29.6.2016   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

L 171/1

(1)

L-ipprezzar ta' bosta strumenti u kuntratti finanzjarji jiddependi fuq il-preċiżjoni u l-integrità tal-parametri referenzjarji. Każijiet serji ta' manipulazzjoni ta' parametri referenzjarji tar-rati tal-imgħax bħal-LIBOR u l-EURIBOR, kif ukoll allegazzjonijiet li parametri referenzjarji tal-enerġija, iż-żejt u l-kambju ġew immanipulati, juru li l-parametri referenzjarji jistgħu jkunu soġġetti għal kunflitti ta' interess. L--użu ta' diskrezzjoni, u reġimi ta' governanza dgħajfa, jżidu l-vulnerabbilta' tal-parametri referenzjarji. Nuqqasijiet fi, jew dubji dwar il-preċiżjoni u l-integrità tal-indiċi użati bħala parametri referenzjarji jistgħu jheddu l-fiduċja fis-suq, jikkawżaw telf għall-konsumaturi u l-investituri u joħolqu distorsjoni tal-ekonomija reali. Huwa għalhekk meħtieġ li jiġu żgurati l-preċiżjoni, ir-robustezza u l-integrità tal-parametri referenzjarji u l-proċess tad-determinazzjoni tal-parametri referenzjarji.

(2)

Id-Direttiva 2014/65/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (4) fiha ċerti rekwiżiti fir-rigward tal-affidabbiltà tal-parametri referenzjarji użati għall-ipprezzar ta' strument finanzjarju elenkat. Id-Direttiva 2003/71/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (5) fiha ċerti rekwiżiti dwar il-parametri referenzjarji użati mill-emittenti. Id-Direttiva 2009/65/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (6) fiha ċerti rekwiżiti dwar l-użu tal-parametri referenzjarji mill-impriżi ta' investiment kollettiv f'titoli trasferibbli (UCITS). Ir-Regolament (UE) Nru 1227/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (7) fih ċerti dispożizzjonijiet li jipprojbixxu l-manipulazzjoni tal-parametri referenzjarji li jintużaw għal prodotti tal-enerġija fil-livell ta' operatur. Madankollu, dawk l-atti leġiżlattivi jkopru biss ċerti aspetti ta' ċerti parametri referenzjarji u la jindirizzaw il-vulnerabbiltajiet kollha fil-proċess tal-forniment tal-parametri referenzjarji kollha, u lanqas ma jkopru l-użi kollha ta' parametri referenzjarji finanzjarji fl-industrija finanzjarja.

(3)

Il-parametri referenzjarji huma ta' importanza vitali għall-ipprezzar tat-tranżazzjonijiet transkonfinali u għalhekk jiffaċilitaw il-funzjonament effettiv tas-suq intern f'varjetà wiesgħa ta' strumenti u servizzi finanzjarji. Ħafna parametri referenzjarji li jintużaw bħala rati ta' referenza f'kuntratti finanzjarji, partikolarment ipoteki, jiġu provduti fi Stat Membru wieħed iżda użati minn istituzzjonijiet ta' kreditu u konsumaturi fi Stati Membri oħra. Barra minn hekk, tali istituzzjonijiet ta' kreditu ta' spiss jiħħeġġjaw ir-riskji tagħhom jew jiksbu fondi biex jagħtu dawk il-kuntratti finanzjarji fis-suq interbankarju transkonfinali. Ftit Stati Membri biss adottaw regoli nazzjonali dwar il-parametri referenzjarji, iżda l-oqfsa ġuridiċi rispettivi tagħhom dwar il-parametri referenzjarji diġà qed juru diverġenzi dwar aspetti bħall-kamp ta' applikazzjoni. Barra minn hekk, l-Organizzazzjoni Internazzjonali tal-Kummissjonijiet tat-Titoli (IOSCO) qablet dwar prinċipji għall-parametri referenzjarji finanzjarji fis-17 ta' Lulju 2013 (“prinċipji IOSCO għal parametri referenzjarji finanzjarji”), Prinċipji Għal Aġenziji tar-Rappurtar tal-Prezzijiet taż-Żejt fil-5 ta' Ottubru 2012 (“prinċipji IOSCO għal PRAs”) (flimkien, il-“prinċipji IOSCO”), u, billi dawk il-prinċipji jipprovdu ċerta flessibbiltà fil-kamp ta' applikazzjoni preċiż tagħhom ta' implimentazzjoni, huwa probabbli li l-Istati Membri jadottaw regoli fuq livell nazzjonali li timplimenta dawn il-prinċipji b'mod diverġenti.

(4)

Dawk l-approċċi diverġenti jirriżultaw fil-frammentazzjoni tas-suq intern, billi l-amministraturi u l-utenti tal-parametri referenzjarji jkunu soġġetti għal regoli differenti fi Stati Membri differenti. B'hekk, huwa possibbli li parametri referenzjarji previsti fi Stat Membru wieħed ma jkunux jistgħu jintużaw fi Stati Membri oħra. Fin-nuqqas ta' qafas armonizzat biex tiġi żgurata l-preċiżjoni u l-integrità tal-parametri referenzjarji użati fl-istrumenti finanzjarji u l-kuntratti finanzjarji fl-Unjoni, jew sabiex tiġi mkejla l-prestazzjoni tal-fondi ta' investiment, huwa probabbli li d-differenzi fil-liġi tal-Istati Membri se joħolqu ostakoli għall-funzjonament mingħajr intoppi tas-suq intern għall-forniment tal-parametri referenzjarji.

(5)

Ir-regoli tal-protezzjoni tal-konsumaturi tal-Unjoni ma jkoprux il-kwistjoni partikolari ta' informazzjoni adegwata dwar parametri referenzjarji fil-kuntratti finanzjarji. B'riżultat tal-ilmenti u l-litigazzjoni tal-konsumaturi b'rabta mal-użu ta' parametri referenzjarji f'diversi Stati Membri, huwa probabbli li jiġu adottati miżuri diverġenti fil-livell nazzjonali, minħabba t-tħassib leġittimu dwar il-protezzjoni tal-konsumatur, u dan jista' jirriżulta fil-frammentazzjoni tas-suq intern minħabba l-kundizzjonijiet diverġenti tal-kompetizzjoni marbuta ma' livelli differenti ta' protezzjoni tal-konsumatur.

(6)

Għalhekk, sabiex jiġi żgurat il-funzjonament tajjeb tas-suq intern u jittejbu l-kundizzjonijiet tal-funzjonament tiegħu, b'mod partikolari f'dak li għandu x'jaqsam mas-swieq finanzjarji, u biex jiġi żgurat livell għoli ta' protezzjoni għall-konsumatur u għall-investituri, huwa xieraq li jiġi stabbilit qafas regolatorju għall-parametri referenzjarji fil-livell tal-Unjoni.

(7)

Huwa xieraq u meħtieġ li dak il-qafas jieħu l-forma ta' regolament sabiex jiġi żgurat li dispożizzjonijiet li jimponu direttament obbligi fuq il-persuni involuti fil-forniment, il-kontribuzzjoni u l-użu ta' parametri referenzjarji jiġu applikati b'mod uniformi fl-Unjoni kollha. Billi qafas ġuridiku għall-forniment tal-parametri referenzjarji bilfors jinvolvi miżuri li jispeċifikaw rekwiżiti preċiżi dwar aspetti inerenti għal tali forniment tal-parametri referenzjarji, anki diverġenzi żgħar fl-approċċ lejn wieħed minn dawk l-aspetti jistgħu jwasslu għal tfixkil sinifikanti fil-forniment transkonfinali tal-parametri referenzjarji. Għalhekk l-użu ta' regolament, li huwa applikabbli direttament, għandu jnaqqas il-possibilità li jittieħdu miżuri diverġenti fil-livell nazzjonali, u jiżgura approċċ konsistenti u ċertezza tad-dritt akbar u jimpedixxi li jinħoloq tfixkil sinifikanti fil-forniment transkonfinali tal-parametri referenzjarji.

(8)

Il-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament għandu jkun wiesa' kemm meħtieġ biex jinħoloq qafas regolatorju preventiv. Il-forniment ta' parametri referenzjarji tinvolvi diskrezzjoni fid-determinazzjoni tagħhom u hija soġġetta, b'mod inerenti għal ċerti tipi ta' kunflitti ta' interess, li jimplikaw l-eżistenza ta' opportunitajiet u inċentivi għall-manipulazzjoni ta' parametri referenzjarji. Tali fatturi ta' riskju huma komuni għall-parametri referenzjarji kollha, u għandhom ikunu soġġetti għal rekwiżiti xierqa ta' governanza u ta' kontroll. Il-grad tar-riskju, madankollu, ivarja, u l-approċċ adottat għandu għaldaqstant ikun imfassal għaċ-ċirkostanzi partikolari. Minħabba li l-vulnerabbiltà u l-importanza ta' parametru referenzjarju tvarja maż-żmien, ir-restrizzjoni tal-kamp ta' applikazzjoni b'referenza għal indiċi li attwalment huma importanti jew vulnerabbli ma tindirizzax ir-riskji li kwalunkwe parametru referenzjarju joħloq fil-futur. B'mod partikolari, il-parametri referenzjarji li attwalment mhumiex użati ħafna jistgħu jibdew jintużaw aktar fil-futur bir-riżultat li, fir-rigward tagħhom, anki manipulazzjoni żgħira jista' jkollha impatt sinifikanti.

(9)

Id-determinazzjoni kritika tal-kamp ta' applikazzjoni ta' dan ir-Regolament għandha tkun jekk il-valur tal-output ta' parametru referenzjarju jiddeterminax il-valur ta' strument finanzjarju jew ta' kuntratt finanzjarju jew ikejjilx il-prestazzjoni ta' fond ta' investiment. Għalhekk il-kamp ta' applikazzjoni ma għandux jiddependi fuq in-natura tad-data tal-input. Għalhekk għandhom jiġu inklużi l-parametri referenzjarji kalkulati minn data tal-input ekonomika, bħal prezzijiet tal-ishma u numri jew valuri mhux ekonomiċi bħal parametri tal-meteoroloġija. Il-qafas provdut f'dan ir-Regolament għandu jirrikonoxxi wkoll l-eżistenza ta' għadd kbir ta' parametri referenzjarji u l-impatti differenti li għandhom fuq l-istabbiltà finanzjarja u l-ekonomija reali. Dan ir-Regolament għandu wkoll jipprovdi għal rispons proporzjonat għar-riskji li joħolqu parametri referenzjarji differenti. Dan ir-Regolament għandu għaldaqstant ikopri l-parametri referenzjarji li jintużaw għall-ipprezzar ta' strumenti finanzjarji elenkati jew negozjati f'ċentri regolati.

(10)

Għadd kbir ta' konsumaturi huma partijiet f'kuntratti finanzjarji, b'mod partikolari ftehimiet ta' kreditu lill-konsumatur garantit b'ipoteki, li jagħmlu referenza għal parametri referenzjarji li huma soġġetti għall-istess riskji. Dan ir-Regolament għandu għaldaqstant ikopri ftehimiet ta' kreditu kif definit fid-Direttivi 2008/48/KE (8) u 2014/17/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (9).

(11)

Ħafna indiċijiet tal-investiment jinvolvu kunflitti ta' interess sinifikanti u jintużaw biex titkejjel il-prestazzjoni ta' fond bħal fond UCITS. Xi wħud minn dawk il-parametri referenzjarji jiġu ppubblikati u oħrajn jitqiegħdu għad-dispożizzjoni tal-pubbliku, jew ta' sezzjoni tal-pubbliku, b'xejn jew bi ħlas ta' tariffa u l-manipulazzjoni tagħhom tista' taffettwa ħażin lill-investituri. Dan ir-Regolament għandu għaldaqstant ikopri l-indiċijiet jew ir-rati ta' referenza li jintużaw biex titkejjel il-prestazzjoni ta' fond ta' investiment.

(12)

Il-kontributuri kollha ta' data tal-input għal parametri referenzjarji jistgħu jeżerċitaw diskrezzjoni u huma potenzjalment soġġetti għall-kunflitti ta' interess, u għalhekk jirriskjaw li jkunu sors ta' manipulazzjoni. Il-kontribuzzjoni għal parametru referenzjarju hija attività volontarja. Jekk kwalunkwe inizjattiva teħtieġ lill-kontributuri jibdlu b'mod sinifikanti l-mudelli kummerċjali tagħhom, huma jistgħu ma jibqgħux jikkontribwixxu. Madankollu, fil-każ tal-entitajiet li diġà huma soġġetti għal regolamentazzjoni u superviżjoni, ir-rekwiżit ta' governanza u sistemi ta' kontroll tajbin mhux mistenni jwassal għal spejjeż sostanzjali jew għal piż amministrattiv sproporzjonat. Għalhekk dan ir-Regolament jimponi ċertu obbligu fuq il-kontributuri taħt superviżjoni. Meta parametru referenzjarju jiġi determinat fuq il-bażi ta' data li tkun disponibbli faċilment, is-sors ta' din id-data ma għandhiex tiġi kkunsidrata li tkun kontributur.

(13)

Parametri referenzjarji finanzjarji mhumiex użati biss fil-ħruġ u l-produzzjoni ta' strumenti u kuntratti finanzjarji. L-industrija finanzjarja tiddependi wkoll fuq parametri referenzjarji biex titkejjel il-prestazzjoni ta' fond ta' investiment bl-għan tal-monitoraġġ tar-rendiment jew tad-determinazzjoni tal-allokazzjoni tal-assi ta' portafoll jew tal-komputazzjoni tat-tariffi konnessi mal-prestazzjoni. Ċertu parametru referenzjarju jista' jintuża b'mod dirett bħala referenza għal strumenti finanzjarji u kuntratti finanzjarji jew biex titkejjel il-prestazzjoni ta' fondi ta' investiment, jew indirettament f'kombinazzjoni ta' parametri referenzjarji. F dan l-aħħar każ, l-istabbiliment u r-rieżami tal-piżijiet li se jiġu assenjati lil diversi indiċijiet fi ħdan kombinazzjoni bil-għan li jiġu determinati l-ħlas jew il-valur ta' strument finanzjarju jew ta' kuntratt finanzjarju, jew il-kejl tal-prestazzjoni ta' fond ta' investiment, jammontaw ukoll għal użu, peress li attività bħal din ma tinvolvi l-ebda diskrezzjoni, għall-kuntrarju tal-attività tal-provvista ta' parametri referenzjarji. Iż-żamma ta' strumenti finanzjarji li jirreferenzjaw ċertu parametru referenzjarju ma titqiesx bħala użu tal-parametru referenzjarju.

(14)

Il-banek ċentrali diġà jissodisfaw prinċipji, standards u proċeduri li jiżguraw li huma jeżerċitaw l-attivitajiet tagħhom b'integrità u b'indipendenza. Għalhekk mhuwiex neċessarju li l-banek ċentrali jkunu soġġetti għal dan ir-Regolament. Meta l-banek ċentrali jfornu parametri referenzjarji, speċjalment fejn dawk il-parametri referenzjarji huma intiżi għall-finijiet ta' transazzjoni, hija r-responsabbiltà tagħhom li jistabbilixxu proċeduri interni xierqa biex tiġi żgurata l-preċiżjoni, l-integrità, l-affidabbiltà u l-indipendenza ta' dawk il-parametri referenzjarji, b'mod partikolari fir-rigward tat-trasparenza fil-governanza u l-metodoloġija ta' komputazzjoni.

(15)

Barra minn hekk, l-awtoritajiet pubbliċi, inklużi l-aġenziji tal-istatistika nazzjonali, ma għandhomx ikunu soġġetti għal dan ir-Regolament, meta jikkontribwixxu data, jipprovdu jew ikollhom kontroll fuq il-forniment ta' parametri referenzjarji għal finijiet ta' politika pubblika, inklużi miżuri ta' impjieg, attività ekonomika u inflazzjoni.

(16)

Amministratur huwa l-persuna fiżika jew ġuridika li jkollha kontroll fuq il-forniment ta' parametru referenzjarju u, b'mod partikolari li tamministra l-arranġamenti għad-determinazzjoni tal-parametru referenzjarju, tiġbor u tanalizza d-data tal-input, tiddetermina l-parametru referenzjarju u tippubblikah. Amministratur għandu jkun jista' jesternalizza lil parti terza waħda jew aktar minn dawk il-funzjonijiet, inkluż il-kalkolu jew il-pubblikazzjoni tal-parametru referenzjarju, jew servizzi u attivitajiet rilevanti oħrajn fil-forniment tal-parametru referenzjarju. Madankollu, meta persuna sempliċiment tippubblika jew tirreferi għal xi parametru referenzjarju bħala parti mill-attivitajiet ġurnalistiċi ta' dik il-persuna iżda ma jkollhiex kontroll fuq il-forniment ta' dak il-parametru referenzjarju, dik il-persuna ma għandhiex tkun soġġetta għar-rekwiżiti imposti fuq l-amministraturi minn dan ir-Regolament.

(17)

Indiċi jiġi kkalkulat bl-użu ta' formula jew xi metodoloġija oħra fuq il-bażi ta' valuri sottostanti. Jeżisti grad ta' diskrezzjoni fil-kostruzzjoni ta' din il-formula, fit-twettiq tal-kalkolu u d-determinazzjoni tad-data tal-input li toħloq riskju ta' manipulazzjoni. Għalhekk, il-parametri referenzjarji kollha li jikkondividu dik il-karatteristika ta' diskrezzjoni għandhom ikunu koperti minn dan ir-Regolament.

(18)

Madankollu meta jintuża prezz jew valur wieħed bħala referenza għal strument finanzjarju, pereżempju meta l-prezz ta' titolu wieħed ikun il-prezz ta' referenza għal opzjoni jew futur, ma jkun hemm l-ebda kalkolu, data tal-input jew diskrezzjoni. Għalhekk il-prezzijiet ta' referenza bi prezz uniku jew valur uniku ma għandhomx jitqiesu bħala parametri referenzjarji għall-finijiet ta' dan ir-Regolament.

(19)

Il-prezzijiet ta' referenza jew prezzijiet tas-saldu prodotti minn kontropartijiet ċentrali (CCPs) ma għandhomx jitqiesu bħala parametri referenzjarji għax jintużaw biex jiġu ddeterminati saldu, marġni u mmaniġġar tar-riskju u għalhekk ma jiddeterminawx l-ammont pagabbli skont strument finanzjarju jew il-valur ta' strument finanzjarju.

