EUR-Lex Access to European Union law
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 31974L0060
Council Directive 74/60/EEC of 17 December 1973 on the approximation of the laws of the Member States relating to the interior fittings of motor vehicles (interior parts of the passenger compartment other than the interior rear-view mirrors, layout of controls, the roof or sliding roof, the backrest and rear part of the seats)
Id-Direttiva tal-Kunsill tas-17 ta’ Diċembru 1973 dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri li għandhom x’jaqsmu mal-muntaġġi interni tal-vetturi bil-mutur (partijiet interni tal-kompartiment tal-passiġġier minbarra l-mirja li minnhom tista’ tara fuq wara, it-tqassim tal-kontrolli, is-saqaf jew is-saqaf li jiżżerżaq, is-serħan tad-dahar u n-naħa ta’ wara tas-sedili)
Id-Direttiva tal-Kunsill tas-17 ta’ Diċembru 1973 dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri li għandhom x’jaqsmu mal-muntaġġi interni tal-vetturi bil-mutur (partijiet interni tal-kompartiment tal-passiġġier minbarra l-mirja li minnhom tista’ tara fuq wara, it-tqassim tal-kontrolli, is-saqaf jew is-saqaf li jiżżerżaq, is-serħan tad-dahar u n-naħa ta’ wara tas-sedili)
OJ L 38, 11.2.1974, p. 2–21
(DA, DE, EN, FR, IT, NL)
Greek special edition: Chapter 13 Volume 002 P. 168 - 187
Spanish special edition: Chapter 13 Volume 003 P. 142 - 161
Portuguese special edition: Chapter 13 Volume 003 P. 142 - 161
Special edition in Finnish: Chapter 13 Volume 003 P. 187 - 205
Special edition in Swedish: Chapter 13 Volume 003 P. 187 - 205
Special edition in Czech: Chapter 13 Volume 002 P. 29 - 48
Special edition in Estonian: Chapter 13 Volume 002 P. 29 - 48
Special edition in Latvian: Chapter 13 Volume 002 P. 29 - 48
Special edition in Lithuanian: Chapter 13 Volume 002 P. 29 - 48
Special edition in Hungarian Chapter 13 Volume 002 P. 29 - 48
Special edition in Maltese: Chapter 13 Volume 002 P. 29 - 48
Special edition in Polish: Chapter 13 Volume 002 P. 29 - 48
Special edition in Slovak: Chapter 13 Volume 002 P. 29 - 48
Special edition in Slovene: Chapter 13 Volume 002 P. 29 - 48
Special edition in Bulgarian: Chapter 13 Volume 002 P. 3 - 22
Special edition in Romanian: Chapter 13 Volume 002 P. 3 - 22
Special edition in Croatian: Chapter 13 Volume 001 P. 9 - 24
No longer in force, Date of end of validity: 31/10/2014; Imħassar b' 32009R0661
Id-Direttiva tal-Kunsill tas-17 ta’ Diċembru 1973 dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri li għandhom x’jaqsmu mal-muntaġġi interni tal-vetturi bil-mutur (partijiet interni tal-kompartiment tal-passiġġier minbarra l-mirja li minnhom tista’ tara fuq wara, it-tqassim tal-kontrolli, is-saqaf jew is-saqaf li jiżżerżaq, is-serħan tad-dahar u n-naħa ta’ wara tas-sedili)
Official Journal L 038 , 11/02/1974 P. 0002 - 0021
Finnish special edition: Chapter 13 Volume 3 P. 0187
Greek special edition: Chapter 13 Volume 2 P. 0168
Swedish special edition: Chapter 13 Volume 3 P. 0187
Spanish special edition: Chapter 13 Volume 3 P. 0142
Portuguese special edition Chapter 13 Volume 3 P. 0142
CS.ES Chapter 13 Volume 002 P. 29 - 48
ET.ES Chapter 13 Volume 002 P. 29 - 48
HU.ES Chapter 13 Volume 002 P. 29 - 48
LT.ES Chapter 13 Volume 002 P. 29 - 48
LV.ES Chapter 13 Volume 002 P. 29 - 48
MT.ES Chapter 13 Volume 002 P. 29 - 48
PL.ES Chapter 13 Volume 002 P. 29 - 48
SK.ES Chapter 13 Volume 002 P. 29 - 48
SL.ES Chapter 13 Volume 002 P. 29 - 48
Id-Direttiva tal-Kunsill tas-17 ta’ Diċembru 1973 dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri li għandhom x’jaqsmu mal-muntaġġi interni tal-vetturi bil-mutur (partijiet interni tal-kompartiment tal-passiġġier minbarra l-mirja li minnhom tista’ tara fuq wara, it-tqassim tal-kontrolli, is-saqaf jew is-saqaf li jiżżerżaq, is-serħan tad-dahar u n-naħa ta’ wara tas-sedili) (74/60/KEE) IL-KUNSILL TAL-KOMUNITAJIET EWROPEJ, Wara li kkunsidra t-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ekonomika Ewropea, u partikolarment l-Artikolu 100 tiegħu; Wara li kkunsidra l-proposta mill-Kummissjoni; Wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Parlament Ewropew [1], Wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali [2]; Billi l-ħtiġiet tekniċi li vetturi bil-mutur għandhom jissodisfaw skond il-liġijiet nazzjonali jirrigwardjaw, inter alia, l-muntaġġi nterni għall-protezzjoni ta’ l-okkupanti; Billi dawn il-ħtiġiet ivarjaw minn Stat Membru għal ieħor; billi għaldaqstant huwa meħtieġ li l-Istati Membri kollha jadottaw l-istess ħtiġiet jew flimkien ma’ jew minflok ir-regoli eżistenti tagħhom, sabiex, partikolarment, jippermettu li l-proċedura għall-approvazzjoni tat-tip tal-KEE li kienet is-suġġett tad-Direttiva tal-Kunsill tas-6 ta’ Frar 1970 [3] dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet ta’ l-Istati Membri li għandhom x’jaqsmu ma’ l-approvazzjoni tat-tip ta’ vetturi bil-mutur u l-karrijiet tagħhom, tkun applikata fir-rigward ta’ kull tip ta’ vettura; Billi l-ħtiġiet komuni tal-mirja interni li minnhom tara fuq wara kienu stabbiliti bid-Direttiva tal-Kunsill ta’ l-1 ta’ Marzu 1971 [4] u l-ħtiġiet għandhom ikunu mħejjija wkoll għall-muntaġġi nterni tal-kompartiment tal-passiġġier, it-tqassim tal-kontrolli, s-saqaf u fejn jistrieħ id-dahar u l-parti ta’ wara tas-sedili; billi sussegwentement ħtiġiet oħra għandhom ikunu adottati li jikkonċernaw il-muntaġġi nterni u li għandhom x’jaqsmu ma’ l-ankoraġġi għaċ-ċinturini tas-sigurtà u s-sedili, it-trażżin tar-ras, il-protezzjoni tas-sewwieq mill-unità tal-isteering u t-tqassim tal-kontrolli; Billi ħtiġiet armonizzati għandhom inaqqsu r-riskju jew is-severità ta’ ġrieħi li tagħhom is-sewwieqa ta’ vetturi bil-mutur jistgħu jkunu vittmi u b’hekk jaċċertaw