26.2.2008 |
MT |
Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea |
L 51/4 |
DEĊIŻJONI TAL-KUNSILL
tat-18 ta’ Frar 2008
dwar il-prinċipji, il-prijoritajiet u l-kondizzjonijiet li jinsabu fis-Sħubija għall-Adeżjoni mar-Repubblika tat-Turkija u li tħassar id-Deċiżjoni 2006/35/KE
(2008/157/KE)
IL-KUNSILL ta’ L-UNJONI EWROPEA,
Wara li kkunsidra t-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea,
Wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 390/2001 tas-26 ta’ Frar 2001 dwar l-assistenza lit-Turkija fil-qafas ta’ l-istrateġija ta’ qabel l-adeżjoni, u b’mod partikolari fuq l-istabbiliment ta’ Sħubija għal Adeżjoni (1) b’mod partikolari l-Artikolu 2 tiegħu,
Wara li kkunsidra l-proposta mill-Kummissjoni,
Billi:
(1) |
Ir-Regolament (KE) Nru 390/2001 jipprevedi li l-Kunsill għandu jiddeċiedi, b’maġġoranza kwalifikata u fuq proposta mill-Kummissjoni, dwar il-prinċipji, il-prijoritajiet, l-objettivi intermedjarji u l-kondizzjonijiet li hemm fis-Sħubija għall-Adeżjoni, kif ser tiġi sottomessa lit-Turkija, kif ukoll dwar aġġustamenti sinifikanti sussegwenti applikabbli għaliha. |
(2) |
Abbażi ta’ dak il-Kunsill fl-2001 u l-2003 (2) adotta Sħubija għall-Adeżjoni mat-Turkija. |
(3) |
Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni ta’ l-2004 dwar it-Turkija saħqet li l-Unjoni Ewropea għandha tkompli l-monitoraġġ tal-proċess ta’ riforma politika u li fl-2005 għandha tiġi proposta Sħubija għall-Adeżjoni riveduta. Wara dan, il-Kunsill adotta sħubija riveduta f’Jannar 2006 (3). |
(4) |
F’Diċembru 2004, il-Kunsill Ewropew ikkonkluda li l-Unjoni Ewropea ser tkompli timmonitorja mill-qrib il-progress tar-riformi politiċi abbażi ta’ Sħubija għall-Adeżjoni li tistabbilixxi l-prijoritajiet għall-proċess ta’ riforma. |
(5) |
Fit-3 ta’ Ottubru 2005, l-Istati Membri bdew negozjati mat-Turkija dwar l-adeżjoni tagħha ma’ l-Unjoni Ewropea. L-avvanz tan-negozjati ser ikun iggwidat mill-progress tat-Turkija fi tħejjija għall-adeżjoni, li ser jitkejjel, inter alia, skond l-implimentazzjoni tas-Sħubija għall-Adeżjoni, kif rivedut regolarment. |
(6) |
Il-komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar l-istrateġija għat-tkabbir u l-isfidi ewlenin 2006-2007 indika li s-sħubijiet għandhom jiġu aġġornati fi tmiem l-2007. |
(7) |
Fil-11 ta’ Diċembru 2006 l-Kunsill qabel li l-Istati Membri fi ħdan il-Konferenza Intergovernattiva mhux ser jiddeċiedu dwar il-ftuħ ta’ tmien kapitoli li jkopru oqsma ta’ politika rilevanti għar-restrizzjonijiet tat-Turkija fir-rigward tar-Repubblika ta’ Ċipru, u lanqas ser jiddeċiedu dwar l-għeluq proviżorju ta’ kapitoli, sakemm il-Kummissjoni tivverifika li t-Turkija tkun wettqet l-impenji tagħha relatati mal-Protokoll Addizzjonali. |
(8) |
Fis-17 ta’ Lulju 2006, il-Kunsill adotta r-Regolament (KE) Nru 1085/2006 li jistabbilixxi strument għall-assistenza ta’ qabel l-adeżjoni (IPA) (4), li jistabbilixxi qafas ġdid għall-assistenza finanzjarja għall-pajjiżi ta’ qabel l-adeżjoni. |
(9) |
Għalhekk huwa xieraq li tiġi adottata Sħubija għall-Adeżjoni riveduta li taġġorna s-Sħubija attwali sabiex tidentifika prijoritajiet imġedda għal aktar ħidma abbażi tas-sejbiet tar-Rapport ta’ Progress ta’ l-2007 dwar it-tħejjijiet tat-Turkija għal aktar integrazzjoni ma’ l-Unjoni Ewropea. |
(10) |
Sabiex tħejji għas-sħubija, it-Turkija għandha tiżviluppa pjan bi skeda ta’ żmien u miżuri speċifiċi biex tindirizza l-prijoritajiet ta’ din is-Sħubija għall-Adeżjoni. |
(11) |
Id-Deċiżjoni 2006/35/KE għandha titħassar, |
IDDEĊIEDA KIF ĠEJ:
Artikolu 1
B’konformità ma’ l-Artikolu 2 tar-Regolament (KE) Nru 390/2001, il-prinċipji, il-prijoritajiet, l-objettivi intermedji u l-kondizzjonijiet fis-Sħubija għall-Adeżjoni għat-Turkija huma stabbiliti fl-Anness tiegħu.
Artikolu 2
L-implimentazzjoni tas-Sħubija għall-Adeżjoni għandha tiġi eżaminata u sorveljata fil-korpi stabbiliti taħt il-Ftehim ta’ Assoċjazzjoni u mill-Kunsill abbażi ta’ rapporti annwali preżentati mill-Kummissjoni.
Artikolu 3
Id-Deċiżjoni 2006/35/KE għandha titħassar.
Artikolu 4
Din id-Deċiżjoni għandha tieħu effett fit-tielet jum wara l-pubblikazzjoni tagħha fil-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea.
Magħmula fi Brussell, 18 ta’ Frar 2008.
Għall-Kunsill
Il-President
D. RUPEL
(2) Id-Deċiżjoni 2001/235/KE (ĠU L 85, 24.3.2001, p. 13) u d-Deċiżjoni 2003/398/KE (ĠU L 145, 12.6.2003, p. 40).
(3) Id-Deċiżjoni 2006/35/KE (ĠU L 22, 26.1.2006, p. 34)
(4) ĠU L 210, 31.7.2006, p. 82.
ANNESS
IS-SĦUBIJA GĦALL-ADEŻJONI TAT-TURKIJA TA’ L-2007
1. INTRODUZZJONI
Fil-laqgħa tiegħu fil-Lussemburgu f’Diċembru 1997, il-Kunsill Ewropew iddeċieda li s-Sħubija għall-Adeżjoni għandha tkun il-fattur ewlieni ta’ l-istrateġija mtejba ta’ qabel l-adeżjoni, billi tmexxi t-tipi kollha ta’ assistenza lill-pajjiżi kandidati f’qafas uniku. B’dan il-mod, il-Komunità timmira l-assistenza tagħha lejn il-ħtiġijiet speċifiċi ta’ kull kandidat sabiex tipprovdi appoġġ biex jintgħelbu problemi partikolari bil-ħsieb ta’ l-adeżjoni.
L-ewwel Sħubija għall-Adeżjoni għat-Turkija kienet adottata mill-Kunsill f’Marzu 2001. Fid-Dokument Strateġiku tal-Kummissjoni ta’ Ottubru 2002 dwar it-tkabbir, kien hemm imniżżel li l-Kummissjoni ser tipproponi Sħubija għall-Adeżjoni riveduta għat-Turkija. Imbagħad, Sħubija għall-Adeżjoni riveduta kienet ġiet ippreżentata mill-Kummissjoni f’Marzu 2003 u adottata f’Mejju ta’ l-istess sena mill-Kunsill. Fir-rakkomandazzjoni tagħha ta’ Ottubru 2004, il-Kummissjoni pproponiet li, bil-ħsieb li tiggarantixxi s-sostenibbiltà u l-irriversibbiltà tal-proċess ta’ riforma politika, l-UE għandha tkompli timmonitorja mill-qrib il-progress tar-riformi politiċi. B’mod partikolari, il-Kummissjoni pproponiet l-adozzjoni ta’ Sħubija għall-Adeżjoni riveduta fl-2005 li ġiet adottata mill-Kunsill f’Jannar 2006. Jekk ikun hemm il-progress mistenni fl-implimentazzjoni tal-prijoritajiet fuq medda qasira ta’ żmien tas-Sħubijiet, hija l-prattika li dawn jiġu aġġornati kull sentejn. Għaldaqstant, il-Kummissjoni qiegħda tipproponi li s-Sħubija għall-Adeżjoni tiġi mġedda.
It-Turkija għandha tiżviluppa pjan li jinkludi skeda ta’ żmien u miżuri speċifiċi intiżi li jindirizzaw il-prijoritajiet tas-Sħubija għall-Adeżjoni.
