Sábháilteacht mhuirí: An Ghníomhaireacht Eorpach um Shábháilteacht Mhuirí
ACHOIMRE AR:
Rialachán (CE) Uimh. 1406/2002 lena mbunaítear Gníomhaireacht Eorpach um Shábháilteacht Mhuirí
CAD IS AIDHM LEIS AN RIALACHÁN?
- Bunaítear leis an rialachán seo an Ghníomhaireacht Eorpach um Shábháilteacht Mhuirí (EMSA), a fhéachann le leibhéal ard, aonfhoirmeach agus éifeachtach um shábháilteacht mhuirí agus um shlándáil mhuirí a áirithiú san Aontas Eorpach (AE) agus tá sé bunaithe i Liospóin.
- Oibríonn EMSA freisin chun truailliú a chosc agus chun freagairt do thruailliú ó longa nó ó shuiteálacha ola agus gáis agus cuireann sé cúnamh teicniúil agus tacaíocht ar fáil don Choimisiún Eorpach agus do Bhallstáit AE chun dlí AE maidir le sábháilteacht, slándáil agus truailliú muirí a fhorbairt, a chur i bhfeidhm agus a mheasúnú.
PRÍOMHPHOINTÍ
Tá príomhchúraimí agus cúraimí tacaíochta ag EMSA.
Príomhchúraimí
- Cúnamh le hobair ullmhúcháin maidir le dlíthe ábhartha AE a thabhairt cothrom le dáta agus a fhorbairt;
- Cuairteanna agus cigireachtaí sna Ballstáit maidir le cur chun feidhme éifeachtúil ghníomhartha dlíthiúla ábhartha ceangailteacha AE;
- gníomhaíochtaí oiliúna agus cúnamh teicniúil do na riaracháin náisiúnta;
- tacaíocht a thabhairt maidir le gníomhaíochtaí freagartha i gcásanna truaillithe a tharlaíonn de bharr long agus saoráidí ola agus gáis (tugann GESM cúnamh ar iarratas ón tír lena mbaineann amháin).
Oibríonn EMSA Lárionad Sonraí um Aithint agus Rianú Long Fadraoin de chuid an Aontais Eorpaigh agus faisnéis mhuirí agus córas malairte AE (SafeSeaNet) chomh maith. Féadfaidh an ghníomhaireacht tacaíocht oibriúcháin maidir le himscrúduithe a chur ar fáil chomh maith sa chás gur tharla básanna nó gortuithe tromchúiseacha fosta.
Cúraimí tacaíochta
Ní ghlacann EMSA na cúraimí sin ach i gcás go gcruthaítear breisluach suntasach leo agus go seachnaítear dúbailt iarrachtaí leo agus nach sáraítear cearta agus oibleagáidí na mBallstát leo. Baineann na cúraimí sin le cúrsaí comhshaoil, an clár um fhaireachán domhanda don chomhshaol agus don tslándáil, GMES (Copernicus anois) agus uiscebhealaí intíre.
Cuairteanna agus cigireachtaí EMSA
Tugann EMSA cuairt ar na Ballstáit chun cuidiú leis an gCoimisiún agus le riaracháin náisiúnta maidir le:
- a sheiceáil an bhfuil rialacha AE á gcur chun feidhme go héifeachtach;
- leibhéal ard agus aonfhoirmeach sábháilteachta a áirithiú. Déanann an ghníomhaireacht cigireachtaí le cumainn um rangú agus i dtríú tíortha i dtaca le hoiliúint agus deimhniú maraithe.
Struchtúr
- Is comhlacht AE é GESM ag a bhfuil pearsantacht dhlíthiúil. Tá oifigigh ina fhoireann arna n–earcú ag an ngníomhaireacht agus ag oifigigh de chuid AE agus státseirbhísigh de chuid na mBallstát arna sannadh nó arna dtabhairt ar iasacht go sealadach don ghníomhaireacht. Tá sé faoi stiúir stiúrthóir feidhmiúcháin atá go hiomlán neamhspleách i bhfeidhmíocht a dhualgas/dualgas féin.
- Cuimsítear ionadaithe ar a bhord riaracháin ón gCoimisiún agus ó gach Ballstát, agus tá vóta acu go léir. Tá ionadaithe air chomh maith as an Iorua agus as an Íoslainn agus gairmithe ó cheithre earnáil mhuirí nach bhfuil vóta ar bith acu. Maireann a téarma oifige 5 bliana agus is féidir é a athnuachan uair amháin.
