Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων
ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:
ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΤΟ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ (ΑΡΙΘ. 5);
ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ
Η ΕΤΕπ, που ιδρύθηκε με σκοπό να συμβάλλει στην ισόρροπη και απρόσκοπτη ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), παρέχει χρηματοδοτήσεις και εμπειρογνωμοσύνη για υγιή και βιώσιμα επενδυτικά έργα εντός και εκτός Ευρώπης. Τα έργα που στηρίζει η ΕΤΕπ, ιδιοκτησίας των 28 χωρών της ΕΕ (1), συμβάλλουν στην προαγωγή των πολιτικών στόχων της ΕΕ.
Έδρα, μέλη και κεφάλαιο
Η ΕΤΕπ έχει την έδρα της στο Λουξεμβούργο. Η κάθε χώρα της ΕΕ συνεισφέρει στο κεφάλαιο της ΕΤΕπ, το οποίο την 1η Ιουλίου 2015 ανερχόταν σε 243 δισεκατ. ευρώ. Κάθε χώρα συνεισφέρει σύμφωνα με την οικονομική ισχύ της (η οποία εκφράζεται σε ακαθάριστο εγχώριο προϊόν) τη στιγμή που προσχωρεί στην ΕΕ. Με την προσχώρηση κάθε νέας χώρας στην ΕΕ το κεφάλαιο αυξάνεται. Το συμβούλιο των διοικητών της ΕΤΕπ μπορεί επίσης να αποφασίζει ομόφωνα για την αύξηση του αναληφθέντος κεφαλαίου.
Σύνθεση
Το συμβούλιο των διοικητών αποτελείται από υπουργούς οριζόμενους από τις χώρες της ΕΕ (συνήθως τους υπουργούς Οικονομικών). Πρόκειται για το βασικό όργανο λήψης αποφάσεων της ΕΤΕπ. Καταρτίζει κατευθυντήριες γραμμές για την τράπεζα και λαμβάνει τις σημαντικότερες αποφάσεις, όπως σχετικά με τα ακόλουθα:
Το διοικητικό συμβούλιο αποτελείται από 29 διοικητές, με έναν διοικητή διορισμένο από κάθε χώρα της ΕΕ και έναν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Επίσης, υπάρχουν 19 αναπληρωματικοί διοικητές. Προκειμένου να διευρυνθεί η επαγγελματική εμπειρογνωμοσύνη του διοικητικού συμβουλίου σε ορισμένους τομείς, το συμβούλιο έχει χρησιμοποιήσει τη δυνατότητα εκλογής 6 εμπειρογνωμόνων που συμμετέχουν στις συνεδριάσεις του διοικητικού συμβουλίου χωρίς δικαίωμα ψήφου.
Το διοικητικό συμβούλιο εγκρίνει κάθε απόφαση που αφορά παροχή χρηματοδοτήσεων και πρόγραμμα δανεισμού. Ελέγχει τις πράξεις δανεισμού και χρηματοδοτήσεων και ασκεί έλεγχο στις δραστηριότητες της διευθύνουσας επιτροπής.
Η διευθύνουσα επιτροπή είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση των καθημερινών υποθέσεων της τράπεζας, υπό την εποπτεία του προέδρου της ΕΤΕπ. Η διευθύνουσα επιτροπή έχει έναν πρόεδρο και 8 αντιπροέδρους. Παραδοσιακά, ένα μέλος διορίζεται από καθεμία από τις μεγάλες χώρες της ΕΕ ανάλογα με τα μετοχικά μερίδιά τους (Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και Ηνωμένο Βασίλειο (1)), ενώ τα υπόλοιπα 5 μέλη διορίζονται από άλλες χώρες, οι οποίες κατανέμονται σε ομάδες των πέντε χωρών. Τα μέλη της διευθύνουσας επιτροπής είναι υπεύθυνα μόνο έναντι της τράπεζας και είναι ανεξάρτητα κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους.
Η επιτροπή ελέγχου είναι ανεξάρτητο όργανο το οποίο λογοδοτεί άμεσα στο συμβούλιο των διοικητών. Είναι υπεύθυνη να εξακριβώνει ότι οι πράξεις της τράπεζας έχουν διεξαχθεί ορθά και τα λογιστικά βιβλία της τηρούνται σωστά. Η επιτροπή ελέγχου είναι επίσης υπεύθυνη για τον έλεγχο των λογαριασμών της τράπεζας. Ελέγχει ότι οι δραστηριότητες της τράπεζας είναι σύμφωνες προς τις βέλτιστες τραπεζικές πρακτικές που ισχύουν στην περίπτωσή της. Η επιτροπή ελέγχου αποτελείται από 6 μέλη. Επιπλέον, 3 παρατηρητές κατά μέγιστο όριο μπορούν να διοριστούν προκειμένου να παρέχουν τη συνδρομή τους στην επιτροπή ελέγχου.
