Σύμβαση-πλαίσιο εταιρικής σχέσης με ανθρωπιστικές οργανώσεις (2008-2012)

Η νέα σύμβαση-πλαίσιο εταιρικής σχέσης (ΣΠΕΣ) με τις ανθρωπιστικές οργανώσεις ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2008 μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2012. Όπως και οι προηγούμενες ΣΠΕΣ καθορίζει το ρόλο, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των εταίρων καθώς και τις νομικές διατάξεις εφαρμογής για τις ενέργειες ανθρωπιστικής βοήθειας.

Σύμβαση-πλαίσιο εταιρικής σχέσης με τις ανθρωπιστικές οργανώσεις (EN) (FR).

Η γενική διεύθυνση για την ανθρωπιστική βοήθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG ECHO) δεν επεμβαίνει άμεσα επί τόπου, αλλά η βοήθειά της διανέμεται και τίθεται σε εφαρμογή από τους εταίρους της. Για το λόγο αυτό, οι συμβάσεις-πλαίσια της εταιρικής σχέσης (ΣΠΕΣ) αποτελούν τη βάση του έργου της. Από τότε που δημιουργήθηκε, το 1992, η ECHO τις έχει πάντα χρησιμοποιήσει ενώ, σήμερα, ισχύουν δύο μορφές ΣΠΕΣ: μια σύμβαση-πλαίσιο με τους διεθνείς οργανισμούς και μια σύμβαση-πλαίσιο με τις μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ). Υπάρχει επίσης μια οικονομική και διοικητική σύμβαση-πλαίσιο μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των Ηνωμένων Εθνών (FAFA), που διέπει τις ανθρωπιστικές ενέργειες που χρηματοδοτούνται από την ECHO και πραγματοποιούνται από τις αρμόδιες για τα ανθρωπιστικά θέματα υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών.

Η νέα ΣΠΕΣ με τις ΜΚΟ ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2008 μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2012 και μπορεί να ανανεωθεί σιωπηρά από την Επιτροπή για ανώτατη περίοδο ενός έτους. Πρόκειται για την τέταρτη ΣΠΕΣ στην ιστορία της DG ECHO, η οποία αποτελεί συνέχεια αυτών που εφαρμόστηκαν το 1993, το 1998 και το 2003. Η νέα ΣΠΕΣ στοχεύει στην απλοποίηση και στην αύξηση της ελαστικότητας των συμβατικών μέσων με τους εταίρους καθώς και στην βελτίωση της εφαρμογής της ανθρωπιστικής βοήθειας μέσω προσέγγισης που επικεντρώνεται περισσότερο στα αποτελέσματα. Στο πλαίσιο αυτό, διατηρήθηκαν οι δύο στόχοι κλειδιά του προηγούμενου ΣΠΕΣ που είναι η «συνέχεια» και η «εταιρική σχέση ποιότητας».

Η ανθρωπιστική βοήθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) παρέχεται μέσω των προγραμμάτων και των σχεδίων που υποστηρίζει η Ευρωπαϊκή Κοινότητα, η οποία μπορεί να χρηματοδοτεί την αγορά και την παροχή προϊόντος, υλικού ή υπηρεσίας που χρειάζεται για την εφαρμογή της, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1257/96, που αποτελεί τη νομική βάση του έργου της γενικής διεύθυνσης ECHO καθώς και των ΣΠΕΣ.

Το ΣΠΕΣ καθορίζει τις κοινές αρχές που διέπουν τη σχέση μεταξύ της ECHO και των ΜΚΟ και καθιερώνει τις διαδικασίες και τους κανόνες εκτέλεσης που πρέπει να εφαρμόζονται στις ανθρωπιστικές ενέργειες που πραγματοποιούνται με εταιρική σχέση. Επιπλέον, η ΣΠΕΣ καθορίζει τα κριτήρια που εφαρμόζονται για την επιλογή των εταίρων και έχει σαν στόχο να δημιουργήσει μακροπρόθεσμες σχέσεις συνεργασίας μεταξύ της ECHO και των ΜΚΟ προκειμένου να εξασφαλιστεί η ταχύτητα και η αποτελεσματικότητα της βοήθειας. Η υπογραφή μιας συμφωνίας εταιρικής σχέσης αποτελεί, συνεπώς, απόλυτη προϋπόθεση για τη χορήγηση των επιδοτήσεων υποστήριξης ειδικών ανθρωπιστικών ενεργειών, ενώ η ΣΠΕΣ δεν αποτελεί από μόνη της συμφωνία χρηματοδότησης.

Η ποιότητα της εταιρικής σχέσης πρέπει να συγκεκριμενοποιείται κατά την εφαρμογή των ανθρωπιστικών σχεδίων. Πρέπει να βασίζεται στη διαφάνεια και στην ευθύνη έναντι των ενδιαφερόμενων μερών, στη διαμόρφωση στρατηγικών που επιζητούν την αποτελεσματικότητα της ανθρωπιστικής παρέμβασης, στην πρόσβαση σε ίσους όρους εργασίας για τους εργαζόμενους στον ανθρωπιστικό τομέα καθώς και στην προώθηση μιας παιδείας μαθήτευσης που να συνδέεται με τις καλύτερες πρακτικές. Η ενημέρωση και η επικοινωνία μεταξύ των εταίρων πρέπει να είναι αμοιβαίες.

