Leagtar amach leis rialacha an Aontais Eorpaigh (AE) atá le leanúint ag oibreoirí gnó bia maidir le sláinteachas bia de bhunadh ainmhíoch, amhail feoil, táirgí iascaigh agus táirgí déiríochta.
Comhlánaítear leis Rialachán (CE) Uimh. 852/2004, lena leagtar síos rialacha ginearálta maidir le sláinteachas earraí bia (féach an achoimre).

PRÍOMHPHOINTÍ

Is é an príomhchuspóir leis an rialachán ceanglais shonracha maidir le sláinteachas a leagan síos maidir le bia de bhunadh ainmhíoch, atá mionsonraithe in Iarscríbhinn III (féach thíos).

Oibleagáidí ginearálta ar oibreoirí gnó bia

Ní mór d’oibreoirí gan ach uisce inólta (nó “uisce glan” i gcásanna áirithe) a úsáid chun éilliú dromchla a bhaint, mura bhfuil roghanna eile faofa ag an gCoimisiún Eorpach.
Ní mór táirgí a ullmhú agus a láimhseáil i mbunaíochtaí a chaithfidh a bheith cláraithe ar a laghad, ach faofa go minic.
Ní mór marc sláinte nó marc aitheantais faofa eile a bheith ar tháirgí, mar a thuairiscítear in Iarscríbhinn II.
Ní mór do tháirgí ó lasmuigh de AE ceanglais AE ar a laghad a chomhlíonadh, arna léiriú le liostú tíortha agus bunaíochtaí údaraithe; lena chois sin, caithfidh deimhnithe a bheith in éineacht leis na táirgí.
Tá feidhm ag rialacha speisialta san Fhionlainn agus sa tSualainn maidir le salmonella i gcás roinnt feolta, éanlaith chlóis agus uibheacha.

Leagtar amach in Iarscríbhinn III rialacha sonracha maidir le gach catagóir táirge.

Feoil, lena n–áirítear crúbacha clóis (speicis bhuaibheacha, speicis mhucúla, speicis de chineál caorach agus speicis de chineál gabhair); éanlaith chlóis agus giorriaigh (éin a ndéantar feirmeoireacht orthu, coiníní, giorriacha agus creimirí); géim feirme agus géim fhiáin; feoil mhionaithe, ullmhóidí feola agus feoil inneall–scartha/aisghafa; agus táirgí feola. Áirítear ar na rialacha ceanglais maidir le:

ainmhithe beo a iompar chuig seamlais;
seamlais agus monarchana gearrtha;
sláinteachas maraithe agus sláinteachas le linn gearradh agus díchnámhú;
marú éigeandála (lasmuigh de sheamlais) agus marú ar an bhfeirm;
ceanglais maidir le teocht le linn próiseála agus stórála;
oiliúint ar shealgairí maidir le sláinte agus sláinteachas;
láimhseáil géime fiáine (beag agus mór).

Moilisc dhébhlaoscacha bheo, amhail oisrí, diúilicíní, breallaigh, ruacain agus muiríní. Áirítear iad seo a leanas ar na ceanglais shonracha in Iarscríbhinn III:

iad a dhíol trí lárionad an tseachadta;
marc aitheantais agus lipéad dátaithe a chur orthu;
doiciméad clárúcháin ina bhfuil faisnéis faoi íonú (i gcás inarb infheidhme) a bheith leo;
iad a fháil ó limistéir tháirgthe atá aicmithe go hoifigiúil;
go ndéanfar iad a íonú trí úsáid a bhaint as cóireálacha ceadaithe amháin;
iad a chosaint ar bhrú, ar scríobadh nó ar chreathadh;
gan iad a chur faoi theochtaí foircneacha; agus
íoschaighdeáin sláinte maidir le leibhéil bhiotocsaine a chomhlíonadh.

Táirgí iascaigh, iasc mara agus iasc fíoruisce, lena n–áirítear crústaigh agus moilisc, bídís ina gcinn fhiáine nó ina gcinn a ndearnadh feirmeoireacht orthu. Baineann na rialacha le táirgí iascaigh leáite, neamhphróiseáilte agus táirgí iascaigh úra. I measc nithe eile, ní mór do tháirgí na ceanglais maidir leis an méid seo a leanas a chomhlíonadh:

soithí iascaireachta, reoite agus monarchan;
nósanna imeachta maidir le láimhseáil agus tabhairt i dtír go sláinteach agus go cúramach;
rialú paraisítí;
cócaráil, fuarú, scilligeadh agus scileadh crústach agus moileasc;
caighdeáin sláinte agus úire;
tocsainí atá díobhálach do dhaoine; agus
clúdach, pacáistiú, stóráil agus iompar.

Caithfear bainne amh agus táirgí bainne a fháil ó ainmhithe atá:

atá i riocht maith sláinte;
nach léiríonn aon siomptóim de ghalair thógálacha atá tógálach don duine trí bhainne; agus
a thagann ó thréada nach bhfuil brúsalóis nó eitinn orthu.

Tá ceanglais ann freisin maidir le:

áitreabh agus trealamh;
sláinteachas le linn bleáin, bailiú agus iompair;
teocht agus cóireáil teasa; agus
clúdach, pacáistiú, lipéadú agus marcáil aitheantais.

