Rialacha AE maidir le conarthaí díorthach thar an gcuntar, contrapháirtithe lárnacha agus stórtha trádála
ACHOIMRE AR:
Rialachán (AE) Uimh. 648/2012 maidir le díorthaigh thar an gcuntar, contrapháirtithe lárnacha agus stórtha trádála
CAD IS AIDHM LEIS AN RIALACHÁN?
- Leagtar síos rialacha leis an rialachán maidir le bonneagar margaidh Eorpach (EMIR) maidir le conarthaí díorthach thar an gcuntar (OTC)* conarthaí, contrapháirtithe lárnacha (CPLanna)* Agus agus stórtha trádála*, ar aon dul le gealltanais G20 a rinneadh in Pittsburgh, na Stáit Aontaithe, i Meán Fómhair 2009.
- Is é is aidhm le EMIR riosca córasach a laghdú, trédhearcacht a mhéadú sa mhargadh thar an gcuntar agus cobhsaíocht airgeadais a choinneáil.
- Leasaíodh EMIR roinnt uaireanta, agus leasaíodh an uair is deireanaí é le Rialachán (AE) 2022/2554, an Gníomh um Athléimneacht Dhigiteach Oibríochtúil (ar a dtugtar DORA), lena bhféachtar le go n–áiritheofar go mbeidh an earnáil airgeadais ábalta fanacht seasmhach nuair atá cur isteach tromchúiseach oibríochtúil ann (féach an achoimre).
PRÍOMHPHOINTÍ
- Chun trédhearcacht a mhéadú, ceanglaítear le EMIR go dtuairisceofar gach faisnéis faoi gach conradh díorthach Eorpach do stórtha trádála agus go gcuirfear an fhaisnéis sin ar fáil d’údaráis mhaoirseachta, lena n–áirítear an tÚdarás Eorpach um Urrúis agus Margaí (ESMA).
- Chun laghdú a dhéanamh ar riosca creidmheasa an chontrapháirtí*, leagtar amach leis an rialachán maidir le bonneagar margaidh Eorpach dianoibleagáidí eagrúcháin, iompair ghnó agus stuamachta do chontrapháirtithe lárnacha. Ní mór conarthaí díorthach caighdeánacha a ghlanadh trí chontraphháirtite lárnacha (féach imréiteach*).
- D’fhonn athléimneacht oibríochtúil dhigiteach earnáil airgeadais an Aontais Eorpaigh (AE) a neartú, lena leasaítear Rialachán (AE) 2022/2554, leagtar síos ceanglais maidir le hathléimneacht chórais líonra agus faisnéise na gcontrapháirtithe lárnacha agus na stórtha trádála lena áirithiú gur féidir leo gach cineál cur isteach agus bagairtí a bhaineann le TFC a sheasamh, aghaidh a thabhairt orthu agus teacht chucu féin uathu.
- Chun riosca oibriúcháin* a laghdú maidir le conarthaí díorthach thar an gcuntar nach ndéantar a imréiteach go lárnach, ceanglaítear le EMIR ar na contrapháirtithe nósanna imeachta stóinsithe a bheith i bhfeidhm acu chun téarmaí na gconarthaí a dheimhniú go tráthúil, chun díospóidí a shainaithint agus a réiteach go luath agus chun marcáil ón margadh* a dhéanamh ar bhonn laethúil, luach na gconarthaí atá amuigh. Thairis sin, ní mór do na contrapháirtithe comhthaobhacht a mhalartú agus a áirithiú go bhfuil dóthain caipitil acu chun bainistiú a dhéanamh ar an riosca nach bhfuil cumhdaithe ag an gcomhthaobhacht.
- Tá feidhm ag na hoibleagáidí imréitigh agus tuairiscithe maidir le gnólachtaí a bhfuil sealúchais mhóra acu i ndíorthaigh thar an gcuntar, lena n-áirítear:
- comhlachtaí airgeadais, amhail bainc agus comhlachtaí árachais;
- comhlachtaí neamhairgeadais, amhail comhlachtaí fuinnimh agus aerlínte.
