EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 32014L0045

Direttiva 2014/45/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat- 3 ta’ April 2014 dwar testijiet perjodiċi tal-affidabbiltà stradali għal vetturi bil-mutur u t-trejlers tagħhom u li tħassar id-Direttiva 2009/40/KE Test b’relevanza għaż-ŻEE

OJ L 127, 29.4.2014, p. 51–128 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

Legal status of the document In force: This act has been changed. Current consolidated version: 20/05/2023

ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2014/45/oj

29.4.2014   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

L 127/51


DIRETTIVA 2014/45/UE TAL-PARLAMENT EWROPEW U TAL-KUNSILL

tat-3 ta’ April 2014

dwar testijiet perjodiċi tal-affidabbiltà stradali għal vetturi bil-mutur u t-trejlers tagħhom u li tħassar id-Direttiva 2009/40/KE

(Test b’relevanza għaż-ŻEE)

IL-PARLAMENT EWROPEW U L-KUNSILL TAL-UNJONI EWROPEA,

Wara li kkunsidraw it-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, u b’mod partikolari l-Artikolu 91 tiegħu,

Wara li kkunsidraw il-proposta mill-Kummissjoni Ewropea,

Wara li l-abbozz tal-att leġislattiv intbagħat lill-parlamenti nazzjonali,

Wara li kkunsidraw l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew (1),

Wara li kkonsultaw mal-Kumitat tar-Reġjuni,

Filwaqt li jaġixxu skont il-proċedura leġislattiva ordinarja (2),

Billi:

(1)

Fil-White Paper tagħha tat-28 ta’ Marzu 2011 intitolata “Pjan direzzjonali għal Żona Unika Ewropea tat-Trasport – Lejn sistema tat-trasport kompetittiva u li tuża r-riżorsi b’mod effiċjenti”, l-Kummissjoni stipulat għan ta’ “viżjoni żero” li fih l-Unjoni għandha tersaq qrib lejn żero fatalitajiet fit-trasport stradali sal-2050. Bil-ħsieb li jintlaħaq dan il-għan, it-teknoloġija tal-vetturi hija mistennija tikkontribwixxi ħafna lejn it-titjib tar-rekord ta’ sikurezza tat-trasport tat-triq.

(2)

Il-Kummissjoni fil-Komunikazzjoni intitolata “Lejn Żona Ewropea ta’ sikurezza tat-triq: orjentazzjonijiet ta’ politika dwar is-sikurezza tat-triq 2011-2020”, il-Kummissjoni proponiet li tnaqqas l-għadd ġenerali tal-fatalitajiet stradali fl-Unjoni bin-nofs sal-2020 mill-2010. Bil-ħsieb li tilħaq dan l-iskop, il-Kummissjoni ddefiniet seba’ għanijiet strateġiċi u identifikat azzjonijiet għal vetturi aktar sikuri, strateġija biex jitnaqqas l-għadd ta’ nies feruti u miżuri biex titjieb is-sikurezza tal-utenti vulnerabli stradali, b’mod partikolari l-motoċiklisti.

(3)

L-ittestjar tal-affidabilità stradali huwa parti minn reġim usa’ mfassal biex jiżgura li l-vetturi jinżammu f’kondizzjoni sikura u aċċettabli ambjentalment matul l-użu tagħhom. Dik is-sistema għandha tkopri l-ittestjar perjodiku tal-affidabilità stradali għall-vetturi kollha u l-ispezzjonijiet tekniċi waqt it-traġitt għall-vetturi użati għal attivitajiet kummerċjali tat-trasport bit-triq kif ukoll tipprovdi dispożizzjonijiet dwar proċedura għar-reġistrazzjoni tal-vetturi biex tkun tista’ tintuża s-sospensjoni ta’ awtorizzazzjoni ta’ vettura milli tintuża fit-traffiku stradali fejn il-vettura tikkostitwixxi riskju immedjat għas-sikurezza stradali. L-ittestjar perjodiku għandu jkun l-għodda ewlenija biex tiġi żgurata l-affibabilità stradali. L-ispezzjonijiet tekniċi waqt it-traġitt tal-vetturi kummerċjali għandhom ikunu kumplimentari biss għat-testijiet perjodiċi.

(4)

L-Istati Membri għandhom ikunu awtorizzati jistabbilixxu standards ogħla ta’ ttestjar minn dawk mitluba minn din id-Direttiva.

(5)

L-infurzar tal-miżuri ta’ affidabilità stradali jistgħu jinkludu kampanji ta’ sensibilizzazzjoni li jiffokaw fuq is-sidien tal-vetturi u bil-għan li jiġu żviluppati prattiki u drawwiet li jirriżultaw mill-kontrolli bażiċi fuq il-vetturi tagħhom.

(6)

Il-vetturi b’sistemi tekniċi li ma jaħdmux tajjeb għandhom impatt fuq is-sikurezza stradali, u jistgħu jikkontribwixxu għal inċidenti fit-toroq li jinvolvu korrimenti u mwiet. Dak l-impatt jista’ jitnaqqas jekk jitwettaq titjib adegwat fis-sistema tal-ittestjar tal-affidabilità stradali. L-iżvelar kmieni ta’ nuqqas fl-affidabilità stradali ta’ vettura għandu jgħin biex dak in-nuqqas jiġi rimedjat u b’hekk jiġu evitati l-inċidenti.

(7)

Il-vetturi b’sistemi tal-kontroll tal-emissjoni li ma jaħdmux sew għandhom impatt ambjentali ikbar mill-vetturi b’manutenzjoni adegwata. Għalhekk, sistema perjodika tal-ittestjar tal-affidabilità stradali għandha tikkontribwixxi għal titjib fl-ambjent permezz ta’ tnaqqis tal-emissjonijiet medji tal-vetturi.

(8)

L-Istati Membri għandhom iqisu miżuri xierqa biex jevitaw il-manipulazzjoni ħażina jew it-tbagħbis ta’ partijiet u komponenti li jista’ jkollhom effett negattiv fuq il-karatteristiċi ta’ sikurezza u dawk ambjentali tal-vettura, b’mod partikolari permezz ta’ ttestjar perjodiku tal-affidabilità stradali, inklużi peanlitajiet effettivi, proporzjonati, dissważivi u mhux diskriminatorji.

(9)

Matul l-aħħar għoxrin sena, ir-rekwiżiti fir-rigward tal-emissjonijiet tal-vetturi għall-approvazzjoni tat-tip issaħħu kontinwament. Madankollu, il-kwalità tal-arja ma tjebitx daqs kemm kien previst bħala riżultat tal-issikkar tal-istandards tal-emissjonijiet għall-vetturi, speċjalment fir-rigward tal-ossidu tan-nitroġenu (NOx) u partikoli fini. Il-possibilitajiet li jitjiebu ċ-ċikli tal-ittestjar biex dawn jaqblu mal-kondizzjonijiet fit-toroq għandhom jiġu eżaminati mill-qrib sabiex jiġu żviluppati soluzzjonijiet futuri, inkluż l-istabbiliment ta’ metodi ta’ ttestjar għat-tkejjil tal-livelli tal-NOx u l-valuri ta’ limitu għall-emissjonijiet tal-NOx.

(10)

Għall-vetturi li josservaw il-klassijiet ta’ emissjonijiet Euro 6 u Euro VI fuq is-sistemi dijanjostiċi abbord (OBD) qed isiru iktar effettivi biex jivvalutaw l-emissjonijiet filwaqt li jiġġustifikaw l-użu tagħhom bħala ekwivalenti għall-ittestjar standard għall-emissjonijiet għall-iskopijiet ta’ ttestjar tal-affidabilità stradali. Sabiex l-użu tal-OBD jkun previst għall-ittestjar għall-affidabilità stradali għall-vetturi sal-klassijiet ta’ emissjonijiet Euro 5 u Euro V, l-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jippermettu dan il-metodu ta’ ttestjar skont ir-rakkomandazzjonijiet tal-manifattur u rekwiżiti oħra għal tali vetturi meta l-ekwivalenza, b’kunsiderazzjoni tal-leġislazzjoni relevanti dwar l-approvazzjoni tat-tip, meta jkun xieraq, tkun ġiet verifikata indipendentement.

(11)

Fl-Unjoni ġew adottati għadd ta’ standards u rekwiżiti tekniċi fir-rigward tas-sikurezza tal-vetturi. Huwa meħtieġ li jkun żgurat, permezz ta’ sistema ta’ testijiet perjodiċi tal-affidabilità stradali, li l-vetturi jkomplu jissodisfaw l-istandards ta’ sikurezza. Dik is-sistema għandha tapplika għal ċerti kategoriji ta’ vetturi kif definit fid-Direttivi 2002/24/KE (3), 2003/37/KE (4) u 2007/46/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (5).

(12)

It-tratturi bir-roti b’veloċità massima skont id-disinn ogħla minn 40 km/siegħa qed jintużaw dejjem aktar minflok it-trakkijiet f’attivitajiet tat-trasport lokali u għal skopijiet kummerċjali ta’ trasport tal-merkanzija bit-triq. Il-potenzjal ta’ riskju tagħhom huwa komparabbli ma’ dak tat-trakkijiet u għalhekk il-vetturi f’dik il-kategorija, li jintużaw prinċipalment fit-toroq pubbliċi, għandhom għalhekk ikunu soġġetti għall-ittestjar tal-affidabilità stradali.

(13)

Suppost li l-vetturi ta’ interess storiku jikkonservaw il-wirt tal-epoka li nbnew fiha u huma meqjusa bħala li ftit li xejn jintużaw fit-toroq pubbliċi. Għandu jitħalla f’idejn l-Istati Membri biex jiddeterminaw il-perjodiċità tal-ittestjar tal-affidabilità stradali għal vetturi bħal dawn. Għandu jitħalla wkoll f’idejn l-Istati Membri biex jirregolaw l-ittestjar tal-affidabilità stradali għal tipi oħra ta’ vetturi speċjalizzati.

(14)

Il-vetturi użati esklużivament f’territorji remoti tal-Istati Membri, partikolarment fuq gżejjer żgħar b’inqas minn 5 000 abitant jew f’żoni b’popolazzjoni mifruxa b’densità ta’ popolazzjoni ta’ inqas minn ħames persuni kull kilometru kwadru, jiġu użati taħt kondizzjonijiet li jistgħu jirrikjedu reġim ta’ testijiet tal-affidabbiltà stradali speċifiku. Għaldaqstant, l-Istati Membri għandhom jingħataw is-setgħa li jeżentaw tali vetturi mill-applikazzjoni ta’ din id-Direttiva.

(15)

L-ittestjar tal-affidabilità stradali hija attività sovrana u għalhekk, għandha ssir mill-Istati Membri jew minn korpi pubbliċi jew privati fdati bit-twettiq ta’ tali ttestjar taħt is-superviżjoni tagħhom. L-Istati Membri għandhom jibqgħu invarjabbli responsabbli għall-ittestjar tal-affidabilità stradali fil-każijiet kollha anke meta s-sistema nazzjonali tippermetti l-awtorizzazzjoni ta’ korpi privati, inklużi dawk li jtwettqu wkoll it-tiswija tal-vetturi.

(16)

L-Istati Membri għandu jkollhom is-setgħa li jawtorizzaw ċentri tal-ittestjar li jinsabu barra mit-territorju tagħhom biex iwettqu testijiet tal-affidabilità stradali għal vetturi rreġistrati fit-territorju tagħhom, jekk dawk iċ-ċentri tal-ittestjar ikunu diġà ġew awtorizzati mill-Istat Membri li fih huma jinsabu li jwettqu testijiet fuq vetturi.

(17)

Għall-ispezzjoni tal-vetturi u speċjalment għall-komponenti ta’ sikurezza elettroniċi tagħhom huwa kruċjali li jkun hemm aċċess għall-ispeċifikazzjonijiet tekniċi ta’ kull vettura individwali. Konsegwentement, il-manifatturi tal-vetturi għandhom jipprovdu d-dejta meħtieġa għall-verifika tal-funzjonalità tal-komponenti relatati mas-sikurezza u mal-ambjent. Id-dispożizzjonijiet li jikkonċernaw l-aċċess għall-informazzjoni dwar it-tiswija u l-manutenzjoni għandhom jiġu applikati b’mod simili għal dak il-fini, u jippermettu li ċ-ċentri ta’ spezzjoni jkollhom aċċess għal dawk l-elementi ta’ informazzjoni meħtieġa għall-ittestjar tal-affidabilità stradali. Id-dejta għandha tinkludi d-dettalji li jippermettu li l-funzjonalità tas-sistemi ta’ sikurezza tal-vettura tkun ikkontrollata b’mod li tali sistemi jistgħu jiġu ttestjati f’ambjent ta’ spezzjoni teknika perjodika. Dan huwa ta’ importanza kruċjali fil-qasam ta’ sistemi kkontrollati elettronikament u għandu jkopri l-elementi kollha li ġew installati mill-manifattur.

(18)

Il-vetturi użati fit-toroq pubbliċi jridu jkunu affidabbli stradalment meta jintużaw. Id-detentur taċ-ċertifikat ta’ reġistrazzjoni u, meta applikabbli, l-operatur tal-vettura għandhom ikunu responsabbli li jżommu l-vettura f’kondizzjoni ta’ affidabbiltà stradali.

(19)

Hu importanti għas-sikurezza stradali u għall-impatt fuq is-soċjetà li l-vetturi li jintużaw fit-toroq jkunu f’kondizzjoni teknika tajba. Għalhekk, l-Istati Membri m’għandhomx ma jitħallewx jawtorizzaw, fuq bażi volontarja, testijiet addizzjonali tal-affidabilità stradali.

(20)

Sabiex ikun permess grad ta’ flessibbiltà għad-detenturi ta’ ċertifikat ta’ reġistrazzjoni u l-operaturi, l-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jispeċifikaw perjodu ta’ diversi ġimgħat li fih jrid jitwettaq it-test perjodiku tal-affidabilità stradali.

(21)

L-ittestjar tul iċ-ċiklu ta’ ħajja tal-vettura għandu jkun relattivament sempliċi, ta’ malajr u mhux għali, u fl-istess ħin effettiv biex jintlaħqu l-objettivi ta’ din id-Direttiva.

(22)

It-testijiet tal-affidabilità stradali għandhom ikopru l-elementi kollha rilevanti għad-diżinn, il-kostruzzjoni u t-tagħmir speċifiku tal-vettura ttestjata. Il-kompatibilità bejn il-partijiet u l-komponenti, bħal bejn ir-roti u l-buttuni tar-roti, għandha tiġi trattata bħala punt kritiku ta’ sikurezza u għandha tiġi ċċekkjata fit-testijiet tal-affidabilità stradali. Fil-kuntest ta’ dawk l-elementi, u b’qies tal-istat attwali tat-teknoloġija tal-vetturi, is-sistemi elettroniċi moderni għandhom jiġu inklużi fil-lista tal-elementi ttestjati. Bil-ħsieb li tinkiseb armonizzazzjoni fl-ittestjar tal-affidabilità stradali, għandhom jiġu stabbiliti metodi ta’ ttestjar rakkomandati għal kull wieħed mill-elementi tat-test. Dawk l-elementi għandhom jiġu aġġornati biex iqisu r-riċerka li qed tevolvi u l-progress tekniku fil-qasam tas-sikurezza tal-vetturi.

(23)

Sabiex tkun iffaċilitata l-armonizzazzjoni u biex tkun żgurata l-konsistenza tal-istandards, għandha tiġi pprovduta lista eżawrenti tar-raġunijiet prinċipali fir-rigward tal-elementi ttestjati li ma jgħaddux mit-test. Sabiex jintlaħaq livell ta’ konsistenza fil-ġudizzju tal-kondizzjoni tal-vettura ttestjata, in-nuqqasijiet skoperti għandhom jiġu vvalutati ma’ standard komuni.

(24)

Bil-għan li jiġi applikat aħjar il-prinċipju tal-moviment liberu fl-Unjoni, għall-iskopijiet ta’ reġistrazzjoni mill-ġidd ta’ vettura, Istati Membri għandhom jirrikonoxxu ċ-ċertifikati ta’ affidabilità stradali li jinħarġu minn Stati Membri oħra. Dan ma għandux jaffettwa id-dritt ta’ Stat Membru li jivverifika ċ-ċertifikat ta’ affidabilità stradali u l-identifikazzjoni tal-vettura waqt ir-reġistrazzjoni mill-ġdid u li jintalab test ġdid ta’ affidabilità stradalili għandu jitwettaq b’ċerti kondizzjonijiet stipulati f’din id-Direttiva.

(25)

Il-frodi tal-odometru għandu jitqies bħala reat li jista’ jiġi pernalizzat għax il-manipulazzjoni ta’ odometru tista’ twassal għal evalwazzjoni mhux korretta tal-kondizzjoni tal-affidabilità stradali ta’ vettura. Ir-reġistrazzjoni tal-kilometraġġ fiċ-ċertifikat tal-affidabilità stradali u aċċess għall-ispetturi għal dik l-informazzjoni għandhom jiffaċilitaw l-iskoperta tat-tbagħbis jew tal-manipulazzjoni tal-odometru. L-iskambju ta’ informazzjoni dwar il-qari tal-odometru bejn l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri għandu jiġi eżaminat mill-Kummissjoni.

(26)

Għandu jinħareġ ċertifikat tal-affidabilità stradali wara kull test. Dan għandu jinkludi, fost l-oħrajn, informazzjoni li tikkonċerna l-identità tal-vettura u informazzjoni dwar ir-riżultati tat-test. Ir-riżultati tat-test tal-affidabilità stradali għandu jkun disponibbli eletronikament. Bil-ħsieb li jkun żgurat segwitu xieraq tat-testijiet tal-affidabilità stradali, l-Istati Membri għandhom jiġbru u jżommu informazzjoni bħal din f’bażi tad-dejta, b’mod partikolari, għall-iskopjiet ta’ analiżi tar-riżultati tat-testijiet perjodiċi ta’ affidabilità stradali.

(27)

Id-detentur taċ-ċertifikat ta’ reġistrazzjoni u, meta jkun applikabbli, l-operatur ta’ vettura suġġetta għal test tal-affidabilità stradali li matulu jiġu skoperti n-nuqqasijiet, b’mod partikolari dawk li jirrappreżentaw riskju għas-sikurezza stradali, għandhom jirranġaw dawn in-nuqqasijiet mingħajr dewmien. Fil-każ ta’ nuqqasijiet perikolużi, jista’ jkun neċessarju li l-użu tal-vettura jiġi ristress sakemm jitranġaw dawk in-nuqqasijiet kollha.

(28)

Meta vettura ttestjata tappartjeni għal kategorija ta’ vetturi li mhijiex soġġetta għar-reġistrazzjoni fl-Istat Membru fejn bdiet tintuża, dak l-Istat Membru għandu jkun jista’ jirrikjedi li l-prova tat-test tintwera b’mod viżibbli fuq il-vettura.

(29)

Biex jintlaħaq livell għoli ta’ kwalità fl-ittestjar mal-Unjoni kollha, it-tagħmir għall-ittestjar użat waqt l-ittestjar, kif ukoll il-manutenzjoni u l-kalibrazzjoni tiegħu għandhom jiġu verifikati b’referenza għall-ispeċifikazzjonijet provduti mill-Istati Membri jew mill-manifatturi..

(30)

Għandu jkun possibbli li jintuża tagħmir alternattiv li jirrifletti l-progress u l-innovazzjoni teknoloġiċi sakemm jiġi żgurat livell ta’ kwalità għolja ekwivalenti tal-ittestjar.

(31)

Meta jawtorizzaw iċ-ċentri tal-ittestjar fuq it-territorju tagħhom, l-Istati Membri għandhom jieħdu kont tal-fatt li d-Direttiva 2006/123/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (6) teskludi mill-kamp ta’ applikazzjoni tagħha, is-servizzi ta’ interess ġenerali fil-qasam tat-trasport.

(32)

Iċ-ċentri tal-ittestjar għandhom jiżguraw l-oġġettività u l-kwalità għolja tal-ittestjar tal-vetturi sabiex jintlaħqu r-rekwiżiti minimi fir-rigward tal-ġestjoni tal-kwalità, iċ-ċentri tal-ittestjar għandhom ikunu konformi mar-rekwiżiti imposti mill-Istat Membru li jawtorizza.

(33)

Standards għoljin tal-ittestjar tal-affidabilità stradali jeħtieġu li l-persunal tal-ittestjar ikollu livell għoli ta’ ħiliet u kompetenzi. Għandha tiġi introdotta sistema tat-taħriġ inkluż taħriġ inizjali u korsijiet ta’ taħriġ ta’ aġġornament perjodiku jew eżami xieraq. Għandu jkun dispożizzjoni għal perjodu tranżitorju biex jippermetti t-traniżizzjoni bla tfixkil tal-persunal tal-ittestjar eżistenti f’sistema ta’ taħriġ jew eżami perjodiku. Sabiex jiġu żgurati standards għolja ta’ taħriġ, kompetenzi u ttestjar, l-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jistabbilixxu rekwiżiti ta’ kompetenza u taħriġ korrispondenti addizzjonali.

(34)

Meta jkunu qed iwettqu t-testijiet tal-affidabilità stradali, l-ispetturi għandhom jaġixxu b’mod indipendenti u l-ġudizzju tagħhom m’għandhomx ikunu affettwati minn kunflitti ta’ interess, inklużi dawk ta’ natura ekonomika u personali. Għalhekk ma għandux ikun hemm korrelazzjoni diretta bejn il-gwadann tal-ispetturi u r-riżultati tat-testijiet tal-affidabilità stradali. Għandu jkun possibbli wkoll li l-Istat Membri jippreskrivu rekwiżiti fir-rigward tas-separazzjoni tal-attività jew jawtorizzaw korp privat biex iwettaq kemm it-testjiet tal-affidabilità stradali kif ukoll it-tiswijiet tal-vetturi, anke fuq l-istess vettura f’każijiet meta l-korp superviżorju jkun sodisfatt li nlaħaq livell għoli ta’ oġġettività.

(35)

Ir-riżultati ta’ test tal-affidabilità stradali ma għandhomx jiġu mibdula għal finijiet kummerċjali. Il-korp superviżorju għandu jkun jista’ jimmodifika r-riżultati ta’ dak it-test tal-affidabilità stradali biss jekk ikun ċar li s-sejbiet tat-test tal-affidabilità stradali mwettaq minn spettur ma jkunux korretti.

(36)

Bil-ħsieb li jkun żgurat li jinżamm l-ogħla livell ta’ kwalità tal-ittestjar maż-żmien, l-Istati Membri għandhom jistabbilixxu sistemi li jiżguraw il-kwalità li jkopru l-proċessi ta’ awtorizzazzjoni, is-superviżjoni u l-irtirar, is-sospensjoni jew il-kanċellazzjoni tal-awtorizzazzjoni għat-twettiq ta’ testijiet tal-affidabilità stradali.

(37)

L-akkreditazzjoni taċ-ċentri tal-ittestjar, skont ir-Regolament (KE) Nru 765/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (7) m’għandhiex tikkostitwixxi obbligu għall-Istati Membri.

(38)

F’diversi Stati Membri għadd għoli ta’ ċentri tal-ittestjar privati awtorizzatti jwettqu testijiet tal-affidabilità stradali. Sabiex ikun żgurat li l-iskambju tal-informazzjoni fost l-Istati Membri f’dan ir-rigward ikun effiċjenti, għandhom jiġu nnominati punti ta’ kuntatt nazzjonali.

(39)

Ittestjar tal-affidabilità stradali jagħmel parti minn skema regolatorja usa’, li tirregola l-vetturi matul il-ħajja tagħhom mill-approvazzjoni permezz tar-reġistrazzjonijiet u l-ispezzjonijiet sal-iskreppjar. Il-kondiviżjoni tal-informazzjoni li tinsab fil-bażijiet tad-dejta elettroniċi nazzjonali dwar il-vetturi u tal-manifatturi għandhom, fil-prinċipju, tgħin sabiex titjieb l-effiċjenza tal-katina kollha amminstrattiva tal-vetturi u jitnaqqsu l-ispejjeż u għandha tgħin biex jitnaqqsu l-piżijiet amministrattivi. Il-Kummissjoni għandha teżamina l-fattibilità, l-ispejjeż u l-benefiċċji tal-istabbiliment ta’ pjattaforma elettronika tal-informazzjoni dwar il-vetturi billi tibbenefika mis-soluzzjonijiet tal-IT eżistenti u li huma diġà implimentati fir-rigward tal-iskambju internazzjonali tad-dejta sabiex jitnaqqsu kemm jista’ jkun l-ispejjeż u biex jiġu evitati id-duplikazzjonijiet. Hi u twettaq l-eżami ta’ dan, il-Kummisjoni għandha tqis l-aktar mod adatt biex isir kollegament bejn is-sistemi nazzjonali eżistenti bil-ħsieb li tiġi skambjata informazzjoni dwar dejta relatata mal-ittestjar tal-affidabbiltà stradali u l-qari tal-odometru bejn l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri responsabbli għall-ittestjar, ir-reġistrazzjoni u l-approvazzjoni tal-vetturi, iċ-ċentri tal-ittestjar, il-manifatturi tat-tagħmir tal-ittestjar u l-manifatturi tal-vetturi. Il-Kummissjoni għandha teżamina wkoll il-fattibilità, l-ispejjeż u l-benefiċċji tal-ġbir u l-ħżin tal-informazzjoni disponibbli rigward il-komponenti prinċipali tal-vetturi relatati mas-sikurezza li jkunu ġew involuti f’inċidenti serji kif ukoll il-possibilità li tagħmel l-informazzjoni dwar l-istorja tal-inċidenti u l-qari tal-odometri disponibbli, f’sura anonimizzata, għall-ispetturi tal-vettura, id-detenturi taċ-ċertifikati tar-reġistrazzjoni u r-riċerkaturi tal-inċidenti.

(40)

Biex ikunu żgurati kondizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta’ din id-Direttiva, il-Kummissjoni għandha tiġi kkonferita setgħat ta’ implimentazzjoni. Is-setgħat ta’ implimentazzjoni għandhom jiġu eżerċitati skont ir-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (8).