Is-Sħubija għall-Adeżjoni riveduta tipprovdi l-bażi għal numru ta’ strumenti finanzjarji/ta’ politika li ser jiġu użati biex jgħinu lit-Turkija fit-tħejjijiet għas-sħubija. B’mod partikolari, is-Sħubija għall-Adeżjoni riveduta ser isservi bħala bażi għal riformi politiċi futuri u bħala kejl li fuqu jitqies il-progress futur.
2. PRINĊIPJI
Il-prijoritajiet prinċipali identifikati għat-Turkija huma marbuta mal-kapaċità tagħha li tissodisfa l-kriterji definiti mill-Kunsill Ewropew ta’ Kopenħagen ta’ l-1993 u r-rekwiżiti tal-qafas ta’ negozjati adottat mill-Kunsill fit-3 ta’ Ottubru 2005.
3. PRIJORITAJIET
Il-prijoritajiet elenkati f’din is-Sħubija għall-Adeżjoni ġew magħżulin fuq il-bażi li jkun realistiku li wieħed jistenna li l-pajjiż jista’ jwettaqhom jew imexxihom sostanzjalment 'il quddiem fil-ftit snin li ġejjin. Qed issir distinzjoni bejn prijoritajiet għal żmien qasir, li huma mistennija li jinkisbu fi żmien sena jew sentejn, u prijoritajiet għal żmien medju, li huma mistennija li jinkisbu fi żmien tlieta jew erba’ snin. Il-prijoritajiet jikkonċernaw kemm il-leġislazzjoni kif ukoll l-implimentazzjoni tagħha.
Is-Sħubija għall-Adeżjoni riveduta tindika l-oqsma prijoritarji għat-tħejjijiet tas-sħubija tat-Turkija. Madankollu, fl-aħħar mill-aħħar, it-Turkija ser ikollha tindirizza l-kwistjonijiet kollha identifikati fir-rapporti ta’ progress, inkluż il-konsolidazzjoni tal-proċess ta’ riforma politika sabiex tiggarantixxi l-irriversibbiltà tiegħu u tiżgura l-implimentazzjoni uniformi tiegħu fil-pajjiż kollu u fil-livelli kollha ta’ l-amministrazzjoni. Huwa wkoll importanti li t-Turkija tissodisfa l-impenji ta’ l-approssimazzjoni leġislattiva u ta’ l-implimentazzjoni ta’ l-acquis skond l-impenji li hija ħadet taħt il-Ftehim ta’ Assoċjazzjoni, l-Unjoni Doganali u deċiżjonijiet relatati tal-Kunsill ta’ l-Assoċjazzjoni KE-Turkija, per eżempju dwar ir-reġim ta’ kummerċ għal prodotti agrikoli.
3.1. PRIJORITAJIET GĦAL PERIJODU TA’ ŻMIEN QASIR
Djalogu politiku
Demokrazija u l-istat tad-dritt
Amministrazzjoni Pubblika
— |
Tiġi segwita riforma ta’ l-amministrazzjoni pubblika u tal-politika dwar il-persunal sabiex tiġi żgurata aktar effiċjenza, responsabbiltà u trasparenza. |
— |
Jiġu msaħħa l-amministrazzjonijiet lokali permezz tar-riforma ta’ l-amministrazzjoni ċentrali, it-trasferiment ta’ setgħat lill-amministrazzjonijiet lokali u l-forniment lilhom ta’ riżorsi adegwati. |
— |
Tiġi implimentata leġislazzjoni bl-għan li tiġi stabbilita sistema ta’ Ombudsman operattiva għal kollox. |
— |
Tiġi adottata u implimentata leġislazzjoni dwar il-Qorti ta’ l-Awdituri. |
Superviżjoni ċivili tal-forzi ta’ sigurtà
— |
Jissaħħu l-isforzi biex jiġi allinjat il-kontroll ċivili tal-militar f’konformità mal-prattika fl-Istati Membri ta’ l-UE. Jiġi żgurat li l-militar ma jintervjenix fi kwistjonijiet politiċi u li l-awtoritajiet ċivili jeżerċitaw bis-sħiħ il-funzjonijiet superviżorji dwar kwistjonijiet ta’ sigurtà, inkluż fir-rigward tal-formulazzjoni ta’ strateġija ta’ sigurtà nazzjonali u l-implimentazzjoni tagħha. |
— |
Jittieħdu passi biex ikun hemm aktar responsabbiltà u trasparenza fit-twettiq ta’ kwistjonijiet ta’ sigurtà. |
— |
Jiġi stabbilit kontroll parlamentari sħiħ tal-politika militari u ta’ difiża u kull nefqa relatata, inkluż permezz ta’ verifika esterna. |
— |
Tiġi limitata l-ġurisdizzjoni tal-qrati militari għad-doveri militari tal-persunal militari biss. |
Sistema Ġudizzjarja
— |
Jiġu msaħħa l-isforzi, anki permezz tat-taħriġ, biex jiġi żgurat li l-interpretazzjoni mill-ġudikatura ta’ leġislazzjoni relatata mad-drittijiet tal-bniedem u l-libertajiet fundamentali tkun konformi mal-Konvenzjoni Ewropea għall-Protezzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem u l-Libertajiet Fundamentali (“ECHR”), mal-ġurisprudenza tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem u ma’ l-Artikolu 90 tal-Kostituzzjoni Torka. |
— |
Tiġi żgurata l-indipendenza tal-ġudikatura minn istituzzjonijiet oħra ta’ l-Istat, b’mod partikolari fir-rigward tal-Kunsill Għoli ta’ l-Imħallfin u l-Prosekuturi u s-sistema ta’ l-ispezzjoni. B’mod aktar speċifiku, jiġi żgurat li l-Kunsill Għoli ta’ l-Imħallfin u l-Prosekuturi jirrappreżenta l-ġudikatura kollha kemm hi. |
— |
Tissaħħaħ l-effiċjenza tal-ġudikatura permezz ta’, b’mod partikolari, it-tisħiħ tal-kapaċità istituzzjonali u l-adozzjoni ta’ Kodiċi ta’ Proċedura Ċivili ġdid. |
— |
Jitkompla l-istabbiliment ta’ qrati ta’ appell reġjonali intermedjarji. |
Politika kontra l-korruzzjoni
— |
Tiġi żviluppata strateġija kontra l-korruzzjoni komprensiva, inkluża l-ġlieda kontra l-korruzzjoni ta’ livell għoli, u korp ċentrali biex jissorvelja u jimmonitorja l-implimentazzjoni tagħha, inkluż permezz ta’ l-istabbiliment ta’ data statistika. Tittejjeb il-koordinazzjoni bejn l-istituzzjonijiet kollha involuti. |
— |
Tiġi żgurata l-implimentazzjoni tar-Regolament dwar il-Prinċipji ta’ Mġiba Etika għall-Ħaddiema taċ-Ċivil u jiġu estiżi d-dispożizzjonijiet tiegħu biex jinkludu uffiċjali eletti, il-ġudikatura, persuni akkademiċi u persunal militari. |
— |
Jiġu limitati l-immunitajiet mogħtija lill-politiċi u lill-uffiċjali pubbliċi f’konformità ma’ l-aħjar prattiċi Ewropej u tiġi mtejba l-leġislazzjoni dwar it-trasparenza fil-finanzjament tal-partiti politiċi u l-kampanji elettorali. |
Id-drittijiet tal-bniedem u l-protezzjoni tal-minoranzi
Tħaris tal-liġi internazzjonali tad-drittijiet tal-bniedem
— |
Jiġi ratifikat il-Protokoll fakultattiv għall-Konvenzjoni tan-NU kontra t-Tortura li jipprevedi għall-istabbiliment ta’ sistema ta’ monitoraġġ indipendenti tal-faċilitajiet ta’ detenzjoni. |
Il-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem
— |
Ikun hemm konformità mal-ECHR u tiġi żgurata l-eżekuzzjoni sħiħa tas-sentenzi tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem. |
— |
Jiġi emendat il-Kodiċi ta’ proċedura kriminali sabiex jiġi infurzat id-dritt għal proċess mill-ġdid f’konformità mas-sentenzi rilevanti tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem. |
Promozzjoni u infurzar tad-drittijiet tal-bniedem
— |
Tiġi stabbilita istituzzjoni indipendenti nazzjonali tad-drittijiet tal-bniedem b’riżorsi adegwati skond il-prinċipji rilevanti tan-NU. Jiġu mmonitorjati każijiet ta’ drittijiet tal-bniedem, inkluż permezz ta’ data statistika. |
— |
Jitkompla t-taħriġ ta’ l-aġenziji ta’ l-infurzar tal-liġi dwar kwistjonijiet ta’ drittijiet tal-bniedem u tekniċi investigattivi. |
