Leagtar síos sa dlí seo rialacha comhchoiteanna le haghaidh imeachtaí dócmhainneachta trasteorann i mBallstáit uile an Aontais Eorpaigh (AE), ach amháin an Danmhairg. Iarrtar leis an dlí féichiúnaithe a chur ó shócmhainní nó ó imeachtaí dlíthiúla a aistriú ó thír amháin chuig tír éigin eile chun a staid dhlíthiúil a fheabhsú.

Rialachán (CE) Uimh. 1346/2000 ón gComhairle an 29 Bealtaine 2000 maidir le himeachtaí dócmhainneachta.

Cuirtear i bhfeidhm faoin dlí córas comhtháite um rialacha dlíthiúla lena rialaítear nósanna imeachta trasnáisiúnta dócmhainneachta ina mbíonn páirt ag cuideachtaí, ag trádálaithe nó ag daoine aonair. Faoin dlí seo, is féidir bearta comhordaithe a dhéanamh maidir le sócmhainní féichiúnaí dhócmhainnigh atá suite i mBallstáit AE éagsúla. Baineann na rialacha sin le/leis:

Cuirtear an dlí i bhfeidhm maidir le himeachtaí comhchoiteanna dócmhainneachta a bhaineann le féichiúnaí a dhífheistiú go páirteach nó go hiomlán agus le leachtaitheoir a cheapadh. Tá na himeachtaí náisiúnta lena mbaineann liostaithe in iarscríbhinn a ghabhann leis an dlí.

Ní chuirtear an dlí i bhfeidhm maidir le himeachtaí a bhaineann le fiontair árachais, le hinstitiúidí creidmheasa, le fiontair infheistíochta a sholáthraíonn seirbhísí chun cistí nó urrúis tríú páirtithe a choinneáil, ná le fiontair chomhinfheistíochta.

Is iad na cúirteanna a bhfuil dlínse acu chun tús a chur le príomhimeachtaí ná cúirteanna an Bhallstáit AE ina bhfuil ionad príomhleasanna an fhéichiúnaí (.i. an Ballstát AE ina bhfuil oifig chláraithe na cuideachta, in éagmais a mhalairt de chruthúnas). Bíonn raon domhanda ag an imeacht sin agus ceaptar é chun sócmhainní domhanda an fhéichiúnaí a chuimsiú agus chun bheith ina ábhar spéise do chreidiúnaithe, cibé áit a bhfuil siad.

De bhreis ar an bpríomhimeacht, féadfaidh na cúirteanna i mBallstát AE eile tús a chur le himeacht tánaisteach, más rud é go bhfuil oibríochtaí eacnamaíocha ar siúl ag féichiúnaí ina chríoch. Ní bhaineann an imeacht sin ach le sócmhainní féichiúnaí atá lonnaithe sa chríoch sin.

Éilítear faoin dlí go ndéantar príomhimeachtaí agus imeachtaí tánaisteacha a chomhordú, lena áirithiú go riartar eastát an fhéichiúnaí go héifeachtach. Bíonn d’oibleagáid ar na leachtaitheoirí san dá chás sin comhoibriú go dlúth lena chéile, go háirithe trí mhalartú faisnéise. Is féidir leis an leachtaitheoir sa phríomhimeacht idirghabháil a dhéanamh freisin sna himeachtaí tánaisteacha, mar shampla chun plean athstruchtúraithe a mholadh nó chun iarraidh ar dhíol sócmhainní a chur ar fionraí.

Mar riail ginearálta, bíonn feidhm ag dlí an Bhallstáit AE ina gcuirtear tús leis na himeachtaí dócmhainneachta. Tá an riail seo bailí le haghaidh príomhimeachtaí agus imeachtaí tánaisteacha araon.