Díolúintí
- Tá idirbhearta laistigh de ghrúpa díolmhaithe ó imréiteach lárnach, ó thuairisciú agus ón oibleagáid corrlaigh a mhalartú maidir le díorthaigh thar an gcuntar nach ndéantar a imréiteach go lárnach faoi choinníollacha áirithe.
- Tá socruithe do scéimeanna pinsin díolmhaithe go sealadach ós rud é nár forbraíodh aon réiteach inmharthana fós chun rannpháirtíocht socruithe scéimeanna pinsean a cheadú san imréiteach lárnach.
- Tá eintitis phoiblí agus institiúidí idirnáisiúnta díolmhaithe ó raon feidhme EMIR (agus tá an díolúine maidir le tuairisciú ag brath ar an eintiteas).
- Is féidir an oibleagáid imréitigh a chur ar fionraí maidir le conarthaí díorthach thar an gcuntar nó contrapháirtithe áirithe faoi chúinsí áirithe.
Freagrachtaí an Údaráis Eorpaigh um Urrúis agus Margaí
- Tá ESMA freagrach as conarthaí a aithint ar cheart dóibh bheith faoi réir na hoibleagáide imréitigh, is é sin, na cinn atá caighdeánaithe agus nach mór iad a imréiteach trí CPLanna.
- Tá ról tábhachtach ag ESMA maidir lena áirithiú go ndéanfar tuilleadh comhchuibhithe agus comhair idir údaráis Bhallstáit AE atá freagrach as maoirseacht a dhéanamh ar CPLanna an Aontais.
- Tá ÚEUM freagrach as aitheantas a thabhairt do CPLanna nach bhfuil san Aontas agus ar mian leo seirbhísí imréitigh a thairiscint san Aontas, agus déanann sé maoirseacht ar CPLanna nach bhfuil san Aontas, ar CPLanna iad a bhfuil tábhacht shistéamach leo maidir le cobhsaíocht airgeadais san Aontas nó i gceann amháin nó níos mó de na Ballstáit (CPLanna Leibhéal 2).
- Déanann ESMA maoirseacht freisin ar na stórtha trádála.
- Ceanglaítear le Rialachán leasaitheach (AE) 2022/2554 ar ESMA dréachtchaighdeáin theicniúla rialála a fhorbairt chun íosmhéid ábhair agus riachtanais an bheartais maidir le leanúnachas gnó agus an phlean athshlánaithe ó thubaiste a shainiú, gan beartas maidir le leanúnachas gnó TFC agus pleananna athshlánaithe ó thubaiste a áireamh.
Inniúlachtaí
- Leagtar amach in EMIR inniúlachtaí na nithe seo a leanas:
- údaráis inniúla náisiúnta, coláistí maoirseoirí agus ESMA — chun CPLanna atá bunaithe san Aontas a údarú agus a mhaoirsiú;
- ESMA, an coláiste CPL nach bhfuil san Aontas Eorpach agus na bainc cheannais eisiúna d’airgeadraí an Aontais — chun CPLanna nach bhfuil san Aontas Eorpach a aithint agus chun maoirseacht leanúnach a dhéanamh ar chomhlíonadh CPLanna Leibhéal 2 le EMIR.
- Ghlac an Coimisiún Eorpach roinnt rialachán tarmligthe, lena n-áirítear caighdeáin theicniúla bunaithe ar dhréachtaí ÚEUM, chun téarmaí an rialacháin a fhorlíonadh. Cumhdaíonn na caighdeáin theicniúla arna bhforbairt ag ESMA raon topaicí, lena n–áirítear:
- ceanglais chaipitil na gCPLanna;
- na sonraí íosta atá le tuairisciú chuig stórtha trádála;
- tuairisciú maoirseachta ar institiúidí maidir leis an gceanglas maidir le cumhdach leachtachta.
- Tá sé de chumhacht aige freisin rialacháin tarmligthe a ghlacadh maidir le gnéithe éagsúla, lena n-áirítear:
- leasuithe ar liosta na n-eintiteas atá díolmhaithe ón rialachán;
- rialacha nós imeachta a bhaineann le fíneálacha nó íocaíochtaí pionósacha tréimhsiúla a fhorchur;
- bearta chun Iarscríbhinn II a leasú chun forbairtí sna margaí airgeadais a chur san áireamh;
- sonrú breise ar chineál na dtáillí, ar na nithe a bhfuil na táillí dlite ina leith, ar mhéid na dtáillí agus ar an modh ina n-íocfar iad.
