Dlínsí in imeachtaí coiriúla: coinbhleachtaí a chosc agus a réiteach

Féachtar sa chinneadh réime seo le feabhas a chur ar chomhoibriú breithiúnach idir tíortha an Aontais Eorpaigh (AE), sa chaoi is go gcuirfear cosc ar imeachtaí coiriúla comhthreomhara nach gá maidir leis na fíricí céanna agus an duine céanna. Tá sé de chumas leis cur le riar éifeachtach ar an gceartas coiriúil i gcásanna trasteorann trí am agus acmhainní daonna agus airgeadais de chuid na n-údarás inniúil sna himeachtaí a shábháil.

GNÍOMH

Cinneadh Réime 2009/948/JHA ón gComhairle an 30 Samhain 2009 maidir le coinbhleachtaí maidir le feidhmiú dlínse in imeachtaí coiriúla a chosc agus a réiteach.

ACHOIMRE

Féachtar sa chinneadh réime seo le feabhas a chur ar chomhoibriú breithiúnach idir tíortha an Aontais Eorpaigh (AE), sa chaoi is go gcuirfear cosc ar imeachtaí coiriúla comhthreomhara nach gá maidir leis na fíricí céanna agus an duine céanna. Tá sé de chumas leis cur le riar éifeachtach ar an gceartas coiriúil i gcásanna trasteorann trí am agus acmhainní daonna agus airgeadais de chuid na n-údarás inniúil sna himeachtaí a shábháil.

Leagtar amach leis an nós imeachta ina dtéann údaráis inniúla náisiúnta i dteagmháil lena chéile nuair a bhíonn forais réasúnacha acu lena chreidiúint go bhfuil imeachtaí comhthreomhara ar bun i dtír AE eile. Bunaítear leis freisin an creat do na húdaráis sin le dul isteach i gcomhairliúcháin dhíreacha nuair a bhíonn imeachtaí comhthreomhara ann, d’fhonn réiteach a aimsiú chun na torthaí diúltacha a éiríonn as na himeachtaí sin a sheachaint.

Malartú faisnéise

Má bhíonn forais réasúnacha ag an údarás inniúil i dtír AE lena chreidiúint go bhfuil imeachtaí comhthreomhara ar bun i dtír AE eile, ní mór dó dearbhú a lorg ó údarás inniúil na tíre sin go bhfuil imeachtaí comhthreomhara dá leithéid ann. Ní mór don tír a bhfuil teagmháil déanta léi freagra a thabhairt gan mhoill mhíchuí nó laistigh den sprioc-am atá leagtha síos ag an údarás a dhéanann an teagmháil.

Lena iarratas, ní mór don údarás a dhéanann an teagmháil an fhaisnéis seo a leanas ar a laghad a thabhairt:

• sonraí teagmhála an údaráis inniúil;
• cur síos ar na fíricí agus ar na cúinsí maidir leis na himeachtaí coiriúla;
• na sonraí ábhartha uile maidir leis an duine atá faoi dhrochamhras nó atá cúisithe agus íospartaigh a d’fhéadfadh a bheith i gceist;
• an chéim ag a bhfuil na himeachtaí coiriúla;
• má bhaineann, faisnéis maidir le coinneáil shealadach nó coimeád an duine atá faoi dhrochamhras nó atá cúisithe.

Ina fhreagra, ní mór don údarás a bhfuil teagmháil déanta leis a thabhairt le fios cé acu an bhfuil nó an raibh imeachtaí coiriúla ar bun ina thír maidir le roinnt de na fíricí céanna agus na daoine céanna, nó iad uile mar an gcéanna, leo siúd sna himeachtaí coiriúla sa tír ina bhfuil an t-údarás a rinne an teagmháil. Más mar sin atá an scéal, ní mór don údarás a bhfuil teagmháil déanta leis a shonraí teagmhála a sholáthar freisin chomh maith leis an gcéim ag a bhfuil na himeachtaí nó nádúr an chinnidh deiridh.

Comhairliúcháin dhíreacha

Más ann d’imeachtaí comhthreomhara, ní mór do na húdaráis chuí dul isteach i gcomhairliúcháin dhíreacha d’fhonn teacht ar réiteach a fhéachann leis na torthaí diúltacha a éiríonn as na himeachtaí sin a sheachaint. Mar thoradh air seo, b’fhéidir go ndíreofar ar na himeachtaí in aon tír AE amháin.

Nuair a théann na húdaráis chuí isteach i gcomhairliúcháin dhíreacha ní mór dóibh fíricí agus fiúntais uile an cháis agus tosca ábhartha eile uile a chur san áireamh. Mura n-aimsítear réiteach, cuirfear an cás faoi bhráid Eurojust, más cuí, agus ar an gcoinníoll go dtagann sé faoina inniúlacht.

Cur chun feidhme

Sa bhliain 2014, d’eisigh an Coimisiún Eorpach tuairisc ar an gcaoi ina chuir tíortha AE Cinneadh Réime 2009/948/JHA chun feidhme. Ag an am a foilsíodh í, ní raibh ach 15 thír AE ann a raibh dlíthe tugtha isteach acu faoinar ionchorpraíodh an gníomh ina reachtaíocht náisiúnta.

Tá imní ar an gCoimisiún go bhfuil líon suntasach de thíortha AE ann nach bhfuil an cinneadh réime curtha chun feidhme fós acu, a dhiúltaíonn uirlis thábhachtach orthu le coinbhleachtaí dlínse a réiteach nuair a thagann siad chun cinn. Mar sin molann sé do na tíortha uile nach bhfuil a leithéid déanta acu fós bearta tapa a dhéanamh chun é a chur chun feidhme ina iomláine.

Chun tuilleadh faisnéise a fháil, féach Comhoibriú breithiúnach ar shuíomh gréasáin an Choimisiúin Eorpaigh.

GNÍOMH GAOLMHAR

Tuarascáil ón gCoimisiún chuig Parlaimint na hEorpa agus chuig an gComhairle i ndáil le cur i bhfeidhm an Chinnidh Réime 2009/948/JHA an 30 Samhain 2009 maidir le coinbhleachtaí maidir le feidhmiú dlínse in imeachtaí coiriúla a chosc agus a réiteach (COM(2014) 313 final an 2.6.2014) ag Ballstáit.

Nuashonraithe 10.12.2014