(41)

Il-Kummissjoni għandha tadotta atti ta’ implimentazzjoni relatati mal-informazzjoni li għandha ssir aċċessibbli mill-manifatturi tal-vetturi għall-ittestjar tal-affidabilità stradali m’għandhomx jiġu adottati mill-Kummissjoni meta l-kumitat stabbilit skont din id-Direttiva ma jagħti ebda opinjoni dwar l-abbozz ta’ att ta’ implimentazzjoni preżentat mill-Kummissjoni.

(42)

Sabiex tiġi aġġornata l-għażla tal-kategorija ta’ vetturi fl-Artikolu 2(1) u l-Artikolu 5(1) u (2), jiġi aġġornat il-punt 3 tal-Anness I fir-rigward tal-metodi; u biex jiġi adattat il-punt 3 tal-Anness I, fir-rigward tal-lista tal-elementi, il-metodi u l-valutazzjoni is-setgħa li tadotta atti skont l-Artikolu 290 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea għandha tiġi ddelegata lill-Kummissjoni. Huwa partikolarment importanti li l-Kummissjoni twettaq konsultazzjonijiet xierqa matul ix-xogħol tagħha ta’ tħejjija, anke fil-livell ta’ esperti. Il-Kummissjoni, meta tħejji u tfassal atti delegati, għandha tiżgura t-trasmissjoni simultanja, f’waqtha u xierqa ta’ dokumenti rilevanti lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill.

(43)

L-affidabilità stradali għandha impatt dirett fuq is-sikurezza fit-toroq u, għalhekk, għandha tiġi reveduta perjodikament. Il-Kummissjoni għandha tirraporta dwar l-effettività tad-dispożizzjonijiet ta’ din id-Direttiva, inklużi dawk relatati mal-kamp ta’ applikazzjoni, il-frekwenza tal-ittestjar, iktar titjib tas-sistema affidabilità stradali permezz tal-iskambju elettroniku ta’ informazzjoni, u r-rikonoxximent reċiproku potenzjali futur taċ-ċertifikati tal-affidabbiltà stradali.

(44)

Il-faċilitajiet u t-tagħmir tal-ittestjar użati fiċ-ċentri tal-ittestjar għandhom jissodisfaw ir-rekwiżiti stipulati għat-twettiq tat-testijiet tal-affidabilità stradali. Peress li jeħtieġ li jkun hemm investiment sostanzjali u adattamenti li jista’ ma jkunx possibbli li jitwettqu immedjatament, għandu jingħata perjodu ta’ ħames snin sabiex ikun hemm il-konformità ma’ dawk ir-rekwiżiti. Għandu jingħata perjodu ta’ ħames snin lill-korpi superviżorji li jagħtihom ċans jissodisfaw il-kriterji u r-rekwiżiti kollha fir-rigward tal-awtorizzazzjoni u s-superviżjoni taċ-ċentri tal-ittestjar.

(45)

Ladarba l-għan ta’ din id-Direttiva, jiġifieri li titjieb is-sikurezza stradali billi jiġu stipulati rekwiżiti komuni minimi u regoli armonizzati li jikkonċernaw testijiet tal-affidabilità stradali tal-vetturi fl-Unjoni, iżda li jista’ jinkiseb b’mod suffiċjenti mill-Istati Membri iżda iktarx jista’, minħabba l-iskala tal-azzjoni, jinkiseb aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri, b’konformità mal-prinċipju tas-sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea. F’konformità mal-prinċipju tal-proporzjonalità, kif inhu stabbilit f’dan l-Artikolu, din id-Direttiva ma tmurx lil hinn minn dak meħtieġ biex jintlaħaq dak il-għan.

(46)

Din id-Direttiva tirrispetta d-drittijiet fundamentali u tosserva l-prinċipji rikonoxxuti partikolarment mill-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea, kif imsemmi fl-Artikolu 6 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea.

(47)

Din id-Direttiva tintegra u taġġorna r-regoli li jinsabu fir-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni 2010/378/UE (9) bil-ħsieb li jirregolaw aħjar ir-riżultati tal-ittestjar tal-affidabilità stradali.

(48)

Din id-Direttiva taġġorna r-rekwiżiti tekniċi stipulati fid-Direttiva 2009/40/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (10) u tkabbar il-kamp ta’ applikazzjoni tagħha biex jinkludi, b’mod partikolari, dispożizzjonijiet li jikkonċernaw l-istabbiliment ta’ ċentri tal-ittestjar u tal-korpi superviżorji tagħhom kif ukoll il-ħatra ta’ spetturi li jkunu fdati bl-inkarigu li jwettqu t-testijiet tal-affidabilità stradali. Għalhekk, dik id-Direttiva għandha titħassar.

ADOTTAW DIN ID-DIRETTIVA:

KAPITOLU I

SUĠĠETT, DEFINIZZJONIJIET U KAMP TA’ APPLIKAZZJONI

Artikolu 1

Suġġett

Din id-Direttiva tistabbilixxi rekwiżiti minimi għal sistema ta’ testijiet perjodiċi tal-affidabbiltà stradali tal-vetturi użati f’toroq pubbliċi.

Artikolu 2

Kamp ta’ Applikazzjoni

1.   Din id-Direttiva għandha tapplika għal vetturi b’veloċità skont id-disinn li taqbeż il-25 km/siegħa tal-kategoriji li ġejjin, kif imsemmi fid-Direttiva 2002/24/KE, id-Direttiva 2003/37/KE u d-Direttiva 2007/46/KE:

vetturi bil-mutur iddisinjati u mibnija primarjament għall-ġarr ta’ persuni u l-bagalji tagħhom, li jkunu magħmula minn mhux aktar minn tmien pożizzjonijiet bil-qiegħda minbarra minbarra l-pożizzjoni bil-qiegħda tax-xufier – kategorija tal-vetturi M1;

vetturi bil-magna ddisinjati u mibnija primarjament għall-ġarr tal-persuni u l-bagalji tagħhom li jkunu magħmula minn mhux aktar minn tmien pożizzjonijiet bil-qiegħda, minbarra l-pożizzjoni bil-qiegħda tax-xufier – kategoriji tal-vetturi M2 u M3;

vetturi bil-mutur imfassla u mibnija prinċipalment għall-ġarr ta’ oġġetti li għandhom massa massima li ma taqbiżx it-3,5 tunnellati – kategorija tal-vetturi N1;

vetturi bil-mutur iddisinjati u mibnija prinċipalment għall-ġarr ta’ oġġetti b’massa massima li taqbeż it-3,5 tunnellati – kategoriji tal-vetturi N2 u N3;

trejlers iddisinjati u mibnijin primarjament għall-ġarr ta’ merkanzija jew ta’ persuni, kif ukoll għall-akkomodazzjoni ta’ persuni, b’massa massima li taqbeż it-3,5 tunellati – kategorija tal-vetturi O3 u O4;

mill-1 ta’ Jannar 2022, vetturi b’żewġ jew tliet roti – kategoriji tal-vetturi L3e, L4e, L5e u L7e, bi spostar tal-magna ta’ iktar minn 125 cm3;

tratturi bir-roti tal-kategorija T5, li l-użu tagħhom hu l-aktar f’toroq pubbliċi b’veloċità massima skont id-disinn li ma taqbiżx il-40 km/h.

2.   L-Istati Membri jistgħu jeskludu il-vetturi li ġejjin reġistrati fit-territorju tagħhom mill-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva:

vetturi operati jew użati f’kondizzjonijiet eċċezzjonali jew vetturi li ma jintużaw qatt, jew ftit li xejn, fit-toroq pubbliċi, bħal vetturi ta’ interess storiku jew vetturi ta’ kompetizzjoni,

vetturi koperti b’immunità diplomatika,

vetturi użati mill-forzi armati, forzi responsabbli mid-dritt u l-ordni, servizzi tat-tifi tan-nar, is-servizz tal-protezzjoni ċivili, servizzi tal-emerġenzi jew ta’ salvataġġ,

vetturi użati għall-agrikoltura, l-ortikoltura, il-forestija, il-biedja jew tas-sajd bi skopijiet biss fit-territorju tal-Istat Membru kkonċernat u prinċipalment fit-territorju fejn titwettaq tali attività, inklużi t-toroq agrikoli, it-toroq tal-forestija jew l-għelieqi agrikoli,

vetturi użati esklużivament fi gżejjer żgħar jew f’żoni b’popolazzjoni mifruxa,

vetturi speċjalizzati li jittrasportaw tagħmir għaċ-ċirku u għall-fieri tad-divertiment b’veloċità massima skont id-disinn li ma taqbiżx l-40 km/h u li joperaw biss fit-territorju tal-Istat Membru kkonċernat,

kategoriji tal-vetturi L3e, L4e, L5e u L7e, bi spostar tal-magna ta’ iktar minn 125 cm3, meta l-Istat Membru jkun implimenta miżuri alternattivi effettivi għas-sikurezza stradali għall-vetturi b’żewġ jew tliet roti, b’kunsiderazzjoni b’mod partikolari tal-istatistika relevanti dwar is-sikurezza stradali li tkopri l-aħħar ħames snin. L-Istati Membri għandhom jinnotifikaw dawn ir-regoli lill-Kummissjoni.

3.   L-Istati Membri jistgħu jintroduċu rekwiżiti nazzjonali dwar it-testijiet tal-affidabbiltà stradali għal vetturi rreġistrati fit-territorju tagħhom li mhumiex koperti mill-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva jew għal vetturi elenkati fil-paragrafu 2.

Artikolu 3

Definizzjonijiet

Id-definizzjonijiet li ġejjin għandhom japplikaw biss għall-fini ta’ din id-Direttiva:

(1)

“vettura” tfisser kull vettura bil-mutur li ma timxix fuq il-linji ferrovjarji jew it-trejler tagħha;

(2)

“vettura bil-mutur” tfisser kull vettura bil-mutur bir-roti li tiċċaqlaq bis-saħħa tal-mezzi tagħha stess b’veloċità massima skont id-disinn li taqbeż il-25 km/h;

(3)

“trejler” tfisser kwalunkwe vettura bir-roti li m’għandhiex propulsjoni tagħha stess iddisinjat u mibnija biex tiġi rmunkata minn vettura bil-mutur;

(4)

“semitrejler” tfisser kwalunkwe trejler iddisinjat biex jingħaqad ma’ vettura bil-mutur b’mod li parti minnu jistrieħ fuq il-vettura bil-mutur u li parti sostanzjali tal-massa tiegħu u tal-massa tat-tagħbija tiegħu tinġarr mill-vettura bil-mutur;

(5)

“vetturi b’żewġ jew tliet roti” tfisser kull vettura bil-mutur fuq żewġ roti b’sidecar jew mingħajrha, u kwalunkwe triċikli jew kwadriċikli;

(6)

“vettura rreġistrata fi Stat Membru” tfisser vettura li hija rreġistrata jew li daħlet fis-servizz fi Stat Membru;

(7)

“vettura ta’ interess storiku” tfisser kwalunkwe vettura li titqies bħala storika mill-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni jew minn wieħed mill-korpi ta’ awtorizzazzjoni maħturin tiegħu u li tissodisfa l-kondizzjonijiet kollha li ġejjin:

kienet ġiet manifatturata jew irreġistrata għall-ewwel darba tal-inqas 30 sena ilu;

it-tip speċifiku tagħha, kif definit fil-liġi rilevanti tal-Unjoni jew nazzjonali, m’għadux jiġi prodott;

qed tiġi preservata jew tinżamm fl-istat oriġinali tagħha u ma ġarrbet ebda tibdil sostanzjali fil-karatteristiċi tekniċi tal-komponenti prinċipali tagħha;

(8)

“detentur ta’ ċertifikat tar-reġistrazzjoni” tfisser il-persuna ġuridika jew fiżika li l-vettura hija rreġistrata f’isimha;

(9)

“test tal-affidabilità stradali” tfisser spezzjoni, skont l-Anness I mfassal biex jiġi żgurat li vettura ma tkunx perikoluża biex tintuża fit-toroq pubbliċi u li tikkonforma mal-karatteristiċi ambjentali u ta’ sigurtà li huma meħtieġa u mandatorji;

(10)

“approvazzjoni” tfisser proċedura li permezz tagħha Stat Membru jiċċertifika li vettura tissodisfa d-dispożizzjonijiet amministrattivi u r-rekwiżiti tekniċi rilevanti msemmijin fid-Direttiva 2002/24/KE, id-Direttiva 2003/37/KE u d-Direttiva 2007/46/KE;

(11)

“nuqqasijiet” tfisser difetti tekniċi u istanzi oħra ta’ nuqqas ta’ konformità li jinstabu matul test tal-affidabbiltà stradali;

(12)

“ċertifikat tal-affidabbiltà stradali” tfisser rapport dwar l-affidabbiltà stradali maħruġ mill-awtorità kompetenti jew minn ċentru tal-ittestjar li fih ir-riżultat tat-test tal-affidabbiltà stradali;

(13)

“spettur” tfisser persuna awtorizzata minn Stat Membru jew mill-awtorità kompetenti tiegħu biex twettaq testijiet tal-affidabbiltà stradali f’ċentru tal-ittestjar jew, meta jkun xieraq, f’isem awtorità kompetenti;

(14)

“awtorità kompetenti” tfisser awtorità jew korp pubbliku inkarigat minn Stat Membru u responsabbli għall-ġestjoni tas-sistema tal-ittestjar tal-affidabbiltà stradali, inkluż, fejn xieraq, it-twettiq tat-testijiet tal-affidabbiltà stradali;

(15)

“ċentru tal-ittestjar” tfisser korpi jew stabbilimenti pubbliċi jew privati awtorizzati minn Stat Membru biex iwettqu testijiet tal-affidabilità stradali;

(16)

“korp superviżorju” tfisser korp jew korpi stabbiliti minn Stat Membru, responsabbli għas-superviżjoni taċ-ċentri tal-ittestjar. Korp superviżorju jista’ jkun parti mill-awtorità kompetenti jew l-awtoritajiet kompetenti;

(17)

“gżira żgħira” tfisser gżira b’inqas minn 5 000 abitant u li mhijiex konnessa ma’ partijiet oħra tat-territorju b’pontijiet ta’ toroq jew b’mini;

(18)

“żona b’popolazzjoni mifruxa” tfisser żona predefinita b’densità ta’ popolazzjoni ta’ inqas minn ħames persuni kull kilometru kwadru;

(19)

“triq pubblika” tfisser triq li hi ta’ utilità pubblika ġenerali bħal toroq lokali, reġjonali jew nazzjonali, awtostradi, expressways jew motorways.

KAPITOLU II

OBBLIGI ĠENERALI

Artikolu 4

Responsabilitajiet

1.   Kull Stat Membru għandu jiżgura li l-vetturi rreġistrati fit-territorju tiegħu jiġu ttestjati perjodikament skont din id-Direttiva miċ-ċentri tal-ittestjar awtorizzati mill-Istat Membru fejn dawk il-vetturi huma rreġistrati.

2.   It-testijiet tal-affidabbiltà stradali għandhom jitwettqu mill-Istat Membru tar-reġistrazzjoni tal-vettura jew minn korp pubbliku fdat bil-kompitu minn dak l-Istat jew minn korpi jew stabbilimenti nominati u sorveljati minn dak l-Istat Membru, inkluż korpi privati awtorizzati.

3.   F’konformità mal-prinċipji stipulati fir-Regolament (KE) Nru 715/2007 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (11) u r-Regolament (KE) Nru 595/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (12), u qabel l-20 ta’ Mejju 2018, tadotta:

(a)

sett ta’ informazzjoni teknika dwar it-tagħmir tal-brejkijiet, l-istering, il-viżibilità, il-bozoz, ir-rifletturi, it-tagħmir elettriku, il-fusijiet, ir-roti, it-tajers, is-suspenxin, ix-xażi, l-aċċessorji tax-xażi, tagħmir ieħor u partijiet neċessarji għall-ittestjar tal-affidabilità stradali tal-elementi li għandhom jiġu ttestjati u l-użu tal-metodi rakkomandati tal-ittestjar, f’konformità mal-Anness I, il-Punt 3; u

(b)

ir-regoli dettaljati dwar il-format tad-dejta u l-proċeduri dwar l-aċċess għall-informazzjoni teknika relevanti.

Dawk l-atti ta’ implimentazzjoni għandhom jiġu adottati f’konformità mal-proċedura ta’ eżami msemmija fl-Artikolu 19(2).

L-informazzjoni teknika msemmija fil-punt (a) tal-ewwel subparagrafu għandha tkun disponibbli bla ħlas jew bi prezz raġonevoli mill-manifatturi liċ-ċentri tal-ittestjar u l-awtoritajiet kompetenti relevnati, b’mod mhux diskriminatorju.

Il-Kummissjoni Ewropea għandha teżamina l-fattibilità tal-istabbiliment ta’ punt uniku ta’ aċċess għal din l-informazzjoni teknika.

4.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li r-responsabilitajiet biex il-vettura tinżamm f’kondizzjoni affidabbli stradalment jiġu definiti fil-leġislazzjoni nazzjonali.

KAPITOLU III

REKWIŻITI MINIMI LI JIKKONĊERNAW IT-TESTIJIET TAL-AFFIDABILITÀ STRADALI

Artikolu 5

Data u frekwenza tal-ittestjar

1.   Il-vetturi għandhom ikunu suġġetti għal test tal-affidabilità stradali tal-inqas fl-intervalli li ġejjin, mingħajr preġudizzju għall-perjodu ta’ flessibilità applikat fl-Istati Membri skont il-paragrafu 3:

(a)

il-vetturi tal-kategorija M1 u N1: erba’ snin wara d-data li fiha l-vettura kienet ġiet irreġistrata għall-ewwel darba u minn dakinhar, kull sentejn;

(b)

il-vetturi tal-kategorija M1 użati bħala taksis jew ambulanzi, vetturi tal-kategoriji M2, M3, N2, N3, O3 u O4: sena wara d-data li fiha l-vettura kienet ġiet irreġistrata għall-ewwel darba, u minn dakinhar, kull sena;

(c)

vetturi tal-kategorija T5, li l-użu tagħhom prinċipalment isir f’toroq pubbliċi għal skopijiet kummerċjali ta’ trasport tal-merkanzija bit-triq: erba’ snin wara d-data li fiha l-vettura kienet ġiet irreġistrata għall-ewwel darba u minn dakinhar, kull sentejn.

2.   L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu intervalli xierqa li fihom il-vetturi tal-kategoriji L3e, L4e, L5e u L7e, bi spostar tal-magna ta’ iktar minn 125 cm3, għandhom ikunu suġġetti għall-ittesjtar tal-affidabilità stradali.

3.   L-Istati Membri jew l-awtoritajiet kompetenti jistgħu jistabbilixxu perijodu raġonevoli li matulu t-test tal-affidabbiltà stradali għandu jitwettaq mingħajr ma jinqabżu l-intervalli stipulati fil-paragrafu 1.

4.   Irrispettivament mid-data tal-aħħar test tal-affidabbiltà stradali, l-Istat Membru jew l-awtorità kompetenti konċernati jistgħu jeħtieġu li vettura tkun suġġetta għal test tal-affidabbiltà stradali qabel id-dati msemmija fil-paragrafi 1 u 2, fil-każijiet li ġejjin:

wara inċident li jaffettwa l-komponenti prinċipali relatati mas-sikurezza tal-vettura bħar-roti, is-suspenxin, iż-żoni ta’ deformazzjoni, is-sistemi ta’ airbags, l-istering jew il-brejkijiet;

meta jkunu nbidlu jew ġew modifikati s-sistemi u l-komponenti ta’ sikurezza u dawk ambjentali;

meta jkun inbidel id-detentur taċ-ċertifikat ta’ reġistrazzjoni ta’ vettura;

meta l-vettura tkun laħqet kilometraġġ ta’ 160 000 km;

f’każijiet fejn is-sikurezza stradali tkun affettwata serjament.

Artikolu 6

Kontenut u metodi tal-ittestjar

1.   Għall-kategorija tal-vetturi li jaqgħu taħt il-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva, bl-eċċezzjoni tal-kategoriji L3e, L4e, L5e u L7e bi spostar tal-magna ta’ iktar minn 125 cm3, l-Istati Membri għandhom jiżguraw li t-test tal-affidabilità stradali jkopri l-oqsma msemmija fil-punt 2 tal-Anness I.

2.   Għal kull qasam imsemmi fil-paragrafu 1, l-awtoritajiet kompetenti tal-Istat Membru jew iċ-ċentru tal-ittestjar għandhom iwettqu test tal-affidabbiltà stradali li jkopri tal-inqas l-elementi msemmijin fil-punt 3 tal-Anness I billi jintużaw metodu rakkomandat jew wieħed ekwivalenti li jkun approvat mill-awtorita kompetenti applikabbli għall-ittestjar ta’ dawk l-elementi, kif stipulat fil-punt 3 tal-Anness I. It-test jista’ jinkludi wkoll verifika jekk il-partijiet u l-komponenti rispettivi ta’ dik il-vettura jikkorrispondux għall-karatteristiċi rikjesti ta’ sikurezza u ambjentali li kienu fis-seħħ fil-mument tal-approvazzjoni jew, jekk applikabbli, fil-mument tar-retrofitting.

It-testijiet għandhom jitwettqu bl-użu ta’ tekniki u tagħmir attwalment disponibbli mingħajr l-użu ta’ għodod biex tiżżarma jew titneħħa kwalunkwe parti tal-vettura.

3.   Għall-kategorija tal-vetturi L3e, L4e, L5e u L7 bi spostar tal-magna ta’ iktar minn 125 cm3, l-Istati Membri għandhom jiddeterminaw iż-żoni, l-elementi u l-metodi xierqa għall-ittestjar.

Artikolu 7

Valutazzjoni tan-nuqqasijiet

1.   Għal kull element ittestjat, l-Anness I jipprovdi lista minima ta’ nuqqasijiet possibbli u l-livell ta’ severità tagħhom.

2.   Nuqqasijiet li jinstabu matul l-ittestjar perjodiku tal-vetturi għandhom jiġu kkategorizzati f’wieħed mill-gruppi li ġejjin:

(a)

nuqqasijiet minuri li ma għandhom ebda effett sinifikanti fuq is-sikurezza tal-vettura jew ikollhom impatt fuq l-ambjent u nuqqasijiet minuri ta’ konformità oħrajn.

(b)

nuqqasijiet kbar li jistgħu jippreġudikaw is-sikurezza tal-vettura jew ikollhom impatt fuq l-ambjent jew iqiegħdu fil-periklu lil utenti oħra tat-triq jew nuqqasijiet ta’ konformità sinifikanti oħrajn,

(c)

nuqqasijiet perikolużi li jikkostitwixxu riskju dirett u immedjat għas-sikurezza stradali jew li jkollhom impatt fuq l-ambjent, li jiġġustifikaw li Stat Membru jew l-awtoritajiet kompetenti tiegħu jistgħu jipprojbixxu l-użu tal-vettura fuq toroq pubbliċi.

3.   Vettura li jkollha nuqqasijiet li jappartjenu f’aktar minn grupp ta’ nuqqasijiet wieħed imsemmija fil-paragrafu 2 għandhom jiġu kklassifikati fil-grupp li jikkorispondi għan-nuqqas l-aktar serju. Vettura li turi diversi nuqqasijiet fl-istess qasam ta’ spezzjoni kif identifikat fl-ambitu tat-test imsemmi fil-punt 2 tal-Anness I, tista’ tiġi kklassifikata fil-grupp li jkun imiss ta’ nuqqasijiet serji jekk jista’ jintwera li l-effett kombinat ta’ dawk in-nuqqasijiet jirriżulta f’riskju ogħla għas-sikurezza tat-traffiku stradali.

Artikolu 8

Ċertifikat tal-affidabilità stradali

1.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li ċ-ċentru tal-ittestjar jew, jekk ikun rilevanti, l-awtorità kompetenti, li jkunu wettqu test tal-affidabilità stradali għandhom joħorġu ċertifikat tal-affidabilità stradali għal dik il-vettura li fih, tal-inqas, l-elementi standardizzati tal-kodiċijiet armonizzati korrispondenti tal-Unjoni stipulati fl-Anness II.

2.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li ċ-ċentri tal-ittestjar jew, meta jkun rilevanti, l-awtoritajiet kompetenti, għandhom jagħmlu disponibbli lill-persuna li tkun qed tippreżenta l-vettura għat-test, ċertifikat tal-affidabbiltà stradali jew, fil-każ ta’ ċertifikat tal-affidabbiltà stradali stabbilit elettronikament, karta stampata ċċertifikata ta’ dan iċ-ċertifikat.

3.   Mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 5, f’każ ta’ reġistrazzjoni mill-ġdid ta’ vettura li hi diġà reġistrata fi Stat Membru ieħor, kull Stat Membru għandu jirrikonoxxi ċ-ċertifikat tal-affidabbiltà stradali maħruġ minn dak l-Istat Membru l-ieħor, daqslikieku kien ħareġ dak iċ-ċertifikat hu stess, dment li ċ-ċertifikat tal-affidabbiltà stradali jkun għadu validu skont il-frekwenza tal-intervalli stabbiliti għal testijiet ta’ affidabbiltà stradali perjodiċi mill-Istat Membru fejn tkun qed issir ir-reġistrazzjoni mill-ġdid. F’każijiet ta’ dubju, l-Istat Membru fejn tkun qed issir ir-reġistrazzjoni mill-ġdid jista’ jivverifika l-validità taċ-ċertifikat tal-affidabilità stradali qabel ma jirrikonoxxuh. L-Istat Membru għandu jikkomunika lill-Kummissjoni deskrizzjoni taċ-ċertifikat tal-affidabilità stradali qabel l-20 ta’ Mejju 2018. Il-Kummissjoni għandha tinforma lill-Kumitat imsemmi fl-Artikolu 19. Dan il-paragrafu m’għandux japplika għall-kategoriji ta’ vetturi L3e, L4e, L5e u L7e.

4.   Mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 5(4) u l-paragrafu 3 ta’ dan l-Artikolu, l-Istati Membri għandhom jirrikonoxxu, bħala kwistjoni ta’ prinċipju, il-validità taċ-ċertifikat tal-affidabilità stradali fil-każ li tinbidel is-sjieda ta’ vettura, li jkollha prova valida tat-test perjodiku tal-affidabilità stradali.

