Διαπεριφερειακό πρόγραμμα: στρατηγική 2007-2013 και ενδεικτικό πρόγραμμα 2007-2010

Το διαπεριφερειακό πρόγραμμα (PIR) καταρτίσθηκε με πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Μέσου Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης (ΕΜΓΕΣ) και αποσκοπεί στην ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας (ΕΠΓ) καθώς και στο διάλογο και τη συνεργασία σε περιφερειακό επίπεδο. Απευθύνεται στις χώρες που έχουν προσχωρήσει στην ΕΠΓ και στη Ρωσία, και αφορά τις σχέσεις τους με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Διευρύνει το πεδίο των κοινοτικών μέσων η αποτελεσματικότητα των οποίων έχει αποδειχθεί στις χώρες τις οποίες αφορούν οι τομείς δράσης με προτεραιότητα, οι οποίες εντοπίσθηκαν στο στρατηγικό κείμενο, για την περίοδο 2007-2013, και στο ενδεικτικό πρόγραμμα, για την περίοδο 2007-2010.

ΠΡΑΞΗ

Ευρωπαϊκό μέσο γειτονίας και εταιρικής σχέσης - Διαπεριφερειακό πρόγραμμα - Στρατηγικό έγγραφο 2007-2013, ενδεικτικό πρόγραμμα 2007-2010 (DE) (EN) (FR).

ΣΥΝΟΨΗ

Το διαπεριφερειακό πρόγραμμα (PIR) υποστηρίζει την υλοποίηση των στόχων της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας (ΕΠΓ) (DE) (EN) (FR) και της στρατηγικής εταιρικής σχέσης με τη Ρωσία. Κέντρο του ενδιαφέροντός του είναι ο διάλογος και η συνεργασία μεταξύ των χωρών οι οποίες τυγχάνουν οικονομικής στήριξης από το Ευρωπαϊκό Μέσο Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης (ΕΜΓΕΣ) καθώς και μεταξύ των τελευταίων αυτών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).

Το PIR, το οποίο υπάγεται στο ΕΜΓΕΣ, προσφέρει σημαντική οικονομική υποστήριξη στις δραστηριότητες των οποίων η διαπεριφερειακή εφαρμογή προσφέρει προστιθέμενη αξία από την άποψη της διαφάνειας, της συνοχής, της αποτελεσματικότητας και της ευελιξίας. Διαφαίνεται, επίσης, ότι θα παίξει έναν ολοένα αυξανόμενο ρόλο σε κυβερνήσεις, πανεπιστήμια, πόλεις και περιφέρειες για την εξασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής και την ενίσχυση του αντίκτυπου των ενεργειών και των πρωτοβουλιών που έχουν αναληφθεί.

Προγράμματα

Το έγγραφο στρατηγικής 2007-2013 και το ενδεικτικό πρόγραμμα 2007-2010 εντοπίζουν τους τομείς που έχουν προτεραιότητα στα πλαίσια του PIR. Διακρίνουν πέντε τομείς με προτεραιότητα για την περίοδο 2007-2010.

Η προώθηση των μεταρρυθμίσεων μέσω της παροχής συμβουλών και της εμπειρίας της ΕΕ αποσκοπεί στην υποστήριξη των διαδικασιών των μεταρρυθμίσεων των δικαιούχων χωρών του ΕΜΓΕΣ. Με βάση την κτηθείσα πείρα στη διάρκεια των μεταβατικών διαδικασιών των δέκα νέων κρατών μελών, η προτεραιότητα αυτή βασίζεται ουσιαστικά:

• στο πρόγραμμα παροχής τεχνικής βοήθειας και ανταλλαγής πληροφοριών (TAIEX), το οποίο παρέχει στοχοθετημένες συμβουλές και τεχνογνωσία στον τομέα, ιδίως όσον αφορά την προσέγγιση των νομοθεσιών που έχουν σχέση με το κοινοτικό κεκτημένο·
• στην υποστήριξη της βελτίωσης των δημόσιων θεσμικών οργάνων και των συστημάτων διαχείρισης (SIGMA) (EN) την πρωτοβουλία των οποίων ανέλαβαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Οργανισμός Συνεργασίας και Οικονομικής Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) (EN) (FR) στην Ευρώπη. Στόχος είναι η διευκόλυνση της οικονομικής ένταξης και της πολιτικής συνεργασίας με την ΕΕ.

