31996L0009

Id-Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill 96/9/KE

tal-11 ta’ Marzu 1996,

dwar il-protezzjoni legali ta’ databases

IL-PARLAMENT EWROPEW U L-KUNSILL TA’ L-UNJONI EWROPEA,

Wara li kkunsidraw it-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea, u partikolarment l-Artikoli 57(2), 66 u 100a tiegħu,

Wara li kkunsidraw il-proposta tal-Kummissjoni [1],

Wara li kkunsidraw l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali [2],

Filwaqt li jaġixxu skond il-proċedura stabbilita bl-Artikolu 189b tat-Trattat [3],

(1) Billi databases mhumiex fil-preżent protetti biżżejjed fl-Istati Membri kollha permezz ta’ liġijiet eżistenti; billi dik il-protezzjoni, fejn din teżisti, għandha karatteristiċi differenti;

(2) Billi dawn id-differenzi fil-protezzjoni legali ta’ databases mogħtija permezz tal-liġijiet ta’ l-Istati Membri għandhom effetti negattivi diretti fuq l-operat tas-suq intern ta’ databases, u partikolarment fuq il-libertà ta’ persuni naturali u ġuridiċi biex jipprovdu oġġetti u servizzi permezz ta’ on-line database skond arranġamenti legali armonizzati fil-Komunità kollha; billi dawk id-differenzi jistgħu jibdew jinħassu aktar waqt li Stati Membri jintroduċu liġijiet ġodda f’dan il-qasam, li llum għandu dimensjoni internazzjonali li qiegħda dejjem tikber;

(3) Billi jeħtieġ li d-differenzi eżistenti li jgħawwġu l-operat tas-suq intern jitneħħew, u li ma jkunx hemm oħrajn ġodda, waqt li m’hemmx għalfejn jitneħħew jew li ma jkunx hemm differenzi li ma jħallux effett ħażin fuq l-operat tas-suq intern jew fuq l-iżvilupp tas-suq ta’ l-informazzjoni fil-Komunità;

(4) Billi l-protezzjoni tad-dritt ta’ l-awtur għal databases teżisti f’diversi forom fl-Istati Membri skond il-liġijiet jew il-każistika, u billi, jekk bejn Stati Membri jibqa’ jkun hemm differenzi fil-liġijiet għal finijiet u kondizzjonijiet ta’ protezzjoni, dawk id-drittijiet ta’ proprjetà intellettwali mhux armonizzati jista’ jkollhom l-effett li ma jħallux il-moviment liberu ta’ merkanzija jew servizzi fil-Komunità;

(5) Billi d-dritt ta’ l-awtur jibqa’ forma xierqa ta’ dritt esklussiv għall-awturi li jkunu ħolqu databases;

(6) Billi, minkejja dan, fin-nuqqas ta’ sistema armonizzata ta’ leġislazzjoni jew każistika dwar kompetizzjoni inġusta, jeħtieġ li jkun hemm ukoll miżuri oħra biex ma jħallux l-estrazzjoni u l-użu mill-ġdid tal-kontenut ta’ database;

(7) Billi biex isiru databases jeħtieġ li jkun hemm investiment kbir ta’ riżorsi umani, tekniċi u finanzjarji, filwaqt li dawn id-databases jistgħu ikunu kkopjati jew milħuqa b’parti żgħira ta’ l-ispiża meħtieġa biex jitfasslu fl-oriġinal;

(8) Billi l-estrazzjoni mhux awtorizzata u/jew l-użu mill-ġdid tal-kontenut ta’ database jikkostitwixxu atti li jista’ jkollhom konsegwenzi ekonomiċi u tekniċi serji.

(9) Billi databases huma għodda siewja fl-iżvilupp tas-suq ta’ l-informazzjoni fil-Komunità; billi din l-għodda għandha użu wkoll f’ħafna oqsma oħra;

(10) Billi t-tkabbir esponenzjali fil-Komunità u mad-dinja kollha, fl-ammont ta’ informazzjoni magħmula u pproċessata kull sena fl-oqsma kollha tal-kummerċ u ta’ l-industrija jitlob li jkun hemm investiment fl-Istati Membri kollha fis-sistemi avanzati li jipproċessaw l-informazzjoni;

(11) Billi fil-preżent hemm żbilanċ kbir fil-livell ta’ investiment fil-qasam tad-database kemm bejn l-Istati Membri u l-Komunità u terzi pajjiżi li l-aktar li jipproduċu databases;

(12) Billi investiment bħal dan għal-ħażna ta’ informazzjoni moderna u sistemi ta’ proċessar ma jseħħ fil-Komunità kemm-il darba ma jkunx hemm sistema ta’ protezzjoni legali stabbli u uniformi għall-protezzjoni tad-drittijiet ta’ dawk li jagħmlu databases;

(13) Billi din id-Direttiva tipproteġi kollezzjonijiet, ħafna drabi msejħa ‘kumpilazzjonijiet’, ta’ xogħlijiet, data jew materjali oħra li jkunu rranġati, maħżuna u milħuqa b’mezzi li jinkludu proċessi elettroniċi, elettromanjetiċi jew elettro-ottiċi jew proċessi li jixbħuhom;

(14) Billi l-protezzjoni taħt din id-Direttiva għandha tkun estiża biex tkopri databases mhux elettroniċi;

(15) Billi l-kriterji użati biex ikun stabbilit jekk database għandhiex tkun protetta bid-dritt ta’ l-awtur għandhom ikunu definiti dwar il-fatt li l-għażla jew l-arranġament tal-kontenuti tad-database huma kreazzjoni intellettwali tal-awtur stess; billi din il-protezzjoni għandha tinkludi l-istruttura tad-database;

(16) Billi l-ebda kriterju minbarra dak ta’ oriġinalità, jiġifieri kreazzjoni intellettwali ta’ l-awtur, m’għandu japplika biex tkun stabbilita l-eliġibilità tad-database għall-protezzjoni tad-dritt ta’ l-awtur, u partikolarment l-ebda kriterji estetiċi jew kwalitattivi m’għandhom japplikaw;