5.   Mill-20 ta’ Mejju 2018 u mhux iktar tard mill-20 ta’ Mejju 2021, iċ-ċentri tal-ittestjar għandhom jikkomunikaw b’mod elettroniku, mal-awtorità kompetenti tal-Istat Membru konċernat, l-informazzjoni msemmija fiċ-ċertifikati tal-affidabbiltà stradali li joħorġu. Tali komunikazzjoni għandha sseħħ fi żmien raġonevoli wara l-ħruġ ta’ kull ċertifikat tal-affidabilità stradali. Sad-data l-aħħar imsemmija iċ-ċentri tal-ittestjar jistgħu jikkomunikaw l-informazzjoni rilevanti lill-awtorità kompetenti bi kwalukwe mezz ieħor. L-Istati Membri għandhom jiddeterminaw il-perjodu li matuli l-awtorità kompetenti għandha żżomm dik l-informazzjoni. Dak il-perjodu m’għandux ikun inqas minn 36 xahar, mingħajr preġudizzju għas-sistemi fiskali nazzjonali tal-Istati Membri.

6.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li, għall-finijiet tal-iċċekkjar tal-qari tal-odometru, meta ikun imwaħħal b’mod normali, l-informazzjoni rigward it-test tal-affidabbiltà stradali preċedenti għandha titpoġġa għad-dispożizzjoni tal-ispetturi hekk kif tkun disponibbli elettronikament. F’każijiet ta’ manipulazzjoni ta’ odometru biex jitnaqqas jew biex jiġi rappreżentat ħażin ir-rekord tad-distanza ta’ vettura, tali manipulazzjoni tista’ tiġi kkastigata b’penali effettivi, proporzjonati, dissważivi u mhux diskriminatorji.

7.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li r-riżultati tat-test tal-affidabilità jiġu nnotifikati jew isiru disponibbli elettronikament malajr kemm jista’ jkun għall-awtorità responsabbli għar-reġistrazzjoni tal-vettura. Din in-notifika għandu jkun fiha l-informazzjoni msemmija fiċ-ċertifikat tal-affidabilità stradali.

Artikolu 9

Segwitu tan-nuqqasijiet

1.   Fil-każ ta’ qbid ta’ nuqqasijiet żgħar biss, it-test għandu jitqies li jkun ġie ssuperat, in-nuqqasijiet għandhom jiġu rrettifikati, u l-vettura ma għandhiex tiġi ttestjata mill-ġdid.

2.   Fil-każ ta’ qbid ta’ nuqqasijiet kbar, it-test għandu jitqies li jkun falla. L-Istat Membru jew l-awtorità kompetenti għandha tiddeċiedi dwar il-perijodu ta’ żmien li matulu l-vettura in kwistjoni tista’ tintuża qabel ma terġa’ tgħaddi minn test ieħor tal-affidabbiltà stradali. It-test sussegwenti li jissemma l-aħħar għandu jsir matul il-perijodu definit mill-Istati Membri jew l-awtorità kompetenti iżda mhux aktar tard minn xahrejn wara t-test inizjali.

3.   Fil-każ ta’ qbid ta’ nuqqasijiet perikolużi, it-test għandu jitqies li jkun falla. L-Istat Membru jew l-awtorità kompetenti jistgħu jiddeċiedu li l-vettura in kwistjoni ma għandhiex tintuża fuq toroq pubbliċi u li l-awtorizzazzjoni sabiex tintuża fit-traffiku stradali tiġi sospiża għal perijodu limitat ta’ żmien, mingħajr ma jkun meħtieġ proċess ġdid ta’ reġistrazzjoni, sakemm in-nuqqasijiet jiġu rettifikati u jinħareġ ċertifikat ġdid tal-affidabbiltà stradali li juri li l-vettura tinsab f’kundizzjoni ta’ affidabbiltà stradali.

Artikolu 10

Prova tat-test

1.   Iċ-ċentru tal-ittestjar jew, jekk ikun rilevanti, l-awtorità kompetenti tal-Istat Membru li tkun wettqet it-test tal-affidabbiltà stradali fuq vettura rreġistrata fit-territorju tagħha, għandha tipprovdi prova, bħalma hi indikazzjoni fid-dokument ta’ reġistrazzjoni tal-vettura, adeżiv, ċertifikat jew kwalunkwe informazzjoni oħra li tkun aċċessibbli faċilment, lil kull vettura li tkun għaddiet test bħal dan. Il-prova għandha tindika d-data sa meta għandu jsir it-test tal-affidabbiltà stradali li jmiss.

L-Istati Membri għandhom jikkomunikaw lill-Kummissjoni deskrizzjoni ta’ dik il-prova qabel l-20 ta’ Mejju 2018. Il-Kummissjoni għandha tinforma lill-Kumitat imsemmi fl-Artikolu 19.

2.   Meta l-vettura ttestjata tappartjeni għal kategorija ta’ vetturi li mhijiex soġġetta għar-reġistrazzjoni fl-Istat Membru fejn bdiet tintuża, dak l-Istat Membru jista’ jirrikjedi li l-prova tat-test għandha tintwera b’mod viżibbli fuq dik il-vettura.

3.   Għall-fini ta’ ċirkolazzjoni libera, kull Stat Membru għandu jirrikonoxxi l-prova mogħtija minn ċentru ta’ testjar jew awtorità kompetenti ta’ Stat Membru ieħor skont il-paragrafu 1.

KAPITOLU IV

DISPOŻIZZJONIJIET AMMINISTRATTIVI

Artikolu 11

Faċilitajiet u tagħmir tal-ittestjar

1.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-faċilitajiet u t-tagħmir tal-ittestjar użati għat-twettiq ta’ testijiet tal-affidabilità stradali għandhom ikunu konformi mar-rekwiżiti tekniċi minimi stipulati fl-Anness III.

2.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li ċ-ċentri tal-ittestjar jew, jekk ikun rilevanti, l-awtorità kompetenti iżommu l-faċilitajiet u t-tagħmir tal-ittestjar f’konformità mal-ispeċifikazzjonijiet ipprovduti mill-manifatturħhom.

3.   It-tagħmir użat għall-kejl għandu jiġi kkalibrat perjodikament skont l-Anness III u vverifikat f’konformità mal-ispeċifikazzjonijiet mogħtija mill-Istat Membru konċernat jew mill-manifattur tat-tagħmir.

Artikolu 12

Ċentri tal-ittestjar

1.   Iċ-ċentri tal-ittestjar, li fihom l-ispetturi jwettqu testijiet tal-affidabilità stradali, għandhom jiġu awtorizzati minn Stat Membru jew mill-awtorità kompetenti tiegħu.

2.   Sabiex jissodisfaw ir-rekwiżiti minimi fir-rigward tal-ġestjoni tal-kwalità, iċ-ċentri tal-ittestjar għandhom jikkonformaw mar-rekwiżiti stipulati mill-Istat Membru li jawtorizza. Iċ-ċentri tal-ittestjar għandhom jiżguraw l-oġġettività u l-kwalità għolja tal-ittestjar tal-affidabilità stradali.

Artikolu 13

Spetturi

1.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li t-testijiet tal-affidabilità stradali jitwettqu minn spetturi li jissodisfaw ir-rekwiżiti minimi ta’ kompetenza u taħriġ stipulati fl-Anness IV. L-Istati Membri jistgħu jistabbilixxu rekwiżiti addizzjonali ta’ kompetenza fir-rigward tal-kompetenza u t-taħriġ korrispondenti addizzjonali.

2.   L-awtoritajiet kompetenti jew, fejn applikabbli, ċentri ta’ taħriġ approvati għandhom jipprovdu ċertifikat lill-ispetturi li jilħqu l-kompetenza minima u r-rekwiżiti tat-taħriġ. Dak iċ-ċertifikat għandu jinkludi tal-inqas l-informazzjoni msemmija fl-Anness IV, il-punt 3.

3.   L-ispetturi impjegati jew awtorizzati mill-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri jew minn ċentru tal-ittestjar fl-20 ta’ Mejju 2018 għandhom jiġu eżentati mir-rekwiżiti stipulati fil-punt 1 tal-Anness IV.

4.   Meta jkun qed iwettaq test tal-affidabilità stradali, l-ispettur għandu jkun ħieles minn kwalunkwe kunflitt ta’ interess sabiex jiżgura, għas-sodisfazzjon tal-Istat Membru jew tal-awtorità kompetenti konċernati li jkun qed jinżamm livell għoli ta’ imparzjalità u oġġettività.

5.   Il-persuna li tkun qegħda tippreżenta l-vettura għat-test għandha tiġi informata bi kwalunkwe nuqqast identifikat fuq il-vettura u li teħtieġ tiġi retifikata.

6.   Ir-riżultati ta’ test tal-affidabilità stradali jistgħu jiġu modifikati biss, fejn adatt, mill-korp superviżorju jew skont il-proċedura stabbilita mill-awtorità kompetenti, jekk is-sejbiet tat-test tal-affidabilità stradali jkunu manifestament inkorretti.

Artikolu 14

Superviżjoni taċ-ċentri tal-ittestjar

1.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li ċ-ċentri tal-ittestjar ikunu soġġetti għal superviżjoni.

2.   Korp superviżorju għandu jwettaq tal-inqas il-kompiti previsti fil-punt 1 tal-Anness V u jissodisfa r-rekwiżiti stipulati fil-punti 2 u 3 ta’ dak l-Anness.

L-Istati Membri għandhom jagħmlu disponibbli b’mod pubbliku r-regoli u l-proċeduri li jkopru l-organizzazzjoni, il-kompiti u r-rekwiżiti, inklużi r-rekwiżiti ta’ indipendenza, applikabbli għall-persunal ta’ korp superviżorju.

3.   Iċ-ċentri tal-ittestjar li huma mħaddma b’mod dirett minn awtorità kompetenti għandhom ikunu eżentati mir-rekwiżiti fir-rigward l-awtorizzazzjoni u s-superviżjoni fejn il-korp superviżorju huwa parti mill-awtorità kompetenti.

4.   Ir-rekwiżiti msemmija fil-paragrafi 2 u 3 ta’ dan l-Artikolu jistgħu jitqiesu li ġew rispettati mill-Istati Membri li jeħtieġu li ċ-ċentri tal-ittestjar jiġu akkreditati skont ir-Regolament (KE) Nru 765/2008.

KAPITOLU V

KOOPERAZZJONI U SKAMBJU TAL-INFORMAZZJONI

Artikolu 15

Amministrazzjoni kooperattiva bejn l-Istati Membri

1.   L-Istati Membri għandhom jinnominaw punt ta’ kuntatt nazzjonali responsabbli għall-iskambju ta’ informazzjoni mal-Istati Membri l-oħra u l-Kummissjoni fir-rigward tal-applikazzjoni ta’ din id-Direttiva.

2.   stati Membri għandhom jagħtu l-ismijiet u d-dettalji ta’ kuntatt tal-punt ta’ kuntatt nazzjonali tagħhom lill-Kummissjoni sa mhux aktar tard mill-20 ta’ Mejju 2015 u jinfurmawha bla dewmien meta jkun hemm xi tibdil għaliha. Il-Kummissjoni għandha tfassal lista tal-punti ta’ kuntatt nazzjonali kollha, u tibgħatha lill-Istati Membri.

Artikolu 16

Pjattaforma elettronika tal-informazzjoni dwar il-vetturi

Il-Kummissjoni għandha teżamina l-fattibilità, l-ispejjeż u l-benefiċċji tal-istabbiliment ta’ pjattaforma elettronika tal-informazzjoni dwar il-vetturi billi tibbenefika mis-soluzzjonijiet tal-IT eżistenti u li huma diġà implimentati fir-rigward tal-iskambju internazzjonali tad-data sabiex jitnaqqsu kemm jista’ jkun l-ispejjeż u biex jiġu evitati duplikazzjonijiet. Hi u teżamina l-kwistjoni, il-Kummissjoni għanda tqis l-aktar mod adatt biex isir kollegament bejn is-sistemi nazzjonali eżistenti bil-ħsieb li tifaċilita l-iskambji ta’ informazzjoni dwar dejta relatata mal-ittestjar tal-affidabbiltà stradali u l-qari tal-odometru bejn l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri responsabbli għall-ittestjar, ir-reġistrazzjoni u l-approvazzjoni tal-vetturi, iċ-ċentri tal-ittestjar, il-manifatturi tat-tagħmir tal-ittestjar u l-manifatturi tal-vetturi.

Il-Kummissjoni għandha teżamina wkoll il-fattibilità, l-ispejjeż u l-benefiċċji tal-ġbir u l-ħżin tal-informazzjoni disponibbli rigward il-komponenti prinċipali tal-vetturi relatati mas-sikurezza li jkunu ġew involuti f’inċidenti serji kif ukoll il-possibilità li l-informazzjoni dwar l-istorja tal-inċidenti u l-qari tal-odometri ssir disponibbli, f’sura anonimizzata, għall-ispetturi, id-detenturi taċ-ċertifikati tar-reġistrazzjoni u r-riċerkaturi tal-inċidenti.

KAPITOLU VI

ATTI DDELEGATI U TA’ IMPLIMENTAZZJONI

Artikolu 17

Atti delegati

Il-Kummissjoni għandu jkollha s-setgħa li tadotta atti ddelegati f’konformità mal-Artikolu 18 bil-ħsieb li:

taġġorna biss in-nominazzjonijiet tal-kategorija ta’ vetturi msemmija fl-Artikolu 2(1) u l-Artikolu 5(1) u (2) kif xieraq f’każ ta’ bidliet fil-kategoriji ta’ vetturi li jirriżultaw minn emendi għal-leġislazzjoni tal-approvazzjoni tat-tip imsemmija fl-Artikolu 2(1), mingħajr ma jiġu affettwati l-kamp ta’ applikazzjoni u l-frekwenzi tat-testijiet,

taġġorna l-punt 3 tal-Anness I fir-rigward tal-metodi fil-każ li jsiru disponibbli metodi ta’ ttestjar aktar effiċjenti u effettivi mingħajr ma tiġi estiża l-lista’ tal-elementi li jridu jiġu ttestjati,

tadatta l-punt 3 tal-Anness I, wara l-valutazzjoni pożittiva tal-ispejjeż u l-benefiċċji, fir-rigward tal-lista tal-elementi li jridu jiġu eżaminati, il-metodi, ir-raġunijiet tal-falliment u l-valutazzjoni tad-defiċjenzi fil-każ ta’ modifika tar-rekwiżiti mandatarji rilevanti għall-approvazzjoni tat-tip fil-leġislazzjoni tal-Unjoni dwar is-sikurezza jew dwar l-ambjent;

Artikolu 18

Eżerċizzju ta’ delega

1.   Is-setgħa ta’ adozzjoni ta’ atti delegati hija mogħtija lill-Kummissjoni suġġett għall-kondizzjonijiet stabbiliti f’dan l-Artikolu.

2.   Is-setgħa ta’ adozzjoni ta’ atti delegati msemmija fl-Artikolu 17 hija mogħtija lill-Kummissjoni għal perijodu ta’ 5 snin mid-19 ta’ Mejju 2014. Il-Kummissjoni għandha tfassal rapport fir-rigward tad-delega tas-setgħa mhux iktar tard minn disa’ xhur qabel it-tmiem tal-perjodu ta’ ħames snin. Id-delega ta’ setgħa għandha tiġi estiża awtomatikament għal perijodi ta’ żmien identiċi, ħlief jekk il-Parlament Ewropew jew il-Kunsill joġġezzjonaw għal tali estensjoni mhux iktar tard minn tliet xhur qabel it-tmiem ta’ kull perijodu.

3.   Id-delega ta’ setgħat msemmija fl-Artikolu 17 tista’ tiġi irrevokata fi kwalunkwe mument mill-Parlament Ewropew jew mill-Kunsill. Deċiżjoni li tirrevoka għandha ttemm id-delega ta’ setgħa speċifikata f’dik id-deċiżjoni. Din għandha ssir effettiva fil-jum wara l-pubblikazzjoni tad-deċiżjoni f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea jew f’data aktar tard speċifikata fih. Ma għandhiex taffettwa l-validità ta’ kwalunkwe att delegat li jkun diġà fis-seħħ.

4.   Hekk kif tadotta att delegat, il-Kummissjoni għandha tinnotifikah simultanjament lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill.

5.   Att iddelegat adottat skont l-Artikolu 17 għandu jidħol fis-seħħ biss jekk ma tiġix espressa oġġezzjoni mill-Parlament Ewropew jew mill-Kunsill fi żmien perijodu ta’ xahrejn min-notifika ta’ dak l-att lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill jew jekk, qabel ma jiskadi dak il-perijodu, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill ikunu t-tnejn infurmaw lill-Kummissjoni li mhumiex sejrin joġġezzjonaw. Dak il-perijodu għandu jiġi estiż b’xahrejn fuq inizjattiva tal-Parlament Ewropew jew tal-Kunsill.

Artikolu 19

Proċedura tal-Kumitat

1.   Il-Kummissjoni għandha tkun megħjuna minn kumitat (il-“Kumitat tal-Affidabbiltà Stradali”). Dak il-kumitat għandu jkun kumitat fis-sens tar-Regolament (UE) Nru 182/2011.

2.   Fejn issir referenza għal dan il-paragrafu, għandu japplika l-Artikolu 5 tar-Regolament (UE) Nru 182/2011. Meta l-kumitat ma jagħti l-ebda opinjoni, il-Kummissjoni ma għandhiex tadotta l-abbozz tal-att implimentattiv u t-tielet subparagrafu tal-Artikolu 5(4) tar-Regolament (UE) Nru 182/2011 għandu japplika.

KAPITOLU VII

DISPOŻIZZJONIJIET FINALI

Artikolu 20

Rappurtar

1.   Sad-30 ta’ April 2020 il-Kummissjoni għandha tippreżenta rapport lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill dwar l-implimentazzjoni u l-effetti ta’ din id-Direttiva, b’mod partikolari fir-rigward tal-livell ta’ armonizzazzjoni ta’ testijiet ta’ affidabbiltà stradali perjodiċi, tal-effikaċja tad-dispożizzjonijiet dwar il-kamp ta’ applikazzjoni, il-frekwenza tal-ittestjar, ir-rikonoxximent reċiproku taċ-ċertifikati tal-affidabbiltà stradali f’każijiet ta’ reġistrazzjoni mill-ġdid ta’ vetturi li joriġinaw minn Stat Membru ieħor u r-riżultati tal-eżami rigward il-fattibbiltà tal-introduzzjoni ta’ pjattaforma elettronika tal-informazzjoni dwar il-vetturi kif imsemmi fl-Artikolu 16. Ir-rapport għandu janalizza wkoll jekk hemmx ħtieġa li jiġu aġġornati l-Annessi, partikolarment fid-dawl tal-progress tekniku u l-prattiki. Ir-rapport għandu jiġi ppreżentat wara l-konsultazzjoni tal-kumitat imsemmi fl-Artikolu 19 u għandu jkun akkumpanjat, jekk xieraq, minn proposti leġislattivi.

2.   Sa mhux aktar tard mill-30 ta’ April 2019 il-Kummissjoni għandha tressaq lill-Parlament Ewropew u lill-Kummissjoni rapport abbażi ta’ studji indipendenti dwar l-effikaċja tal-inklużjoni tat-trejlers ħfief u l-vetturi b’żewġ roti jew bi tliet roti fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva. Ir-rapport għandu jivvaluta l-evoluzzjoni tas-sitwazzjoni tas-sikurezza tat-toroq fl-Unjoni u, għal kull sottokategorija tal-vetturi L, iqabbel ir-riżultati tal-miżuri nazzjonali tas-sigurtà tat-toroq filwaqt li jqis id-distanza medja li jkunu vvjaġġaw dawk il-vetturi. B’mod partikolari, il-Kummissjoni għandha tivvaluta jekk l-istandards u l-ispejjeż tal-ittestjar perjodiku tal-affidabilità stradali ta’ kull kategorija ta’ vettura humiex proporzjonati għall-objettivi stabbiliti tas-sikurezza tat-toroq. Ir-rapport għandu jkun akkumpanjat minn studju dettaljat tal-impatt li janalizza l-ispejjeż u l-benefiċċji fl-Unjoni kollha, inklużi l-ispeċifiċitajiet tal-Istati Membri. Ir-rapport għandu jkun disponibbli tal-inqas sitt xhur qabel is-sottomissjoni ta’ kwalunkwe proposta leġislattiva, jekk xieraq, biex jinkludi kategoriji ġodda fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva.

Artikolu 21

Pieni

L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu r-regoli dwar il-pieni applikabbli għall-ksur tad-dispożizzjonijiet ta’ din id-Direttiva u għandhom jieħdu l-miżuri kollha meħtieġa biex jiżguraw li jiġu implimentati. Dawk il-pieni għandhom ikunu effettivi, proporzjonati, dissważivi u mhux diskriminatorji.

Artikolu 22

Dispożizzjonijiet transizzjonali

1.   L-Istati Membri jistgħu jawtorizzaw, għal perjodu ta’ mhux iktar minn ħames snin wara l-20 ta’ Mejju 2018 mill-ittestjar tal-faċilitajiet u t-tagħmir tal-ittestjar imsemmijin fl-Aritkolu 11 li ma jikkonformax mar-rekwiżiti minimi stipulati fl-Anness III għat-twettiq ta’ testijiet tal-affidabilità stradali.

2.   L-Istati Membri għandhom japplikaw ir-rekwiżiti stipulati fl-Anness V mhux aktar tard mill-1 ta’ Jannar 2023.

Artikolu 23

Traspożizzjoni

1.   L-Istati Membri għandhom jadottaw u jippubblikaw, sa mhux iktar tard mill-20 ta’ Mejju 2017, il-liġijiet, ir-regolamenti u l-miżuri amministrattivi neċessarji biex ikunu konformi ma’ din id-Direttiva. Huma għandhom jinfurmaw mingħajr dewmien lill-Kummissjoni b’dan.

Huma għandhom japplikaw dawk il-miżuri mill-20 ta’ Mejju 2018.

Meta l-Istati Membri jadottaw dawk il-miżuri, dawn għandhom jirreferu għal din id-Direttiva jew ikunu akkumpanjati mit-tali referenza fl-okkażjoni tal-pubblikazzjoni uffiċjali tagħhom. Il-metodi biex issir tali referenza għandha tiġi stipulata mill-Istati Membri.

2.   L-Istati Membri għandhom jikkomunikaw lill-Kummissjoni t-test tal-miżuri ewlenin tal-liġi nazzjonali li huma jadottaw fil-qasam kopert minn din id-Direttiva.

Artikolu 24

Revoka

Id-Direttiva 2009/40/KE hija revokata b’effett mill-20 ta’ Mejju 2018.

Artikolu 25

Dħul fis-seħħ

Din id-Direttiva għandha tidħol fis-seħħ fl-għoxrin jum wara dak tal-pubblikazzjoni tagħha f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea.

Artikolu 26

Destinatarji

Din id-Direttiva hija indirizzata lill-Istati Membri.

Magħmul fi Brussell, it-3 ta’ April 2014.

Għall-Parlament Ewropew

Il-President

M. SCHULZ

Għall-Kunsill

Il-President

D. KOURKOULAS


(1)  ĠU C 44, 15.2.2013, p. 128.

(2)  Pożizzjoni tal-Parlament Ewropew tal-11 ta’ Marzu 2014 (għadha mhijiex ippubblikata fil-Ġurnal Uffiċjali) u deċiżjoni tal-Kunsill tal-24 ta’ Marzu 2014.

(3)  Direttiva 2002/24/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta’ Marzu 2002 li għandha x’taqsam mal-approvazzjoni tat-tip ta’ vetturi bil-mutur b’żewġ roti jew bi tlieta u li tħassar id-Direttiva tal-Kunsill 92/61/KEE (ĠU L 124, 9.5.2002, p. 1).

(4)  Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill Nru 2003/37/KE tas-26 ta’ Mejju, 2003, dwar l-approvazzjoni tat-tip ta’ tratturi għall-agrikoltura jew għall-foresti, il-karrijiet tagħhom u makkinarju irmunkat interkambjabbli, flimkien mas-sistemi tagħhom, komponenti u unitajiet tekniċi separati u r-revoka tad-Direttiva 74/150/KEE (ĠU L 171, 9.7.2003, p. 1).

(5)  Direttiva 2007/46/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-5 ta’ Settembru 2007 li tistabbilixxi kwadru għall-approvazzjoni ta’ vetturi bil-mutur u l-karrijiet tagħhom, u ta’ sistemi, komponenti u unitajiet tekniċi separati maħsuba għal tali vetturi(ĠU L 263, 9.10.2007, p. 1).

(6)  Direttiva 2006/123/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta’ Diċembru 2006 dwar is-servizzi fis-suq intern (ĠU L 376, 27.12.2006, p. 36).

(7)  Regolament (KE) Nru 765/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-9 ta’ Lulju 2008 li jistabbilixxi r-rekwiżiti għall-akkreditament u għas-sorveljanza tas-suq relatati mal-kummerċjalizzazzjoni ta’ prodotti u li jħassar ir-Regolament (KEE) Nru 339/93 (ĠU L 218, 13.8.2008, p. 30).

(8)  Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta’ Frar 2011 li jistabbilixxi r-regoli u l-prinċipji ġenerali dwar il-modalitajiet ta’ kontroll mill-Istati Membri tal-eżerċizzju mill-Kummissjoni tas-setgħat ta’ implimentazzjoni (ĠU L 55, 28.2.2011, p. 13).

(9)  Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni 2010/378/UE tal-5 ta’ Lulju 2010 dwar il-valutazzjoni tad-difetti waqt it-testjar skont id-Direttiva 2009/40/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar testijiet tal-kondizzjoni ta’ vetturi u tal-karrijiet tagħhom għat-triq (ĠU L 173, 8.7.2010, p. 74).

(10)  Direttiva 2009/40/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-6 ta’ Mejju 2009 dwar testijiet tal-kondizzjoni ta’ vetturi u tal-karrijiet tagħhom għat-triq (ĠU L 141, 6.6.2009, p. 12).

