħra ta’ nuqqas ta’ konformità li jinstabu matul test tal-affidabbiltà stradali;

(12)

“ċertifikat tal-affidabbiltà stradali” tfisser rapport dwar l-affidabbiltà stradali maħruġ mill-awtorità kompetenti jew minn ċentru tal-ittestjar li fih ir-riżultat tat-test tal-affidabbiltà stradali;

(13)

“spettur” tfisser persuna awtorizzata minn Stat Membru jew mill-awtorità kompetenti tiegħu biex twettaq testijiet tal-affidabbiltà stradali f’ċentru tal-ittestjar jew, meta jkun xieraq, f’isem awtorità kompetenti;

(14)

“awtorità kompetenti” tfisser awtorità jew korp pubbliku inkarigat minn Stat Membru u responsabbli għall-ġestjoni tas-sistema tal-ittestjar tal-affidabbiltà stradali, inkluż, fejn xieraq, it-twettiq tat-testijiet tal-affidabbiltà stradali;

(15)

“ċentru tal-ittestjar” tfisser korpi jew stabbilimenti pubbliċi jew privati awtorizzati minn Stat Membru biex iwettqu testijiet tal-affidabilità stradali;

(16)

“korp superviżorju” tfisser korp jew korpi stabbiliti minn Stat Membru, responsabbli għas-superviżjoni taċ-ċentri tal-ittestjar. Korp superviżorju jista’ jkun parti mill-awtorità kompetenti jew l-awtoritajiet kompetenti;

(17)

“gżira żgħira” tfisser gżira b’inqas minn 5 000 abitant u li mhijiex konnessa ma’ partijiet oħra tat-territorju b’pontijiet ta’ toroq jew b’mini;

(18)

“żona b’popolazzjoni mifruxa” tfisser żona predefinita b’densità ta’ popolazzjoni ta’ inqas minn ħames persuni kull kilometru kwadru;

(19)

“triq pubblika” tfisser triq li hi ta’ utilità pubblika ġenerali bħal toroq lokali, reġjonali jew nazzjonali, awtostradi, expressways jew motorways.

KAPITOLU II

OBBLIGI ĠENERALI

Artikolu 4

Responsabilitajiet

1.   Kull Stat Membru għandu jiżgura li l-vetturi rreġistrati fit-territorju tiegħu jiġu ttestjati perjodikament skont din id-Direttiva miċ-ċentri tal-ittestjar awtorizzati mill-Istat Membru fejn dawk il-vetturi huma rreġistrati.

2.   It-testijiet tal-affidabbiltà stradali għandhom jitwettqu mill-Istat Membru tar-reġistrazzjoni tal-vettura jew minn korp pubbliku fdat bil-kompitu minn dak l-Istat jew minn korpi jew stabbilimenti nominati u sorveljati minn dak l-Istat Membru, inkluż korpi privati awtorizzati.

3.   F’konformità mal-prinċipji stipulati fir-Regolament (KE) Nru 715/2007 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (11) u r-Regolament (KE) Nru 595/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (12), u qabel l-20 ta’ Mejju 2018, tadotta:

(a)

sett ta’ informazzjoni teknika dwar it-tagħmir tal-brejkijiet, l-istering, il-viżibilità, il-bozoz, ir-rifletturi, it-tagħmir elettriku, il-fusijiet, ir-roti, it-tajers, is-suspenxin, ix-xażi, l-aċċessorji tax-xażi, tagħmir ieħor u partijiet neċessarji għall-ittestjar tal-affidabilità stradali tal-elementi li għandhom jiġu ttestjati u l-użu tal-metodi rakkomandati tal-ittestjar, f’konformità mal-Anness I, il-Punt 3; u

(b)

ir-regoli dettaljati dwar il-format tad-dejta u l-proċeduri dwar l-aċċess għall-informazzjoni teknika relevanti.

Dawk l-atti ta’ implimentazzjoni għandhom jiġu adottati f’konformità mal-proċedura ta’ eżami msemmija fl-Artikolu 19(2).

L-informazzjoni teknika msemmija fil-punt (a) tal-ewwel subparagrafu għandha tkun disponibbli bla ħlas jew bi prezz raġonevoli mill-manifatturi liċ-ċentri tal-ittestjar u l-awtoritajiet kompetenti relevnati, b’mod mhux diskriminatorju.

Il-Kummissjoni Ewropea għandha teżamina l-fattibilità tal-istabbiliment ta’ punt uniku ta’ aċċess għal din l-informazzjoni teknika.

4.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li r-responsabilitajiet biex il-vettura tinżamm f’kondizzjoni affidabbli stradalment jiġu definiti fil-leġislazzjoni nazzjonali.

KAPITOLU III

REKWIŻITI MINIMI LI JIKKONĊERNAW IT-TESTIJIET TAL-AFFIDABILITÀ STRADALI

Artikolu 5

Data u frekwenza tal-ittestjar

1.   Il-vetturi għandhom ikunu suġġetti għal test tal-affidabilità stradali tal-inqas fl-intervalli li ġejjin, mingħajr preġudizzju għall-perjodu ta’ flessibilità applikat fl-Istati Membri skont il-paragrafu 3:

(a)

il-vetturi tal-kategorija M1 u N1: erba’ snin wara d-data li fiha l-vettura kienet ġiet irreġistrata għall-ewwel darba u minn dakinhar, kull sentejn;

(b)

il-vetturi tal-kategorija M1 użati bħala taksis jew ambulanzi, vetturi tal-kategoriji M2, M3, N2, N3, O3 u O4: sena wara d-data li fiha l-vettura kienet ġiet irreġistrata għall-ewwel darba, u minn dakinhar, kull sena;

(c)

vetturi tal-kategorija T5, li l-użu tagħhom prinċipalment isir f’toroq pubbliċi għal skopijiet kummerċjali ta’ trasport tal-merkanzija bit-triq: erba’ snin wara d-data li fiha l-vettura kienet ġiet irreġistrata għall-ewwel darba u minn dakinhar, kull sentejn.

2.   L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu intervalli xierqa li fihom il-vetturi tal-kategoriji L3e, L4e, L5e u L7e, bi spostar tal-magna ta’ iktar minn 125 cm3, għandhom ikunu suġġetti għall-ittesjtar tal-affidabilità stradali.

3.   L-Istati Membri jew l-awtoritajiet kompetenti jistgħu jistabbilixxu perijodu raġonevoli li matulu t-test tal-affidabbiltà stradali għandu jitwettaq mingħajr ma jinqabżu l-intervalli stipulati fil-paragrafu 1.

4.   Irrispettivament mid-data tal-aħħar test tal-affidabbiltà stradali, l-Istat Membru jew l-awtorità kompetenti konċernati jistgħu jeħtieġu li vettura tkun suġġetta għal test tal-affidabbiltà stradali qabel id-dati msemmija fil-paragrafi 1 u 2, fil-każijiet li ġejjin:

wara inċident li jaffettwa l-komponenti prinċipali relatati mas-sikurezza tal-vettura bħar-roti, is-suspenxin, iż-żoni ta’ deformazzjoni, is-sistemi ta’ airbags, l-istering jew il-brejkijiet;

meta jkunu nbidlu jew ġew modifikati s-sistemi u l-komponenti ta’ sikurezza u dawk ambjentali;

meta jkun inbidel id-detentur taċ-ċertifikat ta’ reġistrazzjoni ta’ vettura;

meta l-vettura tkun laħqet kilometraġġ ta’ 160 000 km;

f’każijiet fejn is-sikurezza stradali tkun affettwata serjament.

Artikolu 6

Kontenut u metodi tal-ittestjar

1.   Għall-kategorija tal-vetturi li jaqgħu taħt il-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva, bl-eċċezzjoni tal-kategoriji L3e, L4e, L5e u L7e bi spostar tal-magna ta’ iktar minn 125 cm3, l-Istati Membri għandhom jiżguraw li t-test tal-affidabilità stradali jkopri l-oqsma msemmija fil-punt 2 tal-Anness I.

2.   Għal kull qasam imsemmi fil-paragrafu 1, l-awtoritajiet kompetenti tal-Istat Membru jew iċ-ċentru tal-ittestjar għandhom iwettqu test tal-affidabbiltà stradali li jkopri tal-inqas l-elementi msemmijin fil-punt 3 tal-Anness I billi jintużaw metodu rakkomandat jew wieħed ekwivalenti li jkun approvat mill-awtorita kompetenti applikabbli għall-ittestjar ta’ dawk l-elementi, kif stipulat fil-punt 3 tal-Anness I. It-test jista’ jinkludi wkoll verifika jekk il-partijiet u l-komponenti rispettivi ta’ dik il-vettura jikkorrispondux għall-karatteristiċi rikjesti ta’ sikurezza u ambjentali li kienu fis-seħħ fil-mument tal-approvazzjoni jew, jekk applikabbli, fil-mument tar-retrofitting.

It-testijiet għandhom jitwettqu bl-użu ta’ tekniki u tagħmir attwalment disponibbli mingħajr l-użu ta’ għodod biex tiżżarma jew titneħħa kwalunkwe parti tal-vettura.

3.   Għall-kategorija tal-vetturi L3e, L4e, L5e u L7 bi spostar tal-magna ta’ iktar minn 125 cm3, l-Istati Membri għandhom jiddeterminaw iż-żoni, l-elementi u l-metodi xierqa għall-ittestjar.

Artikolu 7

Valutazzjoni tan-nuqqasijiet

1.   Għal kull element ittestjat, l-Anness I jipprovdi lista minima ta’ nuqqasijiet possibbli u l-livell ta’ severità tagħhom.

2.   Nuqqasijiet li jinstabu matul l-ittestjar perjodiku tal-vetturi għandhom jiġu kkategorizzati f’wieħed mill-gruppi li ġejjin:

(a)

nuqqasijiet minuri li ma għandhom ebda effett sinifikanti fuq is-sikurezza tal-vettura jew ikollhom impatt fuq l-ambjent u nuqqasijiet minuri ta’ konformità oħrajn.

(b)

nuqqasijiet kbar li jistgħu jippreġudikaw is-sikurezza tal-vettura jew ikollhom impatt fuq l-ambjent jew iqiegħdu fil-periklu lil utenti oħra tat-triq jew nuqqasijiet ta’ konformità sinifikanti oħrajn,

(c)

nuqqasijiet perikolużi li jikkostitwixxu riskju dirett u immedjat għas-sikurezza stradali jew li jkollhom impatt fuq l-ambjent, li jiġġustifikaw li Stat Membru jew l-awtoritajiet kompetenti tiegħu jistgħu jipprojbixxu l-użu tal-vettura fuq toroq pubbliċi.

3.   Vettura li jkollha nuqqasijiet li jappartjenu f’aktar minn grupp ta’ nuqqasijiet wieħed imsemmija fil-paragrafu 2 għandhom jiġu kklassifikati fil-grupp li jikkorispondi għan-nuqqas l-aktar serju. Vettura li turi diversi nuqqasijiet fl-istess qasam ta’ spezzjoni kif identifikat fl-ambitu tat-test imsemmi fil-punt 2 tal-Anness I, tista’ tiġi kklassifikata fil-grupp li jkun imiss ta’ nuqqasijiet serji jekk jista’ jintwera li l-effett kombinat ta’ dawk in-nuqqasijiet jirriżulta f’riskju ogħla għas-sikurezza tat-traffiku stradali.

Artikolu 8

Ċertifikat tal-affidabilità stradali

1.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li ċ-ċentru tal-ittestjar jew, jekk ikun rilevanti, l-awtorità kompetenti, li jkunu wettqu test tal-affidabilità stradali għandhom joħorġu ċertifikat tal-affidabilità stradali għal dik il-vettura li fih, tal-inqas, l-elementi standardizzati tal-kodiċijiet armonizzati korrispondenti tal-Unjoni stipulati fl-Anness II.

2.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li ċ-ċentri tal-ittestjar jew, meta jkun rilevanti, l-awtoritajiet kompetenti, għandhom jagħmlu disponibbli lill-persuna li tkun qed tippreżenta l-vettura għat-test, ċertifikat tal-affidabbiltà stradali jew, fil-każ ta’ ċertifikat tal-affidabbiltà stradali stabbilit elettronikament, karta stampata ċċertifikata ta’ dan iċ-ċertifikat.

3.   Mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 5, f’każ ta’ reġistrazzjoni mill-ġdid ta’ vettura li hi diġà reġistrata fi Stat Membru ieħor, kull Stat Membru għandu jirrikonoxxi ċ-ċertifikat tal-affidabbiltà stradali maħruġ minn dak l-Istat Membru l-ieħor, daqslikieku kien ħareġ dak iċ-ċertifikat hu stess, dment li ċ-ċertifikat tal-affidabbiltà stradali jkun għadu validu skont il-frekwenza tal-intervalli stabbiliti għal testijiet ta’ affidabbiltà stradali perjodiċi mill-Istat Membru fejn tkun qed issir ir-reġistrazzjoni mill-ġdid. F’każijiet ta’ dubju, l-Istat Membru fejn tkun qed issir ir-reġistrazzjoni mill-ġdid jista’ jivverifika l-validità taċ-ċertifikat tal-affidabilità stradali qabel ma jirrikonoxxuh. L-Istat Membru għandu jikkomunika lill-Kummissjoni deskrizzjoni taċ-ċertifikat tal-affidabilità stradali qabel l-20 ta’ Mejju 2018. Il-Kummissjoni għandha tinforma lill-Kumitat imsemmi fl-Artikolu 19. Dan il-paragrafu m’għandux japplika għall-kategoriji ta’ vetturi L3e, L4e, L5e u L7e.

4.   Mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 5(4) u l-paragrafu 3 ta’ dan l-Artikolu, l-Istati Membri għandhom jirrikonoxxu, bħala kwistjoni ta’ prinċipju, il-validità taċ-ċertifikat tal-affidabilità stradali fil-każ li tinbidel is-sjieda ta’ vettura, li jkollha prova valida tat-test perjodiku tal-affidabilità stradali.

5.   Mill-20 ta’ Mejju 2018 u mhux iktar tard mill-20 ta’ Mejju 2021, iċ-ċentri tal-ittestjar għandhom jikkomunikaw b’mod elettroniku, mal-awtorità kompetenti tal-Istat Membru konċernat, l-informazzjoni msemmija fiċ-ċertifikati tal-affidabbiltà stradali li joħorġu. Tali komunikazzjoni għandha sseħħ fi żmien raġonevoli wara l-ħruġ ta’ kull ċertifikat tal-affidabilità stradali. Sad-data l-aħħar imsemmija iċ-ċentri tal-ittestjar jistgħu jikkomunikaw l-informazzjoni rilevanti lill-awtorità kompetenti bi kwalukwe mezz ieħor. L-Istati Membri għandhom jiddeterminaw il-perjodu li matuli l-awtorità kompetenti għandha żżomm dik l-informazzjoni. Dak il-perjodu m’għandux ikun inqas minn 36 xahar, mingħajr preġudizzju għas-sistemi fiskali nazzjonali tal-Istati Membri.

6.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li, għall-finijiet tal-iċċekkjar tal-qari tal-odometru, meta ikun imwaħħal b’mod normali, l-informazzjoni rigward it-test tal-affidabbiltà stradali preċedenti għandha titpoġġa għad-dispożizzjoni tal-ispetturi hekk kif tkun disponibbli elettronikament. F’każijiet ta’ manipulazzjoni ta’ odometru biex jitnaqqas jew biex jiġi rappreżentat ħażin ir-rekord tad-distanza ta’ vettura, tali manipulazzjoni tista’ tiġi kkastigata b’penali effettivi, proporzjonati, dissważivi u mhux diskriminatorji.

7.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li r-riżultati tat-test tal-affidabilità jiġu nnotifikati jew isiru disponibbli elettronikament malajr kemm jista’ jkun għall-awtorità responsabbli għar-reġistrazzjoni tal-vettura. Din in-notifika għandu jkun fiha l-informazzjoni msemmija fiċ-ċertifikat tal-affidabilità stradali.

Artikolu 9

Segwitu tan-nuqqasijiet

1.   Fil-każ ta’ qbid ta’ nuqqasijiet żgħar biss, it-test għandu jitqies li jkun ġie ssuperat, in-nuqqasijiet għandhom jiġu rrettifikati, u l-vettura ma għandhiex tiġi ttestjata mill-ġdid.

2.   Fil-każ ta’ qbid ta’ nuqqasijiet kbar, it-test għandu jitqies li jkun falla. L-Istat Membru jew l-awtorità kompetenti għandha tiddeċiedi dwar il-perijodu ta’ żmien li matulu l-vettura in kwistjoni tista’ tintuża qabel ma terġa’ tgħaddi minn test ieħor tal-affidabbiltà stradali. It-test sussegwenti li jissemma l-aħħar għandu jsir matul il-perijodu definit mill-Istati Membri jew l-awtorità kompetenti iżda mhux aktar tard minn xahrejn wara t-test inizjali.

3.   Fil-każ ta’ qbid ta’ nuqqasijiet perikolużi, it-test għandu jitqies li jkun falla. L-Istat Membru jew l-awtorità kompetenti jistgħu jiddeċiedu li l-vettura in kwistjoni ma għandhiex tintuża fuq toroq pubbliċi u li l-awtorizzazzjoni sabiex tintuża fit-traffiku stradali tiġi sospiża għal perijodu limitat ta’ żmien, mingħajr ma jkun meħtieġ proċess ġdid ta’ reġistrazzjoni, sakemm in-nuqqasijiet jiġu rettifikati u jinħareġ ċertifikat ġdid tal-affidabbiltà stradali li juri li l-vettura tinsab f’kundizzjoni ta’ affidabbiltà stradali.

Artikolu 10

Prova tat-test

1.   Iċ-ċentru tal-ittestjar jew, jekk ikun rilevanti, l-awtorità kompetenti tal-Istat Membru li tkun wettqet it-test tal-affidabbiltà stradali fuq vettura rreġistrata fit-territorju tagħha, għandha tipprovdi prova, bħalma hi indikazzjoni fid-dokument ta’ reġistrazzjoni tal-vettura, adeżiv, ċertifikat jew kwalunkwe informazzjoni oħra li tkun aċċessibbli faċilment, lil kull vettura li tkun għaddiet test bħal dan. Il-prova għandha tindika d-data sa meta għandu jsir it-test tal-affidabbiltà stradali li jmiss.

L-Istati Membri għandhom jikkomunikaw lill-Kummissjoni deskrizzjoni ta’ dik il-prova qabel l-20 ta’ Mejju 2018. Il-Kummissjoni għandha tinforma lill-Kumitat imsemmi fl-Artikolu 19.

2.   Meta l-vettura ttestjata tappartjeni għal kategorija ta’ vetturi li mhijiex soġġetta għar-reġistrazzjoni fl-Istat Membru fejn bdiet tintuża, dak l-Istat Membru jista’ jirrikjedi li l-prova tat-test għandha tintwera b’mod viżibbli fuq dik il-vettura.

3.   Għall-fini ta’ ċirkolazzjoni libera, kull Stat Membru għandu jirrikonoxxi l-prova mogħtija minn ċentru ta’ testjar jew awtorità kompetenti ta’ Stat Membru ieħor skont il-paragrafu 1.

KAPITOLU IV

DISPOŻIZZJONIJIET AMMINISTRATTIVI

Artikolu 11

Faċilitajiet u tagħmir tal-ittestjar

1.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-faċilitajiet u t-tagħmir tal-ittestjar użati għat-twettiq ta’ testijiet tal-affidabilità stradali għandhom ikunu konformi mar-rekwiżiti tekniċi minimi stipulati fl-Anness III.

2.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li ċ-ċentri tal-ittestjar jew, jekk ikun rilevanti, l-awtorità kompetenti iżommu l-faċilitajiet u t-tagħmir tal-ittestjar f’konformità mal-ispeċifikazzjonijiet ipprovduti mill-manifatturħhom.

3.   It-tagħmir użat għall-kejl għandu jiġi kkalibrat perjodikament skont l-Anness III u vverifikat f’konformità mal-ispeċifikazzjonijiet mogħtija mill-Istat Membru konċernat jew mill-manifattur tat-tagħmir.

Artikolu 12

Ċentri tal-ittestjar

1.   Iċ-ċentri tal-ittestjar, li fihom l-ispetturi jwettqu testijiet tal-affidabilità stradali, għandhom jiġu awtorizzati minn Stat Membru jew mill-awtorità kompetenti tiegħu.

2.   Sabiex jissodisfaw ir-rekwiżiti minimi fir-rigward tal-ġestjoni tal-kwalità, iċ-ċentri tal-ittestjar għandhom jikkonformaw mar-rekwiżiti stipulati mill-Istat Membru li jawtorizza. Iċ-ċentri tal-ittestjar għandhom jiżguraw l-oġġettività u l-kwalità għolja tal-ittestjar tal-affidabilità stradali.

Artikolu 13

Spetturi

1.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li t-testijiet tal-affidabilità stradali jitwettqu minn spetturi li jissodisfaw ir-rekwiżiti minimi ta’ kompetenza u taħriġ stipulati fl-Anness IV. L-Istati Membri jistgħu jistabbilixxu rekwiżiti addizzjonali ta’ kompetenza fir-rigward tal-kompetenza u t-taħriġ korrispondenti addizzjonali.

