An Bord Eorpach um Riosca Sistéamach

ACHOIMRE AR:

Rialachán (AE) Uimh. 1092/2010 maidir le formhaoirseacht stuamachta ar an macraileibhéal ag an Aontas Eorpach ar an gcóras airgeadais agus bunú Boird Eorpaigh um Riosca Sistéamach

CAD IS AIDHM LEIS AN RIALACHÁN?

Arna leasú le Rialachán (AE) 2019/2176, bunaítear leis an mBord Eorpach um Riosca Sistéamach (BERS) chun maoirseacht stuamachta ar an macraileibhéal ar chóras airgeadais an Aontais Eorpaigh (AE) a sholáthar agus chun rannchuidiú le rioscaí sistéamacha* a chosc nó a mhaolú san AE ina iomláine nó i gcodanna de. Déanann BERS rioscaí cobhsaíochta airgeadais a shainaithint agus a phlé beag beann ar a dtionscnamh.

Bunaítear BERS mar chuid den Chóras Eorpach nua Maoirseachta Airgeadais, lena n-áirítear freisin:

an tÚdarás Baincéireachta Eorpach;
An tÚdarás Eorpach um Árachas agus Pinsin Cheirde;
an tÚdarás Eorpach um Urrúis agus Margaí;
an Comhchoiste um Údaráis Maoirseachta na hEorpa;
údaráis mhaoirseachta i mBallstáit AE.

Áirítear san ailtireacht mhaoirseachta sin freisin Rialachán (AE) Uimh. 1096/2010, lena dtugtar cúraimí sonracha áirithe don Bhanc Ceannais Eorpach (BCE) chun tacú le BERS.

PRÍOMHPHOINTÍ

Sainordú, cuspóirí agus sainchúraimí

Tá BERS bunaithe in Frankfurt am Main (an Ghearmáin). Tá sé freagrach as monatóireacht agus anailísiú riosca a dhéanamh ar an gcóras airgeadais ina iomláin (dá dtagraítear maoirseacht macrastuamachta freisin). Chun é sin a dhéanamh, bíonn ar BERS ach go háirithe:

rioscaí sistéamacha a aithint agus na rioscaí sin a rangú in ord tosaíochta;
rabhaidh a eisiúint nuair a mheastar gur rabhaidh suntasacha iad agus na rabhaidh sin a chur ar fáil go poiblí más gá;
gníomhaíocht feabhais a mholadh mar fhreagra ar na rioscaí a aithnítear;
rabhadh agus measúnú rúnda a tharchur chuig Comhairle an Aontais Eorpaigh nuair a mheasann sí gur dócha go dtarlóidh staid éigeandála;
monatóireacht a dhéanamh ar na bearta a nglactar leo mar fhreagairt ar rabhaidh agus ar mholtaí;
comhordaíonn sé le heagraíochtaí airgeadais idirnáisiúnta amhail an Ciste Airgeadaíochta Idirnáisiúnta agus an Bord um Chobhsaíocht Airgeadais.

Eagrú agus rialachas

Struchtúr BERS:

Bord Ginearálta lena n-áirithítear comhlíonadh na gcúraimí trí na cinntí is gá a dhéanamh, faoi chathaoirleacht Uachtarán BCE;
Coiste Stiúrtha a chabhraíonn leis an bpróiseas cinnteoireachta;
Rúnaíocht atá freagrach as gnó laethúil agus as tacaíocht a chur ar fáil;
Coiste Comhairleach Eolaíoch agus Coiste Comhairleach Teicniúil a chuireann comhairle agus cúnamh ar fáil.

Déanann cathaoirleach BERS ionadaíocht sheachtrach air; Tá beirt leaschathaoirleach aige freisin. Cuireann BCE tacaíocht anailíseach, staitistiúil, lóistíochta agus riaracháin ar fáil do BERS trína Rúnaíocht a reáchtáil.

Cuireann Bord Maoirseachta BCE agus an Bord Réitigh Aonair ionadaí chuig an mBord Ginearálta (gan aon chearta vótála). Chun cur isteach polaitiúil a sheachaint, ní fhéadfaidh aon chomhalta den Bhord Ginearálta oifig rialtais a shealbhú i mBallstát.