(11)  Regolament (KE) Nru 715/2007 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-20 ta’ Ġunju 2007 dwar l-approvazzjoni tat-tip ta’ vetturi bil-mutur fir-rigward tal-emissjonijiet ta’ vetturi ħfief għall-passiġġieri u ta’ vetturi kummerċjali (Euro 5 u Euro 6) u dwar l-aċċess għal informazzjoni dwar it-tiswija u l-manutenzjoni tal-vetturi (ĠU L 171, 29.6.2007, p. 1).

(12)  Regolament (KE) Nru 595/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta’ Ġunju 2009 dwar l-approvazzjoni tat-tip ta’ vetturi bil-mutur u magni rigward l-emissjonijiet minn vetturi heavy-duty (Euro VI) u dwar l-aċċess għal informazzjoni dwar it-tiswija u l-manutenzjoni tal-vetturi u li jemenda r-Regolament (KE) Nru 715/2007 u d-Direttiva 2007/46/KE u li jħassar id-Direttivi 80/1269/KEE, 2005/55/KE u 2005/78/KE (ĠU L 188, 18.7.2009, p. 1).


ANNESS I

REKWIŻITI MINIMI LI JIKKONĊERNAW IL-KONTENUTI U L-METODI TAL-ITTESTJAR RAKKOMANDATI

1.   ĠENERALI

Dan l-Anness jidentifika s-sistemi u l-komponenti tal-vettura li għandhom jiġu ttestjati; jiddeskrivi l-metodi rakkomandati ta’ kif għandhom jiġu ttestjati u l-kriterji li għandhom jintużaw meta jiġi stabbilit jekk il-kundizzjoni tal-vettura hijiex aċċettabbli.

It-test irid ikopri tal-inqas l-elementi elenkati fil-punt 3 hawn taħt, sakemm dawn ikunu relatati mat-verifika dwar jekk il-partijiet u l-komponenti relevanti ta’ dik il-vettura jikkorrispondux għall-karatteristiċi rikjesti ta’ sikurezza u ambjentali li kienu fis-seħħ fil-mument tal-approvazzjoni jew, jekk applikabbli, fil-mument tar-retrofitting.

Fejn id-disinn tal-vettura ma jippermettix l-applikazzjoni tal-metodi tal-ittestjar stipulati f’dan l-Anness, it-test għandu jitmexxa skont il-metodi tal-ittestjar rakkomandati aċċettati mill-awtoritajiet kompetenti. L-awtorità kompetenti għandha tkun issodisfata li l-istandards tas-sikurezza u ambjentali se jinżammu.

L-ittestjar tal-elementi kollha elenkati għandhom jitqiesu bħala obbligatorji fil-kuntest tat-test perjodiku tal-affidabbiltà stradali, għajr dawk immarkati bl-indikazzjoni “X”, li huma relatati mal-kundizzjoni tal-vettura u l-adegwatezza tagħha għall-użu fit-triq iżda li mhumiex ikkunsidrati bħala essenzjali fil-kuntest tat-test tal-affidabilità stradali.

Ir-“Raġunijiet għala ma jgħaddux” ma japplikawx f’każijiet meta jirreferu għal rekwiżiti li ma kinux preskritti fil-leġislazzjoni rilevanti għall-approvazzjoni tal-vettura fil-mument tal-ewwel reġistrazzjoni jew fl-ewwel dħul fis-servizz jew fir-rekwiżiti tar-retrofitting.

Meta jiġi indikat metodu ta’ testjar bħala viżwali, dan ifisser illi minbarra milli jħares lejn l-elementi konċernati, l-ispettur għandu wkoll, jekk xieraq, jimmaniġġhom, jevalwa l-istorbju tagħhom jew juża kwalunkwe mezz ta’ spezzjoni ieħor xieraq mingħajr l-involviment tal-użu ta’ tagħmir.

2.   AMBITU TAT-TEST

It-test għandu jkopri mill-inqas l-oqsma li ġejjin:

(0)

Identifikazzjoni tal-vettura;

(1)

Tagħmir tal-brejkijiet;

(2)

Stering;

(3)

Viżibbiltà;

(4)

Tagħmir tat-tidwil u l-partijiet tas-sistema elettrika;

(5)

Fusijiet, roti, tajers, sospensjoni;

(6)

Xażi u aċċessorji tax-xażi;

(7)

Tagħmir ieħor;

(8)

Fastidju;

(9)

Testijiet supplimentari għall-vetturi li jġorru l-passiġġieri tal-kategoriji M2 u M3

3.   KONTENUT U METODI TAL-ITTESTJAR, VALUTAZZJONI TAN-NUQQASIJIET TAL-VETTURI

It-test għandu jkopri mill-inqas l-elementi u juża l-istandards minimi u l-metodi rakkomandati elenkati fit-tabella li ġejja.

Għal kull sistema u komponent tal-vettura soġġetti għall-ittestjar, il-valutazzjoni tan-nuqqasijiet għandha titwettaq skont il-kriterji stabbiliti f’dik it-tabella, fuq bażi ta’ każ b’każ.

In-nuqqasijiet li mhumiex elenkati f’dan l-Anness għandhom jiġu vvalutati skont ir-riskji li jpoġġu lis-sikurezza stradali fiha.

Element

Metodu

Raġunijiet għalfejn l-element ma jgħaddix mit-test

Valutazzjoni tan-nuqqasijiet

 

Minuri

Maġġuri

Perikolużi

0.   

IDENTIFIKAZZJONI TAL-VETTURA

0.1.

Pjanċi bin-numru tar- reġistrazzjoni (jekk meħtieġ mir-rekwiżiti1)

Spezzjoni viżwali

(a)

Il-pjanċa/i bin-numru hija/huma neqsin jew tant mhumiex sikuri/imwaħħlin b’tali mod li hemm probabbiltà li jaqgħu.

 

X

 

(b)

Skrizzjoni nieqsa jew ma tinqarax.

 

X

 

(c)

Mhumiex skont id-dokumenti jew ir-rekords tal-vettura.

 

X

 

0.2.

Numru ta’ identifikazzjoni/xażi/serje tal-vettura

Spezzjoni viżwali

(a)

Nieqes jew ma jistax jinstab.

 

X

 

(b)

Nieqes, ma jinqarax, jidher ċar li ffalsifikat, jew ma jaqbilx mad-dokumenti tal-vettura.

 

X

 

(c)

Dokumenti tal-vettura ma jinqarawx jew impreċiżjonijiet klerikali.

X

 

 

1.   

TAGĦMIR TAL-IBBREJKAR

1.1.   

Kundizzjoni mekkanika u tħaddim

1.1.1.

Pern tal-pedala/liver bl-id tal-brejk ta’ servizz

Spezzjoni viżwali tal-komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar.

Nota: Vetturi b’sistemi tal- brejkijiet assistiti għandhom jiġu spezzjonati bil-magna mitfija.

(a)

Pern issikat iżżejjed.

 

X

 

(b)

Ittieklu jew laxki wisq.

 

X

 

1.1.2.

Kundizzjoni u kors tal-pedala/liver bl-id tal- apparat li jħaddem l- brejkijiet

Spezzjoni viżwali tal-komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar.

Nota: Vetturi b’sistemi tal- brejkijiet assistiti għandhom jiġu spezzjonati bil-magna mitfija.

(a)

Kors ta’ riżerva żejjed jew insuffiċjenti.

 

X

 

(b)

Kontroll tal-brejkijiet li ma jirrilaxxax kif suppost

Jekk il-funzjonalità tiegħu affettwata

X

X

 

(c)

L-element kontra ż-żliq ta’ fuq il-pedala tal-brejkijiet nieqes, laxk jew ittiekel bl-użu

 

X

 

1.1.3.

Pompa tal-vakwu jew kompressur u kompartimenti

Spezzjoni viżwali tal-komponenti fi pressjoni operattiva normali. Verifka tal-ħin meħtieġ sakemm il-vakwu jew il-pressjoni tal-arja jilħqu livell sikur ta’ tħaddim u l-funzjonament tal-apparat ta’ twissija, tal- valv ta’ protezzjoni multiċirkwità u tal-valv għar-rilaxx tal-pressjoni.

(a)

Il-pressjoni/vakwu huma insuffiċjenti biex jassistu mill-inqas, erba’ applikazzjonijiet tal-brejkijiet wara li jkun ħadem l-apparat ta’ twissija (jew il-gejġ juri qari ta’ nuqqas ta’ sikurezza).

f’mill-inqas żewġ applikazzjonijiet ta’ brejkijiet wara li jkun ħadem l-apparat ta’ twissija (jew il-gejġ juri qari ta’ nuqqas ta’ sikurezza).;

 

X

X

(b)

Il-ħin meħtieġ biex il-pressjoni tal-arja/vakwu jilħqu l-livell sikur ta’ tħaddim huwa twil wisq skont ir-rekwiżiti1.

 

X

 

(c)

Il-valv ta’ protezzjoni multiċirkwita jew il-valv għar-rilaxx tal-pressjoni ma jaħdmux

 

X

 

(d)

Tnixxija tal-arja li tikkawża waqgħa notevoli fil-pressjoni jew tnixxijiet tal-arja li jinstemgħu.

 

X

 

(e)

Probabbiltà li ħsara esterna taffettwa l-funzjonament tas-sistema tal-ibbrejkjar.

Prestazzjoni ta’ bbrejkjar sekondarju mhux issodisfata.

 

X

X

1.1.4.

Gejġ jew indikatur li juri twissija ta’ pressjoni baxxa

Kontroll tal-funzjonament.

Gejġ jew indikatur difettuż jew jaħdem ħażin.

Pressjoni baxxa mhux identifikabbli.

X

X

 

1.1.5.

Kontroll tal-brejkijiet imħaddem manwalment

Spezzjoni viżwali tal- komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar.

(a)

Il-kontroll imxaqqaq, bil-ħsara jew mittiekel iżżejjed.

 

X

 

(b)

Il-kontroll mhux imwaħħal sew mal-valv jew il-valv mhux imwaħħal sew.

 

X

 

(c)

Konnessjonijiet laxki fis-sistema jew tnixxijiet fis-sistema.

 

X

 

(d)

Tħaddim mhux sodisfaċenti.

 

X

 

1.1.6.

Attivatur tal-brejk tal-ipparkjar, kontroll tal- liver, il-krikk tal-brejk tal- ipparkjar, il-brejk tal- ipparkjar elettroniku

Spezzjoni viżwali tal- komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar.

(a)

Il-krikk mhux jorbot sew.

 

X

 

(b)

Użu tal-pern tal-liver jew tal-mekkaniżmu tal-krikk.

Użu eċċessiv.

X

X

 

(c)

Ċaqliq eċċessiv tal-liver li jindika aġġustament inkorrett.

 

X

 

(d)

L-attivatur nieqes, bil-ħsara jew ma jaħdimx.

 

X

 

(e)

Funzjonament ħażin, l-indikatur ta’ twissija ma jaħdimx sew.

 

X

 

1.1.7.

Valvijiet tal- brejkijiet (valvijiet irregolati bis-sieq, unloaders, u regolaturi)

Spezzjoni viżwali tal- komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar.

(a)

Valv bil-ħsara jew tnixxija eċċessiva tal-arja.

Jekk il-funzjonalità tiegħu affettwata

 

X

X

(b)

Skariku eċċessiv ta’ żejt mill-kompressur.

X

 

 

(c)

Valv jiċċaqlaq jew imwaħħal ħażin.

 

X

 

(d)

Skariku jew tnixxija ta’ fluwidu idrawliku.

Jekk il-funzjonalità tiegħu affettwata

 

X

X

1.1.8.

Agganċi għall- brejkijiet tat-trejlers (tal- elettriku u pnewmatiċi)

Skonnettja u kkonnettja mill-ġdid l-agganċi tas- sistema tal-ibbrejkjar bejn il-vettura li tirmonka u t- trejler.

(a)

Difett fit-tapp jew fil-valv awtosiġillanti.

Jekk il-funzjonalità tiegħu affettwata

X

X

 

(b)

Vit jew valv jiċċaqlaq jew imwaħħal ħażin.

Jekk il-funzjonalità tiegħu affettwata

X

X

 

(c)

Tnixxijiet eċċessivi.

Jekk il-funzjonalità tiegħu affettwata

 

X

X

(d)

Ma jaħdmux sew.

Tħaddim tal-brejk affettwat

 

X

X

1.1.9.

Akkumulatur jew tank tal-pressjoni

Spezzjoni viżwali.

(a)

It-tank kemxejn bil-ħsara jew kemxejn imsaddad.

It-tank għandu ħafna ħsara. Imsaddad jew inixxi.

X

X

 

(b)

Tħaddim tal-apparat ta’ skular affettwat.

Apparat ta’ skular ma jaħdimx.

X

X

 

(c)

It-tank jiċċaqlaq jew imwaħħal ħażin.

 

X

 

1.1.10.

Unitajiet servo tal-brejk, iċ-ċilindru ewlieni (sistemi idrawliċi)

Spezzjoni viżwali tal- komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar, jekk possibbli.

(a)

L-unità servo difettuża jew mhux effettiva.

jekk ma jaħdimx.

 

X

X

(b)

Iċ-ċilindru ewlieni difettuż, iżda l-brejk għadu jaħdem.

Iċ-ċilindru ewlieni difettuż jew inixxi.

 

X

X

(c)

Iċ-ċilindru ewlieni mhux sikur, iżda l-brejk għadu jaħdem.

Iċ-ċilindru ewlieni mhux imwaħħal sew.

 

X

X

(d)

Fluwidu tal-brejk mhux suffiċjenti taħt il-marka MIN

Fluwidu tal-brejk ħafna taħt il-marka MIN

L-ebda fluwidu tal-brejk viżibbli

X

X

X

(e)

It-tapp tat-tank taċ-ċilindru ewlieni nieqes.

X

 

 

(f)

Id-dawl ta’ twissija tal-fluwidu tal-brejk mixgħula jew difettuża

X

 

 

(g)

L-apparat li jwissi li l-livell tal-fluwidu tal-brejk ma jaħdimx sew.

X

 

 

1.1.11.

Pajpijiet riġidi tal- brejkijiet

Spezzjoni viżwali tal- komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar, jekk possibbli.

(a)

Riskju imminenti li jċedu jew jinqasmu.

 

 

X

(b)

Il-pajpijiet jew il-konnessjonijiet inixxu (sistemi ta’ brejkijiet bl-arja)

Il-pajpijiet jew il-konnessjoni jnixxu (sistemi ta’ brejkijiet idrawliċi)

 

X

X

(c)

Il-pajpijiet bil-ħsara jew imsadda żżejjed.

Jaffettwaw il-funzjonament tal-brejkijiet b’imblukkar jew riskju imminenti ta’ tnixxija

 

X

X

(d)

Il-pajpijiet mhux f’posthom.

Riskju ta’ ħsara.

X

X

 

1.1.12.

Pajipijiet flessibbli tal-brejkijiet

Spezzjoni viżwali tal- komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar, jekk possibbli.

(a)

Riskju imminenti li jċedu jew jinqasmu.

 

 

X

(b)

Pajipijiet flessibbli bil-ħsara, mittiekla, mibrumin jew qosra wisq.

Pajpijiet flessibbli bil-ħsara jew mittiekla.

X

X

 

(c)

Il-pajpijiet jew il-konnessjonijiet inixxu (sistemi ta’ brejkijiet bl-arja)

Il-pajpijiet jew il-konnessjonijiet inixxu (sistemi ta’ brejkijiet idrawliċi).

 

X

X

(d)

Pajpijiet flessibbli minfuħin bil-pressjoni.

Kejbil imdgħajjef.

 

X

X

(e)

Pajpijiet flessibbli porużi.

 

X

 

1.1.13.

Firrodu u peddijiet tal-brejkijiet

Spezzjoni viżwali.

(a)

Il-firrodu jew il-pedd mittiekla wisq. (marka minima milħuqa)

Il-firrodu jew il-pedd mittiekla wisq. (marka minima mhux viżibbli)

 

X

X

(b)

Firrodu u peddijiet ikkontaminati (żejt, griż, eċċ.).

Il-prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata.

 

X

X

(c)

Firrodu u peddijiet neqsin jew imwaħħlin ħażin.

 

 

X

1.1.14.

Tanbur tal- brejkijiet, diski tal- brejkijiet

Spezzjoni viżwali.

(a)

Tanbur jew diska mittiekla

It-tanbur jew id-diska mittiekla żżejjed, mibruxin iżżejjed, imxaqqin, mhux imwaħħlin sew jew maqsumin.

 

X

X

(b)

It-tanbur jew id-diska ikkontaminati (żejt, griż, eċċ.).

Il-prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata.

 

X

X

(c)

It-tanbur jew id-diska neqsin.

 

 

X

(d)

Il-pjanċa mhix imwaħħla sew.

 

X

 

1.1.15.

Kejbils, vireg, livers u konnessjonijiet tal-brejkijiet

Spezzjoni viżwali tal- komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar, jekk possibbli.

(a)

Kejbil bil-ħsara jew mgħaqqad.

Il-prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata.

 

X

X

(b)

Komponent mittiekel wisq jew imsaddad.

Il-prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata.

 

X

X

(c)

Kejbil, virga jew ġonta mhux imwaħħlin sew.

 

X

 

(d)

Il-gwida tal-kejbil difettuża.

 

X

 

(e)

Restrizzjoni għaċ-ċaqliq ħieles tas-sistema tal-ibbrejkjar.

 

X

 

(f)

Ċaqliq mhux normali tal-livers/konnessjoni li jindika twaħħil ħażin jew li ttieklu żżejjed.

 

X

 

1.1.16.

Attwatur tal- brejkijiet (inkluż brejkijiet bil-molla jew ċilindri idrawliċi)

Spezzjoni viżwali tal- komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar, jekk possibbli.

(a)

L-attwatur maqsum jew bil-ħsara.

Prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata.

 

X

X

(b)

L-attwatur inixxi.

Il-prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata.

 

X

X

(c)

L-attwatur jiċċaqlaq jew imwaħħal ħażin.

Prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata.

 

X

X

(d)

L-attwatur imsaddad wisq.

Probabbiltà li jixxaqqaq.

 

X

X

(e)

Kors eċċessiv jew insuffiċjenti tal-pistun operattiv jew tal-mekkaniżmu tad-dijaframma.

Prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata (nuqqas ta’ riżerva għaċ-ċaqliq)

 

X

X

(f)

L-għatu ta’ protezzjoni mit-trab għandu l-ħsara.

L-għatu ta’ protezzjoni mit-trab nieqes jew għandu wisq ħsara.

X

X

 

1.1.17.

Valv ta’ detezzjoni tat-tagħbija

Spezzjoni viżwali tal- komponenti waqt li tkun qed titħaddem is-sistema tal-ibbrejkjar, jekk possibbli.

(a)

Konnessjoni difettuża.

 

X

 

(b)

Konnessjoni aġġustata ħażin.

 

X

 

(c)

Valv iġġammjat jew ma jaħdimx. (funzjonament ABS)

Valv iġġammjat jew ma jaħdimx.

 

X

X

(d)

Valv nieqes. (jekk meħtieġ)

 

 

X

(e)

Pjanċa tad-dejta nieqsa.

X

 

 

(f)

Id-dejta ma tinqarax jew mhix skont ir-rekwiżiti1.

X

 

 

1.1.18.

Indikaturi u mezzi għall-aġġustament tal- laxkezza

Spezzjoni viżwali.

(a)

Il-mezz għall-aġġustament bil-ħsara, iġġammjat jew jiċċaqlaq b’mod anormali, ittiekel iżżejjed jew aġġustat ħażin.

 

X

 

(b)

Il-mezz għall-aġġustament tal-laxkezza difettuż.

 

X

 

(c)

Installati jew mibdula ħażin.

 

X

 

1.1.19.

Sistema ta’ bbrejkjar ta’ reżistenza (meta mgħammra jew meħtieġa)

Spezzjoni viżwali.

(a)

Konnetturi jew muntaturi (immuntar) mhux imwaħħlin sew.

Jekk il-funzjonalità tiegħu affettwata

X

X

 

(b)

Is-sistema għandha difetti ċari jew nieqsa.

 

X

 

1.1.20.

Funzjonament awtomatiku tal-brejkijiet tat-trejler

Skonnettja l-agganċ tal- brejkijiet bejn il-vettura tal- irmunkar u t-trejler

Il-brejk tat-trejler ma jidħolx awtomatikament meta jiġi skonnettjat l-agganċ.

 

 

X

1.1.21.

Sistema tal-ibbrejkjar kompleta

Spezzjoni viżwali

(a)

Apparati oħra tas-sistema (eż., il-pompa tal-antifriża, id-diżidratur tal-arja, eċċ) bi ħsara esterna jew imsaddin iżżejjed tant li jaffettwaw ħażin lis-sistema tal- ibbrejkjar.

Prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata.

 

X

X

(b)

Tnixxija ta’ arja jew tal-antifriża.

Funzjonalità tas-sistema affettwata.

X

X

 

(c)

Kwalunkwe komponent li mhux sikur jew imwaħħal ħażin.

 

X

 

(d)

Modifika mhux sikura ta’ kwalunkwe komponent3

Prestazzjoni tal-ibbrejkjar affettwata.

 

X

X

1.1.22.

Konnessjonijiet li jintużaw għall-ittestjar (meta mgħammra jew meħtieġa)

Spezzjoni viżwali

(a)

Neqsin.

 

X

 

(b)

Bil-ħsara

Ma jistgħux jintużaw jew inixxu

X

X

 

1.1.23.

Brejk maqbuż

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Effiċjenza insuffiċjenti

 

X

 

1.2   

Prestazzjoni u effiċjenza tal-brejk ta’ servizz

1.2.1.

Prestazzjoni

Waqt test tal- brejkijiet jew, jekk ma jkunx possibbli waqt test fit-triq applika l-brejkijiet b’mod gradwali sakemm tapplika l-ogħla sforz possibbli.

(a)

Sforz ta’ bbrejkjar inadegwat fuq rota waħda jew aktar.

L-ebda sforz ta’ bbrejkjar fuq rota waħda jew iżjed

 

X

X

(b)

L-isforz ta’ bbrejkjar minn kwalunkwe rota jkun anqas minn 70 % tal-ogħla sforz ta’ bbrejkjar irreġistrat mir-rota l-oħra fuq l-istess fus. Jew fil-każ tal-ittestjar fit- triq, il-vettura tiddevja żżejjed minn linja dritta.

L-isforz ta’ bbrejkjar minn kwalunkwe rota huwa anqas minn 50 % tal-ogħla sforz ta’ bbrejkjar irreġistrat mir-rota l-oħra fuq l-istess fus fil-każ ta’ fusijiet ikkwartjati.

 

X

X

(c)

L-ebda varjazzjoni gradwali tal-isforz ta’ bbrejkjar (qbid).

 

X

 

(d)

Dewmien anormali fit-tħaddim tal-brejk ta’ kwalunkwe rota.

 

X

 

(e)

L-isforz tal-brejkijiet ivarja wisq fil-perjodu li fih ir-rota ddur dawra sħiħa.

 

X

 

1.2.2.

Effiċjenza

Ittestjar permezz ta’ tester tal- brejkijiet jew, jekk ma tistax tintuża waħda għal raġunijiet tekniċi, permezz ta’ test fit-triq bl-użu ta’ deċelerometru li jirrekordja biex jiġi stabbilit il- proporzjon ta’ bbrejkjar li huwa relatat mal-massa awtorizzata massima, jew fil-każ tas-semitrejlers, mas-somma tat-tagħbijiet awtorizzati tal-fusijiet.

Il-vetturi jew trejler b’massa massima permissibbli ogħla minn 3,5 tunnellati iridu jiġu spezzjonati skont l- istandards mogħtija mill- ISO 21069 jew metodi ekwivalenti.

It-testijiet fit-triq iridu jsiru f’kundizzjonijiet xotti fuq triq ċatta u dritta.

Ma tirriżultax, mill-inqas, iċ-ċifra minima kif ġej (1):

1.

Vetturi rreġistrati għall-ewwel darba wara l-1/1/2012:

Kategorija M1: 58 %

Kategoriji M2 u M3: 50 %

Kategorija N1: 50 %

Kategoriji N2 u N3: 50 %

Kategoriji O2, O3 u O4:

għas-semitrejlers: 45 % (2)

għat-trejlers draw-bar: 50 %

 

X

 

2.

Vetturi rreġistrati għall-ewwel darba qabel l-1/1/2012:

Kategoriji M1, M2 u M3: 50 % (3)

Kategorija N1: 45 %

Kategoriji N2 u N3: 43 % (4)

Kategoriji O2,O3 u O4: 40 % (5)

 

X

 

3.

Kategoriji oħrajn

Kategoriji L (iż-żewġ brejkijiet flimkien):

Kategorija L1e: 42 %

Kategoriji L2e, L6e: 40 %

Kategorija L3e: 50 %

Kategorija L4e: 46 %

Kategoriji L5e, L7e: 44 %

Kategorija L (brejk tar-rota ta’ wara):

il-kategoriji kollha: 25 % tal-massa totali tal-vettura

Inqas minn 50 % tal-valuri ta’ hawn fuq milħuqa

 

X

X

1.3.   

Il-prestazzjoni u l-effiċjenza tal-brejkijiet sekondarji (ta’ emerġenza) (jekk issodisfati minn sistema separata)

1.3.1.

Il-Prestazzjoni

Jekk is-sistemasekondarja tal-brejkijiet hija separata mis-sistema ta’ brejk ta’ servizz, uża l-metodu speċifikat fl-1.2.1.

(a)

Sforz ta’ bbrejkjar inadegwat fuq rota waħda jew aktar.

L-ebda sforz ta’ bbrejkjar fuq rota waħda jew iżjed

 

X

X

(b)

L-isforz ta’ bbrejkjar minn kwalunkwe rota huwa anqas minn 70 % tal-ogħla sforz ta’bbrejkjar irreġistrat minn rota oħra li tkun fuq l-istess fus speċifikat. Jew fil-każ tal-ittestjar fit-triq, il-vettura tiddevja żżejjed minn linja dritta.