Drittijiet ċivili u politiċi
Prevenzjoni tat-tortura u t-trattament ħażin
— |
Tiġi żgurata l-implimentazzjoni tal-miżuri adottati fil-kuntest tal-politika “tolleranza żero” kontra t-tortura u t-trattament ħażin f’konformità mal-ECHR u r-rakkomandazzjonijiet tal-Kumitat Ewropew għall-Prevenzjoni tat-Tortura. |
— |
Tiġi żgurata l-implimentazzjoni tal-Protokoll ta’ Istanbul fil-pajjiż kollu, b’mod partikolari billi jiżdiedu l-kompetenzi mediki. |
— |
Tiġi intensifikata l-ġlieda kontra l-impunità. Jiġi żgurat li l-prosekuturi jmexxu investigazzjonijiet f’waqthom u effettivi tal-każijiet allegati, li jwasslu għall-identifikazzjoni u l-piena ta’ l-awturi mill-qrati. |
Aċċess għall-ġustizzja
— |
Jiġu msaħħa l-isforzi biex jiġu żgurati għajnuna legali adegwata u servizzi ta’ interpretazzjoni kwalifikati. |
Libertà ta’ l-espressjoni
— |
Bil-għan li jiġi żgurat rispetti sħiħ tal-libertà ta’ espressjoni, tiġi riveduta u implimentata l-leġislazzjoni dwar il-libertà ta’ espressjoni, inkluża l-libertà ta’ l-istampa, f’konformità mal-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u mal-ġurisprudenza tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem. |
— |
Tirrimedja is-sitwazzjoni ta’ dawk il-persuni li għaddew minn prosekuzzjoni jew ingħataw sentenza għal espressjoni mhux vjolenti ta’ l-opinjoni. |
Libertà ta’ assemblea u ta’ assoċjazzjoni
— |
Titkompla l-implimentazzjoni tar-riformi kollha rigward il-libertà ta’ assoċjazzjoni u l-assemblea paċifika skond il-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem (KEDB) u l-ġurisprudenza relatata tagħha. Jiġu implimentati miżuri biex jiġi prevenut l-użu eċċessiv tal-forza mill-forzi ta’ sigurtà. |
— |
Ikun hemm allinjament ma’ l-aħjar prattiċi fl-Istati Membri ta’ l-UE rigward il-leġislazzjoni dwar il-partiti politiċi. |
Organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili
— |
Jiġi msaħħaħ aktar l-iżvilupp domestiku tas-soċjetà ċivili u l-involviment tagħha fit-tfassil ta’ linji ta’ politika pubblika. |
— |
Tiġi ffaċilitata u nkoraġġuta l-komunikazzjoni u l-kooperazzjoni fil-miftuħ bejn is-setturi kollha tas-soċjetà ċivili tat-Turkija u s-sħab Ewropej. |
Libertà ta’ reliġjon
— |
Jittieħdu l-miżuri neċessarji sabiex tiġi stabbilità atmosfera ta’ tolleranza li twassal għar-rispett sħiħ tal-libertà ta’ reliġjon fil-prattika. |
F’konformità tal-KEDB u l-ġurisprudenza tal-QEDB:
— |
Tiġi riveduta u implimentata l-leġislazzjoni dwar il-fondazzjonijiet. |
— |
Tiġi interpretata u applikata l-leġislazzjoni attwali sakemm tiġi adottata u implimentata l-liġi l-ġdida dwar il-fondazzjonijiet. |
— |
Jiġi żgurat li l-komunitajiet reliġjużi li mhumiex Musulmani jkunu jistgħu jiksbu personalità ġuridika u jeżerċitaw id-drittijiet tagħhom. |
— |
Tiġi żgurata l-possibbiltà ta’ edukazzjoni reliġjuża għal minoranzi mhux Musulmani, inkluż it-taħriġ tal-kleru tagħhom. |
— |
Jiġi żgurat it-trattament ugwali ta’ ċittadini Torok u barranin rigward il-possibbiltà tagħhom li jeżerċitaw id-dritt tal-libertà ta’ reliġjon permezz tal-parteċipazzjoni fil-ħajja ta’ komunitajiet reliġjużi organizzati. |
— |
Tiġi adottata leġislazzjoni biex tipprevjeni prosekuzzjonijiet u kundanni ripetuti ta’ dawk li jirrifjutaw li jwettqu servizz militari għal raġunijiet ta’ kuxjenza jew reliġjon. |
Drittijiet ekonomiċi u soċjali
Drittijiet tan-nisa
— |
Jiġu segwiti miżuri biex tiġi implimentata l-leġislazzjoni attwali rigward id-drittijiet tan-nisa u kontra t-tipi kollha ta’ vjolenza kontra n-nisa, inklużi r-reati mwettqin f’isem l-unur. Jiġi żgurat taħriġ speċjalizzat għal imħallfin u prosekuturi, aġenziji ta’ l-infurzar tal-liġi, muniċipalitajiet u istituzzjonijiet responsabbli oħrajn u jiġu msaħħa l-isforzi biex jiġu stabbiliti postijiet ta’ protezzjoni għal nisa li jkunu f’riskju ta’ vjolenza fl-akbar muniċipalitajiet kollha, f’konformità mal-leġislazzjoni attwali. |
— |
Jiżdied aktar l-għarfien tal-pubbliku ġenerali, u b’mod partikolari ta’ l-irġiel, dwar kwistjonijiet ta’ relazzjonijiet bejn is-sessi, u jiġi promoss ir-rwol tan-nisa fis-soċjetà, inkluż billi jiġi żgurat aċċess ugwali għall-edukazzjoni u l-parteċipazzjoni fis-suq tax-xogħol u fil-ħajja politika u soċjali; jiġi appoġġat l-iżvilupp ta’ organizzazzjonijiet tan-nisa biex iwettqu dawn l-għanijiet. |
Drittijiet tat-tfal
— |
Tiġi żgurata l-implimentazzjoni sħiħa tal-Liġi dwar il-Protezzjoni tat-Tfal u tiġi promossa l-protezzjoni tad-drittijiet tat-tfal f’konformità ma’ l-istandards ta’ l-UE u dawk internazzjonali. |
— |
Jitkomplew l-isforzi biex tiġi ttrattata l-problema tax-xogħol mit-tfal u l-faqar fost it-tfal u titjieb is-sitwazzjoni tat-tfal tat-triq. |
Drittijiet tax-xogħol u tat-trade unions
— |
Jiġi żgurat ir-rispett tad-drittijiet sħaħ tat-trade unions f’konformità ma’ l-istandards ta’ l-UE u l-Konvenzjonijiet ILO rilevanti, b’mod partikolari fir-rigward tad-dritt ta’ organizzazzjoni, id-dritt ta’ strajk u d-dritt ta’ negozjar kollettiv. |
— |
Jiġi msaħħaħ aktar id-djalogu soċjali, tiġi ffaċilitata u inkoraġġuta l-kooperazzjoni mas-sħab ta’ l-UE. |
Linji politiċi kontra d-diskriminazzjoni
— |
Tiġi ggarantita, fil-liġi u fil-prattika, it-tgawdija sħiħa tad-drittijiet tal-bniedem u l-libertajiet fundamentali mill-individwi kollha, mingħajr diskriminazzjoni u irrispettivament mil-lingwa, l-opinjoni politika, is-sess, l-oriġini razzjali jew etnika, reliġjon jew twemmin, diżabbiltà, età jew orjentazzjoni sesswali. |
— |
Jiġu msaħħa l-isforzi biex jiġu riveduti l-curricula u l-kotba ta’ l-iskola sabiex il-lingwaġġ diskriminatorju jiġi eliminat. |
Drittijiet tal-minoranzi, drittijiet kulturali u l-protezzjoni tal-minoranzi
— |
Tiġi żgurata d-diversità kulturali u jiġi promoss ir-rispett għal u l-protezzjoni tal-minoranzi skond il-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u l-prinċipji stabbiliti fil-Konvenzjoni Qafas għall-Protezzjoni tal-Minoranzi Nazzjonali u f’konformità ma’ l-aħjar prattika fl-Istati Membri. |
— |
Tiġi garantita l-protezzjoni legali tal-minoranzi, b’mod partikolari fir-rigward tat-tgawdija paċifika tad-drittijiet ta’ proprjetà, f’konformità mal-Protokoll Nru 1 tal-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem. |
Drittijiet kulturali
— |
Jiġi mtejjeb l-aċċess effettiv għal xandir tar-radju u t-televiżjoni f’lingwi oħrajn barra t-Tork, b’mod partikolari billi jitneħħew ir-restrizzjonijiet li għad fadal. |