2.   L-awtoritajiet kompetenti jew, fejn applikabbli, ċentri ta’ taħriġ approvati għandhom jipprovdu ċertifikat lill-ispetturi li jilħqu l-kompetenza minima u r-rekwiżiti tat-taħriġ. Dak iċ-ċertifikat għandu jinkludi tal-inqas l-informazzjoni msemmija fl-Anness IV, il-punt 3.

3.   L-ispetturi impjegati jew awtorizzati mill-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri jew minn ċentru tal-ittestjar fl-20 ta’ Mejju 2018 għandhom jiġu eżentati mir-rekwiżiti stipulati fil-punt 1 tal-Anness IV.

4.   Meta jkun qed iwettaq test tal-affidabilità stradali, l-ispettur għandu jkun ħieles minn kwalunkwe kunflitt ta’ interess sabiex jiżgura, għas-sodisfazzjon tal-Istat Membru jew tal-awtorità kompetenti konċernati li jkun qed jinżamm livell għoli ta’ imparzjalità u oġġettività.

5.   Il-persuna li tkun qegħda tippreżenta l-vettura għat-test għandha tiġi informata bi kwalunkwe nuqqast identifikat fuq il-vettura u li teħtieġ tiġi retifikata.

6.   Ir-riżultati ta’ test tal-affidabilità stradali jistgħu jiġu modifikati biss, fejn adatt, mill-korp superviżorju jew skont il-proċedura stabbilita mill-awtorità kompetenti, jekk is-sejbiet tat-test tal-affidabilità stradali jkunu manifestament inkorretti.

Artikolu 14

Superviżjoni taċ-ċentri tal-ittestjar

1.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li ċ-ċentri tal-ittestjar ikunu soġġetti għal superviżjoni.

2.   Korp superviżorju għandu jwettaq tal-inqas il-kompiti previsti fil-punt 1 tal-Anness V u jissodisfa r-rekwiżiti stipulati fil-punti 2 u 3 ta’ dak l-Anness.

L-Istati Membri għandhom jagħmlu disponibbli b’mod pubbliku r-regoli u l-proċeduri li jkopru l-organizzazzjoni, il-kompiti u r-rekwiżiti, inklużi r-rekwiżiti ta’ indipendenza, applikabbli għall-persunal ta’ korp superviżorju.

3.   Iċ-ċentri tal-ittestjar li huma mħaddma b’mod dirett minn awtorità kompetenti għandhom ikunu eżentati mir-rekwiżiti fir-rigward l-awtorizzazzjoni u s-superviżjoni fejn il-korp superviżorju huwa parti mill-awtorità kompetenti.

4.   Ir-rekwiżiti msemmija fil-paragrafi 2 u 3 ta’ dan l-Artikolu jistgħu jitqiesu li ġew rispettati mill-Istati Membri li jeħtieġu li ċ-ċentri tal-ittestjar jiġu akkreditati skont ir-Regolament (KE) Nru 765/2008.

KAPITOLU V

KOOPERAZZJONI U SKAMBJU TAL-INFORMAZZJONI

Artikolu 15

Amministrazzjoni kooperattiva bejn l-Istati Membri

1.   L-Istati Membri għandhom jinnominaw punt ta’ kuntatt nazzjonali responsabbli għall-iskambju ta’ informazzjoni mal-Istati Membri l-oħra u l-Kummissjoni fir-rigward tal-applikazzjoni ta’ din id-Direttiva.

2.   stati Membri għandhom jagħtu l-ismijiet u d-dettalji ta’ kuntatt tal-punt ta’ kuntatt nazzjonali tagħhom lill-Kummissjoni sa mhux aktar tard mill-20 ta’ Mejju 2015 u jinfurmawha bla dewmien meta jkun hemm xi tibdil għaliha. Il-Kummissjoni għandha tfassal lista tal-punti ta’ kuntatt nazzjonali kollha, u tibgħatha lill-Istati Membri.

Artikolu 16

Pjattaforma elettronika tal-informazzjoni dwar il-vetturi

Il-Kummissjoni għandha teżamina l-fattibilità, l-ispejjeż u l-benefiċċji tal-istabbiliment ta’ pjattaforma elettronika tal-informazzjoni dwar il-vetturi billi tibbenefika mis-soluzzjonijiet tal-IT eżistenti u li huma diġà implimentati fir-rigward tal-iskambju internazzjonali tad-data sabiex jitnaqqsu kemm jista’ jkun l-ispejjeż u biex jiġu evitati duplikazzjonijiet. Hi u teżamina l-kwistjoni, il-Kummissjoni għanda tqis l-aktar mod adatt biex isir kollegament bejn is-sistemi nazzjonali eżistenti bil-ħsieb li tifaċilita l-iskambji ta’ informazzjoni dwar dejta relatata mal-ittestjar tal-affidabbiltà stradali u l-qari tal-odometru bejn l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri responsabbli għall-ittestjar, ir-reġistrazzjoni u l-approvazzjoni tal-vetturi, iċ-ċentri tal-ittestjar, il-manifatturi tat-tagħmir tal-ittestjar u l-manifatturi tal-vetturi.

Il-Kummissjoni għandha teżamina wkoll il-fattibilità, l-ispejjeż u l-benefiċċji tal-ġbir u l-ħżin tal-informazzjoni disponibbli rigward il-komponenti prinċipali tal-vetturi relatati mas-sikurezza li jkunu ġew involuti f’inċidenti serji kif ukoll il-possibilità li l-informazzjoni dwar l-istorja tal-inċidenti u l-qari tal-odometri ssir disponibbli, f’sura anonimizzata, għall-ispetturi, id-detenturi taċ-ċertifikati tar-reġistrazzjoni u r-riċerkaturi tal-inċidenti.

KAPITOLU VI

ATTI DDELEGATI U TA’ IMPLIMENTAZZJONI

Artikolu 17

Atti delegati

Il-Kummissjoni għandu jkollha s-setgħa li tadotta atti ddelegati f’konformità mal-Artikolu 18 bil-ħsieb li:

taġġorna biss in-nominazzjonijiet tal-kategorija ta’ vetturi msemmija fl-Artikolu 2(1) u l-Artikolu 5(1) u (2) kif xieraq f’każ ta’ bidliet fil-kategoriji ta’ vetturi li jirriżultaw minn emendi għal-leġislazzjoni tal-approvazzjoni tat-tip imsemmija fl-Artikolu 2(1), mingħajr ma jiġu affettwati l-kamp ta’ applikazzjoni u l-frekwenzi tat-testijiet,

taġġorna l-punt 3 tal-Anness I fir-rigward tal-metodi fil-każ li jsiru disponibbli metodi ta’ ttestjar aktar effiċjenti u effettivi mingħajr ma tiġi estiża l-lista’ tal-elementi li jridu jiġu ttestjati,

tadatta l-punt 3 tal-Anness I, wara l-valutazzjoni pożittiva tal-ispejjeż u l-benefiċċji, fir-rigward tal-lista tal-elementi li jridu jiġu eżaminati, il-metodi, ir-raġunijiet tal-falliment u l-valutazzjoni tad-defiċjenzi fil-każ ta’ modifika tar-rekwiżiti mandatarji rilevanti għall-approvazzjoni tat-tip fil-leġislazzjoni tal-Unjoni dwar is-sikurezza jew dwar l-ambjent;

Artikolu 18

Eżerċizzju ta’ delega

1.   Is-setgħa ta’ adozzjoni ta’ atti delegati hija mogħtija lill-Kummissjoni suġġett għall-kondizzjonijiet stabbiliti f’dan l-Artikolu.

2.   Is-setgħa ta’ adozzjoni ta’ atti delegati msemmija fl-Artikolu 17 hija mogħtija lill-Kummissjoni għal perijodu ta’ 5 snin mid-19 ta’ Mejju 2014. Il-Kummissjoni għandha tfassal rapport fir-rigward tad-delega tas-setgħa mhux iktar tard minn disa’ xhur qabel it-tmiem tal-perjodu ta’ ħames snin. Id-delega ta’ setgħa għandha tiġi estiża awtomatikament għal perijodi ta’ żmien identiċi, ħlief jekk il-Parlament Ewropew jew il-Kunsill joġġezzjonaw għal tali estensjoni mhux iktar tard minn tliet xhur qabel it-tmiem ta’ kull perijodu.

3.   Id-delega ta’ setgħat msemmija fl-Artikolu 17 tista’ tiġi irrevokata fi kwalunkwe mument mill-Parlament Ewropew jew mill-Kunsill. Deċiżjoni li tirrevoka għandha ttemm id-delega ta’ setgħa speċifikata f’dik id-deċiżjoni. Din għandha ssir effettiva fil-jum wara l-pubblikazzjoni tad-deċiżjoni f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea jew f’data aktar tard speċifikata fih. Ma għandhiex taffettwa l-validità ta’ kwalunkwe att delegat li jkun diġà fis-seħħ.

4.   Hekk kif tadotta att delegat, il-Kummissjoni għandha tinnotifikah simultanjament lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill.

5.   Att iddelegat adottat skont l-Artikolu 17 għandu jidħol fis-seħħ biss jekk ma tiġix espressa oġġezzjoni mill-Parlament Ewropew jew mill-Kunsill fi żmien perijodu ta’ xahrejn min-notifika ta’ dak l-att lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill jew jekk, qabel ma jiskadi dak il-perijodu, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill ikunu t-tnejn infurmaw lill-Kummissjoni li mhumiex sejrin joġġezzjonaw. Dak il-perijodu għandu jiġi estiż b’xahrejn fuq inizjattiva tal-Parlament Ewropew jew tal-Kunsill.

Artikolu 19

Proċedura tal-Kumitat

1.   Il-Kummissjoni għandha tkun megħjuna minn kumitat (il-“Kumitat tal-Affidabbiltà Stradali”). Dak il-kumitat għandu jkun kumitat fis-sens tar-Regolament (UE) Nru 182/2011.

2.   Fejn issir referenza għal dan il-paragrafu, għandu japplika l-Artikolu 5 tar-Regolament (UE) Nru 182/2011. Meta l-kumitat ma jagħti l-ebda opinjoni, il-Kummissjoni ma għandhiex tadotta l-abbozz tal-att implimentattiv u t-tielet subparagrafu tal-Artikolu 5(4) tar-Regolament (UE) Nru 182/2011 għandu japplika.

KAPITOLU VII

DISPOŻIZZJONIJIET FINALI

Artikolu 20

Rappurtar

1.   Sad-30 ta’ April 2020 il-Kummissjoni għandha tippreżenta rapport lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill dwar l-implimentazzjoni u l-effetti ta’ din id-Direttiva, b’mod partikolari fir-rigward tal-livell ta’ armonizzazzjoni ta’ testijiet ta’ affidabbiltà stradali perjodiċi, tal-effikaċja tad-dispożizzjonijiet dwar il-kamp ta’ applikazzjoni, il-frekwenza tal-ittestjar, ir-rikonoxximent reċiproku taċ-ċertifikati tal-affidabbiltà stradali f’każijiet ta’ reġistrazzjoni mill-ġdid ta’ vetturi li joriġinaw minn Stat Membru ieħor u r-riżultati tal-eżami rigward il-fattibbiltà tal-introduzzjoni ta’ pjattaforma elettronika tal-informazzjoni dwar il-vetturi kif imsemmi fl-Artikolu 16. Ir-rapport għandu janalizza wkoll jekk hemmx ħtieġa li jiġu aġġornati l-Annessi, partikolarment fid-dawl tal-progress tekniku u l-prattiki. Ir-rapport għandu jiġi ppreżentat wara l-konsultazzjoni tal-kumitat imsemmi fl-Artikolu 19 u għandu jkun akkumpanjat, jekk xieraq, minn proposti leġislattivi.

2.   Sa mhux aktar tard mill-30 ta’ April 2019 il-Kummissjoni għandha tressaq lill-Parlament Ewropew u lill-Kummissjoni rapport abbażi ta’ studji indipendenti dwar l-effikaċja tal-inklużjoni tat-trejlers ħfief u l-vetturi b’żewġ roti jew bi tliet roti fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva. Ir-rapport għandu jivvaluta l-evoluzzjoni tas-sitwazzjoni tas-sikurezza tat-toroq fl-Unjoni u, għal kull sottokategorija tal-vetturi L, iqabbel ir-riżultati tal-miżuri nazzjonali tas-sigurtà tat-toroq filwaqt li jqis id-distanza medja li jkunu vvjaġġaw dawk il-vetturi. B’mod partikolari, il-Kummissjoni għandha tivvaluta jekk l-istandards u l-ispejjeż tal-ittestjar perjodiku tal-affidabilità stradali ta’ kull kategorija ta’ vettura humiex proporzjonati għall-objettivi stabbiliti tas-sikurezza tat-toroq. Ir-rapport għandu jkun akkumpanjat minn studju dettaljat tal-impatt li janalizza l-ispejjeż u l-benefiċċji fl-Unjoni kollha, inklużi l-ispeċifiċitajiet tal-Istati Membri. Ir-rapport għandu jkun disponibbli tal-inqas sitt xhur qabel is-sottomissjoni ta’ kwalunkwe proposta leġislattiva, jekk xieraq, biex jinkludi kategoriji ġodda fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva.

Artikolu 21

Pieni

L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu r-regoli dwar il-pieni applikabbli għall-ksur tad-dispożizzjonijiet ta’ din id-Direttiva u għandhom jieħdu l-miżuri kollha meħtieġa biex jiżguraw li jiġu implimentati. Dawk il-pieni għandhom ikunu effettivi, proporzjonati, dissważivi u mhux diskriminatorji.

Artikolu 22

Dispożizzjonijiet transizzjonali

1.   L-Istati Membri jistgħu jawtorizzaw, għal perjodu ta’ mhux iktar minn ħames snin wara l-20 ta’ Mejju 2018 mill-ittestjar tal-faċilitajiet u t-tagħmir tal-ittestjar imsemmijin fl-Aritkolu 11 li ma jikkonformax mar-rekwiżiti minimi stipulati fl-Anness III għat-twettiq ta’ testijiet tal-affidabilità stradali.

2.   L-Istati Membri għandhom japplikaw ir-rekwiżiti stipulati fl-Anness V mhux aktar tard mill-1 ta’ Jannar 2023.

Artikolu 23

Traspożizzjoni

1.   L-Istati Membri għandhom jadottaw u jippubblikaw, sa mhux iktar tard mill-20 ta’ Mejju 2017, il-liġijiet, ir-regolamenti u l-miżuri amministrattivi neċessarji biex ikunu konformi ma’ din id-Direttiva. Huma għandhom jinfurmaw mingħajr dewmien lill-Kummissjoni b’dan.

Huma għandhom japplikaw dawk il-miżuri mill-20 ta’ Mejju 2018.

Meta l-Istati Membri jadottaw dawk il-miżuri, dawn għandhom jirreferu għal din id-Direttiva jew ikunu akkumpanjati mit-tali referenza fl-okkażjoni tal-pubblikazzjoni uffiċjali tagħhom. Il-metodi biex issir tali referenza għandha tiġi stipulata mill-Istati Membri.

2.   L-Istati Membri għandhom jikkomunikaw lill-Kummissjoni t-test tal-miżuri ewlenin tal-liġi nazzjonali li huma jadottaw fil-qasam kopert minn din id-Direttiva.

Artikolu 24

Revoka

Id-Direttiva 2009/40/KE hija revokata b’effett mill-20 ta’ Mejju 2018.

Artikolu 25

Dħul fis-seħħ

Din id-Direttiva għandha tidħol fis-seħħ fl-għoxrin jum wara dak tal-pubblikazzjoni tagħha f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea.

Artikolu 26

Destinatarji

Din id-Direttiva hija indirizzata lill-Istati Membri.

Magħmul fi Brussell, it-3 ta’ April 2014.

Għall-Parlament Ewropew

Il-President

M. SCHULZ

Għall-Kunsill

Il-President

D. KOURKOULAS


(1)  ĠU C 44, 15.2.2013, p. 128.

(2)  Pożizzjoni tal-Parlament Ewropew tal-11 ta’ Marzu 2014 (għadha mhijiex ippubblikata fil-Ġurnal Uffiċjali) u deċiżjoni tal-Kunsill tal-24 ta’ Marzu 2014.

(3)  Direttiva 2002/24/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta’ Marzu 2002 li għandha x’taqsam mal-approvazzjoni tat-tip ta’ vetturi bil-mutur b’żewġ roti jew bi tlieta u li tħassar id-Direttiva tal-Kunsill 92/61/KEE (ĠU L 124, 9.5.2002, p. 1).

(4)  Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill Nru 2003/37/KE tas-26 ta’ Mejju, 2003, dwar l-approvazzjoni tat-tip ta’ tratturi għall-agrikoltura jew għall-foresti, il-karrijiet tagħhom u makkinarju irmunkat interkambjabbli, flimkien mas-sistemi tagħhom, komponenti u unitajiet tekniċi separati u r-revoka tad-Direttiva 74/150/KEE (ĠU L 171, 9.7.2003, p. 1).

(5)  Direttiva 2007/46/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-5 ta’ Settembru 2007 li tistabbilixxi kwadru għall-approvazzjoni ta’ vetturi bil-mutur u l-karrijiet tagħhom, u ta’ sistemi, komponenti u unitajiet tekniċi separati maħsuba għal tali vetturi(ĠU L 263, 9.10.2007, p. 1).

(6)  Direttiva 2006/123/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta’ Diċembru 2006 dwar is-servizzi fis-suq intern (ĠU L 376, 27.12.2006, p. 36).

(7)  Regolament (KE) Nru 765/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-9 ta’ Lulju 2008 li jistabbilixxi r-rekwiżiti għall-akkreditament u għas-sorveljanza tas-suq relatati mal-kummerċjalizzazzjoni ta’ prodotti u li jħassar ir-Regolament (KEE) Nru 339/93 (ĠU L 218, 13.8.2008, p. 30).

(8)  Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta’ Frar 2011 li jistabbilixxi r-regoli u l-prinċipji ġenerali dwar il-modalitajiet ta’ kontroll mill-Istati Membri tal-eżerċizzju mill-Kummissjoni tas-setgħat ta’ implimentazzjoni (ĠU L 55, 28.2.2011, p. 13).

(9)  Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni 2010/378/UE tal-5 ta’ Lulju 2010 dwar il-valutazzjoni tad-difetti waqt it-testjar skont id-Direttiva 2009/40/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar testijiet tal-kondizzjoni ta’ vetturi u tal-karrijiet tagħhom għat-triq (ĠU L 173, 8.7.2010, p. 74).

(10)  Direttiva 2009/40/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-6 ta’ Mejju 2009 dwar testijiet tal-kondizzjoni ta’ vetturi u tal-karrijiet tagħhom għat-triq (ĠU L 141, 6.6.2009, p. 12).

(11)  Regolament (KE) Nru 715/2007 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-20 ta’ Ġunju 2007 dwar l-approvazzjoni tat-tip ta’ vetturi bil-mutur fir-rigward tal-emissjonijiet ta’ vetturi ħfief għall-passiġġieri u ta’ vetturi kummerċjali (Euro 5 u Euro 6) u dwar l-aċċess għal informazzjoni dwar it-tiswija u l-manutenzjoni tal-vetturi (ĠU L 171, 29.6.2007, p. 1).

(12)  Regolament (KE) Nru 595/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta’ Ġunju 2009 dwar l-approvazzjoni tat-tip ta’ vetturi bil-mutur u magni rigward l-emissjonijiet minn vetturi heavy-duty (Euro VI) u dwar l-aċċess għal informazzjoni dwar it-tiswija u l-manutenzjoni tal-vetturi u li jemenda r-Regolament (KE) Nru 715/2007 u d-Direttiva 2007/46/KE u li jħassar id-Direttivi 80/1269/KEE, 2005/55/KE u 2005/78/KE (ĠU L 188, 18.7.2009, p. 1).


ANNESS I

REKWIŻITI MINIMI LI JIKKONĊERNAW IL-KONTENUTI U L-METODI TAL-ITTESTJAR RAKKOMANDATI

1.   ĠENERALI

Dan l-Anness jidentifika s-sistemi u l-komponenti tal-vettura li għandhom jiġu ttestjati; jiddeskrivi l-metodi rakkomandati ta’ kif għandhom jiġu ttestjati u l-kriterji li għandhom jintużaw meta jiġi stabbilit jekk il-kundizzjoni tal-vettura hijiex aċċettabbli.

It-test irid ikopri tal-inqas l-elementi elenkati fil-punt 3 hawn taħt, sakemm dawn ikunu relatati mat-verifika dwar jekk il-partijiet u l-komponenti relevanti ta’ dik il-vettura jikkorrispondux għall-karatteristiċi rikjesti ta’ sikurezza u ambjentali li kienu fis-seħħ fil-mument tal-approvazzjoni jew, jekk applikabbli, fil-mument tar-retrofitting.

Fejn id-disinn tal-vettura ma jippermettix l-applikazzjoni tal-metodi tal-ittestjar stipulati f’dan l-Anness, it-test għandu jitmexxa skont il-metodi tal-ittestjar rakkomandati aċċettati mill-awtoritajiet kompetenti. L-awtorità kompetenti għandha tkun issodisfata li l-istandards tas-sikurezza u ambjentali se jinżammu.

