Seiceálacha tréidliachta agus zóiteicniúla ar ainmhithe agus táirgí i dtrádáil laistigh de AE

 

ACHOIMRE AR:

Treoir 90/425/CEE — seiceálacha tréidliachta agus zóiteicniúla is infheidhme i dtrádáil laistigh de AE in ainmhithe beo agus táirgí áirithe

CAD IS AIDHM LEIS AN TREOIR?

Leagtar síos léi rialacha maidir le seiceálacha tréidliachta* agus zóiteicniúla* atá le cur i bhfeidhm ar ainmhithe beo agus ar tháirgí áirithe a thrádáiltear laistigh den AE.

Cuirear deireadh ann le seiceálacha tréidliachta (agus seiceálacha zóiteicniúla) ag teorainneacha inmheánacha AE, agus ina ionad sin déantar seiceálacha ag an áit tionscnaimh, le linn idirthurais agus ag an gceann scríbe.

Le Rialachán (AE) 2016/1012 athraíodh teideal na treorach agus baineadh tagairtí do sheiceálacha zóiteicniúla. Tá feidhm leis ón 1 Samhain 2018.

Le Rialachán (AE) 2017/625 aisghairtear Treoir 90/425/CEE, le héifeacht ón 14 Nollaig 2019.

PRÍOMHPHOINTÍ

Ainmhithe beo, uibheacha goir, táirgí geirmeacha, táirgí de bhunadh ainmhíoch

Déileáiltear sa treoir agus ina leasuithe ina dhiaidh sin le seiceálacha tréidliachta agus zóiteicniúla is infheidhme maidir le trádáil laistigh de AE in ainmhithe beo agus i dtáirgí (uibheacha goir, táirgí geirmeacha*, táirgí de bhunadh ainmhíoch) a chumhdaítear le reachtaíocht AE.

Ní bhaineann sé le gluaiseacht neamhthráchtála peataí a bhíonn le daoine aonair.

Seiceálacha ag an tionscnamh

I dtír thionscnaimh AE, ní mór don údarás inniúil an méid seo a leanas, i measc nithe eile, a áirithiú maidir leis na hainmhithe agus na táirgí le haghaidh trádála:

• go bhfuil siad faoi réir cheanglais na dtreoracha ábhartha atá liostaithe in Iarscríbhinn A den treoir (d’ainmhithe agus do tháirgí in Iarscríbhinn A, e.g. Treoir 88/407/CEE) agus cloí le ceanglais sláinte ainmhithe thír cinn scríbe AE (d’ainmhithe agus do tháirgí in Iarscríbhinn B, e.g. éanlaithe beo);
• go dtagann siad as gabháltais, ionaid nó eagraíochtaí atá faoi réir seiceálacha tréidliachta oifigiúla rialta;
• go n-aithnítear agus go bhfuil siad cláraithe de réir cheanglais dlí AE;
• go bhfuil deimhnithe sláinte agus doiciméid chuí eile ag gabháil leo le linn iompair;
• nach dtagann siad as gabháltais ná réigiúin atá faoi réir srianta a bhaineann leis na hainmhithe nó na táirgí sin de bharr amhras nó galair áirithe a bheith iontu;
• go dtagann siad ó thír nó réigiún a thairgeann ráthaíochtaí sláinte leordhóthanacha ó thaobh na tíre cinn scríbe;
• go bhfuil siad á n-iompar de réir na rialacha sláinteachais atá i bhfeidhm.

Ina theannta sin, in AE, ní mór don údarás inniúil seiceálacha a dhéanamh i ngabháltais, margaí agus ionaid tionóil chun a fhíorú go gcomhlíonann na hainmhithe beo agus na táirgí caighdeáin AE, go háirithe maidir le haitheantas. Gearrtar smachtbhannaí ar sholáthraithe ainmhithe nó táirgí nó coinsíneoirí (iad siúd atá freagrach as iompar na n-ainmhithe agus na dtáirgí a ullmhú) a mhainníonn na rialacha sin a chomhlíonadh.

Seiceálacha ar theacht chuig an gceann scríbe

Féadfaidh údaráis inniúla seiceálacha láithreacha tréidliachta neamh-idirdhealaitheacha a dhéanamh ag ceann scríbe. Is é cuspóir na seiceálacha sin a fhíorú go gcomhlíonann na hainmhithe agus na táirgí atá ceaptha le haghaidh trádála na ceanglais a chaithfidh an áit tionscnaimh a chomhlíonadh (féach thuas). Má tá amhras ann faoi shárú, féadfar seiceálacha a dhéanamh le linn iompair.