Maidir le huibheacha agus táirgí uibheacha:

ní mór iad a choinneáil glan, tirim, i dtimpeallacht gan bholadh, cosanta ar thurraingí agus ar an ngrian dhíreach;
ní mór iad a stóráil agus a iompar ag teocht atá oiriúnach don chaomhnú is fearr;
ní mór iad a sheachadadh chuig an tomhaltóir laistigh de 21 lá óna mbreith.

Ní mór bunaíochtaí a leagan amach agus a fheistiú lena áirithiú go ndéanfar na hoibríochtaí seo a leanas a dheighilt:

ní, triomú agus díghalrú uibheacha salacha, sna háiteanna a dhéantar é sin;
uibheacha a bhriseadh, a n–ábhar a bhailiú agus codanna de shliogáin agus de scannáin a bhaint; agus
aon oibríocht eile.

Áirítear iad seo a leanas le ceanglas breise maidir le táirgí uibheacha:

ní mór gan uibheacha a bhriseadh mura bhfuil siad glan agus tirim;
ní mór uibheacha scoilte a phróiseáil a luaithe is féidir;
ní mór uibheacha seachas uibheacha cearc, turcaithe nó guine a láimhseáil agus a phróiseáil ar leithligh;
ní ceadmhach ábhair uibheacha le haghaidh bia don duine a fháil trí lártheifneoiriú nó trí bhrú.

Bia eile de bhunadh ainmhíoch

Tá rialacha in Iarscríbhinn III freisin a bhaineann leo seo a leanas:

cosa froganna agus seilidí;
saillte rindreáilte ainmhithe agus geirdheascadh (iarmhar rindreáilte ina bhfuil próitéin);
goilí, lamhnáin agus stéigeacha cóireáilte;
geilitín;
collaigin; agus
sulfáit chondróitine an-mhínphróiseáilte, aigéad hialúrónach, táirgí loingeáin altaigh hidrealaithe eile, ciotósán, glúcósaimín, binid, iascghlae agus aimíonaigéid,.

Cumhachtaí tarmligthe agus cur chun feidhme an Choimisiúin

Tugtar an chumhacht don Choimisiún leis an rialachán é a oiriúnú trí ghníomhartha tarmligthe a ghlacadh nuair a thabharfar údar leis le faisnéis eolaíoch nua nó le taithí phraiticiúil a gheofar.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN RIALACHÁIN?

Tá sé i bhfeidhm ón 1 Eanáir 2006.

CÚLRA

Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach:

Sláinteachas bia (An Coimisiún Eorpach).

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Rialachán (CE) Uimh. 853/2004 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 29 Aibreán 2004 lena leagtar síos rialacha sonracha sláinteachais maidir le bia de bhunadh ainmhithe (IO L 139, 30.4.2004, lgh. 55-205). Téacs arna athfhoilsiú i gceartúchán (IO L 226, 25.6.2004, lgh. 22–82).

Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Rialachán (CE) Uimh. 853/2004 a chorprú sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Rialachán (AE) 2017/625 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 15 Márta 2017 maidir le rialuithe oifigiúla agus gníomhaíochtaí oifigiúla eile arna ndéanamh lena áirithiú go gcuirtear i bhfeidhm dlí an bhia agus na beatha, rialacha maidir le sláinte agus leas ainmhithe, sláinte plandaí agus táirgí cosanta plandaí, lena leasaítear Rialacháin (CE) Uimh. 999/2001, (CE) Uimh. 396/2005, (CE) Uimh. 1069/2009, (CE) Uimh. 1107/2009, (AE) Uimh. 1151/2012, (AE) Uimh. 652/2014, (AE) 2016/429 agus (AE) 2016/2031 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, Rialachán (CE) Uimh. 1/2005 agus Rialachán (CE) Uimh. 1099/2009 ón gComhairle agus Treoracha 98/58/CE, 1999/74/CE, 2007/43/CE, 2008/119/CE agus 2008/120/CE ón gComhairle, agus lena n–aisghairtear Rialachán (CE) Uimh. 854/2004 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, agus Rialachán (CE) Uimh. 882/2004 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, Treoracha 89/608/CEE, 89/662/CEE, 90/425/CEE, 91/496/CEE, 96/23/CE, 96/93/CE agus 97/78/CE agus Cinneadh 92/438/CEE ón gComhairle (Rialachán maidir le Rialuithe Oifigiúla) (IO L 95, 7.4.2017, lgh. 1–142).

Féach an leagan comhdhlúite.

Rialachán (CE) Uimh. 2074/2005 ón gCoimisiún an 5 Nollaig 2005 lena leagtar síos bearta cur chun feidhme maidir le táirgí áirithe faoi Rialachán (CE) Uimh. 853/2004 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle agus maidir le heagrú rialuithe oifigiúla faoi Rialachán (CE) Uimh. 854/2004 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle agus Rialachán (CE) Uimh. 882/2004 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle, lena maolaítear ó Rialachán (CE) Uimh. 852/2004 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle agus lena leasaítear Rialachán (CE) Uimh. 853/2004 agus Rialachán (CE) Uimh. 854/2004 (IO L 338, 22.12.2005, lgh. 27–59).

Féach an leagan comhdhlúite.

Rialachán (CE) Uimh. 852/2004 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 29 Aibreán 2004 maidir le sláinteachas earraí bia (IO L 139, 30.4.2004, lgh. 1–54).

Féach an leagan comhdhlúite.

Nuashonraithe 15.02.2023

Top

All