21.7.2012   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

L 194/39

(1)

Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni Ewropa 2020 (1) tagħti prijorità lill-iżvilupp ta’ ekonomija bbażata fuq l-għarfien u l-innovazzjoni.

(2)

Il-miri stabbiliti mill-istrateġija Ewropa 2020 huma mogħtija f’aktar dettall b’mod partikolari fl-Inizjattivi Ewlenin “Aġenda Diġitali għall-Ewropa” (2) u “Unjoni tal-Innovazzjoni” (3). Fost l-azzjonijiet li jridu jittieħdu skont l-“Aġenda Diġitali”, ir-riċerka ffinanzjata mill-fondi pubbliċi għandha tinxtered sew billi d-dejta xjentifika u l-kitbiet jiġu ppubblikati permezz ta’ aċċess miftuħ. L-inizjattiva “Unjoni tal-Innovazzjoni” titlob li jiġi stabbilit qafas għal Żona Ewropea tar-Riċerka (ŻER) biex jgħin fit-tneħħija tal-ostakoli għall-mobilità u għall-kooperazzjoni transkonfinali. Din tistabbilixxi li l-aċċess miftuħ għall-pubblikazzjonijiet u d-dejta mir-riċerka ffinanzjata mill-fondi pubbliċi għandu jkun promoss,u l-aċċess għall-pubblikazzjonijiet għandu jsir il-prinċipju ġenerali għall-proġetti ffinanzjati mill-Programmi ta’ Qafas dwar ir-riċerka tal-UE.

(3)

Fl-14 ta’ Frar 2007, il-Kummissjoni adottat Komunikazzjoni dwar l-informazzjoni xjentifika fl-era diġitali: aċċess, tixrid u konservazzjoni (4), akkumpanjata minn dokument ta’ ħidma tal-persunal. Din tat stampa ġenerali tas-sitwazzjoni attwali fl-Ewropa fir-rigward tal-pubblikazzjoni xjentifika u l-konservazzjoni tar-riżultati tar-riċerka, u teżamina kwistjonijiet organizzazzjonali, legali, tekniċi u finanzjarji rilevanti.

(4)

Il-Komunikazzjoni ġiet segwita f’Novembru 2007 mill-Konklużjonijiet tal-Kunsill dwar l-informazzjoni xjentifika fl-era diġitali: aċċess, tixrid u konservazzjoni. Il-Konklużjonijiet stiednu lill-Kummissjoni biex tesperimenta bl-aċċess miftuħ għall-pubblikazzjonijiet xjentifiċi minn proġetti ffinanzjati mill-programmi ta’ qafas dwar ir-riċerka tal-UE u li jinkludu sett ta’ azzjonijiet li għandhom jittieħdu mill-Istati Membri. Saru avvanzi f’xi wħud mill-oqsma trattati fil-Konklużjonijiet, iżda ma ntlaħqux il-miri kollha u l-progress kien irregolari fost l-Istati Membri. L-azzjoni tal-UE hija meħtieġa biex tisfrutta bl-aħjar mod il-potenzjal tar-riċerka tal-Ewropa.

(5)

“Il-politiki tal-aċċess miftuħ” għandhom l-għan li jipprovdu lill-qarrejja, bla ħlas u kmieni kemm jista’ jkun fil-proċess tat-tixrid, aċċess għal pubblikazzjonijiet xjentifiċi vvalutati u dejta tar-riċerka, u li jippermettu l-użu u l-użu mill-ġdid tar-riżultati tar-riċerka xjentifika. Dawn il-politiki għandhom ikunu implimentati billi jqisu l-isfida tad-drittijiet tal-proprjetà intelletwali.

(6)

Il-politiki dwar l-aċċess miftuħ għar-riżultati tar-riċerka xjentifika għandhom japplikaw għar-riċerka kollha li tirċievi fondi pubbliċi. Dawn il-politiki huma mistennija jtejbu l-kundizzjonijiet tat-twettiq tar-riċerka billi jnaqqsu d-dupllikazzjoni tal-isforzi u jimminimizzaw il-ħin meħtieġ għat-tiftix ta’ informazzjoni u biex tiġi aċċessata. Dan se jħaffef il-progress xjentifiku u jagħmilha iktar faċli biex issir kooperazzjoni madwar u lil hinn mill-UE. Dawn il-politiki se jwieġbu wkoll għas-sejħiet fi ħdan il-komunità xjentifika għal aktar aċċess għall-informazzjoni xjentifika.

(7)

Li jkun possibbli għall-atturi soċjali li jinteraġixxu fiċ-ċiklu tar-riċerka jtejjeb il-kwalità, ir-rilevanza, l-aċċettabbiltà u s-sostenibbiltà tal-eżiti tal-innovazzjoni permezz tal-integrazzjoni tal-apettattivi, il-ħtiġijiet, l-interessi u l-valuri tas-soċjetà. L-aċċess miftuħ huwa fattur ewlieni tal-politiki tal-Istati Membri għar-riċerka u l-innovazzjoni responsabbli billi r-riżultati tar-riċerka jkunu disponibbli għal kulħadd u billi jiġi ffaċilitat l-involviment tas-soċjetà.