(20)

Il-forniment ta' rati tas-self minn kredituri ma għandhomx jitqiesu bħala l-forniment ta' parametru referenzjarju għall-finijiet ta' dan ir-Regolament. Rata tas-self ipprovduta minn kreditur jew hija stabbilita minn deċiżjoni interna jew ikkalkulata bħala diskrepanza jew mark-up fuq indiċi (eż. EURIBOR). Fl-ewwel każ, il-kreditur huwa eżenti minn dan ir-Regolament għal attività li tikkonċerna kuntratti finanzjarji ffirmati minn dak il-kreditur ma' klijenti tiegħu stess, filwaqt li f'dan il-każ tal-aħħar il-kreditur huwa kkunsidrat biss utent ta' parametru referenzjarju.

(21)

Sabiex tkun żgurata l-integrità tal-parametri referenzjarji, l-amministraturi tal-parametri referenzjarji għandhom ikunu meħtieġa jimplimentaw arranġamenti ta' governanza adegwati biex jikkontrollaw kunflitti ta' interess u biex jissalvagwardjaw il-fiduċja fl-integrità tal-parametri referenzjarji. Anki meta jkunu mmaniġġati b'mod effikaċi, il-biċċa l-kbira tal-amministraturi jkunu soġġetti għal xi kunflitt ta' interess u jista' jkun li jkollhom jiġġudikaw u jieħdu deċiżjonijiet li jaffettwaw grupp diversifikat ta' partijiet interessati. Huwa għalhekk importanti li l-amministraturi jkollhom fis-seħħ funzjoni li topera b'integrità biex tissorvelja l-implimentazzjoni u l-effettività tal-arranġamenti ta' governanza li jipprovdu sorveljanza effettiva.

(22)

Il-manipulazzjoni jew in-nuqqas ta' affidabbiltà tal-parametri referenzjarji tista' tikkawża ħsara lill-investituri u lill-konsumaturi. Għalhekk dan ir-Regolament jistabbilixxi qafas għaż-żamma tar-rekords mill-amministraturi u l-kontributuri kif ukoll biex jipprovdi trasparenza dwar l-għan tal-parametru referenzjarju u tal-metodoloġija li tiffaċilita riżoluzzjoni iktar effiċjenti u ġusta ta' pretensjonijiet potenzjali skont id-dritt nazzjonali jew tal-Unjoni.

(23)

L-awditjar u l-infurzar effettiv ta' dan ir-Regolament jeħtieġu analiżi u evidenza ex post. Dan ir-Regolament għandu għalhekk jistabbilixxi rekwiżiti għaż-żamma adegwata tar-rekords minn amministraturi tal-parametri referenzjarji b'rabta mal-kalkolu tal-parametru referenzjarju għal perjodu suffiċjenti ta' żmien. Ir-realtà li parametru referenzjarju huwa maħsub li jkejjel u l-ambjent li titkejjel fih x'aktarx li jinbidlu matul iż-żmien. Għalhekk huwa meħtieġ li l-proċess u l-metodoloġija tal-forniment tal-parametri referenzjarji jiġu analizzati fuq bażi perjodika biex jiġu identifikati n-nuqqasijiet u t-titjib possibbli. Ħafna partijiet interessati jistgħu jiġu affettwati minħabba nuqqasijiet fil-forniment ta' parametru referenzjarju u jistgħu jgħinu biex dawn in-nuqqasijiet jiġu identifikati. Dan ir-Regolament għandu għalhekk jistabbilixxi qafas għall-istabbiliment ta' mekkaniżmu tat-trattament tal-ilmenti minn amministraturi tal-parametri referenzjarju biex jiġi żgurat li dawn il-partijiet interessati jkunu jistgħu jinnotifikaw lill-amministratur tal-parametru referenzjarju bl-ilmenti u jiżguraw li l-amministratur tal-parametru referenzjarju jevalwa oġġettivament il-meriti ta' kull ilment.

(24)

Il-forniment ta' parametri referenzjarji ta' spiss jinvolvi l-esternalizzazzjoni ta' funzjonijiet importanti bħall-kalkolu tal-parametru referenzjarju, il-ġbir ta' data tal-input u t-tqassim tal-parametru referenzjarju. Sabiex tiġi żgurata l-effikaċja tal-arranġamenti tal-governanza, huwa meħtieġ li jkun żgurat li kwalunkwe esternalizzazzjoni ma tneħħix minn fuq l-amministraturi tal-parametru referenzjarju l-obbligi u r-responsabbiltajiet tagħhom, u ssir b'tali mod li ma tinterferixxi la mal-ħila tal-amministraturi li jindirizzaw l-obbligi jew ir-responsabbiltajiet tagħhom, u lanqas mal-ħila tal-awtorità kompetenti li tagħmel superviżjoni tagħhom.

(25)

L-amministratur tal-parametru referenzjarju huwa r-riċevitur ċentrali tad-data tal-input u jista' jevalwa l-integrità u l-preċiżjoni ta' din id-data tal-input fuq bażi konsistenti. Huwa għalhekk neċessarju li dan ir-Regolament jeħtieġ lill-amministraturi jieħdu ċerti miżuri fejn amministratur jikkunsidra li d-data tal-input ma tirrappreżentax is-suq jew ir-realtà ekonomika li parametru referenzjarju huwa maħsub biex jkejjel, inklużi miżuri biex jitbiddlu d-data tal-input, il-kontributuri jew il-metodoloġija jew inkella biex jitwaqqaf il-forniment ta' dak il-parametru referenzjarju. Barra minn hekk, amministratur għandu, bħala parti mill-qafas ta' kontroll tiegħu, jistabbilixxi, fejn fattibbli, miżuri biex tiġi mmonitorjata data tal-input qabel il-pubblikazzjoni tal-parametru referenzjarju u biex tiġi validata data tal-input wara l-pubblikazzjoni, inkluż it-tqabbil ta' dik id-data kontra xejriet storiċi fejn applikabbli.

(26)

Kwalunkwe diskrezzjoni li tista' tiġi eżerċitata fil-forniment tad-data tal-input toħloq opportunità li jiġi immanipulat il-parametru referenzjarju. Meta d-data tal-input tkun data bbażata fuq it-tranżazzjonijiet, hemm inqas diskrezzjoni u għalhekk l-opportunità li d-data tiġi mmanipulata tonqos. Għalhekk, bħala regola ġenerali u meta possibbli, l-amministraturi tal-parametri referenzjarji għandhom jużaw data tal-input ibbażata fuq tranżazzjonijiet reali iżda jistgħu jużaw data oħra f'dawk il-każijiet meta d-data tat-tranżazzjonijiet ma tkunx suffiċjenti jew xierqa biex tiżgura l-integrità u l-preċiżjoni tal-parametri referenzjarji.

(27)

Il-preċiżjoni u l-affidabbiltà ta' parametru referenzjarju fil-kejl tar-realtà ekonomika li huwa maħsub li jkejjel jiddependi fuq il-metodoloġija u d-data tal-input użati. Huwa għalhekk neċessarju li tiġi adottata metodoloġija trasparenti li tiżgura l-affidabbiltà u l-preċiżjoni tal-parametru referenzjarju. Tali trasparenza ma tfissirx li l-pubblikazzjoni tal-formula applikata għad-determinazzjoni ta' parametru referenzjarju speċifiku, iżda pjuttost l-iżvelar ta' elementi suffiċjenti li jippermettu lill-partijiet ikkonċernati jifhmu kif il-parametru referenzjarju huwa derivat u biex jiġu vvalutati l-kwalità rappreżentattiva tagħha, ir-rilevanza u l-adegwatezza għall-użu intenzjonat tagħha.

(28)

Jista' jsir meħtieġ li tinbidel il-metodoloġija biex tiġi żgurata l-preċiżjoni kontinwa tal-parametru referenzjarju, iżda kwalunkwe bidla fil-metodoloġija jkollha impatt fuq l-utenti u l-partijiet interessati tal-parametru referenzjarju. Huwa għalhekk meħtieġ li jiġu speċifikati l-proċeduri li għandhom jiġu segwiti meta tinbidel il-metodoloġija ta' parametru referenzjarju, inkluża l-ħtieġa għal konsultazzjoni, sabiex l-utenti u l-partijiet interessati jkunu jistgħu jieħdu l-azzjoni neċessarja fid-dawl ta' dawk il-bidliet jew jinnotifikaw lill-amministratur jekk ikollhom tħassib dwar dawk il-bidliet.

(29)

L-impjegati tal-amministratur jistgħu jidentifikaw ksur possibbli ta' dan ir-Regolament jew vulnerabbiltajiet potenzjali li jistgħu jwasslu għal manipulazzjoni jew tentattiv ta' manipulazzjoni. Dan ir-Regolament għandu għalhekk idaħħal fis-seħħ qafas biex l-impjegati jkunu jistgħu jiġbdu l-attenzjoni b'mod kunfidenzjali tal-amministraturi dwar ksur possibbli ta' dan ir-Regolament.

(30)

L-integrità u l-preċiżjoni tal-parametri referenzjarji jiddependu fuq l-integrità u l-preċiżjoni tad-data tal-input provduta mill-kontributuri. Huwa essenzjali li l-obbligi tal-kontributuri fir-rigward ta' tali data tal-input ikunu speċifikati b'mod ċar, li konformità ma' dawk l-obbligi tkun kredibbli u li l-obbligi jkunu konsistenti mal-kontrolli u l-metodoloġija tal-amministratur tal-parametru referenzjarju. Huwa għalhekk meħtieġ li l-amministratur tal-parametru referenzjarju jipproduċi kodiċi ta' kondotta li jispeċifika dawk ir-rekwiżiti u r-responsabbiltajiet tal-kontributur dwar il-forniment ta' data tal-input. L-amministratur għandu jkun sodisfatt li kontributuri jikkonformaw mal-kodiċi ta' kondotta. Meta l-kontributuri jinsabu f'pajjiżi terzi, l-amministratur għandu jkun sodisfatt sa fejn ikun possibbli.

(31)

Il-kontributuri huma potenzjalment soġġetti għal kunflitti ta' interess u jistgħu jeżerċitaw diskrezzjoni fid-determinazzjoni tad-data tal-input. Għalhekk huwa meħtieġ li kontributuri jkunu soġġetti għal arranġamenti ta' governanza sabiex ikun żgurat li dawk il-kunflitti jkunu mmaniġġati u li d-data tal-input tkun preċiża, tikkonforma mar-rekwiżiti tal-amministratur u tista' tiġi vvalidata.

(32)

Ħafna parametri referenzjarji jiġu ddeterminati bl-applikazzjoni ta' formola kkalkulata permezz tad-data tal-input li tiġi pprovduta mill-entitajiet li ġejjin: ċentru tan-negozjar, arranġament approvat ta' pubblikazzjoni, fornitur ta' consolidated tapes, mekkaniżmu ta' rappurtar approvat, skambju tal-enerġija jew pjattaforma ta' irkanti tal-kwoti tal-emissjonijiet. F'xi sitwazzjonijiet, il-ġbir tad-data tiġi esternalizzata lil fornitur tas-servizz li jirċievi d-data kompletament u direttament mingħand dawk l-entitajiet. F'dawk il-każijiet, ir-regolamentazzjoni u s-superviżjoni eżistenti jiżguraw l-integrità u t-trasparenza tad-data tal-input u jipprovdu għar-rekwiżiti tal-governanza u l-proċeduri għan-notifika tal-ksur. Għalhekk dawk il-parametri referenzjarji huma inqas vulnerabbli għall-manipulazzjoni, huma soġġetti għal verifiki indipendenti, u b'konsegwenza l-amministraturi rilevanti huma eżentati minn ċerti obbligi stipulati f'dan ir-Regolament.

(33)

Tipi differenti ta' parametri referenzjarji u setturi differenti ta' parametri referenzjarji għandhom karatteristiċi, vulnerabbiltajiet u riskji differenti. Id-dispożizzjonijiet ta' dan ir-Regolament għandhom ikunu speċifikati aktar fil-fond għal setturi u tipi partikolari ta' parametri referenzjarji. Il-parametri referenzjarji tar-rati tal-imgħax huma parametri referenzjarji li jaqdu rwol importanti fit-trażmissjoni tal-politika monetarja u għalhekk huwa meħtieġ li jiġu introdotti dispożizzjonijiet speċifiċi f'dan ir-Regolament għal tali parametri referenzjarji.

(34)

Is-swieq tal-komoditajiet fiżiċi għandhom karatteristiċi uniċi li għandhom jitqiesu. Il-parametri referenzjarji tal-komoditajiet jintużaw ħafna u jista' jkollhom karatteristiċi speċifiċi għas-settur u għalhekk jeħtieġ li jiġu introdotti dispożizzjonijiet speċifiċi f'dan ir-Regolament għal tali parametri referenzjarji. Ċerti parametri referenzjarji tal-komoditajiet huma eżentati minn dan ir-Regolament iżda madankollu jeħtieġ li jirrispettaw il-prinċipji IOSCO rilevanti. Parametri referenzjarji tal-komoditajiet jistgħu jsiru kritiċi peress li s-sistema mhijiex limitata għal parametri referenzjarji bbażati fuq sottomissjonijiet minn kontributuri li huma fil-maġġoranza tagħhom entitajiet taħt superviżjoni. Għal parametri referenzjarji tal-komoditajiet kritiċi soġġetti għall-Anness II, ir-rekwiżiti ta' dan ir-Regolament fir-rigward ta' kontribuzzjoni obbligatorja u kulleġġi mhumiex applikabbli.

(35)

Il-falliment ta' parametri referenzjarji ta' importanza kritika jista' jkollu impatt fuq l-integrità tas-swieq, l-istabbiltà finanzjarja, il-konsumaturi, l-ekonomija reali, jew il-finanzjament ta' unitajiet domestiċi u ta' negozji fl-Istati Membri. Dawk l-effetti potenzjalment destabbilizzanti tal-falliment ta' parametru referenzjarju ta' importanza kritika jistgħu jinħassu fi Stat Membru wieħed jew f'aktar minn wieħed. Huwa għalhekk meħtieġ li dan ir-Regolament jipprovdi proċess għad-determinazzjoni ta' dawk il-parametri referenzjarji li għandhom jitqiesu bħala parametri referenzjarji ta' importanza kritika u li jiġu applikati rekwiżiti addizzjonali biex jiżguraw l-integrità u r-robustezza ta' dawn il-parametri referenzjarji.

(36)

Parametri referenzjarji ta' importanza kritika jistgħu jiġu determinati permezz ta' kriterju kwantitattiv jew kombinazzjoni ta' kriterji kwantitattivi u kwalitattivi. Barra minn hekk, f'każijiet fejn parametru referenzjarju ma jilħaqx il-limitu kwantitattiv xieraq, dan jista' madankollu jiġi rikonoxxut bħala ta' importanza kritika meta l-parametru referenzjarju ma għandu l-ebda sostitut jew ftit sostituti mmexxija mis-suq u l-eżistenza u l-preċiżjoni tiegħu huma rilevanti għall-integrita' tas-suq, l-istabbiltà finanzjarja jew il-protezzjoni tal-konsumatur fi Stat Membru wieħed jew aktar, u fejn l-awtoritajiet kompetenti rilevanti kollha jaqblu li dan il-parametru referenzjarju għandu jiġi rikonoxxut bħala ta' importanza kritika. F'każ ta' nuqqas ta' qbil bejn l-awtoritajiet kompetenti rilevanti, id-deċiżjoni tal-awtorità kompetenti tal-amministratur fuq jekk dan il-punt ta' riferiment għandux jiġi rikonoxxut bħala ta' importanza kritika għandha tipprevali. F'każ bħal dan, l-Awtorità Ewropea tat-Titoli u s-Swieq (ESMA), stabbilita bir-Regolament (UE) Nru 1095/2010 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (10) għandha tkun tista' tippubblika opinjoni dwar il-valutazzjoni magħmula mill-awtorità kompetenti tal-amministratur. Barra minn hekk, awtorità kompetenti tista' wkoll tindika parametru referenzjarju bħala ta' importanza kritika abbażi ta' ċerti kriterji kwalitattivi, fejn l-amministratur u l-maġġoranza tal-kontributuri tal-parametru referenzjarju jinsabu fl-Istat Membru tagħha. Il-parametri referenzjarji kollha ta' importanza kritika għandhom jiġu inklużi f'lista stabbilita permezz ta' att ta' implimentazzjoni mill-Kummissjoni, li għandha tiġi riveduta u aġġornata regolarment.

(37)

Il-waqfien tal-amministrazzjoni ta' parametru referenzjarju ta' importanza kritika minn amministratur jista' jinvalida kuntratti finanzjarji jew strumenti finanzjarji, jikkawża telf għall-konsumaturi u l-investituri, u jaffettwa l-istabbiltà finanzjarja. Huwa għalhekk meħtieġ li tkun inkluża setgħa għall-awtorità kompetenti rilevanti li titlob amministrazzjoni obbligatorji ta' parametri referenzjarji ta' importanza kritika sabiex tiġi ppreżervata l-eżistenza tal-parametru referenzjarju in kwistjoni. Fil-każ ta' proċedimenti ta' insolvenza ta' amministratur ta' parametru referenzjarju, l-awtorità kompetenti għandha tipprovdi valutazzjoni għall-eżami mill-awtorità ġudizzjarja rilevanti dwar jekk u kif il-parametru referenzjarju ta' importanza kritika jista' jiġi mgħoddi lil amministratur ġdid jew jieqaf jiġi fornit.

(38)

Mingħajr preġudizzju għall-applikazzjoni tad-dritt dwar il-kompetizzjoni tal-Unjoni u l-kapaċità tal-Istati Membri li jieħdu miżuri biex jiffaċilitaw il-konformità magħha, huwa meħtieġ li l-amministraturi ta' parametri referenzjarji ta' importanza kritika, inklużi parametri referenzjarji tal-komoditajiet ta' importanza kritika, jkunu meħtieġa jieħdu passi adegwati biex jiġi żgurat li l-liċenzji ta' u informazzjoni dwar il-parametru referenzjarju huma pprovduti fuq bażi ġusta, raġonevoli, trasparenti u nondiskriminatorja għall-utenti kollha.