(17) Billi l-kelma ‘database’ għandha tinftiehem li tinkludi kollezzjonijiet letterarji, artistiċi, mużikali jew kollezzjonijiet oħra ta’ xogħlijiet jew kollezzjonijiet ta’ materjal ieħor bħal testi, ħoss, immaġni, numri, fatti, u data; billi din għandha tinkludi kollezzjonijiet ta’ xogħlijiet indipendenti, data jew materjal ieħor li jkunu rranġati b’mod sistematiku jew metodoloġiku u jkunu aċċessibbli individwalment; billi dan ifisser li reġistrazzjoni jew xogħol awdjo-viżiv, ċinematografiku, letterarju jew mużikali mhumiex fil-fatt inklużi għall-finijiet ta’ din id-Direttiva;

(18) Billi din id-Direttiva hija bla ħsara għall-libertà ta’ awturi li jiddeċiedu jekk, jew b’liema mod, iħallux li xogħlijiet tagħhom ikunu nklużi f’database, partikolarment jekk l-awtorizzazzjoni mogħtija tkunx esklussiva jew le; billi l-protezzjoni ta’ databases, bi dritt sui generis, hija bla ħsara għal drittijiet eżistenti fuq il-kontenut tagħhom, u billi, b’mod partikolari, meta awtur jew min ikollu dritt relatat iħalli xogħlijiet jew suġġetti oħra tiegħu li jkunu nklużi f’database bis-saħħa ta’ ftehim mhux esklussiv, terza parti tista’ tagħmel użu minn dawk ix-xogħlijiet jew suġġetti skond il-kunsens meħtieġ ta’ l-awtur jew ta’ min ikollu dan id-dritt mingħajr ma jkun jiddependi fuq id-dritt sui generis ta’ min ikun għamel id-database biex ma jħallihiex tagħmel hekk, bil-kondizzjoni li dawk ix-xogħlijiet jew suġġetti ma jinħarġux mid-database jew użati mill-ġdid għal dik ir-raġuni;

(19) Billi, bħala regola, il-kumpilazzjoni ta’ diversi reġistrazzjonijiet ta’ eżekuzzjonijiet mużikali fuq CD mhix waħda mill-finijiet ta’ din id-Direttiva, kemm għaliex, bħala kumpilazzjoni, din ma tissodisfax il-kondizzjonijiet tal-protezzjoni tad-dritt ta’ l-awtur u għaliex din ma tirrappreżentax investiment sostanzjali biżżejjed biex tkun eliġibbli għad-dritt sui generis;

(20) Billi l-protezzjoni taħt din id-Direttiva tista’ tapplika wkoll għall-materjali meħtieġa għall-operat jew konsultazzjoni ta’ ċerti databases bħalma huma t-thesaurus u sistemi ta’ indiċjar;

(21) Billi l-protezzjoni mogħtija b’din id-Direttiva tirreferi għal databases li fihom xogħlijiet, data jew materjal ieħor ikunu rranġati b’mod sistematiku jew metodiku; billi mhux meħtieġ li dawk il-materjali jkunu nħażnu fiżikament b’mod organizzat;

(22) Billi databases elettroniċi skond it-tifsir ta’ din id-Direttiva jistgħu jinkludu wkoll apparati bħal CD-ROM u CD-i;

(23) Billi l-kelma ‘database’ m’għandhiex titqies li testendi għal programmi tal-kompjuter, użati biex issir jew titħaddem database, li huma protetti bid-Direttiva tal-Kunsill 91/250/KEE tal-14 ta’ Mejju, 1991, dwar il-protezzjoni legali ta’ programmi tal-kompjuter [4];

(24) Billi l-kiri jew is-self ta’ databases fil-qasam tad-dritt ta’ l-awtur u drittijiet relatati huma regolati esklussivament bid-Direttiva tal-Kunsill 92/100/KEE tad-19 ta’ Novembru, 1992, dwar dritt ta’ kiri u dritt ta’ self fuq ċerti drittijiet li għandhom x’jaqsmu mad-dritt ta’ l-awtur fil-qasam tal-proprjetà intellettwali [5];

(25) Billi l-perjodu tad-dritt ta’ l-awtur huwa ġa regolati bid-Direttiva tal-Kunsill 93/98/KEE tad-29 ta’ Ottubru, 1993, li tarmonizza l-perjodu ta’ protezzjoni tad-dritt ta’ l-awtur u ċerti drittijiet relatati [6];

(26) Billi x-xogħlijiet protetti bid-dritt ta’ l-awtur u suġġetti oħra protetti bi drittijiet relatati, li huma inkorporati f’database, jibqgħu madankollu protetti bid-drittijiet esklussivi rispettivi u ma jistgħux ikunu inkorporati fi, jew meħuda mid-database mingħajr il-permess tat-titulari tad-dritt jew is-suċċessur tiegħu fit-titolu;

(27) Billi d-dritt ta’ l-awtur f’xogħlijiet bħal dawn u drittijiet relatati f’suġġetti hekk inkorporati f’database ma jkunu bl-ebda mod affettwati mill-eżistenza ta’ dritt separat fl-għażla jew fl-arranġament ta’ dawn ix-xogħlijiet u suġġetti f’database;

(28) Billi d-drittijiet morali tal-persuna naturali li tkun ħolqot id-database huma ta’ awtur u għandhom ikunu eżerċitati skond il-liġijiet ta’ l-Istati Membri u d-dispożizzjonijiet tal-Konvenzjoni ta’ Berna dwar il-Protezzjoni ta’ Xogħlijiet Letterarji u Artistiċi; billi dawn id-drittijiet morali mhumiex inklużi għall-finijiet ta’ din id-Direttiva;

(29) Billi l-arranġamenti applikabbli għal databases maħluqa minn impjegati huma mħollija fid-diskrezzjoni ta’ l-Istati Membri; billi, għalhekk xejn f’din id-Direttiva ma jżomm l-Istati Membri milli jistipulaw fil-liġijiet tagħhom illi fejn database tinħoloq minn impjegat fil-qadi ta’ dmirijietu jew fuq ordnijiet mogħtija minn min iħaddmu, min iħaddem biss għandu jkun intitolat li jeżerċita d-drittijiet ekonomiċi kollha fuq id-database hekk maħluqa, sakemm ma jkunx miftiehem mod ieħor b’kuntratt;