L-ittestjar tal-elementi kollha elenkati għandhom jitqiesu bħala obbligatorji fil-kuntest tat-test perjodiku tal-affidabbiltà stradali, għajr dawk immarkati bl-indikazzjoni “X”, li huma relatati mal-kundizzjoni tal-vettura u l-adegwatezza tagħha għall-użu fit-triq iżda li mhumiex ikkunsidrati bħala essenzjali fil-kuntest tat-test tal-affidabilità stradali.

Ir-“Raġunijiet għala ma jgħaddux” ma japplikawx f’każijiet meta jirreferu għal rekwiżiti li ma kinux preskritti fil-leġislazzjoni rilevanti għall-approvazzjoni tal-vettura fil-mument tal-ewwel reġistrazzjoni jew fl-ewwel dħul fis-servizz jew fir-rekwiżiti tar-retrofitting.

Meta jiġi indikat metodu ta’ testjar bħala viżwali, dan ifisser illi minbarra milli jħares lejn l-elementi konċernati, l-ispettur għandu wkoll, jekk xieraq, jimmaniġġhom, jevalwa l-istorbju tagħhom jew juża kwalunkwe mezz ta’ spezzjoni ieħor xieraq mingħajr l-involviment tal-użu ta’ tagħmir.

2.   AMBITU TAT-TEST

It-test għandu jkopri mill-inqas l-oqsma li ġejjin:

(0)

Identifikazzjoni tal-vettura;

(1)

Tagħmir tal-brejkijiet;

(2)

Stering;

(3)

Viżibbiltà;

(4)

Tagħmir tat-tidwil u l-partijiet tas-sistema elettrika;

(5)

Fusijiet, roti, tajers, sospensjoni;

(6)

Xażi u aċċessorji tax-xażi;

(7)

Tagħmir ieħor;

(8)

Fastidju;

(9)

Testijiet supplimentari għall-vetturi li jġorru l-passiġġieri tal-kategoriji M2 u M3

3.   KONTENUT U METODI TAL-ITTESTJAR, VALUTAZZJONI TAN-NUQQASIJIET TAL-VETTURI

It-test għandu jkopri mill-inqas l-elementi u juża l-istandards minimi u l-metodi rakkomandati elenkati fit-tabella li ġejja.

Għal kull sistema u komponent tal-vettura soġġetti għall-ittestjar, il-valutazzjoni tan-nuqqasijiet għandha titwettaq skont il-kriterji stabbiliti f’dik it-tabella, fuq bażi ta’ każ b’każ.

In-nuqqasijiet li mhumiex elenkati f’dan l-Anness għandhom jiġu vvalutati skont ir-riskji li jpoġġu lis-sikurezza stradali fiha.

Element

Metodu

Raġunijiet għalfejn l-element ma jgħaddix mit-test

Valutazzjoni tan-nuqqasijiet

 

Minuri

Maġġuri

Perikolużi

0.   

IDENTIFIKAZZJONI TAL-VETTURA

0.1.

Pjanċi bin-numru tar- reġistrazzjoni (jekk meħtieġ mir-rekwiżiti1)

Spezzjoni viżwali

(a)

Il-pjanċa/i bin-numru hija/huma neqsin jew tant mhumiex sikuri/imwaħħlin b’tali mod li hemm probabbiltà li jaqgħu.

 

X

 

(b)

Skrizzjoni nieqsa jew ma tinqarax.

 

X

 

(c)

Mhumiex skont id-dokumenti jew ir-rekords tal-vettura.

 

X

 

0.2.

Numru ta’ identifikazzjoni/xażi/serje tal-vettura

Spezzjoni viżwali

(a)

Nieqes jew ma jistax jinstab.

 

X

 

(b)

Nieqes, ma jinqarax, jidher ċar li ffalsifikat, jew ma jaqbilx mad-dokumenti tal-vettura.

 

X

 

(c)

Dokumenti tal-vettura ma jinqarawx jew impreċiżjonijiet klerikali.

X

 

 

1.   

TAGĦMIR TAL-IBBREJKAR

1.1.   

Kundizzjoni mekkanika u tħaddim

1.1.1.

Pern tal-pedala/liver bl-id tal-brejk ta’ servizz

Spezzjoni viżwali tal-komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar.

Nota: Vetturi b’sistemi tal- brejkijiet assistiti għandhom jiġu spezzjonati bil-magna mitfija.

(a)

Pern issikat iżżejjed.

 

X

 

(b)

Ittieklu jew laxki wisq.

 

X

 

1.1.2.

Kundizzjoni u kors tal-pedala/liver bl-id tal- apparat li jħaddem l- brejkijiet

Spezzjoni viżwali tal-komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar.

Nota: Vetturi b’sistemi tal- brejkijiet assistiti għandhom jiġu spezzjonati bil-magna mitfija.

(a)

Kors ta’ riżerva żejjed jew insuffiċjenti.

 

X

 

(b)

Kontroll tal-brejkijiet li ma jirrilaxxax kif suppost

Jekk il-funzjonalità tiegħu affettwata

X

X

 

(c)

L-element kontra ż-żliq ta’ fuq il-pedala tal-brejkijiet nieqes, laxk jew ittiekel bl-użu

 

X

 

1.1.3.

Pompa tal-vakwu jew kompressur u kompartimenti

Spezzjoni viżwali tal-komponenti fi pressjoni operattiva normali. Verifka tal-ħin meħtieġ sakemm il-vakwu jew il-pressjoni tal-arja jilħqu livell sikur ta’ tħaddim u l-funzjonament tal-apparat ta’ twissija, tal- valv ta’ protezzjoni multiċirkwità u tal-valv għar-rilaxx tal-pressjoni.

(a)

Il-pressjoni/vakwu huma insuffiċjenti biex jassistu mill-inqas, erba’ applikazzjonijiet tal-brejkijiet wara li jkun ħadem l-apparat ta’ twissija (jew il-gejġ juri qari ta’ nuqqas ta’ sikurezza).

f’mill-inqas żewġ applikazzjonijiet ta’ brejkijiet wara li jkun ħadem l-apparat ta’ twissija (jew il-gejġ juri qari ta’ nuqqas ta’ sikurezza).;

 

X

X

(b)

Il-ħin meħtieġ biex il-pressjoni tal-arja/vakwu jilħqu l-livell sikur ta’ tħaddim huwa twil wisq skont ir-rekwiżiti1.

 

X

 

(c)

Il-valv ta’ protezzjoni multiċirkwita jew il-valv għar-rilaxx tal-pressjoni ma jaħdmux

 

X

 

(d)

Tnixxija tal-arja li tikkawża waqgħa notevoli fil-pressjoni jew tnixxijiet tal-arja li jinstemgħu.

 

X

 

(e)

Probabbiltà li ħsara esterna taffettwa l-funzjonament tas-sistema tal-ibbrejkjar.

Prestazzjoni ta’ bbrejkjar sekondarju mhux issodisfata.

 

X

X

1.1.4.

Gejġ jew indikatur li juri twissija ta’ pressjoni baxxa

Kontroll tal-funzjonament.

Gejġ jew indikatur difettuż jew jaħdem ħażin.

Pressjoni baxxa mhux identifikabbli.

X

X

 

1.1.5.

Kontroll tal-brejkijiet imħaddem manwalment

Spezzjoni viżwali tal- komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar.

(a)

Il-kontroll imxaqqaq, bil-ħsara jew mittiekel iżżejjed.

 

X

 

(b)

Il-kontroll mhux imwaħħal sew mal-valv jew il-valv mhux imwaħħal sew.

 

X

 

(c)

Konnessjonijiet laxki fis-sistema jew tnixxijiet fis-sistema.

 

X

 

(d)

Tħaddim mhux sodisfaċenti.

 

X

 

1.1.6.

Attivatur tal-brejk tal-ipparkjar, kontroll tal- liver, il-krikk tal-brejk tal- ipparkjar, il-brejk tal- ipparkjar elettroniku

Spezzjoni viżwali tal- komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar.

(a)

Il-krikk mhux jorbot sew.

 

X

 

(b)

Użu tal-pern tal-liver jew tal-mekkaniżmu tal-krikk.

Użu eċċessiv.

X

X

 

(c)

Ċaqliq eċċessiv tal-liver li jindika aġġustament inkorrett.

 

X

 

(d)

L-attivatur nieqes, bil-ħsara jew ma jaħdimx.

 

X

 

(e)

Funzjonament ħażin, l-indikatur ta’ twissija ma jaħdimx sew.

 

X

 

1.1.7.

Valvijiet tal- brejkijiet (valvijiet irregolati bis-sieq, unloaders, u regolaturi)

Spezzjoni viżwali tal- komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar.

(a)

Valv bil-ħsara jew tnixxija eċċessiva tal-arja.

Jekk il-funzjonalità tiegħu affettwata

 

X

X

(b)

Skariku eċċessiv ta’ żejt mill-kompressur.

X

 

 

(c)

Valv jiċċaqlaq jew imwaħħal ħażin.

 

X

 

(d)

Skariku jew tnixxija ta’ fluwidu idrawliku.

Jekk il-funzjonalità tiegħu affettwata

 

X

X

1.1.8.

Agganċi għall- brejkijiet tat-trejlers (tal- elettriku u pnewmatiċi)

Skonnettja u kkonnettja mill-ġdid l-agganċi tas- sistema tal-ibbrejkjar bejn il-vettura li tirmonka u t- trejler.

(a)

Difett fit-tapp jew fil-valv awtosiġillanti.

Jekk il-funzjonalità tiegħu affettwata

X

X

 

(b)

Vit jew valv jiċċaqlaq jew imwaħħal ħażin.

Jekk il-funzjonalità tiegħu affettwata

X

X

 

(c)

Tnixxijiet eċċessivi.

Jekk il-funzjonalità tiegħu affettwata

 

X

X

(d)

Ma jaħdmux sew.

Tħaddim tal-brejk affettwat

 

X

X

1.1.9.

Akkumulatur jew tank tal-pressjoni

Spezzjoni viżwali.

(a)

It-tank kemxejn bil-ħsara jew kemxejn imsaddad.

It-tank għandu ħafna ħsara. Imsaddad jew inixxi.

X

X

 

(b)

Tħaddim tal-apparat ta’ skular affettwat.

Apparat ta’ skular ma jaħdimx.

X

X

 

(c)

It-tank jiċċaqlaq jew imwaħħal ħażin.

 

X

 

1.1.10.

Unitajiet servo tal-brejk, iċ-ċilindru ewlieni (sistemi idrawliċi)

Spezzjoni viżwali tal- komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar, jekk possibbli.

(a)

L-unità servo difettuża jew mhux effettiva.

jekk ma jaħdimx.

 

X

X

(b)

Iċ-ċilindru ewlieni difettuż, iżda l-brejk għadu jaħdem.

Iċ-ċilindru ewlieni difettuż jew inixxi.

 

X

X

(c)

Iċ-ċilindru ewlieni mhux sikur, iżda l-brejk għadu jaħdem.

Iċ-ċilindru ewlieni mhux imwaħħal sew.

 

X

X

(d)

Fluwidu tal-brejk mhux suffiċjenti taħt il-marka MIN

Fluwidu tal-brejk ħafna taħt il-marka MIN

L-ebda fluwidu tal-brejk viżibbli

X

X

X

(e)

It-tapp tat-tank taċ-ċilindru ewlieni nieqes.

X

 

 

(f)

Id-dawl ta’ twissija tal-fluwidu tal-brejk mixgħula jew difettuża

X

 

 

(g)

L-apparat li jwissi li l-livell tal-fluwidu tal-brejk ma jaħdimx sew.

X

 

 

1.1.11.

Pajpijiet riġidi tal- brejkijiet

Spezzjoni viżwali tal- komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar, jekk possibbli.

(a)

Riskju imminenti li jċedu jew jinqasmu.

 

 

X

(b)

Il-pajpijiet jew il-konnessjonijiet inixxu (sistemi ta’ brejkijiet bl-arja)

Il-pajpijiet jew il-konnessjoni jnixxu (sistemi ta’ brejkijiet idrawliċi)

 

X

X

(c)

Il-pajpijiet bil-ħsara jew imsadda żżejjed.

Jaffettwaw il-funzjonament tal-brejkijiet b’imblukkar jew riskju imminenti ta’ tnixxija

 

X

X

(d)

Il-pajpijiet mhux f’posthom.

Riskju ta’ ħsara.

X

X

 

1.1.12.

Pajipijiet flessibbli tal-brejkijiet

Spezzjoni viżwali tal- komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar, jekk possibbli.

(a)

Riskju imminenti li jċedu jew jinqasmu.

 

 

X

(b)

Pajipijiet flessibbli bil-ħsara, mittiekla, mibrumin jew qosra wisq.

Pajpijiet flessibbli bil-ħsara jew mittiekla.

X

X

 

(c)

Il-pajpijiet jew il-konnessjonijiet inixxu (sistemi ta’ brejkijiet bl-arja)

Il-pajpijiet jew il-konnessjonijiet inixxu (sistemi ta’ brejkijiet idrawliċi).

 

X

X

(d)

Pajpijiet flessibbli minfuħin bil-pressjoni.

Kejbil imdgħajjef.

 

X

X

(e)

Pajpijiet flessibbli porużi.

 

X

 

1.1.13.

Firrodu u peddijiet tal-brejkijiet

Spezzjoni viżwali.

(a)

Il-firrodu jew il-pedd mittiekla wisq. (marka minima milħuqa)

Il-firrodu jew il-pedd mittiekla wisq. (marka minima mhux viżibbli)

 

X

X

(b)

Firrodu u peddijiet ikkontaminati (żejt, griż, eċċ.).

Il-prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata.

 

X

X

(c)

Firrodu u peddijiet neqsin jew imwaħħlin ħażin.

 

 

X

1.1.14.

Tanbur tal- brejkijiet, diski tal- brejkijiet

Spezzjoni viżwali.

(a)

Tanbur jew diska mittiekla

It-tanbur jew id-diska mittiekla żżejjed, mibruxin iżżejjed, imxaqqin, mhux imwaħħlin sew jew maqsumin.

 

X

X

(b)

It-tanbur jew id-diska ikkontaminati (żejt, griż, eċċ.).

Il-prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata.

 

X

X

(c)

It-tanbur jew id-diska neqsin.

 

 

X

(d)

Il-pjanċa mhix imwaħħla sew.

 

X

 

1.1.15.

Kejbils, vireg, livers u konnessjonijiet tal-brejkijiet

Spezzjoni viżwali tal- komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar, jekk possibbli.

(a)

Kejbil bil-ħsara jew mgħaqqad.

Il-prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata.

 

X

X

(b)

Komponent mittiekel wisq jew imsaddad.

Il-prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata.

 

X

X

(c)

Kejbil, virga jew ġonta mhux imwaħħlin sew.

 

X

 

(d)

Il-gwida tal-kejbil difettuża.

 

X

 

(e)

Restrizzjoni għaċ-ċaqliq ħieles tas-sistema tal-ibbrejkjar.

 

X

 

(f)

Ċaqliq mhux normali tal-livers/konnessjoni li jindika twaħħil ħażin jew li ttieklu żżejjed.

 

X

 

1.1.16.

Attwatur tal- brejkijiet (inkluż brejkijiet bil-molla jew ċilindri idrawliċi)

Spezzjoni viżwali tal- komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar, jekk possibbli.

(a)

L-attwatur maqsum jew bil-ħsara.

Prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata.

 

X

X

(b)

L-attwatur inixxi.

Il-prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata.

 

X

X

(c)

L-attwatur jiċċaqlaq jew imwaħħal ħażin.

Prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata.

 

X

X

(d)

L-attwatur imsaddad wisq.

Probabbiltà li jixxaqqaq.

 

X

X

(e)

Kors eċċessiv jew insuffiċjenti tal-pistun operattiv jew tal-mekkaniżmu tad-dijaframma.

Prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata (nuqqas ta’ riżerva għaċ-ċaqliq)

 

X

X

(f)

L-għatu ta’ protezzjoni mit-trab għandu l-ħsara.

L-għatu ta’ protezzjoni mit-trab nieqes jew għandu wisq ħsara.

X

X

 

1.1.17.

Valv ta’ detezzjoni tat-tagħbija

Spezzjoni viżwali tal- komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar, jekk possibbli.

(a)

Konnessjoni difettuża.

 

X

 

(b)

Konnessjoni aġġustata ħażin.

 

X

 

(c)

Valv iġġammjat jew ma jaħdimx. (funzjonament ABS)

Valv iġġammjat jew ma jaħdimx.

 

X

X

(d)

Valv nieqes. (jekk meħtieġ)

 

 

X

(e)

Pjanċa tad-dejta nieqsa.

X

 

 

(f)

Id-dejta ma tinqarax jew mhix skont ir-rekwiżiti1.

X

 

 

1.1.18.

Indikaturi u mezzi għall-aġġustament tal- laxkezza

Spezzjoni viżwali.

(a)

Il-mezz għall-aġġustament bil-ħsara, iġġammjat jew jiċċaqlaq b’mod anormali, ittiekel iżżejjed jew aġġustat ħażin.

 

X

 

(b)

Il-mezz għall-aġġustament tal-laxkezza difettuż.

 

X

 

(c)

Installati jew mibdula ħażin.

 

X

 

1.1.19.

Sistema ta’ bbrejkjar ta’ reżistenza (meta mgħammra jew meħtieġa)

Spezzjoni viżwali.

(a)

Konnetturi jew muntaturi (immuntar) mhux imwaħħlin sew.

Jekk il-funzjonalità tiegħu affettwata

X

X

 

(b)

Is-sistema għandha difetti ċari jew nieqsa.

 

X

 

1.1.20.

Funzjonament awtomatiku tal-brejkijiet tat-trejler

Skonnettja l-agganċ tal- brejkijiet bejn il-vettura tal- irmunkar u t-trejler

Il-brejk tat-trejler ma jidħolx awtomatikament meta jiġi skonnettjat l-agganċ.

 

 

X

1.1.21.

Sistema tal-ibbrejkjar kompleta

Spezzjoni viżwali

(a)

Apparati oħra tas-sistema (eż., il-pompa tal-antifriża, id-diżidratur tal-arja, eċċ) bi ħsara esterna jew imsaddin iżżejjed tant li jaffettwaw ħażin lis-sistema tal- ibbrejkjar.

Prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata.

 

X

X

(b)

Tnixxija ta’ arja jew tal-antifriża.

Funzjonalità tas-sistema affettwata.

X

X

 

(c)

Kwalunkwe komponent li mhux sikur jew imwaħħal ħażin.

 

X

 

(d)

Modifika mhux sikura ta’ kwalunkwe komponent3

Prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata.

 

X

X

1.1.22.

Konnessjonijiet li jintużaw għall-ittestjar (meta mgħammra jew meħtieġa)

Spezzjoni viżwali

(a)

Neqsin.

 

X

 

(b)

Bil-ħsara

Ma jistgħux jintużaw jew inixxu

X

X

 

1.1.23.

Brejk maqbuż

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Effiċjenza insuffiċjenti

 

X

 

1.2   

Prestazzjoni u effiċjenza tal-brejk ta’ servizz

1.2.1.

Prestazzjoni

Waqt test tal- brejkijiet jew, jekk ma jkunx possibbli waqt test fit-triq applika l-brejkijiet b’mod gradwali sakemm tapplika l-ogħla sforz possibbli.

(a)

Sforz ta’ bbrejkjar inadegwat fuq rota waħda jew aktar.

L-ebda sforz ta’ bbrejkjar fuq rota waħda jew iżjed

 

X

X

(b)

L-isforz ta’ bbrejkjar minn kwalunkwe rota jkun anqas minn 70 % tal-ogħla sforz ta’ bbrejkjar irreġistrat mir-rota l-oħra fuq l-istess fus. Jew fil-każ tal-ittestjar fit- triq, il-vettura tiddevja żżejjed minn linja dritta.

L-isforz ta’ bbrejkjar minn kwalunkwe rota huwa anqas minn 50 % tal-ogħla sforz ta’ bbrejkjar irreġistrat mir-rota l-oħra fuq l-istess fus fil-każ ta’ fusijiet ikkwartjati.

 

X

X

(c)

L-ebda varjazzjoni gradwali tal-isforz ta’ bbrejkjar (qbid).

 

X

 

(d)

Dewmien anormali fit-tħaddim tal-brejk ta’ kwalunkwe rota.

 

X

 

(e)

L-isforz tal-brejkijiet ivarja wisq fil-perjodu li fih ir-rota ddur dawra sħiħa.

 

X

 

1.2.2.

Effiċjenza

Ittestjar permezz ta’ tester tal- brejkijiet jew, jekk ma tistax tintuża waħda għal raġunijiet tekniċi, permezz ta’ test fit-triq bl-użu ta’ deċelerometru li jirrekordja biex jiġi stabbilit il- proporzjon ta’ bbrejkjar li huwa relatat mal-massa awtorizzata massima, jew fil-każ tas-semitrejlers, mas-somma tat-tagħbijiet awtorizzati tal-fusijiet.

Il-vetturi jew trejler b’massa massima permissibbli ogħla minn 3,5 tunnellati iridu jiġu spezzjonati skont l- istandards mogħtija mill- ISO 21069 jew metodi ekwivalenti.

It-testijiet fit-triq iridu jsiru f’kundizzjonijiet xotti fuq triq ċatta u dritta.

Ma tirriżultax, mill-inqas, iċ-ċifra minima kif ġej (1):

1.