(39)

Il-kontributuri li ma jibqgħux jikkontribwixxu data tal-input għal parametri referenzjarji ta' importanza kritika jistgħu jheddu l-kredibbiltà ta' tali parametri referenzjarji ta' importanza kritika, peress li l-kapaċità ta' tali parametri referenzjarji biex ikejlu s-suq jew ir-realtà ekonomika sottostanti tista' bħala riżultat tiġi mfixkla. Huwa għalhekk meħtieġ li tkun inkluża setgħa għall-awtorità kompetenti rilevanti li titlob kontribuzzjonijiet obbligatorji minn entitajiet taħt superviżjoni għall-parametri referenzjarji ta' importanza kritika sabiex tinżamm il-kredibbiltà tal-parametru referenzjarju inkwistjoni. Il-kontribuzzjoni obbligatorja tad-data tal-input mhijiex intenzjonata li timponi obbligu fuq entitajiet taħt superviżjoni biex jidħlu jew jikkommettu ruħhom biex jidħlu fi tranżazzjonijiet.

(40)

Minħabba l-eżistenza ta' varjetà kbira ta' tipi u daqsijiet ta' parametri referenzjarji, huwa importanti li tiġi introdotta l-proporzjonalità f'dan ir-Regolament u li jiġi evitat piż amministrattiv eċċessiv fuq l-amministraturi tal-parametri referenzjarji li t-tmiem tagħhom huwa ta' theddida anqas għas-sistema finanzjarja ġenerali. Għalhekk, barra r-reġim ta' parametri referenzjarji ta' importanza kritika, żewġ reġimi distinti għandhom jiġu introdotti: waħda għal parametri referenzjarji sinifikanti u waħda għal parametri referenzjarji mhux sinifikanti.

(41)

Amministraturi ta' parametri referenzjarji sinifikanti għandhom ikunu jistgħu jagħżlu li ma japplikawx għadd limitat ta' rekwiżiti dettaljati ta' dan ir-Regolament. L-awtoritajiet kompetenti għandhom, madankollu, iżommu d-dritt li jitolbu l-applikazzjoni ta' dawk id-dispożizzjonijiet, abbażi ta' kriterji msemmija f'dan ir-Regolament. Atti delegati u atti ta' implimentazzjoni li japplikaw għall-amministraturi ta' parametri referenzjarji sinifikanti għandhom jikkunsidraw b'mod xieraq il-prinċipju tal-proporzjonalità u għandhom l-għan li jevitaw il-piż amministrattiv fejn possibbli.

(42)

L-amministraturi ta' parametri referenzjarji mhux sinifikanti huma soġġetti għal reġim inqas dettaljat, fejn l-amministraturi għandhom ikunu jistgħu jagħżlu li ma japplikawx xi rekwiżiti ta' dan ir-Regolament. F'tali każ, l-amministratur in kwistjoni għandu jispjega għalfejn huwa xieraq li ma jagħmilx dan permezz ta' dikjarazzjoni ta' konformità li għandha tiġi ppubblikata u pprovduta lill-awtorità kompetenti tal-amministratur. Dik l-awtorità kompetenti għandha tirrevedi d-dikjarazzjoni ta' konformità u għandha tkun tista' titlob informazzjoni addizzjonali jew teħtieġ tibdil biex tiżgura konformità ma' dan ir-Regolament. Filwaqt li parametri referenzjarji mhux sinifikanti xorta jistgħu jkunu vulnerabbli għall-manipulazzjoni, dawn huma iktar faċilment sostitwibbli, għaldaqstant it-trasparenza għall-utenti għandha tkun l-għodda ewlenija użata sabiex il-parteċipanti fis-suq ikunu jistgħu jagħmlu għażliet infurmati dwar il-punti ta' riferiment li huma jqisu xierqa għall-użu. Għal dik ir-raġuni, l-atti ddelegati fit-Titolu II ma għandhomx japplikaw għal amministraturi ta' parametri referenzjarji mhux sinifikanti.

(43)

Sabiex l-utenti tal-parametri referenzjarji jkunu jistgħu jagħżlu b'mod xieraq minn fost, u jifhmu r-riskji ta', parametri referenzjarji, huma għandhom bżonn ikunu jafu dak li l-parametru referenzjarju speċifiku huwa maħsub li jkejjel u s-suxxettibbiltà tiegħu għal manipulazzjoni. Għalhekk l-amministratur tal-parametru referenzjarju għandu jippubblika dikjarazzjoni dwar il-parametru referenzjarji li jispeċifika dawk l-elementi. Sabiex tiġi żgurata applikazzjoni uniformi u li d-dikjarazzjonijiet tal-parametri referenzjarji huma ta' tul raġonevoli iżda fl-istess waqt jiffokaw fuq li jipprovdu l-informazzjoni ewlenija meħtieġa mill-utenti b'mod faċilment aċċessibbli, l-ESMA għandha tagħti aktar speċifikazzjoni dwar il-kontenut tad-dikjarazzjoni tal-parametru referenzjarju, b'differenzazzjoni xierqa fost it-tipi u l-ispeċifiċitajiet differenti ta' parametri referenzjarji u tal-amministraturi tagħhom.

(44)

Dan ir-Regolament għandu jqis il-Prinċipji IOSCO li jservu bħala standards globali għar-rekwiżiti regolatorji tal-parametri referenzjarji. Bħala prinċipju ġenerali, sabiex tiġi żgurata protezzjoni għall-investituri, is-superviżjoni u r-regolamentazzjoni f'pajjiż terz għandhom ikunu ekwivalenti għas-superviżjoni u r-regolamentazzjoni tal-parametri referenzjarji fl-Unjoni. Għalhekk, parametri referenzjarji fornuti minn dak il-pajjiż terz jista' jintuża mill-entitaijiet taħt superviżjoni fl-Unjoni, fejn deċiżjoni pożittiva dwar l-ekwivalenza tar-reġim tal-pajjiż terz tkun ittieħdet mill-Kummissjoni. F'tali ċirkostanzi l- -awtoritajiet kompetenti għandhom jidħlu f'arranġamenti ta' kooperazzjoni ma' awtoritajiet superviżorji f'pajjiżi terzi. L-ESMA għandha tikkoordina l-iżvilupp ta' tali arranġamenti ta' kooperazzjoni u l-iskambju bejn l-awtoritajiet kompetenti ta' informazzjoni rċevuta minn pajjiżi terzi. Madankollu, sabiex jiġi evitat kwalunkwe impatt negattiv tal-waqfien f'daqqa possibbli tal-użu fl-Unjoni ta' parametri referenzjarji fornuti minn pajjiż terz, dan ir-Regolament jipprovdi wkoll ċerti mekkaniżmi oħra (jiġifieri, rikonoxximent u approvazzjoni) skont liema parametri referenzjarji ta' pajjiż terz jistgħu jintużaw minn entitajiet taħt superviżjoni li jinsabu fl-Unjoni.

(45)

Dan ir-Regolament jintroduċi proċess għar-rikonoxximent ta' amministraturi li jinsabu f'pajjiż terz mill-awtorità kompetenti tal-Istat Membru ta' referenza. Ir-rikonoxximent għandu jingħata lill-amministraturi li jikkonformaw mar-rekwiżiti ta' dan ir-Regolament. Waqt li jirrikonoxxi r-rwol tal-prinċipji IOSCO bħala standard globali għall-forniment ta' parametri referenzjarji, l-awtorità kompetenti tal-Istat Membru ta' referenza għandha tkun tista' tagħti rikonoxximent lil amministraturi fuq il-bażi li huma japplikaw il-prinċipji IOSCO. Biex tagħmel dan, l-awtorità kompetenti għandha tivvaluta l-applikazzjoni tal-prinċipji IOSCO minn amministratur speċifiku u tiddetermina jekk tali applikazzjoni hijiex ekwivalenti, għall-amministratur inkwistjoni, għall-konformità mar-rekwiżiti diversi stabbiliti f'dan ir-Regolament, filwaqt li jitqiesu l-ispeċifiċitajiet tas-sistema ta' rikonoxximent meta mqabbla ma' sistema ta' ekwivalenza.

(46)

Dan ir-Regolament jintroduċi wkoll reġim ta' approvazzjoni li jippermetti, taħt ċerti kondizzjonijiet, li l-amministraturi jew l-entitajiet taħt superviżjoni li jinsabu fl-Unjoni japprovaw parametri referenzjarji pprovduti minn pajjiż terz, sabiex tali parametri referenzjarji jiġu użati fl-Unjoni. Biex tagħmel dan, l-awtorità kompetenti għandha tqis jekk, fil-forniment ta' parametru referenzjarju li għandu jiġi approvat, il-konformità mal-prinċipji IOSCO jkunu ekwivalenti għall-konformità ma' dan ir-Regolament, b'kont meħud tal-ispeċifiċitajiet tas-sistema ta' approvazzjoni, meta mqabbla ma' sistema ta' ekwivalenza. Amministratur jew entità taħt superviżjoni li approvaw parametru referenzjarju pprovdut minn pajjiż terz għandhom ikunu totalment responsabbli għal tali parametri referenzjarji approvati u li dawn jissodisfaw il-kundizzjonijiet rilevanti msemmija f'dan ir-Regolament.

(47)

L-amministraturi tal-parametri referenzjarji kollha jistgħu jeżerċitaw diskrezzjoni, huma potenzjalment soġġetti għall-kunflitti ta' interess, u jirriskjaw li jkollhom governanza u sistemi ta' kontroll mhux adegwati fis-seħħ. Billi l-amministraturi jikkontrollaw il-proċess ta' determinazzjoni tal-parametru referenzjarju, ir-rekwiżit li l-amministraturi jiġu awtorizzati jew irreġistrati u ssirilhom superviżjoni huwa l-aktar mod effettiv biex tiġi żgurata l-integrità tal-parametri referenzjarji.

(48)

Ċerti amministraturi għandhom jiġu awtorizzati u jkunu taħt superviżjoni tal-awtorità kompetenti tal-Istat Membru fejn ikun jinsab l-amministratur inkwistjoni. Entitajiet diġà soġġetti għal superviżjoni u li jipprovdu parametri referenzjarji finanzjarji għajr għal parametri referenzjarji ta' importanza kritika għandhom jiġu rreġistrati u jkunu taħt superviżjoni mill-awtorità kompetenti għall-finijiet ta' dan ir-Regolament. Entitajiet li jipprovdu biss indiċijiet li jikkwalifikaw bħala parametri referenzjarji mhux sinifikanti għandhom jiġu reġistrati wkoll mill-awtorità kompetenti rilevanti. L-awtorizzazzjoni u r-reġistrazzjoni għandhom ikunu proċessi distinti bl-awtorizzazzjoni li teħtieġ aktar valutazzjoni estensiva tal-applikazzjoni tal-amministratur. Jekk amministratur huwiex awtorizzat jew reġistrat ma għandux jaffettwa s-superviżjoni ta' dak l-amministratur mill-awtoritajiet kompetenti rilevanti. Barra minn hekk, għandu jiġi introdott reġim tranżitorju, skont liema l-persuni li jipprovdu parametri referenzjarji li mhumiex ta' importanza kritika u mhumiex użati ħafna fi Stat Membru wieħed jew aktar jistgħu jiġu rreġistrati, bil-għan li tkun iffaċilitata l-fażi inizjali tal-applikazzjoni ta' dan ir-Regolament. L-ESMA għandha żżomm fil-livell tal-Unjoni reġistru li jkun fih informazzjoni dwar amministraturi awtorizzati jew reġistrati, dwar parametri referenzjarji u l-amministraturi li jipprovdu dawk il-parametri referenzjarji permezz ta' deċiżjoni pożittiva jew taħt ir-reġim tal-ekwivalenza jew ir-reġim tar-rikonoxximent, dwar amministraturi tal-Unjoni jew entitajiet soġġetti għal superviżjoni li approvaw il-parametri referenzjarji minn pajjiż terz, u dwar kwalunkwe tali parametru referenzjarju approvat u l-amministraturi tagħhom li jinsabu f'pajjiż terz.

(49)

F'xi ċirkostanzi persuna tforni indiċi iżda tista' ma tkunx konxja li l-indiċi in kwistjoni qed jintuża bħala referenza għal strument finanzjarju, kuntratt finanzjarju jew fond ta' investiment. Dak huwa partikolarment il-każ meta l-utenti u l-amministratur tal-parametru referenzjarju jkunu jinsabu fi Stati Membri differenti. Għaldaqstant huwa neċessarju li jiżdied il-livell ta' trasparenza fir-rigward ta' liema parametru referenzjarju speċifiku qed jintuża. Tali trasparenza tista' tinkiseb billi jittejjeb il-kontenut tal-prospetti jew dokumenti ta' informazzjoni ewlenin meħtieġa skont id-dritt tal-Unjoni u l-kontenut tan-notifiki meħtieġa bir-Regolament (UE) Nru 596/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (11).

(50)

Sett ta' għodod u setgħat u riżorsi effettivi għall-awtoritajiet kompetenti ta' kull Stat Membru jiggarantixxi l-effettività tas-superviżjoni. Dan ir-Regolament għandu għalhekk b'mod partikolari jipprevedi sett minimu ta' setgħat superviżorji u investigattivi li għandhom jingħataw lill-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri b'konformità mad-dritt nazzjonali. Meta jeżerċitaw is-setgħat tagħhom skont dan ir-Regolament l-awtoritajiet kompetenti u l-ESMA għandhom jaġixxu b'mod oġġettiv u imparzjali u jibqgħu awtonomi fit-teħid tad-deċiżjoni tagħhom.

(51)

Għall-finijiet ta' skoperta ta' ksur ta' dan ir-Regolament, huwa meħtieġ li l-awtoritajiet kompetenti jkollhom aċċess, skont id-dritt nazzjonali, għal siti ta' persuni ġuridiċi sabiex jikkonfiskaw dokumenti. Aċċess għal tali siti huwa meħtieġ meta jkun hemm suspett raġonevoli li jeżistu dokumenti u data oħra relatata mas-suġġett ta' spezzjoni jew investigazzjoni u jistgħu jkunu rilevanti biex jippruvaw ksur ta' dan ir-Regolament. Barra minn hekk, aċċess għal tali bini huwa meħtieġ meta l-persuna li għaliha tkun diġà saret talba għal informazzjoni tonqos milli tikkonforma magħha, jew meta hemm raġunijiet ġustifikabbli biex wieħed jemmen li, kieku kellha ssir talba, ma tiġix milqugħa, jew id-dokumenti jew l-informazzjoni li t-talba għal informazzjoni tkun marbuta magħhom jitneħħew, jiġu mmanipulati jew jinqerdu. Jekk tkun meħtieġa awtorizzazzjoni minn qabel minn awtorità ġudizzjarja tal-Istat Membru konċernat, f'konformità mad-dritt nazzjonali, l-aċċess għal siti għandu jsir wara li tkun inkisbet awtorizzazzjoni ġudizzjarja minn qabel.

(52)

Reġistrazzjonijiet eżistenti ta' konverżazzjonijiet telefoniċi u rekords tat-traffiku tad-data mingħand entitajiet taħt superviżjoni jistgħu jikkostitwixxu evidenza kruċjali, u kultant anki l-unika evidenza biex tiġi identifikata u provata l-eżistenza ta' ksur ta' dan ir-Regolament, b'mod partikolari l-konformità mar-rekwiżiti tal-governanza u l-kontroll. Tali rekords u reġistrazzjonijiet jistgħu jgħinu biex tiġi vverifikata l-identità tal-persuna responsabbli għas-sottomissjoni ta' data tal-input, dawk responsabbli għall-approvazzjoni tagħha, u jekk hemmx separazzjoni organizzazzjonali tal-impjegati. Għalhekk, l-awtoritajiet kompetenti għandhom ikunu jistgħu jitolbu r-reġistrazzjonijiet eżistenti ta' konverżazzjonijiet telefoniċi, komunikazzjonijiet elettroniċi u rekords tat-traffiku tad-data li jkollha entità taħt superviżjoni, fejn ikun hemm suspett raġonevoli li dawn ir-rekords jew reġistrazzjonijiet b'rabta mas-suġġett tal-ispezzjoni jew l-investigazzjoni jistgħu jkunu rilevanti biex jevidenzjaw ksur ta' dan ir-Regolament.

(53)

Dan ir-Regolament jirrispetta d-drittijiet fundamentali u josserva l-prinċipji rikonoxxuti fit-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE) u fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea, b'mod partikolari d-dritt tar-rispett tal-ħajja privata u tal-familja, il-protezzjoni tad-data personali, id-dritt tal-libertà tal-espressjoni u tal-informazzjoni, il-libertà li wieħed ikollu negozju, id-dritt għal proprjetà, id-dritt għal protezzjoni tal-konsumatur, id-dritt għal rimedju effettiv, id-dritt għal difiża. Għaldaqstant, dan ir-Regolament għandu jkun interpretat u applikat bi qbil ma' dawk id-drittijiet u prinċipji.

(54)

Id-drittijiet tad-difiża tal-persuni konċernati jiġu rispettati bis-sħiħ. B'mod partikolari, persuni soġġetti għal proċedimenti għandhom jingħataw aċċess għas-sejbiet li fuqhom l-awtoritajiet kompetenti jkunu bbażaw id-deċiżjoni u għandhom jingħataw id-dritt li jinstemgħu.

(55)

Trasparenza fir-rigward tal-parametri referenzjarji hija neċessarja għal raġunijiet ta' stabbiltà tas-suq finanzjarju u protezzjoni tal-investituri. Kwalunkwe skambju jew trażmissjoni ta' informazzjoni minn awtoritajiet kompetenti għandha ssir skont ir-regoli tat-trasferiment tad-data personali stabbiliti fid-Direttiva 95/46/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (12). Kwalunkwe skambju jew trasmissjoni ta' informazzjoni mill-ESMA għandha ssir skont ir-regoli tat-trasferiment tad-data personali stabbiliti fir-Regolament (KE) Nru 45/2001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (13).

(56)

Filwaqt li jitqiesu l-prinċipji stipulati fil-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-8 ta' Diċembru 2010 dwar it-tisħiħ tar-reġimi ta' sanzjonijiet fis-settur tas-servizzi finanzjarji, u atti legali tal-Unjoni adottati bħala segwitu għal dik il-Komunikazzjoni, l-Istati Membri għandhom, sabiex jiżguraw approċċ komuni u effett deterrenti, jistabbilixxu regoli dwar sanzjonijiet amministrattivi u miżuri amministrattivi oħra, inkluż sanzjonijiet pekunjarji, applikabbli għal ksur tad-dispożizzjonijiet ta' dan ir-Regolament u jiżguraw li jiġu implimentati. Dawk is-sanzjonijiet amministrattivi u l-miżuri amministrattivi oħra għandhom ikunu effettivi, proporzjonati u dissważivi.