(30) Billi d-drittijiet esklussivi ta’ l-awtur għandhom jinkludu d-dritt li jkun stabbilit il-mod li bih ix-xogħol tiegħu ikun utilizzat u minn min, u partikolarment biex ikun hemm kontroll fid-distribuzzjoni tax-xogħol tiegħu lil persuni mhux awtorizzati;

(31) Billi l-protezzjoni tad-dritt ta’ l-awtur ta’ databases tinkludi li databases ikunu disponibbli b’mezzi oħra minbarra t-tqassim ta’ kopji;

(32) Billi l-Istati Membri huma meħtieġa li jassiguraw li d-dispożizzjonijiet nazzjonali tagħhom ikunu għall-inqas materjalment ekwivalenti fil-każ ta’ dawk l-atti soġġetti għal restrizzjonijiet kif imsemmi f’din id-Direttiva;

(33) Billi l-kwistjoni ta’ l-eżawriment tad-dritt ta’ distribuzzjoni ma tapplikax għal on-line databases, li jagħmu parti mill-qasam ta’ provvista ta’ servizzi; billi dan japplika wkoll għal kopja materjali ta’ database bħal din, magħmula minn min juża dan is-servizz bil-kunsens tat-titulari tad-dritt; billi, mhux bħal fil-każ ta’ CD-ROM jew CD-i, fejn il-proprjetà intellettwali tkun inkorporata f’mezz materjali, jiġifieri parti minn oġġetti, kull servizz on-line huwa fil-fatt att li għandu jkun soġġett għall-awtorizzazzjoni fejn id-dritt ta’ l-awtur hekk jitlob;

(34) Billi, madankollu, meta t-titulari tad-dritt jagħżel li jagħmel disponibbli kopja tad-database għall-użu ta’ ħaddieħor, kemm permezz ta’ servizz on--line jew b’mezzi oħra ta’ distribuzzjoni, minn jagħmel użu leġittimu għandu jkun jista’ jkollu aċċess u juża d-database għall-finijiet u bil-mod kif ikun miftiehem mat-titulari tad-dritt, ukoll jekk dak l-aċċess u użu jkun jeħtiġilhom l-eżekuzzjoni ta’ atti li xort’oħra kienu jkunu soġġetti għal restrizzjoni;

(35) Billi għandha ssir lista ta’ eċċezzjonijiet għal atti soġġetti għal restrizzjoni, meħud kont tal-fatt li d-dritt ta’ l-awtur kif stabbilit f’din id-Direttiva japplika biss għall-għażla jew għall-arranġamenti tal-kontenut ta’ database; billi l-Istati Membri għandhom jingħataw l-għażla li jagħmlu dawk l-eċċezzjonijiet f’ċerti każijiet; billi, iżda, din l-għażla għandha tkun eżerċitata skond il-Konvenzjoni ta’ Berna u sal-punt li l-eċċezzjonijiet ikollhom x’jaqsmu ma’ l-istruttura tad-database; billi għandha ssir distinzjoni bejn eċċezzjonijet għall-użu privat u eċċezzjonijiet għal riproduzzjoni għal finijiet privati, li għandhom x’jaqsmu ma’ dispożizzjonijiet f’liġijiet nazzjonali ta’ Stati Membri dwar taxxi fuq blank media jew apparat ta’ reġistrazzjoni;

(36) Billi l-kliem ‘riċerka xjentifika’ skond it-tifsir ta’ din id-Direttiva jirreferu kemm għax-xjenzi naturali u x-xjenzi umani;

(37) Billi din id-Direttiva ma tolqotx l-Artikolu 10(1) tal-Konvenzjoni ta’ Berna;

(38) Billi ż-żjieda fl-użu tat-teknoloġija ta’ reġistrazzjoni diġitali tqiegħed lil min jaħmel id-database għar-riskju li l-kontenut tad-database tiegħu jista’ jkun ikkopjat u rranġat mill-ġdid b’mod elettroniku, mingħajr l-awtorizzazzjoni tiegħu, sabiex issir database ta’ kontenut identiku li, iżda, ma jiksirx xi dritt ta’ l-awtur fl-arranġament tad-database tiegħu;

(39) Billi, flimkien ma’ l-għan li jkun protett id-dritt ta’ l-awtur fl-għażla oriġinali jew l-arranġament tal-kontenut ta’ database, din id-Direttiva għandha tara li titħares il-pożizzjoni ta’ dawk li jagħmlu databases kontra misapproprjazzjoni tar-riżultati ta’ l-investiment finanzjarju u professjonali magħmul għall-kisba u kollezzjoni tal-kontenut, billi tipproteġi database kollha jew parti sewwa minnha kontra ċerti atti ta’ min jużaha jew ta’ kompetitur;

(40) Billi l-mira ta’ dan id-dritt sui generis hu li jassigura l-protezzjoni ta’ kull investiment għal kisba, verifika jew preżentazzjoni tal-kontenut ta’ database tul iż-żmien limitat tad-dritt; billi dan l-investiment jista’ jkun magħmul bi tħaddim tajjeb ta’ riżorsi finanzjarji u/jew użu ta’ ħin, sforzi u enerġija;

(41) Billi l-mira tad-dritt sui generis hu li tingħata għażla lil min jagħmel database li ma jħallix li ssir estrazzjoni mhux awtorizzata u/jew l-użu mill-ġdid tal-kontenut kollu jew parti sewwa minn dik id-database; billi min jagħmel database huwa l-persuna li tieħu l-inizzjattiva u r-riskju li tinvesti; billi dan jeskludi sottokuntrattur partikolarment mit-tifsira tal-persuna li tkun għamlitu;

(42) Billi d-dritt speċjali li ma jħallix li ssir estrazzjoni mhux awtorizzata u/jew użu mill-ġdid jirreferi għal atti ta’ min jagħmel użu li jmur ‘il hinn mid-drittijiet leġittimi tiegħu u għalhekk jagħmel ħsara lill-investiment; billi d-dritt li ma jħallix li ssir estrazzjoni u/jew użu mill-ġdid tal-kontenut kollu jew parti sewwa minnu jirreferi mhux biss għall-manifattura ta’ prodott parassitiku kompetitur, iżda wkoll għal kull min jagħmel użu li permezz tiegħu issir ħsara kbira kwalitattiva jew kwantitattiva lill-investiment;

