(1)

Tá iarmhairtí ráig COVID-19 dulta i bhfeidhm ar na Ballstáit ar shlí gan fasach. Tá an ghéarchéim sláinte poiblí atá ann faoi láthair ag cur bac ar fhás sna Ballstáit agus, mar thoradh air sin, tá an easpa leachtachta thromchúiseach ag dul in olcas, easpa arb é is cúis léi an t‐ardú tobann agus suntasach atá tagtha ar na hinfheistíochtaí poiblí is gá a dhéanamh i gcórais cúraim sláinte na mBallstát agus in earnálacha eile dá ngeilleagair. Tháinig de sin staid eisceachtúil nach mór aghaidh a thabhairt uirthi le bearta sonracha.

(2)

Chun freagairt a thabhairt ar thionchar na géarchéime sláinte poiblí, rinneadh Rialacháin (AE) Uimh. 1301/2013 (3) agus (AE) Uimh. 1303/2013 (4) ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle a leasú cheana féin, le Rialachán (AE) 2020/460 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (5), chun níos mó solúbthachta a thabhairt maidir le cur chun feidhme na gclár arna dtacú ag Ciste Forbraíochta Réigiúnaí na hEorpa (“CFRE”), ag Ciste Sóisialta na hEorpa (“CSE”) agus an Ciste Comhtháthaithe (a dtugtar na “Cistí” orthu le chéile) agus ag an gCiste Eorpach Muirí agus Iascaigh (“CEMI”). Chun rannchuidiú le freagairt éifeachtach ar an ngéarchéim sláinte poiblí atá ann faoi láthair, leathnaíodh raon feidhme na tacaíochta ó CFRE go mór.

(3)

Is ag dul in olcas atá na héifeachtaí diúltacha tromchúiseacha ar gheilleagair an Aontais agus ar shochaithe an Aontais, áfach. Is gá, dá bhrí sin, foráil a dhéanamh do sholúbthacht eisceachtúil bhreise do na Ballstáit chun cur ar a gcumas freagairt a thabhairt ar an ngéarchéim gan fasach sin trí fheabhas a chur ar an bhféidearthacht atá acu slógadh a dhéanamh ar an tacaíocht uile ó na Cistí nár baineadh leas aisti.

(4)

D'fhonn an t‐ualach ar bhuiséid phoiblí atá ag freagairt don ghéarchéim sláinte poiblí a mhaolú, ba cheart an deis eisceachtúil a thabhairt do na Ballstáit ráta cómhaoinithe 100 % a iarraidh, le haghaidh cláir bheartas comhtháthaithe a bheidh le cur i bhfeidhm le haghaidh na bliana cuntasaíochta 2020-2021, i gcomhréir leis na leithreasuithe buiséadacha agus faoi réir an chistithe atá ar fáil. Bunaithe ar mheasúnú ar chur i bhfeidhm an ráta cómhaoinithe eisceachtúil sin, d’fhéadfadh an Coimisiún a mholadh go gcuirfí síneadh leis an mbeart seo.

(5)

Chun solúbthacht bhreise a sholáthar do na Ballstáit le haghaidh ath-leithdháileadh acmhainní d’fhonn freagairtí saincheaptha ar an ngéarchéim sláinte poiblí a sholáthar, ba cheart deiseanna le haghaidh aistrithe airgeadais faoi sprioc na hInfheistíochta le haghaidh fáis agus post idir CRFE, CSE agus an Ciste Comhtháthaithe a thabhairt isteach nó a fheabhsú. Anuas air sin, ba cheart deiseanna aistrithe idir catagóirí réigiún a mhéadú go heisceachtúil le haghaidh na mBallstát, i bhfianaise tionchar forleathan na géarchéime sláinte poiblí, agus cuspóirí an Chonartha maidir le beartas comhtháthaithe á n-urramú san am céanna. Leis na haistrithe sin, níor cheart difear a dhéanamh d’acmhainní faoi sprioc an chomhair chríochaigh Eorpaigh, do na leithdháiltí breise ar na réigiúin is forimeallaí, don tacaíocht don Tionscnamh Fostaíochta don Aos Óg ná don Chiste um Chabhair Eorpach do na Daoine is Díothaí.

(6)

Chun a chur ar chumas na mBallstát acmhainní atá ar fáil a shlógadh go tapa chun freagairt a thabhairt ar ráig COVID-19 agus ag tabhairt san áireamh, i bhfianaise cur chun feidhme chlárthréimhse 2014-2020 a bheith ag teacht chun deiridh, nach bhféadfaidh baint a bheith ag ath-leithdháileadh acmhainní ach leis na hacmhainní atá ar fáil le haghaidh chlársceidealú na bliana 2020, tá údar maith ann na Ballstáit a dhíolmhú, ar bhonn eisceachtúil, ón ngá atá le ceanglais maidir le díriú téamach a chomhlíonadh ar feadh a bhfuil fágtha den chlárthréimhse.