(57)

Sanzjonijiet amministrattivi u miżuri amministrattivi oħra applikati f'każijiet speċifiċi għandhom jiġu determinati filwaqt li jitqiesu, fejn xieraq, fatturi bħall-ħlas lura ta' kwalunkwe benefiċċju finanzjarju identifikat, il-gravità u t-tul taż-żmien tal-ksur, kwalunkwe fattur li jaggrava jew jimmitiga, il-ħtieġa li sanzjonijiet pekunjarji amministrattivi jkollhom effett deterrenti u, fejn xieraq, jinkludu tnaqqis għall-kooperazzjoni mal-awtorità kompetenti. B'mod partikolari, l-ammont attwali ta' sanzjonijiet pekunjarji amministrattivi li għandu jiġi impost f'każ speċifiku għandu jkun jista' jilħaq il-livell massimu previst f'dan ir-Regolament, jew l-ogħla livell previst fid-dritt nazzjonali, għal każijiet ta' ksur serji ħafna, filwaqt li sanzjonijiet pekunjarji amministrattivi ferm aktar baxxi mil-livell massimu għandhom ikunu jistgħu jiġu applikati għal ksur minuri jew f'każ ta' ftehim. Għandha tkun disponibbli għall-awtorità kompetenti l-possibbiltà li timponi projbizzjoni temporanja fuq l-eżerċizzju tal-funzjonijiet tal-maniġment tal-amministraturi jew il-kontributuri tal-parametri referenzjarji.

(58)

Dan ir-Regolament ma għandux jillimita l-kapaċità tal-Istati Membri li jipprevedu livelli ogħla ta' sanzjonijiet amministrattivi u għandu jkun mingħajr ħsara għal kwalunkwe dispożizzjoni fid-dritt ta' Stat Membru b'rabta ma' sanzjonijiet kriminali.

(59)

Għalkemm xejn ma jżomm lill-Istati Membri milli jistabbilixxu regoli għal sanzjonijiet amministrattivi u kriminali għall-istess ksur, l-Istati Membri ma għandhomx ikunu meħtieġa jistabbilixxu regoli għal sanzjonijiet amministrattivi għall-ksur ta' dan ir-Regolament li huma soġġetti għad-dritt kriminali nazzjonali. F'konformità mad-dritt nazzjonali, l-Istati Membri mhumiex obbligati li jimponu kemm sanzjonijiet amministrattivi kif ukoll kriminali għall-istess reat, iżda għandhom ikunu jistgħu jagħmlu dan jekk dan ikun permess mid-dritt nazzjonali tagħhom. Madankollu, iż-żamma ta' sanzjonijiet kriminali minflok sanzjonijiet amministrattivi għall-ksur ta' dan ir-Regolament ma għandhiex tnaqqas jew taffettwa b'xi mod ieħor il-kapaċità tal-awtoritajiet kompetenti li jikkooperaw, jaċċedu u jiskambjaw informazzjoni fil-ħin mal-awtoritajiet kompetenti fi Stati Membri oħra għall-finijiet ta' dan ir-Regolament, inkluż wara kwalunkwe riferiment tal-ksur rilevanti lill-awtoritajiet ġudizzjarji kompetenti għal prosekuzzjoni kriminali.

(60)

Huwa meħtieġ li jiġu rrinfurzati d-dispożizzjonijiet dwar l-iskambju ta' informazzjoni bejn l-awtoritajiet kompetenti u li jiġu msaħħa d-dmirijiet tal-assistenza u l-kooperazzjoni li għandhom jagħtu lil xulxin. Minħabba żieda fl-attività transkonfinali, l-awtoritajiet kompetenti għandhom jipprovdu lil xulxin bl-informazzjoni rilevanti għall-eżerċizzju tal-funzjonijiet tagħhom, sabiex jiżguraw l-infurzar effettiv ta' dan ir-Regolament, inkluż f'sitwazzjonijiet fejn ksur jew ksur suspettat ikun ta' interess għall-awtoritajiet f'żewġ Stati Membri jew iżjed. Fl-iskambju ta' informazzjoni, hija meħtieġa segretezza stretta professjonali sabiex jiġu żgurati t-trażmissjoni bla xkiel ta' din l-informazzjoni u l-protezzjoni ta' drittijiet partikulari.

(61)

Sabiex jiġi żgurat li d-deċiżjonijiet meħuda mill-awtoritajiet kompetenti li jimponu sanzjoni amministrattiva jew miżura amministrattiva oħra jkollhom effett ta' deterrent fuq il-pubbliku inġenerali, huma għandhom jiġu ppubblikati. Il-pubblikazzjoni ta' deċiżjonijiet li jimponu sanzjoni amministrattiva jew miżura amministrattiva oħra hija wkoll għodda importanti għall-awtoritajiet kompetenti biex jinfurmaw lill-parteċipanti tas-suq liema tip ta' kondotta titqies bħala ksur ta' dan ir-Regolament u biex tiġi promossa kondotta tajba usa' fost il-parteċipanti tas-suq. Jekk tali pubblikazzjoni tirriskja li tikkawża ħsara sproporzjonata lil persuni involuti, jew tipperikola l-istabbiltà tas-swieq finanzjarji jew ta' investigazzjoni fis-seħħ, l-awtorità kompetenti għandha jew tippubblika s-sanzjonijiet amministrattivi jew il-miżuri amministrattivi oħra fuq bażi anonima jew iddewwem il-pubblikazzjoni. Barra minn hekk, l-awtoritajiet kompetenti għandu jkollhom l-għażla li ma jippubblikawx deċiżjoni li timponi sanzjoni amministrattiva jew miżuri amministrattivi oħra fejn pubblikazzjoni anonima jew imdewma titqies insuffiċjenti biex tiżgura li ma tiġix ipperikolata l-istabbiltà tas-swieq finanzjarji. Bl-istess mod, l-awtoritajiet kompetenti mhumiex meħtieġa jippubblikaw sanzjonijiet amministrattivi jew miżuri amministrattivi oħra meqjusa ta' natura minuri meta l-pubblikazzjoni tkun sproporzjonata.

(62)

Parametri referenzjarji ta' importanza kritika jistgħu jinvolvu kontributuri, amministraturi u utenti f'aktar minn Stat Membru wieħed. Għalhekk, il-waqfien tal-forniment ta' tali parametru referenzjarju jew kwalunkwe avveniment li jista' jhedded b'mod sinifikanti l-integrità tiegħu jista' jkollu impatt f'aktar minn Stat Membru wieħed, li jfisser li s-superviżjoni ta' tali parametru referenzjarju biss mill-awtorità kompetenti tal-Istat Membru li fih l-amministratur tal-parametru referenzjarju jkun jinsab, mhux se tkun effiċjenti u effikaċi f'termini ta' indirizzar tar-riskji li joħloq parametru referenzjarju ta' importanza kritika. F'każ bħal dan, sabiex ikunu żgurati l-iskambju effettiv ta' informazzjoni superviżorja bejn l-awtoritajiet kompetenti u l-koordinazzjoni tal-attivitajiet tagħhom u l-miżuri superviżorji, għandhom jiġu ffurmati kulleġġi, li jinkludu awtoritajiet kompetenti u l-ESMA. L-attivitajiet tal-kulleġġi għandhom jikkontribwixxu għall-applikazzjoni armonizzata tar-regoli skont dan ir-Regolament u għall-konverġenza tal-prassi superviżorji. L-awtorità kompetenti tal-amministratur għandha tistabbilixxi arranġamenti bil-miktub rigward l-iskambju ta' informazzjoni, il-proċess tat-teħid ta' deċiżjonijiet, li jistgħu jinkludu regoli dwar il-proċeduri ta' votazzjoni, kwalunkwe kooperazzjoni għall-finijiet ta' miżuri obbligatorji ta' kontribuzzjoni, u każijiet fejn l-awtoritajiet kompetenti għandhom jikkonsultaw lil xulxin. Il-medjazzjoni legalment vinkolanti tal-ESMA hija element ewlieni biex jinkisbu l-koordinazzjoni, il-konsistenza superviżorja u l-konverġenza tal-prassi superviżorji.

(63)

Il-parametri referenzjarji jistgħu jirreferenzjaw strumenti finanzjarji u kuntratti finanzjarji b'durata twila. F'ċerti każijiet, il-forniment ta' dawn il-parametri referenzjarji jirriskja li ma jibqax jiġi permess ladarba dan ir-Regolament jidħol fis-seħħ għaliex ikollhom karatteristiċi li ma jistgħux jiġu aġġustati biex jikkonformaw mar-rekwiżiti ta' dan ir-Regolament. Fl-istess ħin, il-projbizzjoni li jitkompla l-forniment ta' dawn il-parametri referenzjarji tista' tirriżulta wkoll fit-terminazzjoni jew it-tfixkil tal-istrumenti finanzjarji jew il-kuntratti finanzjarji u għalhekk tagħmel ħsara lill-investituri. Għalhekk huwa neċessarju li ssir dispożizzjoni li tippermetti l-issoktar tal-forniment ta' dawn il-parametri referenzjarji tul perjodu tranżizzjonali.

(64)

Fil-każijiet fejn dan ir-Regolament jirrigwarda jew potenzjalment jirrigwarda entitajiet taħt superviżjoni u swieq koperti bir-Regolament (UE) Nru 1227/2011, l-Aġenzija għall-Kooperazzjoni tar-Regolaturi tal-Enerġija (ACER) tkun trid' tiġi kkonsultata mill-ESMA sabiex tuża l-kompetenza tal-ACER fis-swieq tal-enerġija u biex timmitiga kwalunkwe regolamentazzjoni doppja.

(65)

Sabiex jiġu speċifikati aktar l-elementi tekniċi ta' dan ir-Regolament, għandha tiġi ddelegata lill-Kummissjoni s-setgħa li tadotta atti f'konformità mal-Artikolu 290 TFUE fir-rigward tal-ispeċifikazzjoni tal-elementi tekniċi tad-definizzjonijiet; fir-rigward tal-kalkolu tal-ammonti nominali tal-istrumenti finanzjarji, ammont nozzjonali ta' derivattivi u l-valur nett tal-assi ta' fondi ta' investiment li jirreferenzjaw parametru referenzjarju biex jiġi determinat jekk tali riferiment huwiex kritiku; fir-rigward tar-rieżami ta' metodu ta' kalkolu użat biex jiġi ddeterminat il-limitu ta' parametri referenzjarji ta' importanza kritika u sinifikanti; fir-rigward l-istabbiliment ta' -raġunijiet oġġettivi għall-approvazzjoni ta' parametru referenzjarju jew familja ta' parametri referenzjarji pprovduti f'pajjiż terz; fir-rigward tal-istabbiliment tal-elementi biex jiġi vvalutat jekk il-waqfien jew it-tibdil ta' parametru referenzjarju eżistenti b'mod raġonevoli jistax iwassal għal avveniment ta' force majeure, jiffrustra jew b'xi mod ieħor jikser it-termini ta' xi kuntratt finanzjarju jew strument finanzjarju, jew ir-regoli ta' xi fond ta' investiment, li jirreferenzja dak il-parametru referenzjarju; u fir-rigward tal-estensjoni tal-perjodu ta' 24 xahar previst għar-reġistrazzjoni minflok l-awtorizzazzjoni ta' ċerti amministraturi. Meta jiġu adottati dawk l-atti, il-Kummissjoni għandha tqis l-iżviluppi tas-suq jew żviluppi teknoloġiċi u l-konverġenza internazzjonali tal-prassi superviżorja fir-rigward tal-parametri referenzjarji, b'mod partikolari tax-xogħol tal-IOSCO. Huwa partikolarment importanti li l-Kummissjoni twettaq konsultazzjonijiet xierqa matul il-ħidma ta' tħejjija tagħha, anke fil-livell tal-esperti, u li dawk il-konsultazzjonijiet isiru skont il-prinċipji tal-Ftehim Interistituzzjonali bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea u l-Kummissojni Ewropea dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet (14) tat 13 ta' April 2016. B'mod partikolari, biex tiġi żgurata parteċipazzjoni ugwali fit-tħejjija ta' atti delegati, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill jirċievu d-dokumenti kollha fl-istess ħin li jirċevuhom l-esperti tal-Istati Membri, u l-esperti tagħhom sistematikament ikollhom aċċess għal-laqgħat tal-gruppi tal-esperti tal-Kummissjoni li jittrattaw it-tħejjija ta' atti delegati.

(66)

L-istandards tekniċi għandhom jiżguraw armonizzazzjoni konsistenti ta' rekwiżiti għall-għoti ta' u l-kontribuzzjoni lill-indiċi użati bħala parametri referenzjarji u l-protezzjoni adegwata għall-investituri u l-konsumaturi madwar l-Unjoni. Bħala korp b'kompetenzi speċjalizzati ferm, ikun effiċjenti u xieraq li tiġi fdata l-ESMA bl-elaborazzjoni ta' abbozz ta' standards regolatorji u standards tekniċi li ma jinvolvux għażliet politiċi, għas-sottomissjoni għand il-Kummissjoni. Il-Kummissjoni għandha tadotta l-abbozzi ta' standards tekniċi regolatorji żviluppati mill-ESMA permezz ta' atti delegati skont l-Artikolu 290 TFUE u f'konformità mal-Artikoli 10 sa 14 tar-Regolament (UE) Nru 1095/2010, rigward il-proċeduri u l-karatteristiċi tal-funzjoni ta' sorveljanza; rigward kif tiġi żgurata l-adegwatezza u l-verifikabbiltà tad-data tal-input kif ukoll il-proċeduri interni ta' sorveljanza u ta' verifika ta' kontributur; rigward l-informazzjoni li għandha tiġi pprovduta minn amministratur dwar il-parametru referenzjarju u l-metodoloġija, rigward l-elementi tal-kodiċi ta' kondotta; rigward ir-rekwiżiti li jikkonċernaw is-sistemi u l-kontrolli; rigward il-kriterji li l-awtorità kompetenti għandha tieħu inkunsiderazzjoni meta tkun qed tiddeċiedi jekk tapplikax ċerti rekwiżiti addizzjonali; rigward il-kontenuti tad-dikjarazzjoni tal-parametru referenzjarju u l-każijiet li fihom huwa meħtieġ aġġornament ta' tali dikjarazzjoni; rigward il-kontenut minimu tal-arranġamenti ta' kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet kompetenti u l-ESMA; rigward il-forma u l-kontenut tal-applikazzjoni għal rikonoxximent ta' amministratur ta' pajjiż terz u l-preżentazzjoni tal-informazzjoni li għandha tiġi pprovduta ma' talba bħal din; u rigward l-informazzjoni li trid tiġi pprovduta fl-applikazzjoni għal awtorizzazzjoni jew reġistrazzjoni.

(67)

Sabiex jiġu żgurati kundizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta' dan ir-Regolament, il-Kummissjoni għandha tingħata setgħat ta' implimentazzjoni sabiex tistabbilixxi u tirrevedi lista ta' awtoritajiet pubbliċi fl-Unjoni, biex tistabbilixxi u tirrevedi l-lista ta' parametri referenzjarji ta' importanza kritika, u biex tiddetermina l-ekwivalenza tal-qafas ġuridiku li għalih il-fornituri ta' parametri referenzjarji minn pajjiżi terzi huma soġġetti għal skopijiet ta' ekwivalenza sħiħa jew parzjali. Dawn is-setgħat għandhom ikunu eżerċitati skont ir-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (15).

(68)

Il-Kummissjoni għandha wkoll tingħata s-setgħa tadotta l-istandards tekniċi ta' implimentazzjoni żviluppati mill-ESMA li jistabbilixxu mudelli għad-dikjarazzjonijiet ta' konformità, il-proċeduri u l-forom tal-iskambju ta' informazzjoni bejn l-awtoritajiet kompetenti u l-ESMA permezz ta' atti ta' implimentazzjoni skont l-Artikolu 291 TFUE u skont l-Artikolu 15 tar-Regolament (UE) Nru 1095/2010.

(69)

Billi l-għanijiet ta' dan ir-Regolament, jiġifieri li jiġi stabbilit reġim konsistenti u effettiv biex jiġu indirizzati d-dgħufijiet li jippreżentaw il-parametri referenzjarji, ma jistgħux jinkisbu suffiċjentement mill-Istati Membri, billi l-impatt kumplessiv tal-problemi relatati mal-parametri referenzjarji jista' jkun ipperċepit b'mod sħiħ biss f'kuntest tal-Unjoni, iżda jkun jista', minħabba l-iskala u l-effetti ta' dan ir-Regolament, jintlaħaq aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista' tadotta miżuri skont il-prinċipju tas-sussidjarjetà kif stipulat fl-Artikolu 5 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea. Skont il-prinċipju tal-proporzjonalità, kif stipulat f'dak l-Artikolu, dan ir-Regolament ma jmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jinkisbu dawk l-għanijiet.

(70)

Minħabba l-urġenza tal-ħtieġa li terġa' tinkiseb fiduċja fil-parametri referenzjarji u li jiġu promossi swieq finanzjarji ġusti u trasparenti, dan ir-Regolament għandu jidħol fis-seħħ fil-jum wara dak tal-pubblikazzjoni tiegħu.

(71)

Konsumaturi jistgħu jidħlu f'kuntratti finanzjarji, partikolarment ipoteki u kuntratti ta' kreditu li huma riferenzjati ma' parametru referenzjarju, iżda saħħa mhux ugwali ta' negozjar u l-użu ta' termini standard ifissru li huma jista' ikollhom għażla limitata dwar il-parametru referenzjarju użat. Huwa għalhekk meħtieġ li jiġi żgurat li tal-inqas, tiġi provduta informazzjoni xierqa mill-kredituri jew mill-intermedjarji tal-kreditu lill-konsumaturi. Għal dak il-għan, id-Direttivi 2008/48/KE u 2014/17/UE għandhom għalhekk jiġu emendati skont dan.