Tá coinsíní ainmhithe agus táirgí a sheoltar ó thír eile de chuid AE freagrach as na hainmhithe agus na dtáirgí sin nuair a thagann siad chuig an gceann scríbe agus ina dhiaidh sin, nuair a bheidh an oibríocht iompair críochnaithe. Baineann sé sin, mar shampla, le hainmhithe atá beartaithe le haghaidh margaí. Féadfar go n-éileofar ar choinsíní tuairisc a thabhairt roimh ré chuig údarás inniúil thír cinn scríbe AE nuair a thagann ainmhithe nó táirgí ó thír eile AE amach.

I gcás ina n-éilíonn AE é nó, i réimsí nach bhfuil comhchuibhithe go fóill, ceanglaítear le rialacha náisiúnta a chomhlíonann Conradh AE go gcuirfear ainmhithe beo i gcoraintín, ní mór an coraintín sin a dhéanamh ag an gceann scríbe de ghnáth.

Seiceálacha ag calafoirt, aerfoirt agus poist iniúchta teorann le tíortha neamh-AE

Féadfar seiceálacha a dhéanamh sna háiteanna inar féidir ainmhithe beo agus táirgí ó thíortha neamh-AE a thabhairt isteach i gcríoch AE, amhail calafoirt, aerfoirt agus poist teorann le tíortha neamh-AE. Le linn na seiceálacha, ní mór do thíortha AE a áirithiú go nglacfar na bearta seo a leanas:

• deimhnithe nó doiciméid a ghabhann leis na hainmhithe nó na táirgí a fhíorú;
• tá ainmhithe nó táirgí AE faoi réir na seiceálacha tréidliachta neamh-idirdhealaitheacha ag an gceann scríbe;
• tá ainmhithe ó thíortha neamh-AE faoi réir na rialacha dá bhforáiltear i dTreoir 91/496/CEE agus i dTreoir 97/78/CE.

Nuair a dhearbhaíonn na húdaráis inniúla an méid seo a leanas, le linn seiceála:

• láithreacht na ngníomhairí atá freagrach as galar infhógartha, zónóis* nó galar, nó aon chúis a d’fhéadfadh a bheith ina ghuais thromchúiseach d’ainmhithe nó do dhaoine, nó go dtagann na táirgí ó réigiún atá éillithe ag galar eipeasótach*, ní mór dóibh a ordú go gcuirfí ainmhí nó coinsíneacht ainmhithe i gcoraintín ag an stáisiún coraintín is gaire nó go maraítear agus/nó go scriostar iad.
• nach gcomhlíonann na hainmhithe nó na dtáirgí na coinníollacha atá leagtha síos le treoracha AE nó le rialacha náisiúnta um shláinte ainmhithe, féadfar bearta éagsúla a dhéanamh, lena n-áirítear cothabháil na n-ainmhithe nó na dtáirgí faoi mhaoirseacht, an choinsíneacht a chur ar ais, a mharú nó a scrios.

Forálacha coiteanna

Má tharlaíonn ráig de zónóis, galar ainmhithe nó aon riosca eile do shláinte ainmhithe nó do shláinte an duine, ní mór do thír sheachadta AE na bearta coisctheacha agus rialaithe cuí a ghlacadh, lena n-áirítear srianta ar ghluaiseacht má tá an riosca an-tromchúiseach. Féadfaidh tír cinn scríbe nó idirthurais AE bearta réamhchúraim a dhéanamh amhail coraintín. Ní mór don Choimisiún Eorpach an cás a scrúdú a luaithe is féidir agus ansin cinneadh a dhéanamh ar an ngníomh cuí.

Ní mór do thíortha AE a áirithiú go gcoimeádann déileálaithe a dhéanann trádáil laistigh de AE sna hainmhithe agus/nó táirgí lena mbaineann taifead a choimeád de sheachadtaí agus ceann scríbe na n-ainmhithe agus na dtáirgí ina dhiaidh sin.

In 2004, chuir an Coimisiún líonra ríomhairithe i bhfeidhm chun údaráis tréidliachta a nascadh, an córas TRACES córas.

An 1 Iúil 1992, cuireadh deireadh le seiceálacha tréidliachta agus zóiteicniúla ag teorainneacha inmheánacha AE ar gach ainmhí beo agus a dtáirgí, i bhfianaise an dul chun cinn a rinneadh maidir le seiceálacha ar ainmhithe ó thíortha neamh-AE agus na bearta a glacadh chun galar crúb agus béil agus fiabhras na muc a rialú.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME NA TREORACH?

