Paireachtaí cumhachta ceannaigh

Is bealach iad paireachtaí cumhachta ceannaigh (PCCanna)* chun difríochtaí praghais idir tíortha a thomhas. Chomhaontaigh an tAontas Eorpach (AE) rialacha dá ríomh laistigh de na hinstitiúidí staidrimh náisiúnta agus Eurostat, oifig staidrimh AE. Tá sé d’aidhm leis na rialacha sin feabhas a chur ar cháilíocht agus inchomparáideacht na sonraí a bhailítear agus a ríomhtar.

GNÍOMH

Rialachán (CE) Uimh. 1445/2007 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 11 Nollaig 2007 lena mbunaítear rialacha comhchoiteanna le haghaidh faisnéis bhunúsach a sholáthar maidir le paireachtaí cumhachta ceannaigh agus le haghaidh na paireachtaí sin a ríomh agus a scaipeadh

ACHOIMRE

Is bealach iad paireachtaí cumhachta ceannaigh (PCCanna)* chun difríochtaí praghais idir tíortha a thomhas. Chomhaontaigh an tAontas Eorpach (AE) rialacha dá ríomh laistigh de na hinstitiúidí staidrimh náisiúnta agus Eurostat, oifig staidrimh AE. Tá sé d’aidhm leis na rialacha sin feabhas a chur ar cháilíocht agus inchomparáideacht na sonraí a bhailítear agus a ríomhtar.

CAD A DHÉANTAR SA RIALACHÁN?

Leagtar amach ann na rialacha maidir le forbairt, táirgeadh agus ríomh na PCCanna agus freagrachtaí na bpáirtithe éagsúla lena mbaineann.

PRÍOMHPHOINTÍ

Róil agus freagrachtaí

• Ríomhann Eurostat PCCanna gach bliain fhéilire. Áirítear iad seo a leanas ar na tascanna:
  • soláthar faisnéise bunúsaí a chomhordú;
  • faisnéis a bhailiú ó thíortha AE eile le haghaidh na PCCanna a ríomh;
  • PCCanna a ríomh agus a fhoilsiú; agus
  • modheolaíocht a fhorbairt agus a chur in iúl, i gcomhairle le tíortha AE.
• Ní mór do thíortha AE:
  • cloí leis an nós imeachta um bailiú sonraí bunúsacha atá leagtha síos sa rialachán;
  • na torthaí suirbhéireachta as a bhfuil siad freagrach a dheimhniú nuair a bhíonn bailíochtú sonraí curtha i gcrích;
  • an mhodheolaíocht bailithe sonraí a fhaomhadh agus sochreideacht na sonraí arna gcur ar fáil ag Eurostat a sheiceáil.

Rialú cáilíochta

• Ní mór do gach tír taifid a choinneáil maidir leis an dóigh a bhfuil an rialachán seo curtha i bhfeidhm acu. Ní mór an próiseas PCC a mheasúnú uair amháin ar a laghad gach 6 bliana.

Torthaí foilsithe

• Foilsíonn Eurostat na torthaí nach déanaí ná 3 bliana i ndiaidh dheireadh na bliana tagartha. Áirítear an méid seo a leanas ar a laghad orthu:
  • PCCanna ar leibhéal na hOlltáirgeachta Intíre (OTI);
  • PCCanna le haghaidh caiteachas tomhaltais teaghlaigh phríobháidigh* agus tomhaltais aonair iarbhír*;
  • innéacsanna praghasleibhéil* i gcoibhneas le meán AE;
  • OTI, caiteachas tomhaltais teaghlaigh phríobháidigh* agus tomhaltais aonair iarbhír agus figiúirí per capita faoi seach i gcaighdeán cumhachta ceannaigh*.

Úsáid PCCanna

Úsáidtear PCCanna chun an méid seo a leanas a ríomh:

• na suimeanna a leithdháiltear ó Chistí Struchtúrtha agus Infheistíochta AE; úsáidtear OTIanna náisiúnta per capita arna ndíbhoilsciú le PCCanna chun liosta de na réigiúin atá incháilithe i gcomhair cúnamh Cistí Struchtúrtha a dhréachtú agus an méid maoinithe a leithdháiltear ar gach réigiún a dhearbhú.
• na comhéifeachtaí cearta a chuirfear i bhfeidhm ar phá agus ar phinsin oifigigh AE agus fostaithe AE eile de réir Rialacháin Foirne Oifigigh na gComhphobal Eorpach agus Coinníollacha Fostaíochta Sheirbhísigh Eile Chomhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus an Chomhphobail Eorpaigh do Fhuinneamh Adamhach

An deontas atá ar fáil

• Toisc gur staitisticí idirnáisiúnta go bunúsach iad PCCanna agus nach mbaineann ach cuspóir náisiúnta teoranta leo, soláthraíonn Eurostat ranníocaíocht airgeadais lena gcumhdaítear suas le 70 % de na costais a thabhaíonn na tíortha AE sin atá incháilithe faoi na rialacha ar dheontais (Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 1605/2002 - Rialachán Airgeadais AE).

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN RIALACHÁIN?

Ón 9 Eanáir 2008.

Chun tuilleadh faisnéise a fháil, féach:

• Paireachtaí cumhachta ceannaigh ar shuíomh gréasáin Eurostat;
• Paireachtaí cumhachta ceannaigh: staitisticí léirithe ar shuíomh gréasáin Eurostat.

PRÍOMHTHÉARMAÍ

* Paireachtaí cumhachta ceannaigh (PCC): táscairí difríochtaí praghasleibhéil ar fud tíortha. Soláthraítear comparáid dhíreach leo maidir le cá mhéad aonad airgeadra a theastaíonn chun méid ar leith earraí nó seirbhísí a cheannach i dtíortha éagsúla.

* Caiteachas ar thomhaltas deiridh teaghlaigh: an caiteachas a thabhaíonn teaghlaigh chónaithe ar thomhaltas earraí nó seirbhísí.

* Tomhaltas aonair iarbhír: méid iomlán caiteachais ar thomhaltas aonair teaghlach, INBFTanna (Institiúidí neamhbhrabúis a fhónann do theaghlaigh) agus an rialtais ghinearálta. Tomhas na n-earraí agus na seirbhísí aonair a chaitheann teaghlaigh go hiarbhír i gcomparáid leis an méid a cheannaíonn siad go hiarbhír.

* Innéacsaithe praghasleibhéil: Cóimheas na PCCanna le rátaí malairte. Soláthraítear tomhas leo de na difríochtaí sna praghasleibhéil idir tíortha trí líon aonaid an chomh-airgeadra a theastaíonn chun an méid céanna den leibhéal comhshuimithe nó den chatagóir anailíseach i ngach tír a léiriú.

* Caighdeán cumhachta ceannaigh: comh-airgeadra saorga ina léirítear lánsuimeanna cuntas náisiúnta (m.sh. tomhaltas comhshuimithe, infheistíocht chomhshuimithe) nuair a dhéantar iad a choigeartú le haghaidh difríochtaí praghasleibhéil ag úsáid PCCanna. Cumasaíonn sé sin inchomparáideacht na dtorthaí.

Nuashonraithe 13.08.2015