sigurtà fit-triq għall-Komunità kollha; Billi, fir-rigward ta’ ħtiġiet tekniċi, huwa xieraq li jkunu utilizzati dawk adottati mill-Kummissjoni Ekonomika għall-Ewropa tan-Nazzjonijiet Uniti fir-Regolament tagħha Nru 21 (‘Dispożizzjonijiet uniformi li jikkonċernaw l-approvazzjoni tal-vetturi fir-rigward tal-muntaġġi nterni’) li hu anness mal-Ftehim ta’ l-20 ta’ Marzu 1958 li jirrigwarda l-adozzjoni ta’ kondizzjonijiet uniformi ta’ l-approvazzjoni u r-rikonoxximent reċiproku ta’ approvazzjoni tat-tagħmir u l-partijiet ta’ vetturi bil-mutur, ADOTTA DIN ID-DIRETTIVA Artikolu 1 Għall-iskopijiet tad-Direttiva, "vettura" tfisser kull vettura bil-magna fil-kategorija M1 (definita fl-Anness I tad-Direttiva tas-6 ta’ Frar 1970) iddisinjata għall-użu fit-triq, li jkollha mill-anqas erba’ roti u veloċità massima ddisinjata li teċċedi l-25 km fis-siegħa. Artikolu 2 L-ebda Stat Membru ma jista’ jirrifjuta li jagħti l-approvazzjoni tat-tip tal-KEE jew l-approvazzjoni tat-tip nazzjonali ta’ vettura għal raġunijiet li għandhom x’jaqsmu ma’ muntaġġi interni tal-vettura bħal ma huma: - il-partijiet interni tal-kompartiment tal-passiġġier minbarra l-mera jew mirja interni li minnhom tara fuq wara, - it-tqassim tal-kontrolli, - is-saqaf jew is-saqaf li jiżżerżaq, - il-parti fejn jistrieħ id-dahar u l-parti ta’ wara tas-sedili, jekk dawn jissodisfaw il-ħtiġiet stabbiliti fl-Annessi. Artikolu 3 L-ebda Stat Membru ma jista’ jiirrifjuta li jirreġistra jew jipprojbixxi l-bejgħ, id-dħul fis-servizz jew l-użu ta’ xi vettura għal raġunijiet li jirrigwardaw: - partijiet interni tal-kompartiment tal-passiġġier minbarra l-mera jew il-mirja interni li minnhom tara fuq wara - it-tqassim tal-kontrolli, - is-saqaf jew is-saqaf li jiżżerżaq, - il-parti fejn jistrieħ id-dahar u l-parti ta’ wara tas-sedili, jekk dawn il-punti jissodisfaw il-ħtiġiet stabbiliti fl-Annessi. Artikolu 4 L-Istat Membru li jkun ta’ l-approvazzjoni tat-tip għandu jieħu l-miżuri meħtieġa sabiex jassigura li jkun infurmat b’kull modifika ta’ xi parti jew karatteristika imsemmija fl-Anness I, 2.2. L-awtoritajiet kompetenti ta’ dak l-Istat għandhom jistabbilixxu jekk għandhomx isiru testijiet ġodda fuq il-vettura modifikata u jitħejja rapport ġdid. Meta testijiet bħal dawn jiżvelaw nuqqas ta’ konformità mal-ħtiġiet ta’ din id-Direttiva, il-modifika m’għandhiex tkun approvata. Artikolu 5 Modifiki li huma meħtieġa sabiex jaddattaw id-dispożizzjonijiet ta’ l-Annessi sabiex jittieħed kont tal-progress tekniku għandhom ikunu adottati skond il-proċedura stabbilita fl-Artikolu 13 tad-Direttiva tal-Kunsill tas-6 ta’ Frar 1970 dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet ta’ l-Istati Membri li għandhom x’jaqsmu ma’ l-approvazzjoni tat-tip ta’ vetturi bil-mutur u l-karrijiet tagħhom Artikolu 6 1. L-Istati Membri għandhom idaħħlu fis-seħħ id-dispożizzjonijiet meħtieġa sabiex ikunu konformi ma’ din id-Direttiva fi żmien tmintax-il xahar min-notifika tagħha u għandhom jinfurmaw minnufih lill-Kummissjoni b’dan. 2. L-Istati Membri għandhom jassiguraw illi t-test tad-dispożizzjonijiet prinċipali tal-liġi nazzjonali li jadottaw fil-qasam kopert b’din id-Direttiva jkun ikkomunikat lill-Kummissjoni. Artikolu 7 Din id-Direttiva hija indirizzata lill-Istati Membri. Magħmula fi Brussel, fis-17 ta’ Diċembru 1973. Għall-Kunsill Il-President I. Nørgaard [1] ĠU Ċ 112, 27.10.1972, p. 14. [2] ĠU Ċ 123, 27.11.1972, p. 32. [3] ĠU L 42, 23.2.1970, p. 1. [4] ĠU L 68, 22.3.1971, p. 1. -------------------------------------------------- ANNESS I [1] DEFINIZZJONIJIET, APPLIKAZZJONIJIET GĦALL-APPROVAZZJONI TAL-KEE U SPEĊIFIKAZZJONIJIET (1.) 2. DEFINIZZJONIJIET Għall-iskop ta’ din id-Direttiva (2.1.) 2.2. ‘Tip ta’ vettura’ fir-rigward ta’ l-appart intern tal-kompartiment tal-passiġġier (apparti mill-mera/mirja li li minnha/hom tara fuq wara: l-arranġamenti tal-kontrolli, s-saqaf jew is-saqaf li jiżżerżaq, fejn jistrieħ id-dahar u l-parti ta’ wara tas-sedili) ifissru vetturi bil-mutur li ma jvarjawx f’aspetti essenzjali bħal: 2.2.1. il-linji tal-materjali kostitwenti tal-karozzerija tal-kompartiment tal-passiġġier, 2.2.2. it-tqassim tal-kontrolli; 2.3. ‘żona ta’ referenza’ tfisser iż-żona ta’ l-impatt tar-ras kif definita fl-Anness II apparti milli: 2.3.1. iż-żona definita bl-isporġenza orizzontali ‘l quddiem ta’ ċirku li jdawwar il-limiti esterni tal-kontroll tal-isteering, miżjud permezz ta’ faxxa periferali ta’ 127 mm wisa’; din iż-żona hija definita minn taħt permezz ta’ l-impjant tanġenzjali u orizzontali għat-tarf t’isfel tal-kontroll ta’ l-isteering meta dan ta’ l-aħħar ikun fil-pożizzjoni biex isuq dritt il quddiem, 2.3.2. il-parti tal-wiċċ tal-panel ta’ l-istrumenti li hemm bejn it-tarf taż-żona speċifikata fil-punt 2.3.1 t’hawn fuq u l-ħajt tal-ġenb intern l-aktar viċin tal-vettura; dan il-wiċċ huwa definit permezz ta’ l-impjant tanġenzjali u orizzontali sat-tarf t’isfel tal-kontroll tal-isteering; u 2.3.3. il-pilastri tal-ġenb tal-windscreen, 2.4. ‘il-livell tal-panel ta’ l-istrumenti’ għandu jfisser il-linja definita permezz tal-punti ta’ kuntatt ta’ tanġenti vertikali mal-panel ta’ l-istrumenti, 2.5. ‘saqaf’ għandu jfisser il-parti ta’ fuq tal-vettura li testendi mit-tarf ta’ fuq tal-windscreen sat-tarf ta’ fuq tat-tieqa ta’ wara, mdawwra mill-ġnub permezz ta’ l-istruttura ta’ fuq tal-ħitan tal-ġnub, 2.6. ‘il-linja taċ-ċinturin’ għandha tfisser il-linja kostitwita mill-profil viżibbli ta’ taħt it-twieqi tal-ġnub tal-vettura, 2.7. ‘vettura konvertibbli’ għandha tfisser vettura li tista’, f’ċerti każi, ma jkollhiex element strutturali riġidu ‘l fuq mill-linja taċ-ċinturin apparti mill-pilastri tal-windscreen jew tar-roll-bar(s), 2.8. ‘vettura bis-saqaf jiżżerżaq’ għandha tfisser vettura li s-saqaf tagħha jew parti minnu biss jista’ jkun milwi lura jew jitneħħa, filwaqt li jħalli l-elementi strutturali eżistenti tal-vettura ‘l fuq mil-linja tal-qgħadd. 