Vetturi rreġistrati għall-ewwel darba wara l-1/1/2012:

Kategorija M1: 58 %

Kategoriji M2 u M3: 50 %

Kategorija N1: 50 %

Kategoriji N2 u N3: 50 %

Kategoriji O2, O3 u O4:

għas-semitrejlers: 45 % (2)

għat-trejlers draw-bar: 50 %

 

X

 

2.

Vetturi rreġistrati għall-ewwel darba qabel l-1/1/2012:

Kategoriji M1, M2 u M3: 50 % (3)

Kategorija N1: 45 %

Kategoriji N2 u N3: 43 % (4)

Kategoriji O2,O3 u O4: 40 % (5)

 

X

 

3.

Kategoriji oħrajn

Kategoriji L (iż-żewġ brejkijiet flimkien):

Kategorija L1e: 42 %

Kategoriji L2e, L6e: 40 %

Kategorija L3e: 50 %

Kategorija L4e: 46 %

Kategoriji L5e, L7e: 44 %

Kategorija L (brejk tar-rota ta’ wara):

il-kategoriji kollha: 25 % tal-massa totali tal-vettura

Inqas minn 50 % tal-valuri ta’ hawn fuq milħuqa

 

X

X

1.3.   

Il-prestazzjoni u l-effiċjenza tal-brejkijiet sekondarji (ta’ emerġenza) (jekk issodisfati minn sistema separata)

1.3.1.

Il-Prestazzjoni

Jekk is-sistemasekondarja tal-brejkijiet hija separata mis-sistema ta’ brejk ta’ servizz, uża l-metodu speċifikat fl-1.2.1.

(a)

Sforz ta’ bbrejkjar inadegwat fuq rota waħda jew aktar.

L-ebda sforz ta’ bbrejkjar fuq rota waħda jew iżjed

 

X

X

(b)

L-isforz ta’ bbrejkjar minn kwalunkwe rota huwa anqas minn 70 % tal-ogħla sforz ta’bbrejkjar irreġistrat minn rota oħra li tkun fuq l-istess fus speċifikat. Jew fil-każ tal-ittestjar fit-triq, il-vettura tiddevja żżejjed minn linja dritta.

L-isforz ta’ bbrejkjar minn kwalunkwe rota huwa inqas minn 50 % tal-ogħla sforz ta’ bbrejkjar irreġistrat mir-rota l-oħra fuq l-istess fus fil-każ ta’ fusijiet ikkwartjati.

 

X

X

(c)

L-ebda varjazzjoni gradwali tal-isforz ta’ bbrejkjar (qbid).

 

X

 

1.3.2.

L-Effiċjenza

Jekk is-sistema sekondarja tal-brejkijiet tkun separata mis- sistema tal-ibbrejkjar ta’ servizz, uża l-metodu speċifikat fl-1.2.2.

L-isforz ta’ bbrejkar huwa inqas minn 50 % (6) tal-prestazzjoni tal-brejk ta’ servizz iddefinita fit-taqsima 1.2.2. fir-rigward tal-massa massima awtorizzata.

Inqas minn 50 % tal-valuri ta’ sforz ta’ bbrejkjar t’hawn fuq milħuqa.

 

X

X

1.4.   

Il-Prestazzjoni u l-effiċjenza tal-brejk tal-ipparkjar

1.4.1.

Il-Prestazzjoni

Applika l-brejk waqt it-test fuq tester tal-brejkijiet.

Il-brejk ma jaħdimx fuq naħa waħda jew fil-każ ta’ ttestjar fit-triq, il-vettura tiddevja żżejjed minn linja dritta.

Inqas minn 50 % tal-valuri ta’ sforz ta’ bbrejkjar kif imsemmi fil-punt 1.4.2. milħuqa fir-rigward tal-massa tal-vettura waqt l-ittestjar

 

X

X

1.4.2.

L-Effiċjenza

Ittestjar b’tester tal- brejkijiet. Jekk mhux possibbli, imbagħad b’test fit-triq bl-użu ta’ strument ta’ rekordjar indikattiv jew tad-dikjarazzjonijiet deċelometru li jindika jew jirrekordja jew bil-vettura f’niżla ta’ gradjent magħruf.

Għall-kategoriji kollha ta’ vetturi, ma jirriżultax mill-inqas proporzjon tal-brejkijiet ta’ 16 % fir-rigward tal-massa massima awtorizzata, jew, għal vetturi bil-mutur, ta’ 12 % fir-rigward tal-massa massima awtorizzata tal-kombinazzjoni tal-vettura, skont liema tkun l-ikbar

Inqas minn 50 % tal-valuri ta’ sforz ta’ bbrejkjar t’hawn fuq milħuqa.

 

X

X

1.5.

Prestazzjoni tas- sistema ta’ bbrejkjar ta’ reżistenza (Endurance Braking System)

Spezzjoni viżwali u, fejn ikun possibbli, ittestja jekk is-sistema taħdimx.

(a)

L-effiċjenza ma tvarjax b’mod gradwali (mhux applikabbli għal sistemi tal-ibbrejkjar bl-egżost).

 

X

 

(b)

Is-sistema ma taħdimx.

 

X

 

1.6.

Sistema ta’ brejkijiet antilokk (ABS)

Spezzjoni viżwali u spezzjoni tal-apparat ta’ twissija u/jew bl-użu tal- interface elettronika tal- vettura.

(a)

L-apparat ta’ twissija ma jaħdimx sewwa.

 

X

 

(b)

L-apparat ta’ twissija juri funzjonament ħażin fis-sistema.

 

X

 

(c)

Is-sensers tal-ispid tar-roti neqsin jew bil-ħsara.

 

X

 

(d)

Ħsara fil-wajering.

 

X

 

(e)

Komponenti oħra neqsin jew bil-ħsara.

 

X

 

(f)

Is-sistema tindika falliment permezz tal-interface elettronika tal-vettura

 

X

 

1.7.

Sistema ta’ brejkijiet elettroniċi (EBS)

Spezzjoni viżwali u spezzjoni tal-apparat ta’ twissija u/jew bl-użu tal- interface elettronika tal- vettura.

(a)

L-apparat ta’ twissija ma jaħdimx sewwa.

 

X

 

(b)

L-apparat ta’ twissija juri funzjonament ħażin fis-sistema.

 

X

 

(c)

Is-sistema tindika falliment permezz tal-interface elettronika tal-vettura

 

X

 

1.8.

Fluwidu tal-brejk

Spezzjoni viżwali

Fluwidu tal-brejk kontaminat jew sedimentat

Riskju imminenti ta’ falliment

 

X

X

2.   

STERING

2.1.   

Kundizzjoni mekkanika

2.1.1.

Kundizzjoni tal- ger tal-istering

Bil-vettura fuq fossa jew fuq parank u bir-roti tat-triq maqtugħin mill-art jew fuq uċuh jduru, dawwar ir-rota tal-istering minn massimu ta’ naħa sal-massimu tan- naħa l-oħra. Spezzjoni viżwali tal-ħidma tal-ger tal-istering.

(a)

Guffaġni fil-funzjonament tal-ger.

 

X

 

(b)

Ix-xaft tas-settur mgħawweġ jew biċ-ċwievet mikula.

Funzjonalità affettwata

 

X

X

(c)

Ix-xaft tas-settur ittiekel wisq.

Funzjonalità affettwata

 

X

X

(d)

Ċaqliq eċċessiv tax-xaft tas-settur.

Funzjonalità affettwata

 

X

X

(e)

Tnixxi.

Formazzjoni ta’ qtar

X

X

 

2.1.2.

Tqabbid tal- kaxxa tal-gerboks tal- istering

Bil-vettura fuq fossa jew fuq parank u l-piż tar-roti tat-triq tal-vettura fuq l-art, dawwar ir-rota/it-tmun tal- istering favur l-arloġġ u kontra l-arloġġ jew billi tuża detettur adattat apposta għal-laxkezza tar- rota. Spezzjoni viżwali tat- tqabbid tal-kaxxa tal- gerboks max-xażi.

(a)

Il-kaxxa tal-istering mhux imqabbad sew.

Aċċessorji perikolożament laxki jew ċaqliq relattiv għax-xażi/karrozzerija viżibbli

 

X

X

(b)

Toqob ta’ tqabbid fix-xażi mtawlin.

Aċċessorji affettwati serjament

 

X

X

(c)

Boltijiet tat-tqabbid neqsin jew miksura.

Aċċessorji affettwati serjament

 

X

X

(d)

Il-kaxxa tal-istering imxaqqaq.

Stabbilità jew twaħħil tal-kaxxa affettwati

 

X

X

2.1.3.

Kundizzjoni tal- konnessjoni tal-istering

Bil-vettura fuq fossa jew fuq parank u bir-rota tat- triq fuq l-art, dawwar ir- rota tal-istering favur l- arloġġ u kontra l-arloġġ jew billi tuża detettur adattat apposta għal- laxkezza tar-rota. Spezzjoni viżwali tal- komponenti tal-istering għal użu eċċessiv, ksur u sikurezza.

(a)

Ċaqliq relattiv bejn komponenti li għandhom ikunu fissi.

Ċaqliq eċċessiv jew probabbiltà ta’ skonnessjoni

 

X

X

(b)

Il-ġonot ittieklu żżejjed.

Periklu serju ħafna ta’ skonnessjoni

 

X

X

(c)

Ksur jew deformazzjoni ta’ xi komponent.

Funzjonalità affettwata

 

X

X

(d)

Nuqqas ta’ apparati li jimblukkaw.

 

X

 

(e)

Allinjament ħażin tal-komponenti (eż. il-virga ta’ agganċ jew il-virga ta’ direzzjoni).

 

X

 

(f)

Modifika mhux sikura3.

Funzjonalità li taffettwa

 

X

X

(g)

L-għatu ta’ protezzjoni mit-trab bil-ħsara jew iddeterjora

L-għatu ta’ protezzjoni mit-trab nieqes jew iddeterjora ħafna.

X

X

 

2.1.4.

Tħaddim tal- konnessjoni tal-istering

Bil-vettura fuq fossa jew fuq parank u bir-rota tat- triq fuq l-art, dawwar ir- rota tal-istering favur l- arloġġ u kontra l-arloġġ jew billi tuża detettur adattat apposta għal- laxkezza tar-rota. Spezzjoni viżwali tal- komponenti tal-istering għal użu eċċessiv, ksur u sikurezza.

(a)

Ċaqliq tal-konnessjoni tal-istering jaħbat ma’ xi parti fissa tax-xażi.

 

X

 

(b)

Waqfiet tal-istering li ma jaħdmux jew li huma nieqsa.

 

X

 

2.1.5.

Power stering

Iċċekkja s-sistema tal-istering għal tnixxijiet u l-livell tal-fluwidu idrawliku (jekk jidher). Bir-roti tat-triq mal-art u bil-magna taħdem, iċċekkja li s- sistema tal-power stering qiegħda taħdem.

(a)

Tnixxija ta’ fluwidu jew funzjonalità affettwata

 

X

 

(b)

Fluwidu mhux suffiċjenti (taħt il-marka MIN)

Kompartiment insuffiċjenti

X

X

 

(c)

Il-mekkaniżmu ma jaħdimx.

Stering affettwat

 

X

X

(d)

Il-mekkaniżmu miksur jew mhux marbut sewwa.

Stering affettwat

 

X

X

(e)

Komponenti allinjati ħażin jew jaħbtu ma’ xulxin.

Stering affettwat

 

X

X

(f)

Modifika mhux sikura3.

b’Stering affettwat

 

X

X

(g)

Kejbils/pajpijiet bil-ħsara, imsadda żżejjed.

Stering affettwat

 

X

X

2.2.   

Stering, kolonna u tmun tal-istering

2.2.1.

Kundizzjoni tar-rota/tat-tmun tal-istering

Bil-vettura fuq fossa jew fuq parank u bil-piż tal- vettura mal-art, imbotta u iġbed l-istering f’linja mal- kolonna, imbotta r-rotta/it- tmun tal-istering f’diversi direzzjonijiet f’angoli retti mal-kolonna/frieket. Spezzjoni viżwali tal- laxkezza, u tal-kundizzjoni tal-agganċi flessibli jew tal- ġonot universali.

(a)

Ċaqliq relattiv bejn l-istering u l-kolonna li jindika laxkezza.

Periklu serju ħafna ta’ skonnessjoni

 

X

X

(b)

Nuqqas ta’ apparat li jżomm fuq il-buttun tal-istering.

Periklu serju ħafna ta’ skonnessjoni

 

X

X

(c)

Ksur jew laxkezza fil-buttun tal-istering, ir-rimm jew l-imgħażel.

Periklu serju ħafna ta’ skonnessjoni

 

X

X

2.2.2.

.Kolonna/yokes u frieket tal-istering u mewwieta tal-istering

Bil-vettura fuq fossa jew fuq parank u bil-piż tal- vettura mal-art, imbotta u iġbed l-istering f’linja mal- kolonna, imbotta r-rotta/it- tmun tal-istering f’diversi direzzjonijiet f’angoli retti mal-kolonna/frieket. Spezzjoni viżwali tal- laxkezza, u tal-kundizzjoni tal-agganċi flessibli jew tal- ġonot universali.

(a)

Ċaqliq eċċessiv taċ-ċentru tal-istering ‘il fuq u ‘l isfel.

 

X

 

(b)

Ċaqliq eċċessiv tal-parti ta’ fuq tal-kolonna b’mod radjali mill-assi tal-kolonna.

 

X

 

(c)

Agganċ flessibbli deterjorat.

 

X

 

(d)

Twaħħil difettuż.

Periklu serju ħafna ta’ skonnessjoni

 

X

X

(e)

Modifika mhux sikura3.

 

 

X

2.3.

Laxkezza tal-istering

Bil-vettura fuq fossa jew fuq parank, il-piż tal- vettura fuq ir-roti tat-triq, il-magna, jekk possibbli, taħdem għal vetturi b’power stering u bir-roti tat-triq fil-pożizzjoni dritta, dawwar bil-mod l-istering favur l-arloġġ u kontra l- arloġġ kemm jista’ jkun mingħajr ma ċċaqlaq ir- roti tat-triq. Spezzjoni viżwali taċ-ċaqliq ħieles.

Laxkezza eċċessiva fl-istering (pereżempju ċaqliq ta’ punt fuq ir-rimm li huwa aktar minn għoxrin fil-mija tad-dijametru tal-istering jew mhux skont ir-rekwiżiti1

Sikurezza tal-istering affettwata

 

X

X

2.4.

Allinjament tar-roti (X)2.

Iċċekkja b’tagħmir xieraq l-allinjament tar-roti kkwartjati.

L-allinjament mhuwiex skont id-dejta pprovduta mill-manifattur tal-vettura jew ir-rekwiżiti1.

Sewqan dritt affettwat; stabbiltà direzzjonali mdgħajfa

X

X

 

2.5.

Wiċċ tond idur tal-fus ikkwartjat tat-trejler

Spezzjoni viżwali jew billi tuża detettur adattat apposta għal-laxkezza tar-roti.

(a)

Komponent kemxjen bil-ħsara.

Komponent b’ħafna ħsara jew imxaqqaq ħafna.

 

X

X

(b)

Laxkezza eċċessiva.

Sewqan dritt affettwat; stabbiltà direzzjonali mdgħajfa

 

X

X

(c)

It-twaħħil difettuż.

Aċċessorji affettwati serjament

 

X

X

2.6.

Power Stering Elettroniku (EPS)

Spezzjoni viżwali u kontroll tal-konsistenza bejn l-angolu tal-istering u l-angolu tar-roti meta tinxtegħel/tintefa’ l-magna u/jew bl-użu tal-interface elettronika tal-vettura.

(a)

Id-dawl li jindika funzjonament ħażin (MIL) tal-EPS jindika xi tip ta’ falliment tas-sistema.

 

X

 

(b)

Inkonsistenza bejn l-angolu tal-istering u l-angolu tar-roti.

Stering affettwat

 

X

X

(c)

L-assistenza tal-magna ma taħdimx.

 

X

 

(d)

Is-sistema tindika falliment permezz tal-interface elettronika tal-vettura

 

X

 

3.   

VIŻIBBILTÀ

3.1.

Kamp viżiv

Spezzjoni viżwali mis-sit tas-sewwieq.

Ostruzzjoni fil-kamp viżiv tas-sewwieq li taffettwa materjalment il-veduta tiegħu fuq quddiem u fil-ġnub. (barra mill-erja ta’ tindif mill-wajpers tal-windskrin)

X

 

 

L-erja ta’ tindif mill-wajpers tal-windskrin affettwata jew il-mirja ta’ barra mhux viżibbli

X

3.2.

Kundizzjoni tal-ħġieġ

Spezzjoni viżwali.

(a)

Ħġieġ jew panil trasparenti (jekk permess) imxaqqaq jew li tilef il-lewn. (barra mill-erja ta’ tindif mill-wajpers tal-windskrin)

X

 

 

L-erja ta’ tindif mill-wajpers tal-windskrin affettwata jew il-mirja ta’ barra mhux viżibbli

X

(b)

Ħġieġ jew panil trasparenti (fosthom tertuqa li tirrifletti jew imlewna) li ma jikkonformax mal-ispeċifikazzjonijiet fir-rekwiżiti1 (barra mill-erja ta’ tindif mill-wajpers tal-windskrin)

X

 

 

L-erja ta’ tindif mill-wajpers tal-windskrin affettwata jew il-mirja ta’ barra mhux viżibbli

X

(c)

Ħġieġ jew panil trasparenti f’kundizzjoni mhux aċċettabbli.

 

X

 

Viżibbiltà mill-erja ta’ tindif mill-wajpers tal-windskrin affettwata ħafna

X

3.3.

Mirja jew apparati li juru wara

Spezzjoni viżwali.

(a)

Il-mera jew l-apparat huwa nieqes jew mhux imwaħħal skont ir-rekwiżiti1. (tal-inqas żewġ strumenti disponibbli għall-viżjoni ta’ wara)

 

X

 

Inqas minn żewġ strumenti disponibbli għall-viżjoni ta’ wara

X

(b)

Il-mera jew l-apparat kemxjen bil-ħsara jew laxki.

X

 

 

Il-mera jew l-apparat ma jaħdmux, b’ ħafna ħsara, laxk ijew mhux imwaħħlin sew.

X

(c)

Il-kamp viżiv meħtieġ mhux kopert

 

X

 

3.4.

Wajpers tal- windskrin

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Wajpers ma jaħdmux jew neqsin jew mhux skont ir-rekwiżiti 1.

 

X

 

(b)

Il-blejd tal-wajper difettuż.

X

 

 

Il-blejd tal-wajper huwa nieqes jew ċar li difettuż.

X

3.5.

Tagħmir ta’ ħasil tal-windskrin

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Tagħmir ta’ ħasil ma jaħdimx sew (nuqqas ta’ fluwidu tal-ħasil iżda l-pompa qed taħdem jew il-ġet tal-ilma mhux allinjat tajjeb

X

 

 

Tagħmir tal-ħasil ma jaħdimx sew

X

3.6.

Sistema ta’ tneħħija tat-titpin (X)2

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Is-sistema ma taħdimx jew hija ċara li difettuża.

X

 

 

4.   

FANALI, RIFLETTURI U TAGĦMIR ELETTRIKU

4.1.   

Fanali ta’ quddiem

4.1.1.

Kundizzjoni u tħaddim

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Dawl/sors tad-dawl difettuż jew nieqes (dwal/sorsi tad-dawl multipli; Dawl uniku/sorsi tad-dawl uniku fil-każ tal-LED sa 1/3 ma jiffunzjonawx

Dawl/Sors ta’ dawl uniku; fil-każ ta’ viżibbiltà affettwata serjament mil-LED

X

X

 

(b)

Sistema ta’ projezzjoni kemxejn difettuża jew nieqsa (riflettur jew lenti).

Sistema ta’ projezzjoni difettuża ħafna jew nieqsa (riflettur jew lenti).

X

X

 

(c)

Il-mezz ta’ tidwil mhux imqabbad sew.

 

X

 

4.1.2.

Allinjament

Stabbilixxi l-mira orizzontali ta’ kull fanal ta’ quddiem fuq dawl baxx billi tuża strument jew skrin biex timmira l-fanal ta’ quddiem jew tuża l-interface elettronika tal-vettura.

(a)

Il-mira ta’ fanal ta’ quddiem mhix fil-limiti stipulati fir-rekwiżiti1

 

X

 

(b)

Is-sistema tindika falliment permezz ta’ interface elettronika tal-vettura

 

X

 

4.1.3.

Attivazzjoni

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom jew tuża l-interface elettronika tal-vettura.

(a)

Is-swiċċ ma jaħdimx skont ir-rekwiżiti1 (Għadd ta’ fanali jixgħelu fl-istess ħin)

Tinqabeż il-luminożità massima permessa ta’ dawl ‘il quddiem

X

X

 

(b)

Funzjoni mdgħajfa tal-apparat ta’ kontroll.

 

X

 

(c)

Is-sistema tindika falliment permezz ta’ interface elettronika tal-vettura

 

X

 

4.1.4.

konformità mar- rekwiżiti 1

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Il-fanal, il-kulur emess, il-pożizzjoni, il-luminożità jew l-immarkar mhumiex skont ir-rekwiżiti 1

 

X

 

(b)

Prodotti fuq il-lenti jew fuq is-sors tad-dawl li jidher ċar li jnaqqsu l-luminożità tad-dawl jew ibiddlu l-kulur emess

 

X

 

(c)

Is-sors tad-dawl u l-fanal mhumiex kompatibbli.