L-isforz ta’ bbrejkjar minn kwalunkwe rota huwa inqas minn 50 % tal-ogħla sforz ta’ bbrejkjar irreġistrat mir-rota l-oħra fuq l-istess fus fil-każ ta’ fusijiet ikkwartjati.

 

X

X

(c)

L-ebda varjazzjoni gradwali tal-isforz ta’ bbrejkjar (qbid).

 

X

 

1.3.2.

L-Effiċjenza

Jekk is-sistema sekondarja tal-brejkijiet tkun separata mis- sistema tal-ibbrejkjar ta’ servizz, uża l-metodu speċifikat fl-1.2.2.

L-isforz ta’ bbrejkar huwa inqas minn 50 % (6) tal-prestazzjoni tal-brejk ta’ servizz iddefinita fit-taqsima 1.2.2. fir-rigward tal-massa massima awtorizzata.

Inqas minn 50 % tal-valuri ta’ sforz ta’ bbrejkjar t’hawn fuq milħuqa.

 

X

X

1.4.   

Il-Prestazzjoni u l-effiċjenza tal-brejk tal-ipparkjar

1.4.1.

Il-Prestazzjoni

Applika l-brejk waqt it-test fuq tester tal-brejkijiet.

Il-brejk ma jaħdimx fuq naħa waħda jew fil-każ ta’ ttestjar fit-triq, il-vettura tiddevja żżejjed minn linja dritta.

Inqas minn 50 % tal-valuri ta’ sforz ta’ bbrejkjar kif imsemmi fil-punt 1.4.2. milħuqa fir-rigward tal-massa tal-vettura waqt l-ittestjar

 

X

X

1.4.2.

L-Effiċjenza

Ittestjar b’tester tal- brejkijiet. Jekk mhux possibbli, imbagħad b’test fit-triq bl-użu ta’ strument ta’ rekordjar indikattiv jew tad-dikjarazzjonijiet deċelometru li jindika jew jirrekordja jew bil-vettura f’niżla ta’ gradjent magħruf.

Għall-kategoriji kollha ta’ vetturi, ma jirriżultax mill-inqas proporzjon tal-brejkijiet ta’ 16 % fir-rigward tal-massa massima awtorizzata, jew, għal vetturi bil-mutur, ta’ 12 % fir-rigward tal-massa massima awtorizzata tal-kombinazzjoni tal-vettura, skont liema tkun l-ikbar

Inqas minn 50 % tal-valuri ta’ sforz ta’ bbrejkjar t’hawn fuq milħuqa.

 

X

X

1.5.

Prestazzjoni tas- sistema ta’ bbrejkjar ta’ reżistenza (Endurance Braking System)

Spezzjoni viżwali u, fejn ikun possibbli, ittestja jekk is-sistema taħdimx.

(a)

L-effiċjenza ma tvarjax b’mod gradwali (mhux applikabbli għal sistemi tal-ibbrejkjar bl-egżost).

 

X

 

(b)

Is-sistema ma taħdimx.

 

X

 

1.6.

Sistema ta’ brejkijiet antilokk (ABS)

Spezzjoni viżwali u spezzjoni tal-apparat ta’ twissija u/jew bl-użu tal- interface elettronika tal- vettura.

(a)

L-apparat ta’ twissija ma jaħdimx sewwa.

 

X

 

(b)

L-apparat ta’ twissija juri funzjonament ħażin fis-sistema.

 

X

 

(c)

Is-sensers tal-ispid tar-roti neqsin jew bil-ħsara.

 

X

 

(d)

Ħsara fil-wajering.

 

X

 

(e)

Komponenti oħra neqsin jew bil-ħsara.

 

X

 

(f)

Is-sistema tindika falliment permezz tal-interface elettronika tal-vettura

 

X

 

1.7.

Sistema ta’ brejkijiet elettroniċi (EBS)

Spezzjoni viżwali u spezzjoni tal-apparat ta’ twissija u/jew bl-użu tal- interface elettronika tal- vettura.

(a)

L-apparat ta’ twissija ma jaħdimx sewwa.

 

X

 

(b)

L-apparat ta’ twissija juri funzjonament ħażin fis-sistema.

 

X

 

(c)

Is-sistema tindika falliment permezz tal-interface elettronika tal-vettura

 

X

 

1.8.

Fluwidu tal-brejk

Spezzjoni viżwali

Fluwidu tal-brejk kontaminat jew sedimentat

Riskju imminenti ta’ falliment

 

X

X

2.   

STERING

2.1.   

Kundizzjoni mekkanika

2.1.1.

Kundizzjoni tal- ger tal-istering

Bil-vettura fuq fossa jew fuq parank u bir-roti tat-triq maqtugħin mill-art jew fuq uċuh jduru, dawwar ir-rota tal-istering minn massimu ta’ naħa sal-massimu tan- naħa l-oħra. Spezzjoni viżwali tal-ħidma tal-ger tal-istering.

(a)

Guffaġni fil-funzjonament tal-ger.

 

X

 

(b)

Ix-xaft tas-settur mgħawweġ jew biċ-ċwievet mikula.

Funzjonalità affettwata

 

X

X

(c)

Ix-xaft tas-settur ittiekel wisq.

Funzjonalità affettwata

 

X

X

(d)

Ċaqliq eċċessiv tax-xaft tas-settur.

Funzjonalità affettwata

 

X

X

(e)

Tnixxi.

Formazzjoni ta’ qtar

X

X

 

2.1.2.

Tqabbid tal- kaxxa tal-gerboks tal- istering

Bil-vettura fuq fossa jew fuq parank u l-piż tar-roti tat-triq tal-vettura fuq l-art, dawwar ir-rota/it-tmun tal- istering favur l-arloġġ u kontra l-arloġġ jew billi tuża detettur adattat apposta għal-laxkezza tar- rota. Spezzjoni viżwali tat- tqabbid tal-kaxxa tal- gerboks max-xażi.

(a)

Il-kaxxa tal-istering mhux imqabbad sew.

Aċċessorji perikolożament laxki jew ċaqliq relattiv għax-xażi/karrozzerija viżibbli

 

X

X

(b)

Toqob ta’ tqabbid fix-xażi mtawlin.

Aċċessorji affettwati serjament

 

X

X

(c)

Boltijiet tat-tqabbid neqsin jew miksura.

Aċċessorji affettwati serjament

 

X

X

(d)

Il-kaxxa tal-istering imxaqqaq.

Stabbilità jew twaħħil tal-kaxxa affettwati

 

X

X

2.1.3.

Kundizzjoni tal- konnessjoni tal-istering

Bil-vettura fuq fossa jew fuq parank u bir-rota tat- triq fuq l-art, dawwar ir- rota tal-istering favur l- arloġġ u kontra l-arloġġ jew billi tuża detettur adattat apposta għal- laxkezza tar-rota. Spezzjoni viżwali tal- komponenti tal-istering għal użu eċċessiv, ksur u sikurezza.

(a)

Ċaqliq relattiv bejn komponenti li għandhom ikunu fissi.

Ċaqliq eċċessiv jew probabbiltà ta’ skonnessjoni

 

X

X

(b)

Il-ġonot ittieklu żżejjed.

Periklu serju ħafna ta’ skonnessjoni

 

X

X

(c)

Ksur jew deformazzjoni ta’ xi komponent.

Funzjonalità affettwata

 

X

X

(d)

Nuqqas ta’ apparati li jimblukkaw.

 

X

 

(e)

Allinjament ħażin tal-komponenti (eż. il-virga ta’ agganċ jew il-virga ta’ direzzjoni).

 

X

 

(f)

Modifika mhux sikura3.

Funzjonalità li taffettwa

 

X

X

(g)

L-għatu ta’ protezzjoni mit-trab bil-ħsara jew iddeterjora

L-għatu ta’ protezzjoni mit-trab nieqes jew iddeterjora ħafna.

X

X

 

2.1.4.

Tħaddim tal- konnessjoni tal-istering

Bil-vettura fuq fossa jew fuq parank u bir-rota tat- triq fuq l-art, dawwar ir- rota tal-istering favur l- arloġġ u kontra l-arloġġ jew billi tuża detettur adattat apposta għal- laxkezza tar-rota. Spezzjoni viżwali tal- komponenti tal-istering għal użu eċċessiv, ksur u sikurezza.

(a)

Ċaqliq tal-konnessjoni tal-istering jaħbat ma’ xi parti fissa tax-xażi.

 

X

 

(b)

Waqfiet tal-istering li ma jaħdmux jew li huma nieqsa.

 

X

 

2.1.5.

Power stering

Iċċekkja s-sistema tal-istering għal tnixxijiet u l-livell tal-fluwidu idrawliku (jekk jidher). Bir-roti tat-triq mal-art u bil-magna taħdem, iċċekkja li s- sistema tal-power stering qiegħda taħdem.

(a)

Tnixxija ta’ fluwidu jew funzjonalità affettwata

 

X

 

(b)

Fluwidu mhux suffiċjenti (taħt il-marka MIN)

Kompartiment insuffiċjenti

X

X

 

(c)

Il-mekkaniżmu ma jaħdimx.

Stering affettwat

 

X

X

(d)

Il-mekkaniżmu miksur jew mhux marbut sewwa.

Stering affettwat

 

X

X

(e)

Komponenti allinjati ħażin jew jaħbtu ma’ xulxin.

Stering affettwat

 

X

X

(f)

Modifika mhux sikura3.

b’Stering affettwat

 

X

X

(g)

Kejbils/pajpijiet bil-ħsara, imsadda żżejjed.

Stering affettwat

 

X

X

2.2.   

Stering, kolonna u tmun tal-istering

2.2.1.

Kundizzjoni tar-rota/tat-tmun tal-istering

Bil-vettura fuq fossa jew fuq parank u bil-piż tal- vettura mal-art, imbotta u iġbed l-istering f’linja mal- kolonna, imbotta r-rotta/it- tmun tal-istering f’diversi direzzjonijiet f’angoli retti mal-kolonna/frieket. Spezzjoni viżwali tal- laxkezza, u tal-kundizzjoni tal-agganċi flessibli jew tal- ġonot universali.

(a)

Ċaqliq relattiv bejn l-istering u l-kolonna li jindika laxkezza.

Periklu serju ħafna ta’ skonnessjoni

 

X

X

(b)

Nuqqas ta’ apparat li jżomm fuq il-buttun tal-istering.

Periklu serju ħafna ta’ skonnessjoni

 

X

X

(c)

Ksur jew laxkezza fil-buttun tal-istering, ir-rimm jew l-imgħażel.

Periklu serju ħafna ta’ skonnessjoni

 

X

X

2.2.2.

.Kolonna/yokes u frieket tal-istering u mewwieta tal-istering

Bil-vettura fuq fossa jew fuq parank u bil-piż tal- vettura mal-art, imbotta u iġbed l-istering f’linja mal- kolonna, imbotta r-rotta/it- tmun tal-istering f’diversi direzzjonijiet f’angoli retti mal-kolonna/frieket. Spezzjoni viżwali tal- laxkezza, u tal-kundizzjoni tal-agganċi flessibli jew tal- ġonot universali.

(a)

Ċaqliq eċċessiv taċ-ċentru tal-istering ‘il fuq u ‘l isfel.

 

X

 

(b)

Ċaqliq eċċessiv tal-parti ta’ fuq tal-kolonna b’mod radjali mill-assi tal-kolonna.

 

X

 

(c)

Agganċ flessibbli deterjorat.

 

X

 

(d)

Twaħħil difettuż.

Periklu serju ħafna ta’ skonnessjoni

 

X

X

(e)

Modifika mhux sikura3.

 

 

X

2.3.

Laxkezza tal-istering

Bil-vettura fuq fossa jew fuq parank, il-piż tal- vettura fuq ir-roti tat-triq, il-magna, jekk possibbli, taħdem għal vetturi b’power stering u bir-roti tat-triq fil-pożizzjoni dritta, dawwar bil-mod l-istering favur l-arloġġ u kontra l- arloġġ kemm jista’ jkun mingħajr ma ċċaqlaq ir- roti tat-triq. Spezzjoni viżwali taċ-ċaqliq ħieles.

Laxkezza eċċessiva fl-istering (pereżempju ċaqliq ta’ punt fuq ir-rimm li huwa aktar minn għoxrin fil-mija tad-dijametru tal-istering jew mhux skont ir-rekwiżiti1

Sikurezza tal-istering affettwata

 

X

X

2.4.

Allinjament tar-roti (X)2.

Iċċekkja b’tagħmir xieraq l-allinjament tar-roti kkwartjati.

L-allinjament mhuwiex skont id-dejta pprovduta mill-manifattur tal-vettura jew ir-rekwiżiti1.

Sewqan dritt affettwat; stabbiltà direzzjonali mdgħajfa

X

X

 

2.5.

Wiċċ tond idur tal-fus ikkwartjat tat-trejler

Spezzjoni viżwali jew billi tuża detettur adattat apposta għal-laxkezza tar-roti.

(a)

Komponent kemxjen bil-ħsara.

Komponent b’ħafna ħsara jew imxaqqaq ħafna.

 

X

X

(b)

Laxkezza eċċessiva.

Sewqan dritt affettwat; stabbiltà direzzjonali mdgħajfa

 

X

X

(c)

It-twaħħil difettuż.

Aċċessorji affettwati serjament

 

X

X

2.6.

Power Stering Elettroniku (EPS)

Spezzjoni viżwali u kontroll tal-konsistenza bejn l-angolu tal-istering u l-angolu tar-roti meta tinxtegħel/tintefa’ l-magna u/jew bl-użu tal-interface elettronika tal-vettura.

(a)

Id-dawl li jindika funzjonament ħażin (MIL) tal-EPS jindika xi tip ta’ falliment tas-sistema.

 

X

 

(b)

Inkonsistenza bejn l-angolu tal-istering u l-angolu tar-roti.

Stering affettwat

 

X

X

(c)

L-assistenza tal-magna ma taħdimx.

 

X

 

(d)

Is-sistema tindika falliment permezz tal-interface elettronika tal-vettura

 

X

 

3.   

VIŻIBBILTÀ

3.1.

Kamp viżiv

Spezzjoni viżwali mis-sit tas-sewwieq.

Ostruzzjoni fil-kamp viżiv tas-sewwieq li taffettwa materjalment il-veduta tiegħu fuq quddiem u fil-ġnub. (barra mill-erja ta’ tindif mill-wajpers tal-windskrin)

X

 

 

L-erja ta’ tindif mill-wajpers tal-windskrin affettwata jew il-mirja ta’ barra mhux viżibbli

X

3.2.

Kundizzjoni tal-ħġieġ

Spezzjoni viżwali.

(a)

Ħġieġ jew panil trasparenti (jekk permess) imxaqqaq jew li tilef il-lewn. (barra mill-erja ta’ tindif mill-wajpers tal-windskrin)

X

 

 

L-erja ta’ tindif mill-wajpers tal-windskrin affettwata jew il-mirja ta’ barra mhux viżibbli

X

(b)

Ħġieġ jew panil trasparenti (fosthom tertuqa li tirrifletti jew imlewna) li ma jikkonformax mal-ispeċifikazzjonijiet fir-rekwiżiti1 (barra mill-erja ta’ tindif mill-wajpers tal-windskrin)

X

 

 

L-erja ta’ tindif mill-wajpers tal-windskrin affettwata jew il-mirja ta’ barra mhux viżibbli

X

(c)

Ħġieġ jew panil trasparenti f’kundizzjoni mhux aċċettabbli.

 

X

 

Viżibbiltà mill-erja ta’ tindif mill-wajpers tal-windskrin affettwata ħafna

X

3.3.

Mirja jew apparati li juru wara

Spezzjoni viżwali.

(a)

Il-mera jew l-apparat huwa nieqes jew mhux imwaħħal skont ir-rekwiżiti1. (tal-inqas żewġ strumenti disponibbli għall-viżjoni ta’ wara)

 

X

 

Inqas minn żewġ strumenti disponibbli għall-viżjoni ta’ wara

X

(b)

Il-mera jew l-apparat kemxjen bil-ħsara jew laxki.

X

 

 

Il-mera jew l-apparat ma jaħdmux, b’ ħafna ħsara, laxk ijew mhux imwaħħlin sew.

X

(c)

Il-kamp viżiv meħtieġ mhux kopert

 

X

 

3.4.

Wajpers tal- windskrin

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Wajpers ma jaħdmux jew neqsin jew mhux skont ir-rekwiżiti 1.

 

X

 

(b)

Il-blejd tal-wajper difettuż.

X

 

 

Il-blejd tal-wajper huwa nieqes jew ċar li difettuż.

X

3.5.

Tagħmir ta’ ħasil tal-windskrin

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Tagħmir ta’ ħasil ma jaħdimx sew (nuqqas ta’ fluwidu tal-ħasil iżda l-pompa qed taħdem jew il-ġet tal-ilma mhux allinjat tajjeb

X

 

 

Tagħmir tal-ħasil ma jaħdimx sew

X

3.6.

Sistema ta’ tneħħija tat-titpin (X)2

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Is-sistema ma taħdimx jew hija ċara li difettuża.

X

 

 

4.   

FANALI, RIFLETTURI U TAGĦMIR ELETTRIKU

4.1.   

Fanali ta’ quddiem

4.1.1.

Kundizzjoni u tħaddim

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Dawl/sors tad-dawl difettuż jew nieqes (dwal/sorsi tad-dawl multipli; Dawl uniku/sorsi tad-dawl uniku fil-każ tal-LED sa 1/3 ma jiffunzjonawx

Dawl/Sors ta’ dawl uniku; fil-każ ta’ viżibbiltà affettwata serjament mil-LED

X

X

 

(b)

Sistema ta’ projezzjoni kemxejn difettuża jew nieqsa (riflettur jew lenti).

Sistema ta’ projezzjoni difettuża ħafna jew nieqsa (riflettur jew lenti).

X

X

 

(c)

Il-mezz ta’ tidwil mhux imqabbad sew.

 

X

 

4.1.2.

Allinjament

Stabbilixxi l-mira orizzontali ta’ kull fanal ta’ quddiem fuq dawl baxx billi tuża strument jew skrin biex timmira l-fanal ta’ quddiem jew tuża l-interface elettronika tal-vettura.

(a)

Il-mira ta’ fanal ta’ quddiem mhix fil-limiti stipulati fir-rekwiżiti1

 

X

 

(b)

Is-sistema tindika falliment permezz ta’ interface elettronika tal-vettura

 

X

 

4.1.3.

Attivazzjoni

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom jew tuża l-interface elettronika tal-vettura.

(a)

Is-swiċċ ma jaħdimx skont ir-rekwiżiti1 (Għadd ta’ fanali jixgħelu fl-istess ħin)

Tinqabeż il-luminożità massima permessa ta’ dawl ‘il quddiem

X

X

 

(b)

Funzjoni mdgħajfa tal-apparat ta’ kontroll.

 

X

 

(c)

Is-sistema tindika falliment permezz ta’ interface elettronika tal-vettura

 

X

 

4.1.4.

konformità mar- rekwiżiti 1

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Il-fanal, il-kulur emess, il-pożizzjoni, il-luminożità jew l-immarkar mhumiex skont ir-rekwiżiti 1

 

X

 

(b)

Prodotti fuq il-lenti jew fuq is-sors tad-dawl li jidher ċar li jnaqqsu l-luminożità tad-dawl jew ibiddlu l-kulur emess

 

X

 

(c)

Is-sors tad-dawl u l-fanal mhumiex kompatibbli.

 

X

 

4.1.5.

Strument ta’ livellar (fejn obbligatorju)

Spezzjoni viżwali u jekk possibbli, billi tħaddimhom, jew tuża l-interface elettronika tal-vettura.

(a)

L-apparat ma jaħdimx.

 

X

 

(b)

L-apparat manwali ma jistax jitħaddem mis-sit tax-xufier.

 

X

 

(c)

Is-sistema tindika falliment permezz ta’ interface elettronika tal-vettura

 

X

 

4.1.6.

Apparat li jnaddaf il-fanali ta’ quddiem (fejn obbligatorju)

Spezzjoni viżwali u jekk possibbli, billi tħaddimhom.

L-apparat ma jaħdimx.

Fil-każ ta’ fanali bi skariku ta’ gass

X

X

 

4.2.   

Dwal ta’ pożizzjoni ta’ quddiem u ta’ wara, dwal laterali u dwal li jimmarkaw il-linja ta’ barra u lampi li jaħdmu binhar

4.2.1.

Kundizzjoni u tħaddim

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Is-sors tad-dawl difettuż.

 

X

 

(b)

Il-lenti difettuża.

 

X

 

(c)

Il-mezz ta’ tidwil mhux imqabbad sew.

Periklu serju ħafna li jaqa’

X

X

 

4.2.2.

Attivazzjoni

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Is-swiċċ ma jaħdimx skont ir-rekwiżiti1

Id-dwal ta’ pożizzjoni ta’ wara u d-dwal laterali jistgħu jintfew meta huma mixgħula l-fanali ta’ quddiem

 

X

X

 

(b)

Funzjoni mdgħajfa tal-apparat ta’ kontroll.

 

X

 

4.2.3.

Konformità mar- rekwiżiti1

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Il-fanal, il-kulur emess, il-pożizzjoni, il-luminożità jew l-immarkar mhumiex skont ir-rekwiżiti1

Il-dawl aħmar ‘il quddiem jew id-dawl abjad lura; luminożità tad-dawl imnaqqsa ħafna

X

X

 

(b)

Prodotti fuq il-lenti jew fuq is-sors tad-dawl li jnaqqsu l-intensità tad-dawl jew ibiddlu l-kulur emess.

Il-dawl aħmar ‘il quddiem jew id-dawl abjad lura; luminożità tad-dawl imnaqqsa ħafna

X

X

 

4.3.   

Fanali ta’ waqfien

4.3.1.

Kundizzjoni u tħaddim

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Sors tad-dawl difettuż (sors ta’ daw multiplu fil-każ tal-LED aktar minn 1/3 jiffunzjona)

Sorsi ta’ dawl uniku; fil-każ tal-LED sa 2/3 ma jiffunzjonawx

Is-sorsi kollha tad-dawl ma jaħdmux

X

X

X

(b)

Lenti kemxejn difettuża (l-ebda influwenza fuq id-dawl emess).

Lenti difettuża ħafna (dawl emess affettwat).

X

X

 

(c)

Il-mezz ta’ tidwil mhux imqabbad sew.

Periklu serju ħafna li jaqa’

X

X

 

4.3.2.

Attivazzjoni

Spezzjoni viżwali u billi Tħaddimhom, jew tuża l-interface elettronika tal-vettura.

(a)

Is-swiċċ ma jaħdimx skont ir-rekwiżiti1

Tħaddim imdewwem

L-ebda tħaddim

X

X

X

(b)

Funzjoni mdgħajfa tal-apparat ta’ kontroll.

 

X

 

(c)

Is-sistema tindika falliment permezz ta’ interface elettronika tal-vettura

 

X

 

(d)

Il-funzjonijiet tad-dawl tal-brejkijiet ta’ emerġenza ma jaħdmux jew ma jaħdmux sew.

 

X

 

4.3.3.

Konformità mar- rekwiżiti1

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Il-fanal, il-kulur emess, il-pożizzjoni, il-luminożità jew l-immarkar mhumiex skont ir-rekwiżiti1

Id-dawl abjad lura; luminożità tad-dawl imnaqqsa ħafna

X

X

 

4.4.   

Indikatur tad-direzzjoni u dawll ta’ twissija ta’ periklu

4.4.1.

Kundizzjoni u tħaddim

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Is-sors tad-dawl difettuż (is-sors ta’ dawl multiplu fil-każ tal-LED; sa 1/3 ma jiffunzjonax)

Sorsi ta’ dawl uniku; fil-każ tal-LED aktar minn 2/3 jiffunzjonaw

X

X

 

(b)

Lenti kemxjen difettuża. (l-ebda influwenza fuq id-dawl emmess)

Lenti difettuża ħafna (dawl emess affettwat).

X

X

 

(c)

Il-mezz ta’ tidwil mhuwiex imqabbad sew.

Periklu serju ħafna li jaqa’

X

X

 

4.4.2.

Attivazzjoni

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Is-swiċċ ma jaħdimx skont ir-rekwiżiti1

L-ebda tħaddim

X

X

 

4.4.3.

konformità mar- rekwiżiti1

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Il-fanal, il-kulur emess, il-pożizzjoni, il-luminożità jew l-immarkar mhumiex skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

4.4.4.

Frekwenza tat- teptip

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Ir-rata tat-teptip mhijiex skont ir-rekwiżiti1 (frekwenza li tiddevja aktar minn 25 %)

X

 

 

4.5.   

Fanali kontra ċ-ċpar ta’ quddiem u ta’ wara

4.5.1.

Kundizzjoni u tħaddim

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Is-sors tad-dawl difettuż. (is-sors ta’ dawl multiplu fil-każ tal-LED; sa 1/3 ma jiffunzjonax)

Sorsi ta’ dawl uniku; fil-każ tal-LED aktar minn 2/3 jiffunzjonaw

X

X

 

(b)

Lenti kemxjen difettuża. (l-ebda influwenza fuq id-dawl emmess)

Lenti difettuża ħafna (dawl emess affettwat).

X

X

 

(c)

Il-mezz ta’ tidwil mhux imqabbad sew.

Riskju serju ħafna li jaqa’ jew jgħammex it-traffiku li ġej kontra l-vettura

X

X

 

4.5.2.

Allinjament (X)2

Billi tħaddimhom u billi tuża apparat għall-immirar tal-fanali ta’ quddiem

Il-fanal kontra ċ-ċpar ta’ quddiem jinsab barra l-allinjament orizzontali meta fid-disinn tad-dawl ikun hemm linja ta’ qtugħ. (linja ta’ qtugħ baxxa wisq)

Il-linja tal-qtugħ ogħla minn dik għall-fanali ta’ quddiem fuq dawl baxx

X

X

 

4.5.3.