Στόχοι και δραστηριότητες
Η βασική δραστηριότητα της ΕΤΕπ είναι η στήριξη υγιών επενδύσεων. Συνεισφέρει μέσα από «δανεισμό, συνδυασμό πόρων και παροχή συμβουλών», δηλαδή χορηγεί χρηματοδότηση συμπληρώνοντας τα κονδύλια της ΕΕ και παρέχοντας συμβουλές για τον σχεδιασμό προγραμμάτων ή έργων. Η αποστολή της ΕΤΕπ ορίζεται στο άρθρο 309 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ΕΤΕπ παρέχει χρηματοδότηση σε μεγάλα, συχνά διακρατικά, έργα (περιλαμβανομένης της παγκόσμιας δράσης για το κλίμα) ή σε οικονομικές δραστηριότητες που δεν έχουν ήδη πρόσβαση σε κονδύλια [π.χ. σε λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές και σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ)] στις επικράτειες των χωρών της ΕΕ. Ωστόσο, με απόφαση του συμβουλίου των διοικητών, η τράπεζα μπορεί επίσης να χορηγεί χρηματοδοτήσεις για επενδύσεις που θα πραγματοποιηθούν εκτός της ΕΕ.
Αρχές που πρέπει να τηρούνται στη χορήγηση δανείων
Τα κονδύλια πρέπει να χρησιμοποιούνται όσο πιο ορθολογικά γίνεται προς το συμφέρον της ΕΕ.
Ούτε η ΕΤΕπ ούτε οι χώρες της ΕΕ δύνανται να επιβάλλουν όρους βάσει των οποίων τα δάνεια πρέπει να δαπανώνται στο εσωτερικό ορισμένης χώρας της ΕΕ. Η ΕΤΕπ δεν μπορεί να χρηματοδοτεί έργο στο οποίο αντιτίθεται η χώρα στην επικράτεια της οποίας τούτο πρόκειται να εκτελεστεί.
Αιτήσεις για δάνεια
Οι αιτήσεις για δάνεια ή εγγυήσεις μπορούν να υποβάλλονται στην ΕΤΕπ είτε διαμέσου της Επιτροπής είτε διαμέσου της χώρας της ΕΕ στην επικράτεια της οποίας πρόκειται να εκτελεστεί το έργο. Μια επιχείρηση δύναται επίσης να υποβάλει άμεσα αίτηση για δάνειο ή εγγύηση. Σε κάθε περίπτωση, ζητείται η γνώμη της Επιτροπής και της ενδιαφερόμενης χώρας της ΕΕ.
Η διευθύνουσα επιτροπή εξετάζει εάν οι αιτήσεις για δάνεια ή για εγγυήσεις είναι σωστές. Τα έργα και τα προγράμματα πρέπει να είναι βιώσιμα σε 4 τομείς: στον οικονομικό, τον τεχνικό, τον περιβαλλοντικό και τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Όλα τα έργα αξιολογούνται προσεκτικά και παρακολουθούνται έως την ολοκλήρωση.
Πράξεις στις κεφαλαιαγορές
Η ΕΤΕπ επιτρέπεται να εκτελεί πράξεις στις κεφαλαιαγορές. Δύναται:
Θυγατρικές
Η ΕΤΕπ μπορεί να ιδρύσει θυγατρικές ή άλλες οντότητες. Αυτές πρέπει να διαθέτουν νομική προσωπικότητα και οικονομική αυτονομία. Το συμβούλιο των διοικητών πρέπει να εγκρίνει ομόφωνα τα καταστατικά αυτών των οργανισμών.
ΠΛΑΙΣΙΟ
Η ΕΤΕπ, που ιδρύθηκε το 1958, είναι η τράπεζα της ΕΕ για μακροπρόθεσμα δάνεια. Το 1994 δημιουργήθηκε το ΕΤΕ για τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) με υψηλό δυναμικό ανάπτυξης και/ή των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στις νέες τεχνολογίες. Η ΕΤΕπ είναι ο πλειοψηφικός μέτοχος και διαχειριστής του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων (ΕΤΕ). Το 2000 δημιουργήθηκε ο όμιλος ΕΤΕπ, που απαρτίζεται από την ΕΤΕπ και το ΕΤΕ. Εντός του ομίλου, η ΕΤΕπ χορηγεί μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα δάνεια, ενώ το ΕΤΕ ειδικεύεται σε πράξεις επιχειρηματικών κεφαλαίων και χορήγησης εγγυήσεων για ΜΜΕ.
Η ΕΤΕπ και το ΕΤΕ θα διαδραματίσουν καίριο ρόλο στο επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη, με τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων την περίοδο 2015-2017.
Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στα εξής:
ΚΥΡΙΑ ΠΡΑΞΗ
Πρωτόκολλο (αριθ. 5) περί του καταστατικού της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), που έχει προσαρτηθεί στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη Συνθήκη για τη λειτουργία της ΕΕ (EE C 202 της 7.6.2016, σ. 251–264)
τελευταία ενημέρωση 03.08.2016
(1) Το Ηνωμένο Βασίλειο αποχωρεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και γίνεται τρίτη χώρα (χώρα εκτός ΕΕ) από την 1η Φεβρουαρίου 2020.