Déantar cinneadh maidir leis na nithe seo a leanas bunaithe ar an dlí sa Bhallstát AE ina gcuirtear tús leis na himeachtaí:

Tá ann d’fhorálacha a ráthaíonn cearta slándála tríú páirtithe i ndáil le sócmhainní inláimhsithe agus dóláimhsithe féichiúnaí agus a ráthaíonn ceart díoltóra bunaithe ar fhorchoimeád teidil, sa chaoi nach gcuirtear isteach ar na cearta sin nuair a chuirtear tús le himeachtaí más rud é go bhfuil na sócmhainní lonnaithe lasmuigh den tír inar cuireadh tús le himeachtaí dócmhainneachta.

Rialaítear cearta chun eastáit réadaigh ag dlí an Bhallstáit AE ina bhfuil an réadmhaoin suite. Rialaítear na nithe seo a leanas ag dlí an Bhallstáit AE lena mbaineann freisin: ceart an leachtaitheora chun deireadh a chur le conarthaí fostaíochta, ceart an chreidiúnaí chun fritháireamh a éileamh, cearta agus oibleagáidí pháirtithe córais íocaíochtaí nó margaidh airgeadais.

Má chinneann cúirt i mBallstát AE tús a chur le himeachtaí dócmhainneachta, ní mór an cinneadh sin a aithint sna Ballstáit AE eile de réir dlí.

Áirítear faoin dlí freisin go n-aithnítear sa tír eile cinntí a bhfuil dlúthbhaint acu le himeachtaí dócmhainneachta - amhail gníomhartha chun neamhaird a dhéanamh ar achtanna díobhálacha (.i. achtanna a dhéanann dochar do na creidiúnaithe).

Déantar foráil do thionchair an chinnidh i ndlí na tíre ina gcuirtear tús le himeachtaí. Ní féidir diúltú don chinneadh a aithint ach amháin sa chás nach mbeadh sé sin ag teacht le beartas poiblí na tíre sin.

Faoin dlí, bíonn ceart ag gach creidiúnaí a bhfuil cónaí air nó uirthi i mBallstát AE a gcuid éileamh a chur i dtaisce in imeachtaí dócmhainneachta a gcuirtear tús leo i mBallstát AE eile.

Tá an ceart seo ag údaráis chánach agus ag institiúidí árachais shóisialta freisin. Más rud é gur cuireadh tús le himeachtaí éagsúla i ndáil le sócmhainní an fhéichiúnaí, éilítear faoi dlí gur gá dáileadh fáltas a chomhordú idir na himeachtaí éagsúla, lena áirithiú go gcaitear mar a gcéanna leis na creidiúnaithe go léir.

TAGAIRTÍ

Gníomh	Teacht i bhfeidhm	Spriocdháta don trasuí sna Ballstáit	Iris Oifigiúil
Rialachán (CE) Uimh. 1346/2000	31.5.2002	-	IO L 160, 30.6.2000, lgh. 1-18

Ionchorpraíodh sa bhuntéacs leasuithe agus ceartúcháin i ndiaidh a chéile ar Rialachán (CE) Uimh. 1346/2000. Is chun críocha tagartha amháin an leagan comhdhlúite seo.

Tá sraith prionsabal sa mholadh seo a bhaineann le nósanna imeachta náisiúnta dócmhainneachta do ghnóthais atá i gcruachás airgeadais. Dírítear ann ar ghnóthais inmharthana a spreagadh chun athstruchtúrú a dhéanamh go luath le dócmhainneacht a chosc. Measann an Coimisiún go gcabhródh rialacha náisiúnta dócmhainneachta leasaithe le gnóthais inmharthana a choimeád ar oscailt agus le poist a chosaint agus, ag an am céanna, go gcuirfidís feabhas ar an timpeallacht do chreidiúnaithe, rud a chuirfeadh ar chumas na gcreidiúnaithe cion infheistíochta níos mó a aisghabháil ná mar a bhfaighidís dá mbeadh an féichiúnaí bancbhriste.

Teachtaireacht ón gCoimisiún chuig Parlaimint na hEorpa, chuig an gComhairle agus chuig Coiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa: Cur chuige Eorpach nua maidir le cliseadh agus le dócmhainneacht gnóthas (COM(2012) 742 final an 12.12.2012).