Attivazzjoni

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Is-swiċċ ma jaħdimx skont ir-rekwiżiti1

Ma jaħdimx

X

X

 

4.5.4.

konformità mar- rekwiżiti1

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Il-fanal, il-kulur emess, il-pożizzjoni, il-luminożità jew l-immarkar mhumiex skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

(b)

Is-sistema ma taħdimx skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

4.6.   

Fanali tar-riversjar

4.6.1.

Kundizzjoni u tħaddim

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Is-sors tad-dawl difettuż.

X

 

 

(b)

Il-lenti difettuża.

X

 

 

(c)

Il-fanal mhux imqabbad sew.

Periklu serju ħafna li jaqa’

X

X

 

4.6.2.

Konformità mar- rekwiżiti1

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Il-fanal, il-kulur emess, il-luminożita jew l-immarkar mhumiex skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

(b)

Is-sistema ma taħdimx skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

4.6.3.

Attivazzjoni

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Is-swiċċ ma jaħdimx skont ir-rekwiżiti1

Il-fanal tar-riversjar jista’ jinxtegħel bil-ger mhux fil-pożizzjoni ta’ rivers

X

X

 

4.7.   

Dawl tal-pjanċa tar-reġistrazzjoni ta’ wara

4.7.1.

Kundizzjoni u tħaddim

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Il-mezz ta’ tidwil jixħet dawl dirett jew dawl abjad lura.

X

 

 

(b)

Sors tad-dawl difettuż, sors tad-dawl multiplu

Sors tad-dawl difettuż, sors tad-dawl uniku

X

X

 

(c)

Il-mezz ta’ tidwil mhux imqabbad sew.

Periklu serju ħafna li jaqa’

X

X

 

4.7.2.

Konformità mar- rekwiżiti1

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Is-sistema ma taħdimx skont ir-rekwiżiti1.

X

 

 

4.8.   

Retrorifletturi, immarkar tal-konspikwità (retroriflessjoni) u pjanċi li jimmarkaw wara

4.8.1.

Kundizzjoni

Spezzjoni viżwali.

(a)

It-tagħmir li jirrifletti huwa difettuż jew bil-ħsara.

Riflessjoni affettwata

X

X

 

(b)

Ir-riflettur mhux imqabbad sew.

Probabbiltà li jaqa’

X

X

 

4.8.2.

Konformità mar-rekwiżiti1

Spezzjoni viżwali.

L-apparat, il-kulur rifless jew il-pożizzjoni mhumiex skont ir-rekwiżiti1.

Nuqqas jew riflessjoni ta’ kulur aħmar ‘il quddiem jew abjad fuq il-ġenb

X

X

 

4.9.   

Indikaturi obbligatorji għat-tagħmir tad-dawl

4.9.1.

Kundizzjoni u tħaddim

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Ma jaħdmux.

Ma jaħdmux għar-raġġ għas-sewqan tal-fanal ta’ quddiem jew il-fanal kontra ċ-ċpar ta’ wara

X

X

 

4.9.2.

Konformità mar-rekwiżiti1

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Mhux skont ir-rekwiżiti1.

X

 

 

4.10.

Konnessjonijiet elettriċi bejn il-vettura tal- irmonk u t-trejler jew is- semitrejler

Spezzjoni viżwali: jekk possibbli, eżamina l- kontinwità elettrika tal- konnessjoni.

(a)

Il-komponenti fissi mhumiex imqabbda sew.

Sokit laxk

X

X

 

(b)

Insulazzjoni bil-ħsara jew iddeterjorata.

Probabbiltà li tikkaġuna xort.

X

X

 

(c)

Il-konnessjonijiet elettriċi tal-karru jew tal-vettura tal-irmonk ma jaħdmux sew.

Dwal ta’ bbrejkjar tal-karru ma jaħdmux.

 

X

X

4.11.

Wajering elettriku

Spezzjoni viżwali tal-vettura fuq fossa jew fuq parank, inkluż ġewwa l-kompartiment tal-magna (jekk ikun applikabbli).

(a)

Il-wajering mhux sikur jew mhux marbut sew.

Fittings laxki, imissu ma’ truf li jaqtgħu, konnetturi x’aktarx skonnessi

Il-wajering x’aktar imiss partijiet sħan, partijiet iduru jew l-art, konnetturi skonnessi (partijiet rilevanti għall-ibrejkjar, l-istering)

X

X

X

(b)

Il-wajering kemxejn iddeterjora.

Il-wajering iddeterjora ħafna

Wajering estremament iddeterjora (partijiet rilevanti għall-ibbrejkjar, l-istering)

X

X

X

(c)

Insulazzjoni bil-ħsara jew iddeterjorata.

Probabbiltà li tikkaġuna xort.

Riskju imminenti ta’ nar, formazzjoni ta’ sparks

X

X

X

4.12.

Fanali u retrorifletturi mhux obbligatorji (X)(2)

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Fanal/retroriflettur mhux imwaħħal skont ir-rekwiżiti1

Jemetti dawl aħmar ‘il quddiem jew dawl abjad lura

X

X

 

(b)

Tħaddim tal-fanal mhux skont ir-rekwiżiti1

L-għadd ta’ fanali ta’ quddiem li jaħdmu simultanjament jissuperaw il-luminożità tad-dawl permessa; Jemettu dawl aħmar ‘il quddiem jew dawl abjad lura

X

X

 

(c)

Il-fanal/retroriflettur mhux imwaħħal sew.

Periklu serju ħafna li jaqa’

X

X

 

4.13.

Batterija/i

Spezzjoni viżwali.

(a)

Mhux sikuri.

Mhux imwaħħla sew; Probabbiltà li tikkaġuna xort.

X

X

 

(b)

Tnixxi.

Telf ta’ sustanzi perikolużi

X

X

 

(c)

Swiċċ difettuż (jekk meħtieġ).

 

X

 

(d)

Fjusijiet difettużi (jekk meħtieġa).

 

X

 

(e)

ventilazzjoni inadegwata (jekk meħtieġa).

 

X

 

5.   

FUSIJIET, ROTI, TAJERS U SOSPENSJONI

5.1.   

Fusijiet

5.1.1.

Fusijiet

Spezzjoni viżwali bil-vettura fuq fossa jew fuq parank. Jistgħu jintużaw detetturi tal-laxkezza tar-roti u huma rrakkomandati għal vetturi b’piż massimu li jaqbeż 3,5 tunnellati.

(a)

Fus imxaqqaq jew sfurmat.

 

 

X

(b)

Mhux imwaħħal sew mal-vettura.

Stabbiltà mdgħajfa, funzjonalità affettwata; Ċaqliq estensiv relattiv għall-partijiet tiegħu

 

X

X

(c)

Modifika mhux sikura3

Stabbiltà mdgħajfa, funzjonalità affettwata, spazju insuffiċjenti fir-rigward ta’ partijiet oħra tal-vettura jew l-art

 

X

X

5.1.2.

Fus stub

Spezzjoni viżwali bil-vettura fuq fossa jew fuq parank. Jistgħu jintużaw detetturi tal-laxkezza tar- roti u huma rakkomandati għal vetturi b’piż li jaqbeż 3,5 tunnellati. Applika forza vertikali jew laterali għal kull rota u nnota l-ammont ta’ ċaqliq bejn it-travu tal-fus u l-fus stub.

(a)

Fus stub imxaqqaq.

 

 

X

(b)

Il-pern u/jew il-buxxis ittieklu żżejjed.

Probabbiltà li jillaxkaw; stabbiltà direzzjonali mdgħajfa

 

X

X

(c)

Ċaqliq eċċessiv bejn il-fus stub u t-travu tal-fus.

Probabbiltà li jillaxkaw; stabbiltà direzzjonali mdgħajfa

 

X

X

(d)

Il-pin tal-fus stub laxk fil-fus.

Probabbiltà li jillaxkaw; stabbiltà direzzjonali mdgħajfa

 

X

X

5.1.3.

Berings tar-rota

Spezzjoni viżwali bil-vettura fuq fossa jew fuq parank. Jistgħu jintużaw detetturi tal-laxkezza tar- roti u huma rakkomandati għal vetturi b’piż li jaqbeż 3,5 tunnellati. Heżheż ir-rota jew applika forza laterali għal kull rota u nnota l-ammont ta’ ċaqliq ‘il fuq tar-rota meta mqabbel mal-fus stub.

(a)

Laxkezza eċċessiva f’bering tar-rota.

Stabbiltà direzzjonali mdgħajfa; periklu ta’ distruzzjoni

 

X

X

(b)

Il-bering tar-rota ssikkat iżżejjed, iġġammjat.

Perkli ta’ tisħin żejjed; periklu ta’ distruzzjoni

 

X

X

5.2.   

Roti u tajers

5.2.1.

Buttun tar-roti tat-triq

Spezzjoni viżwali.

(a)

Kwalunkwe skorfina jew pern tar-rota nieqsa jew laxki.

Twaħħil nieqes jew mhux sikur tant li jaffettwa b’mod serju ħafna s-sikurezza fit-triq.

 

X

X

(b)

Il-buttun mittiekel jew bil-ħsara.

Il-buttun mittiekel jew bil-ħsara b’tali mod li huwa affettwat l-iffittjar sikur tar-roti

 

X

X

5.2.2.

Roti

Spezzjoni viżwali taż-żewġ naħat ta’ kull rota bil- vettura fuq fossa jew fuq parank.

(a)

Kwalunkwe ksur jew difett fil-weldjar.

 

 

X

(b)

Iċ-ċrieki li jżommu t-tajers mhux imwaħħla sew.

Probabbiltà li jinqalgħu

 

X

X

(c)

Ir-rota mgħawġa ħafna jew mittiekla.

Affettwat l-iffittjar sikur mal-buttun; affettwat l-iffittjar sikur tat-tajer

 

X

X

(d)

Id-daqs, id-disinn tekniku, il-kompatibbiltà jew it-tip tar-rota mhumiex skont ir-rekwiżiti1 u jaffettwaw is-sikurezza fit-triq.

 

X

 

5.2.3.

Tajers

Spezzjoni viżwali tat-tajer sħiħ jew billi ddawwar ir- rota tat-triq biha maqtugħa mill-art u l-vettura fuq fossa jew fuq parank, jew billi tmexxi l-vettura lura u ‘l quddiem fuq fossa.

(a)

Id-daqs tat-tajers, il-kapaċità ta’ tagħbija, il-marka tal-approvazzjoni jew il-kategorija tal-ispid mhumiex skont ir-rekwiżiti1 u jaffettwaw is-sikurezza fit-triq.

Kapaċità ta’ tagħbija jew kategorija tal-ispid insuffiċjenti għall-użu attwali, it-tajer imiss ma’ partijiet fissi oħra tal-vettura u b’hekk jiġi mdgħajjef is-sewqan sikur

 

X

X

(b)

It-tajers fuq l-istess fus jew fuq roti doppji ta’ daqsijiet differenti.

 

X

 

(c)

It-tajers fuq l-istess fus huma ta’ kostruzzjoni differenti (radjali/djagonali).

 

X

 

(d)

Kwalunkwe ħsara jew qtugħ serju fit-tajer.

Kejbil viżibbli jew bil-ħsara

 

X

X

(e)

L-indikatur tal-użu eċċessiv għall-ħxuna tat-tajer isir espost

Il-ħxuna tat-tajer mhix skont ir-rekwiżiti1.

 

X

X

(f)

It-tajer iħokk ma’ komponenti oħra (apparati flessibbli kontra t-titjir).

It-tajer iħokk ma’ komponenti oħra (is-sewqan sikur mhux imdgħajjef)

X

X

 

(g)

Tajers rikundizzjonati mhux skont ir-rekwiżiti1.

Affettwat is-saff ta’ protezzjoni tal-kejbil

 

X

X

(h)

Funzjonament ħażin tas-sistema ta’ monitoraġġ tal-pressjoni tat-tajer jew jidher ċar li t-tajer mhux minfuħ biżżejjed

Jidher ċar li ma jaħdimx.

X

X

 

5.3.   

Sistema tas-sospensjoni

5.3.1.

Il-molol u l- istabbilizzatur

Spezzjoni viżwali bil-vettura fuq fossa jew fuq parank. Jistgħu jintużaw detetturi tal-laxkezza tar- roti u huma rakkomandati għal vetturi b’piż li jaqbeż 3,5 tunnellati.

(a)

Il-molol mhumiex imqabbdin sew max-xażi jew mal-fus.

Ċaqliq relattiv viżibbli;fittings laxki b’mod serju ħafna

 

X

X

(b)

Komponent tal-molol bil-ħsara jew imxaqqaq.

Affettwati l-molla ewlenija (-folja), jew il-folji addizzjonali affettwati b’mod serju ħafna

 

X

X

(c)

molla nieqsa.

Affettwati l-molla ewlenija (-folja), jew il-folji addizzjonali affettwati b’mod serju ħafna

 

X

X

(d)

Modifika mhux sikura 3.

Spazju insuffiċjenti fir-rigward tal-parijiet l-oħra; sistema tal-molol ma taħdimx

 

X

X

5.3.2.

Assorbituri tal-iskossi

Spezzjoni viżwali bil-vettura fuq fossa jew fuq parank jew billi tuża tagħmir speċjali, jekk ikun disponibbli.

(a)

L-assorbituri tal-iskossi mhumiex imqabbdin sew max-xażi jew mal-fus.

L-assorbitur tal-iskossi laxk

X

X

 

(b)

Assorbitur tal-iskossi bil-ħsara li juri sinjali ta’ tnixxija jew funzjonament ħażin.

 

X

 

5.3.2.1.

testjar tal- effiċjenza jew ammortizzar (X)(2)

Uża tagħmir speċjali u qabbel id-differenzi bejn ix-xellug u l-lemin

(a)

differenza sinifikanti bejn ix-xellug u l-lemin.

 

X

 

(b)

il-valuri minimi mogħtija ma ntlaħqux.

 

X

 

5.3.3.

Tubi torque, vireg ta’ radju, frieket tas- sospensjoni u brazzi tas- sospensjoni

Spezzjoni viżwali bil-vettura fuq fossa jew fuq parank. Jistgħu jintużaw detetturi tal-laxkezza tar- roti u huma rakkomandati għal vetturi b’piż li jaqbeż 3,5 tunnellati.

(a)

Komponent mhux imqabbad sew max-xażi jew mal-fus.

Probabbiltà li jillaxkaw; stabbiltà direzzjonali mdgħajfa

 

X

X

(b)

Komponent bil-ħsara jew imsaddad ħafna.

Stabbiltà ta’ komponent affettwat jew komponent maqsum

 

X

X

(c)

Modifika mhux sikura3.

Spazju insuffiċjenti fir-rigward tal-parijiet l-oħra; sistema ma taħdimx

 

X

X

5.3.4.

Ġonot tas- sospensjoni

Spezzjoni viżwali bil-vettura fuq fossa jew fuq parank. Jistgħu jintużaw detetturi tal-laxkezza tar- roti u huma rakkomandati għal vetturi b’piż li jaqbeż 3,5 tunnellati.

(a)

Il-pern u/jew il-buxxis jew il-ġonot tas-sospensjoni ittieklu wisq.

Probabbiltà li jillaxkaw; stabbiltà direzzjonali mdgħajfa

 

X

X

(b)

Għatu ta’ protezzjoni mit-trab iddeterjora ħafna.

Għatu ta’ protezzjoni kontra t-trab nieqes jew imxaqqaq

X

X

 

5.3.5.

Sospensjoni tal- arja

Spezzjoni viżwali

(a)

Is-sistema ma tistax titħaddem.

 

 

X

(b)

Xi komponent bil-ħsara, modifikat jew deterjorat b’mod li jaffettwa ħażin il-funzjonament tas-sistema.

Affettwat serjament il-funzjonament tas-sistema

 

X

X

(c)

tnixxija fis-sistema li tinstema’.

 

X

 

6.   

XAŻI U AĊĊESSORJI TAX-XAŻI

6.1.   

Xażi jew qafas u aċċessorji

6.1.1.

Kundizzjoni ġenerali

Spezzjoni viżwali bil- vettura fuq fossa jew fuq parank.

(a)

Ksur jew deformazzjoni ħfief ta’ xi naħa jew tal-membru trasversali.

Ksur jew deformazzjoni serji ta’ xi naħa jew tal-membru trasversali.

 

X

X

(b)

Il-pjanċi jew l-issikkar ta’ tisħiħ mhumiex sikuri.

Il-maġġoranza tal-issikkar huwa laxk; saħħa insuffiċjenti tal-partijiet

 

X

X

(c)

Sadid eċċessiv li jaffettwa r-riġidità tal-assemblaġġ.

Saħħa insuffiċjenti tal-partijiet

 

X

X

6.1.2.

Pajpijiet tal- egżost u s-sajlensers

Spezzjoni viżwali bil- vettura fuq fossa jew fuq parank.

(a)

Sistema tal-egżost mhux sikura jew li tnixxi.

 

X

 

(b)

Dħaħen li jidħlu fil-kabina jew fil-kompartiment tal-passiġġieri.

Periklu għas-saħħa tal-persuni abbord

 

X

X

6.1.3.

Tank tal-fjuwil u l- pajpijiet (inkluż it-tank tal- fjuwil u l-pajpijiet tat- tisħin)

Spezzjoni viżwali bil- vettura fuq fossa jew fuq parank, uża apparati li jindividwaw it-tnixxijiet fil- każ ta’ sistemi LPG/CNG/LNG

(a)

Tank jew pajpijiet mhux sikuri li joħolqu riskju partikolari ta’ nar

 

 

X

(b)

Fjuwil inixxi jew tapp tal-filler nieqes jew mhux effettiv.

Riskju ta’ nar; telf estensiv ta’ materjal ta’ periklu

 

X

X

(c)

Pajpijiet mittiekla

Pajpijiet bil-ħsara

X

X

 

(d)

Il-vit tal-fjuwil (jekk meħtieġ) ma jaħdimx sew.

 

X

 

(e)

Riskju ta’ ħruq minħabba:

tnixxija ta’ fjuwil;

tank tal-fjuwil jew l-egżost mhux protetti sew il-kundizzjoni;

kundizzjoni tal-kompartiment tal-magna.

 

 

X

(f)

Is-sistema tal-LPG/CNG/LNG jew tal-idroġenu mhix skont ir-rekwiżiti, xi parti tas-sistema hija difettuża 1

 

 

X

6.1.4.

Bampers, apparati ta’ protezzjoni laterali u tal-qiegħ fuq wara

Spezzjoni viżwali.

(a)

Probabbiltà li l-laxkezza jew il-ħsara tikkaġuna korriment meta xi ħaġa jew xi ħadd iħokk magħha jew imissha.

Probabbiltà li l-partijiet jaqgħu; funzjonalità affettwata ħafna

 

X

X

(b)

Jidher ċar li l-apparat mhux skont ir-rekwiżiti1.

 

X

 

6.1.5.

Sostenn tal- istepni (jekk imwaħħal)

Spezzjoni viżwali.

(a)

is-sostenn mhux f’kundizzjoni tajba.

X

 

 

(b)

Is-sostenn imxaqqaq jew mhux sikur.

 

X

 

(c)

Stepni mhux imwaħħal sew fis-sostenn

Periklu serju ħafna li jaqa’.

 

X

X

6.1.6.

Agganċ mekkaniku u tagħmir tal- irmunkar

Spezzjoni viżwali għall-użu u t-tħaddim korrett b’attenzjoni speċjali għal kwlaunkwe apparat tas-sikurezza li jkun imwaħħal u/jew l-użu ta’ gejġ tal-kejl.

(a)

Komponent bil-ħsara, difettuż jew imxaqqaq (jekk mhux qed jintuża).

Komponent bil-ħsara, difettuż jew imxaqqaq (jekk qed jintuża).

 

X

X

(b)

Komponent mittiekel iżżejjed.

Taħt il-limitu tal-użu

 

X

X

(c)

Twaħħil difettuż.

Kwalunkwe twaħħil huwa difettuż b’periklu serju ħafna li jaqa’

 

X

X

(d)

Kwalunkwe apparat tas-sikurezza nieqes jew mhux jaħdem sew.

 

X

 

(e)

Kwalunkwe indikatur tal-agganċ li mhux jaħdem.

 

X

 

(f)

Ostruzzjoni għall-pjanċa tar-reġistrazzjoni jew kwalunkwe dawl (meta ma jkunux qed jintużaw).

Il-pjanċa tar-reġistrazzjoni ma tinqarax (meta ma tkunx qed tintuża)

X

X

 

(g)

Modifika mhux sikura3 (partijiet sekondarji)

Modifika mhux sikura3 (partijiet primarji)

 

X

X

(h)

Agganċ dgħajjef ħafna

 

X

 

6.1.7.

Trażmissjoni

Spezzjoni viżwali.

(a)

Il-boltijiet li torbot bihom huma laxki jew neqsin.

Il-boltijiet li torbot bihom huma laxki jew neqsin tant li s-sikurezza fit-triq hija pperikolata b’mod serju ħafna

 

X

X

(b)

Il-berings tax-xaft tat-trażmissjoni ttieklu żżejjed.

Periklu serju ħafna li jillaxkaw jew jixxaqqu

 

X

X

(c)

Il-ġonot universali jew il-ktajjen/iċ-ċinturini tat-trażmissjoni ttieklu żżejjed.

Periklu serju ħafna li jillaxkaw jew jixxaqqu

 

X

X

(d)

Agganċ flessibbli ddeterjorat.

Periklu serju ħafna li jillaxka jew jixxaqqaq

 

X

X

(e)

Xaft bil-ħsara jew mgħawweġ.

 

X

 

(f)

Il-qafas tal-berings imxaqqaq jew mhux sikur.

Periklu serju ħafna li jillaxka jew jixxaqqaq

 

X

X

(g)

Għatu ta’ protezzjoni mit-trab iddeterjora ħafna.

Għatu ta’ protezzjoni kontra t-trab nieqes jew imxaqqaq

X

X

 

(h)

Modifika illegali tal-power-train.

 

X

 

6.1.8.

Immuntar tal- magna

Spezzjoni viżwali mhux neċessarjament fuq fossa jew fuq parank.

Immuntar iddeterjorati, bi ħsara evidenti u severa.

Immuntar laxk jew imxaqqaq.

 

X

X

6.1.9.

Prestazzjoni tal- magna (X)2

Spezzjoni viżwali u/jew bl-użu ta’ interface elettronika

(a)

L-unità ta’ kontroll modifikata taffettwa s-sikurezza u/jew l-ambjent

 

X

 

(b)

Modifika fil-magna taffettwa s-sikurezza u/jew l-ambjent

 

 

X

6.2.   

Kabina u karrozzerija

6.2.1.

Kundizzjoni

Spezzjoni viżwali

(a)

Probabbiltà li panil jew parti laxk(a) jew bil-ħsara jikkaġunaw korriment

Probabbiltà li jaqgħu

 

X

X

(b)

Il-pilastru tal-bodi mhux sikur.

Stabbiltà mdgħajfa

 

X

X

(c)

Tippermetti d-dħul ta’ dħaħen tal-magna jew tal-egżost.

Periklu għas-saħħa tal-persuni abbord

 

X

X

(d)

Modifika mhux sikura3.

Spazju insuffiċjenti fir-rigward tal-partijiet iduru jew jiċaqalqu u t-triq

 

X

X

6.2.2.

Immuntar

Spezzjoni viżwali fuq fossa jew fuq parank.

(a)

Il-bodi jew il-kabina mhumiex sikuri.

Stabbiltà affettwata

 

X

X

(b)

Jidher ċar li l-bodi/kabina mhux pożizzjonati b’mod kwadrat fuq ix-xażi.

 

X

 

(c)

Twaħħil mhux sikur jew nieqes tal-bodi/kabina max-xażi jew il-membri trasversali u jekk simmetriku

Twaħħil mhux sikur jew nieqes tal-bodi/kabina max-xażi jew il-membri trasversali tant li s-sikurezza fit-triq hija pperikolata b’mod serju ħafna

 

X

X

(d)

Sadid eċċessiv f’punti ta’ twaħħil fuq korpi integrali.

Stabbiltà mdgħajfa

 

X

X

6.2.3.

Bibien u molol tal-bibien

Spezzjoni viżwali.

(a)

Bieba ma tinfetaħx jew ma tingħalaqx sew.

 

X

 

(b)

Probabbiltà li bieba tinfetaħ għal għarrieda jew li ma tibqax magħluqa (bibien jislajdjaw).

Probabbiltà li bieba tinfetaħ għal għarrieda jew li ma tibqax magħluqa (bibien li jduru).

 

X

X

(c)

Bibien, ċappetti, molol jew pillastru ddeterjorati.

Il-bieba, iċ-ċappetti, il-molol jew il-pilastru neqsin jew laxki.

X

X

 

6.2.4.

Art

Spezzjoni viżwali fuq fossa jew fuq parank.

L-art mhux sikura jew ddeterjorata b’mod eċċessiv.

Stabbiltà insuffiċjenti

 

X

X

6.2.5.

Sit tax-xufier

Spezzjoni viżwali.

(a)

Sit bi struttura difettuża

Sit laxk

 

X

X

(b)

Il-mekkaniżmu ta’ aġġustament ma jaħdimx sewwa.

Sit jiċċaqlaq jew id-dahar ma jistax jitwaħħal

 

X

X

6.2.6.

Sits oħrajn

Spezzjoni viżwali.

(a)

Is-sits f’kundizzjoni difettuża jew mhux sikuri (partijiet sekondarji)

Is-sits f’kundizzjoni difettuża jew mhux sikuri (partijiet ewlenin)

X

X

 

(b)

Is-sits mhux imwaħħla skont ir-rekwiżiti1.

Għadd permess ta’ sits issuperat; il-pożizzjonament mhux f’konformità mal-approvazzjoni

X

X

 

6.2.7.

Kontrolli tas- sewqan

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Kwalunkwe kontroll neċessarju għat-tħaddim sikur tal-vettura li ma jkunx qed jaħdem kif suppost.

Tħaddim sikur affettwat

 

X

X

6.2.8.

Turġien tal- kabina

Spezzjoni viżwali.

(a)

It-tarġa jew ċirku tat-tarġa mhux sikuri

Stabbiltà insuffiċjenti

X

X

 

(b)

It-tarġa jew iċ-ċirku f’kundizzjoni fejn hemm probabbiltà li jikkaġunaw korriment lil min jużahom.