— |
Jiġu adottati miżuri adatti għall-appoġġ tat-tagħlim ta’ lingwi oħrajn barra t-Tork. |
Sitwazzjoni fil-Lvant u fix-Xlokk
— |
Jiġi żviluppat approċċ komprensiv biex jitnaqqsu d-disparitajiet reġjonali u, b’mod partikolari, biex tittejjeb is-sitwazzjoni fix-Xlokk tat-Turkija, bil-għan li jittejbu l-opportunitajiet ekonomiċi, soċjali u kulturali għaċ-ċittadini Torok kollha, inklużi dawk ta’ oriġini Kurda. |
— |
Tiġi abolita s-sistema ta’ gwardja tal-villaġġi fix-Xlokk. |
— |
Jitneħħew il-mini ta’ l-art miż-żona. |
Persuni spostati internament
— |
Jiġu segwiti miżuri biex jiġi ffaċilitat ir-ritorn ta’ persuni spostati internament għall-komunitajiet oriġinali tagħhom f’konformità mar-rakkomandazzjonijiet tar-Rappreżentant Speċjali tas-Segretarju Ġenerali tan-NU għall-Persuni Spostati. |
— |
Titkompla l-implimentazzjoni tal-liġi dwar il-kumpens ta’ telf minħabba t-terroriżmu u l-ġlieda kontra t-terroriżmu. Jiġi żgurat kumpens ġust u pront tal-vittmi. |
Kwistjonijiet reġjonali u obbligi internazzjonali
Ċipru
— |
Jiġu appoġġati attivament sforzi biex jiġi implimentat il-proċess tat-8 ta’ Lulju miftiehem li jwassal għal soluzzjoni komprensiva u vijabli tal-problema ta’ Ċipru fi ħdan il-qafas tan-NU u f’konformità mal-prinċipji li fuqhom hija msejsa l-UE, inklużi passi konkreti li jikkontribwixxu għal klima favorevoli għal tali soluzzjoni komprensiva. |
— |
Jiġi implimentat bis-sħiħ il-Protokoll li jadatta l-Ftehim ta’ Ankara għall-adeżjoni ta’ l-Istati l-Membri ġodda, inkluża t-tneħħija tar-restrizzjonijiet eżistenti kollha fuq bastimenti bil-bandiera ta’ Ċipru u bastimenti involuti fil-kummerċ ta’ Ċipru (1). |
— |
Jittieħdu passi konkreti għan-normalizzazzjoni tar-relazzjonijiet bilaterali bejn it-Turkija u l-Istati Membri ta’ l-UE kollha, inkluża r-Repubblika ta’ Ċipru, malajr kemm jista’ jkun (1). |
Soluzzjoni paċifika għal tilwim transkonfini
— |
Jiġu segwiti aktar sforzi biex jiġi solvut kwalunkwe tilwim dwar il-konfini f’konformità mal-prinċipju ta’ soluzzjoni paċifika ta’ tilwim skond il-Karta tan-NU inkluż, jekk meħtieġ, il-ġurisdizzjoni tal-Qorti Internazzjonali tal-Ġustizzja. |
— |
Jittieħed impenn, b’mod inekwivoku, għal relazzjonijiet tajba bejn il-ġirien; jiġu indirizzati kwalunkwe sorsi ta’ twegħir bejn il-ġirien; u ma ssir l-ebda theddida jew azzjoni li jista’ jkollha effett negattiv fuq il-proċess ta’ soluzzjoni paċifika ta’ tilwim dwar il-konfini. |
Obbligi taħt il-Ftehim ta’ Assoċjazzjoni
— |
Tiġi żgurata l-implimentazzjoni ta’ l-impenji meħuda taħt il-Ftehim ta’ Assoċjazzjoni, inkluża l-Unjoni Doganali. |
Kriterji ekonomiċi
— |
Titkompla l-implimentazzjoni ta’ linji ta’ politika fiskali u monetarji adatti bl-għan li jittieħdu miżuri adegwati sabiex tinżamm l-istabbiltà u l-prevedibbiltà makroekonomika. Tiġi implimentata sistema ta’ sigurtà soċjali sostenibbli u effettiva. |
— |
Tiġi msaħħa aktar il-koordinazzjoni tal-politika ekonomika fost l-istituzzjonijiet u l-oqsma ta’ politika differenti sabiex ikun hemm qafas ta’ politika ekonomika konsistenti u sostenibbli għall-ekonomija. |
— |
Titkompla l-privatizzazzjoni ta’ l-impriżi ta’ l-Istat. |
— |
Jitkomplew il-liberalizzazzjoni tas-suq u r-riformi fil-prezzijiet, b’mod partikolari fl-oqsma ta’ l-enerġija u l-agrikoltura. |
— |
Jiġu indirizzati l-iżbilanċi fis-suq tax-xogħol. Għal dan l-għan, jiġu mtejba l-istrutturi ta’ l-inċentivi u l-flessibbiltà fis-suq tax-xogħol biex jiżdiedu r-rati ta’ parteċipazzjoni u ta’ l-impjieg; jiġu mtejba l-isforzi ta’ l-edukazzjoni u t-taħriġ professjonali, biex b’hekk tiġi inkoraġġuta l-bidla minn ekonomija bbażata fuq l-agrikoltura għal ekonomija bbażata fuq is-servizzi. |
— |
Titjieb il-klima tan-negozju. Għal dan l-għan, jittejjeb l-operat tal-ġudikatura kummerċjali u titħares l-indipendenza ta’ l-awtoritajiet li jirregoalw is-suq; jitjiebu l-proċeduri ta’ falliment biex jiġu indirizzati l-ostakoli għall-ħruġ mis-suq. |
— |
Jiġu identifikati u implimentati mezzi li jindirizzaw l-ekonomija informali. |
Kapaċità li tassumi l-obbligi tas-sħubija
Kapitolu 1: Moviment liberu tal-merkanzija
— |
Jiġu aboliti l-permessi għall-importazzjoni jew ir-rekwiżiti għal-liċenzja, kif ukoll rekwiżiti sproporzjonati għal ċertifikati fir-rigward ta’ prodotti minbarra vetturi bil-mutur użati. |
— |
Jiġi sottomess lill-Kummissjoni pjan għat-tneħħija ta’ permessi għall-importazzjoni ta’ vetturi bil-mutur użati. |
— |
Titlesta l-identifikazzjoni tal-miżuri li jmorru kontra l-Artikoli 28 sa 30 tat-Trattat KE, jitfassal pjan għat-tneħħija tagħhom u tiddaħħal il-klawżola ta’ rikonoxximent reċiproku fis-sistema legali Torka. |
— |
Tiġi indirizzata l-kwistjoni li għad fadal dwar il-protezzjoni tad-data regolatorja għal prodotti farmaċewtiċi. |
Kapitolu 3: Dritt ta’ l-istabbiliment u l-libertà li jiġu pprovduti s-servizzi
— |
Tiġi ppreżentata strateġija dettaljata li għandha tinkludi skeda ta’ żmien tal-passi kollha neċessarji f’termini ta’ allinjament leġislattiv u kapaċità istituzzjonali sabiex tikkonforma ma’ l-acquis kopert minn dan il-kapitolu. |
— |
Jitkompla l-allinjament ma’ l-acquis għar-rikonoxximent reċiproku tal-kwalifiki professjonali, b’mod partikolari billi tiġi prevista proċedura għar-rikonoxximent professjonali li hija distinta mir-rikonoxximent akkademiku u billi jiġu adottati r-rekwiżiti minimi għat-taħriġ imniżżlin fid-Direttiva 2005/36/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-7 ta’ Settembru 2005 dwar ir-Rikonoxximent ta’ Kwalifiki Professjonali (2). |
— |
Jinbeda l-allinjament ma’ l-acquis dwar is-servizzi postali. |
Kapitolu 4: Moviment liberu tal-kapital
— |
Titkompla t-tneħħija tar-restrizzjonijiet li jaffettwaw l-investimenti barranin diretti li joriġinaw mill-UE. |
— |
Jinbeda l-allinjament tal-leġislazzjoni dwar is-sistemi ta’ ħlas ma’ l-acquis. |
Kapitolu 5: Proċeduri ta’ l-akkwist pubbliku
— |
Jingħata, lil organizzazzjoni għall-akkwist, il-kompitu li tiggarantixxi politika koerenti u li tmexxi l-implimentazzjoni tagħha. |
— |
Tiġi ppreżentata strateġija komprensiva li għandha tinkludi r-riformi kollha neċessarji għal-allinjament leġislattiv u l-bini tal-kapaċità istituzzjonali sabiex tikkonforma ma’ l-acquis. |
Kapitolu 6: Liġi dwar il-kumpaniji
— |
Jiġi adottat il-Kodiċi Kummerċjali l-ġdid. |
Kapitolu 7: Liġi dwar il-proprjetà intellettwali
— |
