Ciste Dlúthpháirtíochta an Aontais Eorpaigh
ACHOIMRE AR:
Rialachán (CE) Uimh. 2012/2002 lena mbunaítear Ciste Dlúthpháirtíochta an Aontais Eorpaigh
CAD IS AIDHM LEIS AN RIALACHÁN?
- Bunaítear leis Ciste Dlúthpháirtíochta an Aontais Eorpaigh (CDAE), lena soláthraítear cúnamh airgeadais do thíortha AE atá ag tabhairt aghaidh ar mhórthubaistí nádúrtha.
- Faoi rialacha nua a glacadh in 2014 (trí Rialachán leasaitheach (AE) Uimh. 661/2014), rinneadh nósanna imeachta oibre a shimpliú agus soiléiríodh critéir incháilitheachta, agus leathnaíodh an Ciste chun triomach a chlúdach.
- Tar éis na ráige de COVID-19 in 2020, leasaíodh na rialacha tuilleadh le Rialachán (AE) 2020/461 trína bhféadfaidh an CDAE cúnamh airgeadais a sholáthar, ní hamháin do thíortha atá ag tabhairt aghaidh ar thubaistí nádúrtha ach do thíortha lena mbaineann móréigeandálaí sláinte poiblí freisin.
PRÍOMHPHOINTÍ
Coinníollacha idirghabhála
- Mar riail ghinearálta, is féidir leis an CDAE cúnamh airgeadais a sholáthar más mó an damáiste díreach iomlán de bharr tubaiste ná €3 bhilliún (ag praghsanna 2011) nó 0.6% d’ollioncam náisiúnta (OIN) na tíre AE, cibé acu is ísle.
- Le Rialachán (AE) 2020/461 leathnaítear an rialachán (CE) 2012/2002 chun móréigeandáil sláinte poiblí a chlúdach, rud a chiallaíonn aon ghuais thromchúiseach ar baol don bheatha nó ar baol tromchúiseach eile don tsláinte de thionscnamh bitheolaíoch i dtír incháilithe í a dhéanann dochar mór do shláinte an duine agus ar gá gníomhaíocht chinntitheach a dhéanamh ina leith chun cosc a chur ar aon scaipeadh breise. Chun cáiliú, bheadh ualach airgeadais phoiblí ar an tír atá incháilithe i leith bearta práinnfhreagartha a meastar a gcostas a bheith os cionn €1.5 billiún (de réir phraghsanna 2011), nó breis agus 0.3 % dá OTI mar thoradh ar an éigeandáil sin.
- Cé gurb iad tubaistí móra príomhfhócas an CDAE, tá cúnamh ar fáil freisin le haghaidh tubaistí réigiúnacha ar bhonn níos teoranta, arb é an tairseach incháilitheachta 1.5% d’olltáirgeacht intíre (OTI) an réigiúin, nó 1% do réigiún is forimeallaí.
Straitéisí ar mhaithe le cosc tubaistí agus bainistíocht riosca
Leis na rialacha nua spreagtar tíortha AE chun straitéisí ar mhaithe le cosc tubaiste agus bainistíocht riosca a chur ar bun trí thuarascálacha roimh iarratais agus ina ndiaidh a éileamh. Má mhainníonn tíortha lena mbaineann dlí an Aontais a chur chun feidhme arís agus arís eile maidir le riosca tubaiste a chosc tá an baol ann go laghdófaí a gcúnamh nó go ndiúltófaí cúnamh a thabhairt dóibh.
Na tíortha incháilithe
Tá tíortha AE chomh maith le tíortha atá i mbun ballraíocht in AE a idirbheartú clúdaithe faoi Chiste Dlúthpháirtíochta an Aontais Eorpaigh.
Cad chuige a bhaintear feidhm as Ciste Dlúthpháirtíochta an Aontais Eorpaigh?
- Cuireann an CDAE airgead le hairgead poiblí a chaitheann na dtíortha féin chun oibríochtaí éigeandála riachtanacha a mhaoiniú. Áirítear orthu sin:
- bonneagar riachtanach athbhunú, e.g. fuinneamh, uisce, sláinte agus oideachas;
- lóistín sealadach agus costais seirbhísí éigeandála chun freastal ar riachtanais láithreacha;
- bonneagar um chosc a fháil, amhail dambaí;
- bearta chun oidhreacht chultúrtha a chosaint;
- oibríochtaí glanta; agus
- bearta arb é is aidhm leo cúnamh a sholáthar go tapa, lena n–áirítear cúnamh leighis, don phobal lena mbaineann an mhóréigeandáil sláinte poiblí agus an pobal a chosaint ar bhaol a n–ionfhabhtaithe, lena n–áirítear scaipeadh galar a chosc, a rialú nó faireachán a dhéanamh air, rioscaí tromchúiseacha don tsláinte phoiblí a chomhrac nó an tionchar a bheadh acu ar an tsláinte phoiblí a mhaolú.
- Tá íocaíochtaí ón CDAE teoranta do bhearta maoinithe lena maolaítear damáiste neamh–inárachais agus caithfear é a aisghabháil má íocann tríú páirtí an costas a bhaineann leis an damáiste a dheisiú ina dhiaidh sin.
Iarratais ar chúnamh
Buiséad
CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN RIALACHÁIN?
- Tá Rialachán (CE) Uimh. 2012/2002 i bhfeidhm ón 15 Samhain 2002.
- Tá Rialachán Leasaitheach (AE) 661/2014 i bhfeidhm ón 28 Meitheamh 2014.
- Tá Rialachán Leasaitheach (AE) 2020/461 i bhfeidhm ón 1 Aibreán 2020.
CÚLRA
Le haghaidh breis faisnéise, féach:
PRÍOMHDHOICIMÉAD
Rialachán (CE) Uimh. 2012/2002 ón na gComhairle an 11 Samhain 2002 lena mbunaítear Ciste Dlúthpháirtíochta an Aontais Eorpaigh (IO L 311, 14.11.2002, lgh. 3-8)
Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán (CE) Uimh. 2012/2002 a ionchorprú sa téacs bunaidh. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.
DOICIMÉID GHAOLMHARA
Comhaontú Idirinstitiúideach an 2 Nollaig 2013 idir Parlaimint na hEorpa, an Chomhairle agus an Coimisiún maidir le smacht buiséadach, comhar in ábhair bhuiséadacha agus bainistíocht fhónta airgeadais (IO C 373, 20.12.2013, lgh. 1-11)
Nuashonraithe 25.05.2020