 

X

 

6.2.9.

Fittings u tagħmir intern u estern ieħor

Spezzjoni viżwali.

(a)

Twaħħil difettuż ta’ fitting jew tagħmir ieħor

 

X

 

(b)

Fitting jew tagħmir ieħor mhux skont ir-rekwiżiti1

Probabbiltà li l-partijiet imwaħħla jikkaġunaw korrimenti; tħaddim sikur affettwat

X

X

 

(c)

Tagħmir idrawliku jnixxi.

Telf estensiv ta’ materjal ta’ periklu

X

X

 

6.2.10.

Madgards (wings), apparati ta’ trażżin tat-titjir

Spezzjoni viżwali.

(a)

Neqsin, laxki jew imsaddin ħafna.

Probabbiltà li jikkaġunaw korrimenti; probabbiltà li jaqgħu.

X

X

 

(b)

Spazju insuffiċjenti għat-tajer. (trażżin tat-titjir)

Spazju insuffiċjenti għat-tajer (madgards).

X

X

 

(c)

Mhux skont ir-rekwiżiti1.

Kopertura insuffiċjenti tal-faxxa tat-tread

X

X

 

6.2.11.

Stend

Spezzjoni viżwali.

(a)

Neqsin, laxki jew imsaddin ħafna.

 

X

 

(b)

Mhux skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

(c)

Riskju li timxi meta l-vettura tkun miexja

 

 

X

6.2.12.

Handgrips u footrests

Spezzjoni viżwali.

(a)

Neqsin, laxki jew imsaddin ħafna.

 

X

 

(b)

Mhux skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

7.   

TAGĦMIR IEĦOR

7.1.   

Ċinturini tas-sikurezza/bokkli u sistemi ta’ rbit

7.1.1.

Ċinturini tas-sikurezza/bokkli u sistemi ta’ rbit

Spezzjoni viżwali..

(a)

Il-punt ta’ ankraġġ iddeterjora ħafna

Stabbiltà affettwata

 

X

X

(b)

Ankraġġ laxk.

 

X

 

7.1.2.

Sikurezza tal- immuntar taċ-ċinturini tas-sikurezza/tal-bokkli.

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Iċ-ċintorin obbligatorju tas-sikurezza huwa nieqes jew mhux imwaħħal.

 

X

 

(b)

Iċ-ċintorin tas-sikurezza huwa bil-ħsara.

Kwalunkwe qtugħ jew sinjal ta’ tiġbid żejjed

X

X

 

(c)

Iċ-ċintorin tas-sikurezza mhux skont ir-rekwiżiti1.

 

X

 

(d)

Il-bokkla taċ-ċintorin tas-sikurezza hija bil-ħsara jew ma taħdimx sew.

 

X

 

(e)

Ir-retrattur taċ-ċintorin tas-sikurezza huwa bil-ħsara jew ma jaħdimx sewwa.

 

X

 

7.1.3.

Limitatur tat- tagħbija taċ-ċintorin tas- sikurezza

Spezzjoni viżwali u/jew bl-użu ta’ interface elettronika

(a)

Jidher ċar li l-limitatur tat-tagħbija huwa nieqes jew mhux adatt għall-vettura.

 

X

 

(b)

Sistema tindika falliment permezz ta’ interface elettronika tal-vettura

 

X

 

7.1.4.

Pretensjonaturi taċ-ċintorin tas- sikurezza

Spezzjoni viżwali u/jew bl-użu ta’ interface elettronika

(a)

Jidher ċar li l-pretensjonaturi huma neqsin jew mhux adatti għall-vettura.

 

X

 

(b)

Sistema tindika falliment permezz ta’ interface elettronika tal-vettura

 

X

 

7.1.5.

Erbeg

Spezzjoni viżwali u/jew bl-użu ta’ interface elettronika

(a)

Jidher ċar li l-erbeg huwa nieqes jew mhux adatt għall-vettura.

 

X

 

(b)

Sistema tindika falliment permezz ta’ interface elettronika tal-vettura

 

X

 

(c)

Jidher ċar li l-erbeg ma jaħdimx

 

X

 

7.1.6.

Sistemi SRS

Spezzjoni viżwali tal-MIL u/jew bl-użu ta’ interface elettronika

(a)

L-MIL tal-SRS jindika xi tip ta’ falliment tas-sistema.

 

X

 

(b)

Sistema tindika falliment permezz ta’ interface elettronika tal-vettura

 

X

 

7.2.

Apparat tat-tifi tan-nar (X)(2)

Spezzjoni viżwali.

(a)

Nieqes.

 

X

 

(b)

Mhux skont ir-rekwiżiti1.

jekk meħtieġ (pereżempju taksis, xarabanks, kowċijiet, eċċ)

X

X

 

7.3.

Serraturi u apparat kontra s-serq

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

L-apparat li jipprevjeni vettura milli tinsaq mhux qed jaħdem

X

 

 

(b)

Difettużi

Għeluq jew imblukkar għal għarrieda

 

X

X

7.4.

Trijangolu ta’ twissija (jekk meħtieġ) (X)2

Spezzjoni viżwali.

(a)

Nieqes jew mhux komplut.

X

 

 

(b)

Mhux skont ir-rekwiżiti1

X

 

 

7.5.

Kit tal-ewwel għajnuna. Kit tal-ewwel għajnuna (jekk meħtieġ) (X)(2)

Spezzjoni viżwali.

Nieqes, inkomplet jew mhux skont ir-rekwiżiti1.

X

 

 

7.6.

Riffieda tar-roti (ifilsa) (jekk meħtieġa) (X)(2)

Spezzjoni viżwali.

Nieqsa jew mhux f’kundizzjoni tajba, stabbiltà jew dimensjoni insuffiċjenti

 

X

 

7.7.

Apparat ta’ twissija li jinstema’

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Ma jaħdimx kif suppost

Kompletament ma jaħdimx

X

X

 

(b)

Kontroll mhux sikur.

X

 

 

(c)

Mhux skont ir-rekwiżiti1

Ipproduċa ħoss li x’aktar jiġi mfixkel ma’ dak ta’ sireni uffiċjali

X

X

 

7.8.

Spidometru

Spezzjoni viżwali jew billi jitħaddem waqt test fit-triq jew b’mezzi elettroniċi.

(a)

Mhux imwaħħal skont ir-rekwiżiti1.

Nieqes jekk meħtieġ

X

X

 

(b)

tħaddim imdgħajjef

Kompletament ma jaħdimx

X

X

 

(c)

Ma jistax ikun imdawwal biżżejjed.

Kompletament hux kapabbli li jiġi imdawwal.

X

X

 

7.9.

Takografu (jekk imwaħħal/meħtieġ)

Spezzjoni viżwali.

(a)

Mhux imwaħħal skont ir-rekwiżiti1.

 

X

 

(b)

Ma jaħdimx.

 

X

 

(c)

Siġilli difettużi jew nieqsa.

 

X

 

(d)

Il-plakka tal-istallazzjoni nieqsa, ma tinqarax jew skaduta.

 

X

 

(e)

Tbagħbis jew manipulazzjoni evidenti.

 

X

 

(f)

Id-daqs tat-tajers mhux kompatibbli mal-parametri tal-ikkalibrar.

 

X

 

7.10.

Apparat li jillimita l-ispid (jekk imwaħħal/meħtieġ)

Spezzjoni viżwali u billi jitħaddem jekk ikun disponibbli t-tagħmir.

(a)

Mhux imwaħħal skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

(b)

Jidher ċar li ma jaħdimx.

 

X

 

(c)

Spid issettjat ħażin (jekk iċċekkjat).

 

X

 

(d)

Siġilli difettużi jew nieqsa.

 

X

 

(e)

Plakka nieqsa jew ma tinqarax.

 

X

 

(f)

Id-daqs tat-tajers mhux kompatibbli mal-parametri tal-ikkalibrar.

 

X

 

7.11.

Odometru jekk disponibbli (X)(2)

Spezzjoni viżwali u/jew bl-użu ta’ interface elettronika

(a)

Jidher ċar li manipulat (frodi) biex jitnaqqas ir-rekord tad-distanza jew biex jiġi rrappreżentat ħażin ir-rekord tad-distanza ta’ vettura

 

X

 

(b)

Jidher ċar li ma jaħdimx

 

X

 

7.12.

Kontroll Elettroniku tal-Istabbiltà (ESC) jekk imwaħħal/meħtieġ

Spezzjoni viżwali u/jew bl-użu ta’ interface elettronika

(a)

Is-sensers tal-ispid tar-roti neqsin jew bil-ħsara.

 

X

 

(b)

Ħsara fil-wajering.

 

X

 

(c)

Komponenti oħra neqsin jew bil-ħsara.

 

X

 

(d)

Is-swiċċ bil-ħsara jew mhux jaħdem sew.

 

X

 

(e)

Il-MIL tal-ESC jindika xi tip ta’ falliment tas-sistema.

 

X

 

(f)

Sistema tindika falliment permezz ta’ interface elettronika tal-vettura

 

X

 

8.   

FASTIDJU

8.1.   

Storbju

8.1.1.

Sistema ta’ trażżin tal-istorbju

Evalwazzjoni suġġettiva (sakemm l-ispettur ma jikkunsidrax li l-livell tal-istorbju jista’ jkun qrib il-limitu, f’liema każ jista’ jsir kejl tal-ħoss magħmul minn vettura wieqfa bl-użu ta’ meter tal-livell ta’ ħoss).

(a)

Livelli ta’ storbju li jaqbżu dawk permessi fir-rekwiżiti1.

 

X

 

(b)

Kwalunkwe parti tas-sistema tat-trażżin tal-istorbju laxka, bil-ħsara, imwaħħla ħażin, nieqsa jew jidher ċar li ġiet modifikata b’mod li jaffettwa ħażin il-livelli tal-istorbju.

Periklu serju ħafna li jaqa’

 

X

X

8.2.   

Emissjonijiet tal-egżost

8.2.1

Emissjonijiet minn magni b’positive ignition

8.2.1.1

Tagħmir tal- kontroll tal-emissjonijiet

Spezzjoni viżwali

(a)

Tagħmir ta’ kontroll tal-emissjonijiet imwaħħal mill-manifattur nieqes, immodifikat jew jidher ċar li difettuż.

 

X

 

(b)

Tnixxijiet li jaffettwaw il-kejl tal-emissjonijiet.

 

X

 

8.2.1.2

Emissjonijiet gassużi

Għall-vetturi sa klassijiet ta’ emmissjoni Euro 5 u EuroV (7):

Kejl bl-użu ta’ analizzatur tal- gass tal-egżost konformi mar- rekwiżiti1 jew qari tal-OBD. L-ittestjar tal-pajp tal-egżost għandu jkun il-metodu awtomatiku tal-valutazzjoni tal-emissjonijiet tal-egżost. Abbażi ta’ valutazzjoni ta’ ekwivalenza u b’kunsiderazzjoni tal-leġislazzjoni rilevanti tal-approvazzjoni tat-tip, l-Istati Membri jistgħu jawtorizzaw l-użu ta’ OBD skont ir-rakkomandazzjonijiet tal-manifattur u rekwiżiti oħra.

Għall-vetturi sa klassijiet ta’ emmissjoni Euro 6 u EuroVI (8):

Kejl bl-użu ta’ analizzatur tal-gass tal-egżost konformi mar- rekwiżiti1 jew qari tal-OBD skont ir-rakkomandazzjonijiet tal-manifattur u rekwiżiti oħra1

Kejl mhux applikabbli għal magni two-stroke.

(a)

Jew, l-emissjonijiet gassużi huma ogħla mil-livelli speċifiċi indikati mill-manifattur;

 

X

 

(b)

Jew, f’każ li din l-informazzjoni ma tkunx disponibbli, l-emissjonijiet ta’ CO jkunu ogħla minn:

(i)

għal vetturi mhux ikkontrollati minn sistema ta’ kontroll tal-emissjonijiet avvanzata,

4,5 %, jew

3,5 %

skont id-data tal-ewwel reġistrazzjoni jew użu speċifikat fir-rekwiżiti1

(ii)

għal vetturi kkontrollati minn sistema ta’ kontroll tal-emissjonijiet avvanzata:

bil-magna mhux ingranata: 0,5 %

bi spid għoli mingħajr ingranaġġ: 0,3 %

jew

bil-magna mhux ingranata: 0,3 % (9)

bi spid għoli mingħajr ingranaġġ: 0,2 %

skont id-data tal-ewwel reġistrazzjoni jew użu speċifikat fir-rekwiżiti1.

 

X

 

(c)

Il-koeffiċjent Lambda huwa barra mill-medda ta’ 1 ± 0,03 jew mhux skont l-ispeċifikazzjoni tal-manifattur.

 

X

 

(d)

Il-valur moqri mill-OBD jindika funzjonament ħażin sinifikanti.

 

X

 

8.2.2.   

Emissjonijiet minn magni diżil

8.2.2.1.

Tagħmir li jikkontrolla l- emissjonijiet tal-egżost

Spezzjoni viżwali

(a)

It-tagħmir li jikkontrolla l-emissjonijiet imwaħħal mill-manifattur nieqes jew jidher ċar li huwa difettuż.

 

X

 

(b)

Tnixxijiet li jaffettwaw il-kejl tal-emissjonijiet.

 

X

 

8.2.2.2.

Opaċità

Vetturi rreġistrati jew imdaħħla fis-servizz qabel l-1 ta’ Jannar 1980 huma eżentati minn dan ir-rekwiżit.

(a) - Għall-vetturi sa klassi ta’ emmissjoni Euro 5 u Euro V (9):

L-opaċità tal-gass tal-egżost għandha tiġi mkejla waqt aċċellerazzjoni ħielsa (mingħajr tagħbija minn spid mingħajr ingranaġġ sa dak tal-qtugħ) bil- ger fil-pożizzjoni newtrali u l- klaċċ magħfus jew il-qari tal- OBD. L-ittestjar tal-pajp tal-egżost għandu jkun il-metodu awtomatiku tal-valutazzjoni tal-emissjonijiet tal-egżost. Abbażi ta’ valutazzjoni ta’ ekwivalenza u b’kunsiderazzjoni tal-leġislazzjoni rilevanti tal-approvazzjoni tat-tip, l-Istati Membri jistgħu jawtorizzaw l-użu ta’ OBD skont ir-rakkomandazzjonijiet tal-manifattur u rekwiżiti oħra.

Għall-vetturi sa klassijiet ta’ emmissjoni Euro 6 u Euro V (10) I:

L-opaċità tal-gass tal-egżost għandha tiġi mkejla waqt aċċellerazzjoni ħielsa (mingħajr tagħbija minn spid mingħajr ingranaġġ sa dak tal-qtugħ) bil- ger fil-pożizzjoni newtrali u l- klaċċ magħfus jew il-qari tal- OBD skont ir-rakkomandazzjonijiet tal-manifattur u rekwiżiti oħra 1.

Il-prekondizzjonament tal-vettura:

1.

Il-vetturi jistgħu jiġu ttestjati mingħajr prekondizzjonament għalkemm għal raġunijiet ta’ sikurezza, għandhom isiru kontrolli li l-magna tkun sħuna u f’kundizzjoni mekkanika sodisfaċenti.

2.

Ir-rekwiżiti tal- prekondizzjoni:

(i)

Il-magna trid tkun sħuna għal kollox, pereżempju t- temperatura taż-żejt tal-magna mkejla b’sonda mit-tubu tal- ħadid li timmarka l-livell taż- żejt għandha tkun mill-inqas ta’ 80 °C, jew it-temperatura normali ta’ tħaddim f’każ li din tkun aktar baxxa, jew it- temperatura tal-blokka tal- magna mkejla permezz tal- livell ta’ radjazzjoni infraħamra għandha tkun mill-inqas daqs temperatura ekwivalenti. Jekk, minħabba l-konfigurazzjoni tal- vettura, dan il-kejl ma jkunx prattiku, il-mod kif tiġi stabbilita t-temperatura normali ta’ tħaddim tal-magna jista’ jsir b’mezzi oħra, pereżempju bit- tħaddim tal-fann tat-tkessiħ tal- magna.

(ii)

Is-sistema tal-egżożt għandha tiġi mnaddfa b’mill- inqas tliet ċikli ta’ aċċelerazzjoni jew b’metodu ekwivalenti.

(a)

Għal vetturi rreġistrati jew imdaħħla fis-servizz għall-ewwel darba wara d-data speċifikata fir-rekwiżiti1,

l-opaċità tkun aktar mil-livell reġistrat fuq il-pjanċa li l-manifattur iwaħħal mal-vettura.

 

X

 

 

 

(b)

Meta din l-informazzjoni ma tkunx disponibbli jew ir-rekwiżiti1 ma jippermettux l-użu ta’ valuri ta’ referenza,

għal magni b’respirazzjoni naturali: 2,5 m–1,

għal magni bit-turbo: 3,0 m–1,

jew, għal vetturi identifikati fir-rekwiżiti 1 jew irreġistrati jew imdaħħla fis-servizz għall-ewwel darba wara d-data speċifikata fir-rekwiżiti1

1,5 m–1  (11)

jew 0,7 m–1  (12)

 

X

 

 

Il-proċedura tat-test:

1.

Il-magna u kwalunkwe turboċarġer imwaħħal, ma għandhomx ikunu ingranati qabel il-bidu ta’ kull ċiklu ta’ aċċellerazzjoni ħielsa. Għall- vetturi diżil heavy-duty, dan ifisser stennija ta’ mill-anqas 10 sekondi wara r-rilaxx tal- aċċelleratur.

2.

Sabiex jinbeda kull ċiklu ta’ aċċellerazzjoni ħielsa, il-pedala tal-aċċelleratur trid tingħafas għalkollox, bil-ħeffa u b’mod kontinwu (f’inqas minn sekonda) iżda mhux bil-goff, sabiex tinkiseb il-kwantità massima ta’ fjuwil mill-pompa tal-injezzjoni.

3.

Matul kull ċiklu ta’ aċċellerazzjoni ħielsa, il-magna għandha tilħaq l-ispid tal-qtugħ jew, għall-vetturi bi trażmissjonijiet awtomatiċi, l- ispid speċifikat mill-manifattur jew, jekk din l-informazzjoni ma tkunx disponibbli, allura l- ispid ta’ żewġ terzi tal-ispid tal- qtugħ, qabel ma jiġi rilaxxat l- aċċelleratur. Dan jista’ jiġi ċċekkjat, pereżempju, billi jiġi mmonitorjat l-ispid tal-magna jew billi jitħalla jgħaddi biżżejjed ħin bejn l-għafis inizjali tal-aċċelleratur u r- rilaxx tiegħu, li fil-każ tal- vetturi tal-kategorija M2, M3, N2 u N3, għandu jkun ta’ mill- anqas żewġ sekondi.

4.

Il-vetturi għandhom jiġu mwaħħla fit-testijiet fil-każ biss li l-medji aritmetiċi ta’ mill- anqas l-aħħar tliet ċikli ta’ aċċellerazzjoni ħielsa jaqbżu l- valuri tal-limitu. Dan jista’ jiġi kkalkulat billi jiġi injorat kull kejl li ma jaqbilx b’mod sinifikanti mal-medja mkejla, jew ir-riżultat ta’ kwalunkwe kalkolu statistiku ieħor li jikkunsidra t-tifrix tal-kejlijiet. L-Istati Membri jistgħu jillimitaw l-għadd taċ-ċikli tat- testijiet.

5.

Sabiex jevitaw li jsiru testijiet bla bżonn, l-Istati Membri jistgħu jwaħħlu l- vetturi li jkollhom valuri mkejla ferm ogħla mill-valuri ta’ limitu wara inqas minn tliet ċikli ta’ aċċellerazzjoni ħielsa jew wara ċ-ċikli tat-tnaddif. Daqstant ieħor, sabiex jevitaw li jsiru testijiet bla bżonn, l-Istati Membri jistgħu jgħaddu l-vetturi li jkollhom valuri mkejla ferm aktar baxxi mil-limiti wara inqas minn tliet ċikli ta’ aċċellerazzjoni ħielsa jew wara ċikli tat-tnaddif.

 

 

 

 

8.3.   

Trażżin tal-interferenza elettromanjetika

Interferenza mir-radju (X)2

 

Kwalunkwe rekwiżit mir-rekwiżiti 1 mhux issodisfat.

X

 

 

8.4.   

Elementi oħra relatati mal-ambjent

8.4.1.

Tnixxijiet ta’ fluwidu

 

Kwalunkwe tnixxija ta’ fluwidu eċċessiv, għajr l-ilma, li tista’ tagħmel ħsara lill-ambjent jew toħloq riskju tas-sikurezza għal utenti oħra tat-triq.

Formazzjoni kostanti ta’ qtar li jikkostitwixxi periklu serju ħafna

 

X

X

9.   

TESTIJIET SUPPLIMENTARI GĦAL VETTURI LI JĠORRU L-PASSIĠĠIERI TAL-KATEGORIJI M2, M3

9.1.   

Bibien

9.1.1.

Bibien

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Tħaddim difettuż.

 

X

 

(b)

Kundizzjoni ddeterjorata.

Probabbiltà li tikkaġuna korrimenti

X

X

 

(c)

Il-kontroll tal-emerġenza difettuż.

 

X

 

(d)

Kontroll mill-bogħod tal-bibien u tal-apparati ta’ twissija difettuż.

 

X

 

(e)

Mhux skont ir-rekwiżiti1.

Wisa’ tal-bieb insuffiċjenti

X

X

 

9.1.2.

Ħruġ ta’ emerġenza

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom (fejn ikun xieraq).

(a)

Funzjonament difettuż.

 

X

 

(b)

Is-sinjali tal-ħruġ ta’ emerġenza ma jistgħux jinqraw

Is-sinjali tal-ħruġ ta’ emerġenza neqsin

X

 

 

(c)

Il-martell biex tkisser il-ħġieġ nieqes.

X

 

 

(d)

Mhux skont ir-rekwiżiti1.

Wisa’ insuffiċjenti jew aċċess imblukkat

X

X

 

9.2.

Sistema tat-tneħħija tat-titpin u tas-silġ (X)2

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Mhux taħdem sew.

Taffettwa t-tħaddim sikur tal-vettura

X

 

 

(b)

Emissjoni ta’ gassijiet tossiċi jew tal-egżost fil-kompartiment tax-xufier jew tal-passiġġieri.

Periklu għas-saħħa tal-persuni abbord

 

X

X

(c)

Sistema tat-tneħħija tas-silġ difettuża (jekk obbligatorja).

 

X

 

9.3.

Sistema ta’ ventilazzjoni u tat-tisħin (X)2

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

(a)

Tħaddim difettuż.

Periklu għas-saħħa tal-persuni abbord

X

X

 

(b)

Emissjoni ta’ gassijiet tossiċi jew tal-egżost fil-kompartiment tax-xufier jew tal-passiġġieri.

Periklu għas-saħħa tal-persuni abbord

 

X

X

9.4.   

Sits

9.4.1.

Sits tal-passiġġieri (inklużi s-sits għall- persunal ta’ akkumpanjament)

Spezzjoni viżwali

Is-sits li jintwew (jekk permessi) mhux jaħdmu b’mod awtomatiku.

Jimblukkaw ħruġ ta’ emerġenza

X

X

 

9.4.2.

Sit tax-xufier (rekwiżiti addizzjonali)

Spezzjoni viżwali

(a)

Apparat speċjali bħal protezzjoni kontra d-dawl qawwi

Kamp viżiv ostakolat

X

X

 

(b)

Protezzjoni mhux sikura għax-xufier jew mhux skont ir-rekwiżiti1

Probabbiltà li jikkaġuna korrimenti;

X

X

 

9.5.

Apparati tat-tidwil interni u tad- destinazzjoni (X)(2)

Spezzjoni viżwali u permezz tat-tħaddim

Apparat difettuż jew mhux skont ir-rekwiżiti1

Kompletament ma jaħdimx

X

X

 

9.6.

Passaġġi, spazji fejn toqgħod bilwieqfa

Spezzjoni viżwali

 

 

X

X

(b)

Poġġamani jew imqabad difettużi.

Mhux sikuri jew ma jistgħux jintużaw

X

X

 

(c)

Mhux skont ir-rekwiżiti1.

Wisa’ jew spazju insuffiċjenti

X

X

 

9.7.

Turġien.

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom (fejn ikun xieraq).

(a)

Kundizzjoni ddeterjorata.

Kundizzjoni bil-ħsara

Stabbiltà affettwata

X

X

X

(b)

It-turġien li jingħalqu mhux jaħdmu sew.

 

X

 

(c)

Mhux skont ir-rekwiżiti1

Wisa’ insuffiċjenti jew għoli eċċessiv

X

X

 

9.8.

Sistema ta’ komunikazzjoni għall- passiġġieri (X)2

Spezzjoni viżwali u billi tħaddimhom.

Sistema difettuża

Kompletament ma taħdimx

X

X

 

9.9.

Avviżi (X)2

Spezzjoni viżwali.

(a)

Avviż nieqes, żbaljat jew ma jistax jinqara.

X

 

 

(b)

Mhux skont ir-rekwiżiti1

Informazzjoni falza

X

X

 

9.10.   

Rekwiżiti rigward it-trasport tat-tfal. (X)2

9.10.1.

Bibien

Spezzjoni viżwali

Il-protezzjoni tal-bibien mhix skont ir-rekwiżiti1 fir-rigward ta’ din il-forma ta’ trasport.

 

X

 

9.10.2.

Sinjalar u tagħmir speċjali

Spezzjoni viżwali

Sinjalar jew tagħmir speċjali nieqes jew mhux skont ir-rekwiżiti1.

X

 

 

9.11.   

Rekwiżiti rigward it-trasport ta’ persuni b’mobbiltà mnaqqsa (X)2

9.11.1.

Bibien, ir-rampi u l-liftijiet

 

(a)

Tħaddim difettuż.

Tħaddim sikur affettwat

X

X

 

(b)

Kundizzjoni ddeterjorata.