Tittejjeb il-kapaċità tal-pulizija, id-dwana u l-ġudikatura biex jinfurzaw id-drittijiet tal-proprjetà intellettwali, inkluż it-tisħiħ tal-koordinazzjoni bejn dawn il-korpi. |
— |
Jiġi indirizzat, b’mod partikolari, il-falsifikazzjoni tat-trade marks u l-piraterija. |
Kapitolu 8: Politika dwar il-kompetizzjoni
— |
Tiġi adottata liġi dwar l-għajnuna mill-Istat f’konformità mar-rekwiżiti ta’ l-acquis u tiġi stabbilita awtorità li timmonitorja l-għajnuna mill-Istat li tkun operattivament indipendenti u li tkun kapaċi tissodisfa l-impenji ta’ trasparenza eżistenti. |
— |
Jiġi ffinalizzat u adottat Programm Nazzjonali għar-Ristrutturar ta’ l-Azzar f’konformità mar-rekwiżiti ta’ l-UE. |
Kapitolu 9: Servizzi Finanzjarji
— |
Jitkompla l-allinjament mar-rekwiżiti l-ġodda dwar il-kapital għal istituzzjonijiet ta’ kreditu u għal impriżi ta’ investiment u ma’ direttivi relatati oħrajn (skema ta’ garanzija ta’ depożitu, stralċ u riorganizzazzjoni, konglomerati finanzjarji, kontijiet tal-bank). |
— |
Jissaħħu l-istandards ta’ prudenza u ta’ superviżjoni kemm fis-settur bankarju kif ukoll fis-settur mhux bankarju. Tiġi stabbilità awtorità regolatorja u ta’ superviżjoni indipendenti fis-settur ta’ l-assigurazzjoni u l-pensjoni. |
Kapitolu 10: Soċjeta ta’ l-informazzjoni u l-medja
— |
Tiġi adottata Liġi dwar il-Komunikazzjonijiet Elettroniċi ġdida li tkun allinjata mal-Qafas Regolatorju attwali ta’ l-UE. |
— |
Jitlestew l-adozzjoni u l-implimentazzjoni tal-“kundizzjonijiet ta’ tluq” ewlenin għall-qafas regolatorju ta’ l-UE ta’ l-2002. |
— |
Jitkompla l-allinjament tal-leġislazzjoni fil-qasam tal-politika awdjoviżiva, b’mod partikolari fir-rigward tad-Direttiva tat-Televiżjoni mingħajr Fruntieri. |
Kapitolu 11: Agrikoltura u żvilupp rurali
— |
Tiġi stabbilita aġenzija IPARD (Instrument for Pre-accession Assistance Rural Development Component – Strument għall-Għajnuna ta’ Qabel l-Adeżjoni Komponent ta’ l-Iżvilupp Rurali) li tkun akkreditata f’konformita mar-rekwiżiti ta’ l-UE. |
— |
Jitneħħew ir-restrizzjonijiet fuq il-kummerċ fil-laħam taċ-ċanga, fl-annimali bovini ħajjin u fil-prodotti derivattivi tagħhom. |
Kapitolu 12: Sigurtà ta’ l-ikel, politika veterinarja u fitosanitarja
— |
Tiġi adottata liġi qafas dwar l-ikel, l-għalf u kwistjonijiet veterinarji li tkun konformi mar-rekwiżiti ta’ l-UE u li tippermetti traspożizzjoni sħiħa ta’ l-acquis ta’ l-UE. |
— |
Tiġi żgurata l-operazzjonalità tas-sistema għall-identifikazzjoni u r-reġistrazzjoni tal-bovini u r-reġistrazzjoni tal-movimenti tagħhom f’konformità ma’ l-acquis ta’ l-UE u tinbeda l-implimentazzjoni ta’ sistema xierqa għan-nagħaġ u l-mogħoż biex jiġu segwiti l-movimenti tagħhom. |
— |
Jittieħdu l-miżuri neċessarji biex ir-reġjun ta’ Thrace ikun jista’ jiġi rikonoxxut mill-Organizzazzjoni Dinjija dwar is-Saħħa ta’ l-Annimali bħala żona ħielsa mill-marda ta’ l-ilsien u d-dwiefer bit-tilqim. |
— |
Jiġu kklassifikati l-istabbilimenti agro-alimentari kollha skond il-kategorija abbażi ta’ l-acquis ta’ l-UE u jitħejja Programm Nazzjonali għall-immodernizzar ta’ dawk l-istabbilimenti. |
Kapitolu 13: Sajd
— |
Jissaħħu l-istrutturi amministrattivi b’mod partikolari bil-ħolqien ta’ unità ċentrali li tieħu ħsieb il-kwistjonijiet kollha tas-sajd. Jeħtieġ li tingħata wkoll attenzjoni partikolari lit-tisħiħ tas-servizzi ta’ spezzjoni u kontroll tas-sajd. |
— |
Tiġi adottata l-Liġi riveduta dwar is-Sajd skond ir-rekwiżiti ta’ l-UE, inkluż fil-qasam tal-ġestjoni tar-riżorsi u tal-flotta, kif ukoll l-ispezzjoni u l-kontroll. |
Kapitolu 14: Politika dwar it-trasport
— |
Tiġi adottata Liġi Qafas dwar il-Ferroviji sabiex is-suq tat-trasport ferrovjarju Tork jinfetaħ gradwalment u sabiex jiġi pprovdut għas-separazzjoni tal-funzjonijiet li jirrigwardaw il-ġestjoni ta’ l-infrastruttura u l-provvista tas-servizzi. |
— |
Jitkomplew l-allinjament ma’ u l-implimentazzjoni fis-settur marittimu b’attenzjoni speċjali għall-implimentazzjoni effettiva tal-prevenzjoni tat-tniġġis. Tissaħħaħ aktar l-amministrazzjoni marittima, inklużi t-titjib fir-reputazzjoni tas-sikurezza tal-flotta Torka u l-implimentazzjoni ta’ l-acquis dwar is-sigurtà marittima. |
— |
Fil-qasam ta’ l-avjazzjoni, ikun hemm ħidma biex tinstab soluzzjoni teknika li tiżgura l-komunikazzjoni neċessarja biex jiġi garantit livell xieraq ta’ sikurezza fl-ajru fir-reġjun tax-Xlokk tal-Mediterran. |
— |
Ikun hemm involviment fi proċess li jwassal għar-rikonoxximent ta’ “denominazzjoni Komunitarja” u tiġi pprovduta strateġija ċara għall-allinjament progressiv ma’ l-acquis dwar is-Sema Uniku Ewropew. |
— |
Allinjament ma’ u implimentazzjoni tad-dispożizzjonijiet u l-ispeċifiċitajiet rilevanti tad-dikjarazzjoni ta’ politika tal-Konferenza Ewropea ta’ l-Avjazzjoni Ċivili fil-qasam tas-sigurtà ta’ l-avjazzjoni ċivili. |
Kapitolu 15: Enerġija
— |
Jitkomplew l-allinjament ma’ u l-implimentazzjoni ta’ l-acquis dwar is-suq intern tal-gass u ta’ l-elettriku u dwar skambji transkonfini fl-elettriku, anki bl-għan ta’ sħubija possibbli fit-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità ta’ l-Enerġija. Tiġi żgurata l-implimentazzjoni ta’ regoli ġusti u mhux diskriminatorji għat-trasmissjoni tal-gass. |
— |
Jitkompla l-iżvilupp tal-kapaċitajiet ta’ l-awtoritajiet regolatorji differenti u tiġi żgurata l-indipendenza tagħhom. |
— |
Tissaħħaħ il-kapaċità amministrattiva u jitkompla l-allinjament fil-qasam ta’ l-effiċjenza ta’ l-enerġija, tiġi promossa l-koġenerazzjoni b’effiċjenza għolja u tiġi żviluppata l-enerġija rinnovabbli fit-trasport, l-elettriku u t-tisħin/tkessiħ, inkluż l-istabbiliment ta’ miri u inċentivi adegwati u ambizzjużi. |
— |
Taderixxi mal-Konvenzjoni Konġunta dwar is-Sikurezza fil-Ġestjoni ta’ Fjuwil Użat u fil-Ġestjoni Sikura ta’ Skart Radjuattiv. |
Kapitolu 16: Tassazzjoni
— |
Jittieħdu passi prattiċi li jwasslu għal tnaqqis sostanzjali fit-tassazzjoni diskriminatorja ta’ prodotti alkoħoliċi, it-tabakk importat u s-sigaretti impurtati u jiġi ppreżentat pjan b’għanijiet ċari u miftiehma mal-Kummissjoni, għall-eliminazzjoni rapida ta’ kull tassazzjoni diskriminatorja residwa. |
— |
Jitkompla l-allinjament tal-VAT u tad-dazji tas-sisa, b’mod partikolari rigward l-istruttura u r-rati applikati. |
— |
Jitkomplew it-tisħiħ u l-immodernizzar ta’ l-amministrazzjoni tat-taxxa, inkluż is-settur ta’ l-informatika, sabiex tiżdied il-konformità u jitjieb il-ġbir tad-dħul mit-taxxi u sabiex titnaqqas l-ekonomija informali |
Kapitolu 18: Statistika
— |