 

X

 

4.1.5.

Strument ta’ livellar (fejn obbligatorju)

Spezzjoni viżwali u jekk possibbli, billi tħaddimhom, jew tuża l-interface elettronika tal-vettura.

(a)

L-apparat ma jaħdimx.

 

X

 

(b)

L-apparat manwali ma jistax jitħaddem mis-sit tax-xufier.

 

X

 

(c)

Is-sistema tindika falliment permezz ta’ interface elettronika tal-vettura

 

X

 

4.1.6.

Apparat li jnaddaf il-fanali ta’ quddiem (fejn obbligatorju)

Spezzjoni viżwali u jekk possibbli, billi tħaddimhom.

L-apparat ma jaħdimx.

Fil-każ ta’ fanali bi skariku ta’ gass

X

X

 

4.2.   

Dwal ta’ pożizzjoni ta’ quddiem u ta’ wara, dwal laterali u dwal li jimmarkaw il-linja ta’ barra u lampi li jaħdmu binhar

4.2.1.

Kundizzjoni u tħaddim

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Is-sors tad-dawl difettuż.

 

X

 

(b)

Il-lenti difettuża.

 

X

 

(c)

Il-mezz ta’ tidwil mhux imqabbad sew.

Periklu serju ħafna li jaqa’

X

X

 

4.2.2.

Attivazzjoni

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Is-swiċċ ma jaħdimx skont ir-rekwiżiti1

Id-dwal ta’ pożizzjoni ta’ wara u d-dwal laterali jistgħu jintfew meta huma mixgħula l-fanali ta’ quddiem

 

X

X

 

(b)

Funzjoni mdgħajfa tal-apparat ta’ kontroll.

 

X

 

4.2.3.

Konformità mar- rekwiżiti1

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Il-fanal, il-kulur emess, il-pożizzjoni, il-luminożità jew l-immarkar mhumiex skont ir-rekwiżiti1

Il-dawl aħmar ‘il quddiem jew id-dawl abjad lura; luminożità tad-dawl imnaqqsa ħafna

X

X

 

(b)

Prodotti fuq il-lenti jew fuq is-sors tad-dawl li jnaqqsu l-intensità tad-dawl jew ibiddlu l-kulur emess.

Il-dawl aħmar ‘il quddiem jew id-dawl abjad lura; luminożità tad-dawl imnaqqsa ħafna

X

X

 

4.3.   

Fanali ta’ waqfien

4.3.1.

Kundizzjoni u tħaddim

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Sors tad-dawl difettuż (sors ta’ daw multiplu fil-każ tal-LED aktar minn 1/3 jiffunzjona)

Sorsi ta’ dawl uniku; fil-każ tal-LED sa 2/3 ma jiffunzjonawx

Is-sorsi kollha tad-dawl ma jaħdmux

X

X

X

(b)

Lenti kemxejn difettuża (l-ebda influwenza fuq id-dawl emess).

Lenti difettuża ħafna (dawl emess affettwat).

X

X

 

(c)

Il-mezz ta’ tidwil mhux imqabbad sew.

Periklu serju ħafna li jaqa’

X

X

 

4.3.2.

Attivazzjoni

Spezzjoni viżwali u billi Tħaddimhom, jew tuża l-interface elettronika tal-vettura.

(a)

Is-swiċċ ma jaħdimx skont ir-rekwiżiti1

Tħaddim imdewwem

L-ebda tħaddim

X

X

X

(b)

Funzjoni mdgħajfa tal-apparat ta’ kontroll.

 

X

 

(c)

Is-sistema tindika falliment permezz ta’ interface elettronika tal-vettura

 

X

 

(d)

Il-funzjonijiet tad-dawl tal-brejkijiet ta’ emerġenza ma jaħdmux jew ma jaħdmux sew.

 

X

 

4.3.3.

Konformità mar- rekwiżiti1

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Il-fanal, il-kulur emess, il-pożizzjoni, il-luminożità jew l-immarkar mhumiex skont ir-rekwiżiti1

Id-dawl abjad lura; luminożità tad-dawl imnaqqsa ħafna

X

X

 

4.4.   

Indikatur tad-direzzjoni u dawll ta’ twissija ta’ periklu

4.4.1.

Kundizzjoni u tħaddim

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Is-sors tad-dawl difettuż (is-sors ta’ dawl multiplu fil-każ tal-LED; sa 1/3 ma jiffunzjonax)

Sorsi ta’ dawl uniku; fil-każ tal-LED aktar minn 2/3 jiffunzjonaw

X

X

 

(b)

Lenti kemxjen difettuża. (l-ebda influwenza fuq id-dawl emmess)

Lenti difettuża ħafna (dawl emess affettwat).

X

X

 

(c)

Il-mezz ta’ tidwil mhuwiex imqabbad sew.

Periklu serju ħafna li jaqa’

X

X

 

4.4.2.

Attivazzjoni

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Is-swiċċ ma jaħdimx skont ir-rekwiżiti1

L-ebda tħaddim

X

X

 

4.4.3.

konformità mar- rekwiżiti1

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Il-fanal, il-kulur emess, il-pożizzjoni, il-luminożità jew l-immarkar mhumiex skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

4.4.4.

Frekwenza tat- teptip

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Ir-rata tat-teptip mhijiex skont ir-rekwiżiti1 (frekwenza li tiddevja aktar minn 25 %)

X

 

 

4.5.   

Fanali kontra ċ-ċpar ta’ quddiem u ta’ wara

4.5.1.

Kundizzjoni u tħaddim

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Is-sors tad-dawl difettuż. (is-sors ta’ dawl multiplu fil-każ tal-LED; sa 1/3 ma jiffunzjonax)

Sorsi ta’ dawl uniku; fil-każ tal-LED aktar minn 2/3 jiffunzjonaw

X

X

 

(b)

Lenti kemxjen difettuża. (l-ebda influwenza fuq id-dawl emmess)

Lenti difettuża ħafna (dawl emess affettwat).

X

X

 

(c)

Il-mezz ta’ tidwil mhux imqabbad sew.

Riskju serju ħafna li jaqa’ jew jgħammex it-traffiku li ġej kontra l-vettura

X

X

 

4.5.2.

Allinjament (X)2

Billi tħaddimhom u billi tuża apparat għall-immirar tal-fanali ta’ quddiem

Il-fanal kontra ċ-ċpar ta’ quddiem jinsab barra l-allinjament orizzontali meta fid-disinn tad-dawl ikun hemm linja ta’ qtugħ. (linja ta’ qtugħ baxxa wisq)

Il-linja tal-qtugħ ogħla minn dik għall-fanali ta’ quddiem fuq dawl baxx

X

X

 

4.5.3.

Attivazzjoni

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Is-swiċċ ma jaħdimx skont ir-rekwiżiti1

Ma jaħdimx

X

X

 

4.5.4.

konformità mar- rekwiżiti1

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Il-fanal, il-kulur emess, il-pożizzjoni, il-luminożità jew l-immarkar mhumiex skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

(b)

Is-sistema ma taħdimx skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

4.6.   

Fanali tar-riversjar

4.6.1.

Kundizzjoni u tħaddim

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Is-sors tad-dawl difettuż.

X

 

 

(b)

Il-lenti difettuża.

X

 

 

(c)

Il-fanal mhux imqabbad sew.

Periklu serju ħafna li jaqa’

X

X

 

4.6.2.

Konformità mar- rekwiżiti1

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Il-fanal, il-kulur emess, il-luminożita jew l-immarkar mhumiex skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

(b)

Is-sistema ma taħdimx skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

4.6.3.

Attivazzjoni

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Is-swiċċ ma jaħdimx skont ir-rekwiżiti1

Il-fanal tar-riversjar jista’ jinxtegħel bil-ger mhux fil-pożizzjoni ta’ rivers

X

X

 

4.7.   

Dawl tal-pjanċa tar-reġistrazzjoni ta’ wara

4.7.1.

Kundizzjoni u tħaddim

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Il-mezz ta’ tidwil jixħet dawl dirett jew dawl abjad lura.

X

 

 

(b)

Sors tad-dawl difettuż, sors tad-dawl multiplu

Sors tad-dawl difettuż, sors tad-dawl uniku

X

X

 

(c)

Il-mezz ta’ tidwil mhux imqabbad sew.

Periklu serju ħafna li jaqa’

X

X

 

4.7.2.

Konformità mar- rekwiżiti1

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Is-sistema ma taħdimx skont ir-rekwiżiti1.

X

 

 

4.8.   

Retrorifletturi, immarkar tal-konspikwità (retroriflessjoni) u pjanċi li jimmarkaw wara

4.8.1.

Kundizzjoni

Spezzjoni viżwali.

(a)

It-tagħmir li jirrifletti huwa difettuż jew bil-ħsara.

Riflessjoni affettwata

X

X

 

(b)

Ir-riflettur mhux imqabbad sew.

Probabbiltà li jaqa’

X

X

 

4.8.2.

Konformità mar-rekwiżiti1

Spezzjoni viżwali.

L-apparat, il-kulur rifless jew il-pożizzjoni mhumiex skont ir-rekwiżiti1.

Nuqqas jew riflessjoni ta’ kulur aħmar ‘il quddiem jew abjad fuq il-ġenb

X

X

 

4.9.   

Indikaturi obbligatorji għat-tagħmir tad-dawl

4.9.1.

Kundizzjoni u tħaddim

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Ma jaħdmux.

Ma jaħdmux għar-raġġ għas-sewqan tal-fanal ta’ quddiem jew il-fanal kontra ċ-ċpar ta’ wara

X

X

 

4.9.2.

Konformità mar-rekwiżiti1

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Mhux skont ir-rekwiżiti1.

X

 

 

4.10.

Konnessjonijiet elettriċi bejn il-vettura tal- irmonk u t-trejler jew is- semitrejler

Spezzjoni viżwali: jekk possibbli, eżamina l- kontinwità elettrika tal- konnessjoni.

(a)

Il-komponenti fissi mhumiex imqabbda sew.

Sokit laxk

X

X

 

(b)

Insulazzjoni bil-ħsara jew iddeterjorata.

Probabbiltà li tikkaġuna xort.

X

X

 

(c)

Il-konnessjonijiet elettriċi tal-karru jew tal-vettura tal-irmonk ma jaħdmux sew.

Dwal ta’ bbrejkjar tal-karru ma jaħdmux.

 

X

X

4.11.

Wajering elettriku

Spezzjoni viżwali tal-vettura fuq fossa jew fuq parank, inkluż ġewwa l-kompartiment tal-magna (jekk ikun applikabbli).

(a)

Il-wajering mhux sikur jew mhux marbut sew.

Fittings laxki, imissu ma’ truf li jaqtgħu, konnetturi x’aktarx skonnessi

Il-wajering x’aktar imiss partijiet sħan, partijiet iduru jew l-art, konnetturi skonnessi (partijiet rilevanti għall-ibrejkjar, l-istering)

X

X

X

(b)

Il-wajering kemxejn iddeterjora.

Il-wajering iddeterjora ħafna

Wajering estremament iddeterjora (partijiet rilevanti għall-ibbrejkjar, l-istering)

X

X

X

(c)

Insulazzjoni bil-ħsara jew iddeterjorata.

Probabbiltà li tikkaġuna xort.

Riskju imminenti ta’ nar, formazzjoni ta’ sparks

X

X

X

4.12.

Fanali u retrorifletturi mhux obbligatorji (X)(2)

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Fanal/retroriflettur mhux imwaħħal skont ir-rekwiżiti1

Jemetti dawl aħmar ‘il quddiem jew dawl abjad lura

X

X

 

(b)

Tħaddim tal-fanal mhux skont ir-rekwiżiti1

L-għadd ta’ fanali ta’ quddiem li jaħdmu simultanjament jissuperaw il-luminożità tad-dawl permessa; Jemettu dawl aħmar ‘il quddiem jew dawl abjad lura

X

X

 

(c)

Il-fanal/retroriflettur mhux imwaħħal sew.

Periklu serju ħafna li jaqa’

X

X

 

4.13.

Batterija/i

Spezzjoni viżwali.

(a)

Mhux sikuri.

Mhux imwaħħla sew; Probabbiltà li tikkaġuna xort.

X

X

 

(b)

Tnixxi.

Telf ta’ sustanzi perikolużi

X

X

 

(c)

Swiċċ difettuż (jekk meħtieġ).

 

X

 

(d)

Fjusijiet difettużi (jekk meħtieġa).

 

X

 

(e)

ventilazzjoni inadegwata (jekk meħtieġa).

 

X

 

5.   

FUSIJIET, ROTI, TAJERS U SOSPENSJONI

5.1.   

Fusijiet

5.1.1.

Fusijiet

Spezzjoni viżwali bil-vettura fuq fossa jew fuq parank. Jistgħu jintużaw detetturi tal-laxkezza tar-roti u huma rrakkomandati għal vetturi b’piż massimu li jaqbeż 3,5 tunnellati.

(a)

Fus imxaqqaq jew sfurmat.

 

 

X

(b)

Mhux imwaħħal sew mal-vettura.

Stabbiltà mdgħajfa, funzjonalità affettwata; Ċaqliq estensiv relattiv għall-partijiet tiegħu

 

X

X

(c)

Modifika mhux sikura3

Stabbiltà mdgħajfa, funzjonalità affettwata, spazju insuffiċjenti fir-rigward ta’ partijiet oħra tal-vettura jew l-art

 

X

X

5.1.2.

Fus stub

Spezzjoni viżwali bil-vettura fuq fossa jew fuq parank. Jistgħu jintużaw detetturi tal-laxkezza tar- roti u huma rakkomandati għal vetturi b’piż li jaqbeż 3,5 tunnellati. Applika forza vertikali jew laterali għal kull rota u nnota l-ammont ta’ ċaqliq bejn it-travu tal-fus u l-fus stub.

(a)

Fus stub imxaqqaq.

 

 

X

(b)

Il-pern u/jew il-buxxis ittieklu żżejjed.

Probabbiltà li jillaxkaw; stabbiltà direzzjonali mdgħajfa

 

X

X

(c)

Ċaqliq eċċessiv bejn il-fus stub u t-travu tal-fus.

Probabbiltà li jillaxkaw; stabbiltà direzzjonali mdgħajfa

 

X

X

(d)

Il-pin tal-fus stub laxk fil-fus.

Probabbiltà li jillaxkaw; stabbiltà direzzjonali mdgħajfa

 

X

X

5.1.3.

Berings tar-rota

Spezzjoni viżwali bil-vettura fuq fossa jew fuq parank. Jistgħu jintużaw detetturi tal-laxkezza tar- roti u huma rakkomandati għal vetturi b’piż li jaqbeż 3,5 tunnellati. Heżheż ir-rota jew applika forza laterali għal kull rota u nnota l-ammont ta’ ċaqliq ‘il fuq tar-rota meta mqabbel mal-fus stub.

(a)

Laxkezza eċċessiva f’bering tar-rota.

Stabbiltà direzzjonali mdgħajfa; periklu ta’ distruzzjoni

 

X

X

(b)

Il-bering tar-rota ssikkat iżżejjed, iġġammjat.

Perkli ta’ tisħin żejjed; periklu ta’ distruzzjoni

 

X

X

5.2.   

Roti u tajers

5.2.1.

Buttun tar-roti tat-triq

Spezzjoni viżwali.

(a)

Kwalunkwe skorfina jew pern tar-rota nieqsa jew laxki.

Twaħħil nieqes jew mhux sikur tant li jaffettwa b’mod serju ħafna s-sikurezza fit-triq.

 

X

X

(b)

Il-buttun mittiekel jew bil-ħsara.

Il-buttun mittiekel jew bil-ħsara b’tali mod li huwa affettwat l-iffittjar sikur tar-roti

 

X

X

5.2.2.

Roti

Spezzjoni viżwali taż-żewġ naħat ta’ kull rota bil- vettura fuq fossa jew fuq parank.

(a)

Kwalunkwe ksur jew difett fil-weldjar.

 

 

X

(b)

Iċ-ċrieki li jżommu t-tajers mhux imwaħħla sew.

Probabbiltà li jinqalgħu

 

X

X

(c)

Ir-rota mgħawġa ħafna jew mittiekla.

Affettwat l-iffittjar sikur mal-buttun; affettwat l-iffittjar sikur tat-tajer

 

X

X

(d)

Id-daqs, id-disinn tekniku, il-kompatibbiltà jew it-tip tar-rota mhumiex skont ir-rekwiżiti1 u jaffettwaw is-sikurezza fit-triq.

 

X

 

5.2.3.

Tajers

Spezzjoni viżwali tat-tajer sħiħ jew billi ddawwar ir- rota tat-triq biha maqtugħa mill-art u l-vettura fuq fossa jew fuq parank, jew billi tmexxi l-vettura lura u ‘l quddiem fuq fossa.

(a)

Id-daqs tat-tajers, il-kapaċità ta’ tagħbija, il-marka tal-approvazzjoni jew il-kategorija tal-ispid mhumiex skont ir-rekwiżiti1 u jaffettwaw is-sikurezza fit-triq.

Kapaċità ta’ tagħbija jew kategorija tal-ispid insuffiċjenti għall-użu attwali, it-tajer imiss ma’ partijiet fissi oħra tal-vettura u b’hekk jiġi mdgħajjef is-sewqan sikur

 

X

X

(b)

It-tajers fuq l-istess fus jew fuq roti doppji ta’ daqsijiet differenti.

 

X

 

(c)

It-tajers fuq l-istess fus huma ta’ kostruzzjoni differenti (radjali/djagonali).

 

X

 

(d)

Kwalunkwe ħsara jew qtugħ serju fit-tajer.

Kejbil viżibbli jew bil-ħsara

 

X

X

(e)

L-indikatur tal-użu eċċessiv għall-ħxuna tat-tajer isir espost

Il-ħxuna tat-tajer mhix skont ir-rekwiżiti1.

 

X

X

(f)

It-tajer iħokk ma’ komponenti oħra (apparati flessibbli kontra t-titjir).

It-tajer iħokk ma’ komponenti oħra (is-sewqan sikur mhux imdgħajjef)

X

X

 

(g)

Tajers rikundizzjonati mhux skont ir-rekwiżiti1.

Affettwat is-saff ta’ protezzjoni tal-kejbil

 

X

X

(h)

Funzjonament ħażin tas-sistema ta’ monitoraġġ tal-pressjoni tat-tajer jew jidher ċar li t-tajer mhux minfuħ biżżejjed

Jidher ċar li ma jaħdimx.

X

X

 

5.3.   

Sistema tas-sospensjoni

5.3.1.

Il-molol u l- istabbilizzatur

Spezzjoni viżwali bil-vettura fuq fossa jew fuq parank. Jistgħu jintużaw detetturi tal-laxkezza tar- roti u huma rakkomandati għal vetturi b’piż li jaqbeż 3,5 tunnellati.

(a)

Il-molol mhumiex imqabbdin sew max-xażi jew mal-fus.

Ċaqliq relattiv viżibbli;fittings laxki b’mod serju ħafna

 

X

X

(b)

Komponent tal-molol bil-ħsara jew imxaqqaq.

Affettwati l-molla ewlenija (-folja), jew il-folji addizzjonali affettwati b’mod serju ħafna

 

X

X

(c)

molla nieqsa.

Affettwati l-molla ewlenija (-folja), jew il-folji addizzjonali affettwati b’mod serju ħafna

 

X

X

(d)

Modifika mhux sikura 3.

Spazju insuffiċjenti fir-rigward tal-parijiet l-oħra; sistema tal-molol ma taħdimx

 

X

X

5.3.2.

Assorbituri tal-iskossi

Spezzjoni viżwali bil-vettura fuq fossa jew fuq parank jew billi tuża tagħmir speċjali, jekk ikun disponibbli.

(a)

L-assorbituri tal-iskossi mhumiex imqabbdin sew max-xażi jew mal-fus.

L-assorbitur tal-iskossi laxk

X

X

 

(b)

Assorbitur tal-iskossi bil-ħsara li juri sinjali ta’ tnixxija jew funzjonament ħażin.

 

X

 

5.3.2.1.

testjar tal- effiċjenza jew ammortizzar (X)(2)

Uża tagħmir speċjali u qabbel id-differenzi bejn ix-xellug u l-lemin

(a)

differenza sinifikanti bejn ix-xellug u l-lemin.

 

X

 

(b)

il-valuri minimi mogħtija ma ntlaħqux.

 

X

 

5.3.3.

Tubi torque, vireg ta’ radju, frieket tas- sospensjoni u brazzi tas- sospensjoni

Spezzjoni viżwali bil-vettura fuq fossa jew fuq parank. Jistgħu jintużaw detetturi tal-laxkezza tar- roti u huma rakkomandati għal vetturi b’piż li jaqbeż 3,5 tunnellati.

(a)

Komponent mhux imqabbad sew max-xażi jew mal-fus.

Probabbiltà li jillaxkaw; stabbiltà direzzjonali mdgħajfa

 

X

X

(b)

Komponent bil-ħsara jew imsaddad ħafna.

Stabbiltà ta’ komponent affettwat jew komponent maqsum

 

X

X

(c)

Modifika mhux sikura3.

