Εταιρική σχέση με την Αφρική για την ανάπτυξη του τομέα του βαμβακιού

Το βαμβάκι είναι ένας σημαντικός τομέας της οικονομίας πολλών αφρικανικών χωρών, ιδίως της Δυτικής Αφρικής. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και η Αφρική συνήψαν εταιρική σχέση για την ανάπτυξη του τομέα του βαμβακιού με εμπορικές και αναπτυξιακές συνιστώσες. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ στηρίζει την ανταγωνιστικότητα των τομέων του βαμβακιού στην Αφρική και αποσκοπεί στη μείωση του ευάλωτου χαρακτήρα τους.

ΠΡΑΞΗ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο της 12ης Φεβρουαρίου 2004 - Πρόταση εταιρικής σχέσης ΕΕ-Αφρικής για τη στήριξη της ανάπτυξης του τομέα του βαμβακιού [COM(2004) 87 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

ΣΥΝΟΨΗ

Το αφρικανικό βαμβάκι και οι προκλήσεις στη διεθνή αγορά

Οι εξαγωγές βαμβακιού είναι ζωτικής σημασίας για πολλές αφρικανικές χώρες, ιδίως της Κεντρικής και Δυτικής Αφρικής. Για παράδειγμα, αντιπροσωπεύουν 30 % έως 40 % των εσόδων εξαγωγής του Μπενίν, της Μπουργκίνα Φάσο, του Τσαντ και του Μαλί. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕE) είναι καθαρός εισαγωγέας αυτού του προϊόντος. Η ευρωπαϊκή παραγωγή βαμβακιού αντιπροσωπεύει μόνο το 2 % της παγκόσμιας παραγωγής και η επιρροή της ΕΕ στη διαμόρφωση της τιμής στις διεθνείς αγορές είναι περιθωριακή.

Ο τομέας αυτός αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις, τόσο σε διεθνές όσο και σε εθνικό επίπεδο. Στο διεθνές επίπεδο, αφενός, οι τιμές χαρακτηρίζονται από πτωτική τάση μακροπρόθεσμα και από έντονες διακυμάνσεις βραχυπρόθεσμα και, αφετέρου, οι επιδοτήσεις στην παραγωγή που χορηγούνται από πολλές βιομηχανοποιημένες χώρες νοθεύουν τις συναλλαγές. Σε εθνικό επίπεδο, ο τομέας απειλείται από την περιορισμένη ικανότητά του να προσαρμόζεται στην εξέλιξη της ζήτησης και από τον χαμηλό ρυθμό τεχνολογικής καινοτομίας.

Εταιρική σχέση για τη στήριξη του αφρικανικού βαμβακιού

Η ΕΕ έχει την πρόθεση να υποστηρίξει την ανάπτυξη του αφρικανικού τομέα του βαμβακιού μέσω εταιρικής σχέσης ανοιχτής σε όλες τις αφρικανικές χώρες της ομάδας Αφρικής, Καραϊβικής και Ειρηνικού (ΑΚΕ), των οποίων η οικονομία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό απ' αυτό το προϊόν.

Πρώτος στόχος της εταιρικής σχέσης είναι η υλοποίηση περισσότερο ισότιμων εμπορικών όρων στις διεθνείς αγορές του βαμβακιού στο πλαίσιο των γεωργικών διαπραγματεύσεων που διεξάγονται βάσει του αναπτυξιακού προγράμματος της Ντόχα (ES) (EN) (FR) στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ). Αυτό αφορά ιδίως:

• το πλήρες άνοιγμα των αγορών όλων των αναπτυγμένων χωρών στο βαμβάκι και στα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα καταγωγής των λιγότερο αναπτυγμένων χωρών (ΛΑΧ), ακολουθώντας το παράδειγμα της πρωτοβουλίας της ΕΕ «τα πάντα εκτός από όπλα» (EN) (FR). Επιπλέον, η ΕΕ προτείνει να αναζητήσει λύσεις για το πρόβλημα της κλιμάκωσης των δασμών * και της μείωσης των εμπορικών προτιμήσεων των οποίων απολαύουν οι αναπτυσσόμενες χώρες·
• τη μείωση κάθε μορφής επιδοτήσεων των εξαγωγών βαμβακιού καθώς και των επιδοτήσεων στην παραγωγή, που νοθεύουν τις αγορές προκαλώντας αύξηση της παραγωγής και των εξαγωγών·
• την τεχνική βοήθεια που συνδέεται με το εμπόριο, για να μπορέσουν οι αφρικανικές χώρες να προσδιορίσουν και να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους στο πλαίσιο του πολυμερούς εμπορίου.