Jiġu kkomunikati fil-ħin l-indikaturi ewlenin tal-kontijiet nazzjonali f’konformità ma’ l-ESA 95. |
— |
Jiġu allinjati l-metodoloġija u l-istruttura organizzattiva għall-ġbir ta’ l-informazzjoni biex jiġu pprovduti statistiċi dwar l-agrikoltura skond ir-rekwiżiti ta’ l-UE. |
— |
Jiġi ffinalizzat l-istabbiliment tar-reġistru tan-negozju. |
Kapitolu 19: Politika soċjali u impjiegi
— |
Jiġu stabbiliti kondizzjonijiet favorevoli għal djalogu soċjali effettiv fil-livelli kollha, fost l-oħrajn, bl-adozzjoni ta’ leġislazzjoni ġdida li tneħħi d-dispożizzjonijiet restrittivi fuq l-attivitajiet tas-sindakati u li tiżgura r-rispett tad-drittijiet tas-sindakati. |
— |
Tiġi pprovduta analiżi tax-xogħol mhux dikjarat fit-Turkija u jitfassal pjan biex din il-problema tiġi ttrattata fil-kuntest ta’ pjan ta’ azzjoni globali għall-infurzar ta’ l-acquis għall-benefiċċju tal-ħaddiema kollha. |
— |
Tiġi ffinalizzata l-ħidma fuq il-Memorandum Konġunt dwar l-Inklużjoni u d-Dokument Konġunt ta’ Evalwazzjoni dwar il-Prijoritajiet għall-Politika dwar l-Impjieg u jiġu implimentati b’mod attiv iż-żewġ proċessi ta’ segwitu. |
Kapitolu 20: Politika Industrijali u dwar l-Impriżi
— |
Tiġi adottata strateġija komprensiva riveduta dwar il-politika industrijali. |
Kapitolu 22: Politika reġjonali u koordinazzjoni ta’ l-istrumenti strutturali
— |
Jiġi rinfurzat l-istabbiliment ta’ strutturi istituzzjonali u tissaħħaħ il-kapaċità amministrattiva fl-oqsma ta’ programmazzjoni, tħejjija tal-proġetti, monitoraġġ, evalwazzjoni u ġestjoni u kontroll finanzjarju, b’mod partikolari fil-livell tal-ministeri kompetenti, biex jiġu implimentati l-programmi ta’ qabel l-adeżjoni ta’ l-UE bħala tħejjija għall-implimentazzjoni tal-politika ta’ koeżjoni tal-Komunità. |
Kapitolu 23: Drittijiet ġudizzjarji u fundamentali
— |
Jissaħħu l-isforzi sabiex il-leġislazzjoni tagħha tiġi allinjata ma’ l-acquis dwar il-protezzjoni tad-data personali u tiġi stabbilita awtorità ta’ superviżjoni indipendenti għall-protezzjoni tad-data. |
— |
Għall-prijoritajiet l-oħrajn ara t-taqsima dwar il-kriterji politiċi. |
Kapitolu 24: Ġustizzja, libertà u sigurtà
— |
Jitkompla t-tisħiħ ta’ l-istituzzjonijiet kollha ta’ l-infurzar tal-liġi u jiġi allinjat l-istatus u l-funzjonament tagħhom ma’ l-istandards Ewropej, inkluż permezz ta’ l-iżvilupp tal-kooperazzjoni bejn l-aġenziji. Jiġi adottat kodiċi ta’ l-etika u tiġi stabbilita sistema indipendenti u effettiva għall-ilmenti sabiex tiġi żgurata responsabbiltà akbar li tkopri l-korpi kollha ta’ l-infurzar tal-liġi. |
— |
Jitkomplew l-isforzi għall-implimentazzjoni tal-Pjan ta’ Azzjoni Nazzjonali dwar l-Ażil u l-Migrazzjoni (anki permezz ta’ l-adozzjoni ta’ pjan ta’ azzjoni), tiżdied il-kapaċità fil-ġlieda kontra l-migrazzjoni illegali skond l-istandards internazzjonali. |
— |
Jiġi konkluż b’mod urġenti ftehim ta’ ammissjoni mill-ġdid ma’ l-UE. |
— |
Isir progress fit-tħejjijiet għall-adozzjoni ta’ liġi komprensiva dwar l-ażil skond l-acquis, inkluż l-istabbiliment ta’ awtorità dwar l-ażil. |
— |
Jitkomplew l-isforzi biex jiġi implimentat il-Pjan ta’ Azzjoni Nazzjonali dwar il-ġestjoni integrata tal-fruntieri inkluż permezz tad-definizzjoni ta’ pjan ta’ azzjoni preċiż. Għandhom jittieħdu passi biex tiġi stabbilita l-awtorità l-ġdida għall-infurzar tal-liġi dwar il-fruntieri. |
— |
Tiġi implimentata l-istrateġija nazzjonali dwar il-kriminalità organizzata. Tissaħħaħ il-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata, id-droga, it-traffikar tal-persuni, il-frodi, il-korruzzjoni u l-money laundering. |
Kapitolu 26: Edukazzjoni u Kultura
— |
Tittejjeb il-kapaċità amministrattiva ta’ l-Aġenżija Nazzjonali għat-Tagħlim tul il-Ħajja u għaż-Żgħażagħ fl-Azzjoni sabiex tkun tista’ tittratta ż-żieda fil-volum tax-xogħol. |
Kapitolu 27: Ambjent
— |
Tiġi adottata strateġija komprensiva għat-traspożizzjoni, l-implimentazzjoni u l-infurzar gradwali ta’ l-acquis, inklużi pjanijiet sabiex tinbena l-kapaċità amministrattiva neċessarja fil-livelli nazzjonali, reġjonali u lokali u r-riżorsi finanzjarji meħtieġa, b’indikazzjoni ta’ l-għanijiet u l-iskedi taż-żmien. |
— |
Jitkomplew t-traspożizzjoni, l-implimentazzjoni u l-infurzar ta’ l-acquis, b’mod partikolari l-leġislazzjoni orizzonali u l-leġislazzjoni qafas, bħall-valutazzjoni ta’ l-impatt ambjentali, inklużi l-aspetti transkonfini, kif ukoll it-tisħiħ tal-kapaċità amministrattiva. |
— |
Jiġi adottat il-Pjan Nazzjonali għall-Ġestjoni ta’ l-Iskart. |
Kapitolu 28: Protezzjoni tal-konsumatur u tas-saħħa
— |
Jitkompla l-allinjament ma’ l-acquis dwar il-konsumatur u dwar is-saħħa, inkluż fl-oqsma tad-demm, it-tessuti, iċ-ċelloli u t-tabakk, u jiġi żgurat l-eżistenza ta’ strutturi amministrattivi u kapaċità ta’ l-infurzar adegwati. |
— |
Tissaħħaħ il-kapaċità tal-qrati, anki permezz ta’ taħriġ, tiġi żgurata l-konsistenza fl-interpretazzjoni tal-leġislazzjoni dwar il-konsumatur. |
Kapitolu 29: Unjoni Doganali
— |
Tiġi allinjata l-leġislazzjoni dwar iż-żoni liberi ma’ l-acquis rilevanti, b’mod partikolari fil-każ tar-regoli dwar il-kontrolli doganali u l-verifika tat-taxxa. |
— |
Tissaħħaħ il-kapaċità ta’ infurzar ta’ l-amministrazzjoni doganali, b’mod partikolari rigward il-ġlieda kontra l-kummerċ illegali u l-falsifikazzjoni. Jitkomplew it-tħejjijiet għall-interkonnettività tas-sistemi ta’ l-informatika ma’ l-UE. |
— |
Tiġi eliminata l-eżenzjoni mid-dazji doganali għall-merkanzija koperta mill-Unjoni Doganali li tinbiegħ fil-ħwienet mingħajr dazju lill-vjaġġaturi li jidħlu fit-Turkija. |
Kapitolu 30: Relazzjonijiet esterni
— |
Isir allinjament mal-pożizzjoni ta’ l-UE fl-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ, rigward l-Aġenda ta’ Żvilupp ta’ Doha u fl-OECD. |
— |
Jitkompla l-allinjament mas-sistema ta’ preferenzi ġeneralizzati (SPĠ) tal-Komunità Ewropea. |
— |
Jitkomplew l-isforzi biex jiġu konklużi ftehim ta’ kummerċ liberu pendenti ma’ pajjiżi terzi konformement ma’ l-acquis. |
Kapitolu 31: Politika estera, ta’ sigurtà u ta’ difiża
— |
Jitkompla l-allinjament ma’ pożizzjonijiet komuni, dikjarazzjonijiet, stqarrijiet u démarches ta’ l-UE dwar il-Politika Estera u ta’ Sigurtà Komuni (PESK). |
— |
Isir allinjament tal-linji ta’ politika rigward pajjiżi terzi u l-pożizzjonijiet fi ħdan organizzazzjonijiet internazzjonali ma’ dawk ta’ l-UE u l-Istati Membri tagħha, inkluż rigward is-sħubija ta’ l-Istati Membri kollha ta’ l-UE f’organizzazzjonijiet u arranġamenti rilevanti bħal Wassenaar. |