(7)

Chun a chur ar chumas na mBallstát díriú ar an bhfreagairt riachtanach ar ráig COVID-19 agus chun ualaí riaracháin a laghdú, ba cheart simpliú a dhéanamh ar cheanglais nós imeachta áirithe a bhaineann le cur chun feidhme clár agus le hiniúchtaí. Go háirithe, níor cheart Comhaontuithe Comhpháirtíochta a leasú a thuilleadh ar feadh a bhfuil fágtha den chlárthréimhse, chun athruithe roimhe sin i gcláir oibríochtúla a chur san áireamh nó chun aon athruithe eile a thabhairt isteach. Ba cheart na spriocdhátaí chun na tuarascálacha chur chun feidhme bliantúla a thabhairt isteach le haghaidh na bliana 2019 agus tarchur na tuarascála achoimre bunaithe ar na tuarascálacha chur chun feidhme sin a chur ar athlá. Maidir leis na Cistí agus CEMI, ba cheart foráil a dhéanamh go sainráite maidir le deis níos mó d’údaráis iniúchta chun leas a bhaint as modh samplála neamhstaidrimh i leith na bliana cuntasaíochta 2019-2020.

(8)

Is iomchuí a shonrú gur cheart incháilitheacht caiteachais a cheadú go heisceachtúil le haghaidh oibríochtaí atá tugtha chun críche nó atá curtha chun feidhme ina n‐iomláine, ar oibríochtaí iad lena gcothaítear acmhainneachtaí freagartha ar an ngéarchéim i gcomhthéacs ráig COVID-19. Ba cheart é a bheith indéanta oibríochtaí den sórt sin a roghnú fiú sula bhformheasann an Coimisiún an leasú riachtanach ar chlár. Ba cheart foráil a dhéanamh maidir le socruithe sonracha i gcás ina n‐agrófar ráig COVID-19 mar chúis force majeure i gcomhthéacs an tsaortha.

(9)

Chun laghdú a dhéanamh ar ualaí riaracháin agus ar mhoilleanna ar chur chun feidhme i gcás ina bhfuil gá le hathruithe ar ionstraimí airgeadais chun freagairt éifeachtach a sholáthar ar ghéarchéim sláinte poiblí, níor cheart go mbeadh gá a thuilleadh ar feadh a bhfuil fágtha den chlárthréimhse leis an athbhreithniú agus uasdátú ar an measúnú ex ante ná le pleananna gnó nuashonraithe ná doiciméid choibhéiseacha, mar chuid de na doiciméid tacaíochta lena léirítear gur baineadh leas as an tacaíocht a soláthraíodh chun na críche a beartaíodh dó. Ba cheart leathnú a dhéanamh ar na deiseanna chun tacú le caipiteal oibre trí ionstraimí airgeadais faoin gCiste Eorpach Talmhaíochta um Fhorbairt Tuaithe (CETFT).

(10)

Chun a áirithiú go mbeidh na Ballstáit in ann lánúsáid a bhaint as tacaíocht ó na Cistí agus ó CEMI, ba cheart solúbthacht bhreise a sholáthar chun íocaíocht an iarmhéid deiridh a ríomh ag deireadh na clárthréimhse.

(11)

Chun na haistrithe a údaraítear faoin Rialachán seo a éascú, níor cheart feidhm a bheith ag an gcoinníoll i leith aistrithe a mholtar faoin Rialachán seo agus a leagtar síos i bpointe (f) d’Airteagal 30(1) de Rialachán (AE, Euratom) 2018/1046 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (6) maidir le leithreasuithe a úsáid chun na críche céanna.

(12)

Chun comhsheasmhacht a áirithiú idir an cur chuige a ghlactar faoi Chreat Sealadach maidir le bearta Státchabhrach chun tacú leis an ngeilleagar le linn ráig COVID-19 atá ann faoi láthair agus cabhair de minimis, ar thaobh amháin, agus na coinníollacha chun tacaíocht a sholáthar do ghnóthais atá i gcruachás faoi CFRE, ar an taobh eile, ba cheart Rialachán (AE) Uimh. 1301/2013 a leasú chun gur féidir tacaíocht a dheonú do na gnóthais sin sna cúinsí sonracha sin.

(13)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóirí an Rialacháin seo, eadhon freagairt a thabhairt ar thionchar na géarchéime sláinte poiblí trí bhearta solúbthachta a thabhairt isteach sa réimse a bhaineann le tacaíocht a sholáthar ó Chistí Struchtúracha agus Infheistíochta na hEorpa (“Cistí SIE”), a ghnóthú go leordhóthanach agus, de bharr fhairsinge agus iarmhairtí na gníomhaíochta atá beartaithe, gur fearr is féidir iad a bhaint amach ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh, i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh ar an Aontas Eorpach (“CAE”). I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, mar a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun na cuspóirí sin a bhaint amach.

(14)

I bhfianaise na práinne atá leis an staid a bhaineann le ráig COVID-19, ba cheart go dtiocfadh an Rialachán seo i bhfeidhm lá a fhoilsithe in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh.

(15)

I bhfianaise ráig COVID-19 agus an gá práinneach atá le haghaidh a thabhairt ar an ngéarchéim sláinte poiblí a bhaineann leis agus a iarmhairtí sóisialta agus eacnamaíocha, measadh gurbh iomchuí foráil a dhéanamh maidir le heisceacht ar an tréimhse ocht seachtaine dá dtagraítear in Airteagal 4 de Phrótacal Uimh. 1 maidir le ról na bParlaimintí náisiúnta san Aontas Eorpach, atá i gceangal le CAE, leis an gConradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh agus leis an gConradh ag bunú an Chomhphobail Eorpaigh do Fhuinneamh Adamhach.

(16)

Ba cheart, dá bhrí sin, Rialachán (AE) Uimh. 1301/2013 agus Rialachán (AE) Uimh. 1303/2013 a leasú dá réir,