3. APPLIKAZZJONI GĦALL-APPROVAZZJONI TAT-TIP TAL-KEE 3.1. L-applikazzjoni għall-approvazzjoni tat-tip ta’ vettura għandha tkun ippreżentata mill-fabbrikant tal-vettura jew mir-rappreżentant tiegħu. 3.2. Għandha tkun akkompanjata mid-dokumenti msemmija hawn taħt bi tliet kopji u bid-dettalji li ġejjin: - deskrizzjoni dettaljata tat-tip tal-vettura fir-rigward tal-punti imsemmija fil-punt 2.2 t’hawn fuq; - ritratt jew dehra mkabbra tal-kompartiment tal-passiġġier; u - in-numri u/jew is-simboli li jidentifikaw it-tip ta’ vettura għandhom ikunu speċifikati. 3.3. Dan li ġej għandu jingħata lis-servizz tekniku responsabbli għat-twettieq tat-testijiet: 3.3.1. fid-diskrezzjoni tal-manifattur, jew vettura rappreżentattiva tal-vettura tat-tip għall-approvazzjoni jew il-parti(jiet) tal-vettura meqjusa bħala essenzjali għall-ivverifikar u testijiet preskritti b’din id-Direttiva; u 3.3.2. fuq talba tas-servizz tekniku msemmi qabel, ċerti komponenti u ċerti kampjuni tal-materjali użati. (4.) 5. SPEĊIFIKAZZJONIJIET 5.1. Il-partijiet interni ta’ quddiem tal-kompartiment tal-passiġġier ‘l fuq mill-livell tal-panel ta’ l-istrumenti quddiem is-sedil ta’ quddiem tal-punti H, li jeskludu l-bibien tal-ġnub 5.1.1. Iż-żona ta’ referenza definita fil-punt 2.3 t’hawn fuq m’għandhiex ikollha xi trufijiet raffi perikolużi jew li jaqtgħu li x’aktarx iżidu r-riskju tal-ġrieħi serji lill-okkupanti. Dawk il-partijiet msemmija fil-punti 5.1.2 sa 5.1.6 għandhom ikunu meqjusa bħala sodisfaċenti jekk ikunu konformi mal-ħtiġiet tagħhom. 5.1.2. Il-partijiet tal-vettura fiż-żona ta’ referenza bl-eċċezzjoni ta’ dawk li m’humiex parti mill-panel ta’ l-istrumenti u li huma mqiegħda f’anqas minn 10 ċm mill-uċuħ ileqqu għandhom ikunu tat-tip li jiddissipaw l-enerġija kif preskritt fl-Anness III. Dawk il-partijiet fiż-żona ta’ referenza li jissodisfaw iż-żewġ kondizzjonijiet li ġejjin għandhom ukoll ikunu esklużi mill-konsiderazzjoni: - jekk, waqt test skond il-ħtiġiet ta’ l-Anness III, il-pendlu jagħmel kuntatt ma partijiet ‘il barra miż-żona ta’ referenza; u - jekk il-partijiet li għandhom ikunu ttestjati jitqiegħdu f’anqas minn 10 ċm il-bogħod mill-partijiet li jkun sar kuntatt magħhom ‘l barra miż-żona ta’ referenza, din id-distanza titkejjel fuq il-wiċċ taż-żona ta’ referenza; kull muntaġġ ta’ support tal-metall m’għandux ikollu truf ħierġa ‘l barra. 5.1.3. It-tarf t’isfel tal-panel ta’ l-istrumenti, kemm-il darba jilħaq il-ħtiġiet tal-punt 5.1.2 t’hawn fuq, għandu jiddawwar għal raġġ ta’ kurvatura ta’ mhux inqas minn 19 mm. 5.1.4. Swiċċijiet, pumi tal-ġbid, etc, magħmula minn materjal riġidu, li, mkejjel skond il-metodu deskritt fl-Anness V minn 3.2 mm sa 9.5 mm mill-panel, għandhom ikollhom żona trasversali ta’ mhux anqas minn 2 ċm², imkejla 2.5mm mill-punt li jisporġi l-aktar ‘il-bogħod, u għandu jkollu truf fit-tond b’raġġ ta’ kurvatura ta’ mhux anqas minn 2.5 mm. 5.1.5. Jekk dawn il-komponenti jisporġaw b’aktar minn 9.5 mm mill-wiċċ tal-panel ta’ l-istrumenti, dawn għandhom ikunu ddisinjati u mibnija b’tali mod li jkunu jistgħu, taħt l-effett ta’ forza lonġitutinali u orizzontali ta’ 37.8 daN imwassla b’marżebba bit-tarf ċatt ta’ mhux aktar minn 50 mm dijametru jew sabiex tirtira lura fil-wiċċ tal-panel sakemm ma jisporġawx b’aktar minn 9.5 mm jew biex jiġu distakkati; fil-każ ta’ l-aħħar l-ebda sporġenzi perikolużi ta’ aktar minn 9.5 mm m’għandhom jibqgħu; medda trasversali ta’ mhux aktar minn 6.5 mm mill-punt ta’ sporġenza massima m’għandhiex tkun anqas minn 6.50 ċm2 fil-erja. 5.1.6. Fil-każ ta’ sporġenza li tikkonsisti minn komponent magħmul minn materjal li mhux riġidu ta’ anqas minn ebusija ta’ 50 shore A mmuntat fuq appoġġ riġidu, l-ħtiġiet tal-punti 5.1.4 u 5.1.5 għandhom japplikaw biss għall-appoġġ riġidu. 5.2. Partijiet interni ta’ quddiem tal-kompartiment tal-passiġġier taħt il-livell tal-panel ta’ l-istrumenti u quddiem il-punti H tas-sedil ta’ quddiem, li jeskludu l-bibien tal-ġnub u l-pedali 5.2.1. Bl-eċċezzjoni għall-pedali u l-apparati tagħhom u dawk il-komponenti li ma jistgħux ikunu kuntattjati mill-apparat deskritt fl-Anness VI u wżati skond il-proċedura deskritta hemmhekk, komponenti koperti mill-punt 5.2 għandhom ikunu konformi mal-ħtiġiet tal-punti 5.1.4 sa 5.1.6 t’hawn fuq. 5.2.2. Il-kontroll tal-hand-brake, jekk immuntat fuq jew taħt il-panel ta’ l-istrumenti, għandu jitqiegħed b’tali mod li, meta rilaxxat, ma jkunx hemm il-possibilità li l-okkupanti tal-vettura jagħmlu kuntatt miegħu fl-eventwalità ta’ l-impatt frontali. Jekk din il-kondizzjoni ma tintlaħaqx, iż-żona tal-wiċċ tal-kontroll għandha tissodisfa l-ħtiġiet tal-punt 5.3.2.3 t’hawn taħt. 5.2.3. Xkafef u oġġetti oħrajn simili għandhom ikunu ddisinjati u mibnija b’tali mod li l-appoġġi tagħhom fl-ebda każ ma jkollhom trufijiet ħerġin u li huma jilħqu waħda jew oħra mill-kondizzjonijiet li ġejjin: 5.2.3.1. il-parti li tħares il-ġewwa fil-vettura għandha tippreżenta wiċċ ta’ mhux inqas minn 25 mm għoli bit-trufijiet imdawwra b’raġġ ta’ kurvatura ta’ inqas minn 3.2 mm. Dan il-wiċċ għandu jkun kopert b’materjal li jiddisipa l-enerġija kif definit fl-Anness III, u għandu jkun ittestjat bi qbil ma dan, l-impatt ikun applikat f’direzzjoni lonġitudinali u orizzontali. 5.2.3.2. xkafef u oġġetti oħrajn simili għandhom, taħt l-effett ta’ forza lonġitudinali u orizzontali li taġixxi ‘l quddiem ta’ 37.8 daN eżerċitati minn ċilindru ta’ 110 mm dijametru bl-assi tiegħu vertikali, jiddistakkaw ruħhom, jinkisru, jitgħawwġu sostanzjalment jew jinġibdu ‘l barra mingħajr ma joħolqu ksur perikoluż fix-xifer tal-ixkaffa. Il-forza għandha tkun diretta fil-parti l-aktar b’saħħita ta’ l-ixkaffef jew oġġetti oħra simili. 