Tá sé i bhfeidhm ón 26 Iúil 1990 i leith. Níorbh mhór do thíortha AE í a ionchorprú sa dlí náisiúnta faoin 1 Iúil 1992, ach amháin i gcás na rialacha in Airteagal 10 (ag tús na ngalar) a bhí le corprú faoin 26 Meán Fómhair 1990.

PRÍOMHTHÉARMAÍ

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Treoir 90/425/CEE ón gComhairle an 26 Meitheamh 1990 maidir le seiceálacha tréidliachta agus zóiteicniúla is infheidhme i dtrádáil laistigh den Chomhphobal in ainmhithe beo áirithe agus i dtáirgí áirithe ag féachaint le comhlánú an mhargaidh inmheánaigh (IO L 224, 18.8.1990, lgh. 29-41)

Rinneadh leasuithe leanúnacha ar Threoir 90/425/CEE a ionchorprú sa doiciméad bunaidh. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Rialachán (AE) 2017/625 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 15 Márta 2017 maidir le rialuithe oifigiúla agus gníomhaíochtaí oifigiúla eile arna ndéanamh lena áirithiú go gcuirtear i bhfeidhm dlí an bhia agus na beatha, rialacha maidir le sláinte agus leas ainmhithe, sláinte plandaí agus táirgí cosanta plandaí, lena leasaítear Rialacháin (CE) Uimh. 999/2001, (CE) Uimh. 396/2005, (CE) Uimh. 1069/2009, (CE) Uimh. 1107/2009, (AE) Uimh. 1151/2012, (AE) Uimh. 652/2014, (AE) 2016/429 agus (AE) 2016/2031 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, Rialachán (CE) Uimh. 1/2005 agus Rialachán (CE) Uimh. 1099/2009 ón gComhairle agus Treoracha 98/58/CE, 1999/74/CE, 2007/43/CE, 2008/119/CE agus 2008/120/CE ón gComhairle agus lena n-aisghairtear Rialachán (CE) Uimh. 854/2004 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, agus Rialachán (CE) Uimh. 882/2004 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, Treoracha 89/608/CEE, 89/662/CEE, 90/425/CEE, 91/496/CEE, 96/23/CE, 96/93/CE agus 97/78/CE agus Cinneadh 92/438/CEE ón gComhairle (Rialachán maidir le Rialuithe Oifigiúla) (IO L 95, 7.4.2017, lgh. 1–142)

Féach an leagan comhdhlúite.

Rialachán (AE) 2016/1012 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 8 Meitheamh 2016 maidir le coinníollacha zóiteicniúla agus gineolaíocha i dtaca le pórú agus trádáil ainmhithe pórúcháin folaíochta, muca pórúcháin hibrideacha, agus táirgí geirmeacha díobh san Aontas agus lena dtabhairt isteach san Aontas agus lena leasaítear Rialachán (AE) Uimh. 652/2014, Treoracha 89/608/CEE ón gComhairle agus 90/425/CEE agus lena n-aisghairtear gníomhartha áirithe i réimse pórú ainmhithe (“Rialachán Pórú Ainmhithe”) (IO L 171, 29.6.2016, lgh. 66-143)

Cinneadh 2003/623/CE ón gCoimisiún an 19 Lúnasa 2003 maidir le forbairt córais tréidliachta ríomhairithe comhtháite ar a dtugtar Traces (IO L 216, 28.8.2003, lgh. 58-59)

Treoir 97/78/CE ón gComhairle an 18 Nollaig 1997 lena leagtar síos na prionsabail a rialaíonn eagrú seiceálacha tréidliachta ar tháirgí a thagann isteach sa Chomhphobal ó thríú tíortha (IO L 24, 30.1.1998, lgh. 9-30)

Féach an leagan comhdhlúite.

Treoir 91/496/CEE ón gComhairle an 15 Iúil 1991 lena leagtar síos na prionsabail a rialaíonn eagrú seiceálacha tréidliachta ar ainmhithe a théann isteach sa Chomhphobal ó thríú tíortha agus lena leasaítear Treoir 89/662/CEE, Treoir 90/425/CEE agus Treoir 90/675/CEE (IO L 268, 24.9.1991, lgh. 56-68)

Féach an leagan comhdhlúite.

Nuashonraithe 05.02.2018