(72)

Ir-Regolament (UE) Nru 596/2014 jeħtieġ li persuni li jwettqu responsabbiltajiet maniġerjali, kif ukoll persuni assoċjati mill-qrib magħhom, jinnotifikaw lill-emittent u lill-awtorità kompetenti dwar kull tranżazzjoni mwettqa għall-kont tagħhom stess relatati ma' strumenti finanzjarji li huma stess huma marbuta ma' ishma u strumenti ta' dejn ta' emittent tagħhom. Madankollu, hemm varjetà ta' strumenti finanzjarji li huma marbuta ma' ishma u strumenti ta' dejn ta' emittent partikolari. Tali strumenti finanzjarji jinkludu unitajiet f'impriżi ta' investiment kollettiv, prodotti strutturati jew strumenti finanzjarji li jinkorporaw derivattiv li jipprovdi esponiment għat-twettiq ta' ishma jew strumenti ta' dejn maħruġa minn emittent. Kull transazzjoni f'tali strumenti finanzjarji 'l fuq minn limitu de minimis għandha tkun soġġett għal notifika lill-emittent u lill-awtorità kompetenti. Għandha ssir eċċezzjoni fejn jew l-istrument finanzjarju konness jipprovdi esponiment ta' 20 % jew inqas għall-ishma jew strumenti ta' dejn tal-emittent, jew il-persuna li għandha responsabbiltajiet maniġerjali jew il-persuna assoċjata mill-qrib magħhom ma kinitx u ma setgħetx tkun taf il-kompożizzjoni tal-investimenti tal-istrument finanzjarju konness. Ir-Regolament (UE) Nru 596/2014 għandu għalhekk jiġi emendat,

(a)

bank ċentrali;

(b)

awtorità pubblika, meta tikkontribwixxi data lil, tipprovdi, jew ikollha kontroll fuq il-forniment ta,' parametri referenzjarji għal finijiet ta' politika pubblika, inklużi miżuri ta' impjieg, attività ekonomika, u inflazzjoni;

(c)

kontroparti ċentrali (CCP), fejn tipprovdi prezzijiet ta' referenza jew prezzijiet tas-saldu li jintużaw għal skopijiet ta' ġestjoni tar-riskju tas-CCP u tas-saldu;

(d)

l-forniment ta' prezz ta' referenza uniku għal kwalunkwe strument finanzjarju elenkat fit-Taqsima C tal-Anness I għad-Direttiva 2014/65/UE;

(e)

l-istampa, midja oħra u l-ġurnalisti meta dawn sempliċement jippubblikaw jew jirreferu għal xi parametru referenzjarju bħala parti mill-attivitajiet ġurnalistiċi tagħhom mingħajr ebda kontroll fuq il-forniment ta' dak il-parametru referenzjarju;

(f)

persuna fiżika jew ġuridika li tagħti jew twiegħed li tagħti kreditu bħala parti mill-kummerċ, negozju jew professjoni ta' dik il-persuna, biss sa fejn dik il-persuna tippubblika jew tagħmel disponibbli għall-pubbliku r-rati ta' dik il-persuna tal-imgħax fuq self, fissi jew varjabbli, stabbilit permezz ta' deċiżjonijiet interni u applikabbli biss għal kuntratti finanzjarji ffirmati minn dik il-persuna jew kumpannija fl-istess grupp mal-klijenti rispettivi tagħhom;

(g)

parametru referenzjarju tal-komoditajiet ibbażat fuq sottomissjonijiet minn kontributuri li huma fil-parti l-kbira tagħhom entitajiet mhux sorveljati u li fir-rigward tagħhom japplikaw iż-żewġ kondizzjonijiet li ġejjin:

(h)

fornitur tal-indiċi fir-rigward ta' indiċi fornut minnu meta dak il-fornitur tal-indiċi ma jkunx konxju u ma setax b'mod raġonevoli jkun konxju li dak l-indiċi qed jintuża għall-finijiet imsemmija fil-punt (3) tal-Artikolu 3(1).

(1)

“indiċi” tfisser kwalunkwe ċifra:

(2)

“fornitur tal-indiċi” tfisser persuna fiżika jew ġuridika li jkollha kontroll fuq il-forniment ta' indiċi;

(3)

“parametru referenzjarju” tfisser kwalunkwe indiċi li b'referenza għalih jiġi ddeterminat l-ammont pagabbli skont strument finanzjarju jew kuntratt finanzjarju jew il-valur ta' strument finanzjarju, jew indiċi li jintuża biex titkejjel il-prestazzjoni ta' fond ta' investiment bil-għan tal-monitoraġġ tar-rendiment ta' tali indiċi jew biex tiġi ddefinita l-allokazzjoni tal-assi ta' portafoll jew biex jiġu kkalkulati t-tariffi fuq il-prestazzjoni;

(4)

“familja ta' parametri referenzjarji” tfisser grupp ta' parametri referenzjarji forniti mill-istess amministratur u determinati minn data tal-input tal-istess natura li jipprovdu miżuri speċifiċi tas-suq jew tar-realtà ekonomika li jkunu l-istess jew simili;

(5)

“forniment ta' parametru referenzjarju” tfisser:

(6)

“amministratur” tfisser persuna fiżika jew ġuridika li jkollha kontroll fuq il-forniment ta' parametru referenzjarju;

(7)

“użu ta' parametru referenzjarju” tfisser:

(8)

“kontribuzzjoni ta' data tal-input” tfisser il-forniment ta' kwalunkwe data tal-input mhux disponibbli immedjatament lill-amministratur, jew lil persuna oħra għall-finijiet li tgħaddi għand amministratur, li hija meħtieġa f'konnessjoni mad-determinazzjoni ta' parametru referenzjarju, u li hija fornuta għal dak l-għan;

(9)

“kontributur” tfisser persuna fiżika jew ġuridika li tikkontribwixxi data tal-input;

(10)

“kontributur taħt superviżjoni” tfisser entità taħt superviżjoni li tikkontribwixxi data tal-input lill-amministratur li jinsab fl-Unjoni;

(11)

“sottomettenti” tfisser persuna fiżika impjegata mill-kontributur għall-iskop li tikkontribwixxi data tal-input;

(12)

“valutatur” tfisser impjegat ta' amministratur ta' parametru referenzjarju tal-komoditajiet, jew kwalunkwe persuna fiżika oħra, li s-servizzi tagħha jitqiegħdu għad-dispożizzjoni tal-amministratur jew taħt il-kontroll tal-amministratur, li tkun responsabbli għall-applikazzjoni ta' metodoloġija jew ġudizzju għal data tal-input jew informazzjoni oħra sabiex tintlaħaq valutazzjoni konklużiva dwar il-prezz ta' ċerta komodità;

(13)

“ġudizzju espert” tfisser l-eżerċizzju ta' diskrezzjoni mill-amministratur jew mill-kontributur fir-rigward tal-użu ta' data fid-determinazzjoni ta' parametru referenzjarju, inkluż l-estrapolazzjoni ta' valuri minn tranżazzjonijiet preċedenti jew relatati, l-aġġustament tal-valuri għall-fatturi li jistgħu jinfluwenzaw il-kwalità ta' data bħall-avvenimenti tas-suq jew l-indeboliment tal-kwalità tal-kreditu ta' xerrej jew bejjiegħ, u l-ippeżar tal-offerti ta' kumpaniji li huma akbar minn tranżazzjoni konkluża partikolari;

(14)

“data tal-input” tfisser id-data dwar il-valur ta' assi sottostanti wieħed jew aktar, jew il-prezzijiet, inklużi stimi tal-prezzijiet kwotazzjonijiet, kwotazzjonijiet impenjati jew valuri oħra użati minn amministratur biex jiddetermina parametru referenzjarju;

(15)

“data tat-tranżazzjonijiet” tfisser il-prezzijiet, ir-rati, l-indiċi jew il-valuri osservabbli li jirrappreżentaw tranżazzjonijiet bejn kontropartijiet mhux affiljati f'suq attiv soġġett għal forzi kompetittivi tal-forniment u d-domanda;

(16)

“strument finanzjarju” tfisser kwalunkwe strument elenkat fit-Taqsima C tal-Anness I tad-Direttiva 2014/65/UE li għalih saret talba għal ammissjoni għan-negozjar f'ċentru tan-negozjar, kif definit fil-punt (24) tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2014/65/UE, jew li jiġi nnegozjat f'ċentru tan-negozjar kif definit fil-punt (24) tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2014/65/UE jew permezz ta' internalizzatur sistematiku, kif definit fil-punt (20) tal-Artikolu 4(1) ta' dik id-Direttiva;

(17)

“entità taħt superviżjoni” tfisser kwalunkwe minn dawn li ġejjin:

(18)

“kuntratt finanzjarju” tfisser:

(19)

“fond ta' investiment” tfisser AIF kif definit fil-punt (a) tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2011/61/UE, jew UCITS kif definit fl-Artikolu 1(2) tad-Direttiva 2009/65/KE;

(20)

“korp maniġerjali” tfisser il-korp jew korpi ta' amministratur jew entità taħt superviżjoni oħra, li jinħatru skont id-dritt nazzjonali, li jingħataw is-setgħa li jistabbilixxu l-istrateġija, l-objettivi u d-direzzjoni kumplessiva tal-amministratur jew entità taħt superviżjoni oħra, u li jissorveljaw u jwettqu monitoraġġ fuq it-teħid ta' deċiżjonijiet maniġerjali u jinkludu persuni li effettivament jidderieġu l-operat tal-amministratur jew tal-entità taħt superviżjoni oħra;

(21)

“konsumatur” tfisser persuna fiżika li, f'kuntratti finanzjarji koperti minn dan ir-Regolament, tkun qed taġixxi għal finijiet li huma lil hinn mis-sengħa, in-negozju jew il-professjoni tagħha;

(22)

“parametru referenzjarju tar-rati tal-imgħax” tfisser parametru referenzjarju li għall-finijiet tal-punt (1)(b)(ii) ta' dan il-paragrafu huwa determinat abbażi tar-rata li biha l-banek jistgħu jsellfu lil, jew jissellfu mingħand, banek jew aġenti oħra, barra minn banek fis-suq monetarju.

(23)

“parametru referenzjarju tal-komoditajiet” tfisser parametru referenzjarju fejn l-assi sottostanti għall-finijiet tal-punt (1)(b)(ii) ta' dan il-paragrafu huwa komodità skont it-tifsira tal-punt (1) tal-Artikolu 2 tar-Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 1287/2006 (21), bl-esklużjoni tal-kwoti ta' emissjonijiet kif imsemmija fil-punt (11) tat-Taqsima C tal-Anness I tad-Direttiva 2014/65/UE;

(24)

“parametru referenzjarju ta' data regolata” tfisser parametru referenzjarju determinat bl-applikazzjoni ta' formula minn:

(25)

“parametru referenzjarju ta' importanza kritika” tfisser parametru referenzjarju għajr parametru referenzjarju ta' data regolata li jissodisfa kwalunkwe mill-kundizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 20(1) u li jinsab fuq il-lista stabbilita mill-Kummissjoni bis-saħħa ta' dak l-Artikolu;

(26)

“parametru referenzjarju sinifikanti” tfisser parametru referenzjarju li jissodisfa l-kundizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 24(1);

(27)

“parametru referenzjarju mhux sinifikanti” tfisser parametru referenzjarju li ma jissodisfax il-kundizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 20(1) u 24(1);

(28)

“jinsab” tfisser, fir-rigward ta' persuna ġuridika, il-pajjiż terz fejn jinsab l-uffiċċju reġistrat ta' dik il-persuna jew indirizz uffiċjali ieħor, filwaqt li f'rabta ma' persuna fiżika, il-pajjiż fejn dik il-persuna hija residenti għal finijiet ta' taxxa;

(29)

“awtorità pubblika” tfisser:

(a)

jiżguraw il-kunfidenzjalità tal-informazzjoni kkontribwita lill-amministratur jew prodotta minnu, soġġett għall-obbligi tal-iżvelar u tat-trasparenza taħt dan ir-Regolament; u

(b)

speċifikament jimmitigaw il-kunflitti ta' interess minħabba s-sjieda jew il-kontroll tal-amministratur, jew minħabba interessi oħra fil-grupp tal-amministratur jew b'riżultat ta' persuni oħra li jistgħu jeżerċitaw influwenza jew kontroll fuq l-amministratur f'dak li għandu x'jaqsam mad-determinazzjoni tal-parametru referenzjarju.

(a)

ikollhom il-ħiliet, l-għarfien u l-esperjenza meħtieġa għad-dmirijiet assenjati lilhom u jkunu soġġetti għal maniġment u superviżjoni effettivi;

(b)

ma jkunux soġġetti għal influwenza jew kunflitti ta' interess mhux dovuti u li l-kumpens u l-evalwazzjoni tal-prestazzjoni ta' dawn il-persuni ma joħolqux kunflitti ta' interess jew b'mod ieħor jaffettwaw l-integrità tal-proċess ta' determinazzjoni tal-parametru referenzjarju;

(c)

ma jkollhom l-ebda interess jew konnessjoni kummerċjali li jikkompromettu l-attivitajiet tal-amministratur ikkonċernat;

(d)

ikunu pprojbiti milli jikkontribwixxu għal determinazzjoni ta' parametru referenzjarju permezz ta' involviment f'offerti ta' prezz, f'offerti ta' akkwist u tranżazzjonijiet fuq bażi personali jew f'isem parteċipanti fis-suq, ħlief fejn tali mod ta' kontribuzzjoni jkun meħtieġ b'mod espliċitu bħala parti mill-metodoloġija tal-parametru referenzjarju u jkun soġġett għal regoli speċifiċi f'dan ir-rigward; u

(e)

ikunu soġġetti għal proċeduri effettivi li jikkontrollaw l-iskambju ta' informazzjoni ma' impjegati oħra involuti f'attivitajiet li jistgħu joħolqu riskju ta' kunflitti ta' interess jew ma' partijiet terzi, meta dik l-informazzjoni tista' taffettwa l-parametru referenzjarju.

(a)

rieżami tad-definizzjoni u l-metodoloġija tal-parametru referenzjarju tal-anqas annwalment;

(b)

sorveljanza ta' kwalunkwe bidla fil-metodoloġija tal-parametru referenzjarju u possibbiltà li l-amministratur jintalab biex jikkonsulta dwar tali tibdil;

(c)

sorveljanza tal-qafas ta' kontroll tal-amministratur, il-maniġment u l-operat tal-parametru referenzjarju, u, meta l-parametru referenzjarju jkun ibbażat fuq data tal-input minn kontributuri, il-kodiċi ta' kondotta msemmi fl-Artikolu 15;

(d)

rieżami u approvazzjoni tal-proċeduri għall-waqfien tal-parametru referenzjarju, fosthom kwalunkwe konsultazzjoni dwar il-waqfien;

(e)

sorveljanza ta' kwalunkwe parti terza involuta fil-forniment tal-parametru referenzjarju, inklużi l-aġenti tal-kalkolu jew tat-tixrid;

(f)

valutazzjoni tal-awditi jew ir-rieżamijiet interni u esterni, u monitoraġġ tal-implimentazzjoni ta' azzjonijiet ta' rimedju identifikati;

(g)

meta l-parametru referenzjarju jkun ibbażat fuq kontributuri, monitoraġġ tad-data tal-input u l-kontributuri u l-azzjonijiet tal-amministratur fil-kontestazzjoni jew il-validazzjoni tal-kontribuzzjonijiet tad-data tal-input;

(h)

meta l-parametru referenzjarju jkun ibbażat fuq kontributuri, teħid ta' miżuri effettivi fir-rigward ta' kwalunkwe ksur tal-kodiċi ta' kondotta msemmi fl-Artikolu 15; u

(i)

rappurtar lill-awtoritajiet kompetenti rilevanti ta' kwalunkwe kondotta ħażina mill-kontributuri meta l-parametru referenzjarju jkun ibbażat fuq data tal-input minn kontributuri, jew amministraturi, li l-funzjoni ta' sorveljanza ssir taf biha, u ta' kwalunkwe data tal-input anomala jew suspettuża.

(a)

maniġġar tar-riskju operattiv;

(b)

kontinwità kummerċjali adegwata u effettiva u pjanijiet ta' rkupru minn diżastri;

(c)

proċeduri ta' kontinġenza li huma fis-seħħ fil-każ ta' tfixkil fil-proċess ta' forniment tal-parametru referenzjarju.

(a)

jiżgura li l-kontributuri jikkonformaw mal-kodiċi ta' kondotta msemmi fl-Artikolu 15 u mal-istandards applikabbli għad-data tal-input;

(b)

tiġi monitorjata d-data tal-input inkluż, meta jkun fattibbli, il-monitoraġġ ta' data tal-input qabel il-pubblikazzjoni tal-parametru referenzjarju u l-validazzjoni ta' data tal-input wara l-pubblikazzjoni sabiex jiġu identifikati żbalji u anomaliji.

(a)

id-data tal-input kollha inkluż l-użu ta' tali data;

(b)

il-metodoloġija użata għad-determinazzjoni tal-parametru referenzjarju;

(c)

kwalunkwe eżerċizzju ta' ġudizzju jew diskrezzjoni mill-amministratur u, meta applikabbli, mill-valutaturi, fid-determinazzjoni tal-parametru referenzjarju, inkluż ir-raġunament għall-ġudizzju jew id-diskrezzjoni msemmija;

(d)

in-nuqqas ta' kunsiderazzjoni ta' kwalunkwe data tal-input, b'mod partikolari meta tkun ikkonformat mar-rekwiżiti tal-metodoloġija tal-parametru referenzjarju, u r-raġunament għal tali nuqqas ta' kunsiderazzjoni;

(e)

bidliet oħra fil-metodoloġiji u l-proċeduri standard jew devjazzjonijiet minnhom, fosthom dawk magħmula matul perjodi ta' stress u tfixkil fis-suq;

(f)

l-identitajiet tas-sottomettenti u tal-persuni fiżiċi impjegati mill-amministratur għad-determinazzjoni ta' parametru referenzjarju;

(g)

id-dokumenti kollha dwar kwalunkwe lment, fosthom dawk sottomessi mill-ilmentatur; u

(h)

il-konverżazzjonijiet telefoniċi jew tal-komunikazzjonijiet elettroniċi bejn kwalunkwe persuna impjegata mill-amministratur u l-kontributuri jew is-sottomettenti fir-rigward ta' parametru referenzjarju.

(a)

l-amministratur iqiegħed għad-dispożizzjoni l-politika ta' ġestjoni tal-ilmenti, li permezz tagħha jistgħu jitressqu lmenti dwar jekk determinazzjoni ta' parametru referenzjarju speċifiku hijiex rappreżentattiva tal-valur tas-suq, dwar tibdil propost għall-proċess ta' determinazzjoni ta' parametru referenzjarju, dwar applikazzjoni tal-metodoloġija fir-rigward ta' determinazzjoni ta' parametru referenzjarju speċifiku, u dwar deċiżjonijiet oħra fir-rigward tal-proċess ta' determinazzjoni ta' parametru referenzjarju;

(b)

l-ilmenti jiġu investigati b'mod f'waqtu u ġust u l-eżitu tal-investigazzjoni jiġi kkomunikat lill-ilmentatur f'perjodu raġonevoli ta' żmien sakemm tali komunikazzjoni ma tmurx kontra l-objettivi tal-politika pubblika, jew ir-Regolament (UE) Nru 596/2014; u

(c)

l-inkjesta titwettaq indipendentement minn kwalunkwe persunal li jista' jkun jew seta' kien involut fis-suġġett tal-ilment.