(43) billi, fil-każ ta’ trasmissjoni on-line id-dritt li ma jsirx użu mill-ġdid ma jkunx eżawrit, kemm għal database u kemm għal kopja materjali tad-database jew ta’ parti minnha, jekk issir minn min jirċievi t-trasmissjoni bil-kunsens tat-titulari tad-dritt;

(44) Billi, meta fil-wiri tal-kontenut fuq l-iskrin ta’database ikun meħtieġ it-trasferiment permanenti jew temporanju ta’ dan il-kontenut kollu jew parti sewwa minnu għal fuq mezz ieħor, dak l-att għandu jkun soġġett għall-awtorizzazzjoni tat-titulari tad-dritt;

(45) Billi d-dritt li ma titħalliex li ssir estrazzjoni mhux awtorizzata u/jew użu mill-ġdid bl-ebda mod ma jikkostitwixxi estensjoni tal-protezzjoni tad-dritt ta’ l-awtur għal sempliċi fatti jew data;

(46) Billi l-eżistenza tad-dritt li ma jħallix li ssir estrazzjoni mhux awtorizzata u/jew użu mill-ġdid ta’ xogħlijiet, data jew materjali kollha jew parti sewwa minnhom, minn database, m’għandhiex twassal għall-ħolqien ta’ dritt ġdid għal xogħlijiet, data jew materjali nfushom;

(47) Billi, fl-interess tal-kompetizzjoni bejn min jipprovdi prodotti ta’ informazzjoni u servizzi, m’għandhiex tingħata protezzjoni mid-dritt sui generis b’mod li jitħaffu l-abbużi minn pożizzjoni dominanti, partikolarment dwar il-ħolqien u d-distribuzzjoni ta’ prodotti jew servizzi ġodda li jkollhom valur intellettwali, dokumentarju, tekniku, ekonomiku jew kummerċjali miżjud; billi, għalhekk, id-dispożizzjonijiet ta’ din id-Direttiva huma bla ħsara għall-applikazzjoni tar-regoli ta’ kompetizzjoni tal-Komunità jew nazzjonali;

(48) Billi l-mira ta’ din id-Direttiva, li jingħata livell xieraq u uniformi ta’ protezzjoni ta’ databases bħala mezz li jassigura ħlas li min ikun għamel id-database, huwa differenti għall-finijiet tad-Direttiva 95/46/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-24 ta’ Ottubru, 1995, dwar il-protezzjoni ta’ individwi fuq l-ipproċessar ta’ data personali u il-moviment liberu ta’ dik id-data [7], li huwa li jiggarantixxi ċ-ċirkolazzjoni libera ta’ data personali skond regoli armonizzati mfassla biex jipproteġu drittijiet fundamentali, partikolarment d-dritt għal privatezza, li huwa rikonoxxut fl-Artikolu 8 tal-Konvenzjoni Ewropea għall-Protezzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem u tal-Libertajiet Fundamentali; billi d-dispożizzjonijiet ta’ din id-Direttiva huma bla ħsara għal liġijiet ta’ protezzjoni ta’ data;

(49) Billi, għalkemm hemm id-dritt li ma jħallix li ssir estrazzjoni u/jew użu mill-ġdid ta’ database, kollha jew parti sewwa minnha, għandu jkun stabbilit li min jagħmel database jew tat-titulari tad-dritt ma jistax iżomm lil min jagħmel użu minnha leġittimament milli jagħmel estratt jew użu mill-ġdid ta’ partijiet żgħar minnha; billi, iżda, min ikun qed jagħmel użu ma jistax jagħmel ħsara irraġonevoli jew lill-interessi leġittimi ta’ min ikollu dritt sui generis jew lil min ikollu d-dritt ta’ l-awtur jew xi dritt relatat għal xogħlijiet jew suġġetti li jkun jinsabu fid-database;

(50) Billi l-Istati Membri għandhom jingħataw l-għażla li jagħmlu eċċezzjonijiet għad-dritt li ma jħallix li ssir estrazzjoni mhux awtorizzata u/jew użu mill-ġdid ta’ parti sewwa tal-kontenut ta’ database fil-każ ta’ estrazzjoni għal finijiet privati, għal finijiet ta’ illustrazzjoni għal tagħlim jew għal riċerka xjentifika, jew fejn estrazzjoni u/jew użu mill-ġdid issir fl-interess tas-sigurtà pubblika jew għall-finijiet ta’ proċedura amministrattiva jew ġudizzjarja; billi dawn l-operazzjonijiet m’għandhomx ikunu ta’ ħsara għad-dritijiet esklussivi ta’ min jagħmel database biex japprofitta ruħu minnha, u li l-għanijiet tagħhom m’għandhomx ikunu kummerċjali;

(51) Billi l-Istati Membri, meta huma jagħmlu l-għażla li jħallu lil min juża b’mod leġittimu database li jagħmel estratt ta’ parti sewwa tal-kontenut għall-finijiet ta’ illustrazzjoni għal tagħlim jew għal riċerka xjentifika, huma jistgħu jillimitaw dak il-permess għal ċerti kategoriji ta’ istituzzjonijiet ta’ tagħlim jew riċerka xjentifika;

(52) Billi dawk l-Istati Membri li għandhom regoli speċifiċi li jipprovdu għal dritt li jkun jaqbel mad-dritt sui generis imsemmi f’din id-Direttiva, għandhom jitħallew iżommu, safejn id-dritt il-ġdid għandu x’jaqsam, l-eċċezzjonijit li soltu jkunu speċifikati f’dawk ir-regoli;

(53) Billi l-oneru tal-prova dwar id-data li fiha tkun tlestiet database huwa fuq min ikun għamel id-database;

(54) Billi l-oneru tal-prova li jeżistu l-kriterji biex ikun konkluż li bidla sewwa tal-kontenut ta’ database għandha titqies bħala investiment qawwi ġdid huwa fuq min jagħmel id-database bis-saħħa ta’ dak l-investiment;

