Rialacha AE maidir le beatha ainmhithe a mhargú

ACHOIMRE AR:

Rialachán (CE) Uimh. 767/2009 — beatha ainmhithe a chur ar an margadh agus a úsáid

ACHOIMRE

CÉARD A DHÉANANN AN RIALACHÁN SEO?

• Leagtar síos sa rialachán na rialacha a bhaineann le beatha d’ainmhithe bia agus do pheataí a chur ar an margadh agus a úsáid.
• Leagtar síos ann freisin riachtanais maidir le lipéadú, le pacáistiú agus le cur i láthair.

PRÍOMHPHOINTÍ

Beatha

Cumhdaíonn an rialachán gach substaint nó táirge, breiseáin san áireamh, cibé próiseáilte, próiseáilte i bpáirt nó neamhphróiseáilte, a ceapadh lena chaitheamh de bhéal ag ainmhithe.

Cuirtear an rialachán i bhfeidhm go neamhspleách ar rialacha eile an Aontais Eorpaigh (AE) sa réimse cothaithe ainmhithe agus gan aon tionchar a bheith aige orthu, rialacha AE a bhaineann le:

• hábhair bheathúcháin íocleasaithe:
• substaintí neamh-inmhianaithe;
• heisceifileapaití spúinseacha in-tarchurtha (amhail galar na bó buile (ESB));
• seachtháirgí ainmhí nár ceapadh lena gcaitheamh ag an duine;
• bia agus beatha géinmhodhnaithe;
• hinrianaitheacht agus le lipéadú orgánach géinmhodhnaithe;
• breiseáin,
• táirgeadh agus le lipéadú táirgí orgánacha.

Margaíocht agus úsáid

Ní mór do bheatha ainmhithe cloí le riachtanais sábháilteachta agus mhargaíochta. Go háirithe, ní mór:

• dó a bheith sábháilte;
• gan drochthionchar díreach a bheith aige ar an gcomhshaol ná ar leas ainmhithe;
• a bheith slán, fíor, gan a bheith lagaithe, a bheith oiriúnach don fheidhm agus de cháilíocht inmhargaidh;
• a bheith lipéadaithe, pacáistithe agus curtha i láthair i gcomhréir leis an reachtaíocht chuí.

Ní ceadmhach ábhair a bheith ann atá srianta nó nach féidir iad a chur ar an margadh.

Inrianaitheacht

Ní mór a bheith ábalta beatha a rianú ag gach céim tháirgeachta, phróiseála agus dháilte. Ní mór d’oibreoirí gnó bheatha a bheith ábalta pé duine óna bhfuair siad na rudaí seo a leanas a aithint:

• beatha;
• ainmhí bia; nó
• aon substaint a bhfuil sé beartaithe í a ionchorprú i mbeatha nó ar dhócha go n-ionchorprófar i mbeatha í.

Ní mór beatha atá ar an margadh AE nó ar dhócha go gcuirfear ar an margadh AE é, a lipéadú nó a aithint ar bhealach ar féidir é a rianú.

Lipéadú agus cur i láthair

Cuirtear forálacha ginearálta ar bun faoin rialachán seo maidir le lipéadú agus le cur i láthair beatha, amhail an oibleagáid chun na rudaí seo a leanas a léiriú:

• an cineál beatha,
• ainm agus seoladh oibreoir an ghnó bheatha,
• uimhir thagartha na baisce nó an bhirt,
• an glanmheáchan,
• liosta de na breiseáin, agus
• an cion taise.

Ní mór don lipéadú agus don chur i láthair a bheith inléite go soiléir agus dodhearmadta. Ní ceart dó an t-úsáideoir a chur amú maidir le húsáid bheartaithe ná le saintréithe an bheatha.

D’fhoilsigh an Coimisiún Eorpach comhairle bhreise chun cuidiú le cuideachtaí agus leis na húdaráis i dtaca leis seo, lena n-áirítear:

• Treoirlínte maidir leis an difríocht idir ábhair bheatha, breiseáin bheatha; táirgí bithicíde agus táirgí míochaine tréidliachta; agus
• Cód um dhea-chleachtas lipéadaithe do bhia peataí.

Pacáistíocht

Ní mór ábhair bheatha agus beatha cumaisc a chur ar an margadh i bpacáistí séalaithe agus i gcoimeádáin séalaithe. Is féidir beatha áirithe a chur ar an margadh i mbulc nó i bpacáistí nó i gcoimeádáin neamhshéalaithe áfach. Áirítear leis sin:

• ábhair bheatha;
• meascáin de ghrán agus de thorthaí iomlána;
• seachadtaí de bheatha cumaisc idir táirgeoirí;
• beatha i bhfoirm bloc nó líreacán.

CATHAIN A BHEIDH FEIDHM AG AN RIALACHÁN SEO?

Cuireadh an rialachán i bhfeidhm an 21 Meán Fómhair 2009.

CÚLRA

“Cothú ainmhithe — beatha a mhargú” ar láithreán Gréasáin an Choimisiúin Eorpaigh.

GNÍOMH

Rialachán (CE) Uimh. 767/2009 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 13 Iúil 2009 maidir le beatha a chur ar an margadh agus a úsáid, lena leasaítear Rialachán (CE) Uimh. 1831/2003 agus lena n-aisghairtear Treoracha 79/373/CEE, 80/511/CEE, 82/471/CEE, 83/228/CEE, 93/74/CEE, 93/113/CE agus 96/25/CE agus Cinneadh 2004/217/CE (IO L 229, 1.9.2009, lgh. 1-28)

Ionchorpraíodh sa bhuntéacs leasuithe i ndiaidh a chéile ar Rialachán (CE) Uimh. 767/2009. Is chun críocha doiciméadúcháin amháin an leagan comhdhlúite seo.

GNÍOMHARTHA GAOLMHARA

Rialachán (AE) Uimh. 68/2013 ón gCoimisiún an 16 Eanáir 2013 maidir le Catalóg na n-ábhar beatha (IO L 29, 30.1.2013, lgh. 1–64)

Féach an leagan comhdhlúite.

Nuashonraithe 24.07.2022