Κατά δεύτερο λόγο, η εταιρική σχέση αποσκοπεί στη στήριξη των βαμβακοπαραγωγών περιοχών και χωρών της Αφρικής. Για να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα των οικονομιών του βαμβακιού, η Επιτροπή προτείνει να:

• προωθήσει την εφαρμογή ολοκληρωμένων σχεδίων αειφόρου ανάπτυξης των βαμβακοπαραγωγών χωρών και περιοχών και να ευνοήσει τη διαφοροποίηση γύρω από τον τομέα του βαμβακιού· να ενισχύσει την ανάπτυξη των θεσμών και πολιτικών συναφών με το βαμβάκι, που θα επιτρέψουν την ανάληψη τομεακών μεταρρυθμίσεων·
• ενθαρρύνει τις επενδύσεις στις δραστηριότητες ολοκλήρωσης της αλυσίδας του βαμβακιού·
• προαγάγει τις τεχνολογικές καινοτομίες και την προσαρμογή των παραγωγών, ιδίως στο επίπεδο των μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων·
• προωθήσει την αναγνώριση της ποιότητας του αφρικανικού βαμβακιού στη διεθνή αγορά·
• αξιοποιήσει τις διαπραγματεύσεις για τις συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης για να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα του τομέα.

Εξάλλου, για να μειώσει τον ευάλωτο χαρακτήρα του εισοδήματος που συνδέεται με την αστάθεια των τιμών, η Επιτροπή προτείνει να:

• βοηθήσει τους βαμβακοπαραγωγούς ώστε να έχουν πρόσβαση σε μηχανισμούς βασισμένους στην αγορά για τη διαχείριση των κινδύνων·
• προτρέψει τους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς να ενσωματώσουν στους μηχανισμούς τους διατάξεις που επιτρέπουν την αντιμετώπιση των διακυμάνσεων των τιμών των βασικών προϊόντων·
• διευκολύνει την πρόσβαση των χωρών ΑΚΕ στο μηχανισμό FLEX.

Η εφαρμογή της εταιρικής σχέσης απαιτεί τη συμβολή των κρατών μελών της ΕΕ και των βαμβακοπαραγωγών αφρικανικών χωρών. Η Επιτροπή προτείνει να δημιουργηθούν επιχειρησιακές ομάδες (task-forces) «βαμβάκι», αποτελούμενες από αντιπροσώπους των κυβερνήσεων των χωρών παραγωγής, της Επιτροπής και άλλων παραγόντων, που θα είναι επιφορτισμένοι με την εξέταση και το συντονισμό των δράσεων. Η εφαρμογή θα υπόκειται σε περιοδικές αξιολογήσεις .

Η χρηματοδότηση της εταιρικής σχέσης βασίζεται σε μέσα και διευκολύνσεις που υφίστανται ήδη, ιδίως στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης (ΕΤΑ). Εξάλλου, η αναθεώρηση των όρων της δυνατότητας εφαρμογής του μηχανισμού FLEX θα διευκολύνει την πρόσβαση σε αυτό το μέσο.

Πλαίσιο

Η παρούσα πρόταση αποτελεί πρακτική εφαρμογή των αρχών που παρουσιάζονται στην ανακοίνωση σχετικά με το σχέδιο δράσης στις αλυσίδες βασικών γεωργικών προϊόντων (esdeenfr), η οποία εγκρίθηκε παράλληλα με την παρούσα ανακοίνωση.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Στις 10 Απριλίου 2006, υπεβλήθη στο Συμβούλιο έκθεση για την κατάσταση προόδου όσον αφορά την εταιρική σχέση ΕΕ-Αφρικής για την ανάπτυξη του τομέα του βαμβακιού, μαζί με την έκθεση για το σχέδιο δράσης σχετικά με τις αλυσίδες γεωργικών βασικών προϊόντων [PDF (DE) (ES) (EN) (FR)]. Η έκθεση υπογράμμιζε ιδίως την πρόοδο που επετεύχθη στην εφαρμογή της εταιρικής σχέσης, καθώς και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζονταν από την άποψη της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας της παραγωγής και της αύξησης των εισοδημάτων των παραγωγών. Στη συνέχεια, τον Νοέμβριο 2007, η Επιτροπή υπέβαλε στην ομάδα εργασίας του Συμβουλίου για τα βασικά προϊόντα μια νέα έκθεση για την εφαρμογή της εταιρικής σχέσης. Η έκθεση αυτή υπογραμμίζει την επιτάχυνση της εφαρμογής της εταιρικής σχέσης το 2007.

Συμπεράσματα του Συμβουλίου για την αλυσίδα των βασικών γεωργικών προϊόντων, την εξάρτηση και τη φτώχεια, καθώς και για την εγκαθίδρυση εταιρικής σχέσης ΕΕ-Αφρικής υπέρ της ανάπτυξης του τομέα του βαμβακιού. Συμβούλιο γενικών υποθέσεων και εξωτερικών σχέσεων - 27 Απριλίου 2004 [Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα] [PDF (DE) (ES) (EN) (FR)].

Το Συμβούλιο εγκρίνει την ανακοίνωση που προτείνει την εταιρική σχέση με την Αφρική στον τομέα του βαμβακιού και καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τη δυνατότητα προσχώρησης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας στη διεθνή συμβουλευτική επιτροπή βάμβακος (ICΑC) (EN).

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 15.01.2007