(55) Billi investiment qawwi ġdid li jġib miegħu perjodu ġdid ta’ protezzjoni jista’ jinkludi verifika sħiħa tal-kontenut tad-database;

(56) Billi d-dritt li ma jħallix li ssir estrazzjoni mhux awtorizzata u/jew użu mill-ġdid ta’ database għandu japplika għal databases li min jagħmilhom ikunu persuni ta’ nazzjonalità jew residenti abitwali ta’ terzi pajjiżi, jew għal databeses magħmula minn persuni ġuridiċi li ma jkunux stabbiliti fi Stat Membru, skond it-tifsira tat-Trattat, ħlief biss jekk dawk it-terzi pajjiżi joffru protezzjoni komparabbli għal databases magħmula minn persuni ta’ nazzjonalità ta’ Stat Membru jew persuni li jkollhom ir-residenza abitwali tagħhom fit-territorju tal-Komunità;

(57) Billi, minbarra ir-rimedji stabbiliti fil-liġijiet ta’ l-Istati Membri għal ksur tad-dritt ta’ l-awtur jew drittijiet oħra, Stati Membri għandhom jistabbilixxu rimedji xierqa kontra estrazzjoni mhux awtorizzata u/jew użu mill-ġdid tal-kontenut ta’ database;

(58) Billi, minbarra il-protezzjoni mogħtija b’din id-Direttiva għall-istruttura tad-database permezz tad-dritt ta’ l-awtur, u għall-kontenut tagħha kontra estrazzjoni mhux awtorizzata u/jew użu mill-ġdid skond id-dritt sui generis, dispożizzjonijiet oħra legali fl-Istati Membri li huma rilevanti għall-provvista ta’ oġġetti u servizzi ta’ database għandhom ikomplu japplikaw;

(59) Billi din id-Direttiva hija bla ħsara għall-applikazzjoni ta’ databases magħmula minn xogħlijiet awdjo-viżwali ta’ regoli rikonoxxxuti bil-liġijiet ta’ Stat Membru dwar ix-xandir ta’ programmi awdjo-viżwali;

(60) Billi xi Stati Membri preżentement jipproteġu d-dritt ta’ l-awtur ta’ databases b’arranġamenti li ma jissodisfawx il-kriterji ta’ eliġibilità għall-protezzjoni tad-dritt ta’ l-awtur stabbiliti b’din id-Direttiva; billi, anke jekk id-databases in kwistjoni jkunu eliġibbli għal protezzjoni bid-dritt stabbilit f’din id-Direttiva li ma jħallix li ssir estrazzjoni mhux awtorizzata u/jew użu mill-ġdid tal-kontenut tagħhom, il-perjodu ta’ protezzjoni skond dak id-dritt ikun konsiderevolment iqsar minn dak li huma jgawdu taħt l-arranġamenti nazzjonali preżentement fis-seħħ; billi l-armonizzazzjoni tal-kriterji biex ikun stabbilit jekk database għandhiex tkun protetta bid-dritt ta’ l-awtur tista’ ma jkollhiex l-effett li tnaqqas il-perjodu ta’ protezzjoni li preżentement qed titgawda mit-titulari tad-dritt in kwistjoni; billi għandu jkun hemm deroga għal dan il-fini; billi l-effetti ta’ din id-deroga għandhom ikunu limitati għat-territorji tal-Istati Membri nteressati,

ADOTTAW DIN ID-DIRETTIVA:

Il-KAPITOLU I

IL-QASAM TA’ APPLIKAZZJONI

L-Artikolu 1

Il-Qasam ta’ Applikazzjoni

1. Din id-Direttiva hija dwar il-protezzjoni legali ta’ databases ta’ kull xorta.

2. Għall-finiijiet ta’ din id-Direttiva, ‘database’ tfisser kollezzjoni ta’ xogħlijiet indipendenti, data jew materjali oħra irranġati b’mod sistematiku jew metodiku u aċċessibbli individwalment b’mezzi elettroniċi jew b’mezzi oħra.

3. Il-protezzjoni taħt din id-Direttiva ma tapplikax għal programmi tal-kompjuter użati biex isiru u jitħaddmu databases aċċessibbli b’mezzi elettroniċi.

L-Artikolu 2

Limitazzjonijiet fuq il-qasam ta’ l-applikazzjoni

Din id-Direttiva għandha tapplika bla ħsara għad-dispożizzjonijiet tal-Komunità dwar:

(a) l-protezzjoni legali ta’ programmi tal-kompjuter;

(b) rittijiet ta’ kiri, drittijiet ta’ self u ċerti drittijiet dwar dritt ta’ l-awtur fil-qasam tal-proprjetà intellettwali;

(ċ) l-perjodu ta’ protezzjoni tad-dritt ta’ l-awtur u ċerti drittijiet relatati.

Il-KAPITOLU II

DRITT TA’ L-AWTUR

L-Artikolu 3

Mira tal-protezzjoni

1. B’konformità ma’ din id-Direttiva, databases li, minħabba l-għażla jew l-arranġament tal-kontenut tagħhom, jikkostitwixxu kreazzjoni intellettwali ta’ l-awtur innifsu għandhom ikunu protetti bid-dritt ta’ l-awtur. L-ebda kriterji oħra m’għandhom ikunu applikati biex tkun stabbilita l-eliġibilità tagħhom għal dik il-protezzjoni.

2. Il-protezzjoni tad-dritt ta’ l-awtur ta’ databases kif provduta f’din id-Direttiva m’għandhiex testendi għall-kontenut tagħhom u għandha tkun bla ħsara għad-drittijiet kollha li jkollhom x’jaqsmu mal-kontenut innifsu.

L-Artikolu 4

Awtur tad-database

1. L-awtur ta’ database għandu jkun il-persuna naturali jew grupp ta’ persuni naturali li jkunu għamlu l-base jew, fejn il-liġijiet ta’ l-Istati Membri hekk jippermettu, il-persuna ġuridika indikata bħala t-titulari tad-dritt permezz ta’ dawk il-liġijiet.