Spazju insuffiċjenti fir-rigward tal-parijiet l-oħra; sistema ma taħdimx

 

X

X

5.3.4.

Ġonot tas- sospensjoni

Spezzjoni viżwali bil-vettura fuq fossa jew fuq parank. Jistgħu jintużaw detetturi tal-laxkezza tar- roti u huma rakkomandati għal vetturi b’piż li jaqbeż 3,5 tunnellati.

(a)

Il-pern u/jew il-buxxis jew il-ġonot tas-sospensjoni ittieklu wisq.

Probabbiltà li jillaxkaw; stabbiltà direzzjonali mdgħajfa

 

X

X

(b)

Għatu ta’ protezzjoni mit-trab iddeterjora ħafna.

Għatu ta’ protezzjoni kontra t-trab nieqes jew imxaqqaq

X

X

 

5.3.5.

Sospensjoni tal- arja

Spezzjoni viżwali

(a)

Is-sistema ma tistax titħaddem.

 

 

X

(b)

Xi komponent bil-ħsara, modifikat jew deterjorat b’mod li jaffettwa ħażin il-funzjonament tas-sistema.

Affettwat serjament il-funzjonament tas-sistema

 

X

X

(c)

tnixxija fis-sistema li tinstema’.

 

X

 

6.   

XAŻI U AĊĊESSORJI TAX-XAŻI

6.1.   

Xażi jew qafas u aċċessorji

6.1.1.

Kundizzjoni ġenerali

Spezzjoni viżwali bil- vettura fuq fossa jew fuq parank.

(a)

Ksur jew deformazzjoni ħfief ta’ xi naħa jew tal-membru trasversali.

Ksur jew deformazzjoni serji ta’ xi naħa jew tal-membru trasversali.

 

X

X

(b)

Il-pjanċi jew l-issikkar ta’ tisħiħ mhumiex sikuri.

Il-maġġoranza tal-issikkar huwa laxk; saħħa insuffiċjenti tal-partijiet

 

X

X

(c)

Sadid eċċessiv li jaffettwa r-riġidità tal-assemblaġġ.

Saħħa insuffiċjenti tal-partijiet

 

X

X

6.1.2.

Pajpijiet tal- egżost u s-sajlensers

Spezzjoni viżwali bil- vettura fuq fossa jew fuq parank.

(a)

Sistema tal-egżost mhux sikura jew li tnixxi.

 

X

 

(b)

Dħaħen li jidħlu fil-kabina jew fil-kompartiment tal-passiġġieri.

Periklu għas-saħħa tal-persuni abbord

 

X

X

6.1.3.

Tank tal-fjuwil u l- pajpijiet (inkluż it-tank tal- fjuwil u l-pajpijiet tat- tisħin)

Spezzjoni viżwali bil- vettura fuq fossa jew fuq parank, uża apparati li jindividwaw it-tnixxijiet fil- każ ta’ sistemi LPG/CNG/LNG

(a)

Tank jew pajpijiet mhux sikuri li joħolqu riskju partikolari ta’ nar

 

 

X

(b)

Fjuwil inixxi jew tapp tal-filler nieqes jew mhux effettiv.

Riskju ta’ nar; telf estensiv ta’ materjal ta’ periklu

 

X

X

(c)

Pajpijiet mittiekla

Pajpijiet bil-ħsara

X

X

 

(d)

Il-vit tal-fjuwil (jekk meħtieġ) ma jaħdimx sew.

 

X

 

(e)

Riskju ta’ ħruq minħabba:

tnixxija ta’ fjuwil;

tank tal-fjuwil jew l-egżost mhux protetti sew il-kundizzjoni;

kundizzjoni tal-kompartiment tal-magna.

 

 

X

(f)

Is-sistema tal-LPG/CNG/LNG jew tal-idroġenu mhix skont ir-rekwiżiti, xi parti tas-sistema hija difettuża 1

 

 

X

6.1.4.

Bampers, apparati ta’ protezzjoni laterali u tal-qiegħ fuq wara

Spezzjoni viżwali.

(a)

Probabbiltà li l-laxkezza jew il-ħsara tikkaġuna korriment meta xi ħaġa jew xi ħadd iħokk magħha jew imissha.

Probabbiltà li l-partijiet jaqgħu; funzjonalità affettwata ħafna

 

X

X

(b)

Jidher ċar li l-apparat mhux skont ir-rekwiżiti1.

 

X

 

6.1.5.

Sostenn tal- istepni (jekk imwaħħal)

Spezzjoni viżwali.

(a)

is-sostenn mhux f’kundizzjoni tajba.

X

 

 

(b)

Is-sostenn imxaqqaq jew mhux sikur.

 

X

 

(c)

Stepni mhux imwaħħal sew fis-sostenn

Periklu serju ħafna li jaqa’.

 

X

X

6.1.6.

Agganċ mekkaniku u tagħmir tal- irmunkar

Spezzjoni viżwali għall-użu u t-tħaddim korrett b’attenzjoni speċjali għal kwlaunkwe apparat tas-sikurezza li jkun imwaħħal u/jew l-użu ta’ gejġ tal-kejl.

(a)

Komponent bil-ħsara, difettuż jew imxaqqaq (jekk mhux qed jintuża).

Komponent bil-ħsara, difettuż jew imxaqqaq (jekk qed jintuża).

 

X

X

(b)

Komponent mittiekel iżżejjed.

Taħt il-limitu tal-użu

 

X

X

(c)

Twaħħil difettuż.

Kwalunkwe twaħħil huwa difettuż b’periklu serju ħafna li jaqa’

 

X

X

(d)

Kwalunkwe apparat tas-sikurezza nieqes jew mhux jaħdem sew.

 

X

 

(e)

Kwalunkwe indikatur tal-agganċ li mhux jaħdem.

 

X

 

(f)

Ostruzzjoni għall-pjanċa tar-reġistrazzjoni jew kwalunkwe dawl (meta ma jkunux qed jintużaw).

Il-pjanċa tar-reġistrazzjoni ma tinqarax (meta ma tkunx qed tintuża)

X

X

 

(g)

Modifika mhux sikura3 (partijiet sekondarji)

Modifika mhux sikura3 (partijiet primarji)

 

X

X

(h)

Agganċ dgħajjef ħafna

 

X

 

6.1.7.

Trażmissjoni

Spezzjoni viżwali.

(a)

Il-boltijiet li torbot bihom huma laxki jew neqsin.

Il-boltijiet li torbot bihom huma laxki jew neqsin tant li s-sikurezza fit-triq hija pperikolata b’mod serju ħafna

 

X

X

(b)

Il-berings tax-xaft tat-trażmissjoni ttieklu żżejjed.

Periklu serju ħafna li jillaxkaw jew jixxaqqu

 

X

X

(c)

Il-ġonot universali jew il-ktajjen/iċ-ċinturini tat-trażmissjoni ttieklu żżejjed.

Periklu serju ħafna li jillaxkaw jew jixxaqqu

 

X

X

(d)

Agganċ flessibbli ddeterjorat.

Periklu serju ħafna li jillaxka jew jixxaqqaq

 

X

X

(e)

Xaft bil-ħsara jew mgħawweġ.

 

X

 

(f)

Il-qafas tal-berings imxaqqaq jew mhux sikur.

Periklu serju ħafna li jillaxka jew jixxaqqaq

 

X

X

(g)

Għatu ta’ protezzjoni mit-trab iddeterjora ħafna.

Għatu ta’ protezzjoni kontra t-trab nieqes jew imxaqqaq

X

X

 

(h)

Modifika illegali tal-power-train.

 

X

 

6.1.8.

Immuntar tal- magna

Spezzjoni viżwali mhux neċessarjament fuq fossa jew fuq parank.

Immuntar iddeterjorati, bi ħsara evidenti u severa.

Immuntar laxk jew imxaqqaq.

 

X

X

6.1.9.

Prestazzjoni tal- magna (X)2

Spezzjoni viżwali u/jew bl-użu ta’ interface elettronika

(a)

L-unità ta’ kontroll modifikata taffettwa s-sikurezza u/jew l-ambjent

 

X

 

(b)

Modifika fil-magna taffettwa s-sikurezza u/jew l-ambjent

 

 

X

6.2.   

Kabina u karrozzerija

6.2.1.

Kundizzjoni

Spezzjoni viżwali

(a)

Probabbiltà li panil jew parti laxk(a) jew bil-ħsara jikkaġunaw korriment

Probabbiltà li jaqgħu

 

X

X

(b)

Il-pilastru tal-bodi mhux sikur.

Stabbiltà mdgħajfa

 

X

X

(c)

Tippermetti d-dħul ta’ dħaħen tal-magna jew tal-egżost.

Periklu għas-saħħa tal-persuni abbord

 

X

X

(d)

Modifika mhux sikura3.

Spazju insuffiċjenti fir-rigward tal-partijiet iduru jew jiċaqalqu u t-triq

 

X

X

6.2.2.

Immuntar

Spezzjoni viżwali fuq fossa jew fuq parank.

(a)

Il-bodi jew il-kabina mhumiex sikuri.

Stabbiltà affettwata

 

X

X

(b)

Jidher ċar li l-bodi/kabina mhux pożizzjonati b’mod kwadrat fuq ix-xażi.

 

X

 

(c)

Twaħħil mhux sikur jew nieqes tal-bodi/kabina max-xażi jew il-membri trasversali u jekk simmetriku

Twaħħil mhux sikur jew nieqes tal-bodi/kabina max-xażi jew il-membri trasversali tant li s-sikurezza fit-triq hija pperikolata b’mod serju ħafna

 

X

X

(d)

Sadid eċċessiv f’punti ta’ twaħħil fuq korpi integrali.

Stabbiltà mdgħajfa

 

X

X

6.2.3.

Bibien u molol tal-bibien

Spezzjoni viżwali.

(a)

Bieba ma tinfetaħx jew ma tingħalaqx sew.

 

X

 

(b)

Probabbiltà li bieba tinfetaħ għal għarrieda jew li ma tibqax magħluqa (bibien jislajdjaw).

Probabbiltà li bieba tinfetaħ għal għarrieda jew li ma tibqax magħluqa (bibien li jduru).

 

X

X

(c)

Bibien, ċappetti, molol jew pillastru ddeterjorati.

Il-bieba, iċ-ċappetti, il-molol jew il-pilastru neqsin jew laxki.

X

X

 

6.2.4.

Art

Spezzjoni viżwali fuq fossa jew fuq parank.

L-art mhux sikura jew ddeterjorata b’mod eċċessiv.

Stabbiltà insuffiċjenti

 

X

X

6.2.5.

Sit tax-xufier

Spezzjoni viżwali.

(a)

Sit bi struttura difettuża

Sit laxk

 

X

X

(b)

Il-mekkaniżmu ta’ aġġustament ma jaħdimx sewwa.

Sit jiċċaqlaq jew id-dahar ma jistax jitwaħħal

 

X

X

6.2.6.

Sits oħrajn

Spezzjoni viżwali.

(a)

Is-sits f’kundizzjoni difettuża jew mhux sikuri (partijiet sekondarji)

Is-sits f’kundizzjoni difettuża jew mhux sikuri (partijiet ewlenin)

X

X

 

(b)

Is-sits mhux imwaħħla skont ir-rekwiżiti1.

Għadd permess ta’ sits issuperat; il-pożizzjonament mhux f’konformità mal-approvazzjoni

X

X

 

6.2.7.

Kontrolli tas- sewqan

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Kwalunkwe kontroll neċessarju għat-tħaddim sikur tal-vettura li ma jkunx qed jaħdem kif suppost.

Tħaddim sikur affettwat

 

X

X

6.2.8.

Turġien tal- kabina

Spezzjoni viżwali.

(a)

It-tarġa jew ċirku tat-tarġa mhux sikuri

Stabbiltà insuffiċjenti

X

X

 

(b)

It-tarġa jew iċ-ċirku f’kundizzjoni fejn hemm probabbiltà li jikkaġunaw korriment lil min jużahom.

 

X

 

6.2.9.

Fittings u tagħmir intern u estern ieħor

Spezzjoni viżwali.

(a)

Twaħħil difettuż ta’ fitting jew tagħmir ieħor

 

X

 

(b)

Fitting jew tagħmir ieħor mhux skont ir-rekwiżiti1

Probabbiltà li l-partijiet imwaħħla jikkaġunaw korrimenti; tħaddim sikur affettwat

X

X

 

(c)

Tagħmir idrawliku jnixxi.

Telf estensiv ta’ materjal ta’ periklu

X

X

 

6.2.10.

Madgards (wings), apparati ta’ trażżin tat-titjir

Spezzjoni viżwali.

(a)

Neqsin, laxki jew imsaddin ħafna.

Probabbiltà li jikkaġunaw korrimenti; probabbiltà li jaqgħu.

X

X

 

(b)

Spazju insuffiċjenti għat-tajer. (trażżin tat-titjir)

Spazju insuffiċjenti għat-tajer (madgards).

X

X

 

(c)

Mhux skont ir-rekwiżiti1.

Kopertura insuffiċjenti tal-faxxa tat-tread

X

X

 

6.2.11.

Stend

Spezzjoni viżwali.

(a)

Neqsin, laxki jew imsaddin ħafna.

 

X

 

(b)

Mhux skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

(c)

Riskju li timxi meta l-vettura tkun miexja

 

 

X

6.2.12.

Handgrips u footrests

Spezzjoni viżwali.

(a)

Neqsin, laxki jew imsaddin ħafna.

 

X

 

(b)

Mhux skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

7.   

TAGĦMIR IEĦOR

7.1.   

Ċinturini tas-sikurezza/bokkli u sistemi ta’ rbit

7.1.1.

Ċinturini tas-sikurezza/bokkli u sistemi ta’ rbit

Spezzjoni viżwali..

(a)

Il-punt ta’ ankraġġ iddeterjora ħafna

Stabbiltà affettwata

 

X

X

(b)

Ankraġġ laxk.

 

X

 

7.1.2.

Sikurezza tal- immuntar taċ-ċinturini tas-sikurezza/tal-bokkli.

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Iċ-ċintorin obbligatorju tas-sikurezza huwa nieqes jew mhux imwaħħal.

 

X

 

(b)

Iċ-ċintorin tas-sikurezza huwa bil-ħsara.

Kwalunkwe qtugħ jew sinjal ta’ tiġbid żejjed

X

X

 

(c)

Iċ-ċintorin tas-sikurezza mhux skont ir-rekwiżiti1.

 

X

 

(d)

Il-bokkla taċ-ċintorin tas-sikurezza hija bil-ħsara jew ma taħdimx sew.

 

X

 

(e)

Ir-retrattur taċ-ċintorin tas-sikurezza huwa bil-ħsara jew ma jaħdimx sewwa.

 

X

 

7.1.3.

Limitatur tat- tagħbija taċ-ċintorin tas- sikurezza

Spezzjoni viżwali u/jew bl-użu ta’ interface elettronika

(a)

Jidher ċar li l-limitatur tat-tagħbija huwa nieqes jew mhux adatt għall-vettura.

 

X

 

(b)

Sistema tindika falliment permezz ta’ interface elettronika tal-vettura

 

X

 

7.1.4.

Pretensjonaturi taċ-ċintorin tas- sikurezza

Spezzjoni viżwali u/jew bl-użu ta’ interface elettronika

(a)

Jidher ċar li l-pretensjonaturi huma neqsin jew mhux adatti għall-vettura.

 

X

 

(b)

Sistema tindika falliment permezz ta’ interface elettronika tal-vettura

 

X

 

7.1.5.

Erbeg

Spezzjoni viżwali u/jew bl-użu ta’ interface elettronika

(a)

Jidher ċar li l-erbeg huwa nieqes jew mhux adatt għall-vettura.

 

X

 

(b)

Sistema tindika falliment permezz ta’ interface elettronika tal-vettura

 

X

 

(c)

Jidher ċar li l-erbeg ma jaħdimx

 

X

 

7.1.6.

Sistemi SRS

Spezzjoni viżwali tal-MIL u/jew bl-użu ta’ interface elettronika

(a)

L-MIL tal-SRS jindika xi tip ta’ falliment tas-sistema.

 

X

 

(b)

Sistema tindika falliment permezz ta’ interface elettronika tal-vettura

 

X

 

7.2.

Apparat tat-tifi tan-nar (X)(2)

Spezzjoni viżwali.

(a)

Nieqes.

 

X

 

(b)

Mhux skont ir-rekwiżiti1.

jekk meħtieġ (pereżempju taksis, xarabanks, kowċijiet, eċċ)

X

X

 

7.3.

Serraturi u apparat kontra s-serq

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

L-apparat li jipprevjeni vettura milli tinsaq mhux qed jaħdem

X

 

 

(b)

Difettużi

Għeluq jew imblukkar għal għarrieda

 

X

X

7.4.

Trijangolu ta’ twissija (jekk meħtieġ) (X)2

Spezzjoni viżwali.

(a)

Nieqes jew mhux komplut.

X

 

 

(b)

Mhux skont ir-rekwiżiti1

X

 

 

7.5.

Kit tal-ewwel għajnuna. Kit tal-ewwel għajnuna (jekk meħtieġ) (X)(2)

Spezzjoni viżwali.

Nieqes, inkomplet jew mhux skont ir-rekwiżiti1.

X

 

 

7.6.

Riffieda tar-roti (ifilsa) (jekk meħtieġa) (X)(2)

Spezzjoni viżwali.

Nieqsa jew mhux f’kundizzjoni tajba, stabbiltà jew dimensjoni insuffiċjenti

 

X

 

7.7.

Apparat ta’ twissija li jinstema’

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Ma jaħdimx kif suppost

Kompletament ma jaħdimx

X

X

 

(b)

Kontroll mhux sikur.

X

 

 

(c)

Mhux skont ir-rekwiżiti1

Ipproduċa ħoss li x’aktar jiġi mfixkel ma’ dak ta’ sireni uffiċjali

X

X

 

7.8.

Spidometru

Spezzjoni viżwali jew billi jitħaddem waqt test fit-triq jew b’mezzi elettroniċi.

(a)

Mhux imwaħħal skont ir-rekwiżiti1.

Nieqes jekk meħtieġ

X

X

 

(b)

tħaddim imdgħajjef

Kompletament ma jaħdimx

X

X

 

(c)

Ma jistax ikun imdawwal biżżejjed.

Kompletament hux kapabbli li jiġi imdawwal.

X

X

 

7.9.

Takografu (jekk imwaħħal/meħtieġ)

Spezzjoni viżwali.

(a)

Mhux imwaħħal skont ir-rekwiżiti1.

 

X

 

(b)

Ma jaħdimx.

 

X

 

(c)

Siġilli difettużi jew nieqsa.

 

X

 

(d)

Il-plakka tal-istallazzjoni nieqsa, ma tinqarax jew skaduta.

 

X

 

(e)

Tbagħbis jew manipulazzjoni evidenti.

 

X

 

(f)

Id-daqs tat-tajers mhux kompatibbli mal-parametri tal-ikkalibrar.

 

X

 

7.10.

Apparat li jillimita l-ispid (jekk imwaħħal/meħtieġ)

Spezzjoni viżwali u billi jitħaddem jekk ikun disponibbli t-tagħmir.

(a)

Mhux imwaħħal skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

(b)

Jidher ċar li ma jaħdimx.

 

X

 

(c)

Spid issettjat ħażin (jekk iċċekkjat).

 

X

 

(d)

Siġilli difettużi jew nieqsa.

 

X

 

(e)

Plakka nieqsa jew ma tinqarax.

 

X

 

(f)

Id-daqs tat-tajers mhux kompatibbli mal-parametri tal-ikkalibrar.

 

X

 

7.11.

Odometru jekk disponibbli (X)(2)

Spezzjoni viżwali u/jew bl-użu ta’ interface elettronika

(a)

Jidher ċar li manipulat (frodi) biex jitnaqqas ir-rekord tad-distanza jew biex jiġi rrappreżentat ħażin ir-rekord tad-distanza ta’ vettura

 

X

 

(b)

Jidher ċar li ma jaħdimx

 

X

 

7.12.

Kontroll Elettroniku tal-Istabbiltà (ESC) jekk imwaħħal/meħtieġ

Spezzjoni viżwali u/jew bl-użu ta’ interface elettronika

(a)

Is-sensers tal-ispid tar-roti neqsin jew bil-ħsara.

 

X

 

(b)

Ħsara fil-wajering.

 

X

 

(c)

Komponenti oħra neqsin jew bil-ħsara.

 

X

 

(d)

Is-swiċċ bil-ħsara jew mhux jaħdem sew.

 

X

 

(e)

Il-MIL tal-ESC jindika xi tip ta’ falliment tas-sistema.

 

X

 

(f)

Sistema tindika falliment permezz ta’ interface elettronika tal-vettura

 

X

 

8.   

FASTIDJU

8.1.   

Storbju

8.1.1.

Sistema ta’ trażżin tal-istorbju

Evalwazzjoni suġġettiva (sakemm l-ispettur ma jikkunsidrax li l-livell tal-istorbju jista’ jkun qrib il-limitu, f’liema każ jista’ jsir kejl tal-ħoss magħmul minn vettura wieqfa bl-użu ta’ meter tal-livell ta’ ħoss).

(a)

Livelli ta’ storbju li jaqbżu dawk permessi fir-rekwiżiti1.