(a)

il-fornitur tas-servizz ikollu l-abbiltà, il-kapaċità u kwalunkwe awtorizzazzjoni meħtieġa bil-liġi, biex iwettaq il-funzjonijiet, is-servizzi jew l-attivitajiet esternalizzati b'mod affidabbli u professjonali;

(b)

l-amministratur iqiegħed għad-dispożizzjoni tal-awtoritajiet kompetenti rilevanti l-identità u l-kompiti tal-fornitur tas-servizz li jipparteċipa fil-proċess tad-determinazzjoni tal-parametru referenzjarju;

(c)

l-amministratur jieħu azzjoni xierqa jekk ikun jidher li l-fornitur tas-servizz jista' ma jkunx qiegħed iwettaq il-funzjonijiet esternalizzati b'mod effettiv u b'konformità mal-liġi applikabbli u mar-rekwiżiti regolatorji;

(d)

l-amministratur iżomm l-għarfien espert meħtieġ biex jissorvelja l-funzjonijiet esternalizzati b'mod effettiv u biex jiġġestixxi r-riskji assoċjati mal-esternalizzazzjoni;

(e)

il-fornitur tas-servizz jiżvela lill-amministratur kwalunkwe żvilupp li jista' jkollu impatt materjali fuq l-abbiltà tiegħu li jwettaq il-funzjonijiet esternalizzati b'mod effettiv u b'konformità mal-liġi applikabbli u mar-rekwiżiti regolatorji;

(f)

il-fornitur tas-servizz jikkoopera mal-awtorità kompetenti rilevanti fir-rigward tal-attivitajiet esternalizzati, u l-amministratur u l-awtorità kompetenti rilevanti jkollhom aċċess effettiv għal data relatata mal-attivitajiet esternalizzati, kif ukoll għas-siti tal-operat tal-fornitur tas-servizz, u l-awtorità kompetenti rilevanti tkun tista' teżerċita dawk id-drittijiet ta' aċċess;

(g)

l-amministratur jkun jista' jittermina l-arranġamenti ta' esternalizzazzjoni meta jkun meħtieġ;

(h)

l-amministratur jieħu passi raġonevoli, inklużi pjanijiet ta' kontinġenza, biex jevita riskju operazzjonali eċċessiv marbut mal-parteċipazzjoni tal-fornitur tas-servizz fil-proċess ta' determinazzjoni tal-parametru referenzjarju.

(a)

id-data tal-input għandha tkun suffiċjenti biex tirrappreżenta b'mod eżatt u affidabbli is-suq jew ir-realtà ekonomika li l-parametru referenzjarju huwa maħsub biex ikejjel.

Id-data tal-input għandha tkun data tat-tranżazzjonijiet, jekk disponibbli u xierqa. Jekk id-data tat-tranżazzjonijiet ma tkunx suffiċjenti jew ma tkunx xierqa biex tirrappreżenta b'mod eżatt u affidabbli s-suq jew ir-realtà ekonomika li l-parametru referenzjarju hu maħsub biex ikejjel, tista' tintuża data tal-input li ma tkunx data tat-tranżazzjonijiet, inklużi stimi ta' prezzijiet, kwotazzjonijiet u kwotazzjonijiet impenjati, jew valuri oħrajn;

(b)

id-data tal-input imsemmija fil-punt (a) għandha tkun verifikabbli;

(c)

l-amministratur għandu jfassal u jippubblika linji gwida ċari dwar it-tipi ta' data tal-input, il-prijorità tal-użu ta' tipi differenti ta' data tal-input u l-eżerċizzju ta' ġudizzju espert, sabiex tiġi żgurata l-konformità mal-punt (a) u l-metodoloġija;

(d)

meta parametru referenzjarju jkun ibbażat fuq data tal-input minn kontributuri, l-amministratur għandu jikseb, meta jkun xieraq, id-data tal-input minn panel jew kampjun affidabbli u rappreżentattiv ta' kontributuri sabiex jiżgura li l-parametru referenzjarju li jirriżulta jkun affidabbli u rappreżentattiv tas-suq jew tar-realtà ekonomika li l-parametru referenzjarju huwa maħsub biex ikejjel;

(e)

amministratur ma għandux juża data tal-input minn kontributur jekk l-amministratur ikollu kwalunkwe indikazzjoni li l-kontributur ma jikkonformax mal-kodiċi ta' kondotta msemmi fl-Artikolu 15, u f'tali każ għandu jottjeni data disponibbli pubblika rappreżentattiva.

(a)

kriterji li jiddeterminaw min jista' jikkontribwixxi data tal-input lill-amministratur u proċess għall-għażla tal-kontributuri;

(b)

proċess għall-evalwazzjoni ta' data tal-input ta' kontributur, u biex il-kontributur jitwaqqaf milli jipprovdi aktar data tal-input, jew biex jiġu applikati penali oħra għal nonkonformità kontra l-kontributur, meta jkun xieraq; u

(c)

proċess għall-validazzjoni ta' data tal-input, anke mqabbla ma' indikaturi jew data oħra, sabiex tiġi żgurata l-integrità u l-eżattezza tagħha.

(a)

jikseb data minn sorsi oħra li tikkorrobora dik id-data tal-input; u

(b)

jiżgura li l-kontributuri jkollhom fis-seħħ proċeduri ta' sorveljanza u verifika interni adegwati.

(a)

tkun robusta u affidabbli;

(b)

ikollha regoli ċari li jidentifikaw kif u meta tista' tiġi eżerċitata d-diskrezzjoni fid-determinazzjoni ta' dak il-parametru referenzjarju;

(c)

tkun rigoruża, kontinwa u kapaċi għal validazzjoni, inkluż, fejn ikun xieraq, ittestjar retrospettiv ma' data tat-tranżazzjonijiet disponibbli;

(d)

tkun reżiljenti u tiżgura li l-parametru referenzjarju jista' jiġi kkalkolat fl-aktar sett wiesa' ta' ċirkostanzi possibbli, mingħajr ma tikkomprometti l-integrità tiegħu;

(e)

tkun traċċabbli u verifikabbli.

(a)

iqis il-fatturi inklużi d-daqs u l-likwidità normali tas-suq, it-trasparenza tan-negozjar u l-pożizzjonijiet tal-parteċipanti fis-suq, il-konċentrazzjoni tas-suq, id-dinamika tas-suq, u l-adegwatezza ta' kwalunkwe kampjun li jirrappreżenta s-suq jew ir-realtà ekonomika li l-parametru referenzjarju huwa intenzjonat li jkejjel;

(b)

jiddetermina x'jikkostitwixxi suq attiv għall-finijiet ta' dak il-parametru referenzjarju; u

(c)

jistabbilixxi l-prijorità mogħtija lil tipi differenti ta' data tal-input.

(a)

l-elementi ewlenin tal-metodoloġija li l-amministratur juża għal kull wieħed mill-parametri referenzjarji forniti u ppubblikati jew, meta applikabbli, għal kull familja ta' parametri referenzjarji forniti u ppubblikati;

(b)

dettalji dwar ir-rieżami intern u l-approvazzjoni ta' metodoloġija partikolari, kif ukoll il-frekwenza ta' tali rieżami;

(c)

il-proċeduri għall-konsultazzjoni dwar kwalunkwe bidla materjali proposta fil-metodoloġija tal-amministratur u r-raġunament għal tali bidliet, inkluża definizzjoni ta' x'jikkostitwixxi bidla materjali u ċ-ċirkostanzi li fihom meta jkun jrid jinnotifika lill-utenti bi kwalunkwe tali bidla.

(a)

avviż bil-quddiem, b'perjodu ta' żmien ċar, li jagħti l-opportunità biex jiġi analizzat l-impatt ta' tali tibdil materjali propost u jsiru kummenti dwaru; u

(b)

il-kummenti msemmija fil-punt (a) ta' dan il-paragrafu, u r-reazzjoni tal-amministratur għal dawk il-kummenti, li isiru aċċessibbli wara kwalunkwe konsultazzjoni, ħlief meta tkun intalbet il-kunfidenzjalità mill-oriġinatur tal-kummenti.

(a)

deskrizzjoni ċara tad-data tal-input li għandha tiġi pprovduta u r-rekwiżiti meħtieġa biex jiġi żgurat li data tal-input tiġi pprovduta b'konformità mal-Artikoli 11 u 14;

(b)

identifikazzjoni tal-persuni li jistgħu jikkontribwixxu data tal-input lill-amministratur u l-proċeduri biex tiġi verifikata l-identità ta' kontributur u ta' kwalunkwe sottomettent, kif ukoll awtorizzazzjoni ta' kwalunkwe sottomettent li jikkontribwixxi data tal-input f'isem kontributur;

(c)

politiki biex jiġi żgurat li kontributur jipprovdi d-data tal-input rilevanti kollha;

(d)

is-sistemi u l-kontrolli li kontributur meħtieġ jistabbilixxi, inklużi:

(a)

il-kontributur taħt superviżjoni għandu jiżgura li l-forniment ta' data tal-input ma jkun affettwat mill-ebda kunflitt ta' interess eżistenti u li fejn tkun meħtieġa kwalunkwe diskrezzjoni, din tiġi eżerċitata b'mod indipendenti u onest fuq il-bażi tal-informazzjoni rilevanti skont il-kodiċi ta' kondotta msemmi fl-Artikolu 15;

(b)

il-kontributur taħt superviżjoni għandu jkollu fis-seħħ qafas ta' kontroll li jiżgura l-integrità, l-eżattezza u l-affidabbiltà tad-data tal-input u li d-data tal-input tiġi pprovduta f'konformità ma' dan ir-Regolament u l-kodiċi ta' kondotta msemmi fl-Artikolu 15.

(a)

kontrolli dwar min jista' jissottometti data tal-input lil amministratur, inkluż, meta jkun proporzjonat, proċess ta' ffirmar minn persuna fiżika li jkollha pożizzjoni fi grad ogħla dik tas-sottomettenti;

(b)

taħriġ xieraq għas-sottomettenti, li jkopri tal-anqas dan ir-Regolament u r-Regolament (UE) Nru 596/2014;

(c)

miżuri għall-ġestjoni tal-kunflitti ta' interess, inkluża separazzjoni organizzattiva tal-impjegati meta jkun xieraq u kunsiderazzjoni ta' kif jitneħħew inċentivi, maħluqa mill-politiki ta' remunerazzjoni, biex jiġi mmanipulat kwalunkwe parametru referenzjarju;

(d)

żamma ta' rekords, għal perjodu xieraq ta' żmien, tal-komunikazzjonijiet fir-rigward tal-forniment tad-data tal-input, ta' kull informazzjoni użata biex il-kontributur ikun jista' jagħmel kull sottomissjoni, u ta' kull kunflitt ta' interess eżistenti jew potenzjali, inkluż, iżda mhux limitat għal, l-esponiment tal-kontributur għal strumenti finanzjarji li jużaw parametru referenzjarju bħala referenza;

(e)

iż-żamma ta' rekords ta' awditi interni u esterni.

(a)

il-parametru referenzjarju jintuża direttament jew indirettament fi ħdan kombinazzjoni ta' parametri referenzjarji bħala referenza għal strumenti finanzjarji jew kuntratti finanzjarji jew għall-kejl tal-prestazzjoni ta' fondi ta' investiment, b'valur totali ta' mill-inqas EUR 500 biljun abbażi tal-firxa kollha ta' maturitajiet jew termini tal-parametru referenzjarju, meta applikabbli;

(b)

il-parametru referenzjarju huwa bbażat fuq sottomissjonijiet minn kontributuri li fil-maġġoranza tagħhom jinsabu fi Stat Membru wieħed u huwa rikonoxxut bħala ta' importanza kritika f'dak l-Istat Membru b'konformità mal-proċedura stabbilita fil-paragrafi 2, 3, 4 u 5 ta' dan l-Artikolu;

(c)

il-parametru referenzjarju jissodisfa l-kriterji kollha li ġejjin:

Jekk parametru referenzjarju jissodisfa l-kriterji stipulati fil-punt (c)(ii) u (iii) iżda ma jissodisfax il-kriterju stipulat fil-punt (c)(i), l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri kkonċernati flimkien mal-awtorità kompetenti tal-Istat Membru fejn l-amministratur ikun stabbilit jistgħu jaqblu li tali parametru referenzjarju għandu jkun rikonoxxut bħala ta' importanza kritika skont dan is-subparagrafu. Fi kwalunkwe każ, l-awtorità kompetenti tal-amministratur għandha tikkonsulta lill-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri kkonċernati. F'każ ta' nuqqas ta' qbil bejn l-awtoritajiet kompetenti, l-awtorità kompetenti tal-amministratur għandha tiddeċiedi jekk il-parametru referenzjarju għandu jiġi rikonoxxut bħala kritiku taħt dan is-subparagrafu, filwaqt li jitqiesu r-raġunijiet għan-nuqqas ta' qbil. L-awtoritajiet kompetenti, jew, fil-każ ta' nuqqas ta' qbil, l-awtorità kompetenti tal-amministratur, għandhom jittrasmettu l-valutazzjoni lill-Kummissjoni. Wara li tirċievi l-valutazzjoni, il-Kummissjoni għandha tadotta att ta' implimentazzjoni skont dan il-paragrafu. Barra minn hekk, fil-każ ta' nuqqas ta' qbil, l-awtorità kompetenti tal-amministratur għandha tittrasmetti l-valutazzjoni tagħha lill-ESMA li tista' tippubblika opinjoni.

(a)

il-valur ta' strumenti finanzjarji u kuntratti finanzjarji li jirreferenzjaw il-parametru referenzjarju u l-valur ta' fondi ta' investiment li jirreferenzjaw parametru referenzjarju għall-kejl tal-prestazzjoni tagħhom fl-Istat Membru u r-rilevanza tagħhom f'termini tal-valur totali tal-istrumenti finanzjarji u tal-kuntratti finanzjarji fis-seħħ, u tal-valur totali ta' fondi ta' investiment, fl-Istat Membru;

(b)

il-valur ta' strumenti finanzjarji u kuntratti finanzjarji li jirreferenzjaw il-parametru referenzjarju u l-valur ta' fondi ta' investiment li jirreferenzjaw parametru referenzjarju għall-kejl tal-prestazzjoni tagħhom fl-Istat Membru u r-rilevanza tagħhom f'termini tal-prodott nazzjonali gross tal-Istat Membru;

(c)

kwalunkwe ċifra oħra biex jiġi vvalutat b'mod oġġettiv l-impatt potenzjali tad-diskontinwità jew l-inaffidabbiltà tal-parametru referenzjarju fuq l-integrità tas-swieq, l-istabbiltà finanzjarja, il-konsumaturi, l-ekonomija reali il-finanzjament ta' unitajiet domestiċi u negozji fl-Istat Membru.

(a)

tispeċifika kif l-ammont nominali ta' strumenti finanzjarji għajr id-derivattivi, l-ammont nozzjonali ta' derivattivi u l-valur nett tal-assi ta' fondi ta' investiment għandhom jiġu vvalutati, inkluż fil-każ ta' referenza indiretta għal parametru referenzjarju fi ħdan kombinazzjoni ta' parametri referenzjarji, sabiex jiġu mqabbla mal-limiti msemmija fil-paragrafu 1 ta' dan l-Artikolu u fil-punt (a) tal-Artikolu 24(1);

(b)

tirrieżamina l-metodu ta' kalkolu użat biex jiġu ddeterminati l-limiti msemmija fil-paragrafu 1 ta' dan l-Artikolu fid-dawl tal-iżviluppi regolatorji, fis-suq u fil-prezz kif ukoll l-adegwatezza tal-klassifikazzjoni ta' parametri referenzjarji b'valur totali ta' strumenti finanzjarji, kuntratti finanzjarji, jew investimenti finanzjarji li jirreferenzjawhom li huwa qrib il-limiti. Tali rieżami għandu jsir mill-inqas kull sentejn mill-1 ta' Jannar 2018];

(c)

tispeċifika kif il-kriterji msemmija fil-punt (c)(iii) tal-paragrafu 1 ta' dan l-Artikolu għandhom jiġu applikati, filwaqt li titqies kwalunkwe data li tgħin biex jiġi vvalutat fuq bażi oġġettiva l-impatt potenzjali tad-diskontinwità jew l-inaffidabbiltà tal-parametru referenzjarju fuq l-integrità tas-swieq, l-istabbiltà finanzjarja, il-konsumaturi, l-ekonomija reali, jew il-finanzjament ta' unitajiet domestiċi u negozji fi Stat Membru wieħed jew aktar.

(a)

jinnotifika minnufih lill-awtorità kompetenti tiegħu; u

(b)

fi żmien erba' ġimgħat minn tali notifika jissottometti valutazzjoni ta' kif il-parametru referenzjarju:

(a)

tinforma lill-ESMA u, meta applikabbli, lill-kulleġġ stabbilit taħt l-Artikolu 46; u

(b)

fi żmien erba' ġimgħat, tagħmel il-valutazzjoni tagħha stess ta' kif il-parametru referenzjarju għandu jingħadda lil amministratur ġdid jew jieqaf milli jiġi fornit, filwaqt li titqies il-proċedura stabbilita f'konformità mal-Artikolu 28(1).

(a)

il-forniment tal-parametru referenzjarju jkun ingħadda lil amministratur ġdid;

(b)

il-forniment tal-parametru referenzjarju jista' jitwaqqaf b'mod ordnat; jew

(c)

il-parametru referenzjarju ma jkunx għadu ta' importanza kritika.