2. Fejn xogħlijiet kollettivi jkunu rikonoxxuti bil-liġijiet ta’ Stat Membru, id-drittijiet ekonomiċi għandhom ikunu proprjetà tal-persuna li jkollha d-dritt ta’ l-awtur.

3. Dwar database magħmula minn grupp ta’ persuni naturali flimkien, id-drittijiet esklussivi għandhom ikunu proprjetà tagħhom in solidum.

L-Artikolu 5

Atti soġġetti għal restrizzjoni

L-awtur ta’ database, dwar dak li għandu x’jaqsam mal-forma espressiva tad-database li tista’ tkun protetta bid-dritt ta’ l-awtur, għandu jkollu d-dritt esklussiv li jagħmel jew li jawtorizza:

(a) riproduzzjoni kollha jew parti minnha, temporanja jew permanenti, b’kull mezz u f’kull forma;

(b) traduzzjoni, adattament, arranġament u tibdiliet oħra;

(ċ) kull xorta ta’ distribuzzjoni lill-pubbliku tad-database jew ta’ kopji tagħha. L-ewwel bejgħ fil-Komunità ta’ kopja tad-database mit-titulari tad-dritt jew bil-kunsens tiegħu jeżawrixxi d-dritt li jkun hemm kontroll tal-bejgħ mill-ġdid ta’ dik il-kopja fil-Komunità;

(d) kull komunikazzjoni, wirja jew eżekuzzjoni għall-pubbliku;

(e) kull riproduzzjoni, distribuzzjoni, komunikazzjoni, wirja jew eżekuzzjoni għall-pubbliku tar-riżultati ta’ l-atti msemmija f’(b).

L-Artikolu 6

Eċċezzjonijiet għal atti soġġetti għal restrizzjoni

1. Min juża b’mod leġittimu database jew kopja tagħha jista’ jesegwixxi l-atti kollha msemmija fl-Artikolu 5 li huwa jkun jeħtieġ għall-finijiet ta’ aċċess għall-kontenut tad-databases u l-użu normali tal-kontenut mingħajr l-awtorizzazzjoni ta’ l-awtur tad-database. Fejn min juża b’mod leġittimu jkun awtorizzat li juża parti biss tad-database, din id-dispożizzjoni tapplika biss għal dik il-parti.

2. Stati Membri għandu jkollhom l-għażla li jipprovdu għal limitazzjonijiet fuq id-drittijiet imsemmija fl-Artikolu 5 fil-każijiet li ġejjin:

(a) fil-każ ta’ riproduzzjoni għall-finijiet privati ta’ database mhux elettronika;

(b) fejn ikun hemm użu għall-fini biss ta’ illustrazzjoni għal tagħlim jew riċerka xjentifika, sakemm ikun indikat l-oriġini tal-materjal u kemm ikun ġustifikat għall-fini mhux kummerċjali maħsub għalih;

(ċ) fejn ikun hemm użu għall-finijiet ta’ sigurtà pubblika jew għall-finijiet ta’ xi proċedura amministrattiva jew ġudizzjarja;

(d) fejn ikollhom x’jaqsmu eċċezzjonijiet oħra għad-dritt ta’ l-awtur li huma tradizzjonalment awtorizzati bil-liġijiet nazzjonali, bla ħsara għall-punti (a), (b) u (c).

3. B’konformità mal-Konvenzjoni ta’ Berna dwar il-protezzjoni ta’ Xogħlijiet Letterarji u Artistiċi, dan l-artikolu m’għandux ikun interpretat b’mod li jippermetti l-applikazzjoni tiegħu għal użu li jista’ jagħmel ħsara irraġonevoli lill-interessi leġittimi tat-titulari tad-dritt jew li jmur kontra l-użu normali tad-database.

Il-KAPITOLU III

DRITT SUI GENERIS

L-Artikolu 7

Għan tal-protezzjoni

1. Stati Membri għandhom jipprovdu għal dritt għal min jagħmel database li juri li jkun sar investiment sostanzjali kwalitattiv u/jew kwantitattiv fil-kisba, verifika jew preżentazzjoni tal-kontenut biex ma titħalliex li ssir estrazzjoni u/jew użu mill-ġdid tiegħu kollu jew parti sostanzjali minn, valutat b’mod kwalitattiv u/jew kwantitattiv, tal-kontenut ta’ dik id- database.

2. Għall-finijiet ta’ dan il-Kapitolu:

(a) ‘ estrazzjoni’ tfisser it-trasferiment permanenti jew temporanju tal-kontenut kollu jew parti sostanzjali minnu ta’ database lil apparat ieħor b’kull mezz jew f’kull forma;

(b) ‘użu mill-ġdid’ tfisser kull mod li jagħmel disponibbli lill-pubbliku il-kontenut kollu jew parti sostanzjali minnu ta’ database permezz tad-distribuzzjoni ta’ kopji, kiri, trasmissjoni on-line jew modi oħra ta’ trasmissjoni. L-ewwel bejgħ fil-Komunità ta’ kopja tad-database mit-titulari tad-dritt jew bil-kunsens tiegħu jeżawrixxi d-dritt li jkun hemm kontroll tal-bejgħ mill-ġdid ta’ dik il-kopja fil-Komunità;

Self pubbliku mhux att ta’ estrazzjoni jew użu mill-ġdid.

3. Id-dritt imsemmi fil-paragrafu 1 jista’ jkun trasferit, assenjat jew mogħti permezz ta’ liċenza kuntrattwali.

4. Id-dritt imsemmi fil-paragrafu 1 għandu japplika wkoll jekk dik id-database ma tkunx eliġibbli għal protezzjoni bid-dritt ta’ l-awtur jew bi drittijiet oħra. Barra dan, dan għandu japplika wkoll jekk il-kontenut ta’ dik id-database ma jkunx eliġibbli għall-protezzjoni bid-dritt ta’ l-awtur jew bi drittijiet oħra. Il-protezzjoni ta’ databases skond id-dritt imsemmi fil-paragrafu 1 għandha tkun bla ħsara għal drittijiet li jkun hemm fir-rigward tal-kontenut tagħhom.