5.2.4. Jekk l-oġġetti in kwistjoni għandhom parti magħmula minn materjal aktar artab minn ebusija ta’ 50 shore A meta mwaħħla ma appoġġ riġidu, l-ħtiġiet t’hawn fuq, bl-eċċezzjoni tal-ħtiġiet koperti bl-Anness III li għandhom x’jaqsmu ma’ l-assorbiment ta’ enerġija, għandhom japplikaw. 5.3. Muntaġġi interni oħrajn fil-kompartiment tal-passiġġier quddiem l-impjant trasversali li jgħaddi mill-linja ta’ referenza tat-torso tal-manikin imqiegħed fuq is-sedili ta’ wara 5.3.1. Kamp ta’ applikazzjoni Il-ħtiġiet tal-punt 5.3.2 t’hawn taħt għandhom japplikaw għall-manki, lievi u pumi tal-kontroll u għal kull oġġett ieħor li joħroġ ‘il barra li ma saritx referenza għalihom fil-punti 5.1 u 5.2 t’hawn fuq. 5.3.2. Ħtiġiet Jekk l-oġġetti msemmija għalihom fil-punt 5.3.1 ikunu hekk imqiegħda li l-okkupanti tal-vettura jistgħu jagħmlu kuntatt magħhom, dawn għandhom jilħqu l-ħtiġiet tal-punti 5.3.2.1 sa 5.3.4. Jekk ikunu jistgħu jintlaħqu bi sfera ta’ dijametru ta’ 165 mm u huma ‘l fuq mill-punt H tas-sedil ta’ quddiem u ‘l quddiem mill-apparat trasversali tal-linja ta’ referenza tal-vettura tal-manikin fuq is-sedil ta’ wara, u ‘l barra miż-żoni definiti fil-punti 2.3.1 u 2.3.2, dawn il-ħtiġiet għandhom ikunu meqjusa bħala mwettqa jekk… 5.3.2.1. L-uċuħ tagħhom jintemmu fi truf fit-tond, ir-raġġi tal-kurvatura ma jkunux inqas minn 3.2 mm. 5.3.2.2. Lievi ta’ kontroll u l-pumi għandhom ikunu hekk iddisinjati u mibnija li, taħt l-effett ta’ forza orizzontali u lonġitudinali li taġixxi ‘l quddiem ta’ 37.8 daN jew l-isporġenza fl-aktar pożizzjoni mhux favorevoli tagħha għandha titnaqqas għal mhux aktar minn 25 mm mill-wiċċ tal- panel jew l-imsemmi apparat jiġi ddistakkat jew mgħawweġ: fiż-zewġ każi ta’ l-aħħar l-ebda sporġenza perikoluża m’għandha tibqa’. Il-manilji tat-twieqi jistgħu, b’danakollu, jisporġu bi 35mm mill-wiċċ tal-panel. 5.3.2.3. Il-kontroll tal-hand-brake meta jkun imniżżel u l-lieva tal-gear meta tkun fi kwalunkwe pożizzjoni ta’ gear ‘il quddiem, bl-eċċezzjoni meta mqiegħed fiż-żoni definiti fil-punti 2.3.1 u 2.3.2 u żoni ‘l isfel mill-apparat orizzontali li jgħaddi mill-punt H tas-sedil ta’ quddiem, għandu jkollu żona ta’ spazju ta’ mill-anqas 6.5 ċm2 imkejjla fi cross-section normali għad-direzzjoni orizzontali lonġitudinali sa distanza ta’ 6.5 mm mill-parti li tisporġi l-aktar ‘il-bogħod, bir-raġġ tal-kurvatura ma jkunx anqas minn 3.2 mm. 5.3.3. Il-ħtiġiet fil-punti 5.3.2.3 m’għandhomx japplikaw għall-kontrolli tal-hand-brake immuntat fl-art jekk l-għoli tal-qabda fil-pożizzjoni mniżżla tkun ‘l isfel minn impjant orizzontali li jgħaddi minn punt H (Ara l-Anness IV). 5.3.4. Oġġetti oħra ta’ tagħmir fil-vettura li mhumiex koperti mill-punti preċedenti bħal-linji tas-sedili li jiżżerżqu, tagħmir li jirregola l-parti orizzontali u vertikali tas-sedil, mezzi sabiex jiġbdu ‘l barra ċ-ċinturini tas-sigurtà, etc, m’għandhomx ikunu suġġetti għal wħud minn dawn id-dispożizzjonijiet jekk ikunu mqiegħda ‘l isfel minn impjant orizzontali li jgħaddi minn punt H ta’ kull sedil, minkejja li l-okkupant x’aktarx jiġi f’kuntatt ma’ oġġetti bħal dawn. 5.3.5. Jekk l-oġġetti f’dan il-każ jinkludu parti magħmula minn materjal aktar artab minn ebusija 50 shore A mmuntat fuq appoġġ riġidu, l-ħtiġiet t’hawn fuq għandhom japplikaw biss għall-appoġġ riġidu. 5.4. Saqaf 5.4.1 Kamp ta’ applikazzjoni 5.4.1.1 Il-ħtiġiet tal-punt 5.4.2 t’hawn taħt għandhom japplikaw għall-wiċċ intern tas-saqaf. 5.4.1.2. Madanakollu, m’għandhomx ikunu applikabbli għal certi partijiet tas-saqaf li ma jistgħux jintlaħqu bi sfera b’dijametru ta’ 165 mm. 5.4.2 Ħtiġiet 5.4.2.1 Dik il-parti tal-wiċċ intern tas-saqaf li qiegħda ‘l fuq jew ‘il quddiem mill-okkupanti m’għandha turi l-ebda xfarijiet ħorox jew li jaqtgħu li jkunu ta’ perikolu, li jippuntaw lura jew ‘l isfel. Il-wisa’ tal-partijiet sporġuti m’għandhiex tkun anqas mill-ammont ta’ l-isporġazzjoni ‘l isfel u x-xfarijiet għandu jkollhom raġġ ta’ kurvatura ta’ mhux anqas minn 5mm. Partikolarment, il-bsaten jew il-kustilji riġidi tas-saqaf m’għandhomx jisporġaw ‘l isfel aktar minn 19-il mm u għandhom ikunu ffurmati kif deskritt fl-Anness V. 5.4.2.2.Jekk il-bsaten jew il-kustilji tas-saqaf ma jilħqux il-ħtiġiet tal-punti 5.4.2.1, dawn għandhom ikunu koperti b’materjal li jiddissipa l-enerġija kif preskritt fl-Anness III. 5.5 Saqaf li jiżżerżaq 5.5.1 Ħtiġiet 5.5.1.1 Il-ħtiġiet li ġejjin u dawk tal-punt 5.4 t’hawn fuq li jikkonċernaw is-saqaf għandhom japplikaw għas-saqaf li jiżżerżaq meta jkun fil-pożizzjoni magħluqa. 5.5.1.2. B’żieda ma’ dan, il-mezzi tal-ftuħ u tat-tħaddim għandhom: ikunu iddisinjati u mibnija b’tali mod li jeskludu, kemm hu possibbli, t-tħaddim aċċidentali; 5.5.1.2.2. fejn possibbli, jkun streamlined kif deskritt fl-Anness V: l-uċuħ tagħhom għandhom jintemmu fi trufijiet fit-tond, bir-raġġi tal-kurvatura ma jkunux anqas minn 5 mm; 5.5.1.2.3. jinżamm, meta f’pożizzjoni mistrieħa, f’żoni li ma jistgħux jintlaħqu bi sfera ta’ dijametru ta’ 165 mm. Jekk din il-kondizzjoni ma tistax tintlaħaq, il-mezzi tal-ftuħ u tat-tħaddim għandhom, fil-pożizzjoni mistrieħa, jew jibqgħu miġbuda ‘l ġewwa jew ikunu disinjati u mibnija b’tali mod li, taħt l-effett ta’ forza 37.8 daN applikata fid-direzzjoni ta’ l-impatt kif definita fl-Anness III bħala t-tanġent għat-traġettorja tal-forma tar-ras, jew l-isporġenza kif deskritta fl-Anness V jitnaqqas għal mhux aktar minn 25 mm ‘l fuq mill-wiċċ li fuqu l-mezzi huma mmuntati il-mezzi jew il-mezzi jiddistakkaw ruħhom; f’dan il-każ ta’ l-aħħar l-ebda sporġenza perikoluża m’għandha tibqa’. 