(a)

teħtieġ lill-entitajiet taħt superviżjoni magħżula skont il-paragrafu 7 ta' dan l-Artikolu, inklużi entitajiet li għadhom mhumiex kontributuri għall-parametru referenzjarju ta' importanza kritika rilevanti, jikkontribwixxu data tal-input lill-amministratur skont il-metodoloġija tal-amministratur, il-kodiċi ta' kondotta msemmi fl-Artikolu 15 jew regoli oħra. Tali rekwiżit għandu jkun fis-seħħ għal perjodu xieraq ta' żmien li ma jaqbiżx 12-il xahar mid-data meta ttieħdet id-deċiżjoni inizjali li teħtieġ il-kontribuzzjoni obbligatorja skont il-paragrafu 5 jew, għal dawk l-entitajiet li jkunu għadhom mhumiex kontributuri, mid-data meta tittieħed id-deċiżjoni li teħtieġ il-kontribuzzjoni obbligatorja taħt dan il-punt;

(b)

testendi l-perjodu ta' kontribuzzjoni obbligatorja b'perjodu ta' żmien xieraq li ma jaqbiżx 12-il xahar, wara rieżami taħt il-paragrafu 9 ta' kwalunkwe miżura adottata skont il-punt (a) ta' dan il-paragrafu;

(c)

tiddetermina l-għamla li fiha, u ż-żmien sa meta, kull data tal-input għandha tiġi kkontribwita mingħajr ma timponi obbligu fuq entitajiet taħt superviżjoni li jinnegozjaw jew jikkommettu ruħhom għan-negozju;

(d)

teħtieġ li l-amministratur ibiddel il-metodoloġija, il-kodiċi ta' kondotta msemmi fl-Artikolu 15, jew regoli oħra ta' parametru referenzjarju ta' importanza kritika.

(a)

il-kontributuri x'aktarx ikomplu jikkontribwixxu data tal-input għal mill-inqas sena jekk il-miżura kellha tiġi revokata, li għandu jintwera b'mill-inqas:

(b)

il-forniment ta'parametru referenzjarju jista' jibqa' ladarba l-kontributuri li obbligati jikkontribwixxu data tal-input ikunu waqfu milli jikkontribwixxu;

(c)

huwa disponibbli parametru referenzjarju ta' sostituzzjoni aċċettabbli u li l-utenti tal-parametru referenzjarju ta' importanza kritika jistgħu jaqilbu għal dan is-sostitut bl-inqas spejjeż u dan għandu jintwera, mill-inqas, b'rapport bil-miktub mill-amministratur li jispjega l-mezzi tat-tranżizzjoni għall-parametru referenzjarju ta' sostituzzjoni u l-kapaċità u l-ispejjeż tal-utenti biex jagħmlu transizzjoni għal dan il-parametru referenzjarju; jew

(d)

l-ebda kontributur alternattiv xieraq ma jkun jista' jiġi identifikat u l-waqfien tal-kontribuzzjonijiet min-naħa tal-entitajiet rilevanti taħt superviżjoni jdgħajjef il-parametru referenzjarju b'tali mod li jkun meħtieġ il-waqfien tal-parametru referenzjarju.

(a)

jintuża direttament jew indirettament fi ħdan kombinazzjoni ta' parametri referenzjarji bħala referenza għal strumenti finanzjarji jew kuntratti finanzjarji jew għall-kejl tal-prestazzjoni ta' fondi ta' investiment b'valur medju totali ta' mill-inqas EUR 50 biljun abbażi tal-firxa kollha ta' maturitajiet jew termini tal-parametru referenzjarju fuq perjodu ta' sitt xhur, meta jkun japplika; jew

(b)

huwa ma jkollu l-ebda sostitut xieraq immexxi mis-suq jew ikollu ftit wisq minnhom u, fil-każ li l-parametru referenzjarju ma jibqax jiġi pprovdut jew jiġi pprovdut abbażi ta' data tal-input li ma tkunx għada rappreżentattiva b'mod sħiħ tas-suq jew tar-realtà ekonomika sottostanti jew abbażi ta' data tal-input inaffidabbli, ikun hemm impatti sinifikanti u negattivi fuq l-integrità tas-swieq, l-istabbiltà finanzjarja, il-konsumaturi, l-ekonomija reali jew il-finanzjament ta' unitajiet domestiċi jew negozji fi Stat Membru wieħed jew aktar.

(a)

il-vulnerabbiltà tal-parametri referenzjarji għall-manipulazzjoni;

(b)

in-natura tad-data tal-input;

(c)

il-livell ta' kunflitti ta' interess;

(d)

il-grad ta' diskrezzjoni tal-amministratur;

(e)

l-impatt tal-parametru referenzjarju fuq is-swieq;

(f)

in-natura, l-iskala u l-kumplessità tal-forniment tal-parametru referenzjarju;

(g)

l-importanza tal-parametru referenzjarju għall-istabbiltà finanzjarja;

(h)

il-valur ta' strumenti finanzjarji, kuntratti finanzjarji jew fondi ta' investiment li jirreferenzjaw il-parametru referenzjarju;

(i)

id-daqs, il-forma ta' organizzazzjoni jew l-istruttura tal-amministratur.

(a)

b'mod ċar u bla ambigwità tiddefinixxi s-suq jew ir-realtà ekonomika mkejla mill-parametru referenzjarju u f'liema ċirkostanzi tali kejl jista' jsir inaffidabbli;

(b)

tistabbilixxi l-ispeċifikazzjonijiet tekniċi li b'mod ċar u mhux ambigwu jidentifikaw l-elementi tal-kalkolu tal-parametru referenzjarju fejn tista' tiġi eżerċitata diskrezzjoni, il-kriterji applikabbli għall-eżerċizzju ta' din id-diskrezzjoni u l-kariga tal-persuni li jistgħu jeżerċitaw id-diskrezzjoni, u kif din id-diskrezzjoni tista' sussegwentement tiġi evalwata;

(c)

tipprovdi notifika tal-possibbiltà li fatturi, inklużi fatturi esterni lil hinn mill-kontroll tal-amministratur, jistgħu jirrikjedu bidliet fil-parametru referenzjarju, jew il-waqfien tiegħu; u

(d)

tagħti parir lill-utenti li t-tibdil għal, jew il-waqfien ta', parametru referenzjarju jista' jkollu impatt fuq il-kuntratti finanzjarji jew l-istrumenti finanzjarji referenzjati mal-parametru referenzjarju jew il-kejl tal-prestazzjoni ta' fondi ta' investiment.

(a)

id-definizzjonijiet tat-termini ewlenin kollha marbuta mal-parametru referenzjarju;

(b)

ir-raġunament wara l-adozzjoni tal-metodoloġija tal-parametru referenzjarju u l-proċeduri għar-rieżami u l-approvazzjoni tal-metodoloġija;

(c)

il-kriterji u l-proċeduri użati għad-determinazzjoni tal-parametru referenzjarju, inkluża deskrizzjoni tad-data tal-input, il-prijorità mogħtija għal tipi differenti ta' data tal-input, id-data minima meħtieġa għad-determinazzjoni ta' parametru referenzjarju l-użu ta' kwalunkwe mudell jew metodu ta' estrapolazzjoni u kwalunkwe proċedura għall-ibbilanċjar mill-ġdid tal-komponenti tal-indiċi tal-parametru referenzjarju;

(d)

il-kontrolli u r-regoli li jirregolaw kwalunkwe eżerċizzju ta' ġudizzju jew diskrezzjoni mill-amministratur jew minn kwalunkwe kontributur, biex tiġi żgurata l-konsistenza fl-użu ta' tali ġudizzju jew diskrezzjoni;

(e)

il-proċeduri li jirregolaw id-determinazzjoni tal-parametru referenzjarju f'perijodi ta' stress, jew f'perijodi meta s-sorsi tad-data tat-tranżazzjonijiet jistgħu jkunu insuffiċjenti, mhux preċiżi jew mhux affidabbli u l-limitazzjonijiet potenzjali tal-parametru referenzjarju f'perjodi bħal dawn;

(f)

il-proċeduri biex jiġu indirizzati żbalji fid-data tal-input, jew id-determinazzjoni tal-parametru referenzjarju, inkluż meta tkun meħtieġa determinazzjoni mill-ġdid tal-parametru referenzjarju; u

(g)

l-identifikazzjoni ta' limitazzjonijiet potenzjali ta' parametru referenzjarju, inkluż l-operat tiegħu fi swieq illikwidi jew frammentati u l-konċentrazzjoni possibbli ta' inputs.

(a)

deċiżjoni ta' ekwivalenza tiġi adottata mill-Kummissjoni skont il-paragrafu 2 jew 3 ta' dan l-Artikolu;

(b)

l-amministratur ikun awtorizzat jew reġistrat, u huwa soġġett għal superviżjoni fil-pajjiż terz in kwistjoni;

(c)

l-ESMA tiġi notifikata mill-amministratur dwar il-kunsens tiegħu li l-parametri referenzjarji attwali jew prospettivi tiegħu jistgħu jintużaw mill-entitaijiet taħt superviżjoni fl-Unjoni, dwar il-lista tal-parametri referenzjarji li fir-rigward tagħhom ikunu ta l-kunsens biex jintużaw fl-Unjoni u dwar l-awtorità kompetenti responsabbli għas-superviżjoni tiegħu fil-pajjiż terz; u

(d)

l-arranġamenti ta' kooperazzjoni msemmija fil-paragrafu 4 ta' dan l-Artikolu huma operattivi;

(a)

amministraturi awtorizzati jew reġistrati f'dak il-pajjiż terz ikunu konformi ma' rekwiżiti vinkolanti li huma ekwivalenti għar-rekwiżiti li jirriżultaw taħt dan ir-Regolament, b'mod partikolari meta jitqies jekk il-qafas ġuridiku u l-prassi superviżorja ta' pajjiż terz jiżgurawx il-konformità mal-prinċipji IOSCO għal parametri referenzjarji finanzjarji jew, fejn applikabbli, mal-prinċipji IOSCO għall-PRAs; u

(b)

rekwiżiti vinkolanti huma soġġetti għal superviżjoni u infurzar effettivi fuq bażi kontinwa f'dak il-pajjiż terz.

(a)

ir-rekwiżiti vinkolanti f'pajjiż terz fir-rigward ta' amministraturi speċifiċi jew parametri referenzjarji speċifiċi jew familja ta' parametri referenzjarji huma ekwivalenti għar-rekwiżiti taħt dan ir-Regolament, b'mod partikolari meta jitqies jekk il-qafas ġuridiku u l-prassi superviżorja ta' pajjiż terz jiżgurawx il-konformità mal-prinċipji IOSCO għal parametri referenzjarji finanzjarji jew, fejn applikabbli, mal-Prinċipji IOSCO għall-PRAs; u

(b)

tali amministraturi speċifiċi jew parametri referenzjarji speċifiċi jew familji ta' parametri referenzjarji huma soġġetti għal superviżjoni u infurzar effettivi fuq bażi kontinwa f'dak il-pajjiż terz.

(a)

il-mekkaniżmi għall-iskambju tal-informazzjoni bejn l-ESMA u l-awtoritajiet kompetenti tal-pajjiżi terzi konċernati, fosthom l-aċċess għall-informazzjoni rilevanti kollha dwar l-amministratur awtorizzat f'dak il-pajjiż terz li tintalab mill-ESMA;

(b)

il-mekkaniżmu għal notifika fil-pront lill-ESMA meta awtorità kompetenti ta' pajjiż terz tqis li amministratur awtorizzat f'dak il-pajjiż terz u li tkun qiegħda twettaq superviżjoni tiegħu jkun qed jikser il-kundizzjonijiet tal-awtorizzazzjoni tiegħu jew leġiżlazzjoni nazzjonali oħra fil-pajjiż terz;

(c)

il-proċeduri dwar il-koordinazzjoni tal-attivitajiet ta' superviżjoni fosthom ta' spezzjonijiet fil-post.

(a)

qed jaġixxi b'manjiera li hija b'mod ċar ta' preġudizzju għall-interessi tal-utenti tal-parametri referenzjarji tiegħu jew għall-funzjonament ordnat tas-swieq; jew

(b)

kiser b'mod serju l-leġiżlazzjoni nazzjonali jew dispożizzjonijiet oħra applikabbli għalih fil-pajjiż terz u li fuq il-bażi tagħhom il-Kummissjoni tkun adottat id-deċiżjoni ta' implimentazzjoni skont l-Artikolu 30(2) jew (3).

(a)

L-ESMA tkun irreferiet il-kwistjoni lill-awtorità kompetenti tal-pajjiż terz u dik l-awtorità kompetenti ma tkunx ħadet il-miżuri xierqa meħtieġa biex tipproteġi lill-investituri u l-funzjonament b'mod ordnat tas-swieq fl-Unjoni jew tkun naqset milli turi li l-amministratur konċernat ikkonforma mar-rekwiżiti applikabbli għalih fil-pajjiż terz;

(b)

L-ESMA tkun infurmat lill-awtorità kompetenti tal-pajjiż terz bl-intenzjoni tagħha li tirtira r-reġistrazzjoni tal-amministratur, tal-anqas 30 jum qabel l-irtirar.

(a)

meta amministratur ikun parti minn grupp li jkun fih entità taħt superviżjoni li tkun tinsab fl-Unjoni, l-Istat Membru ta' referenza għandu jkun l-Istat Membru fejn tkun tinsab dik l-entità taħt superviżjoni. Din l-entità taħt superviżjoni għandha tinħatar bħala r-rappreżentant legali għall-finijiet tal-paragrafu 3;

(b)

jekk il-punt (a) ma japplikax, meta amministratur ikun parti minn grupp li jkun fih aktar minn entità taħt superviżjoni waħda li jinsabu fl-Unjoni, l-Istat Membru ta' referenza għandu jkun l-Istat Membru fejn ikunu jinsabu l-ogħla numru ta' entitajiet taħt superviżjoni, jew fil-każ li jkun hemm numru indaqs ta' entitajiet taħt superviżjoni, l-Istat Membru ta' referenza għandu jkun dak fejn il-valur ta' strumenti finanzjarji, kuntratti finanzjarji jew fondi ta' investimenti li jirreferenzjaw il-parametru referenzjarji huma l-ogħla. Waħda mill-entitajiet taħt superviżjoni li jkunu jinsabu fl-Istat Membru ta' referenza ddeterminat skont dan il-punt għandha tinħatar bħala r-rappreżentant legali għall-finijiet tal-paragrafu 3;

(c)

jekk il-punti (a) u (b) ta' dan il-paragrafu ma jkunux japplikaw, meta parametru referenzjarju wieħed jew aktar ipprovduti mill-amministratur jintużaw bħala referenza għal strumenti finanzjarji ammessi għan-negozjar f'ċentru tan-negozjar kif definit fil-punt (24) tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2014/65/UE, fi Stat Membru wieħed jew aktar, l-Istat Membru ta' referenza għandu jkun l-Istat Membru fejn l-istrument finanzjarju li jirreferenzja kwalunkwe wieħed minn dawk il-parametri referenzjarji jkun ġie ammess għan-negozjar jew ikun ġie nnegozjat f'ċentru tan-negozjar għall-ewwel darba u jkun għadu qed jiġi nnegozjat. Jekk l-istrumenti finanzjarji rilevanti jkunu ġew ammessi għan-negozjar jew ikunu ġew innegozjati għall-ewwel darba simultanjament f'ċentri tan-negozjar fi Stati Membri differenti, u jkunu għadhom qed jiġu nnegozjati, l-Istat Membru ta' referenza għandu jkun dak fejn il-valur ta' strumenti finanzjarji, kuntratti finanzjarji jew fondi ta' investiment li jirreferenzjaw il-parametru referenzjarji huma l-ogħla;

(d)

jekk il-punti (a), (b) u (c) ma jkunux japplikaw, meta parametru referenzjarju wieħed jew aktar ipprovduti mill-amministratur jintużaw minn entitajiet taħt superviżjoni f'aktar minn Stat Membru wieħed, l-Istat Membru ta' referenza għandu jkun l-Istat Membru fejn ikunu jinsabu l-ikbar numru ta' tali entitajiet taħt superviżjoni, jew fil-każ li jkun hemm numru indaqs ta' entitajiet taħt superviżjoni, l-Istat Membru ta' referenza għandu jkun dak fejn il-valur ta' strumenti finanzjarji, kuntratti finanzjarji jew fondi ta' investiment li jirreferenzjaw il-parametru referenzjarji huma l-ogħla.;

(e)

jekk il-punti (a), (b), (c) u (d) ma jkunux japplikaw u jekk l-amministratur ikun daħal fi ftehim li jagħti l-kunsens għall-użu ta' parametru referenzjarju li jipprovdi ma' entità taħt superviżjoni, l-Istat Membru ta' referenza għandu jkun l-Istat Membru fejn tkun tinsab tali entità taħt superviżjoni.

(a)

meta amministratur li jkun jinsab f'pajjiż terz ikun soġġett għal superviżjoni, ikun hemm arranġament ta' kooperazzjoni xieraq fis-seħħ bejn l-awtorità kompetenti tal-Istat Membru ta' referenza u l-awtorità kompetenti tal-pajjiż terz fejn jinsab l-amministratur, b'konformità mal-istandards tekniċi regolatorji adottati skont l-Artikolu 30(5), sabiex jiġi żgurat skambju effiċjenti ta' informazzjoni li jippermetti lill-awtorità kompetenti twettaq dmirijietha skont dan ir-Regolament;

(b)

l-eżerċizzju effettiv mill-awtorità kompetenti tal-funzjonijiet ta' superviżjoni tagħha skont dan ir-Regolament ma jkunx ipprojbit la mil-liġijiet, ir-regolamenti jew id-dispożizzjonijiet amministrattivi tal-pajjiż terz fejn ikun jinsab l-amministratur, u lanqas mil-limitazzjonijiet fis-setgħat ta' superviżjoni u ta' investigazzjoni tal-awtoritajiet ta' superviżjoni ta' dak il-pajjiż terz.

(a)

l-amministratur jew entità taħt superviżjoni oħra li jagħtu l-approvazzjoni jkunu vverifikaw u jkunu kapaċi juru fuq bażi kontinwa lill-awtorità kompetenti tagħhom li l-forniment tal-parametru referenzjarju jew tal-familja ta' parametri referenzjarji li jridu jiġu approvati jissodisfaw, fuq bażi obbligatorja jew volontarja, ir-rekwiżiti li tal-inqas ikunu stretti daqs ir-rekwiżiti ta' dan ir-Regolament;

(b)

l-amministratur jew entità taħt superviżjoni oħra li jagħtu l-approvazzjoni jkollhom il-kompetenza meħtieġa biex jimmonitorjaw b'mod effettiv l-attività tal-forniment ta' parametru referenzjarju f'pajjiż terz b'mod effettiv u biex jimmaniġġjaw ir-riskji assoċjati;

(c)

ikun hemm raġuni oġġettiva biex il-parametru referenzjarju jew il-familja ta' parametri referenzjarji jiġu forniti f'pajjiż terz u biex tali parametri referenzjarji jew familja ta' parametri referenzjarji jiġu approvati għall-użu tagħhom fl-Unjoni.