Rabhaidh agus moltaí

Má tá rioscaí suntasacha sistéamacha ann do chuspóir BERS, déanfaidh sé rabhaidh a eisiúint agus, más iomchuí, moltaí le haghaidh gníomhaíochtaí feabhais, tionscnaimh reachtacha san áireamh más iomchuí.

Dírítear na rabhaidh agus na moltaí sin ach go háirithe ar:

an AE ina iomláin;
Ballstát amháin nó níos mó;
BCE le haghaidh na gcúraimí maoirseachta macrastuamachta baincéireachta a thugtar dó;
údarás maoirseachta Eorpach amháin nó níos mó;
údarás maoirseachta náisiúnta amháin nó níos mó;
údarás náisiúnta amháin nó níos mó atá ainmnithe chun bearta a chur i bhfeidhm atá dírithe ar aghaidh a thabhairt ar riosca sistéamach nó macrastuamachta;
an Coimisiún Eorpach maidir le reachtaíocht ábhartha AE;
húdaráis réitigh arna n-ainmniú ag na Ballstáit; nó
an Bord Réitigh Aonair.

Moltaí BERS

Ní mór do sheolaithe mholtaí BERS cloí le haon easpa gnímh nó míniú a thabhairt ina leith. Má chinneann BERS nár leanadh a mholadh nó nár thug seolaithe údar leordhóthanach lena neamhghníomhaíocht, cuireann sé na seolaithe, Parlaimint na hEorpa, an Chomhairle agus na húdaráis mhaoirseachta Eorpacha ábhartha ar an eolas faoi rún.

Forbairt bhreise ar an gcóras Eorpach um fhaireachas

De réir mar a tháinig géarchéim airgeadais 2008 chun cinn agus de réir mar a chuaigh géarchéim an fhiachais cheannasaigh in olcas sa limistéar euro in 2010-2011, ba ghá córais bhaincéireachta an limistéir euro a chomhtháthú tuilleadh. As sin a d’eascair tionscnamh an Aontais maidir leis an aontas baincéireachta.

Rinneadh athbhreithniú ar oibríocht Rialachán (AE) Uimhir 1092/2010 in 2013. Ba é an toradh a bhí air sin ar deireadh ná na leasuithe a tugadh isteach i Rialachán (AE) 2019/2176. Chuir siad sin rialachas BERS in oiriúint chun oibriú na nithe seo a leanas ó 2014 i leith a chumhdach:

Sásra Maoirseachta Aonair, lena gcuirtear BCE mar mhaoirseoir ceannais ar bhainc an limistéir euro (os cionn 2,000 banc)(féadfaidh tíortha nach bhfuil sa limistéar euro a chinneadh freisin dul isteach ann); agus
Sásra Réitigh Aonair, arb é is cuspóir dó réiteach ordúil na mbanc a bhfuil ag cliseadh orthu a chumhdaítear leis an Sásra Maoirseachta Aonair a áirithiú gan airgead na gcáiníocóirí a úsáid.

Baineann na hathruithe a tugadh isteach le Rialachán (AE) 2019/2176 freisin leis na rialacha maidir le rioscaí in earnáil baincéireachta an Aontais a laghdú. Tá siad seo ag athrú i gcónaí le himeacht ama agus áirítear orthu:

an treoir maidir le ceanglais chaipitil (Treoir 2013/36/EU — féach achoimre) agus rialachán (Rialachán (AE) Uimh.575/ 2013 — féach achoimre);
an treoir maidir le téarnamh agus réiteach na mbanc (Treoir 2014/59/EU — féach achoimre);
an rialachán maidir leis an sásra réitigh aonair (arna leasú le Rialachán (AE) (2019/877 — féach achoimre);
scéimeanna ráthaíochta taiscí (Treoir 2014/49/AE — féach achoimre), lena gcosnaítear taiscí atá i seilbh daoine aonair agus cuideachtaí;
an treoir maidir le hiasachtaí neamhthuillmheacha (Treoir (AE) 2021/2167 — féach achoimre).