5.6. Vetturi konvertibbli u vetturi bis-saqaf jiżżerżaq 5.6.1. Fil-każ biss ta’ vetturi konvertibbli, in-naħa ta’ taħt tal-parti tar-roll-bar u l-parti ta’ fuq tal-gwarniċ tal-windscreen għandhom ikunu konformi mal-ħtiġiet tal-punti 5.4. 5.6.2. Vetturi bis-saqaf jiżżerżaq għandhom ikunu soġġetti għall-ħtiġiet tal-punt 5.5, applikabbli għall-vetturi bis-saqaf jiżżerżaq. 5.7. Il-partijiet tad-dahar tas-sedili 5.7.1. Ħtiġiet 5.7.1.1. L-uċuħ tal-partijiet tad-dahar tas-sedili m’għandhom juru l-ebda guffaġni perikoluża jew trufijiet li jaqtgħu li x’aktarx iżidu r-riskju jew is-severità tal-ġrieħi lill-passiġġieri. 5.7.1.2. Apparti milli kif ipprovdut fil-punti 5.7.1.2.1., 5.7.1.2.2, u 5.7.1.2.3, dik il-parti tad-dahar tas-sedil ta’ quddiem li qiegħda fiż-żona ta’ l-impatt tar-ras, kif definita fl-Anness II, għandha tkun li tiddissipa l-enerġija, kif preskritt fl-Anness III. Sabiex jistabilixxi ż-żona ta’ l-impatt tar-ras, is-sedili ta’ quddiem għandhom, jekk huma aġġustibbli, jkunu fil-pożizzjoni tas-sewqan fuq waranett b’daharhom inklinat qrib kemm hu possibbli għal 25º kemm-il darba ma jkunx indikat mod ieħor mill-manifattur. 5.7.1.2.1. Fil-każ ta’ sedili separati ta’ quddiem, iż-żona ta’ l-impatt tar-ras tal-passiġġier ta’ wara għandha testendi għal 10 ċm fuq kull naħa tal-linja ċentrali tas-sedil, fil-parti ta’ fuq tal-warrani tad-dahar tas-sedil. 5.7.1.2.1.(bis) [2] Fil-każ ta’ sedili li huma mgħammra b’parti li trażżan ir-ras kull test għandu jitwettaq bil-parti li trażżan ir-ras fil-pożizzjoni l-aktar ‘l isfel u f’punt li qiegħed fuq il-linja vertikali li tgħaddi miċ-ċentru tal-parti li trażżan ir-ras. 5.7.1.2.1.(ter) [3] Fil-każ ta’ sedil li huwa ddisinjat sabiex jitwaħħal f’diversi tipi ta’ vetturi, ż-żona ta’ l-impatt għandha tkun stabbilita bil-vettura li l-pożizzjoni tas-sewqan ta’ waranett tagħha hija, minn kull tip ikkonsidrat, l-anqas favorevoli; iż-żona ta’ l-impatt li tirriżulta tkun meqjusa xierqa għal tipi oħrajn. 5.7.1.2.2. Fil-każ tas-sedili -bank ta’ quddiem, iż-żona ta’ l-impatt għandha testendi bejn il-witat vertikali lonġitudinali 10 ċm ‘il barra mill-linja ċentrali ta’ kull pożizzjoni bil-qiegħda il-barra minn dak. Il-linja ċentrali ta’ kull pożizzjoni bil-qiegħda ta’ sedil-bank għandha tkun speċifikata mill-manifattur. 5.7.1.2.3. Fiż-żona ta’ l-impatt tar-ras il-barra mill-limiti preskritti fil-punti 5.7.1.2.1 (a) u (b) u 5.7.1.2.2, l-istruttura tal-qafas tas-sedil għandha tkun ikkuttunata sabiex tevita ħabta diretta tar-ras magħha: u, f’dawn iż-żoni, għandu jkollhom raġġ ta’ kurvatura ta’ mill-anqas 5 mm. Dawn il-partijiet jistgħu jissodisfaw il-ħtiġiet dwar id-dissipazzjoni ta’ l-enerġija kif speċifikat fl-Anness III. 5.7.2. Jekk iż-żoni ta’ l-impatt tas-sedili, il-partijiet li jrażżnu r-ras u s-sostenn tagħhom li jkunu jinsabu f’partijiet koperti b’materjal aktar artab minn ebusija ta’ 50 shore A, il-ħtiġiet t’hawn fuq, bl-eċċezzjoni ta’ dawk li għandhom x’jaqsmu mad-dissipazzjoni ta’ l-enerġija deskritti fl-Anness III, għandhom japplikaw biss għall-partijiet riġidi. Dawn il-ħtiġiet m’għandhomx japplikaw għas-sedili ta’ waranett, għas-sedili li jħarsu lejn il-ġnub jew lura, għas-sedili dahar ma’ dahar. 5.8. Il-ħtiġiet tal-paragrafu 5 għandhom japplikaw għall-muntaġġi bħal dawn mhux imsemmija fil-paragrafi preċedenti li, fi ħdan it-tifsira tal-ħtiġiet diversi fil-punti 5.1 sa 5.7 u skond il-lokazzjoni tagħhom fil-vettura, jistgħu jintmessu mill-okkupanti. Jekk partijiet bħal dawn huma magħmula minn materjal aktar artab minn ebusija ta’ 50 shore A, u mmuntati fuq (a) sostenn/i riġidu/i, l-ħtiġiet f’dan il-każ għandhom japplikaw biss għas-sostenn/i riġidu/i. [1] It-test ta’ l-Annessi huwa bażikament simili għal dak tar-Regolament Nru 21 tal-Kummissjoni Ekonomika tan-Nazzjonijiet Uniti għall-Ewropa u partikolarment is-suddiviżjoni f’punti huwa l-istess; għal din ir-raġuni meta punt fir-Regolament Nru 21 ma jkunx korrispondenti mal-punt f’din id-Direttiva, n-numru tiegħu huwa muri fil-parentesi għall-iskop ta’ referenza. [2] Dawn il-punti m’humiex inklużi fir-Regolament Nru 21 [3] Dawn il-punti m’humiex inklużi fir-Regolament Nru 21 -------------------------------------------------- ANNESS II DETERMINAZZJONI TAŻ-ŻONA TA’ L-IMPATT TAR-RAS 1. Iż-żona ta’ l-impatt tar-ras għandha tikkonsisti fl-uċuħ interni tal-vettura kollha m’humiex ileqqu li jistgħu jkunu f’kuntatt statiku ma’ ras sferika b’dijametru ta’ 165 mm li hija parti integrali ta’ l-apparat tal-kejl li d-dimensjonijiet tiegħu mill-punt tal-pern tal-ġenb sa fuq ir-ras tkun kontinwament aġġustabbli bejn 736 mm u 840 mm. 2. Iż-żona imsemmija qabel għandha tkun stabbilita permezz tal-proċedura li ġejja jew il-grafika tagħha ekwivalenti: 2.1. Il-punt tal-pern ta’ l-apparat tal-kejl għandu jitqiegħed kif ġej għal kull pożizzjoni bil-qiegħda li għaliha l-manifattur ikun għamel id-dispożizzjonijiet: 2.1.1. fil-każ ta’ sedili li jiżżerżqu 2.1.1.1. fil-punt H (ara l-Anness IV) u 2.1.1.2. fil-punt imqiegħed orizzontalment 127 mm ‘l quddiem mill-punt H u f’għoli li jirriżulta mill-varjazzjoni fl-għoli tal-punt H kawżat minn bidla ‘l quddiem jew ta’ 127 mm jew ta’ 19-il mm. 2.1.2. fil-każ ta’ sedili li ma jiżżerżqux, fil-punt H tas-sedil fil-konsiderazzjoni. 2.2. Il-punti kollha f’kuntatt li qegħdin taħt it-tarf t’isfel tal-windscreen u ‘l quddiem mill-punt H għandhom jistabilixxu għal kull dimensjoni mill-punt tal-pern sa fuq ir-ras li tista’ titkejjel mill-apparat tat-test fi ħdan id-dimensjonijiet interni tal-vettura. 