5. L-estrazzjoni u/jew l-użu mill-ġdid ta’ sikwit u sistematika ta’ partijiet żgħar tal-kontenut tad-database li jġibu magħhom atti kuntrarji għall-użu normali ta’ dik id-database jew li jagħmlu ħsara irraġonevoli lill-interessi leġittimi ta’ min ikun għamel id-database m’għandhomx jitħallew isiru.

L-Artikolu 8

Drittijiet u obbligazzjonijiet ta’ min jagħmel użu leġittimu

1. Min jagħmel database li tkun disponibbli għall-pubbliku b’kull mod jista’ ma jitħalliex li jżomm lil min ikun qed jagħmel użu leġittimu tad-database milli jagħmel estrazzjoni jew użu mill-ġdid ta’ partijiet żgħar tal-kontenut tagħha, valutati b’mod kwalitattiv u/jew kwantitattiv, ikun x’ikun il-fini. Meta min jagħmel użu leġittimu jkun awtorizzat li jagħmel estrazzjoni u/jew użu mill-ġdid ta’ parti biss tad-database, dan il-paragrafu għandu japplika biss għal dik il-parti.

2. Min jagħmel użu leġittimu ta’ database li tkun disponibbli għall-pubbliku b’kull mod ma jistax jagħmel atti kuntrarji għall-użu normali tad-database jew li jagħmlu ħsara irraġonevoli lill-interessi leġittimi ta’ min ikun għamel id-database.

3. Min jagħmel użu leġittimu ta’ database li tkun disponibbli għall-pubbliku b’kull mod ma jistax jagħmel ħsara lit-titulari tad-dritt ta’ l-awtur jew dritt relatat fir-rigward tax-xogħlijiet jew suġġetti li jkunu jinsabu fid-database.

L-Artikolu 9

Eċċezzjonijiet għad-dritt sui generic

Stati Membri jistgħu jistipulaw li min jagħmel użu leġittimu ta’ database li jkun disponibbli għall-pubbliku b’kull mod jista’, mingħajr l-awtorizzazzjoni ta’ min ikun għamilha, jagħmel estratt jew użu mill-ġdid ta’ parti sostanzjali tal-kontenut tagħha:

(a) fil-każ ta’ estrazzjoni għal finijiet privati tal-kontenut ta’ database mhix elettronika;

(b) fil-każ ta’ estrazzjoni għall-finijiet ta’ illustrazzjoni għal tagħlim jew riċerka xjentifika, sakemm ikun indikat l-oriġini tal-materjal u kemm ikun ġustifikat għall-fini mhux kummerċjali maħsub għalih;

(ċ) fil-każ ta’ estrazzjoni u/jew użu mill-ġdid għall-finijiet ta’ sigurtà pubblika jew xi proċedura amministrattiva jew ġudizzjarja.

L-Artikolu 10

Perjodu ta’ protezzjoni

1. Id-dritt provdut fl-Artikolu 7 għandu jibda jgħaddi mid-data ta’ meta titlesta d-database. Dan għandu jagħlaq wara ħmistax-il sena mill-ewwel ta’ Jannar tas-sena ta’ wara li fiha tkun tlestiet.

2. Fil-każ ta’ database li tkun disponibbli għall-pubbliku b’kull mod qabel jagħlaq il-perjodu msemmi fil-paragrafu 1, il-perjodu ta’ protezzjoni b’dak id-dritt għandu jagħlaq wara ħmistax-il sena mill-ewwel ta’ Jannar tas-sena ta’ wara li d-database tkun saret għall-ewwel darba disponibbli għall-pubbliku.

3. Kull bidla sostanzjali, valutata b’mod kwalitattiv jew kwantitattiv, fir-rigward tal-kontenut ta’ database, magħduda kull bidla sostanzjali minħabba l-ġabra ta’ żidiet suċċessivi, tħassir jew tibdil, li b’riżultat ta’ dan id-database tista’ titqies bħala investiment sostanzjali ġdid, valutata b’mod kwalitattiv jew kwantitattiv, għandha tikkwalifika lid-databse li tirriżulta minn dak l-investiment għall-perjodu speċifiku ta’ protezzjoni għaliha.

L-Artikolu 11

Benefiċjarji ta’ protezzjoni skond id-dritt sui generic

1. Id-dritt imsemmi fl-Artikolu 7 għandu japplika għal database li min għamilha jew it-titulari tad-dritt ikun persuna ta’ nazzjonalità ta’ Stat Membru jew li jkollu r-residenza abitwali tiegħu fit-territorju tal-Komunità.

2. Il-Paragrafu 1 għandu japplika wkoll għal kumpaniji u ditti mwaqqfa skond il-liġijiet ta’ Stat Membru u li jkollhom l-uffiċċju reġistrat tagħhom, amministrazzjoni ċentrali jew post prinċipali fejn jaħdmu fil-Komunità; iżda, meta kumpanija jew ditta jkollha biss l-uffiċċju reġistrat tagħha fil-Komunità, l-operazzjonijiet tagħha għandhom ikollhom x’jaqsmu b’mod effettiv u kontinwu ma’ l-ekonomija ta’ Stat Membru.

3. Ftehim li jistiednu d-dritt imsemmi fl-Artikolu 7 għal databases magħmula f’terzi pajjiżi u li ma japplikawx għalihom id-dispożizzjonijiet tal-paragrafi 1 u 2 għandhom isiru mill-Kunsill li jaġixxi wara proposta tal-Kummissjoni. Il-perjodu ta’ protezzjoni mogħti lil databases bis-saħħa ta’ dik il-proċedura m’għandux ikun aktar minn dak mogħti skond l-Artikolu 10.

Il-KAPITOLU IV

DISPOSIZZJONIJIET KOMUNI

L-Artikolu 12

Rimedji

L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu rimedji xierqa għall-ksur tad-drittijiet imsemmija f’din id-Direttiva.