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN RIALACHÁIN?

Tá sé i bhfeidhm ón 16 Nollaig 2010.

CÚLRA

Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach:

Baincéireacht agus airgeadas (Coimisiún Eorpach
Aontas Baincéireachta (An Coimisiún Eorpach)
Aontas baincéireachta (An Banc Ceannais Eorpach)
Cad is aontas na margaí caipitil ann? (An Coimisiún Eorpach)
An córas Eorpach um maoirseacht airgeadais (An Coimisiún Eorpach)
Misean agus bunú (an Bord Eorpach um Riosca Sistéamach).

PRÍOMHTHÉARMAÍ

Riosca sistéamach. Riosca go gcuirfí isteach ar an gcóras airgeadais a bhféadfadh iarmhairtí tromchúiseacha diúltacha a bheith aige ar fhíorgheilleagar an Aontais nó ar cheann amháin nó níos mó dá Bhallstáit agus ar fheidhmiú an mhargaidh inmheánaigh. D’fhéadfadh gach cineál idirghabhálaithe airgeadais, margaí agus bonneagair a bheith tábhachtach go sistéamach go pointe áirithe.

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Rialachán (AE) Uimh. 1092/2010 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 24 Samhain 2010 maidir le formhaoirseacht stuamachta ar an macraileibhéal ag an Aontas Eorpach ar an gcóras airgeadais agus lena mbunaítear Bord Eorpach um Riosca Sistéamach (IO L 331, 15.12.2010, lgh. 1–11).

Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán (AE) Uimhir 1092/2010 a chorprú sa bhuntéacs. Níl ach luach doiciméadach ag an leagan comhdhlúite.

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Treoir (AE) 2021/2167 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 24 Samhain 2021 maidir le seirbhíseoirí creidmheasa agus ceannaitheoirí creidmheasa agus lena leasaítear Treoir 2008/48/CE agus Treoir 2014/17/AE (IO L 438, 8.12.2021, lgh. 1–37).

Rialachán (AE) Uimh. 806/2014 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 15 Iúil 2014 lena mbunaítear rialacha aonfhoirmeacha agus nós imeachta aonfhoirmeach le haghaidh réiteach institiúidí creidmheasa agus comhlachtaí infheistíochta áirithe faoi chuimsiú Sásra Réitigh Aonair agus Ciste Réitigh Aonair agus lena leasaítear Rialachán (AE) Uimh. 1093/2010 (IO L 225, 30.7.2014, lgh. 1–90).

Féach an leagan comhdhlúite.

Treoir 2014/49/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 16 Aibreán 2014 maidir le scéimeanna ráthaíochta taiscí (athmhúnlú) (IO L 173, 12.6.2014, lgh. 149–178).

Féach an leagan comhdhlúite.

Rialachán (AE) Uimh. 575/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 26 Meitheamh 2013 maidir le ceanglais stuamachta i gcomhair institiúidí infheistíochta agus gnólachtaí infheistíochta agus lena leasaítear Rialachán (AE) Uimh. 648/2012 (IO L 176, 27.6.2013, lgh. 1–337).

Féach an leagan comhdhlúite.

Treoir 2013/36/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 26 Meitheamh 2013 maidir le rochtain ar ghníomhaíocht institiúidí creidmheasa agus maoirseacht stuamachta institiúidí creidmheasa agus gnólachtaí infheistíochta, lena leasaítear Treoir 2002/87/CE agus lena n–aisghairtear Treoir 2006/48/CE agus Treoir 2006/49/CE (IO L 176, 27.6.2013, lgh. 338–436).

Féach an leagan comhdhlúite.

Rialachán (AE) Uimh. 1096/2010 ón gComhairle an 17 Samhain 2010 lena dtugtar tascanna sonracha don Bhanc Ceannais Eorpach maidir le feidhmiú an Bhoird Eorpaigh um Riosca Sistéamach (IO L 331, 15.12.2010, lgh. 162–164).

Nuashonraithe 03.04.2023