2.3. Jekk m’hemmx punt ta’ kuntatt fil-każ ta’ l-aġġustament fi ħdan il-limiti t’hawn fuq, bl-apparat tat-test vertikali, punti possibilment f’kuntatt għandhom ikunu stabbiliti billi jkun ippernjat l-apparat tal-kejl ‘l quddiem u ‘l isfel minn ġo l-arki kollha tal-pjani vertikali sa 90º mill-pjan vertikali perpendikulari mal-wita vertikali lonġitudinali tal-vettura u jgħaddi mill-punt H. 3. "Punt ta’ kuntatt" għandu jkun punt li fih ir-ras ta’ l-apparat tmiss parti mill-intern tal-vettura. Il-moviment ‘l isfel massimu għandu jkun limitat sa pożizzjoni fejn ir-ras hija tanġenzjali ma’ l-impjant orizzontali li qiegħed 25.4 mm ‘l fuq mill-punt H. -------------------------------------------------- ANNESS III PROĊEDURA GĦALL-ITTESTJAR TAL-MATERJALI LI JIDDISSIPAW L-ENERĠIJA 1. L-ISTABBILIZZAR, L-APPARAT TAT-TEST U L-PROĊEDURA 1.1 L-istabbilizzar 1.1.1. Il-materjal li jiddissipa l-enerġija għandu jkun immuntat u ttestjat fuq l-parti ta’ sostenn strutturali li fuqha għandu jkun installat fil-vettura. It-test preferibbilment għandu jsir, fejn possibbli, direttament fuq il-karozzerija. Il-parti strutturali, jew il-karozzerija, għandhom jitwaħħlu sewwa mal-bank tat-test sabiex ma jiċċaqalqux bl-impatt. 1.1.2. B’danakollu, fuq talba tal-manifattur, l-oġġett jista’ jkun immuntat fuq l-impjant li jissimula l-istallazzjoni tiegħu fuq il-vettura, bil-kondizzjoni li l-immuntar tal-‘komponent/impjant’ għandu l-istess arranġamenti ġeometriċi u grad ta’ riġidità ta’ mhux anqas u fuq kapaċità li jiddissipa l-enerġija mhux ogħla minn dawk il-partijiet bħala sostenn tal-komponent/struttura’ kif immuntati. 1.2. Apparat tat-test 1.2.1. Dan l-apparat għandu jikkonsisti minn pendlu li l-pern tiegħu huwa sostenut mill-bronżini li t-toqol imnaqqas tiegħu [1] fiċ-ċentru tat-taħbit tiegħu hu 6.8 kg. L-estremità l-aktar ‘l isfel tal-pendlu għandha tikkonsisti minn forma tar-ras riġida b’dijametru ta’ 165 mm li ċ-ċentru tagħha huwa identiku maċ-ċentru tat-taħbit tal-pendlu. 1.2.2. Il-forma tar-ras għandha tkun imwaħħla b’żewġ deċelerometri u mezz li jkejjel il-veloċità, kollha kapaċi li jkejlu l-valuri fid-direzzjoni ta’ l-impatt. 1.3. Strumenti tar-reġistrazzjoni L-istrumenti tar-reġistrazzjoni għandhom ikunu tali li l-kejl jista’ jsir fi gradi ta’ eżattezza kif ġej: 1.3.1. Aċċelerazzjoni: - eżattezza = ± 5 % tal-valur reali - rispons tal-frekwenza = sa 1000 Hz - sensittività ta’ l-assi transversjali = < 5 % ta’ l-inqas grad ta’ l-iskala 1.3.2. Veloċità: - eżattezza = ± 2.5 % tal-valur reali - sensittività = 0.5 km fis-siegħa 1.3.3. Immarkar tal-komponent tat-test permezz tal-forma tar-ras: - eżattezza = ± 5 % tal-valur reali - sensittività = 1 mm 1.3.4. Reġistrazzjoni tal-ħin: - l-istrumentazzjoni għandha tħalli li l-azzjoni tkun reġistrata matul id-dewmien kollu tagħha u l-qari jsir f’waħda minn elf ta’ sekonda. - ta’ l-impatt fil-mument ta’ l-ewwel kuntatt bejn il-forma tar-ras u l-komponent tat-test għandu jkun innutat fuq ir-reġistrazzjonijiet użati għall-analiżi tat-test. 1.4. Proċedura tat-test 1.4.1. F’kull punt ta’ l-impatt fuq il-wiċċ li għandu jkun ittestjat, id-direzzjoni ta’ l-impatt għandha tkun it-tanġent mat-trajettorja tal-forma tar-ras ta’ l-apparat tal-kejl deskritt fl-Anness II. 1.4.2. Billi l-angolu bejn id-direzzjoni ta’ l-impatt u l-perpendikulari mal-wiċċ fil-punt ta’ l-impatt hu 5º jew anqas, it-test għandu jsir b’tali mod li t-tanġent mat-trajettorja taċ-ċentru tat-taħbit tal-pendlu jikkoinċidi mad-direzzjoni definita fil-punt 1.4.1. Il-forma tar-ras għandha taħbat mal-komponent tat-test b’veloċità ta’ 24.1 km fis-siegħa; din il-veloċità għandha tinkiseb jew sempliċement permezz ta’ l-enerġija ta’ propulsjoni jew permezz ta’ użu ta’ mezz addizzjonali ta’ propulsjoni. 1.4.3. Billi l-angolu bejn id-direzzjoni ta’ l-impatt u l-perpendikulari mal-wiċċ fil-punt ta’ l-impatt hu aktar minn 5º, it-test għandu jsir b’tali mod li t-tanġent mat-trajettorja taċ-ċentru tat-taħbit tal-pendlu jikkoinċidi mal-perpendikulari tal-punt ta’ l-impatt. It-test tal-veloċità għandu imbagħad ikun imnaqqas għall-valur tal-komponent normali tal-veloċità preskritta fil-punt 1.4.2. 2. RIŻULTATI Fit-testijiet li jsiru skond il-proċeduri ta’ hawn fuq, id-deċellerazzjoni tal-forma tar-ras m’għandhiex teċċedi il-80 g kontinwament għal aktar minn 3 millisekondi. Ir-rata tad-deċellerazzjoni għandha tittieħed mill-medja tal-qari taż-żewġ deċelerometri. 3. PROĊEDURI EKWIVALENTI 3.1. Proċeduri tat-test ekwivalenti għandhom ikunu permissibbli, bil-kondizzjoni li r-riżultati meħtieġa fil-paragrafu 2 t’hawn fuq ikunu jistgħu jinkisbu. 3.2. Ir-responsabbilità għall-wiri ta’ ekwivalenza tal-metodu apparti minn dak deskritt fil-paragrafu 1 għandha tibqa’ tal-persuna li tkun qiegħda tuża metodu bħal dan. [1] Nota:Ir-relazzjoni ta’ massa mnaqqsa "mr" tal-pendlu mal-massa totali "m" tal-pendlu f’distanza ‘a’ bejn iċ-ċentru tat-taħbit u l-assi tad-dawrien u f’distanza "1" bejn iċ-ċentru tal-gravità u l-assi tad-dawrien tingħata permezz tal-formola: mr = m la -------------------------------------------------- ANNESS IV PROĊEDURA SABIEX IKUN STABBILIT IL-PUNT H U L-IVVERIFIKAR TAL-POŻIZZJONI RELATTIVA TAL-PUNTI R U H 1. DEFINIZZJONIJIET 1.1 Il-punt H, li jindika l-pożizzjoni ta’ l-okkupant bil-qiegħda fil-kompartiment tal-passiġġier, huwa t-traċċa, f’impjant vertikali lonġitudinali, ta’ l-assi teoretiċi ta’ dawra bejn ir-riġel u t-torso tal-ġisem uman, rappreżentat minn manikin. 1.2. Il-punt R, li huwa ‘il-punt ta’ referenza tat-tqegħid bil-qiegħda’, huwa l-punt ta’ referenza tad-disinn tal-manifattur li: 1.2.1. jistabbilixxi s-sewqan normali ta’ waranett jew il-pożizzjoni ta’ l-ivvjaġġar ta’ kull sedil li hemm ipprovdut fil-vettura mill-manifattur; 1.2.2. għandu l-koordinati stabbiliti b’relattività ma’ l-istruttura disinjata tal-vettura; 1.2.3. jissimula l-pożizzjoni taċ-ċentru tal-pern tat-torso uman u l-koxxa (il-punt H). 