Stabbiltà affettwata; probabbiltà li tikkaġuna korrimenti;

X

X

 

(c)

Kontroll(i) difettuż(i).

Tħaddim sikur affettwat

X

X

 

(d)

Apparat(i) ta’ twissija difettuż(i).

Ma jaħdimx kompletament

X

X

 

(e)

Mhux skont ir-rekwiżiti1.

 

X

 

9.11.2

Sistema ta’ rbit tas-siġġijiet tar-roti

Spezzjoni viżwali u jekk ikun xieraq billi tħaddimhom.)

(a)

Tħaddim difettuż.

Tħaddim sikur affettwat

X

X

 

(b)

Kundizzjoni ddeterjorata.

Stabbiltà affettwata; probabbiltà li tikkaġuna korrimenti;

X

X

 

(c)

Kontroll(i) difettuż(i).

Tħaddim sikur affettwat

X

X

 

(d)

Mhux skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

9.11.3

Sinjalar u tagħmir speċjali

Spezzjoni viżwali

Sinjalar jew tagħmir speċjali nieqes jew mhux skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

9.12.   

Tagħmir speċjali ieħor (X)2

9.12.1.

Stallazzjonijiet għall-preparazzjoni tal- ikel

Spezzjoni viżwali

(a)

L-istallazzjoni mhix skont ir-rekwiżiti1

 

X

 

(b)

L-istallazzjoni hija bil-ħsara tant li jkun perikoluż li tużaha.

 

X

 

9.12.2.

Stallazzjoni sanitarja

Spezzjoni viżwali

L-istallazzjoni mhix skont ir-rekwiżiti1

Probabbiltà li tikkaġuna korrimenti;

X

X

 

9.12.3.

Apparati oħra (eż. sistemi awdjoviżivi)

Spezzjoni viżwali

Mhux skont ir-rekwiżiti1

Tħaddim sikur tal-vettura affettwat

X

X

 


(1)  Il-kategoriji ta’ vetturi barra l-ambitu ta’ din id-Direttiva huma inklużi bħala gwida.

(2)  43 % għas-semitrejlers approvati qabel l-1 ta’ Jannar 2012.

(3)  48 % għal vetturi mhux mgħammra bl-ABS jew tip approvat qabel l-1 ta’ Ottubru 1991.

(4)  45 % għal vetturi rreġistrati wara l-1988 jew mid-data speċifikata fir-rekwiżiti skont liema waħda minnhom tkun l-iktar reċenti.

(5)  43 % għal semitrejlers u trejlers draw-bar reġistrati wara l-1988 jew id-data speċifikata fir-rekwiżiti, skont liema waħda hija l-iktar reċenti.

(6)  E.ż. 2,2 m/s2 għal vetturi N1, N2 u N3 rreġistrati għall-ewwel darba wara 1.1.2012.

(7)  Tip approvat skont id-Direttiva 70/220/KEE, ir-Regolament (KE) Nru 715/2007 Anness I Tabella 1 (Euro 5), id-Direttiva 88/77/KEE u d-Direttiva 2005/55/KE

(8)  Tip approvat skont ir-Regolament (KE) Nru 715/2007 Anness I Tabella 2 (Euro 6) u r-Regolament (KE) Nru 595/2009 (Euro VI).

(9)  Tip approvat skont id-Direttiva 70/220/KEE, l-Anness 1, Tabella 1 (Euro 5) għar-Regolament (KE) Nru 715/2007 Anness I, Tabella 1 (Euro 5), id-Direttiva 88/77/KEE u d-Direttiva 2005/55/KE.

(10)  Tip approvat skont l-Anness 1, Tabella 2 (Euro 6) għar-Regolament (KE) Nru 715/2007 Anness I, Tabella 2 (Euro 6) u r-Regolament (KE) Nru 595/2009 (Euro VI).

(11)  Tip approvat skont il-limiti fir-ringiela B sezzjoni 5.3.1.4. tal-Anness I għad-Direttiva 70/220/KEE kif emendata bid-Direttiva 98/69/KE jew wara; ringiela B1, B2 jew C taqsima 6.2.1 tal-Anness I tad-Direttiva 88/77/KEE jew irreġistrat jew imdaħħal fis-servizz għall-ewwel darba wara l-1 ta’ Lulju 2008.

(12)  Tip approvat skont il-limiti tat-tabella 2 tal-Anness 1 tar-Regolament (KE) Nru 715/2007 (Euro 6). Tip approvat skont ir-Regolament (KE) Nru 595/2009 (Euro VI).

NOTI:

1

Ir-“Rekwiżiti” huma stipulati skont l-approvazzjoni tat-tip fid-data tal-approvazzjoni, l-ewwel reġistrazzjoni jew l-ewwel dħul fis-servizz kif ukoll skont l-obbligi ta’ retrofitting jew mil-leġislazzjoni nazzjonali fil-pajjiż tar-reġistrazzjoni. Dawn ir-raġunijiet għal falliment japplikaw biss meta tkun ġiet iċċekkjata l-konformità mar-rekwiżiti.

2

(X) tidentifika elementi relatati mal-kundizzjoni tal-vettura u l-adegwatezza tagħha għall-użu fit-triq iżda li mhumiex ikkunsidrati bħala essenzjali f’test tal-affidabbiltà stradali.

3

Modifika mhux sikura tfisser modifika li taffettwa ħażin is-sikurezza tal-vettura fit-triq jew li jkollha effett sporzjonat fuq l-ambjent


ANNESS II

KONTENUTI MINIMI TA’ ĊERTIFIKAT TA’ AFFIDABBILTÀ STRADALI

Iċ-ċertifikat ta’ affidabbiltà stradali maħruġ wara test tal-affidabbiltà stradali għandu jkopri mill-inqas l-element li ġejjin preċeduti mill-kodiċijiet armonizzati korrispondenti tal-Unjoni:

(1)

Numru ta’ identifikazzjoni tal-vettura (numru VIN jew in-numru tax-xażi)

(2)

Numru tal-pjanċa ta’ reġistrazzjoni tal-vettura u simbolu tal-pajjiż tal-Istat ta’ reġistazzjoni

(3)

Post u d-data tat-test

(4)

Qari tal-odometru fil-ħin tat-test, jekk ikun disponibbli

(5)

Kategorija tal-vettura jekk disponibbli

(6)

Nuqqasijiet identifikati u l-livell ta’ severità tagħhom

(7)

Riżultat tat-test tal-affidabbiltà stradali

(8)

Data tat-test tal-affidabbiltà stradali li jmiss jew l-iskadenza taċ-ċertifikat attwali, jekk din l-informazzjoni ma tkunx ipprovduta b’mezzi oħra

(9)

Isem tal-organizzazzjoni jew ċentru li għamel it-test u l-firma jew l-identifikazzjoni tal-ispettur responsabbli għat-test

(10)

Informazzjoni oħra


ANNESS III

REKWIŻITI MINIMi LI JIKKONĊERNAW IL-FAĊILITAJIET TAL-AFFIDABBILTÀ STRADALI U T-TAGĦMIR TA’ TESTJAR

I   Faċilitajiet u Tagħmir

It-testijiet tal-affidabbiltà stradali magħmulin f’konformità mal-metodi rakkomandati speċifikati fl-Anness I għandhom isiru bl-użu tal-faċilitajiet u t-tagħmir adatti. Dan jista’ jinkludi, fejn applikabbli, l-użu tal-unitajiet tat-testjar mobbli. It-tagħmir tat-testjar meħtieġ se jiddependi mill-kategoriji tal-vetturi li għandhom jiġu ttestjati, kif deskritti fit-Tabella 1. Il-faċilitajiet u t-tagħmir għandhom jikkonformaw mar-rekwiżiti minimi li ġejjin:

(1)

Faċilità tat-testjar bi spazju adegwat għall-evalwazzjoni tal-vetturi u li tissodisfa r-rekwiżiti meħtieġa mil-lat tas-saħħa u tas-sikurezza;

(2)

Korsija ta’ testjar ta’ daqs suffiċjenti għal kull test, fossa jew lift u, għall-vetturi li għandhom piż massimu li jaqbeż 3,5 tunnellati, apparat biex itella’ l-vettura fuq wieħed mill-fwies, mgħammar b’tidwil xieraq u, fejn meħtieġ, b’apparati ta’ arjazzjoni;

(3)

Għat-testjar ta’ kwalunkwe vettura, tester bir-romblu għall-brejkijiet kapaċi li jkejjel, juri u jirreġistra l-forzi tal-ibbrejkjar u l-pressjoni tal-arja f’sistemi tal-ibbrejkjar bl-arja skont l-Anness A tal-istandard ISO 21069-1 dwar ir-rekwiżiti tekniċi tat-tester bir-romblu għall-brejkijiet jew standards ekwivalenti;

(4)

Għat-testjar ta’ vetturi li għandhom piż massimu ta’ mhux aktar minn 3,5 tunnellati, tester bir-romblu għall-brejkijiet skont il-punt 3, li jista’ ma jinkludix ir-reġistrazzjoni tal-forzi tal-ibbrejkjar, il-forza tal-pedala u l-pressjoni tal-arja f’sistemi tal-ibbrejkjar bl-arja u li lanqas jurihom;

jew

Tester ta’ pjanċa tal-ibbrejkjar ekwivalenti għal tester bir-romblu għall-brejkijiet skont il-punt 3, li jista’ ma jinkludix ir-reġistrazzjoni tal-forzi tal-ibbrejkjar, il-forza tal-pedala u l-pressjoni tal-arja f’sistemi tal-ibbrejkjar bl-arja

(5)

Strument ta’ reġistrazzjoni tad-deċelerazzjoni, filwaqt li strumenti ta’ kejl mhux kontinwi għandhom jirreġsitraw/jaħżnu kejl ta’ mill-inqas 10 darbiet kull sekonda;

(6)

Faċilitajiet għat-testjar ta’ sistemi tal-ibbrejkjar bl-arja, bħal manometri, konnetturi u pajpijiet;

(7)

Apparat għal kejl ta’ tagħbija fuq ir-roti jew il-fusijiet li jiddetermina t-tagħbijiet fuq il-fusijiet (faċilitajiet fakultattivi għall-kejl ta’ tagħbijiet fuq żewġ roti, bħal peddijiet għall-kejl tal-piż tar-roti u peddijiet għall-kejl tal-piż tal-fusijiet);

(8)

Apparat għall-ittestjar tas-sospensjoni tal-fus tar-rota (detettur tal-laxkezza tar-rota) mingħajr ma tintrefa’ l-assi, li għandu jissodisfa r-rekwiżiti li ġejjin:

(a)

L-apparat għandu jkun mgħammar mill-inqas b’żewġ pjanċi mħaddma li jistgħu jiġu mċaqalqa f’direzzjoni opposta kemm fid-direzzjonijiet lonġitudinali kif ukoll dawk trasversali;

(b)

Iċ-ċaqliq tal-pjanċi għandu jkun kontrollabbli mill-operatur mill-pożizzjoni tal-ittestjar;

(c)

Għall-vetturi li għandhom piż massimu li jaqbeż 3,5 tunnellati, il-pjanċi għandhom jikkonformaw mar-rekwiżiti tekniċi li ġejjin:

Ċaqliq lonġitudinali u trasversali ta’ mill-inqas 95 mm,

Spid ta’ ċaqliq lonġitudinali u trasversali minn 5 cm/s sa 15 cm/s;

(9)

Miter tal-livell tal-ħoss tal-Klassi II, jekk jitkejjel il-livell tal-ħoss;

(10)

Analizzatur ta’ 4 gassijiet skont id-Direttiva 2004/22/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-istrumenti tal-kejl (1);

(11)

Apparat għall-kejl tal-koeffiċjent ta’ assorbiment bi preċiżjoni suffiċjenti;

(12)

Apparat wieħed ta’ mmirar tal-fanali ta’ quddiem li jippermetti l-ittestjar tas-setting tal-fanali ta’ quddiem skont id-dispożizzjonijiet għall-issettjar tal-fanali ta’ quddiem tal-vetturi bil-mutur (Direttiva 76/756/KEE), il-limitu ta’ distinzjoni bejn id-dawl u d-dlam għandu jkun faċilment rikonoxxibbli binhar (mingħajr dawl tax-xemx dirett);

(13)

Apparat ta’ kejl tal-ħxuna tat-tajers;

(14)

Apparat li jikkonnettja mal-interface elettronika tal-vettura, bħal għodda ta’ analiżi tal-OBD;

(15)

Apparat li jidentifika tnixxija fil-LPG/CNG/LNG, jekk tali vetturi jiġu ttestjati.

Kwalunkwe apparat hawn fuq jista’ jiġi kombinat f’apparat wieħed, bil-kundizzjoni li dan ma jinterferixxix mal-preċiżjoni ta’ kull apparat.

II   Kalibrar tat-tagħmir użat għall-kejl

Sakemm mhux speċifikat mod ieħor mil-leġislazzjoni tal-Unjoni rilevanti, l-intervall bejn iż-żewġ kalibrazzjonijiet ma jistgħux jaqbżu:

(i)

24 xahar għall-kejl tal-piż, il-pressjoni u l-livell tal-ħoss,

(ii)

24 xahar għall-kejl tal-forzi,

(iii)

12-il xahar għall-kejl tal-emissjonijiet tal-gass.

Tabella I  (2)

Tagħmir minimu meħtieġ għall-fini tat-twettiq ta’ test tal-affidabbiltà stradali tal-vetturi

Vetturi

Kategorija

Tagħmir meħtieġ għal kull element elenkat fit-taqsima I

 

Massa massima

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

1.

Motoċikli

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

L1e

P

x

 

 

 

 

 

 

 

x

x

 

x

x

x

 

 

 

L3e,L4e

P

x

 

 

 

 

 

 

 

x

x

 

x

x

x

 

 

 

L3e,L4e

D

x

 

 

 

 

 

 

 

x

 

x

x

x

x

 

 

 

L2e

P

x

x

 

 

 

 

 

 

x

x

 

x

x

x

 

 

 

L2e

D

x

x

 

 

 

 

 

 

x

 

x

x

x

x

 

 

 

L5e

P

x

x

 

 

 

 

 

 

x

x

 

x

x

x

 

 

 

L5e

D

x

x

 

 

 

 

 

 

x

 

x

x

x

x

 

 

 

L6e

P

x

x

 

 

 

 

 

 

x

x

 

x

x

x

 

 

 

L6e

D

x

x

 

 

 

 

 

 

x

 

x

x

x

x

 

 

 

L7e

P

x

x

 

 

 

 

 

 

x

x

 

x

x

x

 

 

 

L7e

D

x

x

 

 

 

 

 

 

x

 

x

x

x

x

 

2.

Vetturi għall-ġarr tal-persuni

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sa 3 500  kg

M1,M2

P

x

x

 

x

 

 

 

 

x

x

 

x

x

x

x

 

Sa 3 500  kg

M1,M2

D

x

x

 

x

 

 

 

 

x

 

x

x

x

x

 

 

> 3 500  kg

M2,M3

P

x

x

x

 

x

x

x

x

x

x

 

x

x

x

x

 

> 3 500  kg

M2,M3

D

x

x

x

 

x

x

x

x

x

 

x

x

x

x

 

3.

Vetturi għall-ġarr tal-merkanzija

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sa 3 500  kg

N1

P

x

x

 

x

 

 

 

 

x

x

 

x

x

x

x

 

Sa 3 500  kg

N1

D

x

x

 

x

 

 

 

 

x

 

x

x

x

x

 

 

> 3 500  kg

N2,N3

P

x

x

x

 

x

x

x

x

x

x

 

x

x

x

x

 

> 3 500  kg

N2,N3

D

x

x

x

 

x

x

x

x

x

 

x

x

x

x

 

4.

Vetturi speċjali derivati minn vettura ta’ kategorija N, T5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sa 3 500  kg

N1

P

x

x

 

x

 

 

 

 

 

 

x

x

 

x

x

 

Sa 3 500  kg

N1

D

x

x

 

x

 

 

 

 

 

 

x

 

x

x

x

 

> 3 500  kg

N2,N3,T5

P

x

x

x

 

 

x

x

x

x

 

x

x

 

x

x

 

> 3 500  kg

N2,N3,T5

D

x

x

x

 

 

x

x

x

x

 

x

 

x

x

x

5.

Trejlers

Sa 750 kg

O1

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

> 750 sa 3 500  kg

O2

 

x

x

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

> 3 500  kg

O3,O4

 

x

x

x

 

 

 

x

x

x

 

 

 

 

 

x


(1)  Direttiva 2004/22/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-31 ta’ Marzu 2004 dwar l-istrumenti tal-kejl (ĠU L 135, 30.4.2004, p. 1).

(2)  Il-kategoriji ta’ vetturi li huma barra l-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Direttiva huma inklużi bħala gwida.

1

P…petrol (tqabbid bl-ispark plaggs); D…diesel (tqabbid bil-kompressjoni)


ANNESS IV

REKWIŻITI MINIMI LI JIKKONĊERNAW IL-KOMPETENZA, IT-TAĦRIĠ U Ċ-ĊERTIFIKAZZJONI TAL-ISPETTURI

1.   Kompetenza

Qabel jawtorizzaw applikant għall-pożizzjoni ta’ spettur li jwettaq testijiet perjodiċi tal-affidabbiltà stradali, l-Istati Membri jew l-awtoritajiet kompetenti għandhom jivverifikaw li dik il-persuna:

(a)

għandha għarfien u fehim ċertifikati rilevanti għal vetturi tat-triq fl-oqsma li ġejjin:

mekkanika

dinamika

dinamika tal-vettura

magni ta’ kombustjoni

materjal u pproċessar tal-materjal

elettronika

elettriku

komponenti elettroniċi tal-vetturi

applikazzjonijiet tal-IT

(b)

għandha minn tal-anqas tliet snin ta’ esperjenza dokumentata, jew ekwivalenti bħal konsulenza personali jew studji dokumentati, u taħriġ adatt fil-qasam ta’ vetturi tat-triq ta’ hawn fuq,

2.   Taħriġ inizjali u ta’ aġġornament.

L-Istati Membri jew l-awtoritajiet kompetenti għandhom jiżguraw li l-ispetturi jirċievu t-taħriġ inizjali u ta’ aġġornament adatt jew isirilhom eżami adatt, inklużi elementi teoretiċi u prattiċi, għall-fatt li jiġu awtorizzati jwettqu t-testijiet tal-affidabbiltà stradali.

Il-kontenuti minimi tat-taħriġ inizjali u ta’ aġġornament jew l-eżami adatt għandhom jinkludu t-temi li ġejjin:

(a)   Taħriġ inizjali jew eżami adatt

It-taħriġ inizjali pprovdut mill-Istat Membru jew minn ċentru awtorizzat tat-taħriġ tal-Istat Membru għandu jinkludi mill-inqas it-temi li ġejjin:

(i)

teknoloġija tal-vettura:

sistemi tal-ibbrekjar,

sistemi tal-istering,

kampijiet viżivi,

stallazzjoni tad-dawl, tagħmir ta’ tidwil u komponenti elettroniċi,

fusijiet, roti u tajers,

xażi u karrozzerija,

fastidju u emissjonijiet,

rekwiżiti addizjonali għal vetturi speċjali,

(ii)

metodi ta’ testjar;

(iii)

valutazzjoni tan-nuqqasijiet;

(iv)

rekwiżiti legali applikabbli dwar il-kundizzjoni tal-vettura għall-approvazzjoni;

(v)

rekwiżiti legali relatati mat-testjar tal-affidabbiltà stradali;

(vi)

dispożizzjonijiet amministrattivi relatati mal-approvazzjoni, reġistrazzjoni u testjar tal-affidabbiltà stradali tal-vettura;

(vii)

applikazzjonijiet tat-Teknoloġija tal-Informazzjoni relatati mal-ittestjar u l-amministrazzjoni.

(b)   Taħriġ ta’ aġġornament jew eżami adatt

L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-ispetturi jirċievu b’mod regolari taħriġ ta’ aġġornament jew iwettqu eżami adatt ipprovdut mill-Istat Membru jew minn ċentru awtorizzat tat-taħriġ tal-Istat Membru.

L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-kontenuti tat-taħriġ ta’ aġġornament jew eżami adatt jippermettu lill-ispetturi li jżommu u jaġġornaw l-għarfien u l-ħiliet neċessarji dwar it-temi msemmija fil-punt (a), (i) sa (vii) hawn fuq.

3.   Ċertifikat ta’ Kompetenza

Iċ-ċertifikat, jew id-dokumentazzjoni ekwivalenti, maħruġa lil spettur awtorizzat li jwettaq testijiet tal-affidabbiltà stradali, għandu jinkludi mill-inqas l-informazzjoni li ġejja:

identifikazzjoni tal-ispettur (isem, kunjom);

kategoriji tal-vetturi li għalihom l-ispettur huwa awtorizzat iwettaq testijiet tal-affidabbiltà stradali;

isem l-awtorità li toħroġ il-liċenzja;

data tal-ħruġ.


ANNESS V

KORPI TA’ SUPERVIŻJONI

Ir-regoli u l-proċeduri li jikkonċernaw il-korpi ta’ superviżjoni stabbiliti mill-Istati Membri skont l-Artikolu 14 għandhom ikopru r-rekwiżiti minimi li ġejjin:

1.   Kompiti u attivitajiet tal-korpi ta’ superviżjoni

Il-korpi ta’ superviżjoni għandhom iwettqu mill-inqas l-kompiti li ġejjin:

(a)

Superviżjoni taċ-ċentri ta’ testjar:

jiġi verifikat jekk ġewx issodsfati r-rekwiżiti minimi għall-post u t-tagħmir ta’ testjar;

jiġu verifikati r-rekwiżiti obbligatorji tal-entità awtorizzata;

(b)

Taħriġ ta’ verifika u l-eżami tal-ispetturi:

jiġi verifikat it-taħriġ inizjali tal-ispetturi;

jiġi verifikat it-taħriġ perjodiku ta’ aġġornament tal-ispetturi;

taħriġ perjodiku ta’ aġġornmanet tal-eżaminaturi tal-korp ta’ supveriżjoni;

twettiq jew superviżjoni ta’ eżami.

(c)

Awditjar:

preawditjar taċ-ċentri ta’ testjar qabel l-awtorizzazzjoni;

awditjar perjodiku mill-ġdid ta’ centru ta’ testjar;

awditjar speċjali fil-każ ta’ irregolaritajiet;

awditjar taċ-ċentri ta’ taħriġ/eżami.

(d)

Monitoraġġ, bl-użu ta’ miżuri bħal dawn li ġejjin:

testjar mill-ġdid ta’ proporzjon statistikament validu tal-vetturi ttestjati;

kontrolli permezz ta’ myster shopper (użu ta’ vettura difettuża mhux obbligatorja);

analiżi tar-riżultati tat-testijiet tal-affidabbiltà stradali (metodi statistiċi);

testijiet ta’ appell;

investigazzjoni tal-ilmenti.

(e)

Validazzjoni tar-riżultati tal-kejl tat-testijiet tal-affidabbiltà stradali

(f)

Proposta għal irtirar jew sospensjoni tal-awtorizzazzjoni taċ-ċentri ta’ testjar u/jew l-awtorizzazzjoni tal-ispetturi:

meta ċ-ċentru jew l-ispettur konċernat ma jissodisfax rekwiżit sinifikanti ta’ awtorizzazzjoni;

meta jinqabdu irregolaritajiet gravi;

met ajkun hemm riżultati negattivi kontinwi fl-awditjar;

meta jkun hemm telf ta’ reputazzjoni tajba għaċ-ċentru jew l-ispettur in kwistjoni

2.   Rekwiżiti li jikkonċernaw il-korp ta’ superviżjoni

Rekwiżiti applikabbli għall-persunal imħaddem minn korp ta’ superviżjoni għandhom ikopru l-oqsma li ġejjin:

kompetenza teknika;

imparzjalità;

standards għall-kwalifikazzjoni u t-taħriġ.

3.   Kontenuti tar-regoli u proċeduri

Kull Stat Membru jew l-awtorità kompetenti tiegħu għandhom jistabbilixxu r-regoli u l-proċeduri rilvantili għandhom jinkludu minn tal-anqas l-affarijiet li ġejjin:

(a)

Rekwiżiti li jikkonċernaw l-awtorizzazzjoni u s-superviżjoni taċ-ċentri ta’ testjar:

applikazzjoni għall-awtorizzazzjoni għall-operat ta’ ċentru ta’ testjar;

responsabbiltajiet taċ-ċentri ta’ testjar;

żjara, jew żjarat, ta’ preawtorizzazzjoni biex jiġi verifikat li r-rekwiżiti kollha huma ssodisfati;

awtorizzazzjoni ta’ ċentru ta’ testjar;

testjar mill-ġdid/awditjar perjodiku taċ-centri ta’ testjar;

kontrolli perjodiċi taċ-ċentri ta’ testjar biex jaraw jekk għadhomx konformi mar-regoli u proċeduri applikabbli;

kontrolli speċjali jew awditjar mhux imħabbra bbażati fuq l-evidenza taċ-ċentri ta’ testjar;

analiżi tad-dejta tat-testijiet biex jaraw jekk teżistix evidenza ta’ nuqqas ta’ konformità mar-regoli u proċeduri applikabbli;

irtirar jew sospensjoni ta’ awtorizzazzjonijiet mogħtija liċ-ċentri ta’ testjar.

(b)

Spetturi taċ-ċentri ta’ testjar:

rekwiżiti biex wieħed isir spettur ċertifikat;

taħriġ inizjali u taħriġ ta’ aġġornament u eżamijiet;

irtirar jew sospensjoni ta’ ċertifikazzjoni tal-ispetturi.

(c)

Tagħmir u post:

rekwiżiti għat-tagħmir ta’ testjar;

rekwiżiti għall-post ta’ testjar;

rekwiżiti għas-sinjalar;

rekwiżiti għall-manutenzjoni u l-ikkalibrar ta’ tagħmir ta’ testjar;

rekwiżiti għas-sistemi kompjuterizzati.

(d)

Korpi ta’ superviżjoni:

setgħat tal-korpi ta’ superviżjoni;

rekwiżiti applikabbli għall-persunal ta’ korpi ta’ superviżjoni;

appelli u lmenti.


Top