L-Artikolu 13

Żamma ta’ l-applikazzjoni ta’ dispożizzjonijiet legali oħra

Din id-Direttiva hi bla ħsara partikolarment għad-dispożizzjonijiet dwar dritt ta’ l-awtur, drittijiet relatati ma’ dritt ta’ l-awtur jew drittijiet oħra jew obbligazzjonijiet li jkunu jinsabu fid-data, xogħlijiet jew materjal ieħor inkorporat f’database, brevetti, marki kummerċjali, disinji, il-protezzjoni ta’ teżori nazzjonali, liġijiet dwar prattiċi ristrettivi u kompetizzjoni inġusta, sigrieti tal-kummerċ, sigurtà, konfidenzjalità, protezzjoni ta’ data u privatezza, aċċess għal dokumenti pubbliċi, u l-liġi tal-kuntratti.

L-Artikolu 14

Applikazzjoni transitorja

1. Il-protezzjoni skond din id-Direttiva dwar dritt ta’ l-awtur għandha tkun tapplika wkoll għal databases magħmula qabel id-data msemmija fl-Artikolu 16(1), li jissodisfaw f’dik id-data il-kondizzjonijiet imsemmija f’din id-Direttiva dwar protezzjoni tad-dritt ta’ l-awtur ta’ databases.

2. Minkejja l-paragrafu 1, fejn database protetta bl-arranġamenti tad-dritt ta’ l-awtur fi Stat Membru fid-data tal-pubblikazzjoni ta’ din id-Direttiva ma tissodisfax il-kriterji ta’ eliġibilità għall-protezzjoni tad-dritt ta’ l-awtur stabbilita fl-Artikolu 3(1), din id-Direttiva ma jkollhiex l-effett li tnaqqas f’dak l-Istat Membru il-perjodu li jkun fadal ta’ protezzjoni mogħti permezz ta’ dawk l-arranġamenti.

3. Il-protezzjoni skond id-dispożizzjonijiet ta’ din id-Direttiva dwar id-dritt imsemmi fl-Artikolu 7 għandha tapplika wkoll għal databases li jkunu tlestew mhux aktar minn ħmistax-il sena qabel id-data msemmija fl-Artikolu 16(1) u li f’dik id-data jissodisfaw il-kondizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 7.

4. Il-protezzjoni mogħtija fil-paragrafi 1 u 3 għandha tkun bla ħsara għal atti konklużi u drittijiet akkwistati qabel id-data msemmija f’dawk il-paragrafi.

5. Fil-każ ta’ database li tkun tlestiet mhux aktar minn ħmistax-il sena qabel id-data msemmija fl-Artikolu 16(1), il-perjodu ta’ protezzjoni skond id-dritt imsemmi fl-Artikolu 7 għandu jagħlaq wara ħmistax-il sena mill-ewwel ta’ Jannar wara dik id-data.

L-Artikolu 15

Dispożizzjonijiet obbligatorji

Kull dispożizzjoni kuntrattwali kuntrarja għall-Artikoli 6(1) u 8 hija nulla u bla effett.

L-Artikolu 16

Dispożizzjonijiet finali

1. L-Istati Membri għandhom idaħħlu fis-seħħ liġijiet, regolamenti u dispożizzjonijiet amministattivi meħtieġa biex jikkonformaw ma’ din id-Direttiva qabel l-1 ta’ Jannar 1998.

Meta Stati Membri jadottawhom, dawn id-dispożizzjonijiet għandhom jagħmlu referenza għal din id-Direttiva jew ikollhom magħhom din ir-referenza fl-okkażjoni tal-pubblikazzjoni uffiċjali tagħhom. Il-metodi li bihom issir din ir-referenza għandhom ikunu stabbiliti mill-Istati Membri.

2. Stati Membri għandhom jinnotifikaw lill-Kummissjoni l-eżami tad-dispożizzjonijiet tal-liġijiet nazzjonali li huma jadottaw fil-qasam regolat b’din id-Direttiva.

3. Mhux iktar tard mill-aħħar tat-tielet sena wara d-data msemmija fil-paragrafu 1, u kull tlett snin wara, il-Kummissjoni għandha tibgħat rapport lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill u lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali dwar l-applikazzjoni ta’ din id-Direttiva, li fih, skond l-informazzjoni speċifika mogħtija mill-Istati Membri, hija għandha teżamina b’mod partikolari t-tħaddim tad-dritt sui generis, magħduda l-Artikoli 8 u 9, u għandha tivverifika l-aktar jekk l-applikazzjoni ta’ dan id-dritt ikunx wassal għal abbuż ta’ pożizzjoni dominanti jew interferenza oħra mal-kompetizzjoni ħielsa li jiġġustifika li jittieħdu miżuri, fost oħrajn li jsiru arranġamenti ta’ liċenzjar volontarju. Fejn ikun meħtieġ, hija għandha tibgħat proposti biex din id-Direttiva tkun adattata skond żviluppi fil-qasam ta’ databases.

L-Artikolu 17

Din id-Direttiva hija indirizzata lill-Istati Membri.

Magħmula fi Strasburg, fil-11 ta’ Marzu 1996.

Għall-Parlament Ewropew

President

K. Hänsch

Għall-Kunsill

Il-President

L. Dini

[1] ĠU C 156, tat-23.6.1992, p. 4 uĠU C 308, tal-15.11.1993, p. 1.

[2] ĠU C 19, tal-25.1.1993, p. 3.

[3] Opinjoni tal-Parlament Ewropew tat-23 ta’ Ġunju, 1993 (ĠU C 194, tad-19.7.1993, p. 144), Pożizzjoni Komuni tal-Kunsill ta’ l-10 ta’ Lulju, 1995 (ĠU C 288, tat-30.10.1995, p. 14), Deċiżjoni tal-Parlament Ewropew ta’ l-14 ta’ Diċembru, 1995 (ĠU C 17, 22 1. 1996) u Deċiżjoni tal-Kunsill tas-26 ta’ Frar, 1996.

[4] ĠU L 122, tas-17.5.1991, p. 42. Direttiva kif l-aħħar emendata bid-Direttiva 93/98/KEE (ĠU L 290, ta’ l-24.11.1993, p. 9.)

[5] ĠU L 346, tas-27.11.1992, p. 61.

[6] ĠU L 290, tas-24.11.1993, p. 9.

[7] ĠU L 285, tas-23.11.1995, p. 31.

--------------------------------------------------