Η προώθηση της μεταρρύθμισης της ανώτατης εκπαίδευσης και της κινητικότητας των φοιτητών είναι ένας τομέας με θεμελιώδη σημασία για την ανάπτυξη των χωρών εταίρων, για την αμοιβαία κατανόηση μεταξύ των λαών και για τις διαπροσωπικές επαφές. Το πρόγραμμα Tempus αποτελεί το πλαίσιο της μεταρρύθμισης της ανώτατης εκπαίδευσης καθώς και της προώθησης της συνεργασίας μεταξύ των ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης. Θα δημιουργηθεί ένα πρόγραμμα υποτροφιών για να προωθηθεί η κινητικότητα των φοιτητών και του διδακτικού προσωπικού. Το πρόγραμμα αυτό θα βασιστεί στις εμπειρίες των προγραμμάτων Erasmus (DE) (EN) (FR) και Erasmus Mundus External Cooperation Window (EN). Οι χώρες εταίροι θα παίξουν σημαντικότατο ρόλο στη διαχείριση των προγραμμάτων.

Η προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των τοπικών φορέων των χωρών εταίρων και της ΕΕ αποτελεί θεμελιώδη στόχο της ΕΠΓ που βασίζεται στην ανταλλαγή εμπειριών και την τεχνογνωσία. Ωστόσο, ελλείψει υποδομών, θα εφαρμοστεί, σε ένα πρώτο διάστημα, ένα πρόγραμμα συνεργασίας μεταξύ των αρχών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης προκειμένου να ενισχυθεί η δημοκρατική διακυβέρνηση και η αειφόρος τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη.

Η προώθηση της εφαρμογής της ΕΠΓ και της στρατηγικής εταιρικής σχέσης με τη Ρωσία αφορά κυρίως τις θεματικές πτυχές τους, όπως είναι η ενέργεια, το περιβάλλον ή οι υποδομές. Το πρόγραμμα αυτό υποστηρίζει ιδιαίτερα τις δραστηριότητες πληροφόρησης και διαλόγου σε διαπεριφερειακό επίπεδο προκειμένου να αυξηθεί η αμοιβαία κατανόηση μεταξύ των καθοδηγητών της κοινής γνώμης και των πολιτών των χωρών εταίρων.

Η προώθηση των επενδυτικών σχεδίων στις χώρες εταίρους της ΕΠΓ έχει ως στόχο την εξασφάλιση συμπληρωματικών επενδύσεων προκειμένου να υποστηριχθεί η δημιουργία ενός χώρου ευμάρειας και καλής γειτονίας για την ΕΕ και τους γείτονές της. Αυτοί οι συμπληρωματικοί πόροι θα επιτρέψουν τη βελτίωση των υποδομών που συνδέουν την ΕΕ με τις γειτονικές της χώρες στους τομείς των μεταφορών και της ενέργειας, την αντιμετώπιση κοινών περιβαλλοντικών προκλήσεων και την υποστήριξη της κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης στις χώρες εταίρους.

Λεπτομέρειες εφαρμογής

Η χρηματοδότηση του PIR για την περίοδο 2007-2010 ανέρχεται σε 523,9 εκατ. ευρώ από τα οποία 40 εκατ. θα αφιερωθούν στον πρώτο τομέα δράσης με προτεραιότητα, 218,6 εκατ. στο δεύτερο, 14,3 εκατ. στον τρίτο και 250 εκατ. στον πέμπτο. Ο φάκελος που καλύπτει τον τέταρτο στόχο εξαρτάται από την εξέλιξη που θα έχουν η ΕΠΓ και η εταιρική σχέση με τη Ρωσία.

Το ενδεικτικό πρόγραμμα για την περίοδο 2007-2010 προσφέρει μια προοπτική των προσδοκώμενων αποτελεσμάτων για κάθε προτεραιότητα, όπως:

• η βελτίωση των νομικών και κανονιστικών πλαισίων και η εφαρμογή τους·
• η μεταρρύθμιση και ο εκσυγχρονισμός της ανωτάτης παιδείας στις χώρες εταίρους καθώς και η βελτίωση της αμοιβαίας κατανόησής τους·
• η διαφάνεια της διαδικασίας επιλογής καθώς και η ευρεία προβολή των προγραμμάτων που αφορούν την κινητικότητα και τη χορήγηση υποτροφιών·
• η ενίσχυση της διακυβέρνησης των τοπικών και περιφερειακών αρχών των χωρών εταίρων και η ενίσχυση των δεσμών μεταξύ των τοπικών και περιφερειακών αρχών·
• η αποτελεσματική δράση καθώς και δραστηριότητες για την ανταλλαγή πληροφοριών και έναρξη διαλόγου σε διαπεριφερειακό επίπεδο προκειμένου να ευαισθητοποιηθούν οι πολίτες για τη δράση της ΕΠΓ.

Για να αξιολογηθεί ο αντίκτυπος, οι εταίροι προσδιορίζουν δείκτες απόδοσης κατά την κατάρτιση των προγραμμάτων (αριθμός εταιρικών σχέσεων, προβολή, διαπιστωθείσες πρόοδοι στις εκθέσεις, θεματική και εθνική κατανομή των ενεργειών, καταλληλότητα των δραστηριοτήτων κ.λπ.).

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 13.03.2008