- Ghlac sé cinntí cur chun feidhme maidir le roinnt gnéithe lena n-áirítear coibhéis na gcóras rialála do CPLanna i dtíortha áirithe nach bhfuil san Aontas.
CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN RIALACHÁIN?
Tá sé i bhfeidhm ón 16 Lúnasa 2012.
CÚLRA
Déantar díorthaigh thar an gcuntar a chaibidliú go príobháideach de ghnáth. Ní bhíonn an fhaisnéis maidir leo ar fáil dá réir sin ach do na páirtithe conarthachta, agus mar sin d’fhéadfadh sé a bheith deacair cineál agus leibhéal na rioscaí lena mbaineann a aithint.
Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach:
PRÍOMHTHÉARMAÍ
Díorthach thar an gcuntar (OTC). Is conradh airgeadais é díorthach atá nasctha le luach todhchaí nó le stádas aonáin fholuitigh amhail sócmhainn, innéacs nó ráta úis. Is díorthach é díorthach thar an gcuntar nach dtrádáiltear ar mhalartán ná ar mhargadh coibhéiseach neamh–AE ach ina ionad sin a dhéantar a chaibidliú go príobháideach idir dhá chontrapháirtí, banc agus monaróir, mar shampla.
Contrapháirtí lárnach (CPL). Comhlacht a ghníomhaíonn idir an dá chontrapháirtí in idirbheart, ag gníomhú dó mar cheannaitheoir do gach díoltóir agus an díoltóir do gach ceannaitheoir. Is é príomhchuspóir CCP bainistíocht a dhéanamh ar an riosca nach mbeadh contrapháirtí ábalta na híocaíochtaí riachtanacha a dhéanamh nuair atá siad dlite, agus a dteipeann air an beart a dhéanamh.
Stór trádála. Ionad lárnach sonraí ina dtuairiscítear sonraí faoi idirbhearta díorthach. Is comhlachtaí tráchtála iad stórtha trádála. Tá stórtha trádála domhanda ann do dhíorthaigh creidmheasa, ráta úis agus cothromais thar an gcuntar (cineál ar leith de dhíorthach amhail scair-roghanna nó todhchaíochtaí).
Riosca creidmheasa an chontrapháirtí. Riosca go ndéanfaidh contrapháirtí, i.e. an páirtí eile in idirbheart airgeadais, mainneachtain ar íocaíocht.
Imréiteach. Na gníomhaíochtaí uile ón am a ndéantar ceangaltas dtaobh idirbhirt go dtí an t -am a socraítear é.
Riosca oibriúcháin. Riosca caillteanais a eascraíonn as próisis inmheánacha nó imeachtaí seachtracha atá neamhleor nó ar theip orthu, mar shampla calaois, earráid an duine nó sceimhlitheoireacht.
Marcáil ón margadh. Luach a shannadh do shócmhainn atá cothrom le praghas reatha margaidh na sócmhainne nó ceann arna ríomh bunaithe ar shócmhainní caighdeánaithe gaolmhara a bhfuil margadh ann ina leith.
PRÍOMHDHOICIMÉAD
Rialachán (AE) Uimh. 648/2012 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 4 Iúil 2012 maidir le díorthaigh thar an gcuntar, contrapháirtithe lárnacha agus stórtha trádála (IO L 201, 27.7.2012, lgh. 1–59).
Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán (AE) Uimh. 648/2012 a chorprú sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.
DOICIMÉID GHAOLMHARA
Rialachán (AE) 2022/2554 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 14 Nollaig 2022 maidir le hathléimneacht dhigiteach oibríochtúil don earnáil airgeadais agus lena leasaítear Rialacháin (CE) Uimh. 1060/2009, (AE) Uimh. 648/2012, (AE) Uimh. 600/2014, (AE) Uimh. 909/2014 agus (AE) 2016/1011 (IO L 333, 27.12.2022, lgh. 1–79).
Nuashonraithe 25.10.2023