 

X

 

(b)

Kwalunkwe parti tas-sistema tat-trażżin tal-istorbju laxka, bil-ħsara, imwaħħla ħażin, nieqsa jew jidher ċar li ġiet modifikata b’mod li jaffettwa ħażin il-livelli tal-istorbju.

Periklu serju ħafna li jaqa’

 

X

X

8.2.   

Emissjonijiet tal-egżost

8.2.1

Emissjonijiet minn magni b’positive ignition

8.2.1.1

Tagħmir tal- kontroll tal-emissjonijiet

Spezzjoni viżwali

(a)

Tagħmir ta’ kontroll tal-emissjonijiet imwaħħal mill-manifattur nieqes, immodifikat jew jidher ċar li difettuż.

 

X

 

(b)

Tnixxijiet li jaffettwaw il-kejl tal-emissjonijiet.

 

X

 

8.2.1.2

Emissjonijiet gassużi

Għall-vetturi sa klassijiet ta’ emmissjoni Euro 5 u EuroV (7):

Kejl bl-użu ta’ analizzatur tal- gass tal-egżost konformi mar- rekwiżiti1 jew qari tal-OBD. L-ittestjar tal-pajp tal-egżost għandu jkun il-metodu awtomatiku tal-valutazzjoni tal-emissjonijiet tal-egżost. Abbażi ta’ valutazzjoni ta’ ekwivalenza u b’kunsiderazzjoni tal-leġislazzjoni rilevanti tal-approvazzjoni tat-tip, l-Istati Membri jistgħu jawtorizzaw l-użu ta’ OBD skont ir-rakkomandazzjonijiet tal-manifattur u rekwiżiti oħra.

Għall-vetturi sa klassijiet ta’ emmissjoni Euro 6 u EuroVI (8):

Kejl bl-użu ta’ analizzatur tal-gass tal-egżost konformi mar- rekwiżiti1 jew qari tal-OBD skont ir-rakkomandazzjonijiet tal-manifattur u rekwiżiti oħra1

Kejl mhux applikabbli għal magni two-stroke.

(a)

Jew, l-emissjonijiet gassużi huma ogħla mil-livelli speċifiċi indikati mill-manifattur;

 

X

 

(b)

Jew, f’każ li din l-informazzjoni ma tkunx disponibbli, l-emissjonijiet ta’ CO jkunu ogħla minn:

(i)

għal vetturi mhux ikkontrollati minn sistema ta’ kontroll tal-emissjonijiet avvanzata,

4,5 %, jew

3,5 %

skont id-data tal-ewwel reġistrazzjoni jew użu speċifikat fir-rekwiżiti1

(ii)

għal vetturi kkontrollati minn sistema ta’ kontroll tal-emissjonijiet avvanzata:

bil-magna mhux ingranata: 0,5 %

bi spid għoli mingħajr ingranaġġ: 0,3 %

jew

bil-magna mhux ingranata: 0,3 % (9)

bi spid għoli mingħajr ingranaġġ: 0,2 %

skont id-data tal-ewwel reġistrazzjoni jew użu speċifikat fir-rekwiżiti1.

 

X

 

(c)

Il-koeffiċjent Lambda huwa barra mill-medda ta’ 1 ± 0,03 jew mhux skont l-ispeċifikazzjoni tal-manifattur.

 

X

 

(d)

Il-valur moqri mill-OBD jindika funzjonament ħażin sinifikanti.

 

X

 

8.2.2.   

Emissjonijiet minn magni diżil

8.2.2.1.

Tagħmir li jikkontrolla l- emissjonijiet tal-egżost

Spezzjoni viżwali

(a)

It-tagħmir li jikkontrolla l-emissjonijiet imwaħħal mill-manifattur nieqes jew jidher ċar li huwa difettuż.

 

X

 

(b)

Tnixxijiet li jaffettwaw il-kejl tal-emissjonijiet.

 

X

 

8.2.2.2.

Opaċità

Vetturi rreġistrati jew imdaħħla fis-servizz qabel l-1 ta’ Jannar 1980 huma eżentati minn dan ir-rekwiżit.

(a) - Għall-vetturi sa klassi ta’ emmissjoni Euro 5 u Euro V (9):

L-opaċità tal-gass tal-egżost għandha tiġi mkejla waqt aċċellerazzjoni ħielsa (mingħajr tagħbija minn spid mingħajr ingranaġġ sa dak tal-qtugħ) bil- ger fil-pożizzjoni newtrali u l- klaċċ magħfus jew il-qari tal- OBD. L-ittestjar tal-pajp tal-egżost għandu jkun il-metodu awtomatiku tal-valutazzjoni tal-emissjonijiet tal-egżost. Abbażi ta’ valutazzjoni ta’ ekwivalenza u b’kunsiderazzjoni tal-leġislazzjoni rilevanti tal-approvazzjoni tat-tip, l-Istati Membri jistgħu jawtorizzaw l-użu ta’ OBD skont ir-rakkomandazzjonijiet tal-manifattur u rekwiżiti oħra.

Għall-vetturi sa klassijiet ta’ emmissjoni Euro 6 u Euro V (10) I:

L-opaċità tal-gass tal-egżost għandha tiġi mkejla waqt aċċellerazzjoni ħielsa (mingħajr tagħbija minn spid mingħajr ingranaġġ sa dak tal-qtugħ) bil- ger fil-pożizzjoni newtrali u l- klaċċ magħfus jew il-qari tal- OBD skont ir-rakkomandazzjonijiet tal-manifattur u rekwiżiti oħra 1.

Il-prekondizzjonament tal-vettura:

1.

Il-vetturi jistgħu jiġu ttestjati mingħajr prekondizzjonament għalkemm għal raġunijiet ta’ sikurezza, għandhom isiru kontrolli li l-magna tkun sħuna u f’kundizzjoni mekkanika sodisfaċenti.

2.

Ir-rekwiżiti tal- prekondizzjoni:

(i)

Il-magna trid tkun sħuna għal kollox, pereżempju t- temperatura taż-żejt tal-magna mkejla b’sonda mit-tubu tal- ħadid li timmarka l-livell taż- żejt għandha tkun mill-inqas ta’ 80 °C, jew it-temperatura normali ta’ tħaddim f’każ li din tkun aktar baxxa, jew it- temperatura tal-blokka tal- magna mkejla permezz tal- livell ta’ radjazzjoni infraħamra għandha tkun mill-inqas daqs temperatura ekwivalenti. Jekk, minħabba l-konfigurazzjoni tal- vettura, dan il-kejl ma jkunx prattiku, il-mod kif tiġi stabbilita t-temperatura normali ta’ tħaddim tal-magna jista’ jsir b’mezzi oħra, pereżempju bit- tħaddim tal-fann tat-tkessiħ tal- magna.

(ii)

Is-sistema tal-egżożt għandha tiġi mnaddfa b’mill- inqas tliet ċikli ta’ aċċelerazzjoni jew b’metodu ekwivalenti.

(a)

Għal vetturi rreġistrati jew imdaħħla fis-servizz għall-ewwel darba wara d-data speċifikata fir-rekwiżiti1,

l-opaċità tkun aktar mil-livell reġistrat fuq il-pjanċa li l-manifattur iwaħħal mal-vettura.

 

X

 

 

 

(b)

Meta din l-informazzjoni ma tkunx disponibbli jew ir-rekwiżiti1 ma jippermettux l-użu ta’ valuri ta’ referenza,

għal magni b’respirazzjoni naturali: 2,5 m–1,

għal magni bit-turbo: 3,0 m–1,

jew, għal vetturi identifikati fir-rekwiżiti 1 jew irreġistrati jew imdaħħla fis-servizz għall-ewwel darba wara d-data speċifikata fir-rekwiżiti1

1,5 m–1  (11)

jew 0,7 m–1  (12)

 

X

 

 

Il-proċedura tat-test:

1.

Il-magna u kwalunkwe turboċarġer imwaħħal, ma għandhomx ikunu ingranati qabel il-bidu ta’ kull ċiklu ta’ aċċellerazzjoni ħielsa. Għall- vetturi diżil heavy-duty, dan ifisser stennija ta’ mill-anqas 10 sekondi wara r-rilaxx tal- aċċelleratur.

2.

Sabiex jinbeda kull ċiklu ta’ aċċellerazzjoni ħielsa, il-pedala tal-aċċelleratur trid tingħafas għalkollox, bil-ħeffa u b’mod kontinwu (f’inqas minn sekonda) iżda mhux bil-goff, sabiex tinkiseb il-kwantità massima ta’ fjuwil mill-pompa tal-injezzjoni.

3.

Matul kull ċiklu ta’ aċċellerazzjoni ħielsa, il-magna għandha tilħaq l-ispid tal-qtugħ jew, għall-vetturi bi trażmissjonijiet awtomatiċi, l- ispid speċifikat mill-manifattur jew, jekk din l-informazzjoni ma tkunx disponibbli, allura l- ispid ta’ żewġ terzi tal-ispid tal- qtugħ, qabel ma jiġi rilaxxat l- aċċelleratur. Dan jista’ jiġi ċċekkjat, pereżempju, billi jiġi mmonitorjat l-ispid tal-magna jew billi jitħalla jgħaddi biżżejjed ħin bejn l-għafis inizjali tal-aċċelleratur u r- rilaxx tiegħu, li fil-każ tal- vetturi tal-kategorija M2, M3, N2 u N3, għandu jkun ta’ mill- anqas żewġ sekondi.

4.

Il-vetturi għandhom jiġu mwaħħla fit-testijiet fil-każ biss li l-medji aritmetiċi ta’ mill- anqas l-aħħar tliet ċikli ta’ aċċellerazzjoni ħielsa jaqbżu l- valuri tal-limitu. Dan jista’ jiġi kkalkulat billi jiġi injorat kull kejl li ma jaqbilx b’mod sinifikanti mal-medja mkejla, jew ir-riżultat ta’ kwalunkwe kalkolu statistiku ieħor li jikkunsidra t-tifrix tal-kejlijiet. L-Istati Membri jistgħu jillimitaw l-għadd taċ-ċikli tat- testijiet.

5.

Sabiex jevitaw li jsiru testijiet bla bżonn, l-Istati Membri jistgħu jwaħħlu l- vetturi li jkollhom valuri mkejla ferm ogħla mill-valuri ta’ limitu wara inqas minn tliet ċikli ta’ aċċellerazzjoni ħielsa jew wara ċ-ċikli tat-tnaddif. Daqstant ieħor, sabiex jevitaw li jsiru testijiet bla bżonn, l-Istati Membri jistgħu jgħaddu l-vetturi li jkollhom valuri mkejla ferm aktar baxxi mil-limiti wara inqas minn tliet ċikli ta’ aċċellerazzjoni ħielsa jew wara ċikli tat-tnaddif.

 

 

 

 

8.3.   

Trażżin tal-interferenza elettromanjetika

Interferenza mir-radju (X)2

 

Kwalunkwe rekwiżit mir-rekwiżiti 1 mhux issodisfat.

X

 

 

8.4.   

Elementi oħra relatati mal-ambjent

8.4.1.

Tnixxijiet ta’ fluwidu

 

Kwalunkwe tnixxija ta’ fluwidu eċċessiv, għajr l-ilma, li tista’ tagħmel ħsara lill-ambjent jew toħloq riskju tas-sikurezza għal utenti oħra tat-triq.

Formazzjoni kostanti ta’ qtar li jikkostitwixxi periklu serju ħafna

 

X

X

9.   

TESTIJIET SUPPLIMENTARI GĦAL VETTURI LI JĠORRU L-PASSIĠĠIERI TAL-KATEGORIJI M2, M3

9.1.   

Bibien

9.1.1.

Bibien

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Tħaddim difettuż.

 

X

 

(b)

Kundizzjoni ddeterjorata.

Probabbiltà li tikkaġuna korrimenti

X

X

 

(c)

Il-kontroll tal-emerġenza difettuż.

 

X

 

(d)

Kontroll mill-bogħod tal-bibien u tal-apparati ta’ twissija difettuż.

 

X

 

(e)

Mhux skont ir-rekwiżiti1.

Wisa’ tal-bieb insuffiċjenti

X

X

 

9.1.2.

Ħruġ ta’ emerġenza

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom (fejn ikun xieraq).

(a)

Funzjonament difettuż.

 

X

 

(b)

Is-sinjali tal-ħruġ ta’ emerġenza ma jistgħux jinqraw

Is-sinjali tal-ħruġ ta’ emerġenza neqsin

X

 

 

(c)

Il-martell biex tkisser il-ħġieġ nieqes.

X

 

 

(d)

Mhux skont ir-rekwiżiti1.

Wisa’ insuffiċjenti jew aċċess imblukkat

X

X

 

9.2.

Sistema tat-tneħħija tat-titpin u tas-silġ (X)2

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Mhux taħdem sew.

Taffettwa t-tħaddim sikur tal-vettura

X

 

 

(b)

Emissjoni ta’ gassijiet tossiċi jew tal-egżost fil-kompartiment tax-xufier jew tal-passiġġieri.

Periklu għas-saħħa tal-persuni abbord

 

X

X

(c)

Sistema tat-tneħħija tas-silġ difettuża (jekk obbligatorja).

 

X

 

9.3.

Sistema ta’ ventilazzjoni u tat-tisħin (X)2

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Tħaddim difettuż.

Periklu għas-saħħa tal-persuni abbord

X

X

 

(b)

Emissjoni ta’ gassijiet tossiċi jew tal-egżost fil-kompartiment tax-xufier jew tal-passiġġieri.

Periklu għas-saħħa tal-persuni abbord

 

X

X

9.4.   

Sits

9.4.1.

Sits tal-passiġġieri (inklużi s-sits għall- persunal ta’ akkumpanjament)

Spezzjoni viżwali

Is-sits li jintwew (jekk permessi) mhux jaħdmu b’mod awtomatiku.

Jimblukkaw ħruġ ta’ emerġenza

X

X

 

9.4.2.

Sit tax-xufier (rekwiżiti addizzjonali)

Spezzjoni viżwali

(a)

Apparat speċjali bħal protezzjoni kontra d-dawl qawwi

Kamp viżiv ostakolat

X

X

 

(b)

Protezzjoni mhux sikura għax-xufier jew mhux skont ir-rekwiżiti1

Probabbiltà li jikkaġuna korrimenti;

X

X

 

9.5.

Apparati tat-tidwil interni u tad- destinazzjoni (X)(2)

Spezzjoni viżwali u permezz tat-tħaddim

Apparat difettuż jew mhux skont ir-rekwiżiti1

Kompletament ma jaħdimx

X

X

 

9.6.

Passaġġi, spazji fejn toqgħod bilwieqfa

Spezzjoni viżwali

 

 

X

X

(b)

Poġġamani jew imqabad difettużi.

Mhux sikuri jew ma jistgħux jintużaw

X

X

 

(c)

Mhux skont ir-rekwiżiti1.

Wisa’ jew spazju insuffiċjenti

X

X

 

9.7.

Turġien.

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom (fejn ikun xieraq).

(a)

Kundizzjoni ddeterjorata.

Kundizzjoni bil-ħsara

Stabbiltà affettwata

X

X

X

(b)

It-turġien li jingħalqu mhux jaħdmu sew.

 

X

 

(c)

Mhux skont ir-rekwiżiti1

Wisa’ insuffiċjenti jew għoli eċċessiv

X

X

 

9.8.

Sistema ta’ komunikazzjoni għall- passiġġieri (X)2

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Sistema difettuża

Kompletament ma taħdimx

X

X

 

9.9.

Avviżi (X)2

Spezzjoni viżwali.

(a)

Avviż nieqes, żbaljat jew ma jistax jinqara.

X

 

 

(b)

Mhux skont ir-rekwiżiti1

Informazzjoni falza

X

X

 

9.10.   

Rekwiżiti rigward it-trasport tat-tfal. (X)2

9.10.1.

Bibien

Spezzjoni viżwali

Il-protezzjoni tal-bibien mhix skont ir-rekwiżiti1 fir-rigward ta’ din il-forma ta’ trasport.

 

X

 

9.10.2.

Sinjalar u tagħmir speċjali

Spezzjoni viżwali

Sinjalar jew tagħmir speċjali nieqes jew mhux skont ir-rekwiżiti1.

X

 

 

9.11.   

Rekwiżiti rigward it-trasport ta’ persuni b’mobbiltà mnaqqsa (X)2

9.11.1.

Bibien, ir-rampi u l-liftijiet

 

(a)

Tħaddim difettuż.

Tħaddim sikur affettwat

X

X

 

(b)

Kundizzjoni ddeterjorata.

Stabbiltà affettwata; probabbiltà li tikkaġuna korrimenti;

X

X

 

(c)

Kontroll(i) difettuż(i).

Tħaddim sikur affettwat

X

X

 

(d)

Apparat(i) ta’ twissija difettuż(i).

Ma jaħdimx kompletament

X

X

 

(e)

Mhux skont ir-rekwiżiti1.

 

X

 

9.11.2

Sistema ta’ rbit tas-siġġijiet tar-roti

Spezzjoni viżwali u jekk ikun xieraq billi tħaddimhom.)

(a)

Tħaddim difettuż.

Tħaddim sikur affettwat

X

X

 

(b)

Kundizzjoni ddeterjorata.

Stabbiltà affettwata; probabbiltà li tikkaġuna korrimenti;

X

X

 

(c)

Kontroll(i) difettuż(i).

Tħaddim sikur affettwat

X

X

 

(d)

Mhux skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

9.11.3

Sinjalar u tagħmir speċjali

Spezzjoni viżwali

Sinjalar jew tagħmir speċjali nieqes jew mhux skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

9.12.   

Tagħmir speċjali ieħor (X)2

9.12.1.

Stallazzjonijiet għall-preparazzjoni tal- ikel

Spezzjoni viżwali

(a)

L-istallazzjoni mhix skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

(b)

L-istallazzjoni hija bil-ħsara tant li jkun perikoluż li tużaha.

 

X

 

9.12.2.

Stallazzjoni sanitarja

Spezzjoni viżwali

L-istallazzjoni mhix skont ir-rekwiżiti1

Probabbiltà li tikkaġuna korrimenti;

X

X

 

9.12.3.

Apparati oħra (eż. sistemi awdjoviżivi)

Spezzjoni viżwali

Mhux skont ir-rekwiżiti1

Tħaddim sikur tal-vettura affettwat

X

X

 


(1)  Il-kategoriji ta’ vetturi barra l-ambitu ta’ din id-Direttiva huma inklużi bħala gwida.

(2)  43 % għas-semitrejlers approvati qabel l-1 ta’ Jannar 2012.

(3)  48 % għal vetturi mhux mgħammra bl-ABS jew tip approvat qabel l-1 ta’ Ottubru 1991.

(4)  45 % għal vetturi rreġistrati wara l-1988 jew mid-data speċifikata fir-rekwiżiti skont liema waħda minnhom tkun l-iktar reċenti.

(5)  43 % għal semitrejlers u trejlers draw-bar reġistrati wara l-1988 jew id-data speċifikata fir-rekwiżiti, skont liema waħda hija l-iktar reċenti.

(6)  E.ż. 2,2 m/s2 għal vetturi N1, N2 u N3 rreġistrati għall-ewwel darba wara 1.1.2012.

(7)  Tip approvat skont id-Direttiva 70/220/KEE, ir-Regolament (KE) Nru 715/2007 Anness I Tabella 1 (Euro 5), id-Direttiva 88/77/KEE u d-Direttiva 2005/55/KE

(8)  Tip approvat skont ir-Regolament (KE) Nru 715/2007 Anness I Tabella 2 (Euro 6) u r-Regolament (KE) Nru 595/2009 (Euro VI).

(9)  Tip approvat skont id-Direttiva 70/220/KEE, l-Anness 1, Tabella 1 (Euro 5) għar-Regolament (KE) Nru 715/2007 Anness I, Tabella 1 (Euro 5), id-Direttiva 88/77/KEE u d-Direttiva 2005/55/KE.

(10)  Tip approvat skont l-Anness 1, Tabella 2 (Euro 6) għar-Regolament (KE) Nru 715/2007 Anness I, Tabella 2 (Euro 6) u r-Regolament (KE) Nru 595/2009 (Euro VI).

(11)  Tip approvat skont il-limiti fir-ringiela B sezzjoni 5.3.1.4. tal-Anness I għad-Direttiva 70/220/KEE kif emendata bid-Direttiva 98/69/KE jew wara; ringiela B1, B2 jew C taqsima 6.2.1 tal-Anness I tad-Direttiva 88/77/KEE jew irreġistrat jew imdaħħal fis-servizz għall-ewwel darba wara l-1 ta’ Lulju 2008.

(12)  Tip approvat skont il-limiti tat-tabella 2 tal-Anness 1 tar-Regolament (KE) Nru 715/2007 (Euro 6). Tip approvat skont ir-Regolament (KE) Nru 595/2009 (Euro VI).

NOTI:

1

Ir-“Rekwiżiti” huma stipulati skont l-approvazzjoni tat-tip fid-data tal-approvazzjoni, l-ewwel reġistrazzjoni jew l-ewwel dħul fis-servizz kif ukoll skont l-obbligi ta’ retrofitting jew mil-leġislazzjoni nazzjonali fil-pajjiż tar-reġistrazzjoni. Dawn ir-raġunijiet għal falliment japplikaw biss meta tkun ġiet iċċekkjata l-konformità mar-rekwiżiti.