An caidreamh idir EMSA agus an Garda Teorann agus Cósta Eorpach
- Le Rialachán (AE) 2016/1624, ar cuireadh Rialachán (AE) 2019/1896 ina ionad agus a aisghaireadh leis an Rialachán sin níos déanaí (féach an achoimre), bunaíodh Garda Teorann agus Cósta Eorpach chun cur chun feidhme éifeachtach na bainistíochta comhtháite teorainneacha ag teorainneacha seachtracha AE, chomh maith le tíortha comhlachaithe Schengen (an Íoslainn, an Iorua agus an Eilvéis) a áirithiú.
- Le Rialachán (AE) 2016/1625, leasaítear Rialachán (CE) Uimh. 1406/2002 chun an comhar idir EMSA, an Ghníomhaireacht Eorpach um an nGarda Teorann agus Cósta, an Ghníomhaireacht Eorpach um Rialú ar Iascach (a bunaíodh faoi Rialachán (AE) 2019/473) agus na húdaráis náisiúnta a chomhlíonann feidhmeanna an gharda cósta, chun feasacht ar réimsí muirí a mhéadú agus chun tacú le gníomhaíocht chomhleanúnach agus costéifeachtach. Baineann sé sin le:
- an fhaisnéis atá ar fáil i gcórais tuairiscithe long agus i gcórais faisnéise eile a roinnt;
- seirbhísí faireachais agus cumarsáide a sholáthar;
- acmhainn a fhorbairt agus dea–chleachtas a bhunú, agus baill foirne a oiliúint agus a mhalartú;
- faisnéis agus comhar a roinnt maidir le feidhmeanna an gharda cósta, lena n–áirítear trí anailís a dhéanamh ar dhúshláin oibríochtúla agus ar rioscaí atá ag teacht chun cinn sa réimse muirí;
- acmhainn a roinnt trí oibríochtaí ilchuspóireacha a phleanáil agus a chur chun feidhme agus trí shócmhainní agus inniúlachtaí eile a roinnt.
CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN RIALACHÁIN?
Tá sé i bhfeidhm ón 25 Lúnasa 2002.
CÚLRA
- Tharla doirteadh tromchúiseach ola in uiscí na hEorpa i ngeall ar dhá thimpiste (Erika in 1999 agus Prestige in 2002). Tharla damáiste tromchúiseach comhshaoil agus eacnamaíoch ar chóstaí na Fraince agus na Spáinne i ngeall ar an dá cheann acu. Spreag sé sin EMSA a bhunú in 2003 lena áirithiú go mbeidh an Eoraip ullmhaithe do dhoirteadh ola mórscála.
- Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach:
PRÍOMHDHOICIMÉAD
Rialachán (CE) Uimh. 1406/2002 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 27 Meitheamh 2002 lena mbunaítear Gníomhaireacht Eorpach um Shábháilteacht Mhuirí (IO L 208, 5.8.2002, lgh. 1–9).
Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán (CE) Uimh. 1406/2002 a chorprú sa téacs bunaidh. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.
DOICIMÉID GHAOLMHARA
Rialachán (AE) 2019/1896 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 13 Samhain 2019 maidir leis an nGarda Teorann agus Cósta Eorpach agus lena n–aisghairtear Rialachán (AE) Uimh. 1052/2013 agus Rialachán (AE) 2016/1624 (IO L 295, 14.11.2019, lgh. 1–131).
Rialachán (AE) 2019/473 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 19 Márta 2019 maidir leis an nGníomhaireacht Eorpach um Rialú ar Iascach (IO L 83, 25.3.2019, lgh. 18–37).
Treoir 2009/16/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 23 Aibreán 2009 maidir le rialú Stáit ar chalafoirt (IO L 131, 28.5.2009, lgh. 57–100).
Féach an leagan comhdhlúite.
Treoir 2005/35/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 7 Meán Fómhair 2005 maidir le truailliú ó longa agus maidir le pionóis as sáruithe a thabhairt isteach (IO L 255, 30.9.2005, lgh. 11–21).
Féach an leagan comhdhlúite.
Treoir (AE) Uimh. 2002/59/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 27 Meitheamh 2002 lena mbunaítear córas monatóireachta agus faisnéise um thrácht árthaí an Chomhphobail agus lena n–aisghairtear Treoir 93/75/CEE ón gComhairle (IO L 208, 5.8.2002, lgh. 10-27).
Féach an leagan comhdhlúite.
Nuashonraithe 03.11.2021