(a)

awtorizzazzjoni jekk tforni jew għandha l-intenzjoni li tforni indiċijiet li jintużaw jew li huma maħsuba biex jintużaw bħala parametri referenzjarji fis-sens ta' dan ir-Regolament;

(b)

reġistrazzjoni jekk hija entità taħt superviżjoni, li mhix l-amministratur, li tipprovdi jew għandha l-intenzjoni li tipprovdi indiċijiet li huma użati jew maħsuba biex jintużaw bħala parametri referenzjarji fis-sens ta' dan ir-Regolament, bil-kundizzjoni li l-attività tal-forniment ta' parametru referenzjarju ma jkunx ipprojbit mid-dixxiplina settorjali li tapplika għall-entità taħt superviżjoni u li l-ebda wieħed mill-indiċijiet fornuti jikkwalifikaw bħala parametru referenzjarju ta' importanza kritika; jew

(c)

reġistrazzjoni jekk tipprovdi jew għandha l-intenzjoni li tipprovdi biss l-indiċijiet li jikkwalifikaw bħala parametri referenzjarji mhux sinifikanti.

(a)

teżamina l-applikazzjoni għal awtorizzazzjoni u tadotta deċiżjoni biex tawtorizza jew tirrifjuta li tawtorizza l-applikant fi żmien erba' xhur mill-wasla ta' applikazzjoni kompluta.

(b)

teżamina l-applikazzjoni għar-reġistrazzjoni u tadotta deċiżjoni li tirreġistra jew li tirrifjuta li tirreġistra l-applikant fi żmien 45 jum tax-xogħol mill-wasla ta' applikazzjoni kompluta.

(a)

b'mod espliċitu jirrinunzja għall-awtorizzazzjoni jew ir-reġistrazzjoni jew ma jkun forna l-ebda parametru referenzjarju matul it-12-il xahar ta' qabel;

(b)

ikun kiseb l-awtorizzazzjoni jew ir-reġistrazzjoni, jew ikun approva parametru referenzjarju, billi għamel dikjarazzjonijiet foloz jew bi kwalunkwe mezz irregolari ieħor;

(c)

ma jkunx għadu jissodisfa l-kundizzjonijiet li ġie awtorizzat jew irreġistrat skonthom; jew

(d)

ikun kiser serjament jew ripetutament id-dispożizzjonijiet ta' dan ir-Regolament.

(a)

l-identitajiet tal-amministraturi awtorizzati jew irreġistrati skont l-Artikolu 34 u, l-awtoritajiet kompetenti responsabbli għas-superviżjoni tagħhom;

(b)

l-identitajiet ta' amministraturi li jikkonformaw mal-kundizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 30(1), il-lista ta' parametri referenzjarji msemmija fil-punt (c) tal-Artikolu 30(1) u l-awtoritajiet kompetenti tal-pajjiż terz responsabbli għas-superviżjoni tagħhom;

(c)

l-identitajiet tal-amministraturi li jkunu akkwistaw ir-rikonoxximent skont l-Artikolu 32, il-lista ta' parametri referenzjarji msemmija fl-Artikolu 32(7) u, fejn applikabbli, l-awtoritajiet kompetenti tal-pajjiż terz responsabbli għas-superviżjoni tagħhom;

(d)

il-parametri referenzjarji li huma approvati skont il-proċedura stabbilita fl-Artikolu 33, l-identitajiet tal-amministraturi tagħhom, u l-identitajiet tal-amministraturi li jagħtu l-approvazzjoni jew tal-entitajiet taħt superviżjoni li jagħtu l-approvazzjoni.

(a)

tkun kisbet il-qbil bil-miktub ta' dik l-awtorità kompetenti u l-informazzjoni tiġi ddivulgata biss għall-finijiet li tkun qablet magħhom dik l-awtorità kompetenti; jew

(b)

tali divulgazzjoni tkun meħtieġa għal proċedimenti legali.

(a)

twettaq l-ispezzjoni jew l-investigazzjoni fil-post hija stess;

(b)

tippermetti lill-awtorità kompetenti li bagħtet it-talba tipparteċipa fl-ispezzjoni fil-post jew l-investigazzjoni;

(c)

taħtar awdituri jew esperti biex jappoġġaw jew iwettqu spezzjoni jew investigazzjoni fuq il-post.

(a)

ikollhom aċċess għal kwalunkwe dokument u data oħra fi kwalunkwe forma u li jirċievu jew jieħdu kopja tagħhom;

(b)

jitolbu jew jeżiġu informazzjoni mingħand kwalunkwe persuna involuta fil-forniment ta', u l-kontribuzzjoni għal, parametru referenzjarju inkluż kwalunkwe fornitur ta' servizz li jkunu ġew esternalizzati lilu funzjonijiet, servizzi jew attivitajiet fil-forniment ta' parametru referenzjarju kif previst fl-Artikolu 10, kif ukoll is-superjuri tagħhom, u jekk meħtieġ, isejħu u jistaqsu lil kwalunkwe persuna bħal din bl-għan li jiksbu informazzjoni;

(c)

jitolbu, fir-rigward ta' parametri referenzjarji tal-komoditajiet, informazzjoni mingħand kontributuri dwar is-swieq spot skont, fejn applikabbli, formati standardizzati u rapporti dwar it-tranżazzjonijiet, u aċċess dirett għas-sistemi tan-negozjanti;

(d)

iwettqu spezzjonijiet fil-post jew investigazzjonijiet, f'siti ħlief fir-residenzi privati ta' persuni fiżiċi;

(e)

jidħlu f'siti tal-persuni ġuridiċi, mingħajr preġudizzju għar-Regolament (UE) Nru 596/2014, sabiex jikkonfiskaw dokumenti u data oħra fi kwalunkwe forma, fejn ikun hemm suspett raġonevoli li dokumenti u data oħra marbuta mas-suġġett tal-ispezzjoni jew l-investigazzjoni jistgħu jkunu rilevanti biex jiġi evidenzjat ksur ta' dan ir-Regolament. Meta tkun meħtieġa awtorizzazzjoni minn qabel mill-awtorità ġudizzjarja tal-Istat Membru konċernat, skont il-liġi nazzjonali, tali setgħa għandha tintuża biss wara li tkun inkisbet awtorizzazzjoni minn qabel;

(f)

jitolbu reġistrazzjonijiet eżistenti ta' konverżazzjonijiet telefoniċi, komunikazzjonijiet elettroniċi jew reġistri tat-traffiku tad-data ieħor miżmuma minn entitajiet taħt superviżjoni;

(g)

jitolbu l-iffriżar jew is-sekwestru ta' assi jew iż-żewġ affarijiet;

(h)

jeħtieġu waqfien temporanju ta' kwalunkwe prassi li l-awtorità kompetenti tqis li tmur kontra dan ir-Regolament;

(i)

jimponu projbizzjoni temporanja fuq l-eżerċizzju ta' attività professjonali;

(j)

jieħdu l-miżuri kollha meħtieġa biex jiġi żgurat li l-pubbliku jkun infurmat korrettament dwar il-forniment ta' parametru referenzjarju, fosthom billi jeżiġu li l-amministratur rilevanti jew il-persuna li tkun ippubblikat jew qassmet il-parametru referenzjarju, jew it-tnejn li huma, jippubblikaw dikjarazzjoni korrettiva dwar kontribuzzjonijiet jew ċifri passati tal-parametru referenzjarju.

(a)

direttament;

(b)

f'kollaborazzjoni ma' awtoritajiet oħra jew intrapriżi tas-suq;

(c)

fir-responsabbiltà tagħhom b'delega lil dawn l-awtoritajiet jew l-intrapriżi tas-suq;

(d)

permezz ta' applikazzjoni lill-awtoritajiet ġudizzjarji kompetenti.

(a)

kwalunkwe ksur tal-Artikoli 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 21, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29 u 34 fejn japplikaw; u

(b)

kwalunkwe nuqqas ta' kooperazzjoni jew konformità f'investigazzjoni jew ma' spezzjoni jew talba koperta mill-Artikolu 41.

(a)

ordni li teħtieġ lill-amministratur jew l-entità taħt superviżjoni responsabbli mill-ksur sabiex twaqqaf l-imġiba u sabiex ma tirripetix dik il-kondotta;

(b)

ir-restituzzjoni tal-profitti miksuba jew tat-telf evitat bis-saħħa tal-ksur, meta dawn ikunu jistgħu jiġu ddeterminati;

(c)

twissija pubblika li tindika l-amministratur jew l-entità taħt superviżjoni responsabbli u n-natura tal-ksur;

(d)

irtirar jew sospensjoni tal-awtorizzazzjoni jew ir-reġistrazzjoni ta' amministratur;

(e)

projbizzjoni temporanja li tipprojbixxi kwalunkwe persuna fiżika, li tinżamm responsabbli għal tali ksur, milli teżerċita funzjonijiet ta' mmaniġġar ma' amministraturi jew kontributuri taħt superviżjoni;

(f)

l-impożizzjoni tas-sanzjonijiet amministrattivi pekunjarji massimi sa mill-anqas tliet darbiet l-ammont tal-profitti miksuba jew it-telf evitat bis-saħħa tal-ksur, meta dawn ikunu jistgħu jiġu ddeterminati;

(g)

fir-rigward ta' persuna fiżika s-sanzjonijiet amministrattivi pekunjarji massimi ta' mill-anqas:

(h)

fir-rigward ta' persuna ġuridika s-sanzjonijiet amministrattivi pekunjarji massimi ta' mill-anqas:

(a)

is-serjetà u d-dewmien tal-ksur;

(b)

il-kritikalità tal-parametru referenzjarju għall-istabbiltà finanzjarja u l-ekonomija reali;

(c)

il-grad ta' responsabbiltà tal-persuna responsabbli;

(d)

is-saħħa finanzjarja tal-persuna responsabbli, kif indikat, partikolarment, mill-fatturat annwali totali tal-persuna ġuridika responsabbli jew mid-dħul annwali tal-persuna fiżika responsabbli;

(e)

il-livell tal-profitti miksuba jew tat-telf evitat mill-persuna responsabbli, sa fejn dawn jistgħu jiġu ddeterminati;

(f)

il-livell ta' kooperazzjoni tal-persuna responsabbli mal-awtorità kompetenti, mingħajr preġudizzju għall-ħtieġa li tiġi żgurata l-eliminazzjoni tal-profitti miksuba jew tat-telf evitat minn dik il-persuna;

(g)

ksur preċedenti mill-persuna konċernata;

(h)

miżuri meħuda, wara l-ksur, minn persuna responsabbli sabiex tiġi evitata r-ripetizzjoni tal-ksur.

(a)

tiddifferixxi l-pubblikazzjoni tad-deċiżjoni sa tali żmien meta r-raġunijiet għad-differiment jieqfu jeżistu;

(b)

tippubblika d-deċiżjoni fuq bażi anonima f'konformità mad-dritt nazzjonali fejn tali pubblikazzjoni anonima tiżgura protezzjoni effettiva tad-data personali konċernata;

(c)

ma tippubblikax id-deċiżjoni għal kollox fil-każ li l-awtorità kompetenti hija ta l-opinjoni li l-pubblikazzjoni skont il-punt (a) jew (b) se tkun insuffiċjenti biex tiżgura:

(a)

l-informazzjoni li għandha tiġi skambjata bejn l-awtoritajiet kompetenti;

(b)

il-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet bejn l-awtoritajiet kompetenti u l-perjodu ta' żmien li fih għandha tittieħed kull deċiżjoni;

(c)

il-każijiet li fihom l-awtoritajiet kompetenti jridu jikkonsultaw lil xulxin;

(d)

il-kooperazzjoni li għandha tingħata skont l-Artikolu 23(7) u (8).

(a)

bidla fil-kodiċi tal-kondotta imsemmija fl-Artikolu 15, il-metodoloġija jew regoli oħra tal-parametru referenzjarju;

(b)

perjodu tranżitorju, li matulu l-proċeduri previsti skont l-Artikolu 28(2) għandhom japplikaw.

(a)

meta l-awtorità kompetenti ma tkunx ikkomunikat informazzjoni essenzjali;

(b)

meta, wara talba li ssir skont il-paragrafu 3, l-awtorità kompetenti tal-amministratur tkun innotifikat lill-awtorità li tkun ressqet it-talba li r-rekwiżiti ta' dak il-paragrafu ma ġewx issodisfati jew meta ma tkunx aġixxiet fi żmien raġonevoli fir-rigward tat-tali talba;

(c)

meta l-awtoritajiet kompetenti ma jirnexxilhomx jilħqu ftehim dwar il-kwistjonijiet stipulati fil-paragrafu 6;

(d)

meta jkun hemm nuqqas ta' qbil rigward il-miżura li trid tittieħed f'konformità mal-Artikoli 34, 35 u 42;

(e)

meta jkun hemm nuqqas ta' qbil rigward il-miżura li trid tittieħed f'konformità mal-Artikoli 23(6);

(f)

meta jkun hemm nuqqas ta' qbil rigward il-miżura li trid tittieħed f'konformità mat-tielet subparagrafu tal-paragrafu 8 ta' dan l-Artikolu.

(a)

dak il-fornitur tal-indiċi ma għandux jipprovdi parametru referenzjarju ta' importanza kritika;

(b)

l-awtorità kompetenti tkun konxja, fuq bażi raġonevoli, li l-indiċi jew indiċijiet pprovduti mill-fornitur tal-indiċi ma għandhomx użu mifrux, skont it-tifsira ta' dan ir-Regolament, fl-Istat Membru fejn jinsab il-fornitur tal-indiċi kif ukoll fi Stati Membri oħra.

(a)

il-funzjonament u l-effikaċja tar-reġim tal-parametri referenzjarji ta' importanza kritika, ta' amministrazzjoni obbligatorja u l-kontribuzzjoni obbligatorja skont l-Artikoli 20, 21 u 23 u d-definizzjoni ta' parametru referenzjarju ta' importanza kritika fil-punt (25) tal-Artikolu 3(1);

(b)

l-effikaċja tal-awtorizzazzjoni, ir-reġistrazzjoni u s-superviżjoni tar-reġim skont it-Titolu VI u tal-kulleġġi skont l-Artikolu 46, u l-adegwatezza tas-superviżjoni ta' ċerti parametri referenzjarji minn korp tal-Unjoni;

(c)

il-funzjonament u l-effikaċja tal-Artikolu 19(2), b'mod partikolari l-kamp ta' applikazzjoni tiegħu.

(1)

L-Artikolu 19 huwa emendat kif ġej:

(2)

L-Artikolu 35 huma emendat kif ġej:

(3)

Fl-Artikolu 38, jiżdiedu l-paragrafi li ġejjin:

“Sat-3 ta' Lulju 2019, il-Kummissjoni, wara li tikkonsulta lill-ESMA, għandha tippreżenta rapport lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill dwar il-livell tal-limiti stipulati fl-Artikolu 19(1a)(a) u (b) fir-rigward ta' transazzjonijiet tal-amministraturi fejn l-ishma tal-emittent jew strumenti ta' dejn jiffurmaw parti minn impriża ta' investiment kollettiv jew jipprovdu espożizzjoni għal portafoll ta' assi, bil-għan li jiġi valutat jekk dan il-livell ikunx xieraq jew għandux jiġi aġġustat.

Il-Kummissjoni għandha tingħata s-setgħa li tadotta atti delegati skont l-Artikolu 35 għall-aġġustament tal-limiti fl-Artikolu 19(1a)(a) u (b), jekk tiddetermina f'dak ir-rapport li dawk il-limiti għandhom jiġu aġġustati.”.

(1)

Fl-Artikolu 5(1), jiddaħħal is-subparagrafu li ġej wara t-tieni subparagrafu:

“Fejn il-ftehim ta'kreditu jirreferenzja parametru referenzjarju kif definit fil-punt 3 tal-Artikolu 3(1) tar-Regolament (UE) 2016/1011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (*), l-isem tal-parametru referenzjarju u l-amministratur tiegħu u l-implikazzjonijiet potenzjali fuq il-konsumatur għandhom jiġu pprovduti mill-kreditur jew, fejn applikabbli, mill-intermedjarju tal-kreditu, lill-konsumatur f'dokument separat li jista' jiġi anness mal-formola tal-Informazzjoni Standard Ewropea dwar il-Kreditu lill-Konsumatur.

(*)  Regolament (UE) 2016/1011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill ta'8 ta' Ġunju 2016 dwar l-indiċi użati bħala parametri referenzjarji fi strumenti finanzjarji u kuntratti finanzjarji jew dwar il-kejl tal-prestazzjoni ta' fondi ta' investiment u li temenda d-Direttiva 2008/48/KE u 2014/17/UE u r-Regolament (UE) Nru 596/2014 (ĠU L 171, 29.6.2016, p. 1).”."

(2)

Fl-Artikolu 27(1), jiddaħħal is-subparagrafu li ġej wara t-tieni subparagrafu:

“Sal-1 ta' Lulju 2018, l-Istati Membri għandhom jadottaw u jippubblikaw d-dispożizzjonijiet meħtieġa biex jikkonformaw mat-tielet subparagrafu tal-Artikolu 5(1) u għandhom jikkomunikawhom lill-Kummissjoni. Huma għandhom japplikaw dawk id-dispożizzjonijiet mill-1 ta' Lulju 2018.”.

(1)

Fit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 13(1) jiddaħħal il-punt li ġej:

(**)  Regolament (UE) 2016/1011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill ta'8 ta' Ġunju 2016 dwar l-indiċi użati bħala parametri referenzjarji fi strumenti finanzjarji u kuntratti finanzjarji jew dwar il-kejl tal-prestazzjoni ta' fondi ta' investiment u li temenda d-Direttiva 2008/48/KE u 2014/17/UE u r-Regolament (UE) Nru 596/2014 (ĠU L 171, 29.6.2016, p. 1).”;"

(2)

Fl-Artikolu 42(2), jiddaħħal is-subparagrafu li ġej wara l-ewwel subparagrafu:

“Sal-1 ta' Lulju 2018, l-Istati Membri għandhom jadottaw u jippubblikaw id-dispożizzjonijiet meħtieġa biex jikkonformaw mal-punt (ea) tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 13(1), u għandhom jikkomunikawhom lill-Kummissjoni. Huma għandhom japplikaw dawk id-dispożizzjonijiet mill-1 ta' Lulju 2018.”;

(3)

Fl-Artikolu 43(1), jiżdied is-subparagrafu li ġej:

“Il-punt (ea) tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 13(1) ma għandux japplika għal kuntratti ta' kreditu eżistenti qabel l-1 ta' Lulju 2018.”.