(8)

In-negozji se jibbenefikaw ukoll minn aċċess usa’ għar-riżultati tar-riċerka xjentifika. B’mod partikolari, l-impriżi żgħar u medji se jtejbu l-kapaċità tagħhom għall-innovazzjoni. Għalhekk, il-politiki dwar l-aċċess għall-informazzjoni xjentifika għandhom jiffaċilitaw ukoll l-aċċess tal-kumpaniji privati għall-informazzjoni xjentifika.

(9)

L-Internet biddel b’mod fundamentali d-dinja tax-xjenza u tar-riċerka. Pereżempju, il-komunitajiet tar-riċerka ilhom jesperimentaw b’modi ġodda kif jirreġistraw, jiċċertifikaw, ixerrdu u jikkonservaw pubblikazzjonijiet xjentifiċi. Il-politiki ta’ riċerka u ta’ finanzjament jeħtieġu li jadattaw għal dan l-ambjent ġdid. Għandu jiġi rrakkomandat lill-Istati Membri li jadattaw u jiżviluppaw il-politiki tagħhom dwar l-aċċess miftuħ għall-pubblikazzjonijiet xjentifiċi.

(10)

L-aċċess miftuħ għad-dejta tar-riċerka xjentifika jżid il-kwalità tad-dejta, inaqqas il-ħtieġa tar-riċerka doppja, iħaffef il-progress xjentifiku u jgħin fil-ġlieda kontra l-frodi xjentifika. Fl-aħħar rapport tiegħu “Riding the wave: How Europe can gain from the rising tide of scientific data” (5) f’Ottubru 2010, il-Grupp ta’ Esperti ta’ Livell Għoli dwar id-Dejta Xjentifika enfasizza l-importanza kritika tal-qsim u tal-konservazzjoni ta’ dejta affidabbli prodotta matul il-proċess xjentifiku. Għalhekk, il-politika ta’ azzjoni dwar l-aċċess għad-dejta hija urġenti u għandha tiġi rrakkomandata lill-Istati Membri.

(11)

Huwa fl-interess pubbliku li jkun hemm konservazzjoni tar-riżultati tar-riċerka xjentifika. Tradizzjonalment kienet taħt ir-responsabbiltà tal-biblijoteki, speċjalment il-biblijoteki nazzjonali ta’ depożitu legali. Il-volum tar-riżultati tar-riċerka ġġenerati qiegħed jikber bil-bosta. Għandu jkun hemm mekkaniżmi, infrastrutturi u soluzzjonijiet software informatiċi li jippermettu l-konservazzjoni fit-tul tar-riżultati tar-riċerka f’forma diġitali. Il-finanzjament sostenibbli għall-konservazzjoni huwa kruċjali peress li l-ispejjeż għall-manutenzjonimanutenzjoni tal-kontenut diġitali għadhom relattivament għoljin. Minħabba l-importanza tal-konservazzjoni għall-użu futur tar-riżultati tar-riċerka, l-istabbiliment jew it-tisħiħ tal-politiki f’dan il-qasam għandu jiġi rrakkomandat lill-Istati Membri.

(12)

Il-politiki li jridu jiġu żviluppati mill-Istati Membri għandhom jiġu ddefiniti fuq livell nazzjonali jew subnazzjonali skont is-sitwazzjoni kostituzzjonali u d-distribuzzjoni tar-responsabbiltajiet li jiddefinixxu il-politika ta’ riċerka.

(13)

Infrastrutturi elettroniċi solidi li jirfdu s-sistema ta’ informazzjoni xjentifika se jtejbu l-aċċess għall-informazzjoni xjentifika u l-konservazzjoni fit-tul tagħha. Dan jista’ jagħti spinta lir-riċerka kollaborattiva. Skont il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni “Infrastrutturi tal-ICT għax-Xjenza elettronika”, l-infrastrutturi elettroniċi huma mfissra bħala “ambjent li fih ir-riżorsi ta’ riċerka (ħardware, software u l-kontenut (6)) jistgħu jinqasmu jiġu aċċessati minnufih kull fejn ikun meħtieġ biex jippromwovu r-riċerka aħjar u iktar effettiva.” Għalhekk, għandu jiġi rrakkomandat l-iżvilupp ulterjuri ta’ dawn l-infrastrutturi u tal-interkonnessjoni tagħhom fuq livell Ewropew

(14)

Il-mixja lejn l-aċċess miftuħ hija impenn dinji, kif muri mill-“Istrateġija rreveduta dwar il-kontribuzzjoni tal-UNESCO għall-promozzjoni tal-aċċess miftuħ għar-riċerka u l-informazzjoni xjentifika” (7) u d-“Dikjarazzjoni tal-OECD dwar l-Aċċess għad-Dejta tar-Riċerka mill-Finanzjament Pubbliku” (8). L-Istati Membri għandhom ikunu parti minn dan l-impenn globali u għandhom ikunu ta’ eżempju billi jżidu ambjent ta’ riċerka miftuħ u kollaborattiv ibbażat fuq ir-reċiproċità.