2

(X) tidentifika elementi relatati mal-kundizzjoni tal-vettura u l-adegwatezza tagħha għall-użu fit-triq iżda li mhumiex ikkunsidrati bħala essenzjali f’test tal-affidabbiltà stradali.

3

Modifika mhux sikura tfisser modifika li taffettwa ħażin is-sikurezza tal-vettura fit-triq jew li jkollha effett sporzjonat fuq l-ambjent


ANNESS II

KONTENUTI MINIMI TA’ ĊERTIFIKAT TA’ AFFIDABBILTÀ STRADALI

Iċ-ċertifikat ta’ affidabbiltà stradali maħruġ wara test tal-affidabbiltà stradali għandu jkopri mill-inqas l-element li ġejjin preċeduti mill-kodiċijiet armonizzati korrispondenti tal-Unjoni:

(1)

Numru ta’ identifikazzjoni tal-vettura (numru VIN jew in-numru tax-xażi)

(2)

Numru tal-pjanċa ta’ reġistrazzjoni tal-vettura u simbolu tal-pajjiż tal-Istat ta’ reġistazzjoni

(3)

Post u d-data tat-test

(4)

Qari tal-odometru fil-ħin tat-test, jekk ikun disponibbli

(5)

Kategorija tal-vettura jekk disponibbli

(6)

Nuqqasijiet identifikati u l-livell ta’ severità tagħhom

(7)

Riżultat tat-test tal-affidabbiltà stradali

(8)

Data tat-test tal-affidabbiltà stradali li jmiss jew l-iskadenza taċ-ċertifikat attwali, jekk din l-informazzjoni ma tkunx ipprovduta b’mezzi oħra

(9)

Isem tal-organizzazzjoni jew ċentru li għamel it-test u l-firma jew l-identifikazzjoni tal-ispettur responsabbli għat-test

(10)

Informazzjoni oħra


ANNESS III

REKWIŻITI MINIMi LI JIKKONĊERNAW IL-FAĊILITAJIET TAL-AFFIDABBILTÀ STRADALI U T-TAGĦMIR TA’ TESTJAR

I   Faċilitajiet u Tagħmir

It-testijiet tal-affidabbiltà stradali magħmulin f’konformità mal-metodi rakkomandati speċifikati fl-Anness I għandhom isiru bl-użu tal-faċilitajiet u t-tagħmir adatti. Dan jista’ jinkludi, fejn applikabbli, l-użu tal-unitajiet tat-testjar mobbli. It-tagħmir tat-testjar meħtieġ se jiddependi mill-kategoriji tal-vetturi li għandhom jiġu ttestjati, kif deskritti fit-Tabella 1. Il-faċilitajiet u t-tagħmir għandhom jikkonformaw mar-rekwiżiti minimi li ġejjin:

(1)

Faċilità tat-testjar bi spazju adegwat għall-evalwazzjoni tal-vetturi u li tissodisfa r-rekwiżiti meħtieġa mil-lat tas-saħħa u tas-sikurezza;

(2)

Korsija ta’ testjar ta’ daqs suffiċjenti għal kull test, fossa jew lift u, għall-vetturi li għandhom piż massimu li jaqbeż 3,5 tunnellati, apparat biex itella’ l-vettura fuq wieħed mill-fwies, mgħammar b’tidwil xieraq u, fejn meħtieġ, b’apparati ta’ arjazzjoni;

(3)

Għat-testjar ta’ kwalunkwe vettura, tester bir-romblu għall-brejkijiet kapaċi li jkejjel, juri u jirreġistra l-forzi tal-ibbrejkjar u l-pressjoni tal-arja f’sistemi tal-ibbrejkjar bl-arja skont l-Anness A tal-istandard ISO 21069-1 dwar ir-rekwiżiti tekniċi tat-tester bir-romblu għall-brejkijiet jew standards ekwivalenti;

(4)

Għat-testjar ta’ vetturi li għandhom piż massimu ta’ mhux aktar minn 3,5 tunnellati, tester bir-romblu għall-brejkijiet skont il-punt 3, li jista’ ma jinkludix ir-reġistrazzjoni tal-forzi tal-ibbrejkjar, il-forza tal-pedala u l-pressjoni tal-arja f’sistemi tal-ibbrejkjar bl-arja u li lanqas jurihom;

jew

Tester ta’ pjanċa tal-ibbrejkjar ekwivalenti għal tester bir-romblu għall-brejkijiet skont il-punt 3, li jista’ ma jinkludix ir-reġistrazzjoni tal-forzi tal-ibbrejkjar, il-forza tal-pedala u l-pressjoni tal-arja f’sistemi tal-ibbrejkjar bl-arja

(5)

Strument ta’ reġistrazzjoni tad-deċelerazzjoni, filwaqt li strumenti ta’ kejl mhux kontinwi għandhom jirreġsitraw/jaħżnu kejl ta’ mill-inqas 10 darbiet kull sekonda;

(6)

Faċilitajiet għat-testjar ta’ sistemi tal-ibbrejkjar bl-arja, bħal manometri, konnetturi u pajpijiet;

(7)

Apparat għal kejl ta’ tagħbija fuq ir-roti jew il-fusijiet li jiddetermina t-tagħbijiet fuq il-fusijiet (faċilitajiet fakultattivi għall-kejl ta’ tagħbijiet fuq żewġ roti, bħal peddijiet għall-kejl tal-piż tar-roti u peddijiet għall-kejl tal-piż tal-fusijiet);

(8)

Apparat għall-ittestjar tas-sospensjoni tal-fus tar-rota (detettur tal-laxkezza tar-rota) mingħajr ma tintrefa’ l-assi, li għandu jissodisfa r-rekwiżiti li ġejjin:

(a)

L-apparat għandu jkun mgħammar mill-inqas b’żewġ pjanċi mħaddma li jistgħu jiġu mċaqalqa f’direzzjoni opposta kemm fid-direzzjonijiet lonġitudinali kif ukoll dawk trasversali;

(b)

Iċ-ċaqliq tal-pjanċi għandu jkun kontrollabbli mill-operatur mill-pożizzjoni tal-ittestjar;

(c)

Għall-vetturi li għandhom piż massimu li jaqbeż 3,5 tunnellati, il-pjanċi għandhom jikkonformaw mar-rekwiżiti tekniċi li ġejjin:

Ċaqliq lonġitudinali u trasversali ta’ mill-inqas 95 mm,

Spid ta’ ċaqliq lonġitudinali u trasversali minn 5 cm/s sa 15 cm/s;

(9)

Miter tal-livell tal-ħoss tal-Klassi II, jekk jitkejjel il-livell tal-ħoss;

(10)

Analizzatur ta’ 4 gassijiet skont id-Direttiva 2004/22/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-istrumenti tal-kejl (1);

(11)

Apparat għall-kejl tal-koeffiċjent ta’ assorbiment bi preċiżjoni suffiċjenti;

(12)

Apparat wieħed ta’ mmirar tal-fanali ta’ quddiem li jippermetti l-ittestjar tas-setting tal-fanali ta’ quddiem skont id-dispożizzjonijiet għall-issettjar tal-fanali ta’ quddiem tal-vetturi bil-mutur (Direttiva 76/756/KEE), il-limitu ta’ distinzjoni bejn id-dawl u d-dlam għandu jkun faċilment rikonoxxibbli binhar (mingħajr dawl tax-xemx dirett);

(13)

Apparat ta’ kejl tal-ħxuna tat-tajers;

(14)

Apparat li jikkonnettja mal-interface elettronika tal-vettura, bħal għodda ta’ analiżi tal-OBD;

(15)

Apparat li jidentifika tnixxija fil-LPG/CNG/LNG, jekk tali vetturi jiġu ttestjati.

Kwalunkwe apparat hawn fuq jista’ jiġi kombinat f’apparat wieħed, bil-kundizzjoni li dan ma jinterferixxix mal-preċiżjoni ta’ kull apparat.

II   Kalibrar tat-tagħmir użat għall-kejl

Sakemm mhux speċifikat mod ieħor mil-leġislazzjoni tal-Unjoni rilevanti, l-intervall bejn iż-żewġ kalibrazzjonijiet ma jistgħux jaqbżu:

(i)

24 xahar għall-kejl tal-piż, il-pressjoni u l-livell tal-ħoss,

(ii)

24 xahar għall-kejl tal-forzi,

(iii)

12-il xahar għall-kejl tal-emissjonijiet tal-gass.

Tabella I  (2)

Tagħmir minimu meħtieġ għall-fini tat-twettiq ta’ test tal-affidabbiltà stradali tal-vetturi

Vetturi

Kategorija

Tagħmir meħtieġ għal kull element elenkat fit-taqsima I

 

Massa massima

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

1.

Motoċikli

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

L1e

P

x

 

 

 

 

 

 

 

x

x

 

x

x

x

 

 

 

L3e,L4e

P

x

 

 

 

 

 

 

 

x

x

 

x

x

x

 

 

 

L3e,L4e

D

x

 

 

 

 

 

 

 

x

 

x

x

x

x

 

 

 

L2e

P

x

x

 

 

 

 

 

 

x

x

 

x

x

x

 

 

 

L2e

D

x

x

 

 

 

 

 

 

x

 

x

x

x

x

 

 

 

L5e

P

x

x

 

 

 

 

 

 

x

x

 

x

x

x

 

 

 

L5e

D

x

x

 

 

 

 

 

 

x

 

x

x

x

x

 

 

 

L6e

P

x

x

 

 

 

 

 

 

x

x

 

x

x

x

 

 

 

L6e

D

x

x

 

 

 

 

 

 

x

 

x

x

x

x

 

 

 

L7e

P

x

x

 

 

 

 

 

 

x

x

 

x

x

x

 

 

 

L7e

D

x

x

 

 

 

 

 

 

x

 

x

x

x

x

 

2.

Vetturi għall-ġarr tal-persuni

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sa 3 500  kg

M1,M2

P

x

x

 

x

 

 

 

 

x

x

 

x

x

x

x

 

Sa 3 500  kg

M1,M2

D

x

x

 

x

 

 

 

 

x

 

x

x

x

x

 

 

> 3 500  kg

M2,M3

P

x

x

x

 

x

x

x

x

x

x

 

x

x

x

x

 

> 3 500  kg

M2,M3

D

x

x

x

 

x

x

x

x

x

 

x

x

x

x

 

3.

Vetturi għall-ġarr tal-merkanzija

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sa 3 500  kg

N1

P

x

x

 

x

 

 

 

 

x

x

 

x

x

x

x

 

Sa 3 500  kg

N1

D

x

x

 

x

 

 

 

 

x

 

x

x

x

x

 

 

> 3 500  kg

N2,N3

P

x

x

x

 

x

x

x

x

x

x

 

x

x

x

x

 

> 3 500  kg

N2,N3

D

x

x

x

 

x

x

x

x

x

 

x

x

x

x

 

4.

Vetturi speċjali derivati minn vettura ta’ kategorija N, T5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sa 3 500  kg

N1

P

x

x

 

x

 

 

 

 

 

 

x

x

 

x

x

 

Sa 3 500  kg

N1

D

x

x

 

x

 

 

 

 

 

 

x

 

x

x

x

 

> 3 500  kg

N2,N3,T5

P

x

x

x

 

 

x

x

x

x

 

x

x

 

x

x

 

> 3 500  kg

N2,N3,T5

D

x

x

x

 

 

x

x

x

x

 

x

 

x

x

x

5.

Trejlers

Sa 750 kg

O1

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

> 750 sa 3 500  kg

O2

 

x

x

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

> 3 500  kg

O3,O4

 

x

x

x

 

 

 

x

x

x

 

 

 

 

 

x


(1)  Direttiva 2004/22/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-31 ta’ Marzu 2004 dwar l-istrumenti tal-kejl (ĠU L 135, 30.4.2004, p. 1).

(2)  Il-kategoriji ta’ vetturi li huma barra l-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva huma inklużi bħala gwida.

1

P…petrol (tqabbid bl-ispark plaggs); D…diesel (tqabbid bil-kompressjoni)


ANNESS IV

REKWIŻITI MINIMI LI JIKKONĊERNAW IL-KOMPETENZA, IT-TAĦRIĠ U Ċ-ĊERTIFIKAZZJONI TAL-ISPETTURI

1.   Kompetenza

Qabel jawtorizzaw applikant għall-pożizzjoni ta’ spettur li jwettaq testijiet perjodiċi tal-affidabbiltà stradali, l-Istati Membri jew l-awtoritajiet kompetenti għandhom jivverifikaw li dik il-persuna:

(a)

għandha għarfien u fehim ċertifikati rilevanti għal vetturi tat-triq fl-oqsma li ġejjin:

mekkanika

dinamika

dinamika tal-vettura

magni ta’ kombustjoni

materjal u pproċessar tal-materjal

elettronika

elettriku

komponenti elettroniċi tal-vetturi

applikazzjonijiet tal-IT

(b)

għandha minn tal-anqas tliet snin ta’ esperjenza dokumentata, jew ekwivalenti bħal konsulenza personali jew studji dokumentati, u taħriġ adatt fil-qasam ta’ vetturi tat-triq ta’ hawn fuq,

2.   Taħriġ inizjali u ta’ aġġornament.

L-Istati Membri jew l-awtoritajiet kompetenti għandhom jiżguraw li l-ispetturi jirċievu t-taħriġ inizjali u ta’ aġġornament adatt jew isirilhom eżami adatt, inklużi elementi teoretiċi u prattiċi, għall-fatt li jiġu awtorizzati jwettqu t-testijiet tal-affidabbiltà stradali.

Il-kontenuti minimi tat-taħriġ inizjali u ta’ aġġornament jew l-eżami adatt għandhom jinkludu t-temi li ġejjin:

(a)   Taħriġ inizjali jew eżami adatt

It-taħriġ inizjali pprovdut mill-Istat Membru jew minn ċentru awtorizzat tat-taħriġ tal-Istat Membru għandu jinkludi mill-inqas it-temi li ġejjin:

(i)

teknoloġija tal-vettura:

sistemi tal-ibbrekjar,

sistemi tal-istering,

kampijiet viżivi,

stallazzjoni tad-dawl, tagħmir ta’ tidwil u komponenti elettroniċi,

fusijiet, roti u tajers,

xażi u karrozzerija,

fastidju u emissjonijiet,

rekwiżiti addizjonali għal vetturi speċjali,

(ii)

metodi ta’ testjar;

(iii)

valutazzjoni tan-nuqqasijiet;

(iv)

rekwiżiti legali applikabbli dwar il-kundizzjoni tal-vettura għall-approvazzjoni;

(v)

rekwiżiti legali relatati mat-testjar tal-affidabbiltà stradali;

(vi)

dispożizzjonijiet amministrattivi relatati mal-approvazzjoni, reġistrazzjoni u testjar tal-affidabbiltà stradali tal-vettura;

(vii)

applikazzjonijiet tat-Teknoloġija tal-Informazzjoni relatati mal-ittestjar u l-amministrazzjoni.

(b)   Taħriġ ta’ aġġornament jew eżami adatt

L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-ispetturi jirċievu b’mod regolari taħriġ ta’ aġġornament jew iwettqu eżami adatt ipprovdut mill-Istat Membru jew minn ċentru awtorizzat tat-taħriġ tal-Istat Membru.

L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-kontenuti tat-taħriġ ta’ aġġornament jew eżami adatt jippermettu lill-ispetturi li jżommu u jaġġornaw l-għarfien u l-ħiliet neċessarji dwar it-temi msemmija fil-punt (a), (i) sa (vii) hawn fuq.

3.   Ċertifikat ta’ Kompetenza

Iċ-ċertifikat, jew id-dokumentazzjoni ekwivalenti, maħruġa lil spettur awtorizzat li jwettaq testijiet tal-affidabbiltà stradali, għandu jinkludi mill-inqas l-informazzjoni li ġejja:

identifikazzjoni tal-ispettur (isem, kunjom);

kategoriji tal-vetturi li għalihom l-ispettur huwa awtorizzat iwettaq testijiet tal-affidabbiltà stradali;

isem l-awtorità li toħroġ il-liċenzja;

data tal-ħruġ.


ANNESS V

KORPI TA’ SUPERVIŻJONI

Ir-regoli u l-proċeduri li jikkonċernaw il-korpi ta’ superviżjoni stabbiliti mill-Istati Membri skont l-Artikolu 14 għandhom ikopru r-rekwiżiti minimi li ġejjin:

1.   Kompiti u attivitajiet tal-korpi ta’ superviżjoni

Il-korpi ta’ superviżjoni għandhom iwettqu mill-inqas l-kompiti li ġejjin:

(a)

Superviżjoni taċ-ċentri ta’ testjar:

jiġi verifikat jekk ġewx issodsfati r-rekwiżiti minimi għall-post u t-tagħmir ta’ testjar;

jiġu verifikati r-rekwiżiti obbligatorji tal-entità awtorizzata;

(b)

Taħriġ ta’ verifika u l-eżami tal-ispetturi:

jiġi verifikat it-taħriġ inizjali tal-ispetturi;

jiġi verifikat it-taħriġ perjodiku ta’ aġġornament tal-ispetturi;

taħriġ perjodiku ta’ aġġornmanet tal-eżaminaturi tal-korp ta’ supveriżjoni;

twettiq jew superviżjoni ta’ eżami.

(c)

Awditjar:

preawditjar taċ-ċentri ta’ testjar qabel l-awtorizzazzjoni;

awditjar perjodiku mill-ġdid ta’ centru ta’ testjar;

awditjar speċjali fil-każ ta’ irregolaritajiet;

awditjar taċ-ċentri ta’ taħriġ/eżami.

(d)

Monitoraġġ, bl-użu ta’ miżuri bħal dawn li ġejjin:

testjar mill-ġdid ta’ proporzjon statistikament validu tal-vetturi ttestjati;

kontrolli permezz ta’ myster shopper (użu ta’ vettura difettuża mhux obbligatorja);

analiżi tar-riżultati tat-testijiet tal-affidabbiltà stradali (metodi statistiċi);

testijiet ta’ appell;

investigazzjoni tal-ilmenti.

(e)

Validazzjoni tar-riżultati tal-kejl tat-testijiet tal-affidabbiltà stradali

(f)

Proposta għal irtirar jew sospensjoni tal-awtorizzazzjoni taċ-ċentri ta’ testjar u/jew l-awtorizzazzjoni tal-ispetturi:

meta ċ-ċentru jew l-ispettur konċernat ma jissodisfax rekwiżit sinifikanti ta’ awtorizzazzjoni;

meta jinqabdu irregolaritajiet gravi;

met ajkun hemm riżultati negattivi kontinwi fl-awditjar;

meta jkun hemm telf ta’ reputazzjoni tajba għaċ-ċentru jew l-ispettur in kwistjoni

2.   Rekwiżiti li jikkonċernaw il-korp ta’ superviżjoni

Rekwiżiti applikabbli għall-persunal imħaddem minn korp ta’ superviżjoni għandhom ikopru l-oqsma li ġejjin:

kompetenza teknika;

imparzjalità;

standards għall-kwalifikazzjoni u t-taħriġ.

3.   Kontenuti tar-regoli u proċeduri

Kull Stat Membru jew l-awtorità kompetenti tiegħu għandhom jistabbilixxu r-regoli u l-proċeduri rilvantili għandhom jinkludu minn tal-anqas l-affarijiet li ġejjin:

(a)

Rekwiżiti li jikkonċernaw l-awtorizzazzjoni u s-superviżjoni taċ-ċentri ta’ testjar:

applikazzjoni għall-awtorizzazzjoni għall-operat ta’ ċentru ta’ testjar;

responsabbiltajiet taċ-ċentri ta’ testjar;

żjara, jew żjarat, ta’ preawtorizzazzjoni biex jiġi verifikat li r-rekwiżiti kollha huma ssodisfati;

awtorizzazzjoni ta’ ċentru ta’ testjar;

testjar mill-ġdid/awditjar perjodiku taċ-centri ta’ testjar;

kontrolli perjodiċi taċ-ċentri ta’ testjar biex jaraw jekk għadhomx konformi mar-regoli u proċeduri applikabbli;

kontrolli speċjali jew awditjar mhux imħabbra bbażati fuq l-evidenza taċ-ċentri ta’ testjar;

analiżi tad-dejta tat-testijiet biex jaraw jekk teżistix evidenza ta’ nuqqas ta’ konformità mar-regoli u proċeduri applikabbli;

irtirar jew sospensjoni ta’ awtorizzazzjonijiet mogħtija liċ-ċentri ta’ testjar.

(b)

Spetturi taċ-ċentri ta’ testjar:

rekwiżiti biex wieħed isir spettur ċertifikat;

taħriġ inizjali u taħriġ ta’ aġġornament u eżamijiet;

irtirar jew sospensjoni ta’ ċertifikazzjoni tal-ispetturi.

(c)

Tagħmir u post:

rekwiżiti għat-tagħmir ta’ testjar;

rekwiżiti għall-post ta’ testjar;

rekwiżiti għas-sinjalar;

rekwiżiti għall-manutenzjoni u l-ikkalibrar ta’ tagħmir ta’ testjar;

rekwiżiti għas-sistemi kompjuterizzati.

(d)

Korpi ta’ superviżjoni:

setgħat tal-korpi ta’ superviżjoni;

rekwiżiti applikabbli għall-persunal ta’ korpi ta’ superviżjoni;

appelli u lmenti.