Οι κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τα βασανιστήρια και άλλες μορφές σκληρής μεταχείρισης

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την πολιτική της ΕΕ έναντι τρίτων χωρών όσον αφορά τα βασανιστήρια και άλλες μορφές σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας

ΣΥΝΟΨΗ

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΟΥΝ ΟΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ;

Οι κατευθυντήριες γραμμές δημιουργούν ένα επιχειρησιακό εργαλείο που θα χρησιμοποιεί η ΕΕ στις επαφές με τρίτες χώρες για την καταπολέμηση των βασανιστηρίων και άλλων μορφών σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής τιμωρίας (π.χ. άσκηση σωματικής βίας κατά την κράτηση).

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η ΕΕ καταπολεμά τα βασανιστήρια και την κακή μεταχείριση μέσω της υποστήριξης διεθνών πράξεων (π.χ. Οικουμενική Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου, συμβάσεις της Γενεύης, Καταστατικό του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου κτλ.), και μέσω μέτρων εντός του πλαισίου της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας (ΚΕΠΠΑ), όπως ο κανονισμός για το εμπόριο αντικειμένων δυναμένων να χρησιμοποιηθούν για βασανιστήρια.

Οι δράσεις της ΕΕ για την καταπολέμηση των βασανιστηρίων και της κακής μεταχείρισης έναντι τρίτων χωρών περιλαμβάνουν τα εξής:

• καθιέρωση πολιτικού διαλόγου με τρίτες χώρες και περιφερειακές οργανώσεις. Οι κατευθυντήριες γραμμές για τον διάλογο με τρίτες χώρες για τα ανθρώπινα δικαιώματα καθιερώνουν σαφείς όρους και αρχές σε αυτόν τον τομέα·
• λήψη πολιτικών πρωτοβουλιών (διαβήματα) και πραγματοποίηση δημοσίων διακηρύξεων με τις οποίες καλούνται οι ενεχόμενες τρίτες χώρες να λάβουν αποτελεσματικά μέτρα κατά των βασανιστηρίων και άλλης μορφής κακής μεταχείρισης·
• προαγωγή της σύμπραξης με την κοινωνία των πολιτών στο πλαίσιο διμερούς και πολυμερούς συνεργασίας, ειδικότερα σύμφωνα με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τη δημοκρατία και τα δικαιώματα του ανθρώπου (2015-2019) το οποίο στηρίζει ΜΚΟ στην καταπολέμηση των βασανιστηρίων·
• ανάληψη ρόλου παρατηρητή για εκπροσώπους των πρεσβειών της ΕΕ σε δίκες στις οποίες υπάρχει λόγος να πιστεύεται ότι οι κατηγορούμενοι έχουν υποστεί βασανιστήρια ή κακή μεταχείριση.

Η ΕΕ στο πλαίσιο των εν λόγω κατευθυντήριων γραμμών καλεί τις τρίτες χώρες να λάβουν τα εξής μέτρα:

• πρόληψη, απαγόρευση και καταδίκη των βασανιστηρίων και της κακής μεταχείρισης·
• προσχώρηση στους διεθνείς κανόνες και διαδικασίες και εφαρμογή τους (π.χ. Σύμβαση του ΟΗΕ κατά των βασανιστηρίων)·
• θέσπιση και εφαρμογή διασφαλίσεων και διαδικασιών σχετικά με τους χώρους κράτησης·
• παροχή επανόρθωσης και αποκατάστασης των θυμάτων·
• θέσπιση εσωτερικών νομικών εγγυήσεων·
• καταπολέμηση της ατιμωρησίας·
• θέσπιση ομάδων οι οποίες χρήζουν ειδικής προστασίας (π.χ. πρόσφυγες, αιτούντες άσυλο ή φυλακισμένοι)·
• πρόβλεψη μηχανισμών επίσκεψης στους χώρους κράτησης·
• καθιέρωση εθνικών θεσμών για την πρόληψη των βασανιστηρίων·
• ενίσχυση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης·
• παροχή αποτελεσματικής εκπαίδευσης του προσωπικού επιβολής του νόμου και του στρατιωτικού προσωπικού καθώς και του ιατρικού προσωπικού όσον αφορά την αντιμετώπιση των βασανιστηρίων και της κακής μεταχείρισης·
• πρόληψη κάθε μορφής εκφοβισμού ή αντίποινου·
• διενέργεια αυτοψιών.

ΠΛΑΙΣΙΟ

Ο σεβασμός των ανθρώπινων δικαιωμάτων αποτελεί μία από τις κύριες προτεραιότητες στις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ. Η καταπολέμηση των βασανιστηρίων και της κακής μεταχείρισης αποτελεί σημαντικό τμήμα αυτού του έργου, παρά την ύπαρξη πολυάριθμων διεθνών πράξεων που απαγορεύουν αυτό το είδος σοβαρής παραβίασης της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.

Οι δράσεις της ΕΕ, που υποστηρίζονται ένθερμα από όλες τις χώρες που ανήκουν σε αυτήν, αποσκοπούν στην πρόληψη και εξάλειψη των βασανιστηρίων και της κακής μεταχείρισης και στην καταπολέμηση της ατιμωρησίας των ατόμων που ευθύνονται για τέτοιες πράξεις. Το συγκεκριμένο έργο συμπληρώνει τη δράση της ΕΕ για την καταπολέμηση της θανατικής ποινής.

ΠΡΑΞΗ

Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την πολιτική της ΕΕ έναντι τρίτων χωρών όσον αφορά τα βασανιστήρια και άλλες μορφές σκληρής, απάνθρωπης και ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας — Επικαιροποιημένες κατευθυντήριες γραμμές 6129/1/12 REV1 της 20ής Μαρτίου 2012

τελευταία ενημέρωση 08.03.2016