(15)

Minħabba l-istat tranżizzjonali tas-settur tal-pubblikazzjoni, jeħtieġ li l-partijiet interessati jingħaqdu flimkien biex jakkumpanjaw il-proċess ta’ tranżizzjoni u jfittxu soluzzjonijiet sostenibbli għall-proċess ta’ pubblikazzjoni xjentifika.

(16)

Fit-12 ta’ Diċembru 2011, il-Kummissjoni adottat pakkett li jikkonsisti f’Komunikazzjoni dwar id-dejta miftuħa, proposta għal Direttiva li temenda d-Direttiva 2003/98/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta’ Novembru 2003 dwar l-użu mill-ġdid ta’ informazzjoni tas-settur pubbliku (9) u regoli ġodda tal-Kummissjoni fuq id-dokumenti li hija għandha. Il-pakkett jippreżenta l-istrateġija tal-Kummissjoni dwar id-dejta miftuħa f’qafas uniku u koerenti, li jħaddan l-azzjonijiet inkluża din ir-Rakkomandazzjoni.

(17)

Din ir-Rakkomandazzjoni hija akkumpanjata minn Komunikazzjoni fejn il-Kummissjoni tiddefinixxi l-politika u l-viżjoni tagħha dwar l-aċċess miftuħ għar-riżultati tar-riċerka. Tiddeskrivi l-azzjonijiet li l-Kummissjoni se tieħu bħala korp li jipprovdi l-finanzjament għar-riċerka xjentifika mill-baġit tal-Unjoni.

(18)

Flimkien ma’ din ir-Rakkomandazzjoni u l-Komunikazzjoni ta’ akkumpanjament, il-Kummissjoni qed tadotta Komunikazzjoni dwar “Sħubija msaħħa taż-Żona Ewropea tar-Riċerka għall-eċċellenza u għat-tkabbir” fejn tistabbilixxi l-prijoritajiet ewlenin għat-tlestija taż-Żona Ewropea tar-Riċerka, fejn waħda minn dawn il-prijoritajiet hija ċ- ċirkolazzjoni ottimali tal-għarfien xjentifiku, l-aċċess għalih u t-trasferiment tiegħu.

1.

Jiddefinixxu b’mod ċar il-politiki għat-tixrid tal-pubblikazzjonijiet xjentifiċi li jirriżultaw minn riċerka ffinanzjata mill-fondi pubbliċi, u l-aċċess miftuħ għal dawn il-pubblikazzjonijiet. Dawn il-politiki għandhom jipprovdu għal:

Jiżguraw li, bħala riżultat ta’ dawn il-politiki:

2.

Jiżguraw li l-istituzzjonijiet li jiffinanzjaw ir-riċerka responsabbli għall-immaniġġjar tal-iffinanzjar għar-riċerka pubblika u l-istituzzjonijiet akkademiċi li jirċievu finanzjament pubbliku jimplimentaw il-politiki billi:

3.

Jiddefinixxu politiki ċari għat-tixrid tad-dejta tar-riċerka li trriżultaw minn riċerka ffinanzjata mill-fondi pubbliċi, u l-aċċess miftuħ għaliha. Dawn il-politiki għandhom jipprovdu għal:

Jiżguraw li, bħala riżultat ta’ dawn il-politiki:

4.

Jinfurzaw il-konservazzjoni ta’ informazzjoni xjentifika, billi:

5.

Jiżviluppaw aktar l-infrastrutturi elettroniċi li jsostnu s-sistema għat-tixrid ta’ informazzjoni xjentifika billi:

6.

Jiżguraw sinerġiji bejn l-infrastrutturi elettroniċi nazzjonali fuq livell Ewropew u globali billi:

7.

Jipparteċipaw fi djalogi bejn il-bosta partijiet interessati fuq livell nazzjonali, Ewropew u/jew internazzjonali dwar kif irawwmu l-aċċess miftuħ għal u l-konservazzjoni ta’ informazzjoni xjentifika. Il-parteċipanti għandhom iħarsu b’mod partikolari lejn:

8.

Sal-aħħar tas-sena jinnominaw punt nazzjonali ta’ referenza li l-kompiti tiegħu se jkunu li:

9.

Jinfurmaw lill-Kummissjoni, 18-il xahar mill-pubblikazzjoni ta’ din ir-Rakkomandazzjoni f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea, u kull sentejn wara dan, dwar kull azzjoni meħuda bi tweġiba għall-elementi differenti ta’ din ir-Rakkomandazzjoni, f’konformità mal-formalitajiet li jridu jiġu definiti u miftiehma. Abbażi ta’ dan, il-Kummissjoni se tirrevedi il-progress magħmul fl-UE biex tivvaluta jekk hemmx il-ħtieġa ta’ azzjoni ulterjuri biex jinkisbu l-għanijiet stipulati f’din ir-Rakkomandazzjoni.