An stiogma a baineann le cliseadh gnó a shárú
ACHOIMRE AR:
Teachtaireacht (COIM(2007) 584 leagan deireanach) – An Stiogma a bhaineann le cliseadh gnó a shárú - le haghaidh beartas athdheise - Comhpháirtíocht Liospóin i leith Fáis agus Fostaíochta a Chur Chun Feidhme
CAD IS AIDHM LEIS AN TEACHTAIREACHT?
-
Sa teachtaireacht seo, iarrann an Coimisiún Eorpach ar thíortha an Aontais Eorpaigh (AE) a rialacha agus nósanna imeachta náisiúnta i réimse an chliste gnó a fheabhsú.
-
Tá go leor cuideachtaí fadbhunaithe ann mar nár ghéill a mbunaitheoirí fiú i ndiaidh cliseadh tosaigh. Féadfar cliseadh gnó a shárú má thugtar athdheis d'fhiontraithe.
PRÍOMHPHOINTÍ
Ní thagann leath de na gnóthaí ar fad slán i ndiaidh na gcúig bliana tosaigh. Níl cliseadh gnóthaí, áfach, ar neamhréir le fuinneamh geilleagrach. Go minic, i dtuairimí an phobail, samhlaítear go bhfuil nasc idir cliseadh agus calaois nó neamhábaltacht phearsanta. Ach fós níl ach idir 4 agus 6 % d'fhéimheacht calaoiseach. Formhór an ama, is iarmhairt dhíreach d'athnuachan gnó é féimheacht go díreach.
Baineann costas ard le clistí gnó i dtaca le fostaíocht, cumhacht ceannaigh (tuarastail neamhíoctha) agus airgeadas (fiachais neamhíoctha). D'fhéadfaí an costas seo a laghdú dá mbeadh cúnamh níos fearr ar fáil do ghnóthaí i gcruachás agus, i gcás féimheachta, dá mbeadh sé níos éasca tosú as an nua. Ina theannta sin, foghlaimíonn fiontraithe a chuireann tús nua le gnó ó na botúin a rinne siad agus éiríonn níos fearr leo ina dhiaidh sin. Bunaithe ar na cúiseanna sin ar fad, ba cheart athdheis a thabhairt do gach gnó ar chlis air.
Íomhá phoiblí, oideachas agus na meáin
-
Cúis imní d'Eorpaigh is ea an cliseadh gnó. Ní mór a thaispeáint dóibh go bhfuil iarrachtaí nua á ndéanamh mar chuid de ghnáthphróiseas foghlama, taighde agus fionnachtana trí, mar shampla, fheachtais faisnéise agus cláir oideachais.
-
Tá ról ag na meáin freisin, go háirithe chomh fada is a bhaineann le comhrac an cliché gur coir é féimheacht, beag beann ar an gcúis. Ar deireadh, ba cheart go dtarraingeodh buan-idirphlé leis na páirtithe ar fad lena mbaineann aird Eorpach ar na buntáistí a bhaineann le tosú as an nua.
Ról dlí dócmhainneachta
-
I mórán de dhlíthe féimheachta na hEorpa déileáiltear le cliseadh gnó chalaoisigh agus ionraic sa tslí chéanna. Uaireanta, forchuirtear siad srianta, toirmisc agus dícháilíochtaí fiú ar fhéimheacht iontu. Ba cheart go ndéanfaí idirdhealú níos mó idir an tslí a gcaitear le féimheacht chalaoiseach agus neamhchalaoiseach.
-
Ina theannta sin, ba chóir go mbeadh imeachtaí dlíthiúla níos simplí agus níos tapa, agus nach mairfidís níos faide ná bliain amháin. Ar deireadh, ba cheart go ndéanfaí foráil sa reachtaíocht maidir le luath-urscaoileadh fiachais le híoc faoi réir critéir áirithe. D'fhéadfadh fiachais ollmhóra a bheith mar bhonn le drogall a bheith ar fhiontraí gnó eile a bhunú.
Ag tacú go gníomhach le gnóthaí i gcruachás
-
Ní mór cliseadh gnó a chosc trí thacú le fiontraithe a luaithe agus is féidir. Molann an Coimisiún go dtabharfadh tíortha an AE isteach bearta tacaíochta cosúil le cúnamh saineolaithe.
-
De bhrí nach bhfuil d'acmhainn ag gnóthaí i gcruachás íoc as comhairle chostasach, tá sé riachtanach go mbeadh tacaíocht den sórt sin níos inrochtana. Tá ionstraim luathrabhaidh forbartha ag an gCoimisiún: tá uirlis luathrabhaidh ar fáil ar líne le cabhrú le fiontraithe meastachán mear a dhéanamh ar a bhfóntacht airgeadais. Thairis sin, tairgeann clár INTERREG IVC agus eagraíochtaí gnó Eorpacha go leor féidearthachtaí líonraithe agus malartú dea-chleachtas i réimse na tacaíochta gnó.
-
Ar deireadh, is féidir féimheacht a chosc trí roghanna eile a bhreithniú: comhairlíonn an Coimisiún don AE béim a leagan ar athstruchtúrú agus tarrtháil gnóthaí atá i gcruachás.
Ag tacú go gníomhach le fiontraithe a bhfuil tús nua á chur acu le gnó
-
Bíonn deacrachtaí síceolaíocha, teicniúla agus airgeadais le sárú ag fiontraithe a chinneann an dara gnó a bhunú. Dá bhrí sin, ba chóir deiseanna oiliúna agus oiliúnaithe a chur ar fáil dóibh. Is gá freisin béim a leagan ar an nasc idir na fiontraithe sin agus a gcliaint, comhpháirtithe gnó agus infheisteoirí, a mbíonn amhras orthu go minic faoi fhéimheacht.
-
Ina theannta sin, teastaíonn acmhainní airgeadais ó fhiontraithe a bhfuil tús nua á chur acu le gnó. Ba cheart do chomhlachtaí poiblí fáil réidh le bacainní ar mhaoiniú poiblí. Níor cheart go mbeadh bainc agus institiúidí airgeadais chomh airdeallach vis-à-vis fiontraithe a bhfuil tús nua á chur acu le gnó, agus níor cheart go mbeadh ainmneacha féimheach neamhchalaoiseach ar liostaí a bhfuil srian á chur ar rochtain ar iasachtaí san earnáil bhaincéireachta mar thoradh orthu.
CÚLRA
Chun tuilleadh faisnéise a fháil, féach:
PRÍOMHDHOICIMÉAD
Teachtaireacht ón gCoimisiún chuig Parlaimint na hEorpa, chuig an gComhairle, chuig Coiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa agus chuig Coiste na Réigiún: An stiogma a bhaineann le cliseadh gnó a shárú - le haghaidh beartas athdheise - Comhpháirtíocht Liospóin i leith Fáis agus Fostaíochta a Chur Chun Feidhme (COM(2007) 584 leagan deireanach, 5.10.2007)
Nuashonraithe 01.12.2016