Kapitolu 32: Kontroll finanzjarju
— |
Jiġu adottati Dokument ta’ Politika aġġornat dwar il-Kontroll Finanzjarju Intern Pubbliku (PIFC) u l-leġislazzjoni dwar il-PIFC derivata. |
— |
Tiġi adottata l-leġislazzjoni pendenti biex jiġi garantit il-funzjonament tal-Qorti tal-Kontijiet Torka skond l-istandards u l-linji gwida ta’ l-Organizzazzjoni Internazzjonali ta’ l-Istituzzjonijiet Supremi ta’ Verifika (INTOSAI). |
— |
Tiġi stabbilita struttura ta’ koordinazzjoni kontra l-frodi, li tkun indipendenti mill-aspett operattiv, għall-protezzjoni ta’ l-interessi finanzjarji ta’ l-UE. |
3.2. Prijoritajiet għall-Perijodu Medju
Kriterji Ekonomiċi
— |
Jitlesta l-programm ta’ privatizzazzjoni. |
— |
Tiġi żgurata s-sostenibbiltà tal-finanzi pubbliċi. |
— |
Jitkompla t-titjib tal-livell ġenerali ta’ l-edukazzjoni u s-saħħa, b’attenzjoni partikolari għall-ġenerazzjoni żagħżugħa u n-nisa. |
— |
Tittejjeb l-infrastruttura tal-pajjiż, b’mod partikolari fl-enerġija u t-trasport, sabiex tissaħħaħ il-kompetittività ta’ l-ekonomija globalment. |
Kapaċità li tassumi l-obbligi tas-sħubija
Kapitolu 2: Moviment liberu tal-ħaddiema
— |
Jiġi żgurat li s-Servizzi Pubbliċi ta’ l-Impjiegi jkollhom il-kapaċità adegwata biex jiggarantixxu l-parteċipazzjoni fin-netwerk EURES (Servizzi Ewropej ta’ l-Impjiegi) |
— |
Jitkompla t-tisħiħ ta’ l-istrutturi amministrattivi, b’mod partikolari għall-koordinazzjoni ta’ l-iskemi tas-sigurtà soċjali. |
Kapitolu 3: Dritt ta’ stabbiliment u l-libertà li jiġu pprovduti s-servizzi
— |
Ikomplu jitneħħew ir-restrizzjonijiet fuq id-dritt ta’ stabbiliment u fuq il-libertà li jiġu pprovduti servizzi transkonfini. |
— |
Jitkompla l-allinjament ma’ l-acquis għas-servizzi postali. |
— |
Jitkompla l-allinjament ma’ l-acquis għar-rikonoxximent reċiproku ta’ kwalifiki professjonali u, b’mod partikolari, issir ħidma biex jitħassru r-rekwiżiti ta’ nazzjonalità. |
Kapitolu 5: Akkwist pubbliku
— |
Tiġi implimentata l-istrateġija dwar l-akkwist pubbliku. |
— |
Jiġi promoss l-użu ta’ mezzi elettroniċi fil-proċeduri ta’ l-akkwist. |
Kapitolu 6: Liġi dwar il-kumpaniji
— |
Jiġi adottat qafas ta’ rappurtar finanzjarju b’għan ġenerali fil-qasam tal-kontabbiltà u l-verifika tal-kumpaniji skond l-istandards ta’ l-UE. |
— |
Jissaħħu r-rekwiżiti dwar l-iżvelar. B’mod partikolari, jiġi adottat rekwiżit ġenerali li jobbliga lill-kumpaniji jikklassifikaw id-dikjarazzjonijiet ta’ entitajiet legali li għaddew minn verifika u l-istati finanzjarji konsolidati sabiex dawn isiru disponibbli għall-pubbliku. |
Kapitolu 7: Liġi dwar il-proprjetà intellettwali
— |
Jitkompla l-allinjament u jiġi żgurat l-infurzar effettiv tad-drittijiet ta’ proprjetà intellettwali. |
Kapitolu 8: Politika dwar il-kompetizzjoni
— |
Tiġi allinjata l-leġislazzjoni sekondarja fil-qasam ta’ l-għajnuna mill-Istat. |
— |
Tiġi żgurata t-trasparenza fil-qasam ta’ l-għajnuna mill-Istat skond l-impenji bilaterali eżistenti. Tingħata informazzjoni lill-Komunità dwar l-iskemi kollha ta’ għajnuna fis-seħħ u ssir notifika minn qabel ta’ kull għajnuna individwali li tkun ser tingħata. |
Kapitolu 10: Soċjetà ta’ l-informazzjoni u l-medja
— |
Titkompla t-traspożizzjoni u l-implimentazzjoni ta’ l-acquis fil-qasam tal-komunikazzjonijiet elettroniċi u ssir it-tħejjija għal-liberalizzazzjoni sħiħa tas-swieq. |
— |
Jitkompla l-allinjament ma’ l-acquis fis-settur awdjoviżiv u tissaħħaħ l-indipendenza u l-kapaċità amministrattiva ta’ l-awtorità regolatorja. |
Kapitolu 11: Agrikoltura u żvilupp rurali
— |
Jitkompla l-iżvilupp ta’ sistema ta’ identifikazzjoni ta’ l-artijiet u s-Sistema Nazzjonali ta’ Reġistrazzjoni tal-Bdiewa biex jitħejjew il-kontrolli fuq l-art agrikola. |
— |
Tinbeda t-tħejjija għall-implimentazzjoni ta’ azzjonijiet pilota relatati ma’ l-ambjent u l-kampanja, bil-ħsieb ta’ l-implimentazzjoni futura ta’ miżuri agro-ambjentali. |
Kapitolu 12: Sigurtà ta’ l-ikel, politika veterinarja u fitosanitarja
— |
Jiġu adottati miżuri ta’ kontroll għall-mard ta’ l-annimali u jiġu stabbiliti pjanijiet ta’ eradikazzjoni fejn dan ikun iġġustifikat mis-sitwazzjoni tas-saħħa ta’ l-annimali. |
— |
Jittejbu l-kapaċitajiet tal-laboratorju u ta’ kontroll fis-sigurtà ta’ l-ikel, fil-qasam veterinarju u fitosanitarju, b’mod partikolari rigward il-laboratorji ta’ referenza, l-ittestjar tar-residwi (inklużi pjanijiet ta’ kontroll) u l-proċeduri tat-teħid ta’ kampjuni. |
— |
Tiġi allinjata l-leġislazzjoni dwar l-Enċefalopatiji Sponġiformi Trasmissibbli (TSE) u dwar il-prodotti sekondarji ta’ l-annimali u tinbeda s-sistema ta’ ġbir u trattament neċessarja. |
Kapitolu 13: Sajd
— |
Tiġi stabbilita sistema affidabbli ta’ valutazzjoni tal-ħażniet biex tiġi pprovduta informazzjoni preċiża dwar ir-riżorsi marini. |
— |
Jiġi adattat ir-reġistru eżistenti tal-flotot għar-rekwiżiti ta’ l-UE. |
Kapitolu 14: Politika dwar it-trasport
— |
Jitkompla l-allinjament leġislattiv u amministrattiv ma’ l-acquis dwar it-trasport b’mod partikolari rigward it-trasport bit-triq u s-sigurtà fl-ajru. |
— |
Tissaħħaħ il-kapaċità biex jiġi implimentat l-acquis ta’ l-UE, inklużi miżuri ta’ kontroll, skond l-istandards ta’ l-UE. |
Kapitolu 15: Enerġija
— |
Jiġi żgurat l-istabbiliment ta’ suq intern ta’ l-enerġija kompetittiv, f’konformità mad-direttivi dwar l-elettriku u l-gass. Jitkompla t-tisħiħ ta’ l-istrutturi amministrattivi u regolatorji meħtieġa għal suq ta’ l-enerġija funzjonali u kompetittiv. |
— |
Tiġi adottata liġi nukleari li tiżgura livell għoli ta’ sigurtà nukleari skond l-istandards ta’ l-UE. |
Kapitolu 16: Tassazzjoni
— |
Jitkompla l-allinjament tad-dazji tas-sisa u tal-VAT, b’mod partikolari fir-rigward tat-tnaqqis, l-eżenzjonijiet, l-iskemi speċjali, ir-rifużjonijiet tat-taxxa u l-applikazzjoni ta’ rati mnaqqsa. |
Kapitolu 18: Statistika
— |
Jissaħħaħ ir-rwol ta’ koordinazzjoni u tittejjeb il-kapaċità amministrattiva ta’ Turkstat sabiex il-ġbir, l-ipproċessar u d-disseminazzjoni tad-data jsiru fil-ħin. |
Kapitolu 19: Politika soċjali u impjiegi
— |
Titkompla t-traspożizzjoni ta’ l-acquis u jissaħħu l-istrutturi amministrattivi u ta’ infurzar relatati, inklużi l-ispettorati tax-xogħol, flimkien ma’ l-imsieħba soċjali. |
— |
Tittejjeb il-kapaċità biex jiġu evalwati u mmonitorjati s-suq tax-xogħol u l-iżviluppi soċjali u biex jiġu indirizzati il-problemi strutturali. |
Kapitolu 21: Netwerks trans-Ewropej
— |
Tingħata prijorità lill-proġetti identifikati skond il-Valutazzjoni tal-Ħtiġijiet għall-Infrastruttura tat-Trasport (TINA) u lill-proġetti ta’ interess komuni elenkati fil-Linji Gwida tal-Komunità Ewropea dwar TEN-Enerġija. |
Kapitolu 22: Politika reġjonali u koordinazzjoni ta’ l-istrumenti ta’ politika strutturali
— |
Tiġi żviluppata, fil-livell ċentrali, reġjonali u lokali, il-kapaċità amministrattiva għall-implimentazzjoni tal-politika eventwali futura ta’ koeżjoni tal-Komunità. |
Kapitolu 24: Ġustizzja, libertà u sigurtà
— |
Jiġu mħaffa l-isforzi biex tiġi stabbilita sistema integrata ta’ ġestjoni tal-fruntieri skond l-acquis, ibbażata fuq il-koordinazzjoni mill-qrib bejn l-aġenziji u l-professjonaliżmu tal-persunal u li tkopri, fost l-oħrajn, mekkaniżmu pre-screening biex jiġu identifikati dawn il-persuni li jeħtieġu protezzjoni internazzjonali fil-fruntieri. |
— |
Jitkompla l-allinjament ma’ l-acquis fil-qasam ta’ l-ażil, b’mod partikolari, billi titneħħa l-limitazzjoni ġeografika għall-Konvenzjoni ta’ Ġinevra u permezz tat-tisħiħ tal-protezzjoni, l-appoġġ soċjali u miżuri ta’ integrazzjoni għar-refuġjati. |
— |
Tiġi żgurata l-kompatibbiltà tal-leġislazzjoni Torka ma’ l-acquis fi kwistjonijiet ċivili u tissaħħaħ il-kapaċità tal-ġudikatura biex tapplika l-acquis. |
Kapitolu 27: Ambjent
— |
Titkompla t-traspożizzjoni u l-implimentazzjoni ta’ l-acquis relatat mal-leġislazzjoni qafas, il-konvenzjonijiet internazzjonali dwar l-ambjent u l-leġislazzjoni dwar il-protezzjoni tan-natura, il-kwalità ta’ l-ilma, il-prodotti kimiċi, it-tniġġis industrijali u l-ġestjoni tar-riskju u l-ġestjoni ta’ l-iskart. |
— |
Ikun hemm integrazzjoni tar-rekwiżiti ambjentali f’linji ta’ politika settorjali oħra. |
Kapitolu 28: Protezzjoni tal-konsumatur u tas-saħħa
— |
Jiġi żgurat livell għoli ta’ protezzjoni permezz ta’ l-infurzar effettiv tar-regoli dwar il-protezzjoni tal-konsumatur u l-involviment ta’ l-organizzazzjonijiet rilevanti tal-konsumatur. |
— |
Fil-qasam tas-saħħa mentali, jiġu żviluppati servizzi bbażati fil-komunità bħala alternattiva għall-istituzzjonalizzazzjoni u tiġi żgurata l-allokazzjoni ta’ riżorsi finanzjarji suffiċjenti għall-kura tas-saħħa mentali. |
Kapitolu 29: Unjoni Doganali
— |
Jitlesta l-allinjament tal-leġislazzjoni doganali dwar l-oġġetti u t-teknoloġiji b’użu doppju, il-prekursuri u l-markanzija ffalsifikata jew ikkupjata. |
Kapitolu 32: Kontroll finanzjarju
— |
Jiġi allinjat il-Kodiċi Kriminali Tork mal-Konvenzjoni dwar il-protezzjoni ta’ l-interessi finanzjarji ta’ l-UE (PIF) u l-protokolli tagħha. |
4. PROGRAMMAZZJONI
L-assistenza finanzjarja għall-prijoritajiet identifikati fis-Sħubija għall-Adeżjoni se jkunu disponibbli permezz ta’ żewġ strumenti finanzjarji: il-programmi adottati qabel u fl-2006 ser ikunu implimentati skond ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 2500/2001 tas-17 ta’ Diċembru 2001 li jikkonċerna għajnuna finanzjarja ta’ qabel is-sħubija għat-Turkija (3). Il-programmi u l-proġetti adottati mill-2007 'l quddiem ser ikunu implimentati skond ir-Regolament (KE) Nru 1085/2006. Skond iż-żewġ strumenti, il-Kummissjoni adottat/ser tadotta rispettivament deċiżjonijiet ta’ finanzjament li ser ikunu segwiti minn ftehim ta’ finanzjament iffirmati mill-Kummissjoni u mit-Turkija. Il-ftehim ta’ finanzjament iservu ta’ bażi legali għall-implimentazzjoni tal-programmi konkreti.
It-Turkija għandha wkoll aċċess għal finanzjamenti minn programmi multinazzjonali u orizzontali.
5. KONDIZZJONIJIET
L-assistenza Komunitarja għal proġetti ta’ finanzjament permezz ta’ l-istrumenti ta’ qabel l-adeżjoni għandha bħala kondizzjoni r-rispett mit-Turkija ta’ l-impenji tagħha skond il-Ftehim KE-Turkija, inklużi d-Deċiżjoni 1/95 dwar l-Unjoni Doganali u deċiżjonijiet oħra, aktar passi konkreti biex jiġu sodisfatti b’mod effettiv il-kriterji ta’ Kopenħagen u, b’mod partikolari, il-progress dwar il-prijoritajiet speċifiċi ta’ din is-Sħubija għall-Adeżjoni riveduta.
Jekk ma jiġux rispettati dawn il-kondizzjonijiet ġenerali, il-Kunsill jista’ jieħu d-deċiżjoni li jissospendi l-għajnuna finanzjarja abbażi tar-Regolament (KE) Nru 2500/2001 jew abbażi ta’ l-Artikolu 21 tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1085/2006 (IPA). Kondizzjonijiet speċifiċi jinsabu inklużi wkoll fi programmi annwali individwali. Id-deċiżjonijiet ta’ finanzjament ser jiġu segwiti minn ftehim ta’ finanzjament iffirmat mat-Turkija.
6. MONITORAĠĠ
L-implimentazzjoni tas-Sħubija għall-Adeżjoni għandha tiġi eżaminata bl-użu tal-mekkaniżmi stabbiliti bil-Ftehim ta’ Assoċjazzjoni kif ikun xieraq u permezz tar-rapporti ta’ progress tal-Kummissjoni.
Is-sottokumitati stabbiliti bil-Ftehim ta’ Assoċjazzjoni jipprevedu l-possibbiltà li tiġi riveduta l-implimentazzjoni tal-prijoritajiet tas-Sħubija għall-Adeżjoni u l-progress rigward l-approssimazzjoni legali, l-implimentazzjoni u l-infurzar. Il-Kumitat ta’ Assoċjazzjoni jiddiskuti l-iżviluppi ġenerali, il-progress u l-problemi fl-ilħuq tal-prijoritajiet tas-Sħubija għall-Adeżjoni kif ukoll kwistjonijiet aktar speċifiċi li jirriferulu s-sottokumitati.
Il-monitoraġġ tal-programmi ta’ assistenza finanzjarja ta’ qabel l-adeżjoni għandu jitwettaq b’mod konġunt mit-Turkija u mill-Kummissjoni permezz ta’ kumitat konġunt ta’ monitoraġġ (JMC) jew Kumitat ta’ monitoraġġ IPA. Sabiex jiġi żgurat li l-monitoraġġ ikun effettiv, il-proġetti ffinanzjati taħt kull ftehim ta’ finanzjament għandhom jinkorporaw indikaturi verifikabbli u li jistgħu jitkejlu tal-kisbiet. Il-monitoraġġ ibbażat fuq dawn l-indikaturi ser jassisti lill-Kummissjoni, lill-Kumitat ta’ Monitoraġġ JMC/IPA u lit-Turkija biex sussegwentement jorjentaw mill-ġdid il-programmi fejn neċessarju u sabiex ifasslu programmi ġodda. Il-Kumitat ta’ Monitoraġġ JMC/IPA jiżgura li l-azzjonijiet iffinanzjati taħt il-programmi ta’ qabel l-adeżjoni jkunu kompatibbli mas-Sħubija għall-Adeżjoni.
Is-Sħubija għall-Adeżjoni ser tkompli tiġi aġġustata kif meħtieġ skond l-Artikolu 2 tar-Regolament (KE) Nru 390/2001 (4).
(1) Ara wkoll id-dikjarazzjoni tal-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha tal-21 ta’ Settembru 2005.
(2) ĠU L 255, 30.9.2005, p. 22. Id-Direttiva kif emendata l-aħħar bir-Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 1430/2007 (ĠU L 320, 6.12.2007, p. 3).
(3) ĠU L 342, 27.12.2001, p. 1. Regolament imħassar bir-Regolament (KE) Nru 1085/2006.