Όλοι οι ΜΚΟ που συμφωνούν με τις αξίες, τις αρχές και τους στόχους της ECHO επιλέγονται ως εταίροι αφού εξακριβωθεί ότι πληρούν τα προκαθορισμένα κριτήρια. Τα κριτήρια επιλεξιμότητας είναι:

Μετά την επιλεξιμότητα, αξιολογείται επίσης η καταλληλότητα. Αξιολογούνται επίσης για την επιλογή και ελέγχονται από τις εθνικές αρχές καθώς και επιτόπου οι ικανότητες όσον αφορά την τεχνική και υλικοτεχνική υποστήριξη, την διοικητική και οικονομική διαχείριση καθώς και η πείρα, τα ήδη αποκτηθέντα αποτελέσματα, η ικανότητα εκτέλεσης και η αμεροληψία.

Για να υπάρξει πιο αποτελεσματικός έλεγχος των ενεργειών των ΜΚΟ, στη νέα ΣΠΕΣ καθορίζονται δύο μηχανισμοί ελέγχου:

Μία περιοδική αξιολόγηση των ΜΚΟ που έχουν υπογράψει την ΣΠΕΣ διεξάγεται από την Επιτροπή σύμφωνα με μια διαδικασία που αποτελείται από δύο φάσεις:

Αναστολή ή ακύρωση της συμφωνίας εταιρικής σχέσης

Μετά την ετήσια αξιολόγηση, η Επιτροπή μπορεί είτε να επιβεβαιώσει την εταιρική σχέση με το ΜΚΟ είτε να αναστείλει την ΣΠΕΣ ή να την ακυρώσει μέσω προειδοποίησης. Στην περίπτωση μη συμφωνίας με τα κριτήρια, η Επιτροπή μπορεί να αναστείλει την εταιρική σχέση μέσω γραπτής προειδοποίησης με προθεσμία 45 ημερών. Στην περίπτωση αναστολής, ο ΜΚΟ δεν μπορεί να είναι επιλέξιμος για νέα χρηματοδότηση κατά την περίοδο αναστολής αλλά μπορεί να επανέλθει στο προηγούμενο καθεστώς, εφόσον αποδείξει ότι συμφωνεί εκ νέου με τα κριτήρια καταλληλότητας. Σε περίπτωση εικαζόμενης παράβασης από το ΜΚΟ ως προς τις συμβατικές υποχρεώσεις, η Επιτροπή μπορεί να αναστείλει την ΣΠΕΣ με άμεση ισχύ.

Εάν η αναστολή διαρκέσει ένα χρόνο, η συμφωνία εταιρικής σχέσης λύνεται. Άλλες περιπτώσεις ακύρωσης προκύπτουν από τη μη συμφωνία στις απαιτήσεις επιλεξιμότητας που έχουν αναφερθεί παραπάνω, από τη μη συμφωνία προς τις αξίες, τις αρχές και τους στόχους της ΣΠΕΣ καθώς και σε περίπτωση σοβαρών παρατυπιών που προκαλούν ή δύνανται να προκαλέσουν απώλεια για τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Η προθεσμία για την γραπτή προειδοποίηση είναι επίσης 45 ημέρες.

Οι ενέργειες που είναι επιλέξιμες για κοινοτική χρηματοδότηση

Η βοήθεια περιλαμβάνει κυρίως την παροχή τροφίμων, την υδροδότηση και την υγειονομική υποδομή, την παροχή καταφυγίων και υγειονομικών υπηρεσιών, την βραχυπρόθεσμη αποκατάσταση, τα έργα ανασυγκρότησης, τις δράσεις που έχουν στόχο να προστατέψουν τα θύματα συγκρούσεων και τις ενέργειες προετοιμασίας για τους κινδύνους φυσικών καταστροφών.

Οι ενέργειες αυτές πρέπει να συμφωνούν με τις θεμελιώδεις ανθρωπιστικές αρχές, με την αρχή της αμεροληψίας, της ουδετερότητας και της ανεξαρτησίας *. Πρέπει να επικεντρώνονται στους δικαιούχους, να βασίζονται στις ανάγκες του πληθυσμού που βρίσκεται σε δυσχερή θέση και να χρησιμοποιούν τις καλύτερες υπάρχουσες στον ανθρωπιστικό τομέα τακτικές. Για το σκοπό αυτό, οι ΜΚΟ πρέπει:

Οι ενέργειες μπορούν να αρχίζουν με πρωτοβουλία της Επιτροπή ή μιας ΜΚΟ. Σε περίπτωση έγκρισης, μια ενέργεια μπορεί να χρηματοδοτηθεί εξ ολοκλήρου ή εν μέρει από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα.

Όροι κλειδιά της πράξης

Αρχή του ανθρωπισμού: κάθε άνθρωπος πρέπει να τυγχάνει ανθρώπινης μεταχείρισης σε κάθε περίσταση· πρέπει να σώζονται ζωές και να ανακουφίζεται ο πόνος και να διασφαλίζεται παράλληλα ο σεβασμός του ατόμου.
Αρχή της ουδετερότητας: σημαίνει ότι στις εχθροπραξίες η ανθρωπιστική βοήθεια δεν τάσσεται με το πλευρό κανενός ή ότι δεν παίρνει ποτέ μέρος σε διαμάχες πολιτικού, φυλετικού, θρησκευτικού ή ιδεολογικού χαρακτήρα.
Αρχή της αμεροληψίας: η ανθρωπιστική βοήθεια δεν πρέπει να βασίζεται στην εθνικότητα, τη φυλή, τη θρησκεία ή τις πολιτικές πεποιθήσεις.
Αρχή της ανεξαρτησίας: οι ανθρωπιστικοί φορείς πρέπει να προσδιορίσουν και να εφαρμόσουν τις δικές τους πολιτικές, ανεξάρτητες από τις κυβερνητικές πολιτικές ή δράσεις.

See also