Sigurtà tal-installazzjonijiet nukleari

L-Unjoni Ewropea ħarġet direttiva li hija mmirata sabiex tiżgura s-sigurtà tal-installazjonijiet nukleari (impjanti tal-enerġija nukleari, impjanti ta’ arrikkiment u pproċessar mill-ġdid, eċċ.). L-għan huwa li l-popolazzjoni u l-ħaddiema jiġu protetti kontra r-riskji li jġibu magħhom dawk il-faċilitajiet.

ATT

Direttiva tal-Kunsill 2009/71/Euratom tal-25 ta’ Ġunju 2009 li tistabbilixxi qafas Komunitarju għas-sigurtà tal-installazzjonijiet nukleari.

SOMMARJU

L-Unjoni Ewropea ħarġet direttiva li hija mmirata sabiex tiżgura s-sigurtà tal-installazjonijiet nukleari (impjanti tal-enerġija nukleari, impjanti ta’ arrikkiment u pproċessar mill-ġdid, eċċ.). L-għan huwa li l-popolazzjoni u l-ħaddiema jiġu protetti kontra r-riskji li jġibu magħhom dawk il-faċilitajiet.

X’INHU L-GĦAN TA’ DIN ID-DIRETTIVA?

Id-direttiva tistabbilixxi qafas Ewropew biex jinżamm u jiġi promoss titjib konsistenti fis-sigurtà nukleari u r-regolamentazzjoni tagħha. Din tistabbilixxi għan ambizzjuż dwar is-sigurtà madwar l-UE biex jiġu evitati inċidenti u skart radjuattiv mill-installazzjonijiet nukleari.

ASPETTI EWLENIN

Obbligi tal-pajjiżi tal-UE

• li jdaħħlu fis-seħħ qafas nazzjonali dwar is-sigurtà tal-installazzjonijiet nukleari;
• li jistabbilixxu awtorità tas-sigurtà nazzjonali indipendenti, responsabbli mis-superviżjoni tal-attivitajiet tal-operaturi tal-enerġija nukleari;
• li jwettqu valutazzjoni inizjali tas-sigurtà qabel il-kostruzzjoni ta’ faċilità nukleari u jerġgħu jivvalutaw is-sigurtà tal-installazzjoni mill-anqas darba kull 10 snin;
• li jiżguraw li l-ħaddiema u ċ-ċittadini jkollhom aċċess għal informazzjoni trasparenti dwar l-installazzjonijiet nukleari, kemm waqt l-operat normali u f’każ ta’ inċident jew aċċident;
• li jwettqu awtoevalwazzjonijiet perjodiċi tal-qafas nazzjonali u l-awtoritajiet regolatorji tagħhom kull 10 snin;
• li jitolbu reviżjoni bejn il-pari dwar kwistjonijiet ta’ sigurtà speċifiċi, li għandha titwettaq kull 6 snin mill-awtoritajiet tas-sigurtà fil-pajjiżi tal-UE, li tirrikorri għall-Grupp ta’ Regolaturi Ewropej fil-Qasam tas-Sigurtà Nukleari (Ensreg) u bbażata fuq il-kompetenza tal-Assoċjazzjoni tar-Regolaturi Nukleari tal-Ewropa tal-Punent (WENRA); l-ewwel reviżjoni tibda fl-2017;
• li jippjanaw struttura organizzattiva fil-qafas nazzjonali tagħhom sabiex jippreparaw għal sitwazzjonijiet ta’ emerġenza u interventi fuq il-post.

Responsabbiltajiet ta’ partijiet ikkonċernati oħrajn

Id-detentur tal-permess huwa prinċipalment responsabbli għas-sigurtà nukleari u fl-ebda każ ma jista’ jiddelega din ir-responsabbiltà. Huwa/hija responsabbli għall-valutazzjoni u t-titjib kontinwu tas-sigurtà tal-installazzjonijiet nukleari.

Id-direttiva tenfasizza l-importanza tal-fattur uman fil-promozzjoni ta’ kultura ta’ sigurtà nukleari permezz tal-edukazzjoni u t-taħriġ kontinwu tal-persunal responsabbli mis-sigurtà tal-faċilità.

MINN META TAPPLIKA D-DIRETTIVA?

Id-Direttiva 2009/71/Euratom daħlet fis-seħħ fit-22 ta’ Lulju 2009 u d-Direttiva 2014/87/Euratom fil-14 ta’ Awwissu 2014.

SFOND

Qafas biex tiġi żgurata s-sigurtà nukleari fl-UE ġie adottat sa mill-2009. Wara l-inċident f’Fukushima fl-2011, il-Kummissjoni wettqet kampanja ta’ valutazzjoni tar-riskji komprensiva li tikkonċerna s-sigurtà tal-installazzjonijiet nukleari madwar l-UE. Abbażi ta’ dawn it-testijiet, il-Kummissjoni kellha l-għan li ttejjeb ir-regolamentazzjoni fis-seħħ.

Aktar informazzjoni tista’ tinstab fuq il-websajts tal-Ensreg u l-WENRA.

Ara wkoll il-websajt tad-DĠ Enerġija tal-Kummissjoni taħt is-sezzjoni Sigurtà Nukleari, l-istqarrija għall-istampa tal-Kummissjoni dwar id-direttiva ġdida tal-UE dwar is-sigurtà nukleari u l-istqarrija għall-istampa tal-Kunsill dwar l-adozzjoni ta’ din id-direttiva.

l-aħħar aġġornament 05.01.2015