2. DETERMINAZZJONI TAL-PUNTI H 2.1. Punt H għandu jkun stabbilit għal kull sedil provvdut mill-manifattur tal-vettura Meta s-sedili fl-istess filliera jistgħu ikunu meqjusa simili (is-sedil-bank, sedili identiċi, eċċ.), punt wieħed H biss għandu jkun stabbilit għal kull filliera ta’ sedili, il-manikin deskritt fil-paragrafu 3 t’hawn taħt ikun bil-qiegħda f’post meqjus bħala rappreżentattiv għall-filliera. Dan il-post għandu jkun: 2.1.1. fil-każ tal-filliera ta’ quddiem, is-sedil tas-sewwieq; 2.1.2. fil-każ tal-filliera (jew fillieri) ta’ wara, is-sedil tat-tarf. 2.2. Meta l-punt H ikun qiegħed jiġi stabbilit, is-sedil f’dak il-każ għandu jitqiegħed fil-pożizzjoni normali ta’ wara nett kif ipprovvdut mill-manifattur għas-sewqan jew għall-ivvjaġġar, il-warrani, jekk aġġustabbli, li jkun f’pożizzjoni li tikkorrispondi qrib kemm jista’ jkun possibbli għal 25º inklinazzjoni lura f’relazzjoni mal-vertikali tal-linja ta’ referenza tat-torso tal-manikin kif deskritt fil-punt 3 t’hawn taħt, kemm-il darba ma jkunx speċifikat mod ieħor mill-manifattur. 3. DESKRIZZJONI TAL-MANIKIN 3.1. Manikin tridimensjonali ta’ toqol u profil li jikkorrispondi ma’ dak ta’ raġel adult ta’ tul medju għandu jkun użat. Manikin bħal dan huwa illustrat fil-figuri 1 u 2 ta’ l-Appendiċi ta’ dan l-Anness. 3.2. Il-manikin għandu jkollu: 3.2.1. żewġ komponenti, wieħed jissimula d-dahar u l-ieħor il-warrani tal-ġisem, jippernja fuq assi li jirrappreżentaw l-assi ta’ dawra bejn it-torso u l-koxxa. It-traċċa ta’ din l-assi fuq in-naħa tal-manikin huwa l-punt H tal-manikin; 3.2.2. żewġ komponenti li jissimulaw ir-riġlejn u magħquda bil-pern mal-komponent li jissimula l-warrani; 3.2.3. żewġ komponenti li jissimulaw il-pali tas-saqajn u magħquda mar-riġlejn permezz ta’ ġonot pernjati li jissimulaw l-għarqub; 3.2.4. magħdud ma dan, il-komponent li jissimula l-warrani għandu jkun ipprovdut b’lieva hekk li tippermetti li l-orjentazzjoni trasversa tiegħu tkun ivverifikata. 3.3. Il-piżijiet ta’ partijiet tal-ġisem għandhom ikunu mwaħħla f’punti xierqa li jikkorrispondu għaċ-ċentri relevanti tal-gravità, sabiex iġibu t-toqol totali tal-manikin sa madwar 75.6 kg. Dettalji tal-piżijiet varji jingħataw fit-tabella tal-figura 2 ta’ l-Appendiċi ta’ dan l-Anness. 4. L-ISSETTJAR TAL-MANIKIN Il-manikin tridimensjonali għandu jkun issettjat bil-mod li ġej: 4.1. Il-vettura għandha tkun livellata u s-sedili aġġustati kif preskritti fil-punt 2.2 t’hawn fuq. 4.2. Is-sedil li sejjer ikun ittestjat għandu jkun kopert b’biċċa materjal sabiex jiffaċilita l-issettjar korrett tal-manikin. 4.3. Il-manikin għandu jitqiegħed fuq is-sedil ikkonċernat, l-assi pernjati jkunu perpendikulari mal-pjan lonġitudinali tas-simetrija tal-vettura. 4.4. Is-saqajn tal-manikin għandhom jitqiegħdu kif ġej: 4.4.1. fil-każ tas-sedili ta’ quddiem sabiex il-livell li jivverifika l-orjentazzjoni trasversa tas-sedil tal-manikin jinġieb għall-orizzontali; 4.4.2. fil-każ tas-sedili ta’ wara, s-saqajn għandhom kemm hu possibbli jkunu rranġati b’tali mod li jkunu f’kuntatt mas-sedili ta’ quddiem. Jekk is-saqajn imbagħad jistrieħu fuq partijiet tal-paviment li huma f’livelli differenti, s-sieq li tiġi l-ewwel f’kuntatt mas-sedil ta’ quddiem għandha sservi bħala punt ta’ referenza u s-sieq l-oħra għandha tkun irranġata b’tali mod li l-livell li jivverifika l-orjentazzjoni trasversali tas-sedil tal-manikin tinġieb għall-orizzontali; 4.4.3. jekk il-punt H ikun qiegħed jistabilixxi ruħu fis-sedil taċ-ċentru, s-saqajn għandhom jitqiegħdu waħda fuq kull naħa tal-passaġġ. 4.5. Il-piżijiet għandhom jitqiegħdu fuq il-koxox, il-livell tat-trasversa tas-sedil tal-manikin jinġab orizzontali u l-piżijiet mqiegħda fuq is-sedil tal-manikin. 4.6. Il-manikin għandu jiċċaqlaq minn mad-dahar tas-sedil permezz tal-pern ta’ l-irkoppa u d-dahar imxaqleb ‘l quddiem. Il-manikin għandu jitqiegħed mill-ġdid fuq is-sedil tal-vettura billi jiżżerżaq lura fuq il-warrani tiegħu sakemm jiltaqa’ ma’ resistenza, d-dahar tal-manikin imbagħad ikun mistrieħ mad-dahar tas-sedil. 4.7. Forza orizzontali ta’ 10 ± 1 daN għandha tkun applikata darbtejn lill-manikin. Id-direzzjoni u l-punt ta’ l-applikazzjoni tal-forza jintwerew minn vleġġa sewda fuq il-figura 2 ta’ l-Appendiċi. 4.8. Il-piżijiet għandhom ikunu nstallati fuq in-naħiet tal-lemin u tax-xellug, u sussegwentement fuq il-qafas tas-sider. Il-livell trasversali tal-manikin għandu jinżamm orizzontalment. 4.9. Il-manikin li jinżamm orizzontali fid-direzzjoni trasversa, d-dahar għandu jixxaqleb il quddiem sakemm il-piżijiet tal-qafas tas-sider ikunu ‘l fuq mill-punt H, sabiex tkun eliminata xi frizzjoni mad-dahar tas-sedil. 4.10. Id-dahar tal-manikin għandu jiċċaqlaq bil-mod lura sabiex titwettaq l-istallazzjoni; il-livell tat-trasversa tal-manikin għandu jkun orizzontali. Jekk ma jkunx, il-proċedura t’hawn fuq għandha tirrepeti ruħha. 5. RIŻULTATI 5.1 Meta l-manikin ikun stabbilit kif deskritt fil-punt 4 t’hawn fuq, il-punt H tas-sedil tal-vettura kkonċernata għandu jkun il-punt H fuq il-manikin. 5.2. Kull wieħed mill-koordinati tal-punt H għandu jitkejjel eżatt kemm hu possibbli. L-istess għandu jgħodd għall-koordinati li jirrappreżentaw punti speċifiċi tal-kompartament tal-passiġġier. L-isporġenza ta’ dawn il-punti fuq il-pjan vertikali lonġitudinali għandu jkun pinġut fuq karta bil-kaxxi. 6. IVVERIFIKAR TAR-RELAZZJONI BEJN IL-PUNTI R U H 6.1. Ir-riżultati miksuba permezz tal-punt 5.2 li jirrigwardaw il-punt H għandhom ikunu mqabbla mal-koordinati tal-punti R kif fornuti mill-manifattur tal-vettura. 6.2. L-ivverifikar tar-relazzjoni bejn iż-żewġ punti għandu jkun meqjus sodisfaċenti għall-pożizzjoni bil-qiegħda f’dan il-każ, ladarba l-koordinati ta’ punt H ikunu fi ħdan rettangolu lonġitudinali li l-orizzontal tiegħu u l-ġnub vertikali tiegħu huma 30 mm u 20 mm rispettivament, u li d-djagonali tiegħu jittraversaw lill-xulxin fil-punt R. Jekk dan hu l-każ, il-punt R għandu jintuża għat-test u, jekk meħtieġ, il-manikin għandu jkun aġġustat b’tali mod li l-punt H jikkoinċidi mal-punt R. 6.3. Jekk il-punt H ma jaqax fi ħdan ir-rettangolu deskritt fil-punt 6.2 t’hawn fuq, żewġ determinazzjonijiet oħra tal-punt H għandhom jitwettqu (tlieta b’kollox). Jekk tnejn mit-tliet punti hekk stabbiliti jkunu fi ħdan ir-rettangolu, r-riżultat tat-test għandu jkun meqjus sodisfaċenti. 6.4. Jekk tnejn mit-tliet punti hekk stabbiliti jkunu ‘l-barra mir-rettangolu, r-riżultat tat-test għandu jkun meqjus bħala mhux sodisfaċenti. 6.5. Fil-każ tas-sitwazzjoni deskritta fil-punt 6.4 t’hawn fuq, jew meta l-verifika ma tkunx tista’ titwettaq għaliex il-manifattur tal-vettura ma jkunx ipprovda l-informazzjoni fuq il-pożizzjoni tal-punt R, ir-riżultat medju tat-tliet determinazzjonijiet tal-punt H jistgħu jintużaw u jkunu meqjusa applikabbli f’kull każ meta l-punt R jissemma f’din id-Direttiva. 6.6. Meta ssir il-verifika tar-relazzjoni tal-punti R u H f’vettura fi produzzjoni kurrenti, ir-rettangolu msemmi fil-punt 6.2 t’hawn fuq għandu jkun mibdul bi kwadru li l-ġenb tiegħu jkejjel 50 mm. -------------------------------------------------- ANNESS V METODU TAL-KEJL TA’ L-ISPORĠENZI 1. Sabiex ikun stabbilit l-ammont li bih oġġett jisporġi b’relazzjoni mal-panel li fuqu jkun immuntat, sfera ta’ 165 mm għandha tiċċaqlaq tanġentalment mal-panel u mall-komponent waqt din il-konsiderazzjoni. L-inklinazzjoni għandha tkun meqjusa bħala li tkun iffurmata bir-relazzjoni bejn il-varjazzjoni ‘y’ mkejla miċ-ċentru ta’ l-isfera perpendikulari mal-panel u l-varjazzjoni ‘x’ tal-kejl mill-istess ċentru parallel mal-panel. Formola għandha tkun meqjusa streamlined jekk l-inklinazzjoni lonġitudinali orizzontali li tirriżulta tkun anqas minn 1. Meta l-inklinazzjoni hija aktar jew daqs 1, għandu jkun hemm kalkolazzjoni tal-valur tagħha mkejjel mill-‘y’ stabbilita. Jekk il-pannelli u l-komponenti, etc, ikunu koperti b’materjali aktar rotob minn ebusija 50 Shore A, il-proċedura għall-kejl ta’ forom u sporġenzi deskritti hawn fuq għandhom japplikaw biss wara t-tneħħija ta’ materjali bħal dawn. 2. L-isporġenza tas-swiċċijiet, pumi tal-ġbid, etc, li qegħdin fiż-żona ta’ referenza għandha titkejjel bl-użu ta’ l-apparat tat-test u l-proċeduri deskritti hawn taħt: 2.1. Apparat 2.1.1. L-apparat tal-kejl għall-isporġenzi għandu jikkonsisti minn forma tar-ras emisferikali b’dijametru ta’ 165 mm, li fih hemm marżebba li tiżżerżaq b’dijametru ta’ 50 mm. 2.1.2. Il-pożizzjonijiet relattivi tal-parti aħħarija ċatta tal-marżebba u t-tarf tal-forma tar-ras għandha tintwera fuq skala ggradata, li fuqha indiċi li jista’ jiċċaqlaq għandu jirreġistra l-kejl massimu miksub meta l-apparat jitneħħa mill-oġġett li jkun ittestjat. Distanza minima ta’ 30 mm għandha tkun tista’ titkejjel; l-iskala tal-kejl għandha tkun iggradata f’nofs millimetri sabiex tagħmel possibbli indikazzjoni tal-livell ta’ sporġenza in kwistjoni. 2.1.3. Proċedura tal-kejl: 2.1.3.1. L-apparat għandu jitqiegħed fuq wiċċ ċatt sabiex l-assi tiegħu jkunu perpendikulari ma’ dak il-wiċċ. Meta l-parti aħħarija ċatta tal-marżebba tmiss il-wiċċ, l-iskala għandha tkun stabbilita f’zero. 2.1.3.2. Traversa ta’ 10 mm għandha tiddaħħal bejn il-parti aħħarija ċatta tal-marżebba u l-wiċċ miżmum; għandu jsir eżami sabiex ikun assigurat li l-indiċi mobbli jirreġistra dan il-kejl. 2.1.4. L-apparat għall-kejl ta’ l-isporġenzi huwa illustrat fil-figura 1. 2.2. Proċedura tat-test 2.2.1. Kavità għandha tkun iffurmata fil-forma tar-ras bil-ġbid lura tal-marżebba u l-indiċi mobbli għandu jitpoġġa mal-marżebba. 2.2.2. L-apparat għandu jkun applikat ma’ l-isporġenza li għandha titkejjel sabiex il-forma tar-ras tmiss mal-qasam tal-wiċċ massimu tal-madwar, b’forza li ma teċċedix 2 daN. 2.2.3. Il-marżebba għandha tkun imbuttata ‘l quddiem sakemm tagħmel kuntatt ma’ l-isporġenza tal-kejl u l-ammont ta’ l-isporġenza għandu jkun osservat fuq l-iskala. 2.2.4. Il-forma tar-ras għandha tkun aġġustata sabiex tikseb sporġenza massima. L-ammont ta’ l-isporġenza għandu jkun irrekordjat. 2.2.5. Jekk tnejn jew aktar kontrolli huma mqiegħda suffiċjentement qrib għall-marżebba jew għall-forma tar-ras sabiex imissuhom simultanjament, dawn għandhom ikunu trattati kif ġej: 2.2.5.1. Kontrolli multipli, li kollha kemm huma jkunu jinsabu fil-ħofra tal-forma tar-ras, għandhom jitqiesu li qegħdin jiffurmaw sporġenza singulari. 2.2.5.2. Jekk kontrolli oħra jipprevjenu eżami normali bil-kuntatt mal-forma tar-ras, għandhom ikunu mneħħija u t-test għandu jkun esegwit mingħajrhom. Għandhom ikunu sussegwentement ri-installati u ttestjati fis-sekwenza tagħhom ma’ kontrolli oħra li jkunu tneħħew sabiex jiffaċilitaw il-proċedura. -------------------------------------------------- ANNESS VI APPARAT U PROĊEDURA GĦALL-APPLIKAZZJONI TAL-PUNT 5.2.1 TA’ L-ANNESS I Dawk il-partijiet (swiċċijiet, pumi tal-ġbid eċċ.) li jistgħu jkunu minsusa bl-użu ta’ l-apparat u l-proċedura deskritta hawn taħt għandhom ikunu meqjusa bħala li huma x’aktarx minsusa mill-irkoppa ta’ l-okkupant: 1. Apparat Dijagramma ta’ l-apparat +++++ TIFF +++++ 2. Proċedura L-apparat jista’ jitqiegħed f’kull pożizzjoni taħt il-panel ta’ l-istrumenti sabiex: - l-impjant XX’ jibqa’ parallel ma’ l-impjant lonġitudinali medjan tal-vettura - l-assi X jista’ jkun imdawwar ‘l fuq u ‘l isfel mill-orizzontali ma tul angoli sa 30º. 3. Fit-twettiq tat-test t’hawn fuq, il-materjali kollha ta’ ebusija anqas minn 